3389 Dictee zondag 06-08-2023 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 270 RL √

Dictee – dictees [3389]

Wekelijkse dicteetest 270 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 770

1. De ………… stikte in het …………....

a. slobeend                                       koekoeksspog

b. slopeend                                       koekoeksspog

c. slopeend                                        koekoekspog

2. In Valerius’ ……………. komt voor: ….., let op …………....

a. Gedenckclanck                           u saeck

b. Gedenckklanck                           uw saeck

c. Gedenkklank                               uw zaak

3. De …………… zat het college van ………… voor.

a. loco-burgemeester                              B&W

b. locoburgemeester                               B en W

c. locoburgemeester                               B&W

4. Een …………. was oorspronkelijk een ………....

a. juggernout                                     Krischnabeeld

b. juggernout                                     Krisjnabeeld

c. juggernaut                                      Krisjnabeeld

5. Een zekere pc-reclame (………..) is geen in memoriam (…………..).

a. im                                  i.m.

b. IM                                 I.M.

c. IM                                 i.m.

6. Op de …………… was een ………….. afgebeeld.

a. bastognekoeken                              godemiché

b. bastonjekoeken                              godemichee

c. bastognekoeken                              godemichee

7. De Engelsen kennen de …………., de Fransen de ………………....

a. league                               ligue

b. leage                                 ligue

c. league                               lige

8. In het ……….. zitten de …………...

a. nee-kamp                                     nee-stemmers

b. neekamp                                      nee-stemmers

c. nee-kamp                                     neestemmers

9. Een ………… komt uit ………….

a. limbo                                       limbabwe

b. Limbo                                      Limbabwe

c. limbo                                        Limbabwe

10. Mijn oma ……….. op …………. .

a. kikt                                          lodderijn

b. kikt                                          lodderein

c. kickt                                        lodderein

Oplossingen [270]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [270]

1a 2a 3b 4c 5c 6a 7a 8b 9c 10c

Contact: leentfaarrein@gmail.com

 

3388 Dictee zondag 06-08-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1022) √

Dictee – dictees [3388]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee juli 2019 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1022)

Oefendictee juli 2019 (1)

1. Kan dat, een Vlaming die Fransonkundig is [BE: geen Frans kent]? Er viel frisee [krulandijvie] in haar decolleté. Ik vind 'gere-integreerd' een gangbaarder woord dan 'gereïncarneerd'. Touperen is creperen [tegenkammen] en een toupet is een haarstukje. Een troubleshooter moet getroebleerde bedrijven uit de trubbels halen. Met piëzografie vervaardig je giclees [inkt computergestuurd op papier]. De standaard GIF verwijst naar graphics interchange format. Gigantisme [reuzengroei] staat tegenover nanisme (dwerggroei). Op een paillettenbloes kunnen meerdere pailletjes (paillettetjes) zitten [glitters – versiering van kledingstukken]. Je zag daar veel glitter- en glamourvertoon van glamourboys en -girls. Een glamourpoes is een glamgirl. Gm-voedsel [G wegens begin zin!] is genetisch gemodificeerd (via genetische modificatie). De zon gaat te go [onder] en wij dronken onze koffie to go [om mee te nemen, voor elders]. Ik ben me het leblam, het leplazarus, het lebbes geschrokken. Een LEV is een light electric vehicle. Medusa [die met het slangenhoofd] was een van de (3) Gorgonen [gevleugelde monsters].

2. Is een armageddon een wereldbrand, een conflagratie, een bellum omnium in (ook: contra) omnes, een oorlog van allen tegen allen? Ja. De lex rei sitae (wet) geldt op de plaats waar het voorwerp zich bevindt, de lex loci contractus geldt op de plaats waar de overeenkomst gesloten is en de lex fori geldt op de plaats waar de rechtsvordering is/wordt ingesteld. Het Gezelschap van het Goddelijke Woord is een congregatie van missionarissen, het goddelijke Woord is de Bijbel (ook wel: Gods Woord). De goed geoutilleerde stoffeerder begon goedgehumeurd aan zijn klus. 't GOS is het Gemenebest van Onafhankelijke Staten. Lekker, die reinetteappelmoes [mv. GB s, VD n/s]! Die gouda is Goudse kaas. Wel eens gehoord: een grammofoonplaat met dromedarisgeluiden? Is ons hang-en-sluitwerk wel in orde? Zou een courtisaneclubje [mv. GB s, VD n/s] nou echt gezellig zijn?

3. Een iron lady is verwant met een ijzeren hein. Hips [hikkend geluid dronken persoon], ben ik dronken? Herbivoren [planteneter] maken in de nieren hippuurzuur. Een ichtyofaag is een viseter en een ichtyoloog een viskundige. Ichtyosis is de visschubbenziekte. en zo komen we ook weer bij IChThUS: Ièsous Christos Theou Huios Sotèr = Jezus Christus, de zoon van God, (is onze) redder. De chinook [tsjie-noek] is een harde warme wind aan de kust van de Stille Oceaan. Welke schrijfwijze prefereer je voor een zekere langhalzige tropische moerasvogel: jacana [k] of jaçana [s]? Allebei goed, uitspraak! Een leljacana kan trouwens over drijfplanten lopen. Bij het voorlezen uit de Thora houdt men een jad [aanwijzer] in zijn jat [hand]. Een klokojief of recht ojief is vanonder bol en vanboven hol, een hielojief, talon, verkeerd ojief of omgekeerd ojief is vanonder hol en vanboven bol. De verzamelnaam van beide vormen is cimaas (ook: sima) [mv.: cimazen, sima’s]. Een wiskundige grafische voorstelling van een cumulatieve (kans)verdeling, die vaak S-vormig is, wordt ogief genoemd [in die betekenis niet in VD].

4. Verbranden van de holika [SR, pop van een heks, hindoeïsme] symboliseert de overwinning van het goede op het kwade. Van hoogtezonnenstraling kun je huidkanker krijgen (gevolg van tanorexia – verslaving aan zonnebaden?). Bekende vormen van deze kanker zijn het basaalcelcarcinoom (basalioom) en het plaveiselcelcarcinoom. Ze kunnen vaak in een sproetenbus opgespoord worden. In een gegoede buurt wonen mensen van goeden huize: het is meestal ook een buurt van goede huizen. Ik word oud: ik heb het ik-weet-niet-hoe-vaak en -hoelang geprobeerd, maar uiteindelijk heeft ik-weet-niet-wie me met ik-weet-niet-welk [Taaladvies] probleem geholpen. Toen ik inenen een attaque [beroerte] kreeg, hebben ze me in enen naar het hospitaal gebracht. Dat boek is van een fantastische innere Form [eenheid van vorm en inhoud]. Bij het inroeien van de haven moesten we wel tegen de stroom in roeien [oproeien], adverso flumine niti (figuurlijk: vergeefse moeite doen). Nangka, ook: jackfruit, (Indische) broodboom, tjempedak [uitspraak? – boom/vrucht] of zuurzakboom. Niet verwarren met ginkgo (Japanse waaierboom – de tweede g hoor je niet ...). Prins Bernhard was de jenoffelprins (anjer, anjelier).

5. Een pandjesbaas, dat is die Jan Snotneus. JIMtv komt van Jong, Interactief, Muziek (internet: Meer – 2020) en Televisie (t 2020 – commerciële muziektelevisiezender). In de tandoorioven wordt dat bereid: kip tikka masala [= mengsel van specerijen]. De muziekterm 'klezmer' spreek je uit als 'klèhs-muhr', 'klezmorim' als 'klèhs-moo-riem' en 'Xhosa' als 'koo-zaa'. Heb jij nog een een- of twee-euromunt voor me? In BE is dat hobu [hoger onderwijs buiten de universiteit], in NL hovo [hoger onderwijs voor ouderen]. Zij is een savante [geleerde] savante, blauwkous, een femme savante [een femme fatale is een vamp], maar ze is geen idiot savant [autisme + begaafdheid op bepaald terrein] en lijdt dus niet aan het savantsyndroom. Een jacaranda is een palissanderboom en jabadors [bovenkleding: lang hemd en bijpassende broek] dragen ze in Noord-Afrika. Rorate coeli desuper [Dauwt – arch., hemelen, uit den hoge] is het begin van een Latijns adventsgezang, tevens de introïtus [intredezang]. Dan denk je ook algauw aan de jakobsladder (ladder Jakobs, naar de hemel), de scala caeli. Autopetten doe je met een autoped (en mogelijk met en autopet op).

6. Vrolijke boel: een janpret op een janplezier. Een jansalie is een slapjanus. Van het kind werd gezegd: Jantje lacht, Jantje huilt; later werd zij een beroemd kaatsster en gooide vaak met de kaatsbal
jantje-lacht-en-jantje-huilt. Gelukkig is Janus nog thuis [ik ben goed bij zinnen], maar men beticht mij ervan een januskop te hebben (dubbelhartig te zijn). Je moet 'm van jetje geven [je best doen] bij je examen. In de ladekast lag een foto van de kademuur. Een carottentrekker [carotte = peen] werkt in de tuinbouw, een karottentrekker [fopper, lijntrekker] helemaal niet. Een kno-arts
[keel-neus-oorarts – GB, keel-, neus- en oorarts – VD] is een
oto-rino-laryngoloog (orl-arts). Coïonerie is koeioneren, bullyen, negeren [ee], sarren, treiteren, de baas spelen over ... Een [VD] Imazigh of Amazigh is een Berber (mv. Imazighen of Amazighen). Die woont soms in een ksar [ksaar] (versterkt woestijndorp met o.a. verdedigingstorens zoals agadirs – g van goal – en tighremts – beide: ie) en spreekt Berbers (voor die taal Tamazight – Berbertaal – is er de Noord-Afrikaanse symbolentaal Tifinagh als schrift). Een berberaap is een magot
[maa-goo g van goal].

7. Is hij al in de fuik [verloofd, getrouwd], in de kevie (ook: keef – idem)? Wat zou overwijnsteenzure potas zijn [cremortart, cremor tartari]? Helse steen = lapis infernalis om wild vlees weg te branden (ook: wrattenstift). Dat heet ook zilvernitraat, een zilverzout van salpeterzuur, AgNO₃. Wratten kun je ook wegbranden met trichloorazijnzuur [niet: dichloorazijnzuur!] Lapis divinus is een adstringerend (samentrekkend) middel, lapis philosophorum de steen der wijzen (chemie: middel om van gewone metalen goud te maken), lapis lazuli is (l)azuursteen en lapis caustica is (medisch:) potas. Potas is de verouderde naam voor kaliumcarbonaat (chemie: koolzuur zout van kalium, K₂CO₃), bijtende potas is kaliumhydroxide (KOH). Vroeger werd kalium ook wel potassium genoemd. De pot belge is in de wielersport in België een cocktail van verschillende dopingproducten. Op *potas* ook nog: capotasto = barréklem (verbastering: capodastro: kam om de snaren van bv. een gitaar te verkorten). Het pigment ultramarijn wordt ook wel bergblauw genoemd.

8. Voor lapis lazuli ook nog gevonden: azuur, azuurkobalt, azuursteen, blauwsteen, kobaltsteen, lazuriet, lazuur en lazuursteen. Lapis obsidianis (niet in wdb. – obsidiaan wel! – ontdekker: Obsius) = lavaglas en sardis (bloedsteen, carneool) zou je lapis sardis (niet in wdb., steen van Sardis) kunnen noemen. Hij is van latinoafkomst. Hij heeft zich het leplazarus, het lebbes, het leblam gedronken. De Kleine Leeuw zal de Kleine Hond niet bijten [sterrenbeelden, ook: Kleine Beer]. Guetteren is beloeren, bespieden en guttatie is in de biologie het uitdruppelen van water uit de randen van bladnerven. Een
dame-jeanne [mv. s] is een dameraan, zekere mandfles. Een dame noire [mv. (s) s] is de pendant van de dame blanche [mv. idem]. Een manxkat is een Manxe kat [van Manx dus]. Heet dit gerecht nu moksaleisi [SR – eenpansgerecht] of moksimeti [SR – gerecht met o.a. rijst]? Het was echt guurteweer [mv. n/s], dat leidde tot een duurteperiode. De resumékortte verbaasde ons. Hij zou het verslag korttekenen, paraferen. Onze kinderen zitten in NL op de opc, een ouderparticipatiecrèche.

 

3387 Dictee zaterdag 05-08-2023 (2) – dictee De Taalstaat 2023 – woorden van de spellingbee zaterdag 29 juli 2023 √

Dictee – dictees [3387]

De Taalstaat 2023 – woorden van de spellingbee

V zaterdag 29 juli 2023

Dit waren de woorden die de beide kandidaten in de spellingbee hardop moesten spellen.

1. practicum

2. (gestolen goed) gedijt (niet)

3. ramsj

4. faliekant

5. (wie) tact (heeft)

6. pittoresk

7. acacia

8. omelet

9. krokus

10. kwijnde (weg)

11. queeste (zoektocht)

12. cantharel

13. cyanide

--------------------------------------------------------------------------------

14. korset

15. kolibrie

16. gekonfijt (fruit)

17. exact

18. gletsjer

19. carrousel

20. immens

21. hyena

22. deinde (mee)

23. kordon (van de politie)

24. cheque

25. tortellini

3386 Dictee zaterdag 05-08-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1021) √

Dictee – dictees [3386]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee juni 2019 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1021)

Oefendictee juni 2019 (2)

1. Je zult maar op je reesplee [scooter] rijden en racekak [diarree] krijgen ... Een buckelpiste [zekere skipiste] bestaat uit moguls [buckel, bobbel]. Wanneer houdt die kripsie (krupsie, van corruptie – kwelling, ongemak, narigheid) nu eens op? Het is frips(jes) [fris] vandaag. Grappig, die macaronische [menging verschillende talen of taalvormen] poëzie! Een bursaal geniet een beurs. Het gebeuren werd steeds burschikoser, steeds studentikozer. Heb je mijn buttplug [dildo, godemiché, anaalplug] gezien? Een kakkelobbes [sufferd] is naar een cachelot [potvis] genoemd. Cahorse kooplieden verkopen o.a. cahorswijn [streek Cahors, een cahors is ook wijn(stok)]. Sommige van die Cajuns [sommige Cajuns] maken cajun(muziek) [Cajun –
kee-dzjuhn = afstammeling van Franse kolonisten in de zuidelijke staten van Amerika, m.n. in Louisiana]. De carabinieri [Italiaanse gendarmes] arresteerden de cantinière [kantinehoudster] in de caponnière [vestingbouw: gedekte doorgang]. Een captcha is een completely automated public Turingtest to tell computers and humans apart. Chaerofobie is afkeer van vreugde. In BE is lait russe koffie verkeerd. Cif's zijn centrale interfaculteiten. Geef eens aan hoe je 'een oma's-fiets' en 'een bull's eyeresultaat' * schrijft en waarom zó [* Engels, uitz.]. Vergelijk daar ook mee 'een bird's eye view'.

2. Hij zweert bij rum-cola's. Een CRO is een chief risk officer (of ook: customer relations officer, afko niet in VD). Een custos morum is een hoeder van de goede zeden. Cuticulam curare is het er goed van nemen. In de wiskunde is cyclotomie het verdelen van de cirkelomtrek in gelijke delen. Cyclothymie is hetzelfde als cyclofrenie
(manisch-depressieve psychose). DDD wil van cd's zeggen: digitaal opgenomen, digitaal gemixt, digitaal op de cd-master vastgelegd. Een voorbeeld van dataprocessing is EDP: electronic data processing. Buiten zit de distale falanx, daarna komt de middelste falanx en het dichtstbij zit de proximale falanx (vingerkootje). DNA staat voor deoxyribonucleic acid [ook: De Nationale Assemblee, SR] en DNZ voor desoxyribonucleïnezuur. In goed Nederlands zeg je: welcome to the club, join the club, in SR: djoin de dansi [danspartij]. Tja, im grossen (und) ganzen is dat juist.

3. Met een swingdisk (halve bol met plank) kun je evenwichtsoefeningen doen. Hij is een gekend eclogendichter. Wat is dat leuk en fijn: emmes, ippes, ibbus! Hij deed het op zijn elfendertigst en ook nog op z'n janboerenfluitjes. Ezelsbrug daarbij: 11 en ij! Ze hebben daar een farcebereider [farce om vlees of gevogelte te vullen], die ook nog een echte grappenmaker (farceur) is, in dienst. Los of met koppelteken: to-dolijstje, telaatbriefje, hand-en-spandiensten,
gooi-en-smijtwerk, kunst-en-vliegwerk, duw-en-trekwerk [2023], tot en met de zomervakantie, tot-en-met een gentleman, hang-en-sluitwerk, ups-and-downs, ups en downs, ja-stemmer, jazegger, Rolls-Royce, twee en een half jaar, tweeënhalf jaar, knip-en-plakwerk, handje contantje, kant-en-klaar, lees-en-schrijfkop, op-en-top een heer, enkel en alleen, kantje boord, een kantjeboordredding, peper-en-zoutstel, een peper- en zoutvaatje, rats-boem [ook: pats-, sjing- en knots-boem], een reine-claude en de Notre-Dame.

4. Die bruid was niet te min voor hem, het was dus geen mesalliance. Contiguïteit (samenhang) en consanguiniteit (bloedverwantschap) moet je niet verwarren. NB De spellingchecker accepteert ook bloedverwantshap: dat is een hap van (uit?) een bloedverwant. Een pistonist [pistonblazer] bespeelt een piston, een cornet-à-pistons (niet: -piston!). Een kornettist of kornetblazer bespeelt een kornet, bugel of flügelhorn. Een cremaillère is een heugel. Een mp3-speler is een apparaat voor het afspelen van bestanden van de Moving Pictures Experts Group, layer three [de standaard heet MP3]. Een MPD (multiple personality disorder) is in het Nederlands een MPS (meervoudigepersoonlijkheidsstoornis). Een mpeg is een moving pictures experts group (videobestand in MPEG-formaat). Een MPV is een multipurpose vehicle (ruime auto, spacewagon). De
MRAB-bacterie is de multiresistente Acinetobacter baumannii-bacterie. Een MRBM is een medium range ballistic missile (ballistisch wapen voor afstanden van 800 tot 2400 km).

5. Een dalísnor is zo genoemd naar Dalí's snor. Hij maakte eclat [2023 ver-NL’d] (opzien baren) met zijn eclatante zege. Zie ik op die foto de Eeoever of de IJ-oever? Het duurt maar effe, je moet nog effentjes wachten. Je weet het: ME [myalgische encefalomyelitis] is cvs [het chronischevermoeidheidssyndroom]. De negen engelenkoren zijn: Serafijnen, Cherubijnen, Tronen, Vorsten(dommen), Machten, Krachten, Heerschappijen, Aartsengelen en Engelen. Bij de serafine [klein huisorgel met registers] werd er op zondagavond altijd gezongen: dat klonk serafijns [engels – engelachtig, niet: Engels] , als van de serafijnen [serafs, VD ook: serafim]. Doctor Seraphicus, de serafijnse doctor of leraar, was Sint-Bonaventura [ook: St-] (15 juli). Let op: ergocalciferol (vitamine D2, voorkomend in boter) is geen ergotalkaloïde (uit moederkoren, antimigrainemiddel). Trouwens: termen als vitamine D2 nu nergens meer in VD in subscript ... Omdat hij erop uit was zijn conditie op te krikken, is hij eropuit getrokken. De Bosjesmannen of San eten bosjesmannenrijst (termieten).

6. Met de Eeuwige Stad wordt Rome aangeduid, vertalingen van 'eeuwige stad' zijn ook wel urbs aeterna (Latijn) of la città eterna (Italiaans). Ook kom je als naam wel tegen het eeuwige Rome = Roma aeterna (Latijn). Jeruzalem wordt aangeduid als de Heilige Stad. De kibla is de gebedsrichting van de moslims, in de richting van de heilige stad Mekka dus. Een ESBL-bacterie kan ESBL produceren: extended spectrum beta-lactamase, dat kan sommige antibiotica onwerkzaam maken. Volgens het donorprincipe heet het blad ESB Economisch Statistische Berichten, volgens VD niet (Economisch-statistische – in 2020 OK)! Je zult maar tot het canaille, falderappes, gajes, gepeupel, gespuis, geteisem, rapaille, schorem, uitschot, uitvaagsel of het vee of tuig van Laban behoren ... In een hoeksken/je met een boeksken/je [cum libello in angello – daar het boek voorop ...] (bv. met een libellus aureus, gulden boekske), far from the madding crowd, ver van de verdwazende menigte.

7. Een ixia (Engelse zwaardlelie) is nu eenmaal geen fayalobi (Ixora macrothyrsa – sierheester). Naast mc's [èhm-sie] heb je tegenwoordig ook femcees [fèhm-sie – female – vrouwelijk, Engels]. Op *pyr*: (GB:) pyrronisme ***, pyrrusoverwinning, (VD, selectie:) benzopyreen, chalcopyriet (koperkies), copyright, dibenzopyrrool, (chemie) pyran [chemie, 2H- en 4H-pyran], pyrazool [, wilde pyrethrum (plant, wilde bertram), pyridine, pyridoxine, pyridyl, pyrimidine, pyrocatechol, pyroclastisch (uit een vulkaan), pyro-elektriciteit, pyrofobie (ziekelijke vrees voor vuur en brand), Pyreneeër, papyroloog, pyriettekort, pyromantie (waarzeggen uit vlammen), pyroop of pyrope (edelsteen: Boheemse granaat), pyrronisme *** (Pyrrho: aan alles twijfelen leidt naar de waarheid), pyrrool = azool (farmaceutica) en pyrazoline (alle: chemie), pyruvaat (een ester of zout van pyrodruivenzuur). Overigens: azoöspermie is het gemis aan zaadcellen in sperma.

8. Alles wat cochleair is betreft de cochlea (slakkenhuis, mv. cochlea's of cochleae – in labyrint van oor). Ketters mag je van heterodoxie [dwaalleer] beschuldigen. Boven op de fixe (vast gedeelte loon) komt nog de provisie. De radio die aanstond, gaf veel kabaal. Zou de televisie uitstaan [lijkt fout, wel goed: uit staan]? De goaparty's refereren aan Goa [deelstaat India] en de hippietijd. Franco aan wal wordt via free at quay afgekort tot f.a.q. (Francoaanhangers zijn trouwens franquisten). F.a.s. betekent free along ship oftewel vrij langs boord (v.l.b.). Dat woord gaat bij schrijven vaak mis: Faeröerders. De farynx (keelholte) en de larynx (strottenhoofd) zijn buren [bnw.: faryngaal, laryngaal]. Met fasces [bijlbundel] moet je maar geen fasciitis [ontsteking bindweefsel] te lijf gaan! Hij wilde ons fêteren [feestelijk onthalen]. Een fideï-commissaris gaat over fideï-commissaire bezittingen, betrekking hebbend op het fideï-commis, het onvervreemdbaar stam- of familie-erfgoed. Een acouchy is een staartagoeti. Voedisme [gericht zijn op lekker eten en drinken] is voor foodies. Die gourmet houdt van kaasfonduetjes.

 

3385 Dictee vrijdag 04-08-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1020) √

Dictee – dictees [3385]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee juni 2019 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1020)

Oefendictee juni 2019 (1)

1. Tijdens de wintermercato [BE: transfermarkt] waren er weinig transfers. Galimatias is coq-à-l'âne, toch [wartaal]? Mevrouw Van der Horst had iets aan een follikel van De Graaf [graafse follikel, VD: g – sinds 2023] . Hij is een vox clamantis in deserto (een roepende in de woestijn, iemand van wie de woorden in de wind geslagen worden), mv.: voces clamantes in deserto. VD heeft als uitspraak van 'dengue': dèhn-gwee met g van goal, ook wel: dèhn-guh met g van goal. Ik kies altijd voor de homeopathische variant. Halloumi is kaas à la feta. En hazenpeper zonder haas is als een eitje zonder zout. Spreekwoord (schertsend): een vrijer zonder baard is mij geen cent waard, een kusje zonder baard, een eitje zonder zout, een zoentje zonder baard is (als) een eitje zonder zout, gezegd tegen een man zonder baard. De hell's angels [leden] zijn lid van een chapter van de Hells Angels [de organisatie]. Heerlijk, die hoogtezonnenstraling! Pas ingesteld: de ADA (Autoriteit dicteeaangelegenheden). In geval van ijs moet je de autoruiten gewoon schoonkrabben.

2. Als je een i met nadrukteken wilt zoals in 'díé', zoek dan gewoon bij het googelen naar 'i met nadrukteken', dan kom je die í vast wel tegen, daarna gewoon 'knippen en plakken' naar je document! Bij VD heb je geroerbakt, bij GB kun je ook roergebakken hebben ... Ze zoeken een nieuwe Cruijff, maar zo'n tweede Cruijff zal niet makkelijk gevonden worden. Wel een Johan Cruijfflookalike natuurlijk. Trouwens: de Johan Cruijff ArenA [voorheen Amsterdam Arena] is naar hem genoemd! Elke goliath heeft zijn david: denk maar aan de david-en-goliathverhalen. Hij is kampioen MMA, mixed martial arts. De Oekraïense Oekraïner had iets met die Oekraïense. Let wel goed op met bepaalde speciale regels: 'financieel', maar wel 'Oekraïens' en 'beëindigd'. De DEA is de Drug Enforcement Administration (Amerikaanse drugsbestrijdingsorganisatie).

3. Een calicokat wordt bij voorkeur van calicot [stofnaam] gemaakt. De ene keer zoekt ze naar sexcuses, de andere keer is ze in voor sekscapades. Quatten is quadden [GB/VD beide], met een quad rijden en squatten = squats [hurkbeweging] maken bij de fitness. Wilt u voor ons drie caffè corretto's inschenken? Met een ribbeldij [LS, lipoatrophia semicircularis] kun je best een ribbroek dragen ... Va-et-vient is heen-en-weergeloop. Speel jij vaak drum-'n-bass [zekere popmuziek, ook wel: jungle]? Sukade is de gekonfijte, onrijpe schil van de cederappel en cedraat is sukade. Naast zijn bord lag een serviette (servet). Curieus lijstje (*iette) in VD: 1) ariëtte [aa-rie-jèh-tuh – kleine aria – It.], 2) assiette [ah-sjèh-t(uh) – bord, voorgerecht – Fr.], 3) gloriëtte [gloo-rie-jèh-tuh – prieeltje, tuinhuis – Fr.], 4) orecchiette [oo-rèh-kjèh-tuh – oortjespasta – It.], 5) oubliëtte [oe-blie-jèh-tuh – onderaardse kerker, vergeetput – Fr.], 6) paupiëtte [poo-pie-jèh-tuh – gevuld rolletje vlees/vis, zoals een blinde vink – Fr.] en 7) serviette [servet,
sèhr-vie-jèh-t(uh) – Fr.]. Echt geen trema op die laatste e, VD/GB? Nee, nog Frans aandoend! NB GB heeft alleen serviette en oubliëtte (beide Fr.).

4. Is er een verband tussen myiasis [parasieten] en stegomyia [dát niet meer in VD, wel met S onder lemma ‘tijgermug’ – gelekoortsverwekker]? Ja; de lettervolgorde! Het Tifinagh is een symbolentaal voor Tamazight [Berber(s), taal van de Berbers]. Boompje verwisselen is een vorm van stuivertje-wisselen: wie tussen de bomen staat, is de lummel. Een AR-bril is een augmentedrealitybril [met toegevoegde realiteit]. Ik zal dat nog als postpostscriptum [PPS] toevoegen! Ik heb vandaag veel gewilft [what was I looking for?] en gewinozd [waar was ik naar op zoek?]! Wat is het verschil tussen een Herculeus labor (herculesarbeid, reuzenwerk) en een Sisyphi saxum versare (een sisyfusarbeid verrichten)?. Dat is er in feite niet! Hier zijn wat orakels: Delfts orakel (Hugo de Groot), pythisch orakel en orakel van Delphi. Let op: wel Pythische Spelen (en Isthmische Spelen). Een pomme d'amour is een appel op een stokje. Pommes allumettes (mv.) zijn heel fijn, pommes dauphine = pommes duchesse [beide mv.] = hertoginnenaardappelen, de pommes frites ken je [friet, patat] en de pommes parisiennes (mv.) zijn gebakken krielaardappelen.

5. Op 17-06-2019 weer een nieuwe update van de oVD geconstateerd: nu 385.265 lemma's (was 385.001). Het LEI is het Landbouweconomisch Instituut en het NEI is het Nederlands Economisch Instituut. De sprookjes van duizend-en-een nacht [in cijfers: 1001 nacht – met o.a. het fabeldier Rok] worden officieel meestal aangeduid met de Duizend-en-een-nacht [niet exact, groot aantal]. Een 3, 4 en 5-steek is een touw met drie ringen dat de vijfsteek uitbeeldt [rechthoekige driehoek, rechte hoek]. Een absidiool is een kleine apsis [nis of uitbouw kerk]. Een fdc is een first day cover (eerstedagenveloppe) en een FDC is een fleur de coin (ongebruikte munt). Een bankbiljet kan 'kassenfris' (Dts., niet in wdb.) zijn. Op zijn werk is hij een burosaurus, in zijn vrije tijd voetbalosaurus. Van GB mag (2020) bij requisitoir ook rekwisitoor.

6. I.s.n. is in statu nascendi, in wording. Let op: blurren is (digitaal) beeld uitwissen of vervagen om personen onherkenbaar te maken, smirten [smoke + flirten!] is flirten terwijl je met iemand staat te roken voor een gebouw waarin roken verboden is, bv. een café. De violisten hielden een bacchiaans [Bacchus – ook: bacchisch] bacchanaal. Waarnemend is wd.,wn. of wnd. [maar is – cryptogram – geen dief]. Denk ook aan a.i. = ad interim, een ls., die locosecretaris is en een deservitor die waarnemend pastoor is. Karaat is k., kar., krt of kt – een karater is bij diamantwerkers een diamant van 1 karaat (200 mg). Zij kennen ook het kwartje = een grein [geslepen] van 50 mg. Een punt is een honderdste karaat (2 mg). Van een roosje gaan er 20, 30 of 40 in een karaat. Beroemde exemplaren zijn de Ster van het Zuiden en de Grote Ster [2023] van Afrika. Bore [boo-ruh] is het oplopen van de vloed als getijgolf in nauwe riviermonden. Met Botox (botulinetoxine) kun je botoxlippen creëren, botoxen. Maar maak die liefst niet schoon met botol tjebok [èh] (billenwater in fles)! Tonijnen zijn buní's. Met papillotten kun je gerechten en papillote bereiden [in bakpapier of aluminiumfolie]. Boeën is boe roepen door een boeroeper.

7. VD met *disk: disk, flexidisk, floppydisk [diskette], harddisk [harde schijf], laserdisk [ld], swingdisk [plank met halve bol voor evenwicht], videodisk en MO-disk [magneto-optisch]. GB ook nog: minidisk [+ minidisc! In GB] en zipdisk. (VD) Met disk* o.a. diskjockey (dj) en diskwalificatie. GB: niks extra's. VD met *disc: compact disc, disc. = disconto en minidisc (md – VD heeft geen k!). GB ook nog: dualdisc en blu-raydisc [vgl. blu-ray-dvd]. VD met disc*: vele treffers met o.a. discfilm en discman en discr. verz. = discretie verzekerd. GB: niet gedaan, veel en incompleet. Dit châteauneuf-du-pape [een rhônewijn] is zeker geen chateau migraine [hoofdpijnwijn door veel sulfiet]. Coumarine is cumarine of cumarien [antistollingsmiddel en smaakstof voor kaneel] en komt voor in tonkabonen. Cruijff kreeg de bal op zijn stropdas [nauwkeurig aangespeeld, op de borst] gelegd. Wat zegt 'cryptezaal' over de woorden 'crypt' en 'crypte'? Antwoord: dat ‘crypte’ + n/s frequenter voorkomt dan ‘crypt’ + n. In Indië schelden ze je uit met 'monjet' (aap).

8. Mansen, manste, gemanst. Glanzen, glansde, geglansd. Plenzen, plensde, geplensd. Bemensen, bemenste, bemenst. Flensen (‘het’ doen of walvis aan stukken snijden), flenste, geflenst. Flenzen [(lading) neersmijten], flensde, geflensd. Met big*: bigbag (grote zak voor puin), bigband(muziek), big bang, bigbangtheorie (oerknal), big bazooka (drastische maatregel), Big Ben [Londen], big boss, big brother, bigbrothermaatschappij, B... B... is watching you (roman 1984, George Orwell), big business, big data, big deal (tw., znw.), big five (in Afrika: leeuwen, olifanten, luipaarden, buffels en neushoorns), bigfoot (yeti), Big Five (Grote Vijf = VS, GB, SU, China en Frankrijk – permanente leden Veiligheidsraad), Big Four (Grote Vier = VS, GB, SU en China tijdens WO II) en Big Three (Grote Drie = VS, GB en SU – ook: Churchill, Stalin en Roosevelt tijdens WO II), big government (veel taken bij overheid), BIG-register (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg), big shopper (grote boodschappentas), bigshot (kopstuk), big smile (grote grijns), big spender (geeft veel geld uit) en BIH (op motorrijtuigen Bosnië en Herzegovina).

 

3384 Dictee donderdag 03-08-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1019) √

Dictee – dictees [3384]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee mei 2019 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1019)

Oefendictee mei 2019 (2)

1. Hij kijkt graag soft- en hardporno (harde porno). Haggis [ih] is vies! De TH laat ons rare keuzes: 230 V en 230V zijn allebei goed, 380kV en 380 kV, 60 W en 60W zijn allebei goed (zogenaamd gangbare oftewel standaardmaten), maar 58 W moet per se los, net als 627 kV. Bent u er nog? Mijn probleem: wanneer is iets (TH) wel een niet-conventionele (toevallige) combinatie van een getal in cijfers met een symbool en wanneer niet? Na de aanmaning produceerde de partij een o jaatje en uiteindelijk een okeetje [net als café en cafeetje]. Het wordt toch niet nog gekker: ze noemen Rein de 'spellingchecker'. Mijn zus werkt op het ministerie van Financiën [gebouw] voor het Ministerie van Financiën [instelling]. Taalunie, mei 2019: aanpassingen in oGB worden slechts 1 x per (2) jaar uitgevoerd! VD: de Heilige Camillus, etc., zelfs de Heilige Salarius, etc. Bij het snookeren zie je soms een best of thirty-fives [niet NL, alleen Engels] verspelen. Bij die BE-film is het KT (kinderen toegelaten – KNT = niet).

2. De EPR is de elektroparamagnetische resonantie, de ESR is de elektronenspinresonantie. Ik ben bij, with-it, up-to-date. EDP staat voor electronic data processing. Maar Rein toch, schrijf je nu echt 'Eisenhouwer'? Staat wel niet (ergens) in VD, maar moet toch echt zonder u (net als 'shower' – douche – Eisenhower dus!). Mijn (gemakkelijke) BeNeDictee 2019 is gereed met als titel "Ik vertrek". Een CPU [central processing unit] is een cve [centrale verwerkingseenheid]. Debarkeren doe je aan een débarcadère. Een tambu [oe] is een eenvellige trom. Een soejang is in het Bargoens een onverwachte klap [zoals een suizebol, pitmop, patat, oelewap, muilpeer, hijs, jens, kekie, fleer(s), fledder, bons, beuk of rampstamper]. Die hoezenpoes is een snoezepoes. Het was zoeken als naar een speltbrood in de hooiberg. Dat hamansfeest is geen Poerim [schoonmaak, met H wel!]. Nu: aandacht voor de Notre-Dame [niet in wdb.] van Parijs!

3. Beroof mijn 'geilemannenobject' alsjeblieft (afko: ajb.) niet van zijn hapaxstatus. Deel deze zin dus niet! We zijn weer op de beurs geweest: ik hedge, hij hedget, wij hedgen, ik, jij, hij hedgete (ook: hedgede), wij hedgeden (hedgeten), we hebben gehedged (gehedget), wij zijn hedgend [bezig met hedgen = financiële posities afdekken door tegengestelde posities in te nemen]. Nee, dat is niet: hetzen, ik hetz, jij hetzt, wij hetzen, ik, jij, hij hetzte, wij hetzten, ze hebben gehetzt, die kerel is hetzend(e), aan het hetzen = o.a. ophitsen. Een karottentrekker [lijntrekker] is een carottier. Een paret(te)maker maakt pret. Met de sprookjes van 1001 nacht, duizend-en-een [= veel] nacht wordt niet gerefereerd aan het (exacte) getal duizend (en) een! Er is geen koutje aan de lucht en geen kauwtje in de lucht. Een mezekouw [mezekooi, werpgang] is een machicoulis (chi – geen s uitspreken – voor het pek!). Eerst het kouwtje, dan het vrouwtje: eerst een behoorlijk bestaan (vogelkooi), dan trouwen. 'Mi' is dood, leve 'mie' (bami, vermicelli)!

4. Dit artikel is niet in Hedenlands (hedendaags Nederlands) geschreven ... Met Oud Europa [= West-Europa] wordt een deel van de Oude Wereld aangeduid. 'Bij Vaders' graf' is een gedicht van de buren over het begraven na het verscheiden van de bekende Kees Vaders. De n'demachtswortel uit 2 tot de n'de is 2. Cholera nostras is cholerine, een lichte vorm van cholera. Een vriend van Tijl Uilenspiegel is Lamme Goedzak. Met hoeveel p's schrijf je 'aperitief'? Eén! Hoe spreek je 'kursaal' uit [NL: kuhr-saal, BE: kuur-saal]? En 'kurhaus' [koer-haus]? IenM (Infrastructuur en Milieu) heet tegenwoordig IenW (Waterstaat). Het woord 'rajneeshies' schrijf ik veelal verkeerd. Dat wist je? De victoria regia = victoria amazonica (reuzenlelie) zijn door VD herspeld [kleine v]. Een trisagion is een gezang in de liturgie van de oosterse kerken, waarin driemaal 'heilig' voorkomt. Onder het Byzantijnse kruis werden Byzantijnse gezangen gezongen. Voor 'Cariben' mag je ook 'Caraïben' schrijven. Hoeveel dagen duurt de omertijd? 49! Dat is tussen Pesach en Sjavoeot.

5. Wil je dat echt in een dictee op laten schrijven, de naamgever van het psychologische begrip 'flow': de Amerikaanse hoogleraar psychologie Mihály Csikszentmihályi (of Piet de Ruiter: toch niet te controleren!)? Bij 'zoiets' is er (wel) sprake van klinkerbotsing (maar we handelen daar niet naar), althans dat vernam ik zo-even. De Curaçaoënaar had een curaçaoënaar [Bargoens: grote p…] en dronk curaçao. Het Engelse 'to binge' betekent 'brassen'. Daar hebben we bingedrinken, binge-eten en bingewatchen, bingekijken en bingen [laatste drie: tv] aan te danken. Trouwens de BED is de binge eating disorder, de eetbuienstoornis. Ook Pekinezen uit Peking eten pekingeend. Zelf hou(d) ik van Italiaanse bollen, broodje met kaas, salami en rauwkost, zoute bollen, Bossche bollen (moorkoppen), Engelse bollen (VD – Moskovisch gebak) en berlinerbollen [boules de Berlins, mv.: of/of]! GB schrijft trouwens 'engelsebollen' (type: pekingeend).

6. De Razende Bol is trouwens de zandplaat Noorderhaaks, een bij eb droogvallende plaat voor het Marsdiep bij Texel. De juiste schrijfwijze van deze twee uitdrukkingen is 'Haagse bluf' [grootspraak of een nagerecht] en 'Haagse hopjes' [koffie-ulevellen, ulevel = vierkant stukje suikerwerk]. Hij verkaste [verkassen] en vergastte [vergasten] mij op een housewarmingparty. De CP is de Code Pénal van 1810 onder Napoleon [Frans: Napoléon] (strafrecht – WvS, W.v.Str., Sr). De Grande Armée was het leger van Napoleon dat naar Rusland optrok (1812). Nappen is napoleon [kaartspel] spelen, maar geen oorlogje ... Lodewijk Napoleon was de Lamme Koning (die hinkte – Frans: Louis Napoléon). Verwar beril [mineraal, edelgesteente] niet met beryllium [Be, 4]. Hij is een soort valuta-arbitrageant. Dat geldt zeker voor culi's en foodies [met hun voedisme]: varietas delectat, verandering van spijs doet eten. Onderschat Vadertje Tijd niet!

7. De locals [plaatselijk bewoner] en de lokalo's [van plaatselijke politieke partij] vertelden dat dit lokale lokaal een lokaliteit is die qua locatie moeilijk te lokaliseren is: de zoekende lokagente – met locvervoer (locomotief) gekomen – respecteerde de local option [plaatselijke keuze] om voor het locavorisme (alleen voedsel uit eigen omgeving) te kiezen. Ook velours épinglé [ripsfluweel, ribfluweel] kan zeer geribd zijn. Die belegger is van de langetermijnbuy-and-hold [had al streepjes]. Bij de schutsluis speelden ze op de schudbus [muziekinstrument]. Hij vijst (schroeft) en heeft (daarna) gevezen. Een walfijn is een kruising van een walvis en een dolfijn. Een beloega is een witte dolfijn. De peterpankraag [rondlopend, afgeronde punten] staat nog maar kort in VD. Uiteindelijk vervangt het as-builtplan de originele bouwplannen. Heerlijk, die sprookjes uit duizend-en-een nacht (cijfers: 1001 nacht)! Andere aanduiding trouwens: de Duizend-en-een-nacht [niet exact 1001, maar groot aantal]. De braque ariégeois en de braque de Bresse [honden, brak] dartelden om de blonde-d'Aquitainekudde [blonde d’Aquitaine, blond vleesrund] heen in onwetendheid van het feit dat deszelfs melkproductie zou leiden tot bleu d'Auvergne en bleu de Bresse [blauwschimmelkaas] ...

8. De bodhráns [bau-rahn, handtrommel], bendirs [idem Noord-Afrika] en cajons [kaa-chohn – Spaans] probeerden de djembé-uitvoering te overstemmen. Er vlogen diverse Cetti's zangers rond. Het was geen gezicht, die celeste [suh] [hemelsblauw] celesta [tsjee] [klavier]. Een cougar is een poema of een oudere vrouw die een (seksuele) relatie heeft met een jongere man (geen cheeta dus!). Ik geef me gewonnen: ook GB vindt nu dat elektropop met een k moet, verwijzend naar elektronica. Op *anx: falanx (kootje) en Manx, op *ynx: farynx = keelholte, larynx = strottenhoofd, lynx = los, katachtig roofdier, Lynx = sterrenbeeld, nasofarynx =neus-keelholte, orofarynx = mond-keelholte, de pardellynx is de Lynx pardellus en de steppelynx = de caracal (ook: woestijnlynx). Denk ook aan laryngaal en laryngomalacie (aandoening strottenhoofd zuigelingen, moeilijke ademhaling). Met *pyr* (kleine selectie): dibenzopyrrool = carbazool, pyretrine uit de wilde pyrethrum (= wilde bertram), Pyreneeënrit, pyran (chemie), autopyromaan (doet niet aan zelfverbranding ...), pyroop = pyrope = Boheemse granaat = edelgesteente, pyruvaat, pyrrusoverwinning, pyrrool (chemie --- > farmaceutica) en pyrronisme (twijfelen aan alles om de waarheid te ontdekken – naar Pyrrho).