3499 Dictee donderdag 19-10-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1096) √

Dictee – dictees [3499]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee april 2021 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1096)

Oefendictee april 2021 (3)

1. Wie weet er een ezelsbrug voor janpotage en jean potage? De e trekt los, of zoiets? Lang = los! Ramon Llull (toe maar …) is Doctor Illuminatus. Brevity is the soul of wit: kortheid is de essentie van geestigheid. Ze verkopen daar surahkleding [zwaar kunstzijden weefsel] met soerateksten erop [hoofdstuk Koran]. Dit is geen bastaardvloek: verdommen is gewoon dommer worden. De dominee preekte uit de Heidelbergse catechismus. Ricinine is, jazeker:
1,2-dihydro-4-methoxy-1-methyl-2-oxonicotinonitril (alles aaneen). Het schip (met averij) had relâche forcée, gedwongen oponthoud. Kennen jullie de Opeinder [Opeinde] kopieer-, corrigeer- en correctiefabriek, het taal- en spelfoutendestructiebedrijfje DrukDruk [eigenaar: Johan de Boer]?

2. DrukDruk is een voorbeeld van CamelCase, net als GroenLinks, ChristenUnie, JavaScript en FireFox. Prolongabel is verlengbaar [bv. van toneelstuk] en logeabel betekent: bewoonbaar, gerief(e)lijk. We kennen de boekheld Pietje Puk en een pietje puk [haalt allerlei streken uit of je wilt de echte naam niet noemen]. Met *hert o.a.: atlashert [Atlasgebergte] = berberhert, axishert [lijkt op damhert], paterdavidshert [beschreven door een Franse missionaris], prinsalfredhert [vernoemd naar de tweede zoon van de Britse koningin Victoria], sikahert [kleiner dan damhert, kenmerkend gewei met vertakkingen], tienerhert [hert met 10 enden, vertakkingen van gewei], wapitihert [zeer groot,
Noord-Amerika en Azië] en vrouwtjesdamhert. Onychitis is nagelbedontsteking. De Congregatie voor de geloofsleer is een Romeinse instelling, de congregatie van het Onbevlekte Hart van Maria is een kloosterorde. Te werk gaan volgens de wet en de profeten is volgens de vaste, geijkte orde. In de kerk kennen ze de zegenwens, PSV had een zegewens. 22/04/2021: nieuwe update VD: 391.247 lemma’s (was: 390.709).

3. Zijn die wijnen lekker: saint-estèphe, saint-julien en saint-émilion? Je schrijft ‘erdoorheen’ en ‘daardoorheen’, maar ‘doorheen lopen’ (etc.). Volgens de TH zou je eigenlijk ONO, etc. moeten schrijven, VD geeft echter O.N.O. [2023: ONO etc. oké] (en Z.W.t.W. – dat blijft zo). De meest bête [dom, onnozel] bètamens wil nog wel een bete broods. Logisch toch, die taal: vissen die de rivier opzwemmen zijn anadroom, bij afzwemmen zijn ze catadroom. Een wind bergopwaarts is anabatisch, bergafwaarts is die katabatisch. Aforisten maken zinspreuken. Een afrodiet: menselijk wezen zonder geslacht. Adc’s zijn aides de camp. Een getuige à décharge [VD, maar GB: ook à décharge, dus niet wel voor dictee!], aan de penningmeester werd decharge [GB, VD] verleend. Een BEST-tas bevat boeken, elektrische apparaten, speelgoed en textiel.

4. Een adenoïdenlijder lijdt aan adenoïde vegetatie [klierweefsel]. In principe geen trema op de i als die te midden van 3 of meer klinkers staat [financieel], wel evt. op de klank ‘ie’ [jezuïet] of ‘ei’ [geëigend]. Begeesterd is begeistert. Is dat een Berner of Appenzeller sennenhond? Beoefen jij bhakti-, bikram-, hatha-, power- of rajayoga? Een barones heet ook wel baronne (afko: B^onne). Een bucketlist is van een terminaal zieke [laatste doelen]. Ha, dat is geen cheeta [jachtluipaard]! Op Deventer latten [latkoek] kun je niet skiën. Onder de directbetrokkenen waren enkele meest direct betrokkenen. Hij wilde mij op het mad komen [onder het maaien inhalen, overvallen, betrappen], maar ik had mijn mad [1 maaier in 1 dag] af; toch werd ik op het matje geroepen. Eerst dronk ik een fles met tenen matje [om de fles heen] leeg, daarna ben ik naar mijn matje [bed] gegaan . Is er morgen matinée musicale [concert in de middag tussen 2 en 5 uur]?

5. Is hij een slimme of een slome sjakie, of gewoon: de sjaak [de pineut]? Marcheerpoeder, dat is cocaïne. Met een [VD: één] seffens is een voor een. Een milf [mother I’d like to fuck: vrouw van rijpere leeftijd die seksuele aantrekkingskracht uitoefent op jongere mannen] solliciteert ernaar cougar [idem] te zijn. Creduliteit is goedgelovigheid. Hij is strenggelovig, zeg maar streng christelijk. Hij kreeg een tak [beroerte], een attaque (apoplexie), of was het een TIA (transient ischaemic attack)? Daarin het woord attack, net als in ddos-aanval (distributed denial of service – server uitschakelen door een bombardement van contacten door gekaapte computers). Een torsekast heeft getorste, getordeerde poten. Je to do’s zet je op een
to-dolijstje. Traf(s) is de verzamelnaam voor travestieten, dragqueens en transgenders. Wrijten is bakkeleien. Denk niet aan basen bij
zuur-base-evenwicht [GB, base: enkelvoud]. De fraîcheur [frisheid, friste] ervan viel me tegen. On-Nederlandse glitter en glamour werd tentoongespreid.

6. Mijn gas- en lichtrekening liep vroeger via een
postcheque-en-girodienst en wel specifiek via de PCGD, de Postcheque-en-Girodienst. Ze konden het goed vinden met elkaar. Googol = 10 ^100 (een 1 met 100 nullen) en googolplex = 10 ^ googol (een 1 met googol nullen). Een grivna is een hryvnia [munt Oekraïne, spelling 2023]. Doe mij maar een portie van die paramethoxyamfetamine [PMA]. Een ijzebijter is een iezegrim (mopperaar), maar geen ijzerbijter (doorzetter). Intellegenti pauca: een goed verstaander heeft maar een half woord nodig. Een bekende bodembedekker is kudzu [SR]. Ik wist niet dat ik prozaïst was: faire de la prose sans le savoir = proza schrijven zonder het te weten. Mio mia [miljoen miljard] is gewoon een biljard [zonder ballen, anders: biljart]. Pembadoti is pijpaarde (SR, wintirituelen).

7. Lastig: griep en griepaal, maar: porfier en porfirisch. SR’s pokopoko [beetje bij beetje] is het Italiaanse poco a poco . De KGB gebruikte spionnenpoeder: de stof NPPD (nitrofenylpentadienal – wordt door de huid opgenomen). Een hoya is een wasbloem. Zoeken op *cm*: [GB] acme [hoogtepunt ziekte], cm, pacman [computerspel met happend figuurtje], discman [draagbare cd-speler met koptelefoon], stucmarmer, trafficmanager en ad-hocmaatregel. In VD (een selectie): ACM (Autoriteit Consument en Markt), blanc-manger (nagerecht), c.m. (o.a. conto mio), c&m (cultuur en maatschappij, profiel bij havo en vwo), Cm (curium, 96), CM (Iso-landcode Kameroen), CMC (carboxymethylcellulose), cms (computerterm: contentmanagementsysteem), cmv (in NL: culturele en maatschappelijke vorming, een hbo-opleiding) en CMV-infectie (cytomegalovirusinfectie, cytomegalie – geïnfecteerde cellen zwellen op).

8. Verder: ecmnesie (geheugenstoornis door het opdoemen van beelden uit het verleden) franc-maçonnerie (vrijmetselarij), gcm (gramcentimeter), hoc mense (h.m. – in deze maand), magic mushroom (paddo), modo sic, modo sic (nu eens zus, dan weer zo), plasticmonteur, secreta haec murmura vulgi (dat zachte gefluister van het volk), trucman (in een film), VOC-mentaliteit, C-majeur,
tbc-medicijn, een gothicmeisje dat Gotisch studeert, c-mineur, wc-muur, SCM (supply chain management), OCMW (in BE: Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn), i.c.m. (in combinatie met), CMO (in NL: Contactorgaan Moslims en Overheid, in BE (historisch) Centrum voor Middenstandsopleiding).

 

 

3498 Dictee woensdag 18-10-2023 (6) – 3e Dictee Neos-HOWest Kortrijk 2023 √

 Dictee – dictees [3498]

Dicteewedstrijd Neos-HOWest Kortrijk 2023

3e NEOS Dictee

Kopje kleiner (auteur: Joris Denoo)

1. Mevrouw J. had een exuberante [overdadig, overstelpend] geplogenheid [gewoonte]. Ze creëerde graag chaos, zodat haar eigen debacle thuis niet op zou vallen. Ze frequenteerde diverse warenhuizen waar ze de producten van hun vaste naar een compleet andere plaats verkaste. Ansjovis zette ze tussen mango’s [vrucht, manga]. Broccoli deponeerde ze tussen Ierse whiskeys. Olijfoliën parkeerde ze broederlijk naast ijslolly’tjes in de vrieskasten. Pralines vlijde ze neer tussen calorieënrijke [beter: calorierijk, GB, VD] avocado’s [vrucht].

2. Op zo’n baldadig uitstapje werd ze zelf getroffen door een buitenissig faliekant toeval. Na onstuimige regen had het hard gevroren. Op het zeil van de oubollige vrachtwagen voor haar lieten messcherpe ijsschotsen los. Regenwater had zich in het zeil opgehoopt en was dan bevroren. Een van die moorddadige projectielen belandde op haar vehikel. De voorruit werd verbrijzeld. Vervolgens werd mevrouw J. onthoofd door dat robuuste ijsmes.

3. Het was de wraak van de voorwerpen: regen die een andere vorm aannam en onder deze vermomming een moordaanslag pleegde op de warenhuisdaderes. De enigszins vermoeide chauffeur was rustig door getuft [doorgetuft lijkt beter]. Toen de verbijsterde commissaris de kaduke auto en de onthoofde mevrouw erin ontdekte, was het ijs al gesmolten. De autoriteiten tastten in het duister.

Schiftingszinnen [bij eventuele shoot-out]

4. Op allerheiligendag probeerde de gracieuze fietsster secondelang maar helaas vergeefs beukennootjes te rapen vlak bij de barbecue onder de afgeknotte lindeboom.

5. Sindsdien hebben we ongelooflijk [ongelofelijk] veel geleerd: aanwensel, bespioneren, ge-sms’t en kippenragout kennen voor ons bollebozen geen trubbels meer, en ook uitentreuren, hawaïshirt of gestrest en een rock-‘n-rolllegende in goeden doen spellen wij foutloos.

 

 

 

3497 Dictee woensdag 18-10-2023 (5) – dictee 11e Groot Leiderdorps Dictee 2023 √

Dictee – dictees [3497]

11e Groot Leiderdorps Dictee 2023

De cursief en onderstreepte woorden of woordgroepen moesten worden ingevuld.

Ook moesten in de niet-invultekst 7 fouten (spelling of grammatica) worden omcirkeld (hieronder rood, met verbetering in groen). Commentaar in blauw.

Laat Leiderdorp likkebaarden (auteur: Roland de Bonth)

1. In het immens populaire televisieprogramma Heel Holland Bakt beoordeelt een kritische en perfectionistische jury, bestaande uit meester-patissier [chef, wel bv. meesteroplichter] Robèrt van Beckhoven en succesvol culinair publicist Janny van der Heijden met pupillen en papillen [op slijmvlies van de tong – smaakorgaan] de creaties van fanatieke amateurbakkers, van wie de 50-plussers [ook: vijftigplussers, 50+’ers of zelfs, partij!, 50PLUS’ers] vaak hypertensie [verhoogde bloeddruk] en constipatie [verstopping] vertonen.

2. Naast dit illustere tv-duo [ook: teeveeduo!] fungeert coryfee [uitblinker] André van Duin als een manusje-van-alles: met zijn ad remme [to the pointe] opmerkingen voegt deze Rotterdammer, 1) wie die carrière maakte als imitator en revueartiest, een komische noot toe en met zijn gesprekken over ditjes en datjes weet hij zelfs de meest gestreste [de stress, ww. stressen, gestrest] bakfanaat in een
tête-à-tête [onderonsje] gerust te stellen.

3. De opnames van het programma vinden heden ten dage 's zomers plaats in een partytent in de lommerrijke tuin van kasteel Maarsbergen, waar de kandidaten zich een slag in de rondte werken te midden van een keur aan geavanceerde keukenapparatuur, zoals staafmixers om ingrediënten te pureren, blenders om smoothies [drankje van een gepureerd mengsel van vruchten, zuivel en/of ijs] te maken en foodprocessoren om hak-, rasp- en snijwerk uit handen te nemen.

4. Meer nog dan de signatuuropdracht en het spektakelstuk vraagt de technische opdracht een welhaast exhaustieve [volledig, uitputtend] beheersing van baktrucs en baktechnieken, 2) onder wie waaronder het tempereren [gesmolten chocola in conditie houden] van chocolade om daaraanvolgends [raar woord – GB geeft het als s-vorm, dov. = daaropvolgend, dav. = daaraanvolgend en d.a.v. = daaraan voorafgaand] met een spuitzak of zelfgevouwen cornetje [doosje, spuitzak] en een siliconen [zekere stof] sjabloon muzische [kunstzinnig, muze] creaties te fabriceren teneinde [met het doel om]
chocolade-eters te fêteren [feestelijk onthalen].

5. Ook het vervaardigen van een biscuitmix voor een taartbodem – bij connaisseurs [kenners] ook bekend als Moskovisch [Moskovië = Rusland] deeg – om 3) dat die [de mix] te kunnen bekleden met fondant, marsepein of gekonfijte [in suiker ingelegd] vruchtjes stelt hoge eisen aan de bakskills van de onderhavige fervente hobbyisten, die een broertje dood hebben aan door boulimie [boulimia, anorexia (nervosa) = eetbuienstoornis] geplaagde souschefs.

6. Enthousiastelingen die het een uitdaging vinden suiker op exact 160 graden Celsius in een 4) teflonnen teflon pan te karamelliseren [met gesmolten suiker] – verrukkelijk om over een zelfgemaakte crème brûlée [zeker nagerecht] uit te schenken – of chocolade au bain-marie [boven warm water bereiden of warm houden beneden 100^oC] smelten voor overheerlijke chocolade-eclairs [soesje] zullen nooit ofte nimmer een janboel [troep, zootje] in de keuken maken.

7. Wie kijken boven bakken prefereert en geen trek heeft in een
bake-off [shoot-out bij bakwedstrijd], zal in arren moede patisserietjes [banketbakkerij] moeten frequenteren [bezoeken] waar kant-en-klare ambachtelijk bereide tompouces [goed uitgesproken met s – gebakjes], apfelstrudels, meringues [gebak, merengue = dans – ezelsbrug: alfabet] en nougatines 5) gratieus gracieus uitgestald liggen in door ledarmaturen [letterwoord – uitspraak lèht – light emitting diode]
op-en-top verlichte vitrinetjes.

8. Geïnspireerd door notoire [algemeen bekende] van toponiemen [plaatsnaam] voorziene baksels als Arnhemse meisjes – ovale, enigszins gebolde hardgebakken biscuitjes van gerezen gistdeeg, Bossche [Den Bosch, ‘s-Hertogenbosch] bollen en Poppelse janhagel, creëert 6) elk elke zichzelf respecterende confiseur [banketbakker] met veel schwung [flair, zwier] een lokale lekkernij waar elite en canaille [gepeupel] likkebaardend [lippen aflikken als teken van lekkernij] naar koekeloeren [spieden, gluren].

9. Een voor de hand liggende naam voor een dergelijk minigebakje hier ter plaatse zou Leiderdorpse limes [L of l: zeer discutabel] kunnen zijn, omdat deze grootste lineaire [lijnvormig] archeologische structuur in Europa, van Groot-Brittannië tot aan de Zwarte Zee bij Roemenië, als noordgrens diende van het Romeinse Rijk en ook de Leiderdorpse contreien [mv., omstreken] meanderend heeft doorkruist.

10. Over de vorm van deze traktatie hoeft geenszins geweifeld te worden – het 7) ligt staat buiten kijf dat die conform de limes langwerpig moet zijn – maar over de vulling – een crèmeux [GB – internet: een puree gebonden met eidooiers en roomboter] van amarenen [zure, bittere kers – ook: amarena], een ganache [romige chocoladecrème], een frambozenbavarois [koud nagerecht] of een wittechocoladecrème – zullen nú de orthografisch [qua spelling(s)regels] uitgedaagden en láter de hedonistisch [genotzuchtig] ingestelde heteluchtovenexperts hun licht moeten laten schijnen en er zich aan te buiten gaan.

 

 

3496 Dictee woensdag 18-10-2023 (4) – dictee Leiderdorps Dictee 2023 (basisschool) √

 Dictee – dictees [3496]

Leiderdorps Dictee 2023 voor kinderen van de basisschool

De cursief en onderstreepte woorden of uitdrukkingen moesten worden ingevuld.

Herfst (auteur: Eric Filemon)

1. Nog even aan het werk met dit dictee en dan snel genieten van de herfstvakantie. Maar weten we eigenlijk wel op welke datum de herfst begint? Als we kijken naar de vier seizoenen, winter, lente, zomer en herfst, dan spreken de weerkundigen in drie van de vier jaargetijden over een start op de eenentwintigste van de maand.

2. Voor de herfst maken de meteorologen een uitzondering en spreken dan over drie data. Dan begint ook direct de verwarring want is het nu 1, 21 of 23 september?

3. De weermannen en -vrouwen die werken bij het KNMI gaan uit van de datum 1 september en zij rekenen dan de laatste herfstdag op 30 november, precies 3 maanden dus. Dit noemen de wetenschappers de meteorologische herfst.

4. Dit is een praktische beslissing die in de negentiende eeuw, in het jaar 1870, in Duitsland voor de eenvoud is genomen door het jaar in vieren te delen.

5. De datum van 23 september is volgens de astronomische kalender de start van de herfst. Hierbij wordt gekeken naar de stand van de zon. Maar dit kan dan ook op 21 of 22 september zijn. Het is vervolgens dan de datum waarop de dag precies even lang is als de nacht.

6. Officieel houden we voor onze vier jaargetijden altijd de eenentwintigste aan. Dit is puur voor het gemak.

7. In de wereld van de klassieke muziek waren er componisten die dankbaar gebruikmaakten van de wisseling van seizoenen. De bekendste onder hen was wel Antonio Vivaldi met zijn Vier Jaargetijden, waarbij hij deel 1 Herfst noemde. Als je daarnaar luistert, hoor je bijna de bruingeel getinte [beter: bruingeelgetint – zie *getint in VD] bladeren vallen.

8. De naderende herfstvakantie is ook een uitgesproken gelegenheid om een heerlijke boswandeling te maken. Samen met jouw ouders of met vriendjes en vriendinnetjes.

9. Slenteren door de bossen en genieten van de paddenstoelen, al of niet rood met witte stippen maar ook de vele zwammen.

10. Blijf wel op de bospaden want je struikelt gemakkelijk over losliggende takken van eikenbomen, kastanjebomen en vele andere soorten. Het is altijd leuk om je te focussen op gevallen kastanjes, eikels en beukennootjes.

11. Geniet maar van een heerlijke herfstvakantie met elkaar en misschien wordt er thuis wel een lekkere wildschotel klaargemaakt.

 

 

3495 Dictee woensdag 18-10-2023 (3) – dictee Specialistendictee Oegstgeest 2023 √

Dictee – dictees [3495]

Specialistendictee Oegstgeest 2023

De 77 genummerde en onderstreepte woorden of woordgroepen moesten worden ingevuld. Toelichting in blauw.

Geen titel (auteur: Ton den Boon)

1. ‘Dieu le veut’, onder dat motto trokken in de middeleeuwen 1) johannieters, ook wel bekend als 2) Maltezer ridders ofwel 3) johannesridders [en johannieterridders], als toeristen 4) avant la lettre [voordat het begrip bestond] naar het 5) Heilige Land [Israël + delen Jordanië] om de 6) Heilige Stad [wel: heilige stad Mekka], ook bekend als Sion [Jeruzalem], de 7) godsstad oftewel Jeruzalem, te heroveren op de ongelovigen, die op hun beurt de mannen die het kruis hadden aangenomen als 8) kufar [mv. van kafir, ook: kafirs, ongelovigen] beschouwden.

2. Zo’n kruistocht naar het 9) Beloofde Land of – in Bijbeltaal – het 10) land van belofte was bepaald geen bedevaart, zoals de 11) hadj [bedevaart naar Mekka] of de 12) oemra [kleine bedevaart] dat nu is voor moslims, die in ons land trouwens eerst op 13) Mekkaspreekuur gaan om een 14) hadjprik tegen de bedevaartziekte te halen voordat ze er überhaupt over denken om in hun 15) ihram [pelgrimskledij] een 16) tawaaf [zevenvoudige rondgang] rond de 16a) Kaäba [heiligdom, doel van de hadj] te gaan maken.

3. De 17) Jeruzalemreis, waarbij 18) ridders zonder vrees of blaam hoopten op een 19) joyeuse entrée [blijde inkomst, ook: charter] in een 20) karavanserai [overnachtingsplaats karavanen – ook: karavansera] in Palestina, was in feite pure 21 donquichotterie en liep trouwens steevast uit op een 22) deceptie [teleurstelling]: de kans was groot dat de ridders ten prooi vielen aan 23) turista (*) of overvallen werden door het 24) Jeruzalemsyndroom [acute godsdienstwaanzin], dat later bekend zou komen te staan als het 25) davidsyndroom (**) [David van Michelangelo, Florence].

4. Die toeristenziekte (*) is in de 19de eeuw beschreven door de Franse schrijver Stendhal, die er tijdens een bezoek aan Florence door overrompeld werd. Tegenwoordig zijn toeristen zo verwend, dat zelfs de meest dromomane [met zwerfdrang] reiziger, die bij wijze van spreken de Hondurese hoofdstad 26) Tegucigalpa [niet in wdb.] of de Incastad [vgl. Incavolk] Machu Picchu in Peru bezoekt in de ijdele hoop dat daar 27) incabloemen [niet in wdb., wel: incalelie = alstroemeria] te koop zijn, niet aan het 28) stendhalsyndroom (**) ten prooi valt.

5. Doorgaans brengen reizigers hun 29) hepivakantie [Hemelvaart en Pinksteren] tegenwoordig door op het 30) oude continent [= Europa], in de 31) lichtstad [Parijs, ook: Eindhoven], waar ze een 32) son et lumière, dat wil zeggen een 33) klank-en-lichtspel bijwonen, of in de 34) city [binnenstad] van dat andere moderne Babylon, in het perfide 35) Albion [Groot-Brittannië], dat vooral rond 36) Black Friday [vrijdag na Thanksgiving] populair is. Ook Berlijn, waar de 37) Muur in 1989 is gevallen, is mateloos populair, te meer omdat die stad gemakkelijk per trein – 38) kedengkedeng [nabootsing geluid voortrijdende trein] – te bereiken is. In Milaan daarentegen moeten toeristen die met hun vriendin of vrouw reizen nog immer oppassen dat hun reisgenote zich niet het hoofd op hol laat brengen door 39) appetijtelijke [seksueel aantrekkelijk] maar 40) gotspieuze [brutaal] 41) prince charmings [charmeur, mooie jongeman] met een 42) casanovacomplex [vrouwenversierder], of door 43) bijdehante [vlug van begrip] 44) papagalli [enk. papagallo = Italiaanse jongeman die uit is op erotische avontuurtjes met (vrouwelijke) toeristen] die hun chère amie of dinnetje heimelijk 45) cour [het hof] maken.

6. Gaat de reis verder, een 46) fly-drive [vliegen + auto] zonder 47) stop-over [korte onderbreking vliegreis] naar een van de 48) koninkrijkseilanden [onder Nederlands gezag] of een Martinikaans [Martinique] 49) bountyeiland [tropisch eiland met palmen en witte stranden], of een 50) all-inclusivereis naar een 51) takatoekaland [schertsend: exotisch] of een exotisch 52) takkietakkieland [exotisch, onderontwikkeld – let op: takitaki = Sranantongo, SR] aan de andere kant van de wereld, waar de gemiddelde toerist in elk geval een 53) economyclasssyndroom [vliegtuigtrombose, DVT = diepveneuze trombose – in de benen – vorming bloedstolsels] aan overhoudt, dan constateert men ter plaatse veelal met leedwezen dat men de landstaal niet spreekt omdat men nu eenmaal nooit geloofd heeft met de 54) berlitzmethode [vooral via spreken] een exotische taal te kunnen leren en daarom liever 55) gebruikmaakte van een vreemdtalig
56) a-b-boekje [om te leren spellen] om andere talen te leren.

7. Ooit was er een tijd dat de 57) boven ons gestelden, de 58) fine fleur der natie, [meest uitgelezenen] zich hooguit in een 59) landauer [vierwielig, beweegbare voor- en achterkap], een 60) janplezier [tentwagen met banken voor groot gezelschap] of een
61) char-à-bancs [= janplezier] naar de Achterhoek liet vervoeren om daar een 62) allerheiligenzomer [oudewijvenzomer] of een 63) Indian summer [tijd van mooi weer, begin oktober] te beleven, maar dat is geschiedenis.

8. Ook tot het verleden behoort het ongebreideld vliegen naar vreemde bestemmingen, want vliegschaamte voorkomt nu dat we naar de 64) Filipijnen vliegen voor een weekje 65) eskrima [vechtkunst aldaar], of naar een ander 66) verwegland om daar 67) gefilte fisj [Joods voorgerecht bij sabbat(s)- of feestmaal], 68) golauyoek [Chinees gerecht], mixed grill, 69) surf-and-turf [zeevruchten, vis en vlees] of simpelweg 70) fish-and-chips te gaan eten.

9. Wie tegenwoordig klimaatvriendelijke vrije dagen wil beleven, reist in de geest naar 71) Rundumhausen of naar 72) Environs-la-Maison [beide: thuisvakantie] om zich daar als leunstoelreiziger te verdiepen in een luxe-editie van de 73) I Tjing [orakelboek Chinese filosofie], een bij de pensionering verkregen 74) liber amicorum [album amicorum – veler bijdragen voor een vereerd persoon] of de laatste 75) cultmust-read van de plaatselijke 76) rock-’n-rollauteur.

 

 

 

 

3494 Dictee woensdag 18-10-2023 (2) – dictee Groot Oegstgeester Dictee 2023 √

Dictee – dictees [3494]

Groot Oegstgeester Dictee 2023

De 88 genummerde vette woorden of woordgroepen moesten worden ingevuld.

Toelichtingen in blauw.

Reis om de Wereld In 90 Vragen (auteur: Bart Boom)

1. Van de boreale Noordkaap tot Nieuw-Zeeland met z’n
1) semi-Middellandse Zeeklimaat: 2) eropuit trekken blijft allerverrukkelijkst. Voor de ware 3) reisaficionado's [bewonderaar, fan] onder ons een pittig dicteetje, om hun kennis op te kalefateren en hen op wat actuele 4) do’s-and-don’ts te attenderen.

2. Maar natuurlijk niet vóór de vraag beantwoord is waarom we zo graag de wijde wereld in trekken. Precies: om te ontsnappen! De geest moet dwalen. Althans: ronddolen.

3. Daarbij hebben we geen 5) reuk- en smaakpapillen gekregen om die te dissen met 6) andijviestamppot en 7) hachee. Wij prefereren 8) chiquere spijzen: 9) jakobsschelpen, 10) gekonfijte eend, 11) entrecote [lapje vlees] van een 12) kok met zo’n toque [koksmuts] op z’n kop, 13) bouillabaisse [vissoep met tomaten] aan een haventje, of koffie met een petitfour onder de platanen. Of gaat u niet naar Frankrijk?

4. U gaat toch niet stiekem naar Engeland, hè, om te shoppen en er in uw 14) B&B [bed and breakfast] achter te komen dat u een
15) maag-darmcatarre [ontsteking slijmvlies] heeft opgelopen van een krant vol 16) fish-and-chips? Oh my God, piepeltjes, Engeland is not done! Zonder meer heeft 17) Brexit [historisch, wel bijv. grexit] gestaafd dat het ‘t 18) perfiedste [perfide, perfider, perfiedst] land van Europa is.

5. Dán nog liever kamperen in Drenthe met blikken cornedbeef, die u wegspoelt met caloriearme of -rijke 19) colaatjes, 20) al naargelang uw coronakilo’s nog aan het esthetisch oog onttrokken kunnen worden. Lekker al wat 21) voorbijslentert 22) becommentariëren, te weten uw doorgaans rijk 23) getatoeëerde medemens, die ook recht heeft op 24) verstrooiing.

6. Nee, gewoon weer naar 25) het Zuiden in uw 26) privéauto.27) À propos [by the way] , wat heeft die 28) tomtom, al dan niet als 29) iPhoneapplicatie, het reizen toch relaxed gemaakt. Nooit meer heibel met de kaartlezer en ook nooit meer herrie achter in de auto. Als u een 30) 3G- of 4G-netwerk volgt, heeft u geen kind aan ze.

7. Bezoek in Spanje de magnifieke 31) Moorse en 32) oudchristelijke [wel: oud-burgemeester = vroegere] bouwwerken. Vermijd 33) lawaaiige kustlocaties waar uw kids vóór de 34) inontvangstname van hun 35) middelbareschooldiploma hebben gebinged en 36) gebungeejumpt tot ze erbij neervielen.

8. Hun belastingmoraal mag dan inslecht zijn, als het om eten gaat, lappen de Italianen niets aan hun laars. Geen 37) keukenmaestro die zich dáár 38) op z’n janboerenfluitjes van afmaakt. Nota bene: 39) nooit ofte nimmer koffiedrinken op het San Marcoplein! Die 40) bijdehante gladakkers zetten zo 10 euro op je conto voor één 41) cappuccino.

9. 42) Archaïsch Griekenland? Ook daar op uw 43) qui-vive zijn, vooral op het water. Vorig jaar zijn wij er 44) gekapseisd, toen we met onze catamaran 45) flottielje [konvooi] zeilden en in aanvaring kwamen met een rubberboot vol gelukzoekers. O ja, de Helleense keuken is niet 46) exquis, maar wel effectief: 47) moussaka's [Griekse ovenschotel] gedrenkt in 48) extra vergine [zeer zuivere] olijfolie, och man, nooit meer obstipatie!

10. Duitsland blijft het mekka voor de 49) einzelgänger. Die kan er zijn wandellust 50) rücksichtslos bevredigen. De taal is 51) sowieso een 52) fluitje van een cent, het eten kostelijk. ’s Ochtends een kaiserbroodje 53) hüttenkäse, onderweg 54) koek met zopie [wel: koek-en-zopie], ’s avonds afgepeigerd neerploffen in een van de vele 55) schnitzelparadijzen, waar ook een overtuigd atheïst kan deelnemen aan de bierliturgie, die eerder liters dan luthers predikt.

11. Polen is zo’n 56) takke-eind en onpraktisch, omdat ze met 57) zloty’s [Poolse munt] betalen. Anders dan hun naam doet vermoeden, zijn die knollen die elk dictee 58) versjteren [verstieren], hier niet inheems. Overigens wordt dat beestje meer met 59) extinctie [uitsterven] bedreigd dan de dicteetijger, die 60) een-twee-drie, fier en zonder vijven en zessen scherfvrij door de spreekwoordelijke 61) porseleinkast weet te 62) manoeuvreren. Dat masochistische onderras van hooggeletterden floreert zelfs naarmate de sadistische dictator minder genade kent. U moest uzelf zien lijden: vol overgave!

12. Lhbtqia+’ers opgepast in Hongarije. De hokjesgeest is daar uit de fles en blijkt een 63) pernicieuze [verderfelijk] djinn [geest]. Oekraïne? Wachten tot ze 64) NAVO-lid zijn. Verder oostwaarts is 65)
no-gogebied, dus niet dromen van de 66) borsjtsj [rodebietensoep] van 67) Moedertje Rusland.

13. Natuurlijk wil ik onze zuiderburen 68) niet tekortdoen, maar het culinaire en culturele leven speelt zich daar af tussen stoemp en Manneken Pis. Het eerste een stomp in de maag, het tweede geen kunst, zeker niet na een paar pintjes.

14. En 69) Verweggistan om de rest over één kam te scheren? De 70) taboeïsering [taboe verklaren] van vliegen is terecht, luitjes, dus als u 71) ultraver weg gaat, betaal die vliegtaks dan, al is het een druppel op de steeds gloeiendere planeet, een doekje voor het bloeden van 72) Moeder Aarde.

15. Sinds indianen plaatsmaakten voor republikeinen en ander schiettuig, hebben alleen 73) dummy’s [wel bijv. mummies] wat in de VS te zoeken. Tenzij je in je 74) super-de-luxe hotelkamer talkshows wil kijken en er niet de pee inhebt je burgerplicht in een 75) fastfoodrestaurant te vervullen.

16. China? ‘k Zie die president niet zitten. U wel? Jammer van de 76) foeyonghai [Chinees gerecht met o.a. omelet].

17. En Afrika? In kaki broek [ook: kakibroek] vanuit een 77) safari-jeep naar animale [dierlijke] 78) anomalieën [onregelmatigheden] koekeloeren? Die 79) ellenlange 80) giraffennek [meest voorkomend: giraf – giraffen en dus niet: giraffe + n/s] of blauwe tong van zijn kleine broeder, het 81) okapietje [okapi], ziet u beter op uw 82) plasma-tv-scherm, zonder gevaar dat 83) laag-bij-de-grondse [laag bij de grond] laaglandgorilla's uit bosschages springen, of 84) rinocerossen [neushoorn, rino] en 85) wildebeesten [wildebeest = blauwe gnoe, dus niet wilde beesten] over u heen denderen.

18. Ik hoop vanavond geen 86) labyrint [doolhof] 87) gecreëerd te hebben waar u niet meer 88) uitkomt. Mocht u eerdaags vertrekken, dan wens ik u 89) grenzeloos veel plezier en, o ja, vergeet uw 90) reisnecessaire [reiskistje met toilet- en naaigerei] niet.