2281 Dictee woensdag 30-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (255) √

Dictee – dictees [2281]

Oefendictee 602 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (255)

1. Guacamole is puree van avocado met ui, crème fraîche en tabasco, geserveerd als vulling van tortilla's en als dipsaus bij taco's. De Peruaanse guano is de beste mest die er is. Wist je dat djamboe bidji gewoon guave is? Let op: niet de djamboe monjet! GB, wat is een guesthouse [lodge, eenvoudig gastenverblijf]? Guipure(s) is (zijn) een soort van reliëfkant. Met gulab jamun worden sponzige deegballen uit de Indische keuken aangeduid. Het Australische guldenweit is een soort van reuzentarwe. De gunnera is een rabarberachtige tuinsierplant. Dat is een guste [droogstaand, niet drachtig] koe. Met zijn gummistok ging de juut de gummi-jasdrager te lijf. Het exercitiepeloton deed het excellent. Maffiosi zijn maffioten. Alle soera's [hoofdstukken Koran] kent-ie van buiten, ook de soenna [levensregels] helemaal, maar de Hadith [overlevering van aan Mohammed toegeschreven uitspraken en handelwijzen; het boekje is een hadith] niet zo goed. Bij softrock en -pop (rustige, zachte popmuziek met poëtische songs) en soft music kun je soften (zij boften en softten). Een soho is duidelijk een small office home office.

2. Een mooi voorbeeld van een sond is de Sont. Met somoni's betaal je in Tadzjikistan [TJS]. Als een zombie liep de somnambule [slaapwandelaar] in het rond. Als je sonjabakkert, kun je heel goed sonjana's [klimmende aardbeien] eten. Kun je een sonnettenliefhebber sonificeren [met geluidstrillingen behandelen]? Echt, is hij (antropo)soof? Ze krijgt shiatsu (drukpuntmassage). De opgevangen flarden waren: … is … gesherardiseerd [verzinken door met zinkpoeder te bespuiten]. Een sheltie lijkt op een kleine collie. In Shakespeares gedichten komen shabby [sjofel] geklede figuren aan de orde. De Sierra Leoonse deelnemers zouden paella eten. Zou een sidderaal besef hebben van het siderale jaar [sterrenjaar]? Bij de Grote Sint-Bernhard lopen sint-bernardshonden rond. Shoyu is dunne sojasaus uit Japan. Sinofielen [bewonderaars China en Chinezen], verenig u. Ik mag ze graag horen, die siksiyuru's [zingende cicades]. Wie gaat de shish kebab [geroosterd vlees] halen bij de chinees? De silvicultuur is de bosbouw. Ojieven of cimazen worden sima's genoemd. Een cimetière des arts is een museum. Een cinderella is een niet-echte postzegel.

3. Een groupie trekt met een popmuziekgroep mee. Als je een plank geel verft, is die geel geverfd en dus geelgekleurd. Hoe spreek je 'tactel' (tahk-tèhl – synthetische stof) uit? Alle souterliedekens vinden we in een souter [psalmboek]. Flanel is spagnolet en een draairoede is een spanjolet. Een spanjolenvanger [bij de drukkers] is een spanjaard en sommige Spanjaarden drinken spanjool. De mediator kwam eraan te pas. Tibia's zijn scheenbenen. In het souterrain werden sous-vide [in vacuümverpakking] producten bewaard. Alle soussies zijn Marokkanen afkomstig uit het Soussgebied in Zuidwest-Marokko. Geen gezicht: souspieds [schoenriempjes] onder een soutane [toog]. Die man aan spillezijde [vrouwelijke linie] had spillebenen, maar had hij ook spillenwervels [deel van een weefspil]? Je zal met de spinnaker (GB ook: spinaker – ballonfok) op je spitzen [balletschoenen] nog maar aanhebben. Met spruw [stoornis darmslijmvlies] gaat intolerantie [overgevoeligheid] voor gluten [ook wel: mv.] gepaard. Bij die spyfi [fictie met spionage als thema] kwam spyware [volgsoftware] aan de orde. Met een spudpaal veranker je werk- of binnenschepen. Spillage [verloren uit vaten] kan ook gestolen zijn.

4. Op Sint-Steven is het tweede kerstdag, dan eten we het restant stevens, sint-nicolaasgebak. Op Sint-Maarten [eiland of feestdag] vieren we het sint-maartenfeest. Op sint-salarius wordt de Heilige Salarius herdacht. Het sint-philippuskruis is een liggend Latijns kruis. Weet jij misschien of in het Sint-Jansevangelie het sint-jakobskruiskruid (jakobskruiskruid), de sint-jakobsschelp, de sint-jansbroodboom of het sint-jansschot [nieuwe loten boom ten tijde van Sint-Jan, 24 juni, ook: sint-jansgroei, sint-janslot, janslot] voorkomen? Tijdens de roggeoogst wordt er niet op roggen gevist. Het Sjavoeot is het Wekenfeest, het joodse pinksterfeest. Slivovitsj is een zeer sterke drank. Neem nog een sjekkie (shagje). Hoeveel sjekel (symbool: ILS – Israël) heb je voor dat sjek (loshangend vrouwenjakje) betaald? Een skua is een reuzenroofmeeuw, ska is muziek, en skyline [silhouet stad] en skai [soort kunstleer], dat weet je wel. Hij beoefent zowel skeet(schieten) als skate(boarden). Echt waar, skypen [internetbellen] doe je met Skype. In een ketch [kaag, platboomd] kun je varen, een sketch [ironisch toneelstukje] houdt men en stretch(stof) is rekbaar. Onder stress [druk] wordt alles vloeibaar.

5. Na de grandslamoverwinning in het grand-prixtoernooi volgde een bras- en slemppartij. Voor het slapengaan wilde de slampamper [leegloper] nog even een slashermovie [zeer bloedige horrorfilm] bekijken. Craqueleren is craquelé, een samenstel van craquelures – kleine barstjes, vertonen. Een pelerine (pelerientje) is een kraagmanteltje. Een cantilever [èh/ah ie èh uh] is een kraagligger [bij stucwerk]. Een koema is een kraagbeer met V-vormige witte tekening op de borst (Japan, Tibet). Draag jij kraagbaleinen [in de punten van kraagjes]? Een corbeau is een kraagsteen. Wat gebeurt er in een capermovie (heistfilm – iets kostbaars kapen)? Kraakbeen (cartilago) bevat chondrocyten (kraakbeencellen) en wordt gebruikt om chondrine (kraakbeenlijm) te maken.

6. Kraaktanden (krijzeltanden) is op de(!) tanden knarsen [het tandenknarsen]. Ze ligt nog in het puerperium [kraambed] en heeft flegmasie [kraambeen]. Hij wist niet dat hij daar terechtkon. De kraanvogel keek omhoog naar de Kraanvogel [sterrenbeeld]. Wat voor soort poes is een krabbekat (die krabt, ook: kattig meisje)? Is dat krabblikje nog vol of al leeg? Hoeveel krachs (ineenstorting bank of handelshuis die crisis veroorzaakt) heb je zelf meegemaakt? Het vonnis gaat in kracht van gewijsde [geen beroep o.d. meer mogelijk]. De Krachten [een van de negen engelenkoren, r.-k.] kan vast mooi zingen. Futpeeën zijn krachtpatsers. Een powernap is een krachtslaapje. Krajs zijn deelgebieden van de Russische federatie. Als krakepit [sukkelt, bedlegerig] komt hij regelmatig bij de chiropractica, de kraakster. Na de polonaise wordt de krakowiak gedanst. Een agrafe is een krammetje [voor huidwond]. Dat is al zo oud als de weg naar Kralingen. Krambamboeli is punch (niet verwarren met kajapoet(ih)olie!). Een krammat [tegen helling dijk] is een stromat. Ben je nou helemaal krankjorum [gek]? Met een spasmolyticum [geneesmiddel tegen kramp] hoor je geen kramp(pijn) te krijgen. Krampstillend is antispasmodisch. In darmscheil [mesenterium, weivliezen van ingewanden] zit vet. Meekraprood is alizarine.

7. Alles staat kriskras, schots en scheef (grieks en dwars), door elkaar heen. Dat kun je toch niet bij kris en kras, bij hoog en laag, volhouden, zweren? Het krasband is het kaardbeslag op de trommel van een kaardmachine]. De krasjestest (mantouxtest) is er voor de tuberculinereactie [tuberculosetest, tbc-test, tb-test]. 'Krassen' komt van het Middelhoogduits 'kratzen' [NL: kratsen)[klanknabootsend]. Kratesen [misvormd mens], en dan ook nog met karpatenkoppen [met aan onverzettelijkheid gepaarde domheid]? De kraton is de residentie van de Soesoehoenan van Soerakarta en van de sultan van Djokjakarta, en het voormalig verblijf van de vorsten van Atjeh. Krawkraw [kraa] is chips van de cassave. Een kravat is een stropdas, een cravate noire een black tie, en een cravate blanche een white tie [avondkleding]. Het krav maga is ontstaan in het Israëlische leger [zelfverdedigings- en gevechtssport]. Hoelang duurt lang krediet? Een kredietgever is een crediteur en een kredietkaart een creditcard (creditkaart). Een kredisis (niet meer in VD) is een kredietcrisis. Deze Kreeften [personen] zijn in dezelfde maand jarig. Hij kreitte me, hij treiterde me. Met cremortart (volkstaal ook: kremetart of krimmetart) wordt in de regel cremor tartari [een laxeermiddel] bedoeld.

8. Kremserwit is een fijn soort loodwitverf voor kunstschilders. Hij was diep gekrenkt. De amelanchier behoort tot de ribes [plantengeslacht]. Maak dat Krethi en Plethi [Jan en alleman] maar eens wijs. Dertig sterren vormen de Krib [in sterrenbeeld Kreeft]. Krill is walvisaas. De weg wordt daar een krimpenerwaarder [1 doorgaande en 2 afbuigende stroken]. Lees het woord 'kringgrepurnenveld' maar eens in een (één) keer goed. Hij is ertegenaan gelopen. Kringetjesspuwers doen aan baliekluiven of kringetjes spugen. In bananenrepublieken heerst veel kru/ipsie (van: corruptie). Ze droeg een krippen [van: krip, crêpe] sluier. Wanneer vond de Kristallnacht (pogrom tegen de Joden) plaats [SS: 9 november 1938]? De RET was de Rotterdamsche Electrische Tram en de RTM de Rotterdamsche Tramweg Maatschappij. Het
vakantie-uitstapje was zeer geslaagd. Hij drinkt liefst zeer(!) sterke drank. De kritikaliteit van deze kernreactor is onderwerp van discussie. Er is daarbij (bedoeld was: de pauskeuze) zonder meer een absolute tweederdemeerderheid nodig.

9. Eén Kroaat, twee Kroaten, hun munteenheid is de kuna [koe] (HRK). Wat is die kroepoek koelit [van onderhuid van de buffel] toch lekker! Men neme een kroesvol van die erwten. De winnaar van het croquet [spel met houten ballen en boogjes] kreeg in de regel een krokettentegoedbon. Pasteitjes moeten krokant (het bladerdeeg, feuilletee, zeg maar craquelé) zijn. Waarom is een ichneumon een krokodillendoder, doder van kroko's [at de eieren]? Een slangenkuil is net zoiets als een krabbenmand [plaats waar iedereen schade voor de ander wil]. Hij zou zich krom lachen, doodlachen. Die bochel is kromgegroeid. Hij moet nu kromlopen. Die tussendeur is kromgetrokken. Deze chroniqueur schrijft kronieken, maar ook chroniques scandaleuses [over persoonlijke schandaaltjes]. Een ileum is een kronkeldarm. Een kronkellijn vertoont kronkelingen. Hij heeft zijn Kronstadt gehaald: wat betekent dat nu weer [twijfelen aan waarde politieke overtuiging]? De Noordelijke Kroon is de Noorderkroon [sterrenbeeld]. Een crownglas is een kroonglas. Het kroontje der Zeven Smarten, der Zeven Vreugden, zijn rozenkransgebeden.

10. Waar lag de grens tussen Kroon- en Rijks-Vlaanderen? Cretins zijn kropmensen. Daar wonen krot en compagnie (mensen die in de schuld zitten) . De krugerrand is een gouden munt uit Zuid-Afrika. Is dit gekruid met Provençaalse kruiden? Wil je vanmiddag ongezifte [met ongebuild meel gebakken] krop-uit-de-zak [kropbrood] meebrengen? Het kruid-aan-den-balk en kruid-aan-den-zolder [plant] zijn door VD in de ban gedaan. Wie kent het Kruidboek van Dodoens nog? Een krotheer is een kale jonker [bezit niets]. Een maraboe is een kropooievaar.

 

2280 Dictee dinsdag 29-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (254) √

Dictee – dictees [2280]

Oefendictee 603 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (254)

1. In de kruidhof [met kruidmoes/kruudmoes] stond een voormalig kruithuis. Ik wil komijnekaas. Het ijs vertoonde kruiing. Kruimeldeeg is pâte brisée. Hij neemt altijd die kruip-door-sluip-doorverbinding. Noem je dat een kruip-uit of een kruip-in [armelijk klein huisje]? Een Maltezer kruis is een johannieterkruis. Sommige oudgereformeerde gemeenten noemen zich Gemeente onder het Kruis (die bestaat dan uit kruisgezinden). Een Egyptisch kruis is een ankh. Hij is drager van het kruis van Lombok [1896]. Zij is lid van het Blauwe Kruis [de geheelonthouders]. Wat is staurolatrie [kruisaanbidding]? Is het Zuiderkruis het Kruis? Ja: Crux, sterrenbeeld. Toques en zoeaven zijn kruisbeschermers [homoniemen]. Rypofobie is smetvrees. ADHD (GB ook wel: adhd) – onthoud dat nu eens – is attention deficit hyperactivity disorder. Zij kon er niet op komen, zij kon het zich niet herinneren. Het rattenkruid is de kruisbladwolfsmelk, daar vergiftig je echt niemand mee ... [wel met rattenkruit]. De Kruisvinding en de Kruisverheffing zijn allebei een kruisfeest.

2. De gekruisigde Christus is de Gekruisigde, of (Jezus) de Gekruiste (en ook het Kruislam, met als beeld een kruislieveheer). Op Aswoensdag ga je een kruisje halen. De Kerk onder het Kruis, een afscheiding van de Nederlandse Gereformeerde Kerk, is een kruiskerk. Een crosspass is een kruispass. Een rode kruispost(!) komt tweemaal negatief in de dagboeken voor. Een kruisrad bijt niet, maar is een tourniquet. Zouden ze nog wel plaats hebben in de Grote Kerk in Apeldoorn bij het Groot Bijbels Dictee, alwaar dat dictee zal plaatshebben? Een ksar (mv.: ksour oe) is een versterkt woestijndorp van de I/Amazighen (enk. beide Amazigh – in het Nederlands traditioneel bekend als Berbers), veelal bestaande uit een of meer gezamenlijke voorraadschuren met vierkante verdedigingstorens (tighremts of agadirs) en lemen woningen van twee of (soms) meer verdiepingen met een dakterras met slaapgelegenheid. Een kruitkoek [samengeperst kruit] kun je niet eten.

3. Hoe oud is het woord 'kruudmoes' [kruidmoes] al? In de kruisweek valt Hemelvaartsdag. Krulandijvie is frisee en een krulbol is een zottebol [bij het spel: plat en rond]. Ksi's belichamen de veertiende letter van het Griekse alfabet. Een ktèma eis aei is een bezit voor altijd. In Zweden houden ze van het kubbspel. Een kubist kan een aficionado van Rubik zijn. Een kudo('s) [oe/joe – ook: kudos – enk.!] is een uiting van waardering [op internet]. In een sprookje van Moeder de Gans komt Riket met de kuif als hoofdpersoon voor. Hij zal wel naar Kuilenburg gaan [bankroet gaan of doodgaan – Culemborg]. De finale is in de Kuip [Feyenoord, Rotterdam]. Wat zou 'kuipjesteken' [volksspel, vaatjesteken] zijn? Werken kuipers [vatenmaker] met een kuippers [papierindustrie]? Wat moeten een kuise jozef en een kuise suzanna samen uitvoeren? Tja, kuisheid. Een külliye is een bijgebouwencomplex van een moskee, een kümbet is een vrijstaand islamitisch grafmonument. En werken zij ook met kukri's [mes van Gurkha's]? En wat is de Kulak? Heeft dat met de KU Leuven te maken? Ja; Katholieke Universiteit Leuven, afdeling Kortrijk. De hanen kukelekuden (werkwoord: kukelekuen).

4. Bestaat de Ku Klux Klan [KKK] nog? Kumdo is een Koreaanse zwaardkunst. Heb je 'Kuifje in Irak' al gelezen? Een kumquat is een zure vrucht en de kuna de munteenheid van Kroatië [HRK]. De kundalini is de scheppende energie in het hindoeïsme. Kungfu is een bepaalde traditionele Chinese vechtsport. Zij zijn kunnengenoten. Ik moet erop aan [GB – VD fout: (soms) aaneen] kunnen. Je hebt Kunst met een grote K en kunst met een kleine k. De kunst om de kunst is l'art pour l'art. De artes liberales zijn de vrije kunsten. De kunstacademie is een hbo-instelling. Kuren doe je in een kurhaus [oe]. Hoeveel jaar is Openbaar Kunstbezit al niet meer op tv? Een batikkunstenaar doet aan batikken. Wat jij insinueert, is laag bij de grond. Het lukte met veel kunst- en vliegwerk. Kunstgoud is oreïd. Een kunsthart is een hart-longmachine. Een kunstkween [kunstmatig onvruchtbaar gemaakte koe] is onvruchtbaar. Bij ouderen horen kunst- en hulpmiddelen. De kunstraad wilde een kunstraat [in een bijenkorf] doen schilderen.

5. Die bijl uit het steentijdperk is een waardevol artefact [door mensen gemaakt]. In dit rayon [die streek] moet hij rayon [kunstzijde] verkopen. Het kurieren am Symptom is zoiets als rommelen in de marge. De kurkeik is een altijdgroene katjes dragende (ook: katjesdragende – vgl. besdragend) boom. Kunstterpentijn is white spirit en een kunstvervalsster is een truqueuse [m.: truqueur]. Waarom schrijven we 'kurkentrekker', maar 'kurkestrik' [estrik = plavuis]? Zolang de lepel in de brijpot staat, doen we aan kurkjebreien, punniken. Indiërs en Hindo(e)stanen dragen vaak kurta's [hemd van rijkversierd katoen]. Kuru [spongiforme encefalopathie bij kannibalen in
Papoea-Nieuw-Guinea, lachbuien] dat is lachen! Ze is een echte kussebek [houdt van kussen]. Het ottoman is een wollen of zijden ripsweefsel, van ribbetjesgoed dus. Een kuster is een coaster [schip]. Er is koopwaar te kust en te keur. Cabotage is kusthandel. Een kustnevel is een cacimbo. Die kust- of zeestad floreert.

6. De aanduiding kut-Marokkaan [k-Marokkaan, denk ook aan:
troetel-Marokkaan, excuus-Marokkaan, Nedermarokkaan, mocro, soussie en Riffijn of riffie] is niet positief. Helpt een AZT-kuur (azidothymidine) aidspatiënten? Ja. Het woord 'café' schrijf je met een diakritische kuut (acutus, accent aigu). KV-nummers (Köchelverzeichnis) verwijzen naar werken van W.A. Mozart. Om de status quo (niet de status aparte!) te handhaven, moet je op je qui-vive zijn. In de STER-reclame lieten ze een ster-van-bethlehem [GB, plant, dus niet – VD – de ster van Bethlehem, de Kerstster] zien. Die drugs zijn gestasht [èh] [geheim opslaan, drugs]. Het gaat staagjes aan, langzaamaan, vooruit. Ik ben niet te kwader trouw, want hij is de kwaaie pier. Hij is bezeten door de Kwade. Wat is het Joodse kwaad? Antwoord: de woeker. Hij heeft een duo boze buurmannen: hij moest tussen die twee kwade(!) kiezen. Is het uithalen van kattenkwaad een oudemannenkwaal? Met kwacha's betaal je in Zambia (ZWK, historisch: ZMK) en Malawi (MWK). Wat is de kwadratische vergelijking van dit oppervlak in cartesische coördinaten? In Indië is toeak palmwijn. Kwalijk nemen [altijd los] is (schertsend, cryptogram) stelen.

7. Kwaito is Zuid-Afrikaanse dansmuziek met traditionele Afrikaanse elementen en rap, hiphop, r&b (arrenbie, rhythm-and-blues), reggae en house. Kwakwabangi's zijn Surinaamse percussie-instrumenten. Die rare kwant stemde kwansuis [schijnbaar, quasi] toe. Kwantiseren is uitdrukken in quanten. Wat is het verschil tussen de existentiële [voor sommige geldt] en de universele kwantor [alle]? Een qubit is een kwantumbit [0, 1, beide of ertussenin]. De kwanza is de munteenheid van Angola [AOA]. De kwantumtheorie (quantentheorie) stamt van Max Planck. Een derde min een kwart is een twaalfde (reken maar na). Kan een kwartanker [geen tanker, maar 11 flessen wijn – anker = 44/45 flessen met 36 liter] varen? Nee, dus. De montezumakwartel behoort tot de kwartels van de Nieuwe Wereld. Het eerste kwartier zit tussen nieuwemaan (GB ook wel: nieuwe maan) en vollemaan (GB ook wel: volle maan) in. Dit boek is in kwartoformaat [qto] gedrukt. Wil je die
pc-foto van het kwartszand een kwartslag draaien? Hij is nu
president-directeur: alle ogen zijn gericht op Kwatta. Een kweekschaaltje [voor micro-organismen] is een petrischaaltje. Hij dicht regelmatig in kwatrijnen [gedicht, strofe van 4 regels].

8. Kwas is een Russische drank. De Kweekschoolwet slaat niet meer op de pabo. In de kweekkas [broeikas] zaten we kweekwee [gebakje, ook: kwee] te eten en dronken we kweewijn [uit kweeën, vrucht van de boom]. Kwela is jazzy dansmuziek (townships, Zuid-Afrika). Een kwelderwal is een door mariene afzettingen gevormde rug. Ik hou niet van die kwetssters. Opa is slap, hij krijgt een kwijlslab. Kwikbeits is een oplossing van dikaliumtetracyanomercuraat (kaliumkwikcyanide) in kaliumcyanide. Daar zijn ze weer, de kwik-I- en -II-chloride. Dat laatste dient overigens voor kyaniseren [hout bederfwerend maken]. Kwikwi's [vis] hebben beenplaatjes. Vertel nu de kwintessens maar eens! We staan quitte: die rekeningen zijn al gekwiteerd [voor voldaan tekenen]. De Kyotodoelen zullen niet worden gehaald. Kyrialen hebben betrekking op misgezangen. Met een KZ-syndroom (KZ: Konzentrationslager, concentratiekamp) kon je een KZ-verklaring krijgen. Een rare kwibus is een vreemde kwast, een quidam trouwens ook.

9. Het komt, quién sabe [uh] (wie weet), misschien toch nog goed. Een quillaja is een zeepboom. Wat is een quincunx [figuur met 4 elementen + 1 in het midden] en wat is een quine [kie-nuh] [dobbelen: 2 vijven]? Die quislingregering moet weg, wees op je qui-vive. Hij cryptte het bericht tot een versleuteld item. De cryotherapie werkt met koude. Kryoliet is ijssteen, krypton is een chemisch element (36, symbool: Kr) en met een krytron kun je atoombommen ontsteken. Op het joodse Slotfeest hielden ook de Delftse studenten hun slotfeest. Deze boekhandel besloot een ramsjkoers te gaan varen. De kapers hebben al heel wat buitgemaakt. Er was veel soesa [ophef] over de sousafoon [muziekinstrument]. Kennis(sen) is macht. Mijn bête betbetovergrootmoeder (volgens genealogen: oudmoeder) was zich niet bewust van haar bête humaine [dierlijke in de mens], had nog nooit gehoord van bètafaculteiten en verachtte en verwenste bedwantsen. Ze at vaak een bete broods. De bedgenotentwist – let wel: van beiderlei kunne – liep uit de klauw. Hij was zum Tode betrübt.

10. Een dronkenlap heeft een stuk in zijn kraag. Medische afkortingen: ADHD (ook wel: adhd – attention deficit hyperactivity disorder), aids (acquired immune deficiency syndrome), CABG (bypass – coronary artery bypass grafting), cara (chronische aspecifieke respiratorische aandoeningen, astma, COPD – chronic obstructive pulmonary disease), des (di-ethylstilbestrol), dktp (difterie, kinkhoest, tetanus, polio), DNA (deoxyribonucleic acid), ecg (elektrocardiogram), eeg (elektro-encefalogram), hiv (human immunodeficiency virus), ivf
(in-vitrofertilisatie), MBD (minimal brain dysfunction), MRI (magnetic resonance imaging), MS (multiple sclerose), PMS (premenstrueel syndroom), rem(slaap – rapid eye movement), RIP (niet in wdb., ruimte innemend proces, gezwel), RSI (repetitive strain injury, ook: CANS – complaints of arm, neck and/or shoulder, KANS – klachten aan arm, nek en/of schouder), SARS (severe acute respiratory syndrome), SBS (niet in wdb., sickbuildingsyndroom), tb of tbc (tuberculose) en TIA (transient ischaemic attack). Van mijn nieuwe kunstgebit kreeg ik bleinen [blaren]. Trouwens: een bleinenbijter is een glazenmaker [libel]. Je zou er hoorndol (ook: horendol) van worden. Ze zullen erop zitten (te) wachten. Het was opzitten en pootjes geven.

 

2279 Dictee maandag 28-06-2021 (1) dictee Dictee van de dag (253) √

Dictee – dictees [2279]

Oefendictee 604 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (253)

1. Cerien [delfstof] is een roodbruine allanietvariëteit. Het werd een succès fou [daverend succes, vgl. amour fou]. Bij herhaling zijn het succès fous [+]. Een stjelp (stelp) is een stelphoeve [rechthoekige variant van de stolp]. Moet je die stijfbevroren postbode ook nog zo stijfvloeken? Hij geniet nog een grote stheniciteit [(levens)kracht, uithoudingsvermogen]. In zijn blootje nam hij een sterrenet (reinette – zure appel) en daarna een blowtje [marihuanasigaret]. Díé samenvatting kun je wel succinct [uh/uu ks, beknopt] noemen. Ik doe aan tai chi en mijn neef tai-chiet ook. Dat is Latijn voor me. Wat hij daar uitkraamt, is (potjes)latijn. Ik ben nu bij de i in VD. Ik laat me niet beduvelen: ik laad het hele zaakje op. Wat hangen die kersen laag bij de grond. Dat land is laaggeïndustrialiseerd. Waaraan denk je bij 'rijplaag' [laag rijp]? Laagbegaafde types verrichten laagbegaafde arbeid. Zijn laagmenselijke hartstochten speelden hem parten. De laagstaande zon bescheen de laagstaande kustbevolking. Bij laagtij krijgen de laagstammen een schrijnend gebrek aan water. Je hebt laag- en veelverdieners.

2. Het huis stond al in lichter laaie vlam [in lichte(r)laaie, het pakhuis brandde lichte(r)laaie]. De halvezool droeg halve laarzen. De laars van Italië is het Apennijns Schiereiland. Met een late Pasen valt beloken Pasen nog later. Hij verexcuseerde zijn laatte. Een laad [lade] heeft inhoud, een laat is een halfvrije. Er moet geld in 't laatje komen. Vind je het Laatste Oordeel van Michelangelo ook zo mooi? Zelfs onder het tuig van Laban [van de richel] zitten kinderen van Laban [blank van huid]. Ken je de labannotatie [zeker dansschrift]? Een labberdaan is een zoutevis. Hoe spreek je labiodentalen [f, v, w: met onderlip en boventanden] en -velaren [bv. kw, tegen zachte gehemelte] uit? Waar zijn mijn labjas [laboratorium] en mijn lapjeskat? In het labo! Ben je soms van de laboratten besnuffeld? In de VS valt Labor Day op de eerste maandag van september. De labor improbus (onvermoeide arbeid) komt alles te boven. Labradorsteen is de handelsnaam van het augietsyeniet (changeant). Aan boord aten we labskous (ook: lapkous – p tussen b en s). Labusiams zijn chayotes. Laci [eilaci, eilaas – helaas], wat een ellende.

3. Een kookaburra is een lachvogel. Rome is la città eterna. La clarté française is de helderheid in de Franse uitdrukkingswijze. Achteloos en laconiek [doodkalm] liet hij de Laconische [uit Laconië] keramiek [ceramiek, pottenbakkerskunst] vallen. De Christustranen [letterlijk] zijn de naamgevers van de lacrimae christi [wijn]. Cumarine is een onverzadigd lacton [zekere ester]. Op een ladang [uitgekapte woeste grond] kun je oebie [yam] verbouwen. De ladder Jakobs is de jakobsladder. Op de ladies' day volgde de ladies' night (er waren veel lady's). Wat is het verschil tussen lad- of dick- [lit(t)eratuur jonge mannen] en chicklit [vrouwen]? Kijk: ladyamherstfazanten! De laedentes [enk.: laedens, beledigende, benadelende partij] moesten de schade vergoeden aan de gelaedeerde partij (één laesus of meerdere laesi). Deze politieke partij wordt momenteel overheerst door Lady's Macbeth [koelbloedige, eerzuchtige echtgenote die haar man aanzet tot verkeerde daden]. Als je veel buitenshuis vertoeft, is je kans op een Lady Chatterley [prototype van een vrouw die haar man bedriegt] aanzienlijk groter. Het LDPE is het lagedichtheidpolyethyleen. Na la dolce vita [het goede leven] komt toch vaak la douceur de pleurer (het zachte genot van het huilen). Hij leidde een laidback [bnw.: ingetogen, relaxt] leven en lijdt nu aan het tussen-de-orensyndroom [ziektecomplex zonder aanwijsbare fysieke oorzaak].

4. Niet velen vallen op laiderons [lelijkerd, lelijk meisje]. Een laika is een Russische eskimohond. Savoir-faire [wereldkennis] kan leiden tot laisser-faire [economisch vrijlaten]. Hoe hoog kan een pijpje-lak [plant] worden? De lait russe wordt ook wel koffie verkeerd genoemd. Diabetes mellitus is suikerziekte, maar wat is diabetes insipidus [overmatige urinelozing]? Terra-sigillata-aardewerk is van zegelaarde (bolus) gemaakt. Wat is het verschil tussen een paludarium
(terra-aquarium – met veel 'land') en een aquaterrarium [ook: water en land]? De terrasiena [sjèh] wordt ook wel terra di Siena [pigment uit aarde] genoemd. Terramycine is een sterkwerkend (zeer sterk werkend, zeer sterkwerkend) antibioticum. Met de terra mater wordt Moeder Aarde aangeduid. Terrae filii zijn personen van lage afkomst. Terre à terre is nogal laag-bij-de-gronds. Diacetonalcohol is
4-hydroxy-4-methyl-2-pentanon. Een dikdik is een kleine antilope [n/s]. Adiponectine voorkomt diabetes en aderverkalking. Jeugddiabetes is IADM, insulineafhankelijke diabetes mellitus. Een diak [double income and kids] is nu eenmaal geen dinkie [double income, no kids]. Wat is een kidult? Een volwassene [adult] die zich kinderlijk gedraagt.

5. Een dialogue de sourds [tussen partijen die elkaar negeren] heeft meestal weinig effect. Tamquam in speculo [als in een spiegel, ook: veluti in speculum] zag ik hoe hij mij tamquam alter idem [als een tweede ik] achtervolgde. Een tallyklerk [ah] moet tallyen [ah] [aantekenen bij lossen en laden]. Tarboesjen zijn hoge Egyptische fezzen. Het is daar geen tafeltje-dek-je (tafeltje-welbereid). Tant mieux, tanto melior, des te beter. Dat moet je op je viool sul tasto [boven de toets, omfloerste toon] strijken. Malayalam, Tamil en Teloegoe zijn Dravidische (Sri Lankaanse of Zuid-Indiase) talen. Sommigen wilden tv-kijken, anderen wilden geen tv (teevee) kijken (niet tv-kijken – teeveekijken). Een sulletje is een sullenpiet; de sullebaan van de liefde is het ijs. De sultane walidé [moeder regerende sultan] had de sultane favorite [bevoorrechte gemalin van de sultan] figuurlijk gewogen en helemaal goedgekeurd.

6. De super-de-luxe [bnw] flat was echt super-de-luxe. Ze hadden een tacitus consensus [stilzwijgende overeenkomst]. Ik vind die auto erg speci(aal). Pomodori zijn romatomaten. Speciëcisme is soortdiscriminatie, discriminatie van species [soorten]. Spondeïsche verzen bestaan uit spondeeën (spondei – lang, lang – enk.: spondee of spondeus). Zij hebben een splitlevelwoning [split level] op Spitsbergen. De spillepoot [dunne, lange benen] repareerde de spillenwervel [deel weefspil]. Op het spinnewiel zaten spinnenwebben. De spionnenbaas zei als toekomstwens over mijn maat: "Hij verrichte spionnendienst bij de spionage-eenheid." Zijn hobby zou de spuigaten uit lopen en de pan uit rijzen. Met spyfi wordt spy fiction [fictie met spionage als thema] bedoeld. Dat was op de nipper: een kantjeboordredding [kantje boord]. Een kamperui is een Kamper [pauze] ui [dwaze streek]. Dat stel is altijd ruziezoekend (GB), ruziemakend. Geef mij maar een kiptandoorischotel (met kip tandoori dus). Die eersteklassenzaterdagvoetbalclub heeft meerdere klassespelers. Ik herken in de Kleine Beer toch wel de vormen van een kleine beer. Klisteren [ee] [lavement] doe je met een klysma.

7. De Koerden propageren koerdificatie [aanpassen aan hun cultuur]. Zij is een echte lijzebet [trage vrouw]. Eerlijke mensen reageren tegen elkaar met: laten we elkaar geen Lijzebet noemen. Zullen we dan voor ons hotel meerdere lits-jumeauxs tegelijk kopen? In de musichall werd een musical opgevoerd. Ze sloten een niet-aanvalsverdrag. Het niet doorgaan van die activiteit staat weer op losse schroeven. Je hebt onberijdbare wegen en onbereidbare recepten. Hij deed zijn paasbeste en passiezondagse kleren aan. De paddock is de ontmoetingsplaats voor jockeys en publiek. Zijn alle Ieren paddy's [spotnaam]? En drinken ze pale ale [zeker Engels bier]? Paillette is een weefsel. Er is panna cotta [roompudding] toe. De Papoease bevolking houdt Papoea's riten en cultuur in ere. Als je de vrede wilt, bereid je dan voor op de oorlog: si vis pacem, para bellum. Lance Armstrong is daar de man par excellence [bij uitnemendheid] voor. Hun pas de deux [balletdans voor 2 personen, mv. zelfde of (x) +s] was magnifiek uitgevoerd. Zijn passie voor de dos passé [vlakke, vierkante rug van boek] is passé [uit de tijd, voorbij].

8. De pastis [anijsdrank] verguldde de nare smaak van die pastiche [slechte nabootsing]. Wat zijn Drostes [flik] en Emser pastilles [geneesmiddel]? Vrouwen, pati natae, zijn geboren om te lijden. Patineren is een bronskleur geven. Paumelles [scharnier] vindt men in deuren. 1 en 2 Timotheus [VD; NBG: Timoteüs] staan in de Bijbel, 1 en 2 Korintiërs ook. Hij is in zijn peluw [kussen] gestikt. Er is tussen hen een klik. Wil je de rucolapesto [sla, saus] even doorgeven? Wij hebben op die houseparty gechild [gerelaxt]. Een pierewiet is een grappenmaker, een spring-in-'t-veld. Naast het petit restaurant vind je een grand café, waar je petitfours [koekje] bij de koffie krijgt. Gewestelijk is een pierlala een vreemd of wonderlijk persoon. De
pH-waarde heet zo vanwege de potentia (ook: pondus) Hydrogenii [zuurgraad]. Een pierrot (vrouw: pierrette) is een pantomimefiguur [gebarenspel]. Het werkwoord 'pierewaaien' stamt uit het Russisch [feesten, fuiven]. De kinderen speelden in het pierenbad. Bij de pit(s)stop ontwaarde hij de pitspoezen. Dit is nu echt pinteriaans [toneel- en filmscenarioschrijver Harold Pinter]. Dat is posteriores curae [van later zorg].

9. In de pauze van de play-offs werd er een playback [alleen mondbeweging bij afdraaien plaat] gepresenteerd. Een polichinel (poli) is een hansworst en een janklaassen. Dit onderzoeksresultaat is polyinterpretabel. Zij is een Merkellookalike. Deze pornoactrice werkt voor de porno-industrie. Het zij maar weer gezegd: poelet is soepvlees en poulet is kip of kuiken. Adverteren doe je het beste in primetime [met veel kijkers op tv]. Een pv'tje is een klein proces-verbaal. In de pruimentijd wordt de pruimelaar [pruimenboom] leeggeplukt. De puppy's [hondenjong] bevuilden zijn pullover [truivest] en slip-over [spencer, zonder mouwen]. De açaibes is rijk aan vitaminen en antioxidanten. Ligt die stad in Equatoriaal-Guinee of in de
Centraal-Afrikaanse Republiek? Zij werkt voor de Rode Halvemaan. Elke gemeente heeft een afdeling RO (Ruimtelijke Ordening). Een rossinant [paard] heet zo naar Rocinante [paard van Don Quichot]. Deze practical-joker grossiert in practical jokes [grap, poets]. Zijn rottweilers, schnauzers en jackrussellterriërs te kruisen?

10. Is dit een privé-initiatief? Bij de Rubenstentoonstelling zag je vaak rubensfiguren [vrouw met weelderige vormen]. De mouwen zijn afgezet met ruches [roesje, roezel]. Dat kost ruwweg drie ton. De afkorting sm staat voor sadomasochisme. Daar is het een safe haven [ee] (toevluchtsoord). Hoeveel sacharosenvarianten (GB, VD: gmv.) zijn er? Salmagundi [uh] is een salade. Waartoe dient het salkvaccin [ah] (tegen polio)? Sapristi, dat had ik nou nooit gedacht. Het schaamtegevoel overheerste. Een remplaçant remplaceert iemand. Par renommée [bij geruchte] vernam ik over die renommee [goede naam, gunstige reputatie] van de man. Voor een remous [bij instabiele luchtlaag] moet je in de luchtvaart zijn.

 

2278 Dictee zondag 27-06-2021 (2) - dictee Wekelijkse dicteetest 160 RL √

Dictee - dictees [2278]

Wekelijkse dicteetest 160 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

 

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 660

 

1. Een ……… is een (nieuwe vervolg)maaltijd en

een ………… is een herkansing in de sport.  

a. repasse                         repêchage

b. repas                            repechage

c. repasse                         répêchage

2. De auto kreeg een nieuwe …………. en

ook nieuwe ……………..

a. bowdenkabel                           riemooldbanden

b. bodenkabel                              remooldbanden

c. bowdenkabel                           remouldbanden

3. Ik blijf moeite houden met …………..

(beloning) en ………… (terugbetaling).

a. remuneratie                             renummeratie

b. remuneratie                             renumeratie

c. renumeratie                             remuneratie

4. Een ………… is een …………… middel.

a. repellant                         insectenwerend

b. repelant                          insecten werend

c. repellant                         insecten werend

5. De Heilige …………… wordt in het …………. bewaard.

a. reserve                            Tabernakel

b. Reserve                          Tabernakel

c. reserve                            tabernakel

6. …………… (bloeddrukverlager) wordt uit …………… gewonnen.

a. Reserpine                              rauwolfia

b. Reserpina                              rouwolfia

c. Reserpina                              rauwolfia

7. …………. is een soort …………...

a. Retorceren                        boemerangdiscussie

b. Retorqueren                     boemerangdiscussie

c. Retorqueren                     boomerangdiscussie

8. …………… is ……………....

a. Weigselhout                        goedruikend

b. Weigselhout                        goed ruikend

c. Weichselhout                       goed ruikend

9. Op het ……….. speelde het orkest een ………..

a. revêtement                              rêverie

b. revetement                              rêverie

c. revêtement                              reverie

10. ……….. et terras ………. : hemel en aarde bewegen.

a. Celum                                 miskere

b. Caelum                               miscere

c. Kaelum                               miscere

Oplossingen [160]: zie hieronder.

 

--------------------------------------------------------------------

 

Oplossingen [160]

1a 2c 3b 4a 5c 6a 7b 8c 9a 10b

Contact: leentfaarrein@gmail.com