maandag 31 oktober 2016

0972 Dictee maandag 31 okt 2016 (1): dictee Oefendictee november 2016 (2) √

Dictee - dictees [0972]

Oefendictee november 2016 (2) 

1. O ja, het was vandaag Hervormingsdag, 31 oktober. Op die dag spijkerde de door hervormingszin gedreven Maarten Luther zijn stellingen aan de slotkapel van Wittenberg. Daarmee begon de Hervorming of Reformatie. Die kerkhervormer bracht later
Nederlands-hervormden (onder wie gereformeerdebonders en gekrookterieters – die van het gekrookte riet), maar ook gereformeerden (grefo's) voort. De hervormden waren lid van de Nederlandse Hervormde Kerk – toen de staatskerk –, waren lid van een hervormde gemeente, hadden een hervormde dominee en gingen naar een hervormde kerk.


2. Ken je de taal Murks? Die werd door Marokkanen en Turken gesproken. Schrimpeljeus of schrimpeljeuzig is angst-, maar zeker niet afvallig.

3. Op de mms leerden zij, dat de apartheid ooit in Zuid-Afrika een groot goed was, wanneer de Golfoorlog plaatsvond, dat acid house een muziekstijl is – net als deephouse trouwens – en dat een clash een autobotsing is. Ik mocht van mijn moeder niet kopkluiven en al helemaal geen wipje maken.

4. Een lulleman is een babbelaar, een lullensmid geen tandarts (een smoelensmid wel) en een lullenman een brandweermedewerker. In Vlaanderen heten sjonnies en anita's vaker johnny's en marina's. Als brave hendrik ontmoette ik ene Harry, beslist een handige harry; toen we ruziemaakten (bakkeleiden, steggelden – ook: stechelden), riep die: 'dikke Harry!'. Konden we hem maar klemzetten. De liezebetten wilden malkander geen Liezebet heten.

5. De miss piggy had een misstwiggykapsel. Het peterpancomplex of -syndroom is genoemd naar Peter Pan. Voor alto's en asootjes is hier geen plaats. De brabo's komen uit Noord-Brabant en de limbootjes uit Limbabwe. Ik wil geen mayo maar dijonnaise. In de limo dronk hij limo. Een dildo is een godemiché. Ik heb amigo's en amices. De term 'bobo' staat voor bondsbons of -bonze. Een Afro-Aziaat met een afrokapsel zal niet gauw een burgootje worden. En wat is een bimbo? Juist: een ongunstige vrouw die voldoet aan een ordinair geacht schoonheidsideaal, zoals blond haar en grote borsten.

6. Een popi popiejopie kan best wel een depri depri zijn. We gaan naar de disco, met een Ali B-optreden van die rapper. Ik liep tegen een weirde weirdo op en mijn fysio behoorde tot de mocro's en niet tot de surietjes of pinda's genoemde Aziaten. Na je pensioen ga je met het zwitserlevengevoel naar het Drentse Drenthe en ga je daar drentenieren. 

7. Termen als 'motherfucker' en 'see you' (zie je, chattaal: cu, vergelijk: asap) ken je natuurlijk. Weet je wat een krijslijst is? En het afscheidnemen doe je met 'hasta la vista' of 'ciao'. Je kent natuurlijk ook je classics en weet wat hardcore en hiphop is. Wat loopt hij voorovergebogen, doet hij dat altijd?

8. Weet je het verschil tussen graffiti en sgraffito? En ken je een human beatbox die muziek à gogo [Frans] ten gehore brengt?

9. In de chattaal worden veel afko's gebruikt. Dat geldt ook voor
sms-taal en emoticons of emoji's: dat zijn een soort icoontjes – de bekendste daarvan is de smile of smiley. Enkele Nederlandse voorbeelden: ajb = alsjeblieft, d8 = dacht, effe = even en OMG = oh my God.


10. Uit het Surinaams kennen we fakaa (= hoe gaat het? - niet in wdb.), afgeleid van fawaka (straattaal voor: hoe gaat het?).

11. Uit het Engels noemen we: bff = best friend forever, btw = by the way, idd = indeed (inderdaad), irl = in real life, lol = laughing out loud (hardop lachend), np = no problem (geen probleem) en yolo = you only live once (je leeft maar één keer).

12. En in het Frans: cv = ça va? – hoe gaat het? – alles goed?

 
 


zondag 30 oktober 2016

0971 Dictee zondag 30 okt 2016 (1): dictee Oefendictee november 2016 (1) √

Dictee - dictees [0971]

Oefendictee november 2016

1. Van zo'n middle-of-the-roaddicteetje [dan: muziekdicteetje met noten, anders, bij tekst: middle-of-the-road dicteetje] – zelfs in the middle of nowhere – kun je best wel enigermate gestresseerd raken: veel stress uit zich dan in stresssymptomen. Ik stres vaak, jij strest toch ook wel enigermate regelmatig?

2. De verdere woorden op '*esseren' zijn: adresseren, blesseren (blessuurtje, blessuretje), dresseren en interesseren. Verder gevonden: caresseren (liefkozen, strelen), cesseren (ophouden, vervallen; vergelijk cessie = afstand, overdracht, denk aan een akte van cessie; een cedent doet een cessie [afko] t.b.v. een cessionaris). Ook kennen we de langdurige Eerste en Tweede Kamersessies.

3. Je kunt heel wat af- en omprakkeseren. Dat is een verlengde vorm van 'prakkeseren' (ook: prakkiseren). Die bezigheid wordt ook wel vigileren genoemd. Je kunt ook anestheseren (narcotiseren).

4. Apaiseren is kalmeren of sussen. Dat werkwoord (verbum) kent maar weinig geestverwanten: braiseren is smoren en door de zoeksystematiek van de Dikke Van Dale hoort hier ook archaïseren (archaïsmen, archaïsche vormen of motieven gebruiken) bij.

5. In een nauw verwante (naverwante) categorie horen baisseren: (letterzetterij) [afko] m.b.t. zetsel op de juiste hoogte brengen en paraisseren: 1) (niet algemeen) verschijnen, zich vertonen, 2) bij een notaris verschijnen en 3) voorkomen, vermeld worden (in een lijst, een staat) - op de meerjarenbegroting paraisseert een klein overschot.

6. Met '*iceren' geeft VD vandaag de dag 94 [situatie 2016!] treffers; een paar interessante voorbeelden: abdiceren = abdiqueren, beatificeren = zalig verklaren middels zaligverklaring, calcificeren (verkalken), clarificeren (klaren), demystificeren = demystifiëren, diagnosticeren (!), excommuniceren = tot ex-kerklid bombarderen, expliceren = expliqueren, injiceren (inspuiten), laïceren: (rooms-katholiek) m.b.t. een geestelijke ontslaan van alle bij de wijding op zich genomen verplichtingen, denazificeren, een resultaat nullificeren, pacificeren (pacifiëren), quintupliceren, reïficeren = tot een zelfstandigheid maken, revindiceren (terugvorderen), sinificeren = verchinezen en sofisticeren = iets met suiker.

7. Met '*iseren' levert VD 525 [situatie 2016!] treffers, een willekeurige greep: angliseren (kortstaarten, ook: verengelsen), anonimiseren, boiseren (met houtgewas beplanten), courtiseren (het hof maken), croiseren (! elkaar kruisen), de-individualiseren, taboeïseren, franciseren, geiseren van een geisha, graeciseren, hybridiseren (bastaarderen), israëliseren, mithridatiseren – (laten) wennen aan vergif, noëtiseren, ostraciseren, palataliseren (iets met klanken en gehemelte), palletiseren (iets met pallets), pelletiseren (iets met bolletjes ijzererts), preadviseren, quotiseren, racemiseren, vaarwateriseren, verlatiniseren (verlatijnsen) en wolmaniseren.

8. Hij wilde me überverwensen met bastaardvloeken als: potztausend, bijlo (bilo), corpo di bacco, gommenikke, gossie, gompie, gossiemijne, herejee, jeminee, potje-met-blommen, sacre-nom-de-Dieu, sansodemelatafel, snotver en verdju.

9. De heitjespiejijzer vond in de tiejijs slechts kakies. Met alere flammam wordt studie-ijver bedoeld en met parfait au café koffie-ijs. Kennen jullie de ijsmachine van Carré?

10. Het zeikwijf bediende de zeilwrijver. Waren er in de kleine ijstijd al zeiklijsters? Een weiderij is geen stalmesterij. Een treillijn is een trek- of jaaglijn. Hoe schrijf je sprei-ijzer en hoe sleisijzer? Geef de pleisterstrijker eens aan ... Het monster was leigrijs. De party was keinijg. Zij had een heibedrijf. Op de geinlijn ging het over een fonteinpomp en freinetonderwijs. De feitenstrijd – had hij nu fijt of niet? – bleef onbeslist. De eikentwijg diende als strafwerktuig. De dijklasten werden deimt-deimtsgelijk verdeeld.

11. Hij begrootte de al eerder begrote posten opnieuw.

 
 

zaterdag 29 oktober 2016

0970 Dictee zaterdag 29 okt 2016 (1): 7e Groot Aalsmeers Dictee 2016 Specialisten √

Dictee - dictees [0970]

7e Groot Aalsmeers Dictee 2016 Specialisten 

De Specialisten moesten de vetgedrukte woorden invullen.

Eigentijds ouwehoeren (auteur: Ronald Ganzeboom)

1. Al hebt u een allriskverzekering, weest gewaarschuwd: deze met kunst- en vliegwerk in elkaar geflanste quatsch is weer een allegaartje van nagebauwde woorden die alleen door specialistische rabauwen graag herkauwd worden.

2. Het was vorig jaar op deze avond dat de malicieuze motieven van een sjofel geklede sjeik ertoe leidden dat contraterrorismetraining en ultranationalisme thans hoogtij vieren: procedés om sjiieten, wahabieten of mogelijk zelfs Tsjetsjeense guerrillastrijders te delegitimeren zijn bijkans gemeengoed geworden.

3. In vroeger tijden was dat wel anders. Indertijd zaten de defaitisten in hun premie A-woningen pastinaak met aioli te eten, terwijl hun yorkshireterriërs er waren om vreemde kostgangers, turkologen en t(h)rashmetalliefhebbers buiten de deur te houden.

4. Heden ten dage scanderen deze vieve burgers na het verorberen van een brijige stamppot omineuze leuzen tegen vreemdelingen die rode- noch wittewijnliefhebbers zijn. Of ze leren taekwondo om waratje zelf ongure types een watjekouw te kunnen geven.

5. Ach, achenebbisj is het: ze kunnen geen kleinerdanteken van een i-grec onderscheiden en struikelen over klip-en-klare woorden als gitaarriffje, dobermannpincher, Tweede Kamerlid en hawaïhemd. Gepiercete, getatoeëerde kopiisten zijn het, deze janklaassens van de samenleving.

6. We zwijgen maar over hun heimelijke seksuele escapadetjes, waarin jasje-dasje wordt verruild voor kanten jarretels (ook: jarretelles), negligeetjes en gecapitonneerde behaatjes (ook: bh'tjes). Hiermee weten de pseudopornoacteurs wel raad, maar het coïteren eindigt vaker in autofellatio dan de lascieve viezeriken lief is.

7. Als in deze wereld de ideologie van het positivisme dientengevolge verwordt tot het adhortatief "Laat u niet vergeten", dan is het sciëntisme van de verlichting helaas voor niets geweest. Dat ware een boud gevolg, alsof een pfeifferpatiënt ook nog de ziekte van Crohn krijgt.

8. Ja, deze vroegeenentwintigste-eeuwse maatschappij is een gemêleerde augiasstal en het pluche van de zetels in de
Staten-Generaal is nu in figuurlijke zin kokendheet. In maart 2017 zullen de sociaaldemocraten en VVD'ers van de rood-blauwe coalitie dan ook op zoek moeten naar nieuwe melkertbanen.


9. Gelukkig wordt u, schrijver van dit dictee, niet geleewiekt: in de daaropvolgende herfst is er eenvoudigweg weer een Groot Aalsmeers Dictee, de rorschachtest van taalvirtuozen die hier en nu ook uw pakkie-an is.

10. Dus luistert u volgend jaar weer naar de sonore stem van de
oud-burgemeester, die zonder parafonie deze tekst vol paragogische woord- en zinsconstructies ook vandaag weer vakkundig heeft gedebiteerd. Dan wordt u zonder meer als contemporaine dicteetijger geparaisseerd. Tot dan!


11. (alleen voor de specialisten) Een rot zwijnen at verbena uit een Malagassische lochting  en een chaperon kocht net een sjaal van chambray of van chintz, toen in het Riagg-centrum de neofiet zich het apelazarus schrok omdat nota bene de ampèremeter cyanide in het alveolaire cyclotronnetje had gediagnosticeerd op het moment dat hij deduceerde dat de ampersand het sjibbolet van dicteetijgers is. Mooi geohaad, vindt u ook niet?

 


 


woensdag 26 oktober 2016

0969 Dictee woensdag 26 okt 2016 (3): dictee Groot Dictee DvM Humaniora Aalst 2016 √

Dictee - dictees [0969]

Groot Dictee DvM Humaniora Aalst 2016

1. Vind jij de bedenkers van de laatste spellingshervorming ook zo'n laag-bij-de-grondse individuen, wereldvreemde pipo's die een satanisch genoegen scheppen in het uitdokteren van een excessieve hoeveelheid regels?

2. Weten die weirdo's dan niet dat de software-industrie je kan helpen met een tool die de schrijffouten in je e-mails automatisch deletet?

3. Is het wel gepermitteerd om als DvM'er, Oost-Vlaming en
West-Europeaan, de taalconventies naast je neer te leggen of loop je daarmee te veel risico's?


4. Zou het kunnen dat de humanresourcesmanager van het bedrijf waar je wil gaan werken, je als een imbeciel bestempelt omdat hij toch een dt-fout in je sollicitatiebrief vindt, de fout die je favoriete spellingscoach niet gedetecteerd heeft?

5. Misschien is het toch wel nuttig om overweg te kunnen met trema's, accenten en die gehatewerkwoordvervoeging [als het ww. gehaat is - het gehate ww. - anders bij gehate vervoeging: gehate werkwoordvervoeging - uitgaand van 'een gehaat ww.' niet 'gehate', maar 'gehaat'], of je nu cultuurfunctionaris wil worden, architect-ingenieur, café-uitbater of trainer van blauw-zwart [= Club Brugge!].

6. Dat je hier nu zit te pennen bewijst dat je interesse hebt voor dictees maar het toont ook aan dat je gelooft in het feit dat een correcte spelling allesbehalve overbodig is in onze gedigitaliseerde maatschappij.

 
 


0968 Dictee woensdag 26 okt 2016 (2): dictee Junior Dictee DvM Humaniora Aalst 2016 √


Dictee - dictees [0968]

Junior Dictee DvM Humaniora Aalst 2016

1. Misschien vind jij de Nederlandse spelling ook zo'n kwelling, een martelwerktuig, bedacht door sadistische 60-plussers die zelf ooit spellingsbollebozen waren.

2. De officiële schrijfwijze van een woord is vaak allesbehalve logisch en het teveel aan regels en uitzonderingen maakt de boel vaak onnodig ingewikkeld.

3. Ik heb echt wel andere hobby's dan correct schrijven en dan is er ook nog het cliché dat iedereen kent: "De spellingscontrole op mijn pc'tje verbetert de schrijffouten in mijn e-mails wel!

4. Nochtans zit ik hier nu mijn hoofd te breken over komma's, accenten, verdubbelde medeklinkers en andere gehate schrijfproblemen.

5. Wil ik hiermee bewijzen dat ik echt wel intelligent en efficiënt uit de hoek kan komen of betekent het gewoon dat ik later ook een kommaneuker word?

6. Het is in ieder geval een feit dat een DvM'er zich niet belachelijk wil maken met een dt-fout in een sollicitatiebrief en dus wel wat tijd overheeft voor een klein dicteetje!
 
 









0967 Dictee woensdag 26 okt 2016 (1): dictee Tweede Groot Goois Dictee 2016 √

Dictee - dictees [0967]

Tweede Groot Goois Dictee 2016

(Geen titel; auteur: Raymond Serré)

1. Gewapend met een blocnoteje reed de dicteemaker in zijn
deux-chevauxtje op zijn qui-vive door zijn domicilie. De Hilversummer had van een Bussumer gehoord dat er in zijn woonplaats iemand met de aloude mo A-akte Nederlands woonde, die als het ware kon macrameeën met Standaardnederlandse woorden.


2. De dicteeschrijver wilde maar één ding: geen excellerende participanten met nul fout. Daarom was hij op zoek naar hulp voor het creëren van zinnen vol trucbommen in jip-en-janneketaal anno 2016. Door te e-mailen met de fetisjisten had hij alras door of hij met een
lul-de-behanger of met een goudenmedaillewinnaar te maken had.


3. Na de gouden tip kwam hij in contact met een man die simpele zinnen maakte met woorden als Bijbeltaal, bijbelsloten en Bijbelkennis. Bladzijdelang wist deze met een harrypotterbril uitgedoste man te rock-'n-rollen met woorden die alledaags klinken, maar die je geest in een houdgreep houden.

4. Hij vindt het supervetcool om de professionals sacherijnig (ook: chagrijnig) achter hun pince-neztje te laten fronsen. Hij wil geen heintjedavidseffect, hij wil een echt afscheid van de wandelende encyclopedieën die, geloof het of niet, rariteiten als geëikel met gefilte fisj, religieus gezien direct indelen als onjoods, maar wat betreft het Joodse volk als on-Joods.

5. De schrijver ziet dat steeds dezelfde mensen ertussenuit knijpen met de beker en dan haastje-repje naar een volgend dictee gaan, het is bij de konijnen af. Maar is hij een donquichot als hij probeert het tij te keren? Is zijn nieuwe dictee toch weer een eerstesteenlegging voor een nieuwe zege van een pseudowetenschappelijke
pseudo-intellectueel?


6. De schrijver glimlachte en wenste zich ten langen leste niet te encanailleren met bijzaken. Het goede doel gaf hem een ravissant gevoel. Schrijven voor mensen die zich aanvankelijk een schlemiel voelden, maar door dictees als deze directbetrokkene (ook: directbetrokkenen) worden bij de krankjorume wereld van de taal.

 
 






zaterdag 22 oktober 2016

0966 Dictee zaterdag 22 okt 2016 (1): dictee Oefendictee oktober 2016 √

Dictee - dictees [0966]

Oefendictee oktober 2016 (zomaar ...)

1. Zijn ouweheer – alive-and-kicking en still going strong – arriveerde in een à la Daumont bespannen kales bij het gedegausste schip, zoals de eclatante roman à clef ad usum Delphini breedvoerig en -sprakig in non-descripte vorm in een eclatant excerpt – ook: syllabus of resumé – re-interpreteerde. Hij haalde zijn chabber op, met wie hij gein gedeeld had in de preoorlogsjaren de die in diem op de Oostinjevaarder.

2. Uit archivalia bleek super- en bereduidelijk dat de majoor-Chinees alstoen kassie-zes gegaan is aan een A-ziekte als basedow en niet aan dengue, CF – cystic fibrosis – , het disfunctioneleperceptiesyndroom [DPS], de ziekte van Duchenne, fyofyo, ehrlichose, gardnerella bij zijn vrouw, een hart- en vaatziekte, lassakoorts, kala-azar (leishmaniasis), ludduvuddu, kazerneziekteverschijnselen of la maladie du siècle.

3. Bij de Olympische Zomerspelen scoorde de hooggekwalificeerde campionissimo keirin in spe een shot erytropoëtine – epo in de volksmond – en eerdergenoemde werd daaraanvolgend (afkorting: dav.) dan ook gediskwalificeerd, wat volgens de cleanesportpropagandisten aanduidde, dat die geen gouden greep in de olympische prijzenpot mocht doen. Helaas zijn jeu de boules en muay-thaiboksen niet olympisch.

4. De stand-upper bestelde nogal wat bric-à-brac in een
doe-het-zelfwinkel – dus niet in die collega-winkel – om er de horrorcliniclown mee te gaan uithangen. Men bevoorraadde hem valsgaweg met nepantiquiteiten, of nepantiek zo u wilt, zodat zijn dilettantische plan de prullenmand in kon. In een retrospectieve terugblik erkende hij dat de zaak 'clowns' jammer genoeg te veel was opgeblazen. Waarvan akte!

5. In strenggereformeerde kringen gedijt het normen-en-waardendebat: het zondebesef is daar tot Kunst met een grote K verheven. De Boze, de Satan, heerst als een angry young man en een cacodemon over ons. Als een armezondaar met een armezondaarsgezicht belijden wij onze schuld: mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa. Deze laatste passus is rooms-katholiek en van de Kerk van Rome.

6. Het Start-verdrag wil kernwapens reduceren, net als de hollanditis (Hollandse ziekte). Alle raketten: de antiraketraket, de zijderups- of exocet- en de katjoesjaraket, de langeafstandsraket en de MX-raket, moeten worden uitgebannen. De Sovjet-Unie moest minder MiG's hebben. Het koudeoorlogsdenken moet verlaten worden en vrede zij met ons allen, zoals ook olewesjolem Shimon Peres propagandeerde.

7. Met een welgemeend "salam aleikum" begroette Habib zijn vriend die replyde met "wa-aleikum as-salam". Op dat moment klonk van de minaret van de mesdjid het azan (adhan) van de muezzin onder toeziend oog van de panghoeloe. Habib verbeidde het vrijdagmiddaggebed, terwijl zijn seculiere chef naar de vrimibo (vrijmibo) ging. Habib had de koran mee – de polder-Koran was uit, de Alkoran in.

8. Ik houd van armeeën. Mijn oudooms, beiden oud-militairen, waren sergeant der 1e (eerste) klasse en luitenant-ter-zee buiten dienst (afkorting: b.d.). Ze hebben in phoney wars (ook: een drôle de guerre) gediend en in WO II [wee-oo-twee]: dat was op zich geen ABC-oorlog. Ik vind 'the war to end all wars' een rare uitdrukking. Geef mij maar pacifisme dat streeft naar de pax of treuga Dei. De paxzalvers mag ik niet.

9. Onderwijs leidt (!) [wie valt, lijdt ... aan amnesie] tot vooruitgang: van iederwijs en jenaplanscholen tot Bijbelonderwijs en bama- of
bachelor-masterstructuur. Is ckv een onderdeel van het cpe? Moet een docent de didaxologie beheersen? Wat is de effectus civilis van een diploma? En wat bedoelen de Vlamingen met ex-cathedraonderwijs? In Suriname heb je gloscholen. De IB-groep is opgegaan in de DUO. Wij hebben op de basisschool een ib'er. Ik heb het jus docendi in k en o. Een witgehandschoende asymptoot hoort thuis op de (vroegere) Koninklijke Militaire Academie in het Kasteel van Breda. Ook daar hebben ze uhd's, ud's en td's (toegevoegd docenten - zoals ik indertijd).