Dictee -
dictees [949]
Ter herhaling nog maar eens Breskens II [8 juni 2009].
Ik heb niet
nagegaan of het al eerder geplaatst is.
Overgegaan van de rekkelijken naar de preciezen zou ik A.D. 2016 andere keuzes
gemaakt hebben ...
(De cursieve woorden moesten door de liefhebbers, de onderstreepte
door de specialisten worden ingevuld.)
1. Yelt u uw yells maar: het 'yo' van de rapper-hiphopper,
het Amerikaans-Engelse 'wow' of het oer-Hollandse 'wauw',
het 'wham' uit de Engelse comics, het 'tsjakka' van sommige mediagoeroes
en stand-upcomedians – zij vertolken stand-upcomedy's, het 'hé,
poppelepee' of het 'plopperdeplopperdeplop' uit de kaboutertaal
en het 'amai' uit de Belgisch-Nederlandse spreektaal.
2. Hier zijn een paar oefenzinnen. Voor de computeraars onder u – de whizzkids
en wiseguys: gamen met een Wii is wiiën en als je dat te veel
doet, krijg je wiiitis! Hebt u zelf al eens gegamed? Moeilijk?
Kom nou, u bent dicteenerd, maar toch geen digibeet? U hebt geen
eigen williewortelbedrijf, genoemd naar Willie Wortel uit de
Donald Duck, het blad met de weldadigheden zonder gewelddadigheden?
3. Voor alle duidelijkheid: in de eerste alinea ging het niet over de
Wouwse Plantage tussen Bergen op Zoom en Roosendaal.
Jawel, die plaatsen liggen in de provincie Noord-Brabant, maar de bloemrijke
plaats Rozendaal van de u-weet-wel, nou ja, ik zeg het
toch maar: de bedriegertjes, ligt in Gelderland. Hoezo, bevoordelen van
kaaskoppen? Die weten toch ook niet hoe je Knokke-Heist, Houffalize,
Sint-Job-in-'t-Goor en Irchonwelz schrijft. Een Vlaming staat
sneller voor Paal [paal] dan een Fries. Zijn er nog flandriens,
fanatieke pedaleurs, op een vélocipède uit Wallonië gekomen? Trouwens,
een deel van België is ook nog Duitstalig. Aan de oosterburen
danken we woorden en uitdrukkingen als Doktor Eisenbart, de kneippkuur,
het Volapük, het KZ-syndroom en het Schwyzerdütsch, naast zum
Kotzen, zum Tode betrübt, een himmelhoch jauchzende
euforie en ten slotte de zogenaamde 'himmlische Länge'
van de negende symfonie van Schubert, zo genoemd door Schumann.
4. U aller doel, of u nu een bereisde roel bent, een douairière
of een Japanse japanoloog, was het om als chique dicteechic,
tevens gideonsbende, voor een door de Nederlandse ladyspeaker
Hanneke Leentfaar-van der
Brug D.V., Deo volente, als God het
wil, in dit godshuis voorgelezen snertdicteetje naar Breskens, een godvergeten,
door God vergeten, oord – ja, op zijn Engels: the middle of
nowhere, Nergenshuizen, dat denkt u wellicht – te komen om dit armageddon
te ondergaan? Was u door jehova's, Jehova's getuigen, op
dat spoor gezet via het Bijbelse woord? Wat, uw bijbeltje
vergeten? U bent toch niet arbeidsschuw, want het wordt je niet
gemakkelijk gemaakt: dat word je nog wel gewaar. En het is hier mudjevol
en je zit hutjemutje op elkaar, postzegeltechnisch: tête-bêche.
Hebt u uw fetisje, blocnoteje met bladzijdenummering en USB-stick
bij de hand? De apocalyps komt tenslotte pas aan het eind.
5. De voorleesster heeft vandaag geen bootees aan. Ze heeft in
Leiden (Lugdunum Batavorum) theologie
gestudeerd, maar lijdt niet aan rabies theologorum. Ze
behoorde een blauwe maandag tot de èles en was dus lid van de vroegere
VVSL. In die universiteitsstad met eigen ub heb je straten als het
aloude Galgewater en het antieke Hazepad. Studjes konden op de
uni (unief) vlotjes hun kandjes
halen. In het studentencorps kom je alleen binnen met eclatante
curriculum-vitaegegevens. Leentfaars zoon en dochter hebben op het Marnix
Gymnasium in Rotjeknor op school gezeten.
6. Eegaatje Rein is van huis uit mathematicus. Hij weet (bijna) alles af van variëteiten, axioma's, trisecanten,
sinusoïdes, helixen, rico's, quaternionen, de niet-euclidische
meetkunde, n'demachtswortels, lemniscaten, katheten, kardinaalgetallen,
googols, fluxierekening, flexiecirkels, di- en triëders
en correlatiecoëfficiënten, kortom: hij is een knappekoppenfiguur.
Voor zijn pensionering is hij ook nog wethouder (schepen)
in het college van B en W van Sluis geweest. Hij tekende
onder andere voor de nieuwbouw van het Zwin College en de Rabozaal in het
Ledeltheater te Oostburg, naast het nieuwe houtenjassenpark in Breskens.
Momenteel vindt je familie hem bij het boeiende bejaardenwerk in
Breskens en verkoopt hij lootjes voor de wereldberoemde, kapitale Visserijfeesten
in Breskens. De laatste loodjes wegen daarbij het zwaarst.
7. Door een historische naamgevingsvergissing bevind je je thans in de gemeente
Sluis en niet in de gemeente Breskens, een wereldstad, weliswaar niet met skyscrapers
en een eiffeltoren – we waren pas nog op vakantie in de Eifel,
maar je komt er wel BN'ers en BV's tegen. Napoleon was hier en
naar verluidt is ook de tsarevitsj – verkleinwoord tsarevitsje,
ook wel cesarevitsj genoemd, er geweest. We produceren napoleonsnoepjes
en hebben de kennis om de soliedste shampooflesjes als product te
maken. Er wordt wat afgerock-'n-rold tijdens de avonturen van de blasé
betwetertjes in de avonduren. Tijdens het ritme van de rhythm-and-blues
heerst vaak een niet mis te verstane babylonische spraakverwarring,
terwijl de ouders thuis lcd-tv kijken.
8. Als je Breskens in rijdt (inrijdt),
zie je de facelift sinds de jaren zeventig, naast de resten van de Atlantikwall.
De gribus is weg en alles ziet er pico bello uit. De shovel met
zijn sjofele bestuurder heeft goed werk geleverd. Oh la la
(olala), dat wist u niet: er zijn wel grand
cafés, maar op het Spuiplein ontbreekt nog een grand-cafégelegenheid. Op
23 januari anno Domini 2010 wordt het plein officieel met veel
hocus-pocusgedoe
geopend. Het krijgt van alles, behalve een onvoldoende
beoordeling. Men denkt aan sirenegeloei met veel decibellen,
feitelijk een teveel aan dB's. Een der uitbaters is bevreesd voor
vliegende schotels, je moet er ook niet aan denken: ufo's op het
Spuiplein … Wanneer zal VV Breskens tegen FC Maldegem spelen in UEFA's
supercompetitie? Wanneer zult u op het plaatselijke formule 1-circuit
onze pits- en hoezenpoezen aantreffen? Wat zal een kerkelijkegezindteonderzoek
opleveren? Dat schijnt zelfs per gezin te verschillen. Het drukbezochte
Breskens wordt druk bezocht. Sommige straatartiesten
hebben weleens last van bühnekoorts. Onze hotels bieden half- en volpension
aan. De ondernemers zijn kien, hebben koppiekoppie en zouden liefst een coup
plegen. Zij zullen de bloemetjes buitenzetten en in arren moede iemand eruit
gooien als die zich niet gedraagt. Ze staan niet voor Jan Joker.
9. U zult gezien hebben dat alhier de eschscholtzia en de kolibrie
met uitroeiing bedreigd worden. De engelse groetenis en de
veldtjakker staan gewestelijk bekend als respectievelijk het Ave Maria
en de kramsvogel. Met dat feit willen sommige kwaadsprekers ons discrediteren,
in diskrediet brengen. Maar onze gua's, onze
gelduitgifteautomaten, werken op volle toeren. Ze zijn plaatselijk een nummereenhit
(nummer 1-hit) voor mensen die gaan barbecueën.
En die gaan echt niet failliet of bankroet, ze ondergaan geen
deconfiture. En denk nog even terug aan de uni (unief): ook daar is verre van
sprake van een faillite of banqueroute de la science.
Onze dorpsgek, een echte hetero, en zijn fiancee zaten op een skai
bekleding vis-à-vis, recht tegenover, elkaar. Zijn ex-eega was
allang ervandoor met een ander. Na wat ups-and-downs (ups en downs) en de nodige thalassotherapie
gaat het haar inmiddels goed. Haar dochter zit opgescheept met een taakstraf op
locatie van het Halt-bureau, de lokale afdeling van Het
Alternatief. Zij verkaste vorige week en vergastte haar
genodigden op crème fraîche, geserveerd in crêpepapieren
bakjes, zodat de mee-eters niet hoefden te creperen van de
honger.
10. Zo, dat was dan ons essaytje, ons dictee-exposeetje. U was de crème
de la crème van de dicteewereld, een supervetcool
gezelschap. Dat dit geschreven brouwsel u nog maar lang moge heugen. Hadt
ge de tekst nu maar van tevoren gekend, ja dan … Als u terugrijdt naar huis en
de hel- en felgele zon staat aan de strakblauwe
hemel en u ziet in uw reflexcamera de reflectie ervan in het
diepgroene water, laat uw gedachtestroom dan nog maar eens de vrije
loop. Als u dan allemaal weer meedoet, zitten we hier volgend jaar weer.
Mochten er trouwens ex aequo's zijn, dan volgt een shoot-out met een vijf-
tot tiental woorden of uitdrukkingen. Bij de liefhebbers moet u dan denken
aan woorden als kick-and-rush, hotsknotsbegoniavoetbal en Boerenkoolstronkeradeel
en bij de specialisten aan de cornucopia (cornu
copiae, hoorn des overvloeds), de objets trouvés, het
zzp'er-in-rusteverhaal en de dolly's (karretje
met camera) op het stationsperronnetje.
11. Dit dictee krijgt een vind-ik-leuk, een like.
