3288 Dictee zaterdag 27-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (951) √

Dictee – dictees [3288]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee november 2017 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (951)

Oefendictee november 2017 (1)

1. Thomas a Kempis heeft een beroemd boek geschreven: De Imitatione Christi oftewel Over de navolging van Christus. Als je [cijfers] een 8 plus hebt behaald, is dat een [cijfers] 8 plusresultaat. Je hebt dan dus een [cijfers] 8-plusje of [letters] een achtplusje. We stopten even bij de zawiya, het islamitische klooster. Hij is niet remonstrants gereformeerd, maar christelijk-gereformeerd, en dus streng gereformeerd, strenggelovig. Je weet toch dat de echinacea [plant] een zonnehoed is? Ik werd op het matje geroepen, toen ik niet al deze woorden goed schreef: maté (boom, drank, matéplant), mate (uitroep bij judo: bij onderbreking partij, geen mv.), mata (SR: stampblok), mati (SR: lesbienne) en mattie (NL, straattaal: goede vriend). Overigens is matico een Peruaanse struik, uit de bladeren waarvan een samentrekkend [adstringerend] middel bereid wordt. Met metanilgeel wordt tropaeoline G bedoeld.

2. Op *ictie in GB: dictie [zegging, wijze van spreken], fictie, mictie [urinelozing], frictie, addictie [verslaving], indictie [bijeenroepen kerkvergadering], convictie [overtuiging], geofictie [het bedenken en ontwikkelen van een fictieve geografische eenheid], benedictie [zegen(ing)], docufictie [in scène gezette documentaire], maledictie [verwensing, vloek], non-fictie [niet op fantasie maar op feiten berustende geschriften – non-fiction], restrictie [beperking], interdictie [verbod], jurisdictie [rechtspraak], biografictie [verzonnen biografie], contradictie [tegenspraak], deconflictie [vuur op eigen troepen voorkomen], theaterfictie, handelsfrictie, televisiefictie, importrestrictie, handelsrestrictie, deviezenrestrictie en kapitaalrestrictie. In VD verder niets bijzonders. In GB op *ixie: alleen fixie (doortrapper, fiets met vast verzet), in VD nog dixiecraten en dixielandmuziek (VS), dixi (mobiel toilet – Latijn: dixi - formule waarmee men een rede beëindigt: mij treft geen blaam als naar mijn waarschuwing niet wordt geluisterd) en apomixie (plantkunde: apomixis = voortplanting zonder bevruchting). Kijk, daar vliegen vijf MiG's-23. We eten murgh, Indiase kip. Voor haar is die wannahave een must-have (en die film een must-see). Hij werkt bij een not-for-profitinstelling. Die man van latino-Spaanse afkomst spreekt vloeiend Latinospaans.

3. Zijn dat lollo-rossobladeren [rode sla] of komen die van lollo bianco [wittig lichtgroen] of lollo biondo [geelgroen]? Ik heb dat al
ik-weet-niet-hoe-vaak gezegd. Typisch een geval van jüdische Selbsthass. Wat doen Papoea's met een bisjpaal [boomstam, beeltenissen van gestorvenen; ritueel]? Ik ben oud-CDA-wethouder en ook ex-CDA'er. Het galafeest ging à gogo [ononderbroken] tot in de late uurtjes door. Tête-à-tête oftewel face to face hadden ze een
vis-à-visgesprek. Met dat kat-in-de-zak [soort van zacht linnen, voeringstof] had zij zeker geen kat in de zak [ongezien, miskoop] gekocht [bedrogen uitkomen]. Niet alle eerste violisten spelen de eerste viool [hoogste woord, boventoon voeren]! Een celesta [klavier met stalen staven] geeft mooie metaalachtige effecten. Gezocht op *viol* (GB): viola [strijkinstrument], ravioli, violet, viool, violent [onstuimig, fel], violier [lakooi, violierboom, violierplant], violist, altviool, basviool, bosviool, violatie [schending, verkrachting], violeren [ontheiligen, ontwijden, schenden, verbreken], violiste, altviolist, knieviool, violoncel = cello, violonist = violist, altvioliste, barokviool, klootviool [eufemisme voor klootzak], kwartviool [kleine viool], ultraviolet [uv], violistisch [m.b.t. praktijk vioolspel], paardenviool [GB: strijkinstrument Mongolië], viola d'amore [met extra meeklinkende snaren], violetkleurig, violoncellist, viola da gamba [knieviool, barok], ultravioletlicht [uv-licht], dansmeestersviool en ultravioletstraling
[uv-straling]. Uit VD nog: vermontevioleparken [NL – Bargoens, van armoedzaaiers onder elkaar: sjacheren] en viola da braccio (= altviool).

4. Gezocht (GB) op *viool*: weinig nieuws waaronder kwartviool (kleine viool). Uit VD nog: vioolriff en driekwartviool. Ik vind CDA-bashing een vorm van disrespect. Parijs' burgemeester woont in een Parijs appartement. De saharaschorpioen zag het Saharazand en de Saharastof overwaaien. Tot de bèta 2-agonisten behoort clenbuterol [antihoestmiddel]. Met *fluor* in VD (o.a.): aminfluoride, boortrifluoride, calciumfluoride, chloorfluorkoolwaterstof (cfk, ook CFC = chlorofluorocarbon), fluor albus (witte vloed), fluoreren, fluoresceïne, fluorescent, fluorescentie [van lichamen: bij opvallend licht zelf licht gaan uitstralen], fluorescentiebuis, fluorescentielamp, fluorescentiescherm, fluoresceren, fluorescoop, fluorescopie, fluorietlens [vloeispaatlens], fluorimeter [intensiteit fluorescentie], fluorosis (tandaandoening = fluorose; fluoroze is iets anders! – kleurnaam, fluoriserend effect), polytetrafluorethyleen, trichloorfluormethaan, hexafluoraceton, octafluorpropaan, polytetrafluoretheen, 2-fluorzwavelzuur en fluorrage (fluor in de mode!). Uit GB noteren we nog de fluorstick [lichtgevend, voor feesten].

 

3287 Dictee vrijdag 26-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (950) √

Dictee – dictees [3287]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee oktober 2017 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (950)

Oefendictee oktober 2017 (3)

1. Het berenjong had het berekoud. Wat doen de GOK-leerkrachten [gelijke onderwijskansen] in BE zoal? De aiq. is de arbeidsinkomenquote. De wiewouter [vlinder] zat te wiewauwen [wiebelen, zich gestaag bewegen]. Wanneer houdt die indianenstam weer een powwow [pau-wau – periodieke ceremoniële bijeenkomst indianenstam met dansen, etc.]? Wat houdt mcdonaldisering in? De uitdrukking 'tria juncta in uno' betekent zoiets als 'drie in één' en verwijst mogelijk naar geloof, hoop en liefde. Met *yi* (GB): yin [vr. – en yang], pinyin [transcriptiesysteem van Chinese karakters in het Latijnse schrift], cobuying [samen inkopen op internet], essayist, hobbyist, lobbying, lobbyist, dandyisme, hobbyisme, lobbyisme, lobbyiste, essayistiek, essayistisch, hobbyistisch, mccarthyisme, yang [m.], roleplayinggame [computerspel], polyinterpretabel en privacyinstellingen. De modulus van een complex getal x+yi is de vierkantswortel uit x²+y². In VD nog: a thing of beauty is a joy forever (iets dat mooi is, is een vreugde voor altijd), beauty is but skin-deep (schoonheid (m.n. van een vrouw) gaat niet dieper dan de huid), beauty is in the eye of the beholder (schoonheid ligt besloten in het oog van de aanschouwer), brevity is the soul of wit (kortheid – kortte – is de essentie van geestigheid), every inch a gentleman (van top tot teen een gentleman), eddyisme (gebedsgenezing volgens de christian science), Flying Dutchman (Vliegende Hollander, spookschip), fyi (in
e-mails, for your information), level playing field (situatie waarin voor alle aanbieders van een product e.d. dezelfde regels gelden, zodat ze allemaal gelijke kansen hebben), more happy, if less wise (gelukkiger, zij het minder wijs), myiasis (parasitisme van vliegenlarven in het menselijk en dierlijk organisme), myiologie (muggen-en-vliegenkunde en mycologie is zwammenkunde en myologie is leer van de spieren), gaat nimbyisme – not in my backyard – verder dan het niveasyndroom [niet in voor- en achtertuin]?, past praying for (niet meer te redden), paying guest (kostganger, geen logé of logee), playing hard to get (moeilijk te veroveren, zich ongenaakbaar opstellend), polyidie (genetica: het samenwerken van verschillende pangenen om een enkele eigenschap tevoorschijn te brengen), puseyisme (= ritualisme = richting onder de anglicanen, die tot de kerkgebruiken van de eerste christentijden wil terugkeren, in gang gezet door de Oxfordbeweging), stegomyia (gelekoortsverwekker), Tanganyikaan (uit Tanzania), the sky is the limit (er zijn geen grenzen aan de mogelijkheden, de mogelijkheden zijn onbegrensd, eindeloos), toyisme (figuratieve kunststroming, gekenmerkt door eenvoudige, gestileerde motieven en met een accent op het spelelement – toy –, ontstaan aan het einde van de twintigste eeuw), YiB (yobibyte), yield (rendement op een kapitaal(s)investering), yippie (benaming voor een politieke hippie – Youth International Party [Internationale Jongerenpartij]), yips (vorm van sterke nervositeit die er de oorzaak van is dat een golfer een gemakkelijk te scoren punt mist), hockeyidool en hillbillyinstrument [countrymuziek]. Met *iy* [GB]: kiyu [een van de leerlingengraden bij budo], riyal [munt Saudi-Arabië – ook: Saoedi-Arabië –, verder: 3 x rial!] , kaffiya [arafatsjaal], krobiya [SR: elk van enige tot de cichliden behorende baarsachtige zoetwatervissen], bigiyari [SR: lustrum], keffiyeh [arafatsjaal], kufiyyah [idem – ook: kaffiya – arafatsjaal, palestijnensjaal, Palestijnse sjaal, palestinasjaal], teriyaki [zeker gerecht met soja – vergelijk: teppanyaki = Japanse wijze van voedsel bereiden door het te grillen op een zeer hete ijzeren plaat en sukiyaki = Japans gerecht van groenten, mie en plakjes vlees of vis die aan tafel in bouillon gaar gemaakt worden], siksiyuru [SR: soort van zingende cicade die aan het eind van de middag zeer hard begint te sjirpen], bhaktiyoga [mystieke vorm van yoga, waarbij devotie centraal staat], kiwiyoghurt en kundaliniyoga [in het hindoeïsme: scheppende energie die door yogatechnieken kan worden opgewekt, voorgesteld als een opgerolde slang aan de basis van de ruggengraat]. In VD nog: külliye [bijgebouwencomplex van een moskee met o.a. een imaret, een hamam en een medresse], ouguiya [munt Mauritanië], (renminbi) yuan [munt China – CNY], rufiyaa [munt Malediven], taqiyah (klein rond kapje dat sommige moslims op het hoofd dragen uit respect voor God, m.n. tijdens het gebed) en zawiya [islamitisch klooster waar soefi's zich, teruggetrokken van de maatschappij, aan hun religie wijden].

2. In welke Nederlands aandoende uitdrukkingen komt 'in the' voor? Bij GB: 'in the picture' (VD heeft daarvoor 'in de picture'; dat lijkt me echt fout!). Bij VD (naast veel nog volledig Engels aandoende uitdrukkingen – zoals ships that pass in the night – toevallige passanten – en the right man in the right place – de juiste man op de juiste plaats): in de pocket [achterzak] hebben, one for the road [laatste snelle borrel, afzakkertje], run on the bank [bankrun bij crisis], all quiet along the Potomac [im Westen nichts Neues – geen info verstrekken], in the (ook: de!) winningmood, it's the economy, stupid! [dat is de clou, sufferd], to keep up with the Joneses [meedoen in welstand tentoonspreiden], The Beatles, in the mood (VD ook de!), off the road (offroad), off the record [vertrouwelijk], old man of the mountains [onbekende, vage figuur], slip of the pen [verschrijving], training on the job [opleiding door iemand met ervaring] en otc (over the counter), etc. etc.

3. Het lijkt me dat met het bovenstaande materiaal wel een leuk dicteetje op te stellen is …

 

3286 Dictee donderdag 25-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (949) √

Dictee – dictees [3286]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee oktober 2017 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (949)

Oefendictee oktober 2017 (2)

1. Hij wil weer tegen de stroom in roeien(!) [maar wel: de haven inroeien of ingeroeid worden]. Hij was duidelijk in stonede toestand [hij had iets stoneds]. Bij seks is safe sex [veilige seks] het beste. Voilà [ziedaar, alsjeblieft], een broodje met saks [Saksische leverworst]. Er waren Santomese toeristen, uit Sao Tomé en Principe dus. In het holst van de nacht werd op het scherp van de snede geduelleerd. Je zult naast dys- [chronische depressieve stemming = mal américain] ook nog eens schizothymie [psychologie: gespletenheid van gemoed] hebben ... Settlement is een kwestie van settelen [zoals een settler, een kolonist, doet]. Severiteit in de kunst is sévère [streng]. Met (re)shuffelen maak je een nieuwe shuffle [herschikking, kaarten], met een shuttle(bus) kun je shuttelen [pendelen]. Wist je dat gallisch sikkeneurig is, en dat dit van chicaneren komt [vgl. erg slechtgehumeurd = korzelig, godgallisch]? De sylvester (stijlentrekker – mijnbouw) moest op silvesteravond [oudejaar] werken. Singelen is een single [golf, tennis] spelen. De sixième sens is de sixth sense [zesde zintuig: bovennatuurlijke waarneming, bijzonder talent]. Oneerbiedige toeschouwers sjouwelen [kletsen, babbelen, wauwelen] tijdens het sjaukelen [zich heen en weer bewegen bij gebed] gewoon door. Toen ze groot slem (grand slam) gehaald hadden [in de grootslem- of grandslamwedstrijd], volgde een enorme slemppartij [bras- en schranspartij]. In de soefibeweging kennen ze soefi's en soefietjes [aanhanger: wollen kleding en ascetisme].

2. Hij was alive-and-kicking, maar leed wel aan tinnitus [oorsuizen], en dacht dat een fruittella [snoepje van taaie substantie met fruitsmaak – VD 2019] daarvoor wel zou helpen. We kennen de biatlon [langlauf en schieten], de decatlon [tienkamp atletiek: 100 m hardlopen, 110 m horden, 400 m hardlopen, 1500 m hardlopen, hoogspringen, verspringen, polsstokhoogspringen, kogelstoten, discuswerpen en speerwerpen], de duatlon [hardlopen, fietsen en weer hardlopen =
run-bike-run], de heptatlon [zevenkamp atletiek, dames: 100 m horden, 200 m hardlopen, 800 m hardlopen, verspringen, kogelstoten, hoogspringen en speerwerpen], de pentatlon [vijfkamp atletiek: hardlopen, verspringen, worstelen, discuswerpen en vuistvechten –ook: moderne vijfkamp: schieten, schermen, zwemmen, paardrijden en hardlopen], de racketlon [badminton, squash, tafeltennis en tennis: racketvierkamp], de skiatlon [wintersport: tak van de langlaufsport waarbij de eerste helft van het parcours in klassieke stijl en de tweede helft in vrije stijl wordt afgelegd], de spartatlon [jaarlijkse loopwedstrijd van Athene naar Sparta (246 km), ter herinnering aan de tocht van Athene naar Sparta die de ijlbode Pheidippides in 490 v.Chr. ondernam] en de triatlon [driekamp, bestaande uit 3,8 km zwemmen, 180 km fietsen en de marathon, ook biljartspel: wedstrijd met de onderdelen bandstoten, driebanden en ankerkader 71/2]. Zo'n record is heel speci(aal). S.P.Q.R. = Senatus Populusque Romanus: senaat en volk van Rome. Het gaat zo langzamerhand de spuigaten uitlopen en de pan uit rijzen. Interessante ijzers: aspirant-onderwijzer,
chanoeka-ijzer [lamp], mulo-onderwijzer, draai-ijzer [koevoet voor huiden], façonijzer [gewalst met afwijkend profiel], gamma-ijzer [stabiel tussen 906 en 1040 °C], H-ijzer [vorm, doorsnede], ho-ijzer [motorrijders: rem], hooi-ijzer [hooiboor, hooiroede, peilijzer],
hostie-ijzer [soort wafelijzer om hosties te bakken], I-ijzer [vorm, profiel], ijkijzer [om de ijk = merk in te branden], klamaai-ijzer [drijfijzer, etc.], laatijzer [laatmes, vlijm, lancet], nijp- [op neus paarden bij beslaan] en nopijzer [noptang voor ruwe, geweven stof], oblie-ijzer [wafelijzer voor oblies], pijlijzer [pijlpunt, ook met weerhaken], plooi-ijzer [friseerijzer], prakijzer (vork), rijijzer [bij overgang brugdek], roei-ijzer [meetlat inhoud fust], schroei-ijzer [brandijzer], schrooi-ijzer [schrooibeitel, schroodijzer], spijkijzer (spijkerijzer – spijkers omklinken), sprei-ijzer [dat het want van een schip uitgespreid en vrij van draaiing houdt], T-ijzer (vorm), tosti-ijzer, U-ijzer [vorm], vloei-ijzer [= staal], wrijfijzer [wrijfhout], Z-ijzer [vorm] en zeilijzer [goudsmederij: magneet].

3. Met SQL wordt de Structured Query Language (computertaal voor het opvragen van gegevens in een relationele databank, vraagtaal) bedoeld. 'Staak het vuren', zo luidde het commando [voor een
staakt-het-vuren]. SRBM staat voor short range ballistic missile (ballistisch wapen voor afstanden tot 800 km). In BE staat de Staatsveiligheid kapitaal op de agenda. Met stad en lande worden Groningen en Ommelanden bedoeld. De stegomyia is de gelekoortsverwekker. Een stereotype kan een stereotiep beeld zijn. Een stretched limo is een stretchlimo: daar zat ze in met haar stretch broek (stretchbroek). Ik lust geen pecannoten, maar ik wil wel pecco(thee) (pekoe). Hoe burschikoser een studax [studiekop: kan goed studeren] is, hoe meer studentikoziteit hij vertoont. De Sudanees [VD, GB ook: oe] verkocht soedanrood [GB] sudanknoopwerk. DMMP is dimethylmethylfosfonaat. Die tausisaus [zwarte bonen met knoflook] komt uit China. Is dat tekko [soort afwasbaar behang] al aangekomen? Schrijf je nou 'terrientje' of 'terrinetje' [hangt van de uitspraak af!]? De tgg is de transformationeel-generatieve grammatica van [Noël] Chomsky.

4. Wat zijn de eigenschappen van thermopane [peen]? Pas op voor die uv-straling [ultraviolet]! Ik zeg dit voor de tigste keer: ik heb je al een tig aantal, een tigtal, zeg maar: tig duizend, keer gewaarschuwd. De tm [transcendente meditatie] werd rond 1960 door de Indiaër Maharishi Mahesh Yogi buiten Azië geïntroduceerd. Zij zijn eropuit gegaan en waren erop uit om te genieten. Zou ze die taak wel aankunnen; en zou ze die copieuze maaltijd wel aankunnen? De muziek klonk un poco [een beetje] schel. Is er eigenlijk wel verschil tussen umfeld [kring, milieu] en umwelt [alles wat een mens omgeeft]? Ja, dus. Door Vadertje Tijd hebben we geleerd dat vadertje Stalin niet vadertje tsaar was. Van zo'n valflouw [vogelnet dat toevalt] zou een vogel toch flauwvallen. Dat is een veelgemaakte fout. Dat valt onder het Ministerie [instelling] van IenM [Infrastructuur en Milieu = IenW = Infrastructuur en Waterstaat]. Er werd uit het boek Psalmen gelezen en psalm 150 werd gezongen. Hij liep op zijn wenkbrauwen [zeer vermoeid] vanwege al dat bierbrouwen.

 

3285 Dictee woensdag 24-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (948) √

Dictee – dictees [3285]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee oktober 2017 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (948)

Oefendictee oktober 2017 (1)

1. Je weet toch dat brt. de afkorting is van bruto, en brt die van bruto registerton [schepen: 2,83 m³] (vergelijk: nrt = netto registerton)? Een notoire [twaa] veelpleger doet veel onoorbaars. Als nimfen draalden de nymfomane [manziek] nymphes du pavé [straathoer] rond het nymfaeum [fontein, voeding: waterleiding], juist toen een nymfale [dagvlinder] opvloog. Bij het oarsen [boordroeien] ga je toch geen
o-antifonen [rooms-katholiek: de zeven antifonen die met de uitroep 'o' beginnen en die van 17 tot 23 december in de vespers van het kerkelijk officie gebeden worden] zingen? Hij speelde luid luit op zijn oedje, zijn luit dus. Je kunt toch moeilijk tot de of-of- [ook: of/of-] én de
en-engeneratie [ook: en/en-] behoren. Wanneer valt
Onnozele-Kinderen (of: onnozele-kinderendag)? Hij speelt altijd
oordje-zeker [uitdrukking: alleen geld uitlenen tegen goede waarborg, anders ook wel: oortje]. Het is illusoir [zwaar] dat alles oorbaar geschiedt. Met een open mind ben je open-minded [ruimdenkend, toegankelijk voor nieuwe ideeën]. Speelt hij nou eufonium [tenortuba] of ophicleïde [voorloper tuba]? De N-VA'er [N-VA is Nieuw-Vlaamse Alliantie, BE] en de Open Vld'er [Open Vlaamse Liberalen en Democraten- vgl. VLD] gingen in de clinch met de vroegere nieuwflinkser. Op zich is iets opzichzelfstaands zo gek nog niet. Sodemieter op, jij met je sodomie [mens en dier, ook: homofilie]! Het Oranje-elftal bestaat uit Oranjespelers, oranjehemden dus. Dat laatste is nu op-en-top, op een duit, op-en-duit, op end' op een metonymie (metonymia: een zaak wordt gebruikt voor iets anders).

2. In een odium [sfeer] van otium [leegte en rust] genoot hij van zijn ouderdom (senectus). Lekker, zo'n oublieoblie [chocoladewafeltje]. O tempora, o mores: uitroep van verbazing of ergernis over het zedelijk peil van de tijdgenoten. Deze kledingjoekel had wel iets oversizeds en was zeker niet slimfit [strak]. Heiligverklaringen zijn altijd outre-tombe, postuum. Hoeveel ouguiya [Mauritanië, MRO] kost zo'n ouijabord
[wie-jaa – communiceren met geesten] nu? Hij gebruikt graag oxymorons als 'zwarte sneeuw' en 'levend dood'. Houdt een papyroloog zich met papier bezig? Nee, met teksten op papyrus [papyruskunde]. Hoe snel legde hij dat parcourstje [uitspraak: koer, bij uitspraak koers is het parcoursje] af? Een paraenese is een opwekking, een vermaning. P+R's zijn park-and-rides, K+R's zijn kiss-and-rides, zeg maar: zoenstroken, zoem-en-zoefstroken. Nu kan ik die pas geleerde truc toepassen! Zouteloos, zo'n glamrockpastiche [glitter en glamour, slechte nabootsing]! De naam 'pirlamp' komt van passief infrarode sensor. Er werd veel poerim [drukte] gemaakt.

3. Hoe ziet de polllijst [poll: opiniepeiling] van die enquête eruit? Een polak is een Poolse Jood, een pollak een vis. Op het
Portiuncula-aflaatfeest (2 augustus) kun je een portiuncula-aflaat verdienen. Dat rekenen we allebei goed: postcoïtumdepressie [NL] en post-coitumdepressie [Latijn]. Bij de aankoop van de pot-au-feu (stoofpot) en de pot à feu (decoratieve vaas) gaven we een pot-de-vin (fooi). Een pro-Deoadvocaat werkt pro Deo, P.D., voor een pro-Deaan. Zonder souche [controledeel] is dit document niet geldig. Er werd geput, een putt geslagen [golf]. Hij had een aantal dreumesen als pyladessen [trouwe metgezellen]. Hij vervult daar een qualitate-quafunctie (qualitate qua, afgekort: q.q.-functie). Bij xiang qi [Chinees schaakspel] zal toch ook wel qi gong [Chinese meditatietechniek, waarbij adem en beweging centraal staan] voorkomen? Vroeger heette mijn instrument anders, maar nu speel ik cuatrogitaar in een
typico-orkest. In zijn quoteje [citaat] werd de omvang van het quotetje [quotum] genoemd. Een quodlibet is een allegaartje, quod licet is wat geoorloofd is en quod non betekent: niet waar. Met de zaklamp zochten ze de rakklamp [bij de zeilvaart].

4. Medisch is er soms sprake van het recidievenverschijnsel (ook: recidiveverschijnsel). Een reclamen- of custodeaanduiding [lettergreep onderaan blz. – GB] verwijst naar de volgende bladzijde. Met zijn reflexcamera legde hij de reflexieve [wederkerend] reflectie [terugkaatsing] op de deflector (spoiler) vast [onzinzin]. Deflectie [verloren gaan buigingsuitgang] in de taalkunde heeft niets met reflexieve werkwoorden [reflexief met 'zich'] te maken. Leg uit: een Rijnsburger is een reformateur [17e eeuw, godsdienstige bijeenkomsten, revolutionaire denkbeelden] en eet rijnsburgers [groentesoort, gele ui]. Trouwens: Zwingli was een van de mannen van de Reformatie (een reformator dus). Pas na een burn-out(syndroom) [uitputting door overbelasting op het werk] uit voor het reisstresssyndroom [niet in wdb.]. Bij schaven zeg je: hij reit [reischaaf, reeschaaf, polijsten]. Een relict [overblijfsel vroegere tijd] heeft wel iets van een reliek [relikwie]. Relikwieën horen thuis in een reliquiarium. Dat boek roept heel wat reminiscensen [herinneringen verleden] op. We gaan een lekkere reinette [ook: renet] eten. De vicevoorzitter remplaceerde als remplaçant de voorzitter. Residentie [verblijf] is een kwestie van résidence en resistentie [weerstand] een kwestie van résistance. Onder welk ressort [rechtsgebied] valt dat resort
[rie-zoh:rt]? Wat is het verschil tussen revivificatie [in oorspronkelijke toestand terugbrengen] en revivescentie [weer tot leven wekken of gewekt worden]? Waar komt de term 'reinardie' – listige streek, Reinaert de Vos – vandaan, Rein? Een RFID-chip dient voor radiofrequentie-identificatie. We kennen A- tot en met E-klimaten, het pool- en het rivièraklimaat [het warme zeeklimaat is het Cfa-klimaat, het gematigde zeeklimaat het Cfb-klimaat en het koele zeeklimaat het Cfc-klimaat, allemaal volgens het klimaatsysteem van Köppen]. Hij at een roggenstaartfantasie op zijn roggebrood. Hoe ziet een Romeinse acht eruit [VIII – en een Arabische acht als 8]? De Rozenoorlog ging tussen de Witte [huis van Lancaster] en de Rode Roos [huis van York]. Rouille [knoflooksaus] en dan ook nog een rouxtje [van boter en bloem bereide basis of bindmiddel voor een saus] erover?

 

3284 Dictee dinsdag 23-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (947) √

Dictee – dictees [3284]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee september 2017 (19), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (947)

Oefendictee september 2017 (19)

1. Los of aaneenschrijven lijkt niet zo moeilijk bij: kapucijnenklooster en kapucijner klooster. In het kartuizerklooster met de kartuizermonniken fokten ze kartuizer katten. Een kasjmieren blouse (kasjmier blouse, kasjmierblouse) hoort uit Kasjmir te komen. Raar toch: een Chinees is zoon van het Hemelse Rijk en de keizer van China is Zoon des hemels? Overigens is Christus de zoon van David en de Zoon des Mensen, een Israëliet een zoon van Abraham, een Arabier een zoon van Hadramaut, zijn dichters de zonen van Apollo, krijgers de zonen van Mars, zeelieden de zonen van Neptunus en is een katholiek een zoon der Kerk. Met Neerlands zonen worden de personen, met name de mannelijke personen die in Nederland geboren zijn, bedoeld. Een voetballer kickte vroeger op kiksen [nu: kicksen – vgl. kik en kick]. Op Poerim eten de joden kiesjeliesj of hamansoren, op Pesach gremzelisj.

2. Klein fruit wordt met kleingeld (VD ook: klein geld) betaald. Een kiur (vogel) kan geen kiyu (graad bij judo) halen. Die skiester [uh] is een skister [èh] en staat bekend als een kniesster. De clipper [vliegboot] stortte neer op de klipper [boot]. In de voormalige kolonie werd door een colonne de kolonist met colonkanker [karteldarm] klemgereden. Die ene Serf houdt van conserf [geneeskrachtige stroop] en die andere Serven houden van conserven [verduurzaamde levensmiddelen]. Zei de man 'koppie krauw' tegen de papegaai, zei de papegaai
'koppie-krauw' terug. De krabbekat toonde haar veroverde krabbenschaar [krabbenpoot] en ging op zoek naar een krabbenscheer [zekere plant]. Brokstukken van het ontplofte kruitschip kwamen in de kruidhof terecht. De kukri is het wapen van de Gurkha's. De enen brachten de land- en zeewind ter sprake, de anderen de
land-en-volkenkunde. Laxisme is laksheid. De lazerstraal [rotzak] was superlazarus, kreeg op zijn lazerstraal [niet zo in wdb. – wel znw. = rotzak] en ook nog een lading laserstralen te verwerken. Zij leiden een kwijnend bestaan en lijden aan een vie manquée [roeping of talent niet gerealiseerd]. Het zeikwijf had leigrijs haar.

3. Het woord 'apso' (Tibetaans leeuwhondje) komt uit het Lhasa. Een libellé is een ambtelijke aantekening in de registers van de registratie. Bij een lijf-aan-lijfgevecht is het lijf om lijf vechten. Hij had iets louches en was overigens van lotje getikt. Een malentendu [misverstand] is een mal-à-propos, toch? Ja. Malagassiërs spreken Malagasi en betalen met de ariary [Madagaskar, MGA]. Schattig, zo'n makartboeket [gedroogde bloemen en grassen]! Malmö's inwoners kennen Malrauxs werken en Dutrouxs daden vast niet. Die malste paarden eten niet van het malste gras. Het manenstelsel van Jupiter geeft heel wat mane(n)schijn, zeg het maar. De Middellandse Zee is het mare nostrum. Bij een pizza Margherita drink ik graag een margarita. VD verraste mij met markusa's [SR: passievrucht]. Dat is geen crêpen kleding (crêpekleding), maar matcrêpe kleding (matcrêpekleding). Bij het mate [maa-tee] bij judo (door de scheidsrechter uitgeroepen, dan wordt de wedstrijd onderbroken) en onder de maté(plant) [heester voor Zuid-Amerikaanse volksdrank (groene thee, paraguaythee)] dronken de toeschouwers een maté [dat drankje]. Een MiB is een mebibyte. En een MiG? Russisch gevechtsvliegtuig, naar: A. Mikojan en M. Goerevitsj.

4. Gezelschap, pas op voor de mecalo's [megacalorie]! Ne quid nimis = mèden agan: alles met mate! Zouden we de referee meehebben (GB)? Tegen media nox [middernacht] begon het te spoken. Worden de teksten van mediëvisten [kenner van de middeleeuwse geschiedenis en beschaving] in mediëval [lettertype 15e eeuw, Italië, ook modern lettertype] gedrukt? De maartse buien zijn meestal kouder dan de meise buien. Van al die meiden was zij het mies(j)t [bangelijk]. Een metteur en scène zorgt voor de mise-en-scène [op het toneel]. Kan myalgie [spierpijn] miosis [een pupilvernauwing] veroorzaken, waardoor je de myosotis [vergeet-me\ij-niet] minder goed kunt zien? Een myoloog [spierkundige] weet alles van een myositis [spierontsteking]. Wat is het verschil tussen militant nationalistisch (GB) en militant fundamentalistisch [analogie]? De Bijbeluitleg gaat uit van het monofyletische [= monogenisme: alle mensen stammen van Adam en Eva af] gedachtegoed. Volgens mij is een spinnenweb monofil [uit een/één enkele draad bestaand]. Monofyl is trouwens eenbladig. Een neomist [is pas tot priester gewijd] behoort nog niet tot de mysten [ingewijden in een mysterie]. De een zegt 'nanking slobkousen', de ander 'nankingslobkousen'. De neofieten [o.a. novice] moesten die neofyten [plantensoort die zich in historische tijd gevestigd heeft – t.o. archeofyt – (echt) oude cultuurplant] verzorgen. Spelend op zijn ney [ei] [bamboefluit zonder mondstuk] volgde hij de leylijn [ie]. Hij zat in een net-nietmidlifecrisis. Komt de Noord/Zuidlijn in Amsterdam ook bij de Zuidas?

 

3283 Dictee maandag 22-05-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (946) √

Dictee – dictees [3283]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee september 2017 (18), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (946)

Oefendictee september 2017 (18)

1. Ergocalciferol [vitamine D2, in boter – D3: cholecalciferol] werkt niet [of juist wel?] ergotroop [het werken bevorderend, de activiteit opvoerend]. Wat is het: Erasmus'er of Erasmusser [eigenlijk apostrof, maar het letterwoordkarakter – European Community Action Scheme for the Mobility of University Students – raakt langzaamaan op de achtergrond, dus ook wel zonder – niet in GB/VD]? Hij is epris van [verzot op] epsomzout [magnesiumsulfaat, Epsom = stad in Surrey]. ESR = elektronenspinresonantie = EPR = elektroparamagnetische resonantie. Een epub(!) [electronic publishing] wordt volgens het bestandsformaat EPUB gepubliceerd. Toen ze eropuit gingen, bleek hij erop uit te zijn om haar te versieren. Dit is een expressebestelling. Zij heeft een faible [zwak] voor fäh, petit-gris [bont van het Siberische eekhoorntje]. Die fade [feet] [vervloeien van film- of televisiebeelden, overgang] maakte een einde aan de fade [faa-duh] (slap, zouteloos) vertoning. We gaan feestvieren, een groot feest vieren. Dat schilderij vind ik flou [gewild onscherp]. Is dat fonduetje al besteld? Het is frips [schertsend: fris] buiten. Krulandijvie heet ook wel frisee. Op '*leman': (Jan en) alleman, belleman (BE, omroeper in straten), bieleman (schutterij), bolleman (bolman = klaverenvrouw en -boer), Brutus is an honourable man, deleman (in Indië: (huur)rijtuigje op twee wielen), dolleman (onbesuisd mens), every inch a gentleman (van top tot teen een heer), frulleman (knoeier), gentleman, lulleman (babbelaar – lullenman: brandweer), pieleman (o.a. penis), en would-begentleman.

2. Op '*lenman': billenman, borstenman, bollenman (SR: broodjesverkoper op straat, ook: bollenvrouw), brillenman (brildrager of opticien), bullenman (bulloper, gaat met de stier rond), jollenman (vaart met de jol – overzetveer; ook: vletterman), kielenman (kielman, witkiel, sjouwer), kolenman (kolenboer), lullenman (pijpgast bij brandweer – lulleman = babbelaar – ook: penis), pielenman (uithaler van ovens), prullenman (prulvent), schillenman (haalde groenteafval op) en bellenman (znw. bel, ww. bellen leidt tot belleman). Krijg nou de ftisis (lekker eufemisme – tering)! Hij heeft op zijn autoped geautopet. Gekwantiseerd is uitgedrukt in quanten. Na al dat gestres [ww.] volgde iets relaxeds. In de geüpgradede versie zongen ze een geuzenlied en dronken ze een geuzelambiek.

3. De geuite beweringen logen er niet om. Dit product is geoctrooieerd. Hebben jullie die goedevrijdagdienst bezocht? De Gouwenaar kreeg de gouwenaar [Gouda, soort van buikloop] van het IJsselwater. In de namiddag wordt het goûter, het vieruurtje, gegouteerd [gebruikt]. Zo'n gortenteller [gierigaard, vrek] kan weinig met gortepap. Hij viel op door zijn gratuite [onverplichte] gratuïteit [belangeloze vrijwilligheid]. Gratias, dank u! De gramineae [nee-jee, ook: gramineeën] zijn graanachtige planten, de Hominidae zijn de mensachtigen [hominiden, hominoïden, vb. mensaap]. Zet die stoel maar bij het grofvuil. Hij guetteerde [gèht – g van goal – bespieden, beloeren] de laborant of die bij de guttatie (het uitdruppelen) geen fout maakte. Kunnen jullie een guiro [goe-wie-roo, g van goal – klein slaginstrument] bespelen? Om haar haar droeg ze een gimpje (ook: guimpe [gèhmp – g van goal] – tulen halsbedekking met baleintjes – staafje), aan haar voeten gympjes [ook: gympies, gympen]. In de hafttijd rond Sint-Jan moet je oppassen voor die insecten [haft, haften] , die eendagsvliegen. Rond de Haarlemmerdijk – in Amsterdam – kon je heel wat soorten haarlemmerdijki/jes [praatjes, drukte, Haarlemmerdijks = tongval = dialect aldaar] gewaarworden. In de dierenfabel werd geroepen: haasje, rep je – en wel: haastje-repje – met het haasje-over [spel = bokspringen]. Hij was halfdronken, aangeschoten, entre deux vins. Voor dat bericht over die hasjhond moet je onder andere een hashtag gebruiken.

4. Aan zijn hardvochtige optreden had ik een hart(s)grondige hekel. De heibeiige [snibbig, kijfziek] croesus [zeer rijk man] werd achternagezeten door de heilige hermandad, at een hijlikmaker [= heiligmaker, kruidkoek voor bruiloften] en had de neiging om van het ene uiterste naar het andere te gaan: van de hei in de fij. Als de schildklier overmatig werkt, is dat hyperthyr(e)oïdie. Een ichtyologe is een viskundige (vr.). Is isoniazide een middel tegen tbc, een isocyanide bevat een isocyaangroep. 25 juli is het Jakobsdag, de feestdag van de Heilige Jacobus, geloof het of niet. Op de vierde zondag in de advent zingen we ' Rorate coeli desuper' ofwel 'Dauwt [archaïsch], hemelen, uit den hoge'. De japanologie houdt zich o.a. bezig met japannerieën, japonaiserieën, zeg maar: japonisme. Na dat mislukte joppie [job, baan] was ik weer Joppie (kleine Job). Als dicteeër zou je moeten weigeren ju-ju te spelen (paardje spelen – juju: iets met magie). De meeste Kaapstatters [Kaapstad] nuttigen graag Kaapse wolken [vla met dotjes geklopt eiwit]. Een Kamper steur is een kampersteur [dolle geschiedenis] en een Kamper ui is een kamperui [idem, dwaze streek]. Ken je Grieks: kat' exochen [èhn] (bij uitstek, per definitie), kalos k'agathos (rechtschapen naar lichaam en ziel, samenvatting van het Griekse cultuurideaal) en to kalon k'agathon (het mooie en het goede).

 

3282 Dictee zondag 21-05-2023 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 259 RL √

Dictee – dictees [3282]

Wekelijkse dicteetest 259 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 759

1. ……….. ontsteekt het nagelbed en ……….. de zaadbal.

a. Onychitis                                       orchitis

b. Onychitis                                       orchytis

c. Onichitis                                        orchitis

2. ………. ontsteekt het nierbekken en ………. het buikvlies.

a. Pielitis                                       peritonitis

b. Pyelitis                                      perytonitis

c. Pyelitis                                      peritonitis

3. ……….. de poortader en ………… de wervels.

a. Pyleflebitis                                spondilitis

b. Pyleflebitis                                spondylitis

c. Pileflebitis                                 spondilitis

4. ……….. de haarzakjes en ……….. de amandelen.

a. Trichitis                                      tonsillitis

b. Trichitis                                      tonsylitis

c. Trychitis                                     tonsilitis

5. ……… (oog, inwendig) en ……….. (veel gamen).

a. Uveitis                                           wiiitis

b. Uveitis                                           wiitis

c. Uveïtis                                           wiiitis

6. Gebruik jij vaak ………. en ………….?

a. t’tjes                                      z’tjes

b. t'jes                                        z’jes

c. t’tjes                                      z’jes

7. Voor …………..: zie de oester en …………. is baardschurft.

a. bissus                                   sycosis

b. byssus                                  sycosis

c. byssus                                  sicosis

8. In een ……….. koop je geen ………...

a. bacovenwinkel                        baba ganoush

b. bacovewinkel                          baba ganoush

c. bacovewinkel                          baba ganoesh

9. Die ………… is een fervent …………..

a. baglady                             sazspeelster

b. beglady                            sazspeelster

c. baglady                            sasspeelster

10. ……….. zijn gezichten en ………... huisbazen.

a. Bakkesen                                     balbesen

b. Bakkesen                                     balbessen

c. Bakkessen                                    balbesen

Oplossingen [259]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [259]

1a 2c 3b 4a 5c 6c 7b 8b 9a 10a

Contact: leentfaarrein@gmail.com