Dictee – dictees [2638]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 338, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (519)
1.
Let erop dat je 'hatsjie' en 'hats(i)ekadee'
goed schrijft! Dat geldt ook voor høken [uit
je dak gaan] en holadijee. De
ghibil [wind]
teisterde de gerbils [woestijnrat].
Het ene moment zit je te heibeien [tieren,
schelden], het andere te jubelen:
je moet niet zo van de hei in de fij gaan [van
het ene uiterste tot het andere].
Hij heftte [heften: glas
heffen, stevig drinken] flink in het
café. Een hijlikmaker is een kruidkoek voor bruiloften. Bij een
heiligverklaring wordt iemand heilig verklaard. In de HEMA-winkel
[eigennaam; GB:
Hemawinkel – thans verwijderd!!!]
had de hell's angel [lid
motorclub] een hell of a job
[zwaar karwei].
Al kan een hertshoorn [plant]
trillen, toch heeft deze niets met de eenheid hertz [geluidssterkte]
te maken. Een hesychast is een contemplatiemonnik. De negende
symfonie van Schubert wordt ook wel de himmlische Länge genoemd. Zou
er in de hippocratische [Hippocrates,
die van de eed] tijd ook al
hip(p)ocras,
kaneelwijn, gedronken zijn? Een hobiecat is een catamaran [boot].
Toch een rare vertaling van 'cour du père Duchesne': 'het hof van
Jan Vlegel'. Hij wou mij een honingraat geven [vgl.
haringgraat].
2.
Een hordeolum is een gerstekorrel
(strontje). (Preëminente
– wel: pre-embryo)
dicteedeelnemers zitten vaak in een
hors-concourssituatie. Het
Horecaf-bestuur zetelt in Amsterdam(?). Bij ruwe mannen tel je zo:
één huib, twee huipen. Een wasbloem is een hoya. Het is daar
huisje-boompje-beestjetoestand, heel
gewoon. Het hutchinson-gilfordsyndroom [veroudering]
was bij de hussieten [aanhangers
Johannes Hus] onbekend. Was de
humboldtpinguïn met humboldtien, oxaliet, vergiftigd? Valt er nog
wat te huttemannen, is er nog iets te slijpen [seksueel]?
Hybris [ie
ih overmoed – VD
ook: hubris]
komt voor de val. Met het woord 'hydroformylering' kun je de
oxoreactie als chemisch proces goed weergeven. Iemand aanspreken met
'mijn duifje' duidt op een hypocoristicon
[vleinaam].
Hypo- en hyperthyr(e)oïdie
treden op in de schildklier. Ibuprofen is een
acrylpropionzuurderivaat. Een idée reçue [algemeen
aanvaard] is geen idee-fixe
(meer;
dwangvoorstelling). De ibadieten
[zekere
islamitische stroming] vind je in
Oman, op Zanzibar en in Noord-Afrika.
3.
Bij ichtyosis lijk je eerder van de vissen dan van de ratten gebeten:
ichtyologie is immers viskunde (geen
wiskunde)! De Griekse y is de
i-grec [bij y-as
zeg je 'ei' en schrijf je dus een y'tje].
Een inquilien is een commensaal. Ik heb het precies zo geït [=
hitten – uitgemikt]. De
pelgrims naar Santiago de Compostela (VD
– NL: ll) (St.-Jakob)
[Santiago =
Heilige Jakob,
St.-Jacobus
(sic)]
keken omhoog naar de Jakobsstaf (Gordel
van Orion – 3 sterren). Karel
zal wel weer Joppie [kind
van de rekening] zijn. De kleine
Job voerde een joppie [klusje]
voor zijn buurman uit. Een j-zak is een banaanzak. Hij riep
'kiep kiep kiep' en toen kwamen de kippen aangelopen. Er is niets
lekkerder dan een versgebakken broodje bij een espressootje van
versgemalen koffiebonen. Het willen behoren tot het dicteevedettedom
betekent continu(e)
strijd. Charlotte heeft vues [een
oogje] op Peter. Het man- en
vrouw-zijn heeft al tot meerdere dissertaties geleid. Het was puur
een kwestie van vree en genâ. Het internet-GB kun je frank (B.-N.
ook: vrank) en vrij gebruiken. Je
mag zowel 'vosschool' [vohs
SR – voortgezet
onderwijs senioren] als 'vos-school'
[vee-oo-èhs
– vgl. m.o.k.-school
– moeilijk
opvoedbare
kinderen]
schrijven. Op een
voj-school volg je voj
[SR – voortgezet
ondw.
junioren].
De beide zustersscholen [nonnen]
zijn zusterscholen van elkaar. Mijn betoudovergrootmoeder was
zangpedagoge. Een zundgat zit in ouderwetse vuurmonden, een zurkel is
klaverzuring.
4. De voetianen [aanhangers Voetius – hoogleraar theologie – verwierp leer van Copernicus] houden als regel niet van voetjevrijen. Onderaan [GB – voorzetsel] de vlizotrap groeide een vlijtig liesje [plant]. Hij werkte op de vitrageafdeling. Jan en Kees zaten in verschillende vierden [klas]! In de vide [open ruimte] werden vidés [BE: kippenpasteitjes] genuttigd. Het wengé is een houtsoort. Wegwezen jij! Met haar moeë lichaam moest ze die weeë lucht nog verdragen ook! Nou vooruit, 'wied' en 'weed' [marihuana] rekenen we allebei goed! Zouden wij ons geen Wanen [goden] wanen? De WAM-sticker duidt in NL op de Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen. Een wakaman [straatslijper] verdient de kost met hosselen [klusjes doen]. Een wahabiet is een streng orthodoxe islamaanhanger. En dan nu het grote geheim van het GB: 'wa-aleikum as-salam'! Rara. Het is een antwoord op: salam aleikum (vrede zij met u). Het staat zwart-op-wit dat de zwart-witfoto al betaald is. Wat valt er nou nog te zwartepieten over die Zwarte Zeevloot?
5.
De zoutevis was goed van zoutte.
Wie zou zorg dragen voor het buitengebeuren? De Zondagswet geldt
zonder meer voor elke zondag. Hier verkoopt men zoete-
en rauwmelkse kaas. Op de [letters]
zmlk-school [zeer
moeilijk lerende
kinderen] wisten ze wat een zloty
[munt Polen
PLN]
was. Hij was niet zinnens [van zins] dat
geld terug te geven. Ter eenre zijde gelden ditjes, ter andere
datjes, ditjes en datjes dus. Ik ben onder een goed gesternte, het
Zevengesternte, geboren.
6. Die zeugenhouderij was beslist geen voor-de-gek-houderij. Er gold een zerotolerancebeleid, met zero tolerance dus [niets toestaan – nultolerantie(beleid)]. Een zarzuela is onder andere een Spaanse stoofschotel. Kun je ze ook nooit uit elkaar houden: de yucca (een plant – met de yuccamot) en de yuca (maniok)? Het moge duidelijk zijn, dat hier een zekere volgorde voorgeschreven is (die moet u naschrijven!). Vermoed mag worden, dat het GB met yaws de ziekte framboesia (wel/niet) bedoelt: doorhalen wat niet van toepassing is. Het yin en het yang vormen als actieve vrouwelijke en mannelijke beginselen in de kosmos één geheel. U weet dat er een fraaie symbolen voor bestaan. In X-benen zitten ongetwijfeld xanthine [zit ook in urine] en X-chromosomen, maar waar zitten dan die Y-chromosomen in? Je kunt maar beter geen WW-uitkering [Werkloosheidswet] hebben. Wybertjes worden meestal gegeten. Je weet toch dat 'wysiwyg' betekent: what you see is what you get? Met zo'n writer's block(aandoening) komt zijn roman in het geheel nooit af.
7. Met een wordprocessor kun je ook Wordteksten te lijf gaan. De would-beactrice kwam terecht in het woon-zorgcentrum (NL – BE: woonzorgcomplex). Haar partner moest echter nog deelnemen aan het woon-werkverkeer. De witgehandschoende arts onderzocht haar. Ze hadden uitzicht op de wodanseik. Er zijn twee afkortingen voor het Wetboek van Strafrecht (schrijf ze op, ze worden niet voorgelezen): … (WvS) en … (W.v.Str.) ... [ook: Sr] Het walhalla is een kwestie van wishful thinking. Begrijpt u trouwens waarom we wel 'fulldress', 'fullprof' en 'full speed' schrijven? Met de Wob [Wet openbaarheid van bestuur] in de hand kom je door het ganse bestuursland. Wisi (Sranantongo) is zwarte magie, kwaadaardige betovering. Een penny dreadful is een goedkope roman, een stuiversroman. Het bovennatuurlijke wezen winti is onderwerp van wintirituelen. Ze kuierden eendrachtelijk door de winkel-wandelstraat. De stille willie had een voorliefde voor de windefamilie. Hij was van goeden wille, maar men werkte hem willens en wetens (nolens volens) tegen. Het is wik noch wak [geen boe of bah zeggen] met dat illustere gezelschap.
8.
Zij hebben het wij-gevoel, maar wij hebben het complete
wij-zij-gevoel. De opening van het
wijdmazige visnet stond wijd open. De wijdte van de mazen werd
wijdlopig door de wijdbefaamde nettenboetster uit de doeken gedaan.
De hoofdpersoon van de whodunit dacht met white spirit, lakbenzine
nota bene, high te kunnen worden. Bij de wherry [sportroeiboot]
hadden ze een flinke voorraad whiskygrog en whisky-soda ingeladen; ze
waren klaar voor het innemen (inladen).
De ossi's en de wessi's hadden een ontmoeting met de aussies in de
Wetstraat [regeringscentrum
Brussel].
9. Ik zoek nog even op '*cra*'. Oogst onder meer: xenocratie [vreemdelingenheerschappij], wisecrack [kwinkslag – geen persoon], viscerocranium [aangezichtsschedel *], thalassocratie [op zeemacht berustende staatsmacht], splanchnocranium [aangezichtsschedel *], skyscraper [wolkenkrabber], sjoeracratie [islam: bewind door raad van wijze mannen = sjoera], Sint-Bureaucratius [spottend: de bureaucratie], scrapie [schraapziekte – vgl. gekkekoeienziekte], Sacra Scriptura [Heilige Schrift], rugcrawl [zwemnummer], robinocratie [heerschappij van togadragers, advocaten], quoad sacra (wat de geestelijke zaken betreft), presocratici [voor Socrates], porte-crayon [buisje voor potlood], picraat [zout van picrinezuur], oxycraat [zeker mengsel als verfrissende drank], ochlocratie [door gepeupel beheerste samenleving], macramé [knoopwerk], macrameeën [ww.], meritocratie [status bepaald door prestaties en capaciteiten], lycra [zekere vezel van kunststof], kleptocratie [hoge heffingen voor burgers als 'diefstal'], jus in sacra [ook: jus circa sacra = recht van vorst/staat in kerkelijke zaken], hovercraft [luchtkussenvaartuig], gynocratie [vrouwenregering], from scratch [van scratch af = van nul af aan], exsecratie [ontwijding], eenhapscracker, dixiecraten [democraten in zuiden VS], crazy, crayon [tekenstift of tekening], crawlen [zwemnummer], cravate blanche [white tie = groot avondtoilet], crash [groot bankroet = krach of ongeval], craquelé [bnw.: vol kleine barstjes], crank [tussen pedaal en trapas van fiets], crapaudje [leunstoel], cranerie [pralerij, overmoedig gedrag], crambe repetita [crambe recocta of crambe bis cocta: oude koek], crackjunk [drug(s)gebruiker met crack], crachat de roi [ridderorde, waardigheidsteken] en een amigocratie [door vriendjespolitiek gekenmerkt bestuur]. Zoek de betekenis zelf maar op! At your service ...
10.
Met de USD wordt de US-dollar
aangeduid. Hier volgen nog wat andere munteenheden: de zaïre (Zaïre
– nu CFA-frank), de (renminbi)
yuan (China
– CNY),
de yen (Japan
– JPY),
de won (Noord- en
Zuid-Korea – KPW (Noord)
en KRW (Zuid)),
de vatu (Vanuatu
– VUV),
de tugrik (Mongolië
– MNT),
de tolar (Slovenië
– SIT),
de tenge (Kazachstan
– KZT),
de taka (Bangladesh
– BDT),
de tala
(West-Samoa
en de Tokelaueilanden – WST),
de sucre (vroeger
in Ecuador
– ECS,
nu: USD), de somoni
(Tadzjikistan
– TJS),
de sjekel (Israël
– ILS),
de shilingi (Tanzania
– TZS),
de rufiyaa (Malediven
– MVR),
de roepie (Nepal
– NPR),
de riyal (Saudi-Arabië,
ook: oe – SAR
– 2020 ook Qatar! ?),
de quetzal (Guatemala
– GTQ),
de pula (Botswana
– BWP),
de peso (Filipijnen
– PHP),
de pengö (Hongarije,
tot 1 augustus 1946), de pa'anga
(Tonga
– TOP),
de ngultrum (Bhutan
– BTN),
de metical (Mozambique
– MZN),
de lilangeni (Swaziland
– SZL),
de kyat (tsjaht
– Myanmar
– MMK),
de grivna, grivnya of hryvnja (Oekraïne
– UAH),
de gourde (Haïti
– HTG),
de escudo (vroeger
in Kaapverdië), de dalasi
(Gambia
– GMD),
de cruzeiro (vroeger
in Brazilië), de cedi (Ghana
– GHS),
de birr (vroegere
Ethiopië –
ETB),
de boliviano (Bolivia
– BOB),
de afghani (Afghanistan
– AFN),
de ariary (Madagaskar
– MGA),
de baht (Thailand
– THB)
en het pond sterling (Groot-Brittannië
– GBP).
