zaterdag 7 september 2013

0116 Dictee woensdag 11 september 2013 (1): dictee 650 (deel 1) √

Dictee woensdag 11 september 2013 (1): dictee 650 (deel 1)

In mijn serie dictees is jubileumnummer 650 verschenen. Dat zet ik maar op deze blog.

De ergste fouten zijn er al uitgehaald, maar mocht u nog fouten ontdekken: ik houd me natuurlijk aanbevolen (rein@dictees.nl - bestaat niet meer!)

In het eerste deel de zinnen 1 en 2.
In deel 2 de zinnen 3 t/m 6.
In deel 3 de zinnen 7 t/m 10.

Veel plezier ermee!

1. De partes orationis zijn de woordsoorten en de partes posteriores de billen. Je particeps tori kan best je particeps criminis zijn. Bij appelen en peren kan parthenocarpie voorkomen. Het participium praesentis is het tegenwoordig deelwoord, het participium perfectum het verleden deelwoord. Een partie(s) carrée(s) is een gezelschap van vier personen in twee paren: twee dames en twee heren. Hij koos de wijste partij, maar heeft verder geen partij getrokken voor iets of iemand. Was dat een crime passionnel? Partners in crime zijn onafscheidelijke metgezellen. Dat is part of the deal, of the game, of the job. Een partyflock [groep mensen] attendeert elkaar op house- en dancefeesten. Laat maar zitten, parum refert: er is weinig aan gelegen, het komt er weinig op aan. Een parurier [paa-ruu-rjee] is een handelaar in sieraden. Een pasanggrahan is een zeker gouvernementsgebouw in Indië. Gewestelijk is Jan van pas de verlangde bruidegom.

2. Hocus pocus pilatus pas! Hij woont nog geen twee passen hiervandaan. Aanvaard dit als een parvum non parvae amicitiae pignus: een klein bewijs van een allerminst kleine vriendschap. Een parvenu is volgens VD een nouveau(x) riche(s). Parva componere magnis is niet altijd gepast: het kleine met het grote vergelijken. Een der hogere programmeertalen is Pascal. De passen: pas de charge (ook mv. - militaire stormpas), pas de deux (ook mv. of + s - balletdans voor twee personen), pas de géant (ook mv. - reuzenstap of vrijgeleidebrief) en pas des patineurs (ook mv. - gang van schaatsenrijders, snelle gang). Het is Pasen en Pinksteren bij hem (is gelukkig, zaken gaan voordelig). Dit boek heeft een dos passé [g. mv.]. De passé(s) défini(s) heeft als antoniem de imparfait(s). Is een passeerzeef een passe-vite(s)? Bij het volleybal (niet baseball!) is de verleden tijd van hij passt hij passte. Passepoileren is paspelen [omboorden]. Met deze Passer [sterrenbeeld] kun je geen cirkels trekken, die staat aan het zuidelijk halfrond.


maandag 2 september 2013

0115 Dictee woensdag 04 september 2013: dictee ordegeestelijken (4) √

Dictee woensdag 04 september 2013: dictee ordegeestelijken (4)

Voor de rest houd ik het bij een opsomming van wat ik verder nog tegenkwam.

1. De mercedariërs: Ordo Beatae Mariae de Mercede redemptionis captivorum, Orde van de Zalige Maria Mercedes voor het loskopen van (christen)gevangenen, met name uit de Moorse slavernij.

2. De camillianen: O.S.Cam. = Ordo Sancti Camilli, orde van de heilige Camillus. Zij verpleegden vooral zieken, ook: de Orde van de Reguliere Geestelijke Dienaars van de Zieken = Ordo Clericorum Regularium Ministrantium Infirmis.

3. De piaristen: Ordo Clericorum Regularium Scholarum Pauperum, een in 1597 gestichte r.-k. orde die zich wijdt aan het onderwijs van arme kinderen. Ook: de katholieke Orde der Piaristen of Scolopi (Ordo Piarum Scholarum) werd gesticht door een Spaanse priester en heilige. Thema: onderwijs en opvoeding.

4. De witte paters. De Afrikaanse Missies (M.A. of M.Fr. - niet meer in VD) of Missionarissen van Afrika, beter bekend als de Witte Paters (Patres Albi, P.A. - achter de naam dus: p.a.), ook wel: S.M.A. = Societas Missionium ad Afros.

5. S.C. = Sacré Coeur, congregatie van de zusters van het Heilig Hart van Jezus.

6. S.C.J. = Congregatio Sacerdotum a Sacro Corde Jesu, congregatie van de Priesters van het Heilig Hart van Jezus.

7. C.S.C.M. = Congregatio Sancti Cordis Mariae, congregatie van het Heilig Hart van Maria. Ook: Congregatio Sacrorum Cordium Jesu et Mariae, congregatie van de Heilige Harten van Jezus en Maria.

8. De spiritijnen = paters van de Congregatie van de Heilige Geest, ook C.S.Sp = Congregatio Sancti Spiritus.

9. De reparatricen: S.M.R. = Societas Mariae Reparatricis; congregatie van Maria Eerherstel.

10. De scheutist = lid van de Congregatie van het Onbevlekte Hart van Maria (Congregatio Immaculati Cordis Mariae).

11. C.M.M. = Congregatio Missionariorum de Marianhill, congregatie van missionarissen van Marianhill.

12. De assumptionist = priester van de congregatie van Maria-Tenhemelopneming, A.A. = Augustiniani ab Assumptiae. - Dat alles niet (meer) in VD).
NB Assumptie = Maria-Tenhemelopneming.

13. C.M. = Congregatio Missionis, congregatie van de zending, lazaristen of vincentianen, gevestigd in St.-Lazare, voormalig leprozenhuis in Parijs.

(slot)
 

0114 Dictee woensdag 04 september 2013: dictee ordegeestelijken (3) √

Dictee woensdag 04 september 2013: dictee ordegeestelijken (3) 

De premonstratenzers (of norbertijnen)
O.Praem. (Ordo [Canonici Regularis] Praemonstratensium). Ze worden ook wel witheren genoemd naar hun habijt. Ze doen aan praktische prediking en zielzorg. De vrouwelijke leden van de norbertijnen hebben naar analogie van de mannelijke leden verschillende benamingen: norbertinessen, premonstratenzerinnen, en in de middeleeuwen soms "witte( )vrouwen". 

De augustijnen 
O.S.A. of O.E.S.A. (Ordo [Eremitarum] Sancti Augustini). Beide richtten zich naar de kloosterregel van Augustinus. Op grond daarvan streven zij een innerlijke harmonie met God na. Hieronder vallen ook de alexianen (cellenbroeders, cellieten: Congregatio Fratrum Alexianorum (Cellitarum) = Orde van de cellenbroeders van de H. Alexius). Zij verplegen grijsaards en zieken en begraven armen. En mede de ursulinen (O.S.U. = Ordo Sanctae Ursulae: opvoeden en onderwijzen van meisjes). Zo ook de O.S.M. = Ordo Servorum Mariae, maristen of servieten, ook: S.B.M.V., Servorum Beatissimae Mariae Virginis. De orde doet thans aan prediking, onderwijs, missie- en parochiewerk en is over de hele wereld verspreid. Net als de Orde van Maria Visitatie (Ordo Visitatio Mariae, afkorting: O.V.M., visitandinnen (christelijke opvoeding van meisjes) - 2020: niet meer in VD! Wel: orde van de Visitatie.

De kruisheren
De Orde van het Heilig Kruis (Ordo Sanctae Crucis, O.S.C.). Die deden vooral aan evangelisatie. Ook wel: O.S.Cr. (Ordo [Canonicorum Regularium] Sanctae Crucis). 

De redemptoristen 
O.S.R. (Ordo Sanctissimi Redemptoris – de Allerheiligste Verlosser, ook: C.Ss.R.). Ook deze orde doet aan evangelisatie. Een bekend lid was Peerke Donders. 

De jezuïeten 
De Sociëteit van Jezus (S.J. = Societas Jesu), een strenge groepering, die ook veel aan onderwijs deed en werd opgericht door Ignatius de Loyola. Ze vallen niet onder een bisschop en beloven absolute gehoorzaamheid aan de paus. 

De montfortanen 
Zij hebben als doel de missie op het platteland: S.M.M. = Societas Mariae Montfortana. 

De salesianen 
S.S. = Societas Salesii. Hiermee wordt de religieuze congregatie Salesianen van Don Bosco bedoeld (Societas Salesiana Sancti Joannis Don Bosco, afgekort tot S.D.B.). 

(wordt vervolgd)

0113 Dictee woensdag 04 september 2013: dictee ordegeestelijken (2) √

Dictee woensdag 04 september 2013: dictee ordegeestelijken (2) 

De karmelieten
 Deze orde (Ordo Carmelitarum, O.Carm. (ook: O.C.), vrouwelijke vorm: karmelietessen) is een rooms-katholieke bedelorde, die zich net zoals de franciscanen, dominicanen en augustijnen onderscheidt van de andere monastieke [= in kloosters] orden doordat ze in plaats van de individuele armoede juist de collectieve armoede belijdt. Voor hun onderhoud zijn ze afhankelijk van hun eigen arbeid en van aalmoezen. Ik kwam ook nog tegen O.C.D. (D = Discalceatorum: ongeschoeide karmelieten). 

De kartuizers
 Deze orde is in 1084 gesticht door de heilige Bruno van Keulen in het onherbergzame Massif de la Chartreuse, een bergachtig gebied ten noorden van Grenoble. Het is een contemplatieve orde van kluizenaars die toch in gemeenschap willen leven. Hun samenlevingsverbond is een compromis tussen afzondering (kluis) en gemeenschap. Zij verblijven alle dagen in afzondering behalve op zondag. O. Carth. = Ordo Carthusianorum. 

De cisterciënzers
 Deze orde is in 1098 door Robert van Molesme is opgericht in de abdij van Cîteaux: S.O.Cist. (Sacer Ordo Cisterciensis). Omdat er te weelderig geleefd werd, kwamen er tegenbewegingen: O.C.S.O. (Ordo Cisterciensium Strictoris Observantiae, orde van de cisterciënzers van de strikte observantie = strenge onthouding, de trappisten). De naam danken ze aan Abdij Notre Dame de la Grande Trappe (La Trappe) en het trappistenbier is heel bekend. 

De dominicanen 
De dominicanen of predikheren (Ordo Praedicatorum, O.P., ook O.S.D. = Ordo Sancti Dominici) vormen een kloosterorde die in 1216 is gesticht door Dominicus Guzman (circa 1170-1221), ten tijde van de kruistocht in de Languedoc tegen de katharen. Een van de eerste kloosters werd in Toulouse gevestigd. Het is een bedelorde, ze volgen de regel van Augustinus en kregen ook een inquisitietaak toebedeeld. 

De benedictijnen (en benedictinessen)
O.S.B. = Ordo Sancti Benedicti. Ze bidden zevenmaal per dag en leven met contemplatie en arbeid (ora et labora). De cluniacenzers hoorden hier ook bij, maar de orde is uiteengevallen. 

(wordt vervolgd)

zondag 1 september 2013

0112 Dictee woensdag 28 augustus 2013: dictee ordegeestelijken (1) √

Dictee woensdag 28 augustus 2013: dictee ordegeestelijken (1)

Orde heeft in de betekenis '(rang)orde, rij, rang, regel' geen meervoud. In alle andere betekenissen (zoals in 'groep van mensen') zijn er twee meervoudsvormen: ordes en orden. Daarom is het volgens de spellingregels ordegeestelijke en dus niet ordengeestelijke (fout). Overigens mag van Van Dale (geen van de twee in van het Groene Boekje) ook ordesgeestelijke [lijkt echt fout! - Echter, VD: dit is geen mv.-s maar tussen-s]. In deze blog beperk ik mij tot de kloosterorden (kloosterordes). Vooraf: de Taaladviesdienst adviseert om bijvoorbeeld o.f.m. te schrijven achter de naam van een geestelijke: P. Paaltjens, o.f.m. (de komma is facultatief) met als betekenis: ordinis fratrum minorum ((lid) van de orde der minderbroeders – franciscanen). Deze dienst adviseert de naam van de orde zelf met hoofdletters te schrijven: O.F.M. = Ordo Fratrum Minorum, orde der minderbroeders. Met de aantekening dat Van Dale beide vormen met hoofdletters schrijft, geef ik ze verder met hoofdletters en vermeld daarmee dus alleen de naam van de orde. 2020: VD onderscheidt nu ook o.f.m. em O.F.M.

Minderbroeders. De franciscanen of minderbroeders vormen een kloosterorde bestaande uit volgelingen van Franciscus van Assisi. Franciscus kwam uit Umbrië (Italië) en samen met zijn metgezellen schonk hij al zijn bezittingen aan de armen om zelf in pure armoede verder te leven. De franciscanen behoren tot de bedelorden. Zo proberen zij Christus na te volgen. Naast de minderbroeders franciscanen kennen we ook de minderbroeders kapucijnen – komt van cappuccino = monnikskap(je), ooit barrevoets, later op sandalen – (O.Cap. = Ordo Capucinorum, ook O.F.M.Cap. = Ordo Fratrum Minorum Capucinorum) en de minderbroeders-conventuelen (O.F.M.Conv. = Ordo Fratrum Minorum Conventualium). De conventuelen waren minder ascetisch en leefden 'gewoon' in kloosters. Ik kwam ook nog tegen O.S.F. = Ordo Sancti Francisci, franciscanen. Ook de clarissen vallen binnen deze familie: O.S.Cl. * = Ordo Sanctae Clarae, clarissen. Verder kwam ik tegen de naam franciscanessen met wereldlijke activiteiten (in tegenstelling tot de clarissen die een contemplatief leven leiden). * 2020: Dit niet meer in VD!

(wordt vervolgd)

zondag 18 augustus 2013

0111 Dictee woensdag 21 augustus 2013: dictee Dörpen √

Dictee woensdag 21 augustus 2013: dictee Dörpen

1. Op 3 april 2013 won ik in Breda het Roparundictee. Met dank aan Robert, die eenmalig bereid was 'bij wijlen' te schrijven in plaats van 'bijwijlen' waardoor hij 1 fout had en ik 0 fouten. Omdat er voor de Roparun (Rotterdam, Parijs) ook van Hamburg naar Rotterdam gelopen wordt en het Bredase team in het Duitse Neubörger overnachtte, stelde de betreffende B&B (Wally's bed and breakfast – hoevetoerisme – en ook minicamping) een waardebon voor een overnachting voor twee personen beschikbaar. Meestal verdwijnen dit soort waardepapieren in de prullenbak, maar in dit geval besloten Hanneke en ik er toch maar gebruik van te maken en er nog een extra nachtje aan vast te knopen. Nu is Neubörger niet drie keer niks, driemaal niks, maar zelfs meer keren niks, meermaals niks, zeg maar x-maal, x keer niks. Het ligt echter in het Emsland (regio in Nedersaksen, de Ems is een rivier) en op een paar kilometer ligt de aardige plaats Dörpen met prachtige wandelingen, waarvan we er drie van de vijf gemaakt hebben. Heel mooi! Een keer hebben we uitbundig in een restaurant in Dörpen gegeten, de tweede avond in een Imbiss (die hadden ze wel in Neubörger zelf). De kamer was heel behoorlijk en normaal moet je de badkamer (heel fraai, mooier dan in een hotel!) delen met anderen, maar omdat er 2 van de 4 kamers bezet waren (bij 2 beschikbare badkamers) hadden we het geluk er een helemaal voor onszelf te hebben. Overigens valt de accomodatie (zo stond het in de folder) onder de SVR, Meerkerk, NL (Stichting Vrije Recreatie) ook onder de Stichting Vrienden op de Fiets. Omdat we daar lid van zijn, hadden we onze tweede nacht (misschien) nog goedkoper kunnen doorbrengen, maar dat hebben we maar laten lopen. Omdat ook het eenvoudige ontbijt prima was durf ik een verblijf in deze B&B van harte aan te bevelen: Ron en Lydia Walraven, Kluser Strasze 50, 26909 Neubörger (D), 0049 - 4966 912542, www.wallys-bb.nl.

2. Daarna hebben we nog twee nachten aangelegd in het Golden Tulip Hotel in Doorwerth (gemeente Renkum). Ook dat was een gouden greep (het was alle dagen trouwens schitterend weer). Kleine kamer, maar schitterend gelegen hotel (park, zwembad, etc.). Eén avond hadden we een diner, de andere avond hebben we ons as usual tot de plaatselijke snackbar gewend … Prachtig wandelgebied: Doorwerth (met kasteel), Heveadorp, Renkum, Heelsum (Airborne Museum) en Oosterbeek. We hebben door de kleine wandelingen te combineren, er een flinke tocht van gemaakt. Ook dit hotel (in de bossen) en de omgeving ervan kan ik van harte aanbevelen!
 

maandag 12 augustus 2013

0110 Dictee woensdag 14 augustus 2013 (2): fictief dictee Alkmaar 2014 (deel 2) √

Dictee woensdag 14 augustus 2013 (2): fictief dictee Alkmaar 2014 , deel 2

Na de belevenissen in Alkmaar dit jaar heb ik een proeve (!) voor 2014 gemaakt. Het verschijnt ook als regulier dictee 637. Hierbij deel 2 (van 2)

4. Met de gehuurde P.C. Hoofttractor (met chauffeur) probeerde men richting de kaasstad te tomtommen. Maar dat hebbedingetje, die gadget, gaf de geest. Maar enfin, ten slotte wist men via IJmuiden en Velsen het beoogde doel na veelvuldig geroepen ach en wee en talloos geuite 'gouwe-dozen-met-blikken-randen' en andere godslasterlijke uitingen de stad van burgervader Piet Bruinooge te bereiken. Aan een goed dinertje waren ze intussen wel toe. Een amuse-gueule vooraf, daarna borsjtsj (Russische rodebietensoep), als entremetstje naar keuze gnocchi of spoom en als hoofdgerecht boeuf bourguignon, chili con carne, couscous, jambalaya, fish-and-chips, foeyonghai, gefilte fisj, golauyoek, karweivlees, köfte, diverse kant-en-klaargerechten, sajoer lodeh, shish kebab, souvlaki, teriyaki, mixed grill of eendenpaté. Als dessert was er een kaaswrap, île flottante of poire belle Hélène.

5. De stemming zat er goed in, toen ze besloten via de kaasmarkt naar het hotel te rijden. Maar ja, zoals gezegd: de navigatie faalde. Een ijlings ingehuurde gids vertelde hen over grote Alkmaarders als Cornelis Drebbel, Johan en Hendrik Ringers, Maarten van der Weyden, de held Fritz Conijn, Patrick Cammaert, Rudi Carrell, Kees Boeke, Adriaen Anthonisz, Trijn Rembrands – geen familie van, Frits Wester en Karin Bloemen. Ze hadden niet door dat de malafide gids een een-tweetje met de asobakchauffeur overeengekomen was: die loodste hen van hot naar her en we belandden – begonnen in de Cabeljaustraat – in de Faktorij, de Corfstraat, De Friese Poort, de Graadt van Roggenweg, de Heilooërdijk, de Judith Leysterstraat, Luttik Oudorp, de Molenaerstraat, de Oudiestaete, de Ruysdaelkade, de Strooijonkerstraat, de Dubbelebuurt, de Ruusbroechof, de Lindegracht en de Lindenlaan, Vogelezang, Fnidsen, Brillesteeg, Gedempte Nieuwesloot en het Overdiepad.

 6. Helemaal dolgedraaid – het was ponem noch porum – kwamen ze via de entree bij de maître d'hôtel. Kamers en suite, eenpersoonsbedden, een bubbelbad, wc's op de kamer, een koude douche, een buffetontbijt, piccolo en gigolo, alles werd tot in de puntjes geregeld. Er waren nogal wat lijders in het gezelschap: het
alice-in-wonderlandsyndroom, emptynestsyndroom en fragiele-X-syndroom kwamen voor. Voor het slapengaan was er nog een slaapmutsje. De drankenopneemster noteerde onder meer: yakult, whist, vieux, vermout, tequila sunrise, cider of sorbendrank, shandy, punchbowl, mazagram, grog, campari, blackjack, advocaat en anijsdrank. De meesten gingen snel te bed, maar een enkeling, al dan niet met apneusyndroom, manifesteerde zich als barplakker. Maar ook die – hoewel een dag tenslotte 24 uur heeft en gezelligheid geen tijd kent – riep het klokje van gehoorzaamheid.


7. Om verder een lang verhaal kort te maken: het Ierse parlement eet voortaan kaas uit Alkmaar en overigens leefden ze daar nog lang en gelukkig.