Dictee – dictees [2881]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 181, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (676)
1. Toen
hij mij had uitgebuit, was het ook uitgebuid. Het pak van Sjaalman
[grote verzameling
uiteenlopende voorwerpen, Multatuli, Max Havelaar]
bevat heel wat. De cirlgors [vogel]
vindt u (vind jij) in
Zuid-Europa. Het
petrarkisme is zo genoemd naar Petrarca [Italiaans dichter]. De palestrijnse muziek
dankt haar naam aan G.P. da Palestrina. Het woord 'philonisch' (niet
in GB, VD) slaat terug op Philo uit Alexandrië.
2. Hèhè, dat valt niet mee als je heg noch steg weet. Het über-ich (GB) is volgens Freud het superego. De uchiki kuri is een zekere pompoen.
3. Een trap heeft treden (trees, treeën) en je kunt beter geen tree (trede, treetje) overslaan.
4. De
Rabobank had vroeger de triple A-status AAA, de ING-bank en Fortis
hadden die bij lange na niet (VD
had vroeger 'bijlange').
5. De tribunenvergadering vond op tribunestoeltjes avant la lettre plaats. Kijk, daar heb je die rode wijn drinkende rodewijndrinkers weer. Een spoiler is een bepaalde voorziening om cd's niet te kunnen kopiëren.
6. Houd je maar niet van de(n) domme [GB/VD], het is hier van de kille noch van de gekke. Het dreamteam dat aan een dictee deelnam, was goedgeluimd, goed geoefend en goedgeïnformeerd [GB]. Hun schrijfsels waren goedgeschreven. De motie werd Kamerbreed aangenomen, de hele Kamer was ervoor. Het gebied zuidwestelijk Flevoland wordt ook wel Zuidwest-Flevoland genoemd. Flevoland is de provincie, waar Lelystatters en Emmeloordenaren wonen, de provincie dus waar Emmeloord en Lelystad bij horen. Gelderland met bijbehorende hoofdstad Arnhem ligt daar niet ver vandaan, Noord-Brabant en de daarbij behorende hoofdstad daarentegen echter weer wel. Daar ben je dan mooi vanaf! De cafébaas was privé-eigenaar van zijn cafeetje. Waar sta jij – nu nog partijintern – op de vigerende polllijst?
7. Bij de
controle van dictees in pdf-formaat vermoedde ik ergens tussen twee
e's een dubbele spatie. Met het zoeken naar een andere
e-spatie-e-combinatie en het nodige meetwerk werd mijn vermoeden
bevestigd. Een peper- en zoutvaatje vormen nog geen
peper-en-zoutstel. Heb je lekker gesnoozed? Een takkewijf
hoort (cryptogrammatisch!)
in het bos te leven, een klotewijf
klinkt (idem)
heel onnatuurlijk. En het pokkenwijf [znw.] maakte een pokkenherrie [znw.] vanjewelste (toelichting GB ook: van jewelste
en van je welste). NB Wel pokkeduur [bnw.]
8. De
uitdrukking 'bulletje en bonenstaak' is
oorspronkelijk afkomstig van de stripserie 'Bulletje en Bonestaak',
heel oorspronkelijk was dat zelfs nog met dubbel-o. Bij het gooien
met twee dobbelstenen kun je dubbel(e)
vijf (ook wel:
dubbelvijf, vergelijk: dubbelzes – VD)
gooien. De uitdrukking 'bel-etage' is quasi-Frans. Als je
jezelf committeert, toon je commitment [betrokkenheid].
Laat je niet bespioneren (via het spionnetje).
Potjandorie [bastaardvloek],
wat was dat nou toch
kei-jammer!
9. De mop die niet op de lachspieren werkte, was niet keiig [erg knap]; deze was zelfs haaiig [scherp] noch uiig [grappig].
10. Een oplossing? Ik zou bij God niet weten welke! Wist je dat 'bijlo' (bilo – bastaardvloek) van bij Gode afkomstig is?
11. Toen de rechtop lopende man even stilstond, was hij dus rechtopstaand. De veel bits en bytes omvattende publicatie, nota bene met reclame, ging diepgravend in op het seksleven van de bidsprinkhaan. Zijn er opvallende verschillen tussen de wajang wong en de wajang orang? Nee: beide zijn met levende spelers. Wajang = Japans poppenspel.
12.
Slechts op twee plaatsen [lemma’s
drie-eenheid en triniteit] werd
of wordt 'Drie-eenheid' in Van Dale niet met hoofdletters en dus
anders geschreven dan op de meeste andere plaatsen. Moleskin
(bevertien,
beaverteen) is Engels leer. In de
boekdrukkerij kom je halfleer
[ook: half leer] en heel leer [met geheel leren band, inclusief voor- en achterplat] tegen. Ook de
predestinatieleer gaat van dogma's uit. Aan de leerbar tref je
leatherboys uit de leerscene. De koksleerling hoopt leerling-kok te
worden. De Dordtse leerregels [2025 bij lemma 'formulier' overigens 'Leerregels' met hoofdletter! - gemeld bij VD] vormen een van de drie formulieren van
enigheid en die zijn opgesteld tijdens de Dordtse Synode. Ze was
zachtmoedig en leers, maar niet hardleers of hartbrekend. Lees bij
computerprogramma's vooral de leesmij [toen meestal op bijgeleverde diskette ...]. Legasthenie is leeszwakte. Je
hebt de Orde van de Nederlandse Leeuw, het volkslied de Vlaamse Leeuw
en daarbij de leeuwenvlag, als keizer de leeuw van Juda, als poema de
Amerikaanse leeuw, je kunt eruitzien als een leeuw en je kunt uit
volle borst zingen: "Hup Holland hup, laat de leeuw niet in zijn
hempie staan." Ik heb ooit de Grote Leeuw en de Kleine Leeuw
gezien, maar ook wel een middelgrote leeuw. Een Maltezer leeuwtje is
een maltezerhond. In Nederland was het LEF
het bekende Landbouwegalisatiefonds.
Ze droegen daar lefdoekjes [pochet,
in de borstzak].
13. Een legator [erflater] legateert aan een legataris. Dat ging geheel lege artis [l.a. – volgens de regelen der kunst]. In de heiligenlegende en de Marialegende kwamen mirakels voor. Het Leger des Heils [LdH] of heilsleger doet goed werk. Jij zou toch die koper-lood-tinlegering aanbesteden? De Here der heerscharen wil aanbeden worden. Het meervoud leges komt van lex (wet). In de muziek is leggiero: licht, luchtig, zonder nadruk.
