Dictee – dictees [2565]
Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee OUD 396, geheel herzien naar situatie 2022
Dictee van de dag (461)
1. Effilochéfranje is mesfranje. De moerasslak is ovovivipaar. Zij heeft zich eigen gemaakt, hoe je eigengemaakte kaas maakt. De ontwerper van de Eiffeltoren komt niet uit de Eifel. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen electroclash, elektropop en electric boogie? Met z'n elven dansten de elfen op het elfenbankje (het meervoud van alf is alven …). De Elvislookalike droeg elvisbakkebaarden. Was die heel oude elzevieruitgave in elzevier [lettertype - geen s] gezet? Voor emaceratie [vermagering] is een streng afvalregiem (ook: -regime) nodig. De redenaar was met eloquentie [welbespraaktheid] begiftigd. Een elucubratie is een moeizaam tot stand gebracht werkstuk (bij nacht en ontij). As, suiker en zout kun je elueren [uitlogen]. Een elusief [ongrijpbaar] abstractum [abstract begrip] ontglipt aan een nauwkeurige omschrijving. Het Hebreeuwse woord voor God is Elohiem (VD). [Eerbiedig:] De naam van Hem wordt aangeduid met de vier letters JHWH (Jahwe(h) - JHVH - Jehova - hierachter in wdb. geen h, wel in Latijn). Hij hield een eloge [lofrede – VD, GB] op El Niño [opwarming zeewater] . Ellenwaar of ellengoed is ellenlang en wordt afgemeten langs de elleboog.
2.
Het bijvoeglijk naamwoord émail-cloisonné (ook:
cloisonné) geeft aan: met
gekleurde figuren waarvan de omtrekken door smalle metaalranden zijn
aangegeven (antoniem:
champlevé). Is een elizabethaan
een aanhanger van koningin Elizabeth I? In
ieder geval tijdgenoot. Een elliottgolf gaat aan een
omvangrijke koersval op de beurs vooraf. Taaislijmziekte is
mucoviscidose. Met ME wordt myalgische
encefalomyelitis aangeduid. De prinses
heeft zich geëncanailleerd [omgaan
met mensen beneden zijn of haar stand].
Een encas (in het
geval dat) is een lichte
noodmaaltijd. Bellettrie is beoefening van de schone letteren. De
enakskinderen zijn naar de reus Enak genoemd. Ik wil graag dat
empireameublement [geen mv.]
[ahn-pie-ruh] [Empire:
het Franse keizerrijk van Napoleon I (1804-1815)].
Een emp is een elektromagnetische
puls. Ook voor
emo-tv kun je een Emmy
(Emmy Award)
krijgen. De emmentaler komt uit het Emmental, het dal van de Emme.
Het Ajaxbestuur en de raad van commissarissen traden en bloc af. De
Emmaüsgangers zijn twee discipelen van Jezus.
3. Een émissaire, een emisario, is een spion. De éminence grise [graue Eminenz, grijze eminentie] had een uitgesproken mening. Emfase is nadruk bij het spreken. De emeritus predikante leed aan embonpoint, gematigde corpulentie. Embolie betreft een bloedstolsel in de bloedbaan. Via een embarcadère [aanlegplaats, spoorwegperron] kun je embarkeren (antoniem: debarkeren). Gezocht op '*cycl*': wandelende encyclopedie, upcyclen (afval hergebruiken in de vorm van een product van een hogere kwaliteit), ultracyclist (beoefent een soort van duurfietsen), recyclen en recycleren, tetracycline (een antibioticum), thiacyclobutaan, tricyclische antidepressiva (werken in drie cyclussen, cycli), epi- en hypocycloïde (kromme lijnen uit de wiskunde), hexachloorcyclohexaan, cyclothymie (manisch-depressieve psychose), encycliek (pauselijke zendbrief), cycloïde (radlijn, roltrek), cyclocross (veldrijden) en bicyclekick (in het voetbal een omhaal).
4.
PCP is fencyclidine
(oorspronkelijk:
ph(!)).
Gezocht op '*ist*': zittekist,
zenboeddhist, zeitgeist, whist (kaartspel),
vocalist, eerste violist (eerstevioolspeler),
utraquist (calixtijn),
ubiquist (voelt
zich overal thuis),
Tsjechovspecialist, trotskist, trapezist, toponymist, thomist,
taoïst, Talmoedist, slavist, soulgitarist, shortlist, shintoïst,
sede-vacantist, schöngeist (estheet),
sanskritist, salafist, royalist, rockgitarist, renaissancecomponist,
reïncarnist, radiësthesist, quiëtist, pyrronist, putschist,
poujadist, panegyrist (lofredenaar),
orangist, oculist, non-theïst(e) [hanteert geen godsbegrip],
noëpedist, 'ndranghetist, multi-instrumentalist, minnelist,
mercantilist, mensjewist, meharist, mahdist [Mahdi, Verlosser moslims], maag-darmspecialist, de Londense mist, librettist,
langeafstandsspecialist, leerling-machinist, keiist (stratenmaker),
graecist, franquist, Francofascist,
fortuynist, fetisjist, eendagstoerist, christensocialist, akmeïst(e) [stroming Russische dichtkunst - adamisme] en
bovist [ronde stuifzwam].
5. Bij de encierro razen de stieren door de straten. Hoe luidt die gedecodeerde boodschap, geëncodeerd en clair? Bij de enclisis zeg je 'wacht-ie' voor 'wacht hij', bij proclisis zeg je 'twas' voor 'het was'. Ze was nog in deshabillé, in nachtgewaad, ongekleed [ook: en déshabillé]. Waarin verschillen de en-en- en de of-ofgeneratie [en/en-, of/of-]? De en-dépôtgeving [en dépôt] was en détail beschreven. Hij ging en garçon (als vrijgezel), maar kwam als fiancé terug. Enfin seuls, dachten de torteltjes. Moet je die enfants chéris [+ lieveling] toch eens zien! De paarden waren en flèche, achter elkaar, bespannen. Is dit enfant gâté [verwend], perdu [verloren], prodige [wonderkind], prodigue [Bijbeltaal: verloren zoon] of terrible [brengt anderen in verlegenheid]?
6. Een van de engelenkoren is (de) Engelen. Het collier woog twintig engels [oud goud- en zilvergewicht, geen mv.]. En passant [terloops] werd de pion met een en-passantslag veroverd [e.p.-slag]. In de Enkhuizer almanak las je, hoe je een enkhuizer [slag van kabel om beting, bolder] op het touw kon leggen. De foto was en profil [van opzij] en dus niet en face [van voren] genomen [trois-quarts houdt het midden daartussen]. Zullen we dit en plein public [in het openbaar] of en petit comité [vertrouwelijk] afhandelen? Ze was en négligé, nog in haar nachtgewaad, een negligeetje, zo bevestigde de livreier en nage [geheel bezweet] en pantoufles [niet-officieel]. De start was moeizaam maar we zijn en marche [op weg, onderweg]. In een enneagram worden negen typen persoonlijkheden onderscheiden. Zijn allerenigste(!) kleinkind kreeg van opa een en-ofrekening [en/of-]. De militairen stelden zich en masse (in groten getale) en haie [als een haag, naast elkaar] op. Stop dat maar in het entrepot [pakhuis, opslagplaats i.v.m. invoerrechten]. De volgende uitdrukkingen bevatten 'entre': entre la poire et le fromage (tussen neus en lippen), entre deux guerres (interbellum), entre deux vins (halfdronken), entre-deux (tussenzetsel) en entre chien et loup (in de schemering).
7. Zijn en train [op dreef - attr. bnw.] ijver verraadde entrain [voortvarendheid, aanstekelijke ijver]. Aju, paraplu, nu heb ik toch mijn en-tout-cas [paraplu, tevens parasol] verloren. Op het menu stond een entrecoteje. Entr'actemuziek wordt in de pauze gespeeld. Ensilage is inkuiling, entartete Kunst stamt uit de nazitijd, enté is een heraldiekterm met betrekking tot een schild, een entente cordiale is een vriendschapsverdrag en enteritis regionalis is crohn, de ziekte van Crohn. En tête is aan het hoofd en een en-tête is een koplijst bij de drukkers. Je kunt evengoed zeggen dat je broer wel even goed is als jij. Een blinde is vaak epikritisch [in staat zeer kleine verschillen in temperatuur, pijn, tastgevoelens e.d. waar te nemen]. Epochaal is epoque makend, epochemachend. Velours épinglé heeft fijne ribben. Deze en-voguemode [in zwang, in trek – en vogue] bekoort me. Het envoûtement is een zekere magische handelwijze. Mag je een econoom ook een handelswijze noemen? De epididymis [mv. epididimydes] is de bijbal. Een epifyt is een plant die op andere planten groeit zonder dat hij daaraan voedsel onttrekt (antoniem: endofyt).
8. Azoïcum, proterozoïcum en fanerozoïcum worden eonen [tijdperken in de geschiedenis van de aarde] genoemd. Een eolusharp werkt eolisch [met of door de wind]. Een envoyee is een gezondene - diplomatiek vertegenwoordigster [m. envoyé]; zij hield een kleine épagneul (spaniël), een cockerspaniël. Denk je echt dat epauletten eo ipso [vanzelf] gestreken worden? Epistolografie is de kunst van het briefschrijven. Iemand met een epistolair talent beheerst die. In epoxyhars [kunsthars] zit geen epoxide [chemische verbinding]. Spelen erytrocyten [rode bloedcel] een rol bij erytrofobie [bloosangst]? Eponymische [eponiem - naam voor zaak gebruiken] termen zijn 'chesterfield' [graaf: Earl of Chesterfield], 'Brooklyn' [Breukelen] en 'pasteuriseren' [Louis Pasteur]. Het meervoud van epos (epopee, meervoud: epopeeën) is epossen of epen (een klein epos is een epyllion). Een adjectief van equinox is equinoctiaal [ook: equinoxiaal]. Een equalizer is een regelbare voorversterker. Hij was er epris [verliefd, verzot] op. Equatoriaal-Guinee (Guinea) ligt in equatoriaal Afrika. Een eppo is een malle eppie. Hebben ergocalciferol [vitamine D2] en ergotalkaloïde [kan weeën opwekken] iets met elkaar te maken? Nee, dus. Dat zou niet bij me opkomen.
9.
De erentfeste [zeer
achtbaar] eredoctor was geen
liggend of zittend patiënt, hij was nog erectiel [zich
kunnen oprichten]. Vind je ook
niet dat ze er slordig bij loopt? Hij heeft het plan erdoor
gedrukt. Een bos doorjagen kost geen geld, zijn vermogen
erdoor jagen wel. Ik blijf erbij: hij kan de bonus erbovenop krijgen.
Clara reed op de fiets, Tine zat erachterop en Anne reed erachter op
de fiets. Het kan raar eraan toegaan, je
kunt ergens aan toe zijn en je kunt ergens aan onderdoor gaan.
Wielrennen is afzien, maar bij de renners kun je dat vaak niet aan
hen af zien. Het kan erop aankomen
[GB]
en je moet erop aan kunnen [GB;
VD: erop
aan kunnen]. Kom,
eropaf! We zullen erop afgaan (GB,
VD ook – 2022).
Jeruzalem heeft weinig van een vredesstad met vredestichters. Naar
verluidt luidde een luide knal nochtans de vijandelijkheden in,
althans naar luid van de correspondent ter plekke. De Bastille was
het bastion van het ancien régime [voor
de Franse Revolutie]. De Bataks
reden op batakkers [Batakse
paarden]. Bathmetaal [begin zin] is een
legering.
10.
Hij is erin geslaagd erin te lopen, te tippelen, te trappen [vgl.
er instinken - GB 2025 erin stinken * - niet voor dictee]. Dat gaat erin als gesneden koek [of Gods woord in een ouderling]. Hij is er
volledig ingestonken - maar zie *. Wat zijn de erin verwerkte ingrediënten? Dat
moet ermee door kunnen. We zullen ernaartoe gaan. Zij zullen ernaar
uitzien. Ze kunnen wel eromheen draaien, maar ze zullen niet
eronderuit kunnen. Het zal erop aankomen. Zij komen erop af (GB,
VD 2022 ook!).
Zij drongen erop aan, dat de bewoners er niet zouden op
achteruitgaan. Ze moeten eropaan kunnen [VD,
GB: erop aan kunnen], ze moeten
ervan op aan kunnen. We zullen (GB,
VD:)
erop afgaan en eropin slaan (VD).
