Dictee Breskens 2011 (nog maar eens: hoge moeilijkheidsgraad!)
Een dagje Breskens
Vet: invulwoorden Specialisten (100)
Cursief: invulwoorden Liefhebbers (80)
Onderstreept: invulwoorden Beginners (50)
1. Ah, u besteedt uw lente-uitje ditmaal aan een spellingbeetje op een zaterdagnamiddag in dit vissersdorp? U bent tot-en-met betoverd door en gefocust op de victorie? Een lange rist van popi popiejopies, refo's en dickensiaanse dicteeacolieten e-mailden me al: tot befs! Dit in de haast ineengeflanste essaytje probeert een discussie van welles of nietes, een welles-nietesspelletje, te ontlopen. U als dicteehipo – buzzword – krijgt een suikerzoet invuljuweeltje voorgelegd; zorg dat u geen dicteehypo oploopt en ook geen initiaaldigestie. U aller kennis wordt verondersteld van het GB (Groene Boekje, groene bijbel, veelgelezen en -geprezen), niet van dat vermaledijde je-weet-wel Boekje (2015 mogelijk ook: je-weet-wel-Boekje), maar weer wel van het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) en het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal (VD, Dikke Van Dale). U zult veine of deveine hebben. We refereren logischerwijze aan het GDNT, het Groot Dictee der Nederlandse Taal en het Genootschap Onze Taal. Hé joh, je kunt toch wel 'half ontbloot' en ‘halfnaakt’ goed schrijven? Ja, ik weet het: goedschrijven is crediteren. Hopelijk wordt dit geen wel-of-niet-met-streepjesdictee, want dat zou een echt koudedouchedictee worden. Bent u dicteewoordendiarreebestendig, hebt u de ORS (oral rehydration solution (2015 ook: salts), middel tegen poeperij, racekak) bij u? Want de aanwezige dokter zal u niet tegemoetkomen en te hulp schieten. U kunt nu nog Hooge Platen door de zijin- of -uitgang verlaten. Maar dan mist u wel de strijd in het
lijf-aan-lijfgevecht om de (het) palmares. Wint uw camaraderie het trouwens van uw competitiedrang?
2. De VVV-post (geopend tijdens bureau-uren), voorheen gevestigd in het kapitale Breskense Visserijmuseum, gewaagt (doet kond) bij monde van de business development manager (2015 mogelijk ook alles aaneen) van een eendaagse, oer-Hollandse Breskenstoer in Breskens c.a. (cum annexis). Ge begint bij de rodepinguïn(s)stellage, maar kondt ge
auto-onderdelen bestaan.
3. Een ander dagje Breskens begint via de Oude Rijksweg in een van de dorpsstraten waaraan ik (nog met dievenkrap in het raam) woon, de Dorpsstraat. Een ritje met vélocipède of calèche valt aan te bevelen. We passeren eerst de veterinair die in brouille verkeert met de kno-arts en de cardioloog. Ik hoorde de dit-en-datse vent ooit zeggen: "Onder brucellose vallen de maltakoorts en de abortus Bang." We passeren een jarenzestighuis met een tig aantal verdiepingen, waarin een balie-employee haar kind zoogt, alvorens zich met rugdecolleté naar een familie-evenement in een à-la-carterestaurant te begeven na ruggespraak met haar eega. We passeren cafés en transactieloos de ING-bank en komen bij de verkoper van Flora's kinderen. Hij is een expert in zakendoen en hoopt natuurlijk op ook met ons goede zaken doen. Hij heeft een x-aantal soorten: caerulea (passiebloem), amaryllis, guernseylelie, hanenkam, suzanne-met-de-mooie-ogen en nog tweeëntwintig andere.
4. Weer een ander dagje Breskens gaat met landauers door de landouwen. We zien dichtbegroeide tuinen met altijdgroene skimmia's en maretakken. Veelgehoorde kritiek op de dienst Gemeentewerken is het onderhoud in de buitengebieden. We zagen veel brandnetels (een ruigtekruid). Het leek in de buitendreven allemaal rust en ruimte, maar plotsklaps verstoorden een
Boeing 747-vliegenier en F-16-piloot onze dik verdiende rust, als werd er een F1-race gehouden, met buitenproportionele herrie. In het volgende negorijtje oefende een bugelspeler met bühnenfieber, bühneangst. Bij een potje voetbal op het trapveldje net buiten dat dorp viel een owngoal. De dienstdoende schepen, te gast en uit op verkiezingssucces, was er, hoewel zijn auto eerder die dag dienst weigerde. Hijzelf deed ooit aan dienstweigeren. De godvrezende man voldeed overigens aan de kwalificatie: hbo- of wo-werk- en -denkniveau hebbend. Dezen en genen bij het voetbalpotje zouden con amore op hem stemmen, anderen slechts bij de gratie Gods, Dei gratia. In een aanpalend zwembad oefende de kampioen in spe voor de rugcrawl. Vervolgens passeerden we het golfterrein waar de golfballetjes ons met hun dimples om de oren vlogen. Daarnaast woonde een ichtyoloog. Hem hoorde ik denken: spookkreeftjes zijn hongerlijders, maar die zullen niet vaak hongerlijden [VD en toelichting GB 2015 ook: honger lijden]. De kelner moest tijdens de tussenstop bij een tournée générale onder andere het volgende serveren: een marctje – mjammie! , roosje-zonder-doorns,
juffertje-in-'t-groen, crème de cacao en anisette. Welgedaan en goedgemutst lieten de meest Vlaamse bezoekers hun euro's achter. Ze waren tevreden over hun bestede geld.
5. Je kunt ook een dagje gluurogen in de Philips van Kleefstraat. Op 73 wonen spelletjesfreaks; mens-erger-je-niet, triktrak, trou-madame, stuivertje-wisselen en mahjong zijn naast quadrillespel en
haasje-over het populairst. Op 80 woont een lid van het korps van de heilige hermandad. Er komt een vrimibo en de politie rukt niet meer uit voor drie-tientjes. Op 94 woont een doblo van een Belgische kakmadam, een van de diva's in deze straat. Haar dochter is ME'ster, tevens macrameester, die ook aan dicteeën doet. De vrachtwagenchauffeur op 107 kijkt vaak in zijn doblispiegel. Thuis is hij chef lege dozen. Zijn zoon won ooit een Touretappe (evt. t), een Tour de France-etappe, en is nu chef d'équipe van een baseballteam. Op 134 roepen ze je toe: kom bij ons cluppie. Een jointje? We hebben ook speedball, een drug met libidoversterkend effect, DXM (dextromethorfan), methamfetamine, fencyclidine en crack. We wheelen en dealen erop los en we doen aan naming-and-shaming. Afgetobd over de afgetopte boom vermeiden de ABBA-fans op nummer 159 zich in de popsong 'Dancing queen' (van 1976). Een van hen is televisie-imitator: een na-aperijkei. Het meisje op nummer 212 heeft een vermaledijde woprelatie – wippen, ontbijten, pleite – met een meesteroplichter, in het dagelijks leven meester-opzichter.
6. Een dagje Breskens: voor herhaling vatbaar!