3590 Dictee zondag 17-03-2024 (1) – dictee BeNeDictee 2024-01 √

Dictee – dictees [3590]

BeNeDictee Breda 2024-01

De 80 items, genummerd in superscript en vetgedrukt, moesten worden ingevuld.

Toelichtingen in blauw.

Thuis in Breda (deel 1) [auteur: Rien Wisse]

1. ¹ Goeiesmorgens deze morgen [Jiskefet]! Reisde je met een ² NS-IC [Nederlandse Spoorwegen, Intercity] die ³ booggeluiden [trein door de bocht] maakte door
⁴ oliekontenland [Bargoens, Brabant] of reed je met je
⁵ good old kever over ⁶ ’s heren wegen [de heer van een heerlijkheid] naar Breda?

2. Als ⁷ volbloed Zeeuw [wel: volbloedpaard], ooit leerling van een ⁸ Bijbelvast ⁹ Goes [bnw., wel: Goes’ burgemeester] lyceum, woon ik al sinds de tijd van de eerste ¹⁰ gen Y’ers ‘hier in ons mooi Breda’, dat
¹¹ in genen dele ¹² streng gereformeerd
[wel: strenggelovig] is en waar het leven wel wat
¹³ weg heeft [weg hebben - wel: wegebben] van
¹⁴ genotziek [GB/VD] ¹⁵ drentenieren [na loopbaan op platteland, bv. in Drenthe].

3. Tot 1996 voetbalde NAC aan deze Beatrixstraat. Toen ging het er niet ¹⁶ zo gemoeiig [gedwee] aan toe en werd er flink ¹⁷ ge-ehbo’d [GB, wel: EHBO] wanneer
¹⁸ paardendronken ¹⁹ lijpkikkers
[onnozel, wel: Leipziger] (‘supporters’ van de tegenpartij) een ²⁰ halfsteens muurtje ²¹ inrammeiden. Daar stond tegenover dat we vanaf de zolderkamers het voetbalveld konden overzien, waarop onze club ²² cruijffdraaien en ²³ bloktackles etaleerde.

4. Maar nu dit dictee. Er is flink aan ²⁴ gepaggeld [prutsen] en ²⁵ geticheld [tichelsteen = baksteen] [paggelen en tichelen: kleine werkzaamheden verrichten] met de orthografische ²⁶ reischaaf
[reeschaaf, reeds geschaafd hout polijsten]. Hopelijk
²⁷ laad ik niet de verdenking op me dat ik ²⁸ brij
[brijen: praten met huig-r], maar spreek ik als een
²⁹ a-b-boek [kinderen leren spellen, abc-boek].

5. Deze huiskamer, vroeger ³⁰ en suite maar ooit
³¹ verrinneweerd [verrinneweren = ruïneren] door een
³² peppi-en-kokkibedrijf [Peppi en Kokki], mag dan niet zo groot zijn, maar biedt wel ³³ ik-weet-niet-hoeveel dicteemogelijkheden. Wees gerust, mijn pen is niet in
³⁴ adderspog [wel: koekoeksspog] gedoopt. Ik heb mijn
³⁵ conculega’s nooit ³⁶ gebackstabd [backstabben = verraden], noch ³⁷ scoreblocs [en blocnote] vervalst. Ook nu ³⁸ wordt je [jou, aan je] allerminst ³⁹ kwaad gedaan [kwaad doen, wel: kwaadspreken]. Dus geen ⁴⁰ hačeks [die v] of andere ⁴¹ diakrieten [diakriet, diakritisch teken, diacriticum zoals de tilde]; zogenaamd dan, want de stijlfiguur ⁴² praeteritio [pretermissie, paral(e)ipsis: ik wil niet zeggen dat …] is in tegenstelling tot
⁴³ dubbelopismengebruik nou eenmaal
⁴⁴ razend populair [wel: razendknap] in moeilijke dictees.

6. Laten we eens rondkijken, dan licht ik wat toe, zij het met zelfspot, ⁴⁵ tongue in cheek [meesmuilend] dus, of leugenachtig als was ik een
⁴⁶ pseudologia-phantasticalijder [verzinsels zelf geloven].

7. De bankbekleding van ⁴⁷ peau de pêche [fluweelachtige stof, suèdine] combineert wel met de
⁴⁸ merbauparketvloer [houtsoort] en de … ja, wat zijn het: ⁴⁹ axminsters [tapijt] , ⁵⁰ keleis [kelim, tapijt]? Ze komen in elk geval niet van de ⁵¹ tsjoektsjoek [tapijtzwendelaar]. De ⁵² geïkatte [ikat: weefsel met patronen, ww. ikatten] gordijnen hangen er al dertig jaar en zijn ⁵³ poco a poco [beetje bij beetje, Italiaans] verschoten. Dat geldt dan weer niet voor de bloempotten: ⁵⁴ stijlvol lustrewerk [lustre = stof, znw., een luster is een kroonluchter], vind je niet?

8. Clemens Briels is ⁵⁵ allerartyst [aller + arty + st]:
⁵⁶ Kunst met een grote K, zeker zijn
⁵⁷ antipodentrilogie [tegenvoeter, tegenpool - mv. alleen n]. Zie maar eens hoe het ⁵⁸ eraan toegaat op die
⁵⁹ mirtengroenkleurige [heester, mirte + n] en
⁶⁰ karmozijnen [met kleur van karmozijn = helrood] afbeeldingen.

9. ⁶¹ Wajo [straattaal, uitroep verbazing/verrassing], dit lijkt wel een ⁶² gilahagedis [giftig] op een ⁶³ vliedberg [vliedheuvel, bij overstroming]. Op z’n Brabants gezegd: ge ⁶⁴ zoudt [vanwege ‘ge’ dt] toch denken dat hier een
⁶⁵ arassari [vogel] op een ⁶⁶ pitaja [pitahaja, cactus] zit. Heb je je blikken al ⁶⁷ geweid [weiden = rondgaan van de ogen] over dit ⁶⁸ geshampoode haar? Draagt die andere dame een badmuts, is ze een ⁶⁹ krullenbol steilhaar
[met stug haar] of heeft ze een ⁷⁰ vleespet [kaal hoofd] ? Kijkend naar haar buurvrouw lijkt ze te denken: ik wou dat ik ⁷¹ bantuknots [kapsel van kroeshaar] of ⁷² boxbraids [kapsel met vierkante patronen] had! Gelukkig zijn deze dames niet ⁷³ puidenmoedernaakt [padden, kikkers – pui = kikker - mv. puien], anders zouden ze door de zon
⁷⁴ geroost [roosten = roosteren] worden. En dit kunstwerk doet denken aan ⁷⁵ Vastenavond [dag voor Aswoensdag, wel: vasten]. Zien we hier ⁷⁶ Prins Carnaval [‘burgemeester’ bij carnaval] zonder ⁷⁷ raad van elf [‘gemeenteraad’ bij carnaval] of zien we een
⁷⁸ versjwartster nar [Jiddisch, een dwaas] ?

10. En dan te bedenken dat we nu nog maar op de helft van deze ⁷⁹ spellingcarrousel zijn! Wat de tweede helft betreft: wellicht zul je ⁸⁰ ernaar toeleven.

Rein 17 fouten (waarvan 4 absoluut onnodig), de rest 30 of meer.

 

 

3589 Dictee zaterdag 16-03-2024 (1) – dictee Dictee van Kampen 2024 √

Dictee – dictee [3589]

Dictee van Kampen 2024

NB Het voorlezen van dit dictee was perfect!

Liever vinyl (auteur: Harry Goedegebure)

1. Als Edison in [cijfers] 1877 de fonograaf [voorloper grammofoon] heeft uitgevonden, een cilinder bespannen met stanniool [GB/VD ook: staniol, maar andere uitspraak] waarin de vibraties van het geluid met een naald in een verticale beweging worden ingekrast, is dat het begin van de era [tijdperk] der geluidsdragers

2. Tijdens de soirée musicale [muziekavond] met culinaire hoogstandjes zoals de souffleetjes en de meerdere delicieus opgemaakte verrines [aperitiefhapje in een glaasje], wordt een uiterst fragiele schellakplaat [uitzweetsel van de lakschildluis] opgezet om van de laatste melodieuze composities te jouïsseren [genieten].

3. In deze belle époque [1890-1910 West-Europa, cultureel] ziet men de stijve victoriaanse overdaad overgaan naar de vloeiende lijnen en organische vormen van de arts-and-craftsbeweging [herwaardering van het ambacht en verbetering van architectuur en decoratieve ontwerpen] en art nouveau of jugendstil [beide: beeldende kunst gekenmerkt door gestileerde, vaak asymmetrische motieven uit flora en fauna]; in de roaring twenties [1920-1930, zucht naar genoegen, gangsterdom] dansten de dames in hun flapperjurk met hun [letters] jarentwintigkapsel de swingende charleston [dans] dan wel namen de hartstochtelijk tangoënde paren de dansvloer in beslag.

4. In [cijfers] 1930 werd de vinylplaat geïntroduceerd, een geluidsdrager waarop de jazzcombo’s met jazzers en jazza’s hun onnavolgbare muzikale kunsten vertoonden voor die jazzcat [jazzmuzikant die leeft voor zijn muziek] die even geen tijd had om naar een jazzcafeetje te gaan.

5. In tegenstelling tot vele zoomers [behoort tot generatie Z], die de elpee zien als een fossiel rudiment uit de ‘prehistorie’, zijn de boomers [gevorderde leef­tijd, met ouderwetse denkbeelden of conservatieve opvattingen] vrijwel zonder exceptie [uitzondering] vanaf hun adolescentie [volwassenheid] ermee opgegroeid; toen hadden we nochtans alleen de etherpiraten zoals Radio Veronica als medium om de popmuziek te beluisteren; wie vond [cijfers: één-negen-twee] 192 geen goed idee?

6. Samen met Sony heeft Philips de compact disc [wel: compactcamera!], oftewel de cd, ontwikkeld, een geüpgradede plaat die met een perfecte geluidskwaliteit een geduchte concurrent voor de langspeelplaat zal worden; niet alleen de huidige AOW’er, maar ook de vwo’ers, havoërs en mbo’ers zetten nog graag even een classicrock-cd’tje op.

7. De jeugd van tegenwoordig heeft haar favoriete muziek van bijvoorbeeld singer-songwriters, rappers,
K-popartiesten [kee] (Koreaanse popmuziek) en reggaetonentertainers [afkorting] d.m.v. het streamen van playlists via tinnitus [oorsuizen] veroorzakende airpods (draadloos ‘oortje’), zich toegeëigend en wie weet hoe zij hun muziek zich in de toekomst zullen toe-eigenen.

8. Maar desondanks zien wij de revival [herleven van het geloof], de wederopstanding of zeg maar de resurrectie [opstanding uit de dood] van de dood gewaande [afkorting] lp mede dankzij de scratchsessies in de hiphopscenes; dus niks ajuussies [adieu], want voor de audiofiel [kenner geluidstechniek en hoge eisen aan geluidsapparatuur] gaat er niets boven het aloude vinyl!

 -------------------------------------------------------------------------------------------

Rein: 2 fout – ferrines i.p.v. verrines en compactdisc i.p.v. compact disc, Jeroen 3 en Bert 8

 

3588 Dictee vrijdag 15-03-2024 (1) – dictee Dictee Groot Apeldoorns Dictee 2024 √

Dictee – dictees [3588]

Groot Apeldoorns Dictee 2024

Heel leuk dictee, heel leuke happening! Commentaar in blauw. Rein (winnaar) 8 fouten in rood. Ik dacht eerst dat het voorlezen oké was [Gijs Wanders, ex-journaallezer] en technisch gezien was dat ook zo, maar … bij het voorlezen in stukjes waren die stukjes veel te lang en ze werden te weinig keer herhaald. Daardoor woorden gemist, etc.

[Rotaryclub Apeldoorn ’t Loo t.b.v. Bobbie Foundation]

Apeldoorns Dictee [geen titel, auteur: Peter-Jan de Wilde]

1. Nee, deze tekst is niet gegenereerd door ChatGPT. In deze context is het gebruik van een AI-chatbot [uitspraak: ee-aai – artificial intelligence] natuurlijk uit den boze. Dus gelieve onmiddellijk uw mobiel uit en uw eigen hersenen aan te zetten. Veel succes en geen gestres [stam van ww. stressen, znw. wel: de stress].

2. “Loose” [leuk, van: Het Loo, mijn “loze” werd echter gepardonneerd] kreten zijn geen holle frasen, wanneer zij als loftuitingen ons gerenoveerde paleis bewieroken. Hoewel onder de oud-vrijwilligers van paleis Het Loo een aantal criticasters alles [1. vergeten] liever bij het oude had gelaten, was de Apeldoornse bevolking tijdens het exclusief voor hen opengestelde weekend enthousiast.

3. Het is hierbij vermeldenswaard, dat het [2. vergeten] Royal Light Festival [3. Eigennaam, internet, donorprincipe – ik had een kleine f vast aan Light, vgl Rode Kruis en Rode Kruispost – het R L F staat uiteraard niet in de wdb.] in maart [4. vergeten] een reprise kent. Jammer overigens dat dit evenement in het Engels wordt geannonceerd.

4. Het is sowieso opvallend hoeveel Engelse woorden onze taal hebben geïnfiltreerd. Niet dat ik coûte que coûte alles in oer-Hollands beschreven wil, integendeel. Om de waarde van aanpassing en vernieuwing te ervaren hoef ik slechts naar onze stad te kijken, waar delen van achenebbisj [GB, VD ook: aggenebbisj + oggenebbisj, maar dat heeft een andere uitspraak] naar eigentijds werden getransformeerd.

5. Maar ook daar staat niet iedereen bij elke verandering te applaudisseren. Enig chagrijn [VD’s sacherijn heeft een andere uitspraak] om kosten en aanblik is onontkoombaar.

6. Gefocust op het marktplein [5. Rein: M, omdat ik gezien had dat er een straatnaam met M bestond, maar die werd hier niet bedoeld]: dit werd onlangs verrijkt met een accessoire, waarmee wij onder dak zijn [wel: onderdak hebben]. Echter voor sommigen te volumineus, voor anderen te duur. Weer anderen zijn bang, dat onvrede of expressielust in graffiti [6. blunder, 1 f, ook: graffito en sgraffito – met andere uitspraak – ook leuk: graffitietje …] of anderszins op het duurzame hout getatoeëerd zal worden. Er verrees een markthal, waar beschut tegen allerlei meteorologische omstandigheden, een keur aan verse producten aan de mens wordt gebracht.

7. Ons vermaledijde klimaat, waar de pijpenstelen [GB, VD] soms niet van de lucht zijn, kan ons zo minder plagen, wanneer wij in groten getale de markt bezoeken.

8. Desondanks opteert een aantal stadgenoten [GB/VD ook: stadsgenoten - je moet opschrijven wat er voorgelezen wordt] voor een nat pak in plaats van een marktdak. Door hun eigen schrijnende financiële situatie hadden zij het gemeenschapsgeld liever anders besteed gezien.

9. Des te sympathieker is het initiatief van een Rotaryclub [GB], die de nood van minderbedeelde [ik had het los, maar het moet aaneen, zie GB/VD, fout in dictee!] plaatselijke jeugd helpt te lenigen door middel van fundraising, waarbij liefhebbers van het Nederlandse dictee naast hun vrijgevigheid als een pietje-precies hun taalvaardigheid kunnen tonen.

10. Een hoopgevend voorbeeld van stadgenoten voor elkaar. Apeldoorn: toent/dertijd [7. GB/VD: allebei goed: mijn d is dus ten onrechte foutgerekend – fout in dictee] bijzonder, nu prachtig, te allen tijde onze stad. Master feskull [8. festfil – geen idee, straattaal – niet in wdb.: feskull = cool, gaaf, vet, overtreffende trap: master = heel erg].

----------------------------------------------------------------------

Conclusie: bij wat beter ‘in stukjes’ voorlezen zou ik dus maximaal 4 fouten gehad hebben: 1) R L F (niet in wdb.), 2) marktplein (overigens niet met M = straatnaam in wdb., ik stuitte er eigenlijk per ongeluk op bij het uitstippelen van de wandelroute tussen Bastion Hotel en gemeentehuis, jammer … (😊), 3) graffiti (echte fout, blunder) en 4) Master feskull (niet in wdb.).

 

3587 Dictee donderdag 14-03-2024 (1) – dictee Dictee basisscholen gemeente Molenlanden 2024 √

Dictee – dictees [3587]

Dictee basisscholen gemeente Molenlanden 2024

Auteur: José Loeve [spoken word]

De rode woorden werden speciaal benadrukt.

1. Kijk,

om je heen.

Dit is een plek,

om te horen en te voelen,

om te luisteren met vijf zinnen,

te bezielen, te bekoren

te ontmoeten en bezinnen.

2. Kijk,

om je heen.

Dit is een plek,

om te schrijven, te verbeelden,

om te proeven en te vieren,

het culinaire te beleven,

om te dansen en te zwieren.

3. Kijk,

kijk om je heen.

Een oude plek,

een oude stal, van oude koeien.

De geschiedenis is boeiend,

zelfs een tikje militair.

Een oude schuur, ooit afgebrand,

nu het toneel, spectaculair,

theater in het vlakke land,

HauteCultuurhuis in het Molenland.

4. Kijk,

kijk om je heen.

Op deze plek,

tussen Nieuwpoort en Tienhoven,

groeien dijken, varen schepen,

draaien molens, dijken breken,

water stroomt, water stroomt.

Een vaart, een sloot, water stroomt.

Een plas, een meer, het water stroomt,

een vis, een zalm en visserij

een koe en vee, veehouderij.

5. Kijk,

om je heen.

Op deze plek,

de rivier, een lange zandrug,

lang en hoog, lang en hoog,

een lange rug, een RAK, een RAK,

een lange Rak, een lange Rak,

een zandrug, zand en zand en slik,

modder, slik, modder, slik,

diepe modder en materie,

in de mist, in de middeleeuwen, mist,

diep verborgen, een mysterie.

6. Kijk,

om je heen.

Op deze plek,

grimmige grienden, grauwe grachten,

staat de burcht van Langerak.

Staat te grijnzen met een glimlach,

woont de Heer van Langerak.

Met zijn schout en ook zijn schepenen,

spreekt hij recht op zijn kasteel.

Houdt de horigen in ’t gareel,

in Langerak, in Langerak.

En de molens malen meel,

malen meel, malen meel,

provinciaal, industrieel.

En de boeren zwoegen mee,

zwoegen mee, zwoegen mee.

7. Op deze plek,

waar de wind waait, en de vlaggen,

vale vaandels wapperen wild,

en de zwaarden en de lansen,

vangen zonlicht op de schilden.

Vrouwen gillen in de poorten,

mannen strijden, strijden voorwaarts,

ridders, ruiters in het gelid.

8. Op de muren en de grachten,

strijdt het volk van Langerak

Staat te grijnzen met een glimlach,

staat de heer van Langerak.

En wanneer kantelen kantelen,

is de zware strijd beslecht.

Op de burcht van Langerak,

zijn de wapens neergelegd.

En de molens malen meel,

malen meel, sensationeel.

En de boeren zwoegen mee,

zwoegen mee, emotioneel,

emotioneel.

9. Kijk,

om je heen.

Op deze plek,

spreken nog de fundamenten,

spreken stenen, stof daalt neer,

spreekt het stof van Langerak.

En jij en ik zijn nu de mensen,

spreekt het volk van Langerak.

Spreek en schrijf van monumenten,

avontuur, nieuwe momenten.

Schrijf cultuur in dit vlakke land.

Jij en ik, jij en ik,

schrijven nu nieuwe momenten,

in HauteCultuurhuis in het Molenland.

 

 

3586 Dictee dinsdag 12-03-2024 (1) – dictee Oefendictee maart 2024 (4), tevens Dictee van de Dag 1152 √

Dictee – dictees [3586]

Oefendictee maart 2024 (4)

Dictee van de Dag 1152

1. Deze printer is plug-and-play. De Hoge Raad der Israëlieten is het sanhedrin. Een keulenaar, een reuzenaak, is reuzegroot. De saeva indignatio is de woedende verontwaardiging. De sans(i)veria is een lelieachtige plant. In China is sanshou [au] de vechtsport sanda (vorm van wushu). Een Latijns adventsgezang begint met: Rorate caeli desuper [Dauwt, hemelen, uit den hoge]. In GB met *-au-* alleen: pot-au-feu en vol-au-vent. Is scheel kijken scheelzien van de honger? Een schendevente doet aan schendeventen. Wat is de scope van deze scoop? Een pot à feu is een vaas en een pot-au-feu een stoofschotel. Een showbink is een showlijder (en een showleider leidt de show). De Simavi was in NL oorspronkelijk: Steun in Medische Aangelegenheden voor Inheemsen (organisatie voor steun aan medische projecten in ontwikkelingslanden).

2. Dat singelen is single spelen. Sinofielen en sinofoben denken aan China. Wat lees je op een sixthermometer af? Die basketter heeft de slamdunk tot kunst verheven. Na de grandslamoverwinning volgde een slemppartij. Een somnambule vertoont somnambuul gedrag. Een son et lumière is een klank-en-lichtspel. Hij staat onder soupçon een suçon, een suzonnetje te hebben verprutst. Slamdancen is geen squaredansen van een squaredans/ce. Een SQL is een Structured Query Language. Ze waren op z’n
boho-chic. Ik ben gekke Henkie niet, ik ben geen gekke henkie! Bedoel je nou zo t als een zwitser of zo zat als een Maleier? Een steepler doet aan steeplechase. Op een stille zaterdag in augustus gebeurde het. Met SDI wordt het Strategic Defense Initiative (ook: Star Wars) bedoeld. Een StuBru’er is een StuBru-medewerker.

3. In de Sub-Sahara spreken ze geen sub-ABN. De super=G is de super-giant. Het supremum vale is het laatste vaarwel. Het ut supra, u.s., betekent: als boven. Ook nog: actum ut supra (a.u.s). verhandeld als boven (t.w. op dezelfde datum). Deze handelwijze is geheel uit den boze. De Saceur is de hoogste bevelhebber van de NAVO in Europa (Supreme Allied Commander Europe). De Shape is het Supreme Headquarters Allied Powers Europe (hoofdkwartier van Allied Command Europe van de NAVO). Een superex-libris is een in de boekband ingeperst ex libris (supralibros). Vindt je moeder surf-and-turf ook lekker? Een SWOT-analyse betreft strengths, weaknesses, opportunities en threats en is een analyse van de sterktes en zwaktes van een onderneming, alsmede van de kansen en de bedreigingen in de markt, sterkte-zwakteanalyse.

4. Sydneyers rijden op sydniërs in Sydney. Discotheek woord disco: apocope [ook: einde --- > eind], ik was --- > ‘k was is een procope en machtige --- > macht’ge of broeder --- > broer is een syncope. DMMP is dimethylmethylfosfonaat. Tararaboem(dijee) [geluid fanfare]! Wat is het verschil tussen technicolor [procedé bij kleurenfilms] en full colour [van drukwerk: geheel in kleur]? De u! Het bnw. bipoc staat voor: black, indigenous [inheems] and people of colour: politiek correcte typering van zwarte, inheemse en gekleurde mensen. Welke takatoeka- of takkietakkielanden ken je zoal? Een terdoodveroordeelde is ter dood veroordeeld. De advocaat heeft terecht gesteld dat de terechtgestelde, naar later bleek, volkomen onschuldig was. Er is een subtiel verschil tussen territoir en terroir (vgl. terroirkeuken en -wijn).

5. Face to face is tête-à-tête. Het hiv is het human immunodeficiency virus. NL’s teruggavenbiljet jongeren (Tj-biljet) is een heel specifiek aangiftebiljet, net als het VT-biljet (voorlopige teruggave). Hoe zouden zij te werk gaan bij het tewerkstellen van buitenlanders? CO is kobalt (atoomnummer 27). Op het thee-uur dronken ze thee citroen. Prakkeseren, prakkiseren, praktiseren, maar: afprakkeseren. Zijn huis stond in de steigers. Zijn nv was op de beurs een van de stijgers. Hij volgde de Franse Tourkaravaan in zijn toercaravan. We hadden een picknick op de pick-uptruck. En wie was er weer de sjaak? Juist, ik.

Cyclaam, mv. cyclamen of cyclamen, mv. cyclamens. Jabot, jabotje, tricot, tricotje, etc., maar: auto, autootje, stro, strootje, etc. Kennen ze in Tsjetsjenië eigenlijk de tseetseevlieg wel?

6. Warm eten voor sabbat, dat tevoren wordt bereid en vervolgens warm wordt gehouden, is tsjolent. Ga je door roken als een Turk, zo zwart zien als een turk? Bij het x’en verstuur je een X-bericht. Een uap is een unidentified aerial phenomenon. De Unprofor [United Nations Protection Force] was in Bosnië actief. Un ours mal léché is een ongelikte beer. Hij heeft veel usantiële usances oftewel usanties. Vacuüm trekken is net zoiets als vacuümverpakken. Bij va-banquespel ga je va-banque spelen. Zij is van katholieken huize. Doe niet zo vals(gaweg), ga weg! Vermoeid, vermoeider, vermoeidst. Heb ik dat woord nu echt verschlimmbessert? A is nog echter dan B, maar C is het echtst. Een vriendschappelijke wedstrijd is niet om het echie. De verzoute soep werd in de al verzouten rivier gegooid.

7. De uitdrukking ‘viet vo dao’ slaat op Vietnamese vechtsporten en deszelfs filosofie. De afkorting van daarentegen is d.e.t. Een vogelvrijverklaarde is vogelvrij verklaard. Bij het vlam vattende huis zat een voedsel zoekende aepyornis (op de afbeelding). Na de
warming-up volgt later de coolingdown. Xetra DAX: Exchange Electronic Trading – Deutscher Aktienindex. Hij moest al(s)maar ruften. De Z-score is een maat voor het risico op failliet gaan van een bedrijf. Bij een zaligverklaring wordt iemand zalig verklaard. Het team van de zegenvissers bond het team van de kubvissers aan de zegekar. Als we ons sjakes houden, zijn we misschien niet de sjaak. De zijin- en -uitgang worden bewaakt. Het symbool van de roebel is ₽ en van de yen ¥. Een zoethoudertje moet kinderen zoet houden.

8. Zotteklap is zottenpraat. Hij was zorgdragend, hij heeft zorg gedragen. Op de Antillen is de abb de algemene bestedingsbelasting. Lijkt een cajon op een bodhrán? Een crisp is een chip en een crispr(‘s) een stukje DNA. In de stock américain nuttigden ze een filet americain. Ze demonstreerden een excellente exercitie. Op de caccia aten ze focaccia met cacciucco (soep). Een hereford is een vleesrund. Met HCG wordt humaan choriongonadotrofine aangeduid. Bij de fajita dronken ze een mojito. Zou Fo(hi) ook wel pho gegeten hebben? Deed hij echt dijonnaise op zijn boyo? Een coyote is een prairiewolf. Hij was zijn gameboyoplader vergeten en at mangoyoghurt. De jezuïetenorde is gesticht door (St.-)Ignatius van Loyola. Naar hem is de ignatiaanse retraite genoemd. 

 

3585 Dictee donderdag 07-03-2024 (1) – dictee Groot Dictee der Lopikerwaard 2024 √

Dictee – dictees [3585]

Groot Dictee der Lopikerwaard 2024

Geenszins een keukenprins (auteur: Ed Booms)

1. Het leek mij een fascinerend idee om onmiddellijk na mijn pensionering een culinaire cursus te gaan volgen. Het hoefde niet direct op het niveau van chef-kok, maar ik wilde wel meer kunnen maken dan de standaard
huis-tuin-en-keukengerechten. Mijn referentiekader was mijn jeugd, waarbij in mijn herinnering het geijkte menu in menig Nederlands gezin in de winter bestond uit sukadelappen, hachee en savooiekool.

2. We aten ook vaak stamppot. 's Zomers kwamen regelmatig postelein, sperziebonen en varkensfricandeau op tafel. Het toetje was meestal een bakje yoghurt of rijstebrij. De gebruikte technieken waren toen vooral koken, bakken of braden. Heden ten dage kunnen we ook blancheren, grilleren, flamberen of pocheren.

3. Ik wilde koste wat het kost aan de slag met het creëren van exquise delicatessen. Me er dus niet met een
jantje-van-leiden van afmaken. Ik ging daarom naar chique etablissementen. De gerechten die ik daar het meest kon appreciëren wilde ik zo goed mogelijk na-apen.

4. Het eerste project was een menu met sliptong; lekker gekruid met karwijzaad en tijm, een verrukkelijke salade met een klein beetje vinaigrette, aardappelgratin en als toetje vanille-ijs met au bain-marie warm gemaakte chocolade. Na deze geslaagde exercitie begon ik te prakkiseren [ook: prakkeseren - andere uitspraak - praktiseren heeft een andere betekenis] of ik niet meer apparatuur zou moeten aanschaffen.

5. Met mijn exorbitant hoge pensioen kan ik me namelijk wel wat luxueuze accessoires permitteren. Enthousiast naar een keukenparadijs, maar daar kreeg ik het heen-en-weer van het gigantische aanbod. Er waren alleen al drieëntwintig verschillende peper-en-zoutstellen! Niets gekocht, dus weer terug naar een nieuwe uitdaging.

6. Die dacht ik gevonden te hebben in de Franse keuken: een quiche. Ik had er fiducie in dat ik dat zou kunnen. Voor de zekerheid had ik als een pietje-precies het A4’tje met het recept minutieus bestudeerd. Het werd echter een debacle vanjewelste [GB in toelichting ook: van jewelste en van je welste]. Ik had, om het smeuïger te maken, veel te veel crème fraîche gebruikt. De consequentie was dat de stukjes filet, verantwoord van een biovarken, kwamen bovendrijven.

7. Ik had geen culinaire trukendoos, probeerde nog iets met maïzena [BE, ook: maizena  BE + NL - iets andere uitspraak], maar alles was gedoemd om te mislukken. Net als ik. Ik ben een abominabel slechte kok. Ik houd me nu maar bij bereiden van verspakketten. En later als ik nóg ouder ben, dan zet ik waarschijnlijk iedere dag een aluminium bakje met zo’n kant-en-klaarmaaltijd van tafeltje-dek-je in de magnetron.

Nulfouter: deelname was alleen voor Lopikerwaarders!

 

 

3584 Dictee woensdag 06-03-2024 (1) – dictee Oefendictee maart 2024 (3), tevens Dictee van de Dag 1151

 Dictee – dictees [3584]

Oefendictee maart 2024 (3)

Dictee van de Dag 1151

1. We hebben inmiddels gen X’ers, gen Y’ers en gen Z’ers. Een loopfiets is een draisine, een kettingloos rijwiel is een acatène en een velocipedist rijdt op een vélocipède. Jeile, jeiles, jeiling: heibel, drukte, opstootje. Een troubleshooter moet trubbels oplossen. De hightechgiganten hebben veel macht. Wie goeddoet, goed ontmoet. Eem oord dat van God verlaten is, is een godverlaten oord. Een must-have is duidelijk een hebbeding, een gadget. De grand mal is een tonisch-klonisch insult. Het orloffgebraad is naar Orlov vernoemd. Wat heeft het haasje-overeffect te maken met haastje-repje? Niets! De worstelaar toverde een driekwart nelson uit de hoge hoed. De hele k(w)iksaus, dat is het hele eier(en)eten, het kerseneten (2 x: inf.). Orexie is eetlust, anorexie tegenzin van voedsel. Een accent circonflexe is een hoedje of dakje (ook: kapje). Als een sherlock holmes trok de zaklantaarndrager door de bossen van Staatsbosbeheer. Er viel een ijsselsteen in het IJsselmeer.

2. Strijensas schrijf je aan elkaar (niet in wdb.). OSAS is het obstructieveslaapapneusyndroom (slaapapneu). Ad pias causas = ad pios usus = voor vroom gebruik, voor een goed doel – ook: pia causa. Een graculus inter musas is een kraai onder de muzen (zeg maar: een valse noot of zoiets). Een makartboeket is een droogboeket. Een vlugge japie is een inbreker. Bij het klemrijden kan iemand klem raken. Bij kadaver en kadavereus denk ik aan perinde ac si cadaver = als een lijk (bij: kadaverdiscipline). In het kruitschip hing een schilderij van een kruidhof. De kweekweeproducent had grondkwekwe in zijn land. Hij zou aan niemand kwijt kunnen, dat hij zijn job zou kwijtraken. De hoofdprijs was een kwart anderhalf miljoen (driehonderdvijfenzeventig – euro). Dit lady’s-clubje bezoekt frequent ladies’ days en nights.

3. Woonde de helse Brueghel, Pieter Brueghel de Jonge – die vooral voorstellingen van de hel schilderde, in het land van Bruegel, het Pajottenland, ten zuidwesten van Brussel? Die latemiddeleeuwenstory eindigde opmerkelijk en verrassend, te weten verassend. De leeggekieperde ton zou verder leeg blijven. De rubberboot was lekgeslagen en dus lek geraakt. Een line-up is (ook) een osloconfrontatie. Om gas per schip te transporteren past men liquefactie toe. Het meervoud van maäriev (joods avondgebed) is maäravim. Ze blonken uit in zotten-, malle-, lulle- en gekkenpraat. De metteurs en scène zijn verantwoordelijk voor de mise en scène. Pupilvernauwing is miosis, -verwijding is mydriasis. Met modder smijten of moddersmijten is kwaadspreken, lasteren. De moffrikanen spreken Moffrikaans. Waarin verschilt een mok-school van een lomschool? Het streepje! Eerste: initiaalwoord, tweede: letterwoord!

4. Had monsieur [= Joseph] Prudhomme ook een vertrouwensman, een prud’homme? Hij stond al een poze in die pose (houding), een posé houding. Hij had overigens geen (rooie) pose (pozer) te makken. Zou de Boze ook booze drinken? Mijn collega-dakloze is er veel beter aan toe dan ik. Een MP is member of Parliament in Engeland (en een mp minister-president). Met muco(viscidose) heb je de taaislijmziekte. Myositis is spierontsteking en een myosotis is een vergeet-me-nietje. Bijzondere dicteewoorden: myiasis (parasitisme van vliegenlarven), myiologie (leer, studie van muggen en vliegen) [slechts 2 met yi!] en mysofobie (infectievrees, enige met myso). Een neomist is een priester en mysten zijn ingewijden. Die hardloper is zo’n must-runfiguur. Ze zouden natregenen, kletsnat regenen. Aanduiding voor rodium: Rh.

5. Die sergeant is een intrigant.
N,N‑di-ethylmetatolueenamide (een insectenwerende stof) heet afgekort DEET. Met veel panache [bravoure] sloeg hij zijn panaché (mixdrank) achterover. Nogmaals: dotteren, ptca is percutane transluminale coronaire angioplastiek. Een pensionaire zit in een pensionnetje in pensionaat. De peronisten hangen (hingen) Perón aan. Het OSAS is het obstructieveslaapapneusyndroom. Hij is een
pietje-ongeduld en een janongeluk. Kun je met een pijp lak een pijpje-lak schilderen? In het Sranan(g)(tongo) staat lobi voor liefde (niet in wdb.). Wel in GB/VD fayalobi [fah-jaa-loh-bie], de sierheester Ixora macrothyrsa [faya = vurig]. Een hallen- of klokkentoren is een belfo(o)rt. Je bsn is je burgerservicenummer (NL). Het ISBN is het International Standard Book Number (13-cijferig).

6. Ook: dertiencijferig. Iemand zijn plaats ruimen is plaatsmaken voor hem of haar. In Nigeria kennen ze de chrislam. Met de dar al islam worden de gezamenlijke landen en streken waar de islam de heersende godsdienst is, aangeduid. Met een grandslamzege heb je een grand slam gewonnen (vgl. grand-prixoverwinning). Bij het bridgen kun je groot of klein slem maken. Golden slam bij tennis is het winnen van de vier grandslamtoernooien en het olympisch tennistoernooi in hetzelfde jaar. Een golden shower is plasseks. Het Latijnse post coitum schrijven wij in NL als postcoïtum. Een pot-au-feu kun je eten, een pot á feu zeker niet. Een preetje betreft soldij (pree) of voorrang (pre). Mét trema alleen: preëminent (boven andere(n) voortreffelijk) en preëmptief (preventief)! Verwar niet de Engelse princess charming en de Franse princesse lointaine.

7. Een pro-memoriepost is een p.m.-post. Het letterwoord pur staat voor polyurethaan. De BMI is de bodymassindex. Het pyrronisme is naar Pyrrho genoemd, de pyrrusoverwinning naar Purrhus. Een QSO is een
quasi-stellar object. De ziekelijke angst voor clowns heet coulrofobie. Een quotetje is een aandeel en een quoteje is een citaat. De radicale radikalinski wees op het rabiësgevaar zoals van de rabies theologorum. De prijs van de rachels was een lelijke raggel. Deze zending is f.o.r., free on rail. De RDW is de Rijksdienst voor het Wegverkeer. Met m-, t- en rRNA worden messenger-, transfer- en ribosoom-RNA bedoeld, met mtDNA mitochondriaal DNA. Een renettenboom is een reinetteboom. Resorberen is een kwestie van resorptie. Over het hele pokkeneind was het pokkedruk. Ik heb geen tijd: druk, druk, druk!

8. Een rammenas is geen ananas. Met -and- (muziek): country-and-western en rhythm-and-blues. Rigoureusheid is rigorositeit. Een Riffijn, een riffie, woont in het Rifgebergte. De vergeetpil heet rohypnol. De RSI is de repetitive strain injury. Jan van Ruusbroec was Doctor Divinus. Genoemde Van Ruusbroec was een vermaard mystiek schrijver. Retteketetsjingboem, sjing-boem! KN is de landcode van Saint Kitts en Nevis; we hebben ook Saint Lucia (LC) en Saint Vincent en de Grenadines (landcode VC). Saint-Pierre en Miquelon heeft als internetaanduiding pm. Het saint-simonisme is de communistische leer van Saint-Simon, vergelijk ook het utopisch socialisme. Nog wat met *saint*: de mal Saint-Lazare (lepra), de été de Saint-Martin (nazomer) en BL is de landcode van
Saint-Barthélemy. Hij heeft een burn-out. In SR hebben ze soms een cook-out.