Dictee –
dictees [2860]
Vragen en
opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee
OUD 192, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee
van de dag (665)
1.
De Mast is een sterrenbeeld dat deel uitmaakt van het Schip Argo. Dat
was lachen, zo'n gewestelijke mastellenbijting
[volksspel met
mastel = bestel = broodje]! De
oorspronkelijke master of suspense [meester
van de spanning] was Hitchcock en
een master of business
administration heeft MBA
achter zijn naam staan. De mastiff kwam een mastino napoletano tegen,
nou dan weet je het wel. Mastoïditis zit niet achter de ellebogen,
maar achter het oor. Een mastvogeltje is een roodborsttapuit. De maté
is een boom of drank, 'mate' is een judoterm en matelassé is een
stof voor onder andere peignoirs.
2.
Een mater familias [huismoeder]
heeft meestal geen baantje, 'mater dolorosa' en 'mater gloriosa' zijn
synoniemen [Moeder
der Smarten, de Heilige Maagd (Maria)].
3.
De steigermaterialenfabrikant was een stijger op de beurs. Een
debrogliegolf (de
golflengte van De Broglie) is een
materiegolf. Mathemata pathemata
(wiskunde geeft
lijden; andersom betekent ‘pathemata
mathemata’: van pijnlijke ervaringen
leer je), dat is nu voor anderen
eens een wijs woord! Mati is de Sranan(g)tongo-uitdrukking
(de
takitakiuitdrukking, ook: Sranan(g))
voor lesbienne. De matinées musicales [concert
in de middag] waren adembenemend
mooi. In Vlaanderen sloegen ze er met de matrakken [knuppel,
gummistok] op los. Op de Gooise
matras [radio-
en tv-wereld in het Gooi]
wordt heel wat afgerotzooid. Matrilineaal is matrilineair [langs
de vrouwelijke lijn], dat is met
een afstammingslijntje door een liniaal te tekenen. Wat matroze
(kleur !)
is, zit niet bij de marine. De matrone gaf haar nichtje een
matroesjka [houten
poppetje, daarin weer ...] en
haar neef een baboesjka [idem,
feitelijk onjuist]. Ik stond
midden in de matses [het
razend druk hebben], toen ik
plotsklaps de matseive(s)
(matseva, mv.
matsevot – grafsteen) zag.
4.
Een mattemakolmaker is in volkstaal een
jenner, een vriendje [quasikoper]
van de marktkoopman. Wie heeft, zal gegeven worden, dat is het
mattheuseffect. Een Mauritiaanse komt niet uit Mauretania (maar
uit Mauritius). In het mausoleum
[praalgraf]
lag vast geen mauser [soort
snelvuurgeweer]. Het mava zit
tussen lava en hava (hoogactief
vast afval)
in. Daar koop je een maxi-japon voor een miniprijs. Met een maxim
[machinegeweer]
kun je schieten. Een vélocipède [eerste
modellen van een fiets = velo, waarop een velocipedist] in
maxiuitvoering is wel erg groot.
5.
De maxwell is de cgs-eenheid
[centimeter-gram-seconde
–
cgs-stelsel]
van magnetische krachtstroom. Brogues zijn gaatjesschoenen.
6. Maya
slaat terug op een inheemse benaming voor noordelijk Yucatán.
Mayday is een SOS-oproep [Save
Our Souls].
Wat ben jij een mazzelaar [geluksvogel],
ze wenste je mazzeltof [geluk].
Met de opleiding mbo-v [middelbaar
beroepsonderwijs
– verpleegkundigen]
kun je voor de(n)
(n:
archaïsch) dag komen. Kun je met
mbira's (lamellofoons),
Zimbabwaanse muziekinstrumenten, de mbalax, die swingende muziekstijl
uit Senegal, exact imiteren? Van zijn met de mcbaan (hamburgerbaan,
mcjob) zuurverdiende geld kocht
hij een 27MC-bak(!).
De mdl-arts [maag,
darm,
lever]
kreeg zijn koffie op een mdf-blad
[medium
density
fibreboard],
een soort lijmgebonden vezelplaat. Mea culpa [schulderkenning],
ik had moeten uitleggen dat ME staat
voor myalgische encefalomyelitis.
Schrijf je meao-school [historisch:
school voor middelbaar
economisch
en administratief
onderwijs]
nu met of zonder koppelteken, maar vooral: waarom? Het is een gedeeltelijk initiaalwoord, dus net als vwo-school en vwo'er ook meao'er, heao'er en heao-school, meao-student! Gino, een mecano
[mecanicien],
speelt graag met de meccanodoos.
7.
De term 'mecenas' [kunstbeschermer]
is te danken aan de historische Romein Maecenas.
Mecalo
(Mcal)
is een verkorting van megacalorie.
8.
Hoeveel mecklenburgers [paardenras]
kon je voor honderd mechelaars [zilveren munt] kopen? De winnaar kreeg een vetleren
medaille. Een beetje rooms-katholiek draagt de miraculeuze medaille
[met afbeelding
van de Heilige Maagd Maria].
Medelandgenoten, verenig(t)
(analogie, wel:
archaïsch) u! De coassistent
deed alle werk. De médecine après la mort [medicijn
na de dood] smaakte als mosterd
na de maaltijd. De Griekse zegswijze 'mèden agan' betekent 'niets te
veel', 'alles met mate' (ne
quid nimis). De minister
ondertekent een wet mee (mede)
met zijn contraseign. Jouw complice [medeplichtige]
heeft meegedaan. Je hebt toch geen complicecomplex [n/s]?
Het wordt tijd voor een mediaoffensief. Een sjamaan is een
medicijnman
(priester-tovenaar).
Een mediator medieert [bemiddelen].
Drukkers gebruiken de Hollandse mediëval
[drukletter]
en de Erasmusmediëval [lettertype
– niet in wdb.]. De
mediëvistiek is de studie van de middeleeuwen. Een medina is een oud
stadsdeel van een Arabische stad.
9.
De medioneerlandistiek bestudeert het Middelnederlands. De Medische
[m.b.t. Medië –
en Perzië ...] inwoners kregen
medische adviezen. De mediterrane keuken vind je langs de
Middellandse Zee, de Mediterranée. Sherry en biefstuk kunnen medium
zijn, een kledingstuk draagt in dat geval de aanduiding M.
De jazz- en medleyzangeres krijgt mediwiet en drinkt als regel medoc,
een rode bordeauxwijn van doorgaans uitstekende reputatie afkomstig
uit het gebied op de linkeroever van de Gironde ten noorden van
Bordeaux. De mee-eter had mee-eters, comedones [talgkliertjes].
Houden krabben van meekrap en houdt een meekrapboer van
sliptongetjes? Ook tapiocameel is gemalen. Een meeprater is een
vleier (een
jabroer). Des te meer betekent
temeer. Finland is het land van de duizend meren. Wat was die ME'er
[mobiele eenheid]
een dilettant, zeg! Een meerdaags congres duurt langer dan één dag.
10.
Van dictee [OUD] 200 maak ik maar iets speciaals, oftewel een 'echt'
dictee! Zullen we het erotisch woordenboek maar in één keer afdoen,
dan hebben we dat ook maar weer gehad. Daarin staan: vanilleseks en
auto-erotiek, teasen [prikkelen,
verleiden – tot koop], kinky
seks [enigszins
pervers, verdorven], geilneef,
cyberseks [via
internet], coitus oralis [orale
seks – maar: de coïtus en coitus
interruptus], de baan opgaan om
te barebacken [anale
seks bedrijven zonder condoom],
maar niet met een breezerknaapje [doet
het voor een 'drankje'],
cunnilingus of -linctus = beffen, vibrator of mechanische kunstpenis,
opwindend: naar iemands pijpen dansen (of
na iemands dansen pijpen?),
fellatio [penis in
de mond, fellatie, blowjob, pijpbeurt]
en ten slotte een matrozenpakje, of bedoel je een matroze(!)
pakje?