Dictee – dictees [3449]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee XXX, geheel herzien naar situatie 2023
Dictee van de dag (1066)
1. Dikkendensie is o.a. drukte, ophef, en komt vermoedelijk van decadentie. Allebei goed: peer-to-peernetwerk en peer-to-peer netwerk (ook: p2p netwerk en p2p-netwerk). De SI-eenheid van druk is de pascal (symbool: Pa; 1 pascal is 1 newton – N – per vierkante meter – N/m2). De Pas is in de natuurkunde een pascalseconde (SI-eenheid van dynamische viscositeit). Een poise (P) is trouwens 0,1 pascal x seconde = Pas. Zoek maar op: zij heeft ook geen put van één paal [gaat met veel mannen naar bed]. Een pantje is een paan (lendendoek, SR). Ze vroeg er 300 pa’anga voor [munt Tonga, TOP]. Het Grote Paard is Pegasus en het Kleine Paard is Veulen [sterrenbeelden]. Doldrum is het paardenbreedtebegrip [zone rond de evenaar, krachtige buien en windstilte: zeer instabiel]. Op paaltjesdag moest een soldaat nog 111 (= 3 paaltjes) dagen dienen. Ze droeg een queue de cheval, een paardenstaart. Paardje-hop is paardje( )rijden [GB: aaneen]: op de knie.
2. De computus paschalis is de paas(be)rekening. De paastijd loopt van Palmzondag tot beloken Pasen [eerste zondag erna]. De militair zocht zijn patjes [lapje als achtergrond baretgesp]. Ze droeg een padded [met opdikkende vulling] beha (bh, bra, bustehouder, brassière). We eten pad thai [pah-taaj] [zeker Thais gerecht]. De padisjah [sultan Ottomaanse Rijk] at padie [rijst op het veld of in de aren] en schold een Ier uit voor paddy [verkleinvorm Patrick]. Een paean [loflied, overwinningslied] is naar Paean [Griekse godheid] genoemd. Hij wilde handen schudden, de minister liep dan ook handen schuddend [van ww. handen schudden, GB wel: bnw. handenschuddend] rond. Zijn collega zag dat hoofdschuddend aan en was dus bezig met hoofdschudden. Een poutrel [poe-trèhl] is in BE een stalen balk. Een dik, zwaar log mens is een paf-, pap- of padzak (maar beslist geen pmd-zak – plastic (flessen), metaalverpakkingen, drankkartons – BE). PAF is platelet activating factor, een bloedplaatjesactiverende factor (een bepaald hormoon). Het woord ‘pagina’ wordt tot p., pag. of pg. afgekort (vero wordt ook wel ‘page’ – NL-uitspraak – voor ‘pagina’ gebruikt). Pagina’s: pp. of pagg. Zij is pages (pagud) [bang] van spinnen. Die oproerkraaier is een pain in the ass [onuitstaanbaar, bezorgt hinderlijke last]. Pahoehoe is touwlava en een palulu is een plant uit het geslacht Heliconia.
3. Pahlavi is Pehlevi [taal Middelperzische zoroastrische literatuur]. Het is pais [alleen in deze uitdrukking] en vree, maar verder peis. Wat zit er zoal in het pak van Sjaalman? Grote verzameling uiteenlopende onderwerpen. Een pakean is in Indië een kostuum (vgl. mijn pakkie-an = mijn zorg). Een pakkeman is een boeman, maar een pakkenman is een pakkendrager [in pak gekleed – pakkie-deftig zijn]. Het PAL * is de Phased Alternating Line (standaard voor het aantal lijnen (nl. 625) waaruit tv-beeld is opgebouwd). Bij pale ale [zeker Engels bier] moet ik ook aan IPA – India pale ale [biersoort, pale ale, met extra hop] – denken. Een neocon [neoconservatief] is het tegengestelde van een paleocon: paleoconservatief. De palestrische oefeningen doe je op een palaestra [sportveld oude Grieken]. Palletiseren doe je op pallets [laadbord/plaat], pelletiseren tot pellets [bolletje ijzererts voor hoogovens]. Palmaire fibromatose is de ziekte van Dupuytren (dupuytren) [Keltische klauw, koetsiershand, fibreuze knobbels, vingers krom]. De palm(en)stad is Jericho. Is er nog cruesli [alleen GB: krokante muesli met een leuke naam] en/of muesli [oorspronkelijk Zwitsers ontbijtgerecht]? Een gifmengster heet Ali Cyaankali of Ali Chemicali. Een zytholoog is een bierkenner. Deze postzegel is zzz (uiterst zeldzaam).
4. Door de liefdevolle palpatie [betasting] begon het palpiteren [pols of hart: jagen van angst of ontroering]. Zie eerder hierboven: PAL-plus * is voor breedbeeld-tv. Een pammetje verwijst naar diazepam [tranquillizer]. Het staat op pampier [papier]. Een PAN is een personal area network. Een pandeiro is een Zuid-Amerikaanse tamboerijn. Met Bordeauxse pap wordt bouillie bordelaise [gewassen beschermen] bedoeld. Een vaderskindje is een papa’s-kindje. Papalisme [paus hoogste macht] en conciliarisme [concilie staat boven de paus] bijten elkaar. Een papaya of papaye is een biezen ligmat (SR) [en een papaja een meloenboom of boommeloen]. Bij papier-macheeën [ie] kan een papier-maché model leiden tot een papier-maché-eindproduct. De maagden- of meidenprik beschermt tegen het HPV, HP-virus, humaan papillomavirus. Een papilloma of papilloom is medisch een wrat- of bloemkoolachtig gezwel op de huid of het slijmvlies. Denk ook aan anogenitale [betreft anus en genitaliën] wratten. Pappeldepap = papperlapap = papperlepap [onzin, gezeur]. Een papper is een papliefhebber, een pappert een zuiper. Wat is papyrolien [twee lagen papier met stof ertussen]? De paraenese is de opwekking tot deugd. De Parakleet (Trooster – Bijbel) heeft geen versie met een kleine p.
5. Snelkookrijst is parboiled rijst. De Parcen zijn de drie schikgodinnen Nona, Decima en Morta (Grieks: Moiren, noords: Nornen). Pareidolie is geen olie, maar een optische illusie [bv. een wolk als een herkenbaar beeld interpreteren]. Het woord ‘parentaal’ [de ouders betreffend] slaat niet op taal. In 5 (4 x + 8) staat 4 x + 8 tussen parentheses [haakjes]. Koffie-ijs [parfait au café], is dat ijskoffie, frappuccino? Vast niet helemaal ... CP, cerebrale parese, is hersenverlamming. De coronacrisis heeft voor een parfum de crise, een crisissfeer gezorgd. Een paria is een dalit of kasteloze. De aandelen werden a pari (tegen pariwaarde) uitgegeven. P+R is park-and-ride. Het blauweschijfgebruik is daar verplicht. De parketlegger gaat parket leggen. Mooi stotterwoord: parkingingang. De par(o)emiologie is de leer van de spreekwoorden. Paroxetine is seroxat (een antidepressivum). De Perzische Anacreon [lyrisch dichter: leven, wijn en liefde] was Hafis. Is er nog parwa(hout) [tropische Amerikaanse loofboom]?
6. De parsen [aanhanger parsisme] en het parsisme [Oud-Perzische godsdienst van Zarathoestra, Zoroaster], worden die in het Farsi [Perzisch] beschreven? Mogelijk. ‘Partant pour la Syrie’ is de eerste regel van een militaire mars [toen de Marseillaise verboden was 1806 – 1810]. Wat speelde de Parthen [met een van Perzië onafhankelijk rijk] in 226 n.C(hr). parten? Ze werden toen overwonnen door de Perzen. Hadden ze een Parthisch probleem [betreft de Parthen]? Toen wel dus. Noem eens enkele partie-carréedansen [partie carré = 2 paren, 2 dames en twee heren]. Een partypooper [spelbreker] en -crasher [onuitgenodigd bezoeken en zich misdragen] zijn spelbrekers. Het parvovirus leidt tot de vijfde ziekte [infectieziekte met rode uitslag en lichte koorts]. Een pasanggrahan was een zeker gebouw in Indië [tijdelijk verblijf ambtenaren, ook: particulieren]. Op Pascha (Pesach) eet je pascha [paaslam]. De Pasjtoen [grootste bevolkingsgroep Afghanistan] spreken Pasjtoe of Pathaans [taal]. In BE noemen ze een pass [ww. passen, passte, gepasst] ook wel een pas. Raar, maar waar: een passagère [zjèh-ruh] gebeurtenis is passager [zjee] (medisch: voorbijgaand]. Een passerelle [geen ‘luh’ uitspreken] is een smalle loopbrug. Verwar een passivist [neemt passieve houding aan – vgl. activist] niet met een pacifist [peacenik, vredesapostel]. Het pastafari(ani)sme vereert het Vliegend Spaghettimonster een [quasigodsdienst]. Op de verpakkingsbus van Drostes pastilles zie je het droste-effect [plaatje verkleind op zelfde plaatje en al(s)maar zo doorgaand]. Pastophoria = diaconicum + prothesis [ruimten aan weerszijden van de altaarnis in de vroegchristelijke Byzantijnse kerk]. Dat is toch geen combinatie: pâté de foie gras [ganzenleverpastei] met pâte brisée [kruimeldeeg] … Wat voor bedrijf is een patenttrol [octrooien opkopen en procederen tegen ‘zondaars’]? Pathergische reacties volgen op pathetiek [vol pathos, hartstochtelijke bewogenheid]. Paternoster: Onzevader.
7.
Vrouwen zijn geboren om te lijden: pati natae. In een patmos
[onaangenaam
oord in afzondering – Patmos was het verbanningseiland van de
evangelist Johannes]
wil je niet verblijven.
Die gladjakkers onder de bad- of patjakkers wisten niet eens dat een
veldtjakker een kramsvogel is. Zelfs onder de Euro- heb je
patjepeeërs. Het Pato
is in NL het Postacademisch
Technisch
Onderwijs
(naam
van een opleidingsinstituut, anders nl. pato!).
Het Patrimonium Petri is het erfgoed van Petrus, d.w.z. van de
pausen: het gebied van Vaticaanstad. Hij vertelde het paucis
[k]
verbis, in weinig woorden. De verwijzing paulijns of paulinisch
verwijst naar de apostel Paulus, paulinieus naar de Romeinse jurist
Julius Paulus. Een paxzalver is een vredesdemonstrant. Pax vobiscum:
vrede zij met u! Pay-tv of
pay-per-view is betaaltelevisie. Een PAZA
is in BE een postanesthesiezorgafdeling
(recovery).
Politiek
correct
= policor
= pc
[hierna
de zinseindepunt].
8.
Een PBO
is in NL een Publiekrechtelijke
Bedrijfsorganisatie.
PCP
is phencyclidine
(in
het Nederlands geschreven: fencyclidine;
narcosemiddel voor
koeien
en paarden, ook drug).
Volgens internet staat PCP
voor 1-(1-phenylcyclohexyl)piperidine,
toch?
Hij doet zijn werk gratis (pro
Deo,
P.D.).
In BE is een
pdg een
president-directeur-generaal
(die
zal
dus
wel
veel verdienen).
Het PDS
is het prikkelbaredarmsyndroom,
het PDV
in NL Productschap
Diervoeder.
Q&A-sessie:
questions
and
answers.
De QR-code
is de quick
response
code
(blokjescode).
Een quango
is een
quasi-autonomous
non-governmental
organization
(niet-ambtelijk
adviesorgaan van de overheid).
Quarto is ten vierde, kwarto (afko:
qto. – lees
voor: kwarto) is
een boekformaat. Een kwartet zingt, een quartet zit in een
natuurkundig spectrum. In BE is een kwartet ook wel
een quatuor. Quel
spectacle des dieux: een aanblik, de goden waardig; vergelijk: ein
Schauspiel für Götter. Queuevorming
[keu]
is een kwestie van queueën
[kjoe].
