0099 Dictee woensdag 26 juni 2013: Het periodiek systeem der elementen √

Dictee woensdag 26 juni 2013: Het periodiek systeem der elementen

1. Het periodiek systeem is voor scheikundige elementen ontworpen door Mendelejev. We zullen eens kijken, hoe compleet Van Dale daarin is (het getal tussen haakjes is het zogenaamde atoomnummer en daarna komt het symbool): waterstof (1, H, hydrogenium), helium (2, He), lithium (3, Li), beryllium (4, Be), boor (5, B), stikstof (7, N), zuurstof (8, O, oxygenium), fluor (9, F), neon (10, Ne), natrium (11, Na), magnesium (12, Mg), aluminium (13, Al), silicium (14, Si), fosfor (15, P), zwavel (16, S, sulfer), chloor (17, Cl), argon (18, Ar), kalium (19, K), calcium (20, Ca), scandium (21, Sc), titaan (22, Ti), vanadium (23, V), chroom (24, Cr), mangaan (25, Mn), ijzer (26, Fe), kobalt (27, Co), nikkel (28, Ni), koper (29, Cu), zink 30 (Zn), gallium (31, Ga), germanium (32, Ge), arseen (33, As), seleen (34, Se), broom (35, Br), krypton (36, Kr), rubidium (37, Rb), strontium (38, Sr), yttrium (39, Y), zirkonium (40, Zr), niobium (41, Nb, nioob), molybdeen (42, Mo), techneticum (43, Tc), ruthenium (44, Ru), rodium (45, Rh), palladium (46, Pd), zilver (47, Ag), cadmium (48, Cd), indium (49, In), tin (50, Sn), antimoon (51, Sb), telluur (52, Te), jodium (53, I, jood,), xenon (54, Re), cesium (55, Cs), barium (56, Ba), lanthaan (57, La), cerium (58, Ce), praseodymium (59, Pr), neodymium (60, Nd), promethium (61, Pr), samarium (62, Sm), europium (63, Eu), gadolinium (64, Gd), terbium (65, Tb), dysprosium (66, Dy), holmium (67, Ho), erbium (68, Er), thulium (69, Tm), ytterbium (70, Yb), lutetium (71, Lu), hafnium (72, Hf), tantaal (73, Ta), wolfraam (74, W, wolfram), renium (75, Re), osmium (76, Os), iridium (77, Ir), platina (78, Pt), goud (79, Au), kwik (80, Hg, kwikzilver), thallium (81, Tl), lood (82, Pb), bismut (83, Bi), polonium (84, Po), astaat (85, At), radon (86, Rn), francium (87, Fr), radium (88, Ra), actinium (89, Ac), thorium (90, Th), protactinium (91, Pa, = protoactinium), uranium (92, U, uraan), neptunium (93, Np), plutonium (94, Pu), americum (95, Am), curium (96, Cm), berkelium (97, Bk), californium (98, Cf), einsteinium (99, Es), fermium (100, Fm), mendelevium (101, Md), nobelium (102, No), lawrencium (103, Lr), rutherfordium (104, Rf), dubnium (105, DB), seaborgium (106, Sg), bohrium (107, Bh), hassium (108, Hs), meitnerium (109, Mt), ununnilium (110, Uun), unununium (111, Uuu) en copernicum (112, Cp of ununbium, Uub).

2. En u ziet het al: we missen een element: koolstof (6, C, carboon). 2020: OK. Dit is het enige element, waarbij VD vergeten is het atoomnummer te vermelden: heden doorgegeven! Verder spelt VD rodium, waar rhodium beter lijkt. Ook tantalium past beter in het systeem dan tantaal. Astatium lijkt een betere naam dan astaat. Ununnilium wordt ook darmstadtium (110) genoemd. Unununium wordt ook roentgenium (111, 2020: röntgenium) genoemd. NB De twee onderstreepte namen worden al wel vermeld in de oVD. Nog niet in VD: 113 ununtrium (Uut - 2020: nihonium, Nh), 114 ununquadium (Uuq - 2020: flerovium, Fl), 115 ununpentium (Uup - 2020: moscovium, Mc), 116 ununhexium (Uuh - 2020: livermorium, Lv), 117 Ununseptium (Uus - 2020: tennessine, Ts) en 118 ununoctium (Uuo - 2020: organesson, Og).