0153 Dictee woensdag 19 februari 2014 (1): dictee Zeist √

Dictee woensdag 19 februari 2014 (1): dictee Zeist

Rating
100 deelnemers, nieuwe stadhuis, goede tekst, helaas een paar foutjes en te veel plaatselijke straatnamen. Voorlezen: gemiddeld. Bij de totale beoordeling kom ik daarom op 1 ster (maar dat kunnen er makkelijk 2 of 3 worden: was immers de eerste keer).

Rating RDR 1 ster:            [NB 43e rating]

Het dictee had geen titel.

1. Welkom bij de première van een traditie. Als linguïstisch bodybuilder moet u op spitzen lopen.

2. Let goed op en vermijd het in scène zetten van uw eigen misère. Houd stand, ook al houdt u zich op in een slangenkuil van giechelende ogenschijnlijke sympathisanten.

3. U participeert in een niet te verijdelen project van een serviceclub met uitdijende ideeën, geënt op pijlers van maatschappelijke betrokkenheid. In deze imaginaire alpineskiwedstrijd  kunt u uitglijden over d'tjes en t'tjes, trema's en de saillante schrijfwijze van bijvoorbeeld monosyllabisch of non-alcoholische Noord-Afrikaan.

4. Maar u heeft natuurlijk de do's-and-don'ts om hier magnifiek te excelleren gedetailleerd bestudeerd! Zo kan inderdaad een deceptie met kippenvel worden geëcarteerd.

5. U bevindt zich daardoor op elitair niveau naast de burgemeester van Amsterdam, als laureaat geëerd met de Machiavelliprijs. Wie zich er toch quasinonchalant van heeft afgemaakt en nu stiekem afkijkt, die had het cognitieve vacuüm beter eerst opgevijzeld in de bibliotheek bij het Belcour.

6. Of situeerde u dat lexicografische epicentrum bij wijze van faux pas op een van de volgende locaties, waarvan de onorthodoxe schrijfwijzen wijdverbreid bekend moeten zijn bij allen gelieerd aan Zeist: Schaerweijde, Griffensteyn, Crosestein, Nijenheim en Dijnselburg?

7. Bevindt uw zelfbewustzijn zich na dit gekkenwerk in een peilloos diep ravijn, ligt u knock-out of lijdt u aan acute taalkundige schizofrenie? Frequenteert u plots liever McDonald's voor frietjes of Hermitage voor tournedos met smeuïge bearnaisesaus?

8. Verkiest u misschien bij smörrebröd (GB ook en VD alleen: smørrebrød) met Parmezaanse kaas te mijmeren over een ascetisch retraiteoord met esthetische Boeddhabeelden? Opteert u zelfs hautain enkel voor Hare Koninklijke Hoogheid Máxima met chique thee en royale biscuitjes?

9. Of sms't u wellicht nu al geërgerd over dit irreële dictee via uw coole smartphone in Poldernederlands? Vermant u zich bij dit existentiële gefröbel want het crescendo is nakend en de catharsis nabij!

10. Onze fascinatie voor uw nijverheid en sponsorbereidheid nadert epische proporties, in grootte gelijk aan de Utrechtse kathedraal. Dit is geen cliché of verbale goocheltruc. Namens de freelancers van de wijkinloophuizen en de Rotaryclub Zeist zeg ik: "Chapeau voor uw inzet!"
 
 
 
 

0152 Dictee woensdag 12 februari 2014: dictee Rozenburg √

Dictee woensdag 12 februari 2014: dictee Rozenburg

Rating

Beperkt aantal deelnemers (25), erg gezellig, niet erg moeilijk maar wel foutloos (Taalunie!). Ook was er 's middags een Jeugddictee (basisschool). Lustrum (voor 5^e keer). Reden genoeg voor twee sterren:

Rating RDR 2 sterren: * *            [NB De 42e rating]

Het dictee idealiter (titel)

1. De tuin kan geen remplaçant zijn van de natuur, maar het voortbestaan van de wisent, de Europese bizon, is wel aan Artis te danken, een bijzonderheid die appelleert aan de gevoelens van elke rechtgeaarde dierenvriend.

2. Met dit linguïstische juweeltje werd ruim twee decennia geleden het Groot Dictee der Nederlandse Taal geopend. Lit(t)eratuur in optima forma [tt:alleen GB].

3. Maar na het tenhemelschreiende misbruik van het przewalskipaard lijken alle remmen te zijn weggevallen. Een onvergeeflijk affront jegens een allerliefst creatuurtje, dat in één klap van zijn exclusiviteit werd beroofd om de morbide reden dat ook Belgen een spelfout moesten maken.

4. Anno 2013 werden we zelfs getrakteerd op een hakkelend aan elkaar geprate brij van ten enenmale onbegrijpelijke archaïsmen.

5. Wat werden wij daarentegen verwend door Pia.

6. Dat was tenminste een interessant verhaal, dat prettig wegschreef zonder er ook maar één accent aigu of circonflexe bij te slepen.

7.Ik doe dan ook een appel op de theaterstichting om Pia als lid honoris causa in haar gelederen op te nemen ter bewaking van de intentie van ons Rozenburgse dictee, namelijk een boeiende promotionele activiteit in het enige echte, daarenboven akoestisch unieke, Muziektheater De Ontmoeting. Dat het nog een lang en bloeiend leven beschoren zij.

 

0151 Dictee woensdag 05 februari 2014: dictee Lansingerland √

Dictee woensdag 05 februari 2014: dictee Lansingerland

Rating Lansingerland
Veel deelnemers, prima entourage, leuke tekst en goed voorgelezen. Maar toch: te veel foutjes in het dictee, zelf nakijken vanaf scherm (geen begeleiding daarbij), de interpunctie had gegeven moeten worden, geen aparte categorie Specialisten, etc. Daarom vooralsnog 1 ster, maar dat kan dus gemakkelijk verbeterd worden …

Rating: RDR 1 ster  *

Aan de vooravond van Beatrix' grote dag (titel)

1. Morgen viert prinses Beatrix haar verjaardag. Die dag lijkt evenwel geen excessief dure happening te worden. Vermoedelijk laat onze ex-vorstin voor zichzelf en haar naaste familie wel een delicieuze maaltijd serveren. Zal de hoofdschotel boeuf bourguignon zijn met een chutney van cranberry's en ander exotisch fruit? Wordt het dessert een dame blanche of een stukje verrukkelijke bavaroistaart? In elk geval zal het diner exquis zijn.

2. Beatrix was overigens een van de bekwaamste vrouwelijke monarchen die ons land heeft gekend. In de periode waarin zij staatshoofd was, legde zij ten aanzien van haar volk veel empathie aan de(n) dag. Zij werd en wordt nog steeds door velen geadoreerd. Haar zoon en opvolger Willem-Alexander is thans bezig de sympathie van het Nederlandse volk te winnen. Máxima's innemende optreden zal daar zeker aan bijdragen, daarbij geholpen door haar modieuze outfits met bijpassende bijouterieën, hoofdtooien en accessoires.

3. Ons koninklijk paar heeft twee maanden geleden een bezoek gebracht aan de Beneden- en Bovenwindse Eilanden. Wat opviel in het tv-verslag van die reis, was dat sommige Antillianen hoteldebotel van vreugde waren. Kort daarna reisde het paar naar Rusland waar de echtelieden president Poetin ontmoetten die juist een weekend op zijn datsja had doorgebracht. Hun bezoek was enigszins curieus omdat op dat moment twee Greenpeaceactivisten in Sint-Petersburg in de cel zaten.

4. Nederland is trouwens ingenomen met de huidige koninklijke familie. De waardering voor de Oranjes is ooit wel anders geweest. Zo speelde prins Maurits in 1619 een dubieuze rol bij de berechting van Johan van Oldenbarnevelt. Op 13 mei, bij het krieken van de dag, werd de grijze eminentie onder de belangstelling van een leger voyeurs op het Binnenhof geëxecuteerd. Hij is negentien jaar lang Berkel en Rodenrijs' erudiete ambachtsheer geweest. Dat was bijna vier eeuwen voordat de ZoRo-lijn * en de RandstadRail * werden ontworpen, die nu beide behoren tot de besognes van de wethouder met vervoer in zijn portefeuille.
* Beide niet in wdb. - ZoRo-lijn = bus Zoetermeer - Rotterdam. 
* RandstadRail = tram, lightrail Rotterdam, Den Haag, Zoetermeer

5. Er resteren nog legio vragen over het dagelijks(e) leven van de prinsen en prinsessen. Slaapt Beatrix onder een baldakijn? Hebben de toiletten op het paleis een gouden wc-bril? Staat daar ook ergens in een vergeten hoekje een spinnewiel? We weten het niet. Ons vorstenhuis heeft inderdaad iets van een sprookje. Maar dat sprookje onthult niets daarover. Uiteraard zouden de glossy's hierover wél graag opening van zaken willen geven, maar ook zij weten het naadje van de kous niet.
 
 

0150 Dictee woensdag 29 januari 2014: dictee Kampen √

Dictee woensdag 29 januari 2014: dictee Kampen

Rating
100 deelnemers, leuk dictee, heel moeilijk, in tweede instantie een extra categorie specialisten ingevoerd (geen afwijkende opgaven daarvoor), enkele discussiepunten, een (iets te) uitgebreide toelichting na afloop en een buitengewoon hartelijke ontvangst met goede verzorging. O ja, en het dictee werd prima voorgelezen!

Rating: Rdr 3: 3 sterren

Het dictee - Penibele spellingsregels (titel)

1. Het officieel verordonneerde, elk decennium opnieuw gesanctioneerde, gewijzigde spelling(s)systeem beeld ik in een van mijn fantasieën mij in als een hordeloop waarbij geen speller, hoe geëngageerd ook, erin slaagt een x-aantal horden te nemen zodat een feilloze spelling wishful thinking is.

2. Want zonder enige ruggespraak heeft de gerenommeerde Nederlandse Taalunie haar ruggengraat getoond en hebben ideeënrijke NTU'ers in plaats van de spelling te simplificeren deze rücksichtslos, bezeten als ze zijn van een frenetieke systeemdrift, stelsel- en planmatig complexer gemaakt.

3. In een geenszins apocriefe, repressieve ubiquiteit heeft deze commissie van goocheme slimmeriken in flagrante strijd met het vigerende axioma "spelling is geen taalkunde" met voorbedachten rade onderscheidingen als samenstelling, afleiding e.d. [afkorting] arbitrair ofwel eclectisch doorgevoerd.

4. Bijgevolg schoten schier ondoordringbare oerwouden van afkappingstekens, de apostroffen, en naast het ingeburgerd afbreekstreepje van tot nadenken nopende streepjes als koppeltekens en weglatingstekens als paddenstoelen uit de grond, terwijl nochtans voorheen enkel en alleen trema's volstonden.

5. Zo antisociaaldemocratisch, zo reterigoureus is de bedilzucht van deze taalberegelaarsclub bij dit jeuïg streepjesgebruik, dat zíjn * [nadrukteken(s)] wil wet is, dus wordt je erg on-Nederlands gezegd dat je jóúw [nadrukteken(s)] zelf gewilde klemtoontekens zó [nadrukteken(s)] dient neer te pennen zoals het jou uit-en-te-na is voorgekauwd.
* in geschreven tekst ook wel accent op de j!

6. De op bemoeiing van jantjes-contrarie gemaakte keuze voor de verregaande en in een heuse janboel resulterende inburgeringsregel berust NB [afkorting] zelfs voor jandoedel op een ideeëloze redenering van Jan Kalebas: alle vier figuren wier reïficatie ook na een
re-interpretatie allesbehalve abject is.

7. Even zeker als sophisticated toetsingscriteria voor kritische locatiemarkeringen van bijvoorbeeld een lokaal zwembad infrastructureel gekrakeel ontketenen, brengen deze ook dankzij zo'n onbesuisd inburgeringsbesluit een orthografische
bijna-crisis vol onlogische inconsequenties teweeg.

8. Vereist is een grootscheepse vereenvoudiging; deze taalgebruikersonvriendelijke spelling moet zonder NTU-achtige
pr-tactieken op de helling voor ontleesde sneuneuzen als hbo'ers en paboërs: rechttoe rechtaan een feest.
 
 

0149 Dictee woensdag 22 januari 2014: dictee – een Rotterdams oefendictee √

Dictee woensdag 22 januari 2014: dictee – een Rotterdams oefendictee

Een Rotterdams oefendictee (datum dictee maandag 16 december)

1. In de decembermaand vermeien wij ons gewoonlijk met allerlei bespiegelingen van nostalgische aard en je moet van goeden huize komen, wil je je kunnen distantiëren van overwegingen die grote synonymie vertonen met illusoir conservatisme.

2. Toch is het verleidelijk een omgekeerde gedachte-exercitie te volgen, met dien verstande dat wij, gebruikmakend van onze fantasie, Rotterdam willen proberen te zien vanuit het perspectief van Desiderius Erasmus.

3. Wat zou hij vinden van een stad waarin talloze studenten in T-shirts, gsm'etje binnen handbereik, chillen bij hun espressootje alvorens in een een-op-eenrelatie hun essays met hun docenten te bespreken, waarbij ze naar hartenlust jijen en jouen?

4. Zijn tegen de skyline van de campus groen oplichtende handtekening zal hem verrast hebben, evenals de babylonische spraakverwarring in de universiteitsgebouwen.

5. Hij zou zeker verbaasd hebben gelopen door de Vinex-wijken, waar buurten die het stempel dragen van de multiculturele samenleving worden afgewisseld door contreien van yuppieachtige signatuur met daarin vele door middel van serres en draai-kiepramen geüpgradede woningen.

6. Als een ongelovige thomas zou hij hebben gedwaald door de winkelstraten waarin haute-couturewinkels gedijen naast dönerkebabtenten en exclusieve designzaken floreren naast shops vol goedkope ditjes-en-datjes.

7. En hoe zal hij de sfeer op menige werkvloer hebben beleefd, waar de gedweeë lobbesen van arbeiders hebben plaatsgemaakt voor een mêlee aan assertieve medewerkers en waar autoritaire directeuren zich tijdens heuse heisessies bekwamen in de meer sympathieke servantleadershipbenadering?
 
 8. Het feit dat een gerenommeerde EU-commissaris, gerespecteerd. Rotterdamse en oud-student van de universiteit, wordt aangeduid als Nikkelen Neelie, zou hem zeker hebben bevreemd en wellicht zou de bijnaam moeten worden geëxpliqueerd .

9. Maar misschien zou Erasmus wel stupéfait geweest zijn door de esthetiek van de gebouwen die in de afgelopen decennia in de Maasstad zijn verrezen en was hij de mening toegedaan dat een stad geen openluchtmuseumkarakter moet hebben maar per se vernieuwing behoeft.

10. We kunnen wel prakkiseren over de vraag of hij zijn tocht door Rotterdam anno 2013 als Dantes Inferno zou hebben beleefd of als een James Bondfilm avant la lettre, maar of hij het allemaal zotheid zou vinden of er lof voor zou hebben, zullen we nooit weten: deze vraag gaat te allen tijde onze fantasie te boven.
 
 

0148 Dictee woensdag 15 januari 2014: dictee – 7e Groot Breskens Dictee √

Dictee woensdag 15 januari 2014: dictee – 7e Groot Breskens Dictee

Zaterdag 10 mei 2014 – noteer de datum alvast – 7e Groot Breskens Dictee. In De Ontmoeting (naast de kerk), Dorpsstraat 50. Inloop vanaf 14 uur, start 14.30 uur. Het dictee is weer op 3 niveaus: Aanvangers, Liefhebbers en Specialisten. Nou, die Liefhebbers en Specialisten komen er echt wel, uit heel Nederland en Vlaanderen (maar ieder die dat wil, mag zich natuurlijk ook voor deze categorieën inschrijven …). Voor Breskens richt ik me speciaal op de Aanvangers. Het dictee is al klaar. U kunt best wel flink wat fouten maken, maar ik garandeer dat er (vrijwel) geen woorden in zitten, waarvan u nog nooit gehoord hebt. Ik hoop op een aantal Zeeuws-Vlamingen, maar vooral op een flink aantal Bressiaanders. Ik zal zorgen, dat er voor de best scorenden onder hen, een aantal leuke prijsjes zullen zijn. En ook zal er een extra prijs zijn voor de beste jeugddeelnemer (12 – 16 jaar). Ikzelf heb het dictee geschreven en Hanneke zal het weer voorlezen. U kunt zich opgeven via leentfaar@zeelandnet.nl of 0117-381895 [bestaat niet meer]. Ter bestrijding van de onkosten betaalt u 5 euro (de jeugddeelnemers doen gratis mee), te voldoen aan de zaal. Na afloop is er nog een hapje en een drankje en gaan we op eigen kosten eten bij sponsor J&B. Wie dat wil, mag ook daaraan met alle plezier meedoen. Ook Bruna Breskens en Jumbo Ingels Breskens sponsoren dit dictee.

Alvast een paar tips: 1) grotemensenwereld ((grote + mensen) + wereld), 2) Rode Kruisziekenhuis (samenstelling met eigennaam Rode Kruis), 3) woon-zorgcentrum (verwisselbare begrippen, het had ook zorg-wooncentrum kunnen zijn - 2020 - vanuit 'woonzorg' is ook woonzorgcentrum denkbaar, 4) Cadzand-Bad, Westerschelde (aardrijkskundige namen met hoofdletter), 5) de verlichting, de middeleeuwen, het steentijdperk (perioden met kleine letter), 6) Balkenende maar balkenendenorm, Harry Potter maar harrypotterbrilletje, Reve maar reviaanse uitdrukkingen, 7) café-elftal en poëzie-uiting (klinkerbotsing in samenstelling) en reünie en coördinatie (klinkerbotsing binnen een woord), 8) een dorpsstraat (de s hoor je niet maar het is ook dorpshuis; wel: de Dorpsstraat in Breskens met hoofdletter, eigennaam), 9) een lindelaan (want het is linden en lindes) maar wel kerkenraad en pannenkoekenhuis, die hebben alleen een meervoud op -n, 10) Het bestand is gedownload, d want hij downloadde, en … het gedownloade bestand (1 d net als bij de goed bestede tijd), 11) crossen, ik cros, ik croste, ik heb gecrost, maar het zelfstandig naamwoord is wel (de) cross, 12) oma's fiets maar: een oma's-fiets, Piets nederlaag maar Klaas' (eindigt op een sisklank) overwinning, 13) baby's en baby'tje (y), taxi's en taxietje, auto's en autootje, paraplu's en parapluutje, 14) Pasen en Sint-Nicolaas (officiële naam feestdag) maar paasfeest en tweede paasdag alsook sint-nicolaasfeest en sint-nicolaascadeau en 15) christenen, rooms-katholieken, de paus, maar wel God, Christus, de Bijbel (inhoud), de Heilige Schrift, de Koran, maar een bijbel (het boekje), een koran (idem).
 

0147 Dictee woensdag 08 januari 2014 (3): dictee 700 (deel 3) √

Dictee woensdag 08 januari 2014 (3): dictee 700 (deel 3)

Hierbij de zinnen 8, 9 en 10.

8. Zachtschilden hebben een week chitinepantser. Hier volgt een greep uit de meest interessante ISO-landcodes: AS (Amerikaans-Samoa), AZ (Azerbeidzjan), BD (Bangladesh), BA (Bosnië en Herzegovina), BF (Burkina Faso), BT (Bhutan), CC (Cocoseilanden), CK (Cookeilanden), CV (Kaapverdië), FO (Faeröer), GQ (Equatoriaal-Guinee), GP (Guadeloupe), HM (Heard- en McDonaldeilanden), KM (Comoren), KN (Sint Kitts en Nevis), LC (Sint Lucia), MH (Marshalleilanden), NU (Niue), PM (Saint-Pierre et Miquelon), QA (Qatar), RE (Réunion), TV (Tuvalu), UG (Uganda), VC (Sint Vincent en de Grenadines), YE (Jemen), YT (Mayotte), ZA (Zuid-Afrika), UZ (Oezbekistan), LY (Libië), DO (Dominicaanse Republiek), BN (Brunei), AQ (Antarctica) en EH (Westelijke Sahara).

9. Het woord 'swaffelen' is een typisch voorbeeld van Hedenlands taalgebruik. In Indië roken ze graag hollanders. Een heelgoedhollander wordt gevuld met lompen. Ook om acht uur hoor je een heelslag; om halfacht niet. De vier Heemskinderen zijn de vier zonen van Heymijn van Ardennen, Ritsaart, Writsaart, Adelaart en Reinout, bekend uit het volksboek ‘De vier Heemskinderen’. Krijg nou het heen-en-weer. De Heren van Zuilichem waren geen gemakkelijke. Met witheren of witte (!) heren worden de dominicanen (norbertijnen) aangeduid. Wie of wat is de heer (ook: koning) der schepping [de man]? Als uitroep van verbazing uitte hij: heremijntijd. De Here der heren is de Here der heerscharen. Een van de negen engelenkoren heet Heerschappijen. Wat heeft die heet bloed zeg; ze is, zeg maar, beregeil.

10. Als je 'Heere' [erg lange ee] hoort, weet je dat er een orthodoxe protestant over zijn godheid [algemeen] (Godheid - specifiek) spreekt. De hefnerkaars is een oude eenheid van lichtsterkte. Kap toch met die hegelarij! Hei, 't was in de mei, zo blij. ’t Is (altijd) hei of fij met hem. Het heibeiige type heibeit als een viswijf. Ze draagt haar heidipakje, nou, dan weet je het wel. Is er verschil in smaak tussen hei- en duinhazen? Een heikind heeft geen vader of moeder. Ze is bij het heilsleger, het Leger des Heils [LdH]. De Heilige Alliantie is het in 1815 door Rusland, Oostenrijk en Pruisen gesloten bondgenootschap. Hij is roomser dan de paus. Met de heilige uit Assisi wordt Franciscus bedoeld. De eerste christenen vormden de gemeenschap van de heiligen. Denk utopiaans.