0431 Dictee woensdag 10 dec 2014 (14): dictee Oplossing meerkeuzevragen spelling Voigt √

Dictee - dictees [0431]

Oplossingen onderstreept [toelichting tussen vierkante haken]

De opgaven waren te vinden in blogpost [0424]

1. foerageren, fourangeren, fourageren, foerangeren
[foerage, voer, levensmiddelen verschaffen]
 
2. quee-appel, kwee-appel, kwééappel, kweeappel 
[de gele, welriekende schijnvrucht van de kwee - een gekweekte, appelachtige boom, die appel- of peervormig is en alleen gekonfijt gegeten wordt]
 
3. kwadriljoen, quadrilloen, quadriljoen, kwadrillioen
[tien tot de vierentwintigste macht, een 1 met vierentwintig nullen erachter]
 
4. te allen tijde, ten alle tijden, ter allen tijde, te aller tijde
[vaste, versteende uitdrukking]
 
5. jeu de boules, jeu-de-boules, jeu-des-boules, jeu de boule
[het spel is nog Frans, wel: NL jeu-de-boulen]
 
6. sillabificatie, syllabifikatie, syllabificatie, sillabifikatie
[het verdelen in lettergrepen = syllabes of syllaben]
 
7. Zonnegod, zonnengod, zonnegod, Zonnengod
[mythologie: god van de zon, o.a. Ra, Helios en, na de zesde eeuw,
Apollo]
 
8. Jamesbondfilm, James Bond-film, jamesbondfilm, James Bondfilm [in samenstelling naam behouden, net als in Toon Hermansshow]
 
9. rechtsysteem, recht-systeem, rechtsiesteem, rechtssysteem 
[zowel in VD als GB met dubbel-s, betekenis: rechtsstelsel]
 
10. zo-wie-zo, sowieso, zowiezo, zo wie zo
[uit het Duits, betekenis: toch al, in elk geval]
 
11. relaitje, relaistje, relletje, relètje
[je hoort èh, geen s, en dus komt er 'tje' achter.
Zou je de s wel uitspreken, dan zou er 'je' achter komen.
Betekenis: relais: schakelelement in een elektrisch circuit.
 
12. geüpdate, geupdate, geüpdeet, geüpdatet 
[voelt nog Engels aan: ik update, jij updatete, wij hebben geüpdatet; betekenis: actueel maken, moderniseren]
 
13. ameubenabces, ameube-abces, amoebeabces, amoebenabces
[amoebe = eencellig micro-organisme, slijmdiertje, abces = ettergezwel; amoebeabces = tropisch leverabces ten gevolge van besmetting met amoeben/s]
 
14. naäpen, näapen. na apen, na-apen [koppelteken wegens klinkerbotsing; betekenis: (op een belachelijke manier) nabootsen, nadoen]
 
15. obedieënsie, obediëntie, obaidiëntie, obédiënsie
[gehoorzaamheid (m.n. in kloosters)]
 
16. transenderen, trancenderen, transcenderen, transzenderen
[o.a. op een hoger plan brengen]
 
17. incestueuse, incestuëuse, incesteuze, incestueuze
[m.b.t. incest: ontucht met eigen of aan je toevertrouwde kinderen]
 
18. 65+-kaart, 65plus-kaart, 65-pluskaart, vijfenzestigplus-kaart
[zo in GB – dat telde – ook wel 65 pluskaart en vijfenzestigpluskaart]
 
19. Mississippiboot, Missisippiboot, misissippiboot, mississippiboot [raderboot = soortnaam geworden]
De rivier is de Mississippi.
 
20. tatoëerder, tatoe-eerder, tatoeëerder, tattoeëerder
[iemand die tattoos, tatoeages aanbrengt]
 
 

0430 Dictee woensdag 10 dec 2014 (13): dictee Groot Almeloos Dictee 2014 √

Dictee - dictees [0430]

Groot Almeloos Dictee 2014

Over ablutofobische, deipnofobische beëlzebubs en andere excentriekelingen met of zonder ivorentorenhouding.

1. Deze pretentieuze, geëngageerde en tot de generatie considerabele naoorlogse romanciers behorende salonfilosoof, gekenschetst door zijn welgeproportioneerde kokkerd en zilvergrijze frisuur, is ook wel gepreconiseerd als alchemistisch scribent. Dit vanwege zijn semiwetenschappelijke prevelementen omtrent de queeste naar het sanctum sanctorum van de protagonist die hij ten tonele voert in zijn magnum opus, dat de revelatie van het firmament behandelt.

2. Deze tarzan van de schapen was in de jaren zestig een van de wegbereiders in het doorbreken van seksuele en religieuze taboes. In zijn duchtig gestructureerde romans en verhalen rekent hij in een idiosyncratische stijl af met zijn orthodox-calvinistische opvoeding en dominante, zanikende vaderfiguren mogen van hem het falderappes krijgen. Zijn taal en thematiek zijn nochtans vaak schatplichtig aan de Bijbel.

3. Ook deze Enschedeër schreef geen jezuïetendrama’s. De curieuze verfsmijter werd in 1964 beroemd met een twintigste-eeuwse apocalyptische schelmenroman, door hemzelf betiteld maar niet gecopywritet als onverbiddelijke bestseller. Van deze excentrieke, mythomane uiting van de buitenissige jaren zestig werd toentertijd een rockoperabewerking gemaakt die tot sint-juttemis op succes kon wachten.

4. Deze bijdehante en consciëntieuze grande dame van de literatuur werd in 1918 geboren te Batavia in het toenmalige Nederlands-Indië. Haar jeugd bracht ze door in Soerabaja en Bandoeng. Voor de artistieke en menselijke waarde van haar veelzijdig oeuvre, dat bestaat uit zowel documentair-historische als contemporaine romans, ontving zij in 2004 met élégance de prestigieuze Prijs der Nederlandse Letteren uit handen van koningin Beatrix.

5. Op een rekwisietarme bühne wordt zijn alom geprezen doorbraak, verhalend over adolescenten en volwassenen die genieten van haute cuisine van excessieve kwantiteit, door vermaarde acteurs ten tonele gebracht. Gekant tegen antroposofisch en montessorionderwijs en immuun voor zweverige dogma’s, uit hij op absurdistische wijze kritiek op de participatiesamenleving, op rousseauïaanse pedagogiek en op bagatelliserende eclectische theosofen.

6. Zijn notoriteit dankt deze ruigbaardige classicus aan zijn dedaigneuze uitingen omtrent de verstaanbaarheid van poëzie: puistig provoceren op een popi podium is volgens hem geen poëzie, maar een fraaie allitererende zin als deze daarentegen wel. Ook zijn laatste roman is gelardeerd met kleurrijke metaforen, absurdistische verhaalwendingen en weelderig taalgebruik uit de mond van een atychifobische [faalangstig] hoofdpersoon die het midden houdt tussen een weifelende casanova en een donquichot.
 

0429 Dictee woensdag 10 dec 2014 (12): dictee Groot Dictee Sint Anthonis 2014 √

Dictee - dictees [0429]

Groot Dictee van Sint Anthonis 2014

Wij zijn strontziek en hebben stront zat

1. Op een doordeweekse dag besloot ik niet met een van mijn twee deux-chevauxtjes en ook niet met mijn crossfiets naar Landhorst te gaan om daar een glas cola of een glas Rivella [nog merknaam] te drinken maar ik croste en mountainbikete naar dit unieke dorp via halfverharde wegen door de bossen waar een afgetopt boompje mij meteen opviel.
 
2. Ook werd mijn aandacht getrokken door een strontzat, afgetobd mannetje dat in dit buiig sinterklaasweer vergezeld werd door een gepiercete, getatoeëerde en in een miniem bikinietje geklede jongedame die met haar melkchocoladebruin lichaam een pirouetje ten beste gaf.

3. Halverwege kwam een verliefd leporidestel [haas x konijn]voor mij huppelen dat hiermee op een schlemielachtige manier solliciteerde om op Vaderdag tijdens een vollemaansnacht door een gediplomeerd meester-kok als een meesterwerk op culinair gebied gebarbecued te worden.
 
4. De Landhorstenaren lijken een in- en ingelukkig leven te leiden maar dit is zotteklap en kletsica want het dorp lijdt behoudens aan doorsneeproblemen meer aan het dreigend verdwijnen van koninginnenpage, daas en hoornaar door typische plattelandsgeuren.
 
5. Het faillissement van een gigantisch, wereldwijd gerespecteerd transportbedrijf was geen fakeverhaal en wierp menig gezin in het pikkedonker waardoor Jan en alleman en ook mijn oudoom, oud-lid van de dorpsraad, na veel geëtter suizebollend en met gestylede haren het moede hoofd in de schoot legden.
 
6. Alsof deze ramp nog niet voldoende was, werd Landhorst geselecteerd om een mestverwerkend bedrijf op zijn grond te krijgen; juist daar waar de natuur niet alleen luxueus maar zelfs luxurieus haar schoonheid showt.
 
7. Landhorst houdt niet van bullebakachtig protesteren; op een humoristische, ludieke, soms cartooneske wijze wordt er gebakkeleid over de stank van stront en de overlast van tientallen tankauto’s die de wegen in de contreien van Landhorst onveilig zullen maken en ruïneren.
 
8. Zelfs de stoïcijnse turfsteker die waakt over dit dorp, bidt geen Frans Paternoster [vloeken]; hij laat zich niet peeën door wel of niet loze geruchten over niet-verteerbare situaties want hij staat zijn mannetje met zijn koperen kruiwagen ondanks de stank, gevreesd door pietlutten en pietjes-de-voorste.
 
9. Een eventuele komst van de mestverwerkingsfabriek kan en mag het zeventigjarige Landhorst met zijn bosrijke omgeving, met zijn paradijselijke natuur en met zijn bewoners die tezamen bouwen aan hun geluk nooit ofte nimmer te gronde richten; de parel van de Peel moet blijven schitteren.
 

 

0428 Dictee woensdag 10 dec 2014 (11): dictee Oplossing Voorronde Soest 2014 √

Dictee - dictees [0428]

Oplossing Voorronde Groot Soester Dictee 2014

De opgaven stonden in [0407]

Kies de juiste schrijfwijze: [ …  is de juiste]

1. traces, tracé's, [tracés]
2. statiefoto, [staatsiefoto], staatiefoto
3. tragi-komedie, tragie-komedie, [tragikomedie]
4. [glooiing], glooiïng, glooing
5. [piramide], pyramide, pyramiede
6. [typefout], tiepefout, tiepfout NB Ook typfout is goed [2020]
7. kontrôle, contrôle, [controle]
8. kliëntèle, cliëntèle, [clientèle]
9. vermouth, [vermout], vermoet
10. [chique], chice, sjieke.

Wat (woord of woordgroep) is fout geschreven (precies één per zin)? Onderstreep dat.

[= verbeterde vorm]

1. Nadat de alcoholicus te veel bordeautjes [bordeauxtjes] achterovergeslagen had, zocht hij amok met zijn gedweeë eega.

2. In de bronstijd [bronsttijd: elanden, de bronstijd bestaat natuurlijk wel] word je overal op de Veluwe geconfronteerd met de lokroep van de eland.

3. Met veel bravour [bravoure] pochte de havoleerling dat hij de infinitesimaalrekening een fluitje van een cent vond.

4. Het lik-op-stukbeleid dreigde aanvankelijk te worden geveto'd [gevetood], maar een actie van lobbyisten voorkwam dit debacle.

5. Uit eigener [eigen; zonder 'uit' was het wel goed geweest] beweging meldde de heroïneverslaafde zich bij het verafgelegen afkickcentrum.

6. De excentrieke Bussummer [Bussumer] snoefde tegenover de lijpe Castricummer dat hij recentelijk op z'n sloffen de triatlon had gewonnen.

7. De collectie cd's en lp's van de monomane musicus liep in de vele duizenden en vulde alle wanden van zijn petieterige mobielhome [mobilhome].

8. Terwijl zijn neef zich wijdt aan een spelletje biljard [biljart], bingoot zijn chagrijnige oudoom liever.

9. Het waren niet zozeer de kwalijke schoolprestaties van zoonlief dan [als] wel zijn torenhoge schulden die zijn ouders zorgen baarden.

10. Alle gelederen [geledingen] van de samenleving gaven acte de présence op de teraardebestelling van de alom geliefde glamourvorstin.

 

0427 Dictee woensdag 10 dec 2014 (10): dictee UTwente 2014 √

Dictee - dictees [0427]

Dictee UTwente 2014

Feestje!

1. Zodra je middelbareschooltijd achter je ligt en je nauwelijks nog puberteitspuistjes hoeft te camoufleren, kun je bij je medestudenten niet meer aankomen met een uitnodiging voor een oubollige sinterklaasviering of een doorsneepyjamaparty.

2. Eveneens taboe is een rechttoe-rechtaanverjaardagsfeestje (*) waar een schaaltje cashewnoten op tafel staat en de hightea-etagère rondgaat, volgeladen met cocktailprikkers met partjes galiameloen en prosciutto, piramidale blokjes emmentaler en met roomkaas gevulde peppadews.
(*) Beter: rechttoe rechtaan verjaardagsfeestje

3. Nee, vrijwel onmiddellijk na het staatsieportret op het campusgras tijdens de Kick-In [eigennaam], de officieuze entree in het Drienerlose studentenleven, merk je dat studentikoze fuiven ontiegelijk veel extravaganter zijn dan de pueriele huis-tuin-en-keukenpartijtjes die je tot dan toe kende.

4. Een beetje flat- of huisfeest wordt opgeluisterd met een ingehuurde diskjockey die in een fluorescerend T-shirtje vanachter zijn draaitafel oorverdovende heavymetaldreunen mengt met afwisselend
rock-'n-rollklanken en jazzy reggaemuziek.

5. Kleinschaliger maar niet minder enerverend zijn de housewarmingsparty's waar civieltechnische ingenieurs, chemici en ontwikkelingspsychologen in opleiding tot diep in de nacht amsterdammertjes [bierglas 0,3 l, vaasje] atten of pocherig anekdotes declameren onder het genot van trappistenbiertjes, gebrouwen door cisterciënzer monniken.

6. Bij corporale kerstdiners, waar de dresscode vaak cravate noire voorschrijft, worden invités verwelkomd met een tongstrelende champenoise geserveerd in een kristallen champagnecoupe, waarna afhankelijk van de sociëteit ofwel het chicst denkbare zevengangenmenu volgt ofwel een oer-Hollands stamppotbuffet.

7. De sfeer op al deze studentenfeestjes is uiteraard tiptop, maar wees op je hoede want er kan altijd een louche partycrasher opduiken die met voorbedachten rade een handjevol ecstasypilletjes of het eveneens hallucinogene lsd in je bacootje laat glijden.

8. Als je dan na een bad trip door- en doornat van het zweet ontwaakt, wil je even van geen feestje weten, maar in een mum van tijd wordt je in een door je smartphone binnengehaald e-mailtje al een nieuwe themaparty met livemuziek, verkleedpartijen en gratis sterkedrank in het vooruitzicht gesteld; zo'n supergave uitnodiging afslaan is uiteraard geen optie.
 

0426 Dictee woensdag 10 dec 2014 (9): dictee Taalspel UvA-HvA √

Dictee - dictees [0426]

Vragen Taalspel UvA-HvA 2014

Dit Taalspel bepaalde uiteindelijk wie van de beste dicteeschrijvers de uiteindelijke winnaar werd!

Kies het juiste antwoord: a) of b)

NB De oplossingen staan in blogpost [0433]

1. Zoeken naar een … in een hooiberg
a) speld, b) naald

2. Zie zoo, now sprek ik van geluk,
En haal de deuze oet 'n tuk,
En smook ne piepe vol tabak,
En goa noar hoes op mien gemak
Dit is een voorbeeld van …
a) Twents dialect, b) Gronings dialect
 
3. Internetjargon: wat betekent JK?
a) ja oké, b) just kidding
 
4. Ouders die hun kinderen leren spreken maken vaak gebruik van klanknabootsingen. Een auto heet dan een toetoet.
Zo’n klanknabootsing noemen we een…
a) onomatopee, b) anakoloet
 
5. De 3FM-dj’s Coen en Sander kiezen ieder jaar de schaamnaam van het jaar. Wat was de winnende schaamnaam van dit jaar?
a) Ben Bouten, b) Wil Helmes
 
6. Saffie is het Bargoense woord voor…
a) een kadetje, b) een sigaret
 
7. Waar woonde Max Havelaar?
a) Leliegracht 37, b) Lauriergracht 37
 
8. In hoeveel landen is het Nederlands een officiële taal?
a) 3, b) 6
 
9. Hij heeft den prins gesproken betekent
a) Hij is dronken, b) Hij is arrogant
 
10. Wat is tribologie?
a) stammenkennis, b) wrijvingsleer
 
11. Wat was het Van Dale Woord van het jaar 2013?
a) socialbesitas, b) selfie
 
12. Wat is een beletselteken?
a) … , b) |
 
13. Gek zijn is op zichzelve wel goed, maar men zit er mede is …
a) een voorbeeld van Reviaans taalgebruik, b) een voorbeeld van reviaans taalgebruik
 
14. Hoe kun je van je smartphoneverslaving …
a) afkomen?, b) af komen?
 
15. Welke dag van de week komt het minst vaak voor in de spreektaal?
a) dinsdag, b) donderdag
 
16. Mijn liefde voor jou is voor eeuwig en altijd bevat een…
a) pleonasme, b) tautologie
 
17. Sranan: wat zijn patta's?
a) schoenen, b) frites
 
18. Op welk Nederlands woord rijmt geen enkel ander woord?
a) riem, b) slordig
 
19. Hoeveel woorden gebruiken we gemiddeld per dag?
a) 9.000, b) 16.000
 
20. De zin  'Hij nam zijn vrouw, haar geld, de benen en de eerste trein naar Amsterdam.' is een…

a) tantebetje, b) zeugma

0425 Dictee woensdag 10 dec 2014 (8): dictee Voigt - ronde 2: grammatica √

Dictee - dictees [0425]

Café Voigt Rotterdam 2014

5 vragen over redekundig ontleden, 5 over taalkundig ontleden.
 
Heel moeilijk: elk goed antwoord 2 punten , gedeeltelijk goed: 1 punt.

NB De antwoorden staan in blogpost [0432]

Grammatica

Deel 1: redekundig ontleden

Niettegenstaande de taalcriticus Charivarius zijn macedoine “Is dat goed Nederlands?”, die verrukkelijke thesaurus vol linguïstische bêtises, publiceerde in 1940, zou het journaille anno hodie een raillerend exposé van onze pennenstrijd alsnog met dit piteuze zinnetje kunnen initiëren.

1. Wat is het onderwerp in de hoofdzin?

2. Wat is de persoonsvorm in de eerste bijzin?

3. Wat is het lijdend voorwerp in de eerste bijzin?

4. Wat is het werkwoordelijke gezegde in de hoofdzin?

5. Er staat één naamwoordelijk gezegde in deze zin. Wat is dat naamwoordelijke gezegde?

Deel 2: taalkundig ontleden [benoem *1 t/m *5]

Als (*2) zelf (*5) niet door te zagen zagen (*1) zagen zagen zagen (*3), zagen (*4) zagen zagen zagen.

*1 =

*2 =

*3 =

*4 =

*5 =