2097 Dictee zaterdag 13-02-2021 (1) dictee Dictee van de dag (118) √

Dictee – dictees [2097]

Oefendictee 739 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (118)

1. Hij is vast vooruitgelopen. Je moet niet op de zaken vooruitlopen. Het huis staat niet meer te koop. Zouden ze er niet (meer) af willen? Astrakin is een zeker cloqué dubbelweefsel. Echt een prachtvink, die hoogrode astrilde! Rode bordeaux heeft een astringence [beetje wrange smaak]. Een astroïde [stervormige kromme lijn] heeft niets met de asteroïdengordel [planetoïdengordel] van doen. Hoe groot is een AE, de astronomische eenheid [gemiddelde afstand tussen de middelpunten van de aarde en de zon: 149.600.000 km]? A suo arbitrio: naar eigen inzicht. Mijn aanbod is slechts geldig as we speak [op ditzelfde moment]. Het plein-air [schilderen in de vrije natuur] heeft toch wel zo zijn charme. A teneris (annis): van kindsbeen af (denk aan tiener of teenager). Een atheroom is een onderhuids gezwel (een wen). Atheromatose (atherosclerose, arteriosclerose) is aderverkalking. Athymie is ontbreken van de thymus, de zwezerik. Bij de oude Grieken was atimie eerloosheid. De berberherten graasden onder de atlasceders.

2. Bespreek de verschillen eens in aard- en Marsatmosfeer, met name wat de dampkringdruk in (hecto)pascal [hPa] betreft. Ik koop dat atomizertje [verstuiver]. Een atoomstraal is een covalentstraal [afstand kernen gebonden atomen] of een vanderwaalsstraal [niet-gebonden]. Hij begon à tort et à travers = in het wilde weg om zich heen te slaan. Die slag moet je à tout hasard [in elke geval] binnenhalen. Is vermaak een panacee [wondermiddel] voor atra cura (duistere zorgen)? Atropine [verdoving, pupilverwijding] is een racemaat [racemisch mengsel: evenveel links- als rechtsdraaiend] van hyosciamine [alkaloïde uit planten van de nachtschadefamilie]. Is een hospice (niet: hospies) een atrium mortis [voorportaal, voorbode van de dood]? Hij deed van zijn attachement, zijn genegenheid blijken, via een attachment [bijlage] bij de e-mail. Geeft een leuk geluid: attacher le grelot ((de kat) de bel aanbinden). In Attica vind je behoorlijk wat attica's [attiek, bouwkunde, staand vlak]. Droeg Attila de Hun een attila [kort met tressen versierd huzarenbuis]? Zij is een brekebeen,
drop-out, ratee, loser, au banquet de la vie, infortuné convive: rampzalige gast aan de dis van het leven. Ik ben au bout de mon latin [aan het eind van mijn Latijn]. Het menselijk geslacht: audax Japeti genus (eigenlijk: Prometheus = stoutmoedige zoon van Japetus).

3. Kun je met deze audio-installatie audio-opnamen maken? Waarom staat er in een dictee altijd 'tv- en filmbeelden' en niet 'film- en
tv-beelden'? Met de aufklärung wordt de verlichting (niet die van de fiets) bedoeld. Dit drukwerk is in augustijn [lettersoort, cicero] gezet. Dat stamt nog uit het augusteïsche [Romeinse keizer Augustus] tijdperk. De clown gedroeg zich als een domme august. Heden verscheen voor mij … au naturel [naakt] … De ploeg presteerde matig: het was aurea mediocritas (de gulden middenmaat). Een aureus [Romeinse gouden munt] was vijfentwintig denarii waard. De denarius [enkelvoud] is een Oud-Romeinse (GB) zilvermunt, die zelf weer tien asses of assen waard was (enkelvoud as, kleine koperen munt). De auri sacra fames (vervloekte honger naar goud) heeft veel kapotgemaakt. De aurora australis (zuiderlicht) en (de aurora) borealis (noorderlicht) kun je niet terzelfder tijd (tezelfdertijd) zien. Die schilder werkt aus der Tiefe seines Bewusstseins: uit de diepte van zijn bewustzijn.

4. 'Trouwer' [huwelijk] lijkt me een typisch Vlaams woord. Een autarchie [onafhankelijk zelfbestuur] garandeert geen autarkie, zelfvoorzienende economie. Een ASS is een autismespectrumstoornis (lijders eraan hebben soms een autipas = legitimatie als autist). Die groep omvat ook asperger [ziekte, syndroom van Asperger] en PDD-NOS [pervasive developmental disorder not otherwise specified]. Wonen alle Azeri's [Azerbeidzjanen] in Azerbeidzjan? Nee. Het devies van een
nu-of-nooitmoeder, een nonmoeder, is: aut nunc, aut nunquam (nunc aut nunquam; ook: aut omnia, aut nihil – nu of nooit). Ook de autoadministratie moet je zelf doen. Als je in de auto belt (niet handsfree), komt je auto licht op de autobelt terecht, en jijzelf … Wat mag een autocefale kerk [oosterse kerken die niet onder de patriarchen van Constantinopel, Alexandrië of Antiochië ressorteren] wel zijn? Wat houdt autocorrectie in voor een tekstverwerker en voor een chauffeur [zelfverbetering]? Een molen(wiek)vliegtuig heet nog niet zo lang autogyro: je kunt die beslist ook per giro betalen. Gyromantie is waarzeggerij uit magische cirkels.

5. De postcheque-en-girodienst is achterhaald (de Bankgirocentrale nog steeds niet). De Giro is de Ronde van Italië. Het woord 'vijflettergrepig' is vijflettergrepig (een autologie dus). Een girolle schaaft kaas. 'Grijs' is in 'grijs bestaat uit vier of vijf letters' een autoniem [in zelfnoemfunctie]. De Europese
kolen-en-staalgemeenschap (EGKS: Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal) had een Hoge Autoriteit. Hijzelf (de meester) heeft het gezegd: autos epha. Zij is au vif [sprekend] haar moeder. De rechter concludeerde tot avas [afwezigheid van alle schuld]. Die ruzie leidde a verbis ad verbera [van woorden tot klappen, handtastelijkheden]. De avicultuur is de vogelteelt. De binnenhof, binnenplaats, van een grote moskee is een avlu [uitspraak?]. Is dit avodiré [een tropische houtsoort] voor deze timmerklus geschikt? We zullen de dicteespelregels à vol d'oiseau [in vogelvlucht] doornemen.

6. De ixia is de Engelse zwaardlelie of avondbloem. Een curfew is een avondklok. In de avonduren vinden de meeste avonturen plaats. Deze wet is behept met de avondroodclausule [BE – wet vervalt indien niet tijdig verlengd]. Een avoué is een procureur. At your service (Pim Fortuyn): à vos ordres [tot uw dienst]. Awoert, boe! Het AWACS [bewaking luchtruim met radarsysteem] is het airborne warning and control system. Koranverzen zijn aya's ['wonder']. De ayahuasca
[aa-jaa-wahs-kaa] is een Zuid-Amerikaans geestverruimend plantenbrouwsel. Hij is een echte azijnzeiker. Een azmari is een Ethiopische griot [jali, troubadour, volksverteller]. Hiervoor is azobéhout het geschiktst. Geloof je het zelf? Dat zal Jaapje heten [dat zal waar zijn]. Met '*jab*': cijfersjabloon, hallelujabrigade (Leger des Heils, heilsleger, LdH), hidjab (hoofdbedekking moslimvrouwen), jab (punch), jabiroe (ooievaar), jabotje (zj oo geplooide strook), ouijabord (wie – communicatie met geesten), sjabbesgoj (sabbatsknecht) en sjabrak ((rijkversierd) paardendekkleed).

7. Verder nog: Tisja Beav (joods: verwoesting van de tempel) en tjabé (lange Spaanse peper, lombok). Is de Wilde Jacht [volksgeloof, oude Germaanse goden] nog steeds gaande? De meeste jachthonden zie je onder de noordelijke hemel, de Jachthonden eraan. Een jack-up [booreiland] rust op jackets [stalen poten]. Een jagamohan is de voorhal van een hindoetempel. Het Tweede Jagers is een legerafdeling. Het Gardebataljon Jagers bestaat uit voltigeurs, jagers. We nemen nog een jajempie [borrel]. Een jabroer doet niets anders dan jaknikken. Een jakobstang [uitspraak!] is een klaas [houten nijptang; vandaar houten, stijve klaas? Ook: stijve harmen]. Hoe ziet de jalappenplant eruit? Een griot is een volksverteller (jali), een griotje een gesuikerd zout dropje en een griotte een zure kers (morel). In Duitsland en België kan men een jamaicacoalitie [christendemocraten, liberalen en groenen] vormen, in Nederland een cuba-librecoalitie (GB: met SP en VVD) [cuba libre = rum-cola met citroen]. Bij een jammerorkest horen jammerzang, jammertonen, een jammerhout, een jammerkast en een jammerplank.

8. In de Indonesische cultuur kent men de rubbertijd (jam karet – flexibel met afspraken ...). O, wat lekker is dat: jammie, njamnjam, mjammie, mjam. En wat gaat Janneman drinken? Een janpotage is een jean potage (hansworst). De jansky (Jy) is de eenheid van radiostraling. De vergadering vond januis clausis (met gesloten deuren) plaats. Wat is die sukkel een jan-van-mijn-gat, zeg. De vertaling van 'yuppie' [young urban professional] is 'jappie' [jonge, ambitieuze professional]. Onze sergeant is naar kapitein Jas [doodgaan, naam doodgraver, Jasper] gegaan. De Jasmijnrevolutie [Tunesië] begon in december 2010. Wat is dit vies, zeg: jasses (marante) [tjasses, tjesses, kreet van afschuw – van: Jezus, Maria, Anna]. Een jatmous [dief, zwendelaar] houdt zich bezig met jatmouzen. In javanais [gebak] zit crème au beurre in laagjes biscuit. De javamens is de pithecanthropus erectus [rechtop lopende aapmens, belangrijk in de evolutie]. Een javaantje is een koekje en een javaan een soort van gestaarte aap. Het was een jazzy bedoening: op het jazzfestival waren er tig jazzers en nog meer jazza's. Jejuna zijn nuchtere darmen.

9. Ik erger me het je-ne-sais-quoi, het ik-weet-niet-wat. De wereld gaat aan je-m'en-foutisme [onverschilligheid] ten onder. Dat moet wel over filosofie gaan: jenseits von Gut und Böse [Nietzsche: kritisch werk over de moraal]. Een jerichoroos is een roos van Jericho. Zij vrijen altijd double Dutch [pil + condoom]. Zoeken op '*dutch*': Dutchbat (Dutch Battalion – Nederlandse VN-vredesmacht in Bosnië en Herzegovina ten tijde van de Joegoslavische burgeroorlog), Dutch courage (jenevermoed), Dutch Mountains (schertsend), Flying Dutchman (de Vliegende Hollander – volgens de legende een Hollands spookschip), DTC (Dutch Treasury certificate – schatkistcertificaat, uitgegeven door de DNB), Dunglish (Nederengels), hollanditis (Hollandse ziekte, Dutch disease – nuloptie, atoompacifisme) en de knickerbocker [wijde kniebroek, samengebonden onder de knieën]. Jeux de mots zijn woordspelingen. Het wordfeuden (VD ook: wordfeuten – soort internetvorm van scrabble) is een jeu d'esprit [vraagt scherpzinnigheid]. Een stayokay is een jeugdherberg (JH). Is hij echt bij Bureau Jeugdzorg geweest? Dat verbaast me. Spreekwoord: jeuk leert klauwen en armoede leert huishouwen. Antwerpen is het Jeruzalem van het Noorden.

10. Wie vormden oorspronkelijk de jeunesse dorée [aanduiding van jongeren na de val van Robespierre (9 thermidor 1794)]? Ze lijdt aan de je-weet-welziekte [niet willen noemen ...]. De jezuïeten hebben vaak jezuïtische streken, al vormen ze dan de Sociëteit van Jezus (S.J., Societas Jesu – achter de naam s.j.). Wat een bende, jezus-maria-jozef [bastaardvloek]! Pas op voor de jidden [Joden]. Een jihadganger gaat meedoen aan de kleine jihad [gewapende strijd tegen de vijanden van de islam]. Jinxen is onheil over iemand afroepen. Kijken jullie weleens JIMtv? Hij heeft een halftime job (halftimejob), is toch zo arm als Job en is morgen de jarige job (als hij niet toevallig Job heet …). Een werkstudent is een jobist (jobstudent). Wat ben jij een onnozele jochem, een jocrisse [onnozele bloed, hals, uilskuiken], zeg. Op 1 april zijn dingen joci causa [voor of uit de grap]. Hij droeg jodhpurs [dzjoht – rijbroek, mv.]. Joehoe, hallo daar, ben ik in beeld?

 

2096 Dictee vrijdag 12-02-2021 (1) dictee Dictee van de dag (117) √

Dictee – dictees [2096]

Oefendictee 740 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (117)

1. De johannesen zijn volgens VD vervuld van broederlijke naasten- of mensenliefde. Lucas had beslist geen johanneïsche verteltrant. Een johannieterridder is een Maltezer ridder [hospitaalridder, johannesridder, johannieter]. Het johannesbrood (carobe) komt van de carobe- of sint-jansbroodboom. Met John Bull's Mother wordt de Engelse staatskerk bedoeld. Dat is een johnny's-en-marina's-festival.
[sjonnies-en-anita's-festival] Joints de culasse zijn koppakkingen. De twee bedrijven hebben een jointventureovereenkomst [joint venture] gesloten. Hij hangt Jan Joker uit, maar is het beslist niet. Een enkel jol is een wipper [eenschijfsblok], een dubbel jol is een hondenfok [takel met twee eenschijfsblokken]. De meeste jolie-laides [lelijk, maar van een aantrekkelijke onregelmatigheid] komen wel aan de man. Een echte jonas [altijd ongelukkig, rampspoedig] zit soms te kijken als Jonas in de walvis [bang, benauwd]. Kent u ze nog, die feest- of herdenkingsdagen: Jom Haätsmaoet (vestiging staat Israël), Jom Hasjoa (Holocaust), Jom Hazikaron (slachtoffers Israëls oorlogen) en Jom Kipoer (Grote Verzoendag)?

2. Met een bloempot maak je een jommekeskapsel [sluik haar]. Een jop is een jongerenontmoetingsplek en een CJP een cultureel jongerenpaspoort. Geweldig, die mississippideltablues en merseybeat [Mersey: rivier bij Liverpool]! Rembrandt schilderde Het Joodse Bruidje. Een bimbo [ordinair schoonheidsideaal] heeft blond haar en grote airbags: bobbies, harries of jopen. Klaas zal wel weer Joppie [kind van de rekening] zijn. In deze vogelaarwijk [probleemwijk, kansenwijk, minister Ella Vogelaar] treedt het jordaaneffect [jonge, kapitaalkrachtige en veelal gestudeerde mensen kopen woningen in een oude volkswijk die nodig opgeknapt moet worden, op – sociale klimaat verandert] op. Dat is een voer hooi, zei de onnozele Jorden, en het was een wagen vol stro [spreekwoord]. Met een domme joris en een trijn (die van wijntje en trijntje) is het vaak – als het al wat wordt – Joris en Trijn [afwisselend liefde en ruzie]. Een Joseph Prudhomme is een kleinzielige burgerman [en een prud'homme een vertrouwensman]. De boekhouding is ajour [= à jour], bij tot op de dag. Het journaille bezigt als taal het journalees. Ook de reis om de wereld in tachtig dagen had een journey's end [einde van de reis]. Een action de jouissance [bewijs deelhebberschap, recht op deel overwinst] kun je jouïsseren [genot hebben].

3. Wielrenners kunnen meerdere jours sans [offdays] hebben tijdens een meerdaagse ronde. Met Jovi ipsi iniquus ben je strijdlustig [zelfs tegen Jupiter vijandig]. GB kent alleen joyriders (maar wel: joyrijden – ook: joyriden en joyriding - gebruiksdiefstal), VD ook joyrijders. Het zijn allen geen jozefs [weerstand bieden aan verleiding is moeilijk], zelfs een ware jakob [adam] is dat niet. Heb je die bestanden als jpegs in JPEG-formaat verstuurd? De derde zondag na Pasen heet (zondag) jubilate. Een judas is een valsaard, maar wat is een judaïsant [vond dat christenen uit het heidendom tevens jood moesten worden]? Een judicium capitale is een doodvonnis en een judicium Dei is een godsoordeel. Het kampioenschap werd via een judo-off [extra, beslissende judowedstrijd] beslist. Jugulare mortuos (doden vermoorden) is open deuren intrappen. De juicy [sappig] details werden ons onthouden. De jukeboxdemocratie zegt: u vraagt, wij draaien. Er staat geschreven en gedrukt: gij zult krabben waar het jukt (ww. jukken = jeuken). Een romeo is altijd op zoek naar zijn julia [gepassioneerd verliefden]. Een Boeing 747 is een jumbo(jet). Het koningschap van Burgerkoning Louis-Philippe, wordt ook Julimonarchie genoemd.

4. Met de Julirevolutie werd Karel X verjaagd. Met 'jumelles' [mv.] wordt een toneelkijker aangeduid. Van 1986 tot 1992 had je het Junglecommando (in Suriname). Een junkbond is geen bond van junks, maar een obligatie. In 1848 vond het Junioproer plaats (in Parijs). De jura vormen de rechten, de rechtswetenschap. Een jupiter heeft ergens het opperste gezag. Zij is een juno: ze heeft een junonische, een junogestalte [mooie, forse vrouw]. Dat advies is zuiver juris peritus (rechtskundig). Een houten klaas is een stijve jurrie (ook: harmen). Hij gaat jus [joes] civile [uh/ee] [burgerlijk recht] studeren. Het jus suffragii is het stemrecht. Vaak worden jus talionis [vergeldingsrecht: oog om oog, tand om tand ...] en jus [sjuu] d'orange [sinaasappelsap] in één adem genoemd. Het vonnis is geveld: Vrouwe Justitia heeft gesproken. Jut en Jul, geboren Jutten [uit Jutland], fungeren als kop van Jut. Deo juvante (met Gods hulp) lukt dat zeker!

5. Het oudere Romeinse recht wordt het 'voorjustiniaanse' [keizer Justinianus] genoemd, het latere het 'najustiniaanse'. Dura lex, sed lex (lex dura, sed lex): wet is wet (hoe streng dat/die ook is). Zij is een echte ka-kom-eruit [niet op mondje gevallen, niet in hoekje te drukken]. Na mijn queeste [zoektocht] naar het werkwoord kweesten ken ik nu de betekenis [nachtvrijen]. Hij beweerde boudweg dat de eendenbout [geen n uitspreken] bedorven was. Hoe ging dat vroeger: aan de kaak stellen [vroeger: schandpaal]? Duidelijk een nieuw woord: kaakslagflamingantisme [als gevolg van het zich als Vlaming gediscrimineerd of als minderwaardig behandeld voelen]. Voor Kaap Snert bijliggen (ook: bijleggen; alleen snert, erwtensoep te eten krijgen) leidt vanzelf tot voor Kaap Kont liggen [met tweeën in bed], zeker in de buurt van Kaap de Goede Hoop [Zuid-Afrika] of Kaap Finisterre [Spanje, granietheuvel, 'einde van de wereld']. Zeker aardewerk is kaapgoed, Kaaps goed [porselein]. Net zo is kaaphuid Kaapse huid en zijn Kaapwolken Kaapse wolken. Je moet 'kaapvaart' [kapers, commissievaart] en 'Kaapvaarder' [Kaap de Goede Hoop] onderscheiden.

6. De Kaapse wijn wordt ook kaapwijn genoemd. In Kaapverdië betaal je met de escudo [CVE]. Zijn dat nou ook kaardenbolachtigen [geen n uitspreken]? Ze is kaarsmooi [alleen bij kaarslicht]. Wie vallen er zoal op een kaaschick [aantrekkelijk blank meisje]? Geweldig, er was ook fondue savoyarde [kaasfondue]. Dat is kaassie [een makkie, een eitje] voor hem. Kaasleb is stremsel. Alkmaar en Gouda strijden om de titel 'kaasstad'. Zullen we maar naar Kaatje in de Wolstraat gaan [slapen]? Waar vind je de Kaatshoek [Friesland, kaatsspel]? Een kabaai of kabaja is een uniseks [ook: znw.] lang baadje [uniseksbaadje]. Een kabaret is een presenteerblad. Een kabanossi is een zekere worst [langwerpig, droog]. Een tiewrap is een kabelbinder. Toen er geen kabinet te vormen was, is er een cabinet d'affaires [zakenkabinet] gekomen (een interim-kabinet was ook denkbaar geweest). Willen jullie mijn cabinet de curiosités [curiositeiten- of rariteitenkabinet] eens zien? Wie wonen er in kaboepatens (aa uh – regentenwoning(en) op Java)? Perinde ac si cadaver: als een lijk (vergelijk: kadaverdiscipline).

7. Het kabuki [oe] is traditioneel Japans toneel. Bijna hemels: een kadee [groot] van een sigaar met een kadee van bier [puik bier] erbij. Voorbeeld van synoniemen: 'kaenozoïcum' [kaaj-noo] en 'neozoïcum' [tijdperk]. Kanker van de plasmacellen in het beenmerg is kahler (ook: de ziekte van Kahler). Het kainiet [minerale kunstmeststof] heeft niks met kaïnisme [oudste van een nest doodt de jongere] te maken. Waarom heeft kajapoetolie als bijnaam kajapoetiholie [Maleis kayu putih = wit hout]? De kajotters zijn lid van de KAJ (Kristelijke Arbeidersjongeren). Al loopt-ie nu op z'n blote kakkies [voeten], pas op, die man heeft veel kakies [geld]! Kakuro's zijn kruissompuzzels. Waar komen kalamataolijven vandaan [Griekse stad Kalamata]? Zit niet te kalegezichten [inf.: zaniken, zeuren]. Doen ze dat nog: kakkestoelemeien [elkaar hand geven en kind dragen of wiegen]? Calendae zijn kalenden [mv., eerste dag Romeinse maand]. Ad calendas graecas: met sint-juttemis, nooit dus. Een kalender kan ook een bedelderwisj (bekend uit [in cijfers] de '1001 Nacht') zijn. Overigens: 'Duizend-en-een-nacht' mag ook.

8. Kalessen zijn gewoon calèches [open vierwielige koets]. Dat is een kalfde koe [pas gekalfd]. Blanquette de veau is kalfsragout. In
Noord-Suriname spreken ze Kalina [taal]. Kalken is op calqueerpapier overtrekken. Alweer vergeten: stalagmiet met de 'g' van 'grond'. Doe maar kalm aan, kalmpjes aan. Calvilles zijn kalvijnen [appel]. Indiase vrouwen dragen soms een kameez [kaa-mies – lange, ruime bloes van rijkversierd katoen]. De kamerpalm is afkomstig van Lord Howe-eiland [Australië]. Een kamisa is een traditionele omslagdoek, oorspronkelijk als lendendoek gedragen door boslandcreoolse mannen. Op een camping kampeert men. Een kampernel is een bolgewas met gele bloemen. Je ziet een kamrat [knaagdier Zuid-Amerika] toch nog niet aan een kamrad [tandwiel] knagen, toch? De bar had van alles: sambuca [Italiaanse anijslikeur], gin-tonic, slivovitsj [pruimenbrandewijn Midden-Europa, Balkan], raki [Turkse brandewijn], pernod = pastis [anijsdrank], cachaça [Braziliaanse sterkedrank op basis van suikerriet], mescal [in Mexico: sterke( )drank, bereid door het gegiste sap van de agave eenmaal te distilleren], rum-cola en nog veel meer. Ach, daar is die (volmaakt bezitsloze) heer van Kalenstein weer.

9. Was Manchester Uniteds ausputzer in de wedstrijd tegen Bayern München anno 2014 op Robbenjacht? Wat zijn verkleurmannetjes en -vrouwtjes [kameleon]? Djenghis Khan en Kublai Khan zijn kans (oosterse titel – met hun kanaten – gebied van een kan). Het verkeerde Kanaal is het kanaal van Bristol [en een verkeerd kanaal kies je op je tv]. Boven de Kanaaltunnel zie je sporadisch een Kanaalzwemmer en veel vaker kanaalboten: die varen van Kanaalhaven naar Kanaalhaven en ook naar de Kanaaleilanden. Ook zie je langs de Kanaalkust schepen die de wereldzeeën – soms zelfs tot aan de Kanaalzone toe – bevaren hebben met een bemanning met kanaalkoorts (verlangen naar huis). Een kandidaat-assistent moet zijn kandjes [kandidaatsexamen] gehaald hebben. Wat is een Malabaarse kaneelboom [kaneellaurier]? Calicut ligt aan de Malabarkust [India]. Uit Coromandel (vroeger Kalinga geheten) komen de Klingalezen.

10. Een cier is een citerpen. De Oekraïne lijkt me geen eurokandidaat. Waar was het Cités een straattaal [mengtaal Belgisch-Limburgse mijnstreek]? Kangkung is (Indonesische) waterspinazie. Ken je het kangoojumpen [op schoen met springveer]? Je zult wel de pest inhebben. In gevoelswaarde [connotatie] verschillen 'kankerhond' en kankermuis' [dierproef, muis met kanker] nogal veel. Laat je door een eerdere kwestie niet in de war brengen door 'kantjesappel' [vgl. je kandjes halen]. Bij iemand kans hebben zal wel van 'sjans' of 'chance' komen. KANS staat voor klachten aan armen, nek en/of schouder. Vergelijk ook CANS (complaints of arm, neck and/or shoulder) en RSI (repetitive strain injury). Een lijfrenteverzekering is een aleatoir contract (kanscontract: onbekend (tot) hoelang iemand leeft). Je ziet hem daadwerkelijk te allen kant [alom, overal].

 

2095 Dictee donderdag 11-02-2021 (1) dictee Dictee van de dag (116) √

Dictee – dictees [2095]

Oefendictee 741 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (116)

1. De kant van Alençon (ook: alençonkant), dat lijkt me wel wat. Een apostil(le) is een kanttekening of kantbrief. Een kanta/eloep is een wratmeloen. Na het cantileren [zingend lezen van een Bijbeltekst] kon het decanteren [= klaren] beginnen en het eindigde in een vrolijk kanteren [langs de huizen zingen]. Kantharoi zijn Oud-Griekse Attische of Korinthische drinkbekers. Een kantiek is een canticum [geestelijk loflied, ontleend aan de Bijbel] en een kantielje een cantille [cantillewerk, met (on)echt goud- of zilverdraad]. In Zwitserland is elk van de staten van de Bond (lemma: kanton) een kanton. Een kaon is een K-meson. Zo'n kapel is een cupel (schaaltje voor goud of zilver). Wat is tier 2-kapitaal [aanvullend kapitaal]? Hij dient onder kapitein Rondhemd [zit onder de pantoffel]. Kapo's [van Duits: Kamppolizei] waren niet geliefd. Ik kan het niet vaak genoeg herhalen: in een apc'tje zitten acetosal, fenacetine (vroeger: ph) en cafeïne. Een aspirientje bestaat uit acetylsalicylzuur. Codeïne is methylether van morfine, een alkaloïde dat in opium voorkomt, werkzaam tegen hoest. Mag je echt ook 'snabbel' schrijven voor ‘schnabbel’? Ja (GB, VD)!

2. Een paracetamolletje bestaat uit metaboliet [stofwisselingsproduct] van fenacetine, het is een ethylderivaat ervan. De kok serveerde een Vlaamsekarbonadeschotel. De grivnya (ook: grivna – UAH, hryvnja) volgde de karbovanets [munt Oekraïne] op. Een karesansui is een zentuin. Een karet is een rubberboom, een caret het teken dat iets weggelaten is [te beê zitten = bedelen – ook: accent circonflexe, dakje]. Hier wat rijtuigen: betjah, ook: betjak (fietstaxi), boerensjees [hoog, tweewielig rijtuig voor twee personen], brik [licht open rijtuig, 4 wielen], brougham [broo-wuhm – 4 wielen, 2 personen, 1 paard], buggy [licht, vier- of tweewielig open rijtuigje voor één paard], cabriolet [licht tweewielig rijtuig door één paard getrokken, met een opvouwbare leren kap en vooraan een bankje voor de koetsier], calèche (= kales – open, vierwielige koets met sierlijke, lage bak), clarence [vierwielig rijtuig voor twee of vier personen], coupé [rijtuig met één zitbank], coureuse [licht vierwielig rijtuig], demi-fortune [met één paard], diligence [personen + postvervoer], dogkar [tweewielig licht rijtuig voor één paard, waarin je rug-aan-rug zit], droschke (vigilante – open rijtuig), eenspan [rijtuig met één trekdier], faëton [licht open rijtuig op vier (later ook op twee) wielen], four in hands [vier paarden, vanaf de bok gereden], gala- of staatsiekoets, gerij [wagen, paard en rijtuig], hansom [licht rijtuig op twee wielen met twee zitplaatsen en een bok voor de koetsier achterop], karikel [licht tweewielig rijtuig], kariool [2 wielen, 1 persoon, Scandinavië], karos [reis- of staatsiewagen, gesloten, verend opgehangen aan riemen], kibitka/e (licht Russisch rijtuig), landauer [4 wielen, 4 personen, beweegbare voor- en achterkap], milord [vierwielig, soort van victoria], omnibus [huidige bus], palankijn [als draagstoel ingericht rijtuig], sliprijtuig [onder het rijden van de trein afgehaakt], tilbury [licht tweewielig rijtuig op veren, met één paard, voor twee personen], trojka [driespan, waarbij het middelste paard onder een hoge beugel draaft] en voiture [rijtuig]. In het westelijkste deel van
Zeeuws-Vlaanderen droegen vrouwen karkasmutsen. Lusten karmelieten (karmelieter monniken) en karmelietessen eau des carmes [karmelietenwater]?

3. Ze houdt naast coxen en jonathans ook van de gieser wildeman en de Karmijn de Sonnaville [de hoofdletters in VD lijken fout]. Een karonje is een helleveeg. Bij sardonisch lachen vertoon je een karpermond en dat komt door tetanie [tetanus, krampen in het gezicht]. Het woord 'pots' [ook: (een) poets (bakken)] komt van 'kapoets' [muts of pet zonder klep]. Een colon is een karteldarm. Voor karteren [kaart] heb je een cartograaf nodig. Een kartodroom is een skelterbaan. Verwar cacheren (verbergen) niet met kasjeren (koosjer maken). In een kartuizerklooster zie je vaak kartuizer katten lopen. Een kasausie is een Curaçaose amandel of een pinda. Het casimireffect is een zekere onderlinge aantrekkingskracht [ongeladen platen in vacuüm]. Het kubofuturisme dankt zijn bekendheid aan Kasimir Malevitsj. Het kasjmier wordt in volkstaal ook wel kasimir (kazemir – kasjmier) genoemd. Kassie-zes (vergelijk kasje zes (gooien)) was een dobbelspel, maar staat ook voor de dood.

4. De kasjoeboom is de acajouboom, waaraan de cashewnoten groeien. Bij het kaskawi (muziekstijl, gebaseerd op kaseko en kawina) kun je beter geen kasiri (SR: indiaanse, zwak alcoholische drank uit cassave) drinken. Wat houdt het kasmonisysteem in (soort onderlinge spaarkas)? De kasripo (SR: donkere siroop) komt uit bittere cassave. Kassiteriet is tinsteen. Een kastelein bestuurde vroeger een kastelenij [slotvoogd, burggraaf]. Een hele stap: van kastenmaatschappij naar kasteloze samenleving. Kasterolie is hetzelfde als castorolie [wonderolie, bevergeil]. Een kastlijn is (bij de drukkers) een gedachtestreep. Een kat zonder oren is een katschip. Wie helder wil zijn, kiest voor appeler un chat un chat [het kind bij de naam noemen]. Een katabatische [dalend langs de helling] wind is niet anabatisch [opstijgend]. Ze heeft feliene [katachtig] eigenschappen. Haar optreden was shocking (choquerend, shockerend). Kataplexie [verslapping spieren] treedt bij helder bewustzijn op. De vakantiemaand bij uitstek, kat' exochen, is juli. Een kathodestraal brengt een glaswand tot lichten. De katjoesjaraket is een korteafstandsraket.

5. Met die linnen stof (kat-in-de-zak) heb ik een lelijke kat in de zak gekocht. Katjang tjina, tanah of goreng is de gangbare naam voor pinda's. De katjesdagen, geloof het of niet, komen na de hondsdagen. Het 'echte' katknuppelen [volksspel] mag niet meer. Een katpak is een catsuit. Op de vijftigste dag na Pasen vieren we Sinksen [Pinksteren]. Onzin praten is quatschen, ook wel: katsen. Een katta is een ringstaartmaki en dus geen kwatta-aap. Zijn die buren kattekliek [katholiek]? De kinderen van de andere buren gaan 's maandags naar kattenbak (cat). Catgut is kattendarm. Een cattery is een kattenfokkerij. Een melksalon [melkbar, voor mensen] is een kattenkroeg. Wie van chewinggum houdt, is een kauwgek, een zeezwaluw is een kaugek en een kauri is een kinkhoorntje, een zekere schelp.

6. Een kav/wa is een peperstruik [en bedwelmende drank daaruit], de cava is een Spaanse volgens de méthode champenoise gemaakte mousserende wijn. Een kavietje [alleen verkleinwoord] is een cafeetje. Hoe zou een kawina (soort van trommel) in het Kawi (Oudjavaans) heten? Verwar de Kazachen niet met de Kozakken. Kasseienslijper [BE: straatslijper, leegloper]! Kazike is een vernederlandsing van cacique, stamhoofd van indianen. Gezocht op '*jeu*': dejeuner(tje): ook ontbijtservies(je), déjeuner à la fourchette [lunch met vlees of vis], déjeuner dînatoire [uitgebreid koffiemaal i.p.v. middagmaal], dejeuneren [lunchen – een ontbijt is een breakfast, Frans: petit déjeuner], déjeuner sur l'herbe [picknick], du(i)veltje-uit-een-doosje(!), faire bonne mine à mauvais jeu: lachen als een boer die kiespijn heeft, faites vos jeux: uw inzet graag (zegt de croupier in het casino), force majeure [overmacht], getjeuter: gefluit van sommige vogels, jeu (ook: sjeu – bekoorlijkheid, aardigheid), jeu-de-boulen en jeu de boules, jeu de mots [woordspeling], jeu de prince [spel ter vermaak vorst], jeu d'esprit [spel dat scherpzinnigheid vraagt], jeu de théâtre [toneeltruc], (s)jeuïg, jeuk, jeukwoord en jeunen (gunnen).

7. Verder: jeune premier [aankomend talent], jeunesse dorée [jongeren uit de aanzienlijke en rijke standen, m.n. 1794 Frankrijk], le jeu de l'amour et du hasard: het spel van liefde en toeval, oranje-uil(! – kerkuil), schrimpeljeus (angstvallig, beschroomd), sinjeur [grote meneer], vieux jeu [oude kost, koek], vrije-uitloopei, Vondelparkjeugd en vrije-uitloopkip. Dit muziekstuk is in Es-majeur. Een joyeuse entrée is een feestelijke (blijde) inkomst. Met een joyeus [zwierig, groot] gebaar overhandigde zij hem het diploma. Een convoyeur begeleidt een konvooi. Wat is trouwens een conveyer [transporteur]? Een essayeur controleert munten (op edelemetalengehalte). Het KBvV is het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. Wat voor huishouden wordt het, als Kea en Jan Steen gaan samenwonen? Daar kwam de trein: kedengkedeng. De keelholte is de farynx, keelontsteking faryngitis en een keelspiegel een laryngoscoop. Keeping up (to keep up) with the Joneses: gelijke tred met de buren houden. Keelzout is emserzout.

8. Onder of tussen de keerkringen is in de tropen. We kennen de noordelijke keerkring, Kreeftskeerkring, of noorderkeerkring en de zuidelijke keerkring, Steenbokskeerkring of zuiderkeerkring. Over de keerwand werd nog een keerwant (net ter wering van vis) gehangen. Zo’n kees was vernoemd naar een Dordtse patriot (De Gijselaar). Een keeshond kan best Kees heten. Mijn buurman is een hardloper (harddraver) van luie Kees [treuzelaar]. Hupsakee, hupsa Kees, vooruit met de geit! Mijn werk is af, klaar is Kees. Kom, we gaan keet schoppen. Een kegelsleutelbloem is een zerehandenplant. Dat keitoffe joch is kei-intelligent. Kiskassen is keilen [steentjes, water]. Het was een keinijg feest, sterker nog: keitegek. Na wat keiltjes [borrel] zei hij: "Mag ik een teiltje?" [Ik moet overgeven, ik vind het walgelijk – vergelijk: zum Kotzen]. Hij heeft kein Talent doch ein Charakter: geen talent, wel een karakter. Een wijnverlater doet niet wat je denkt [kelderknecht].

9. Het keizergroen wordt ook Schweinfurter groen genoemd. Van Dale refereert bij 'kelders' o.a. aan De Nederlandsche Bank en het Stedelijk Museum. Een cellarius is een keldermeester. We hebben drie keleis (oosters tapijt) gekocht. Een kellenaar heette heel vroeger cellenarius [econoom kloostergemeenschap]. Rond de evenaar heb je kelvingolven (antoniem: rossbygolven – ten noorden en zuiden van de evenaar). Heeft dat apparaat wel de Kema-keur [Instituut voor Keuring van Elektrotechnische Materialen]? Een kempenaar [aardappel voor niet-kannibalen] kun je eten; je kunt er ook mee varen [klein riviervaartuig]. Een kenau (virago, manwijf) is genoemd naar Kenau Simonsdochter Hasselaar. Keniaërs betalen met de Keniashilling [lemma geschrapt, correct: Keniaanse shilling, KES]. Ik ken hem vanbinnen en vanbuiten. De Kempetai is de Japanse geheime politie (tussen 1880 en 1945). Hebben ze bij jullie ook al kentekenparkeren? De kerels van Vlaanderen, Vlaamse Kerels, worden bezongen in het Kerelslied. Rechtsom … keer(t) (dus niet in tegenwijzerzin): rechtsomkeer(t) maken.

10. Leg eens uit, wat kerbschnitt (o.a. kerfsnijwerk) is. Het Kerkslavisch is een voortzetting van het Oudkerkslavisch. Bij een liefdadigheidsbazaar had je vaak een kermesse d'été [tuinfeest]. Een kernhem lijkt op een edammer [en deze Kernhemmer op die Edammer]. Een kernmagnetisch resonantiespectrum is een
NMR-spectrum [chemie: nuclear magnetic resonance = kernmagnetische resonantie].

 

2094 Dictee woensdag 10-02-2021 (1) dictee Dictee van de dag (115) √

Dictee – dictees [2094]

Oefendictee 742 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (115)

1. De multinational viel ten prooi aan een ddos-aanval (distributed denial of service). We zoeken op '*oran*': zoösporangium (sporendoosje waarin zoösporen gevormd worden), wajang orang (wajang wong: Javaans toneel met levende spelers, waarbij de dalang het verhaal reciteert), shorange (mix van sherry en jus d'orange), semper laborans (altijd aan het werk), polder-Koran (vertaling van de Koran in het Nederlands door Kader Abdolah), Oranjezon en -weer, Oranje-Vrijstaat(s – bnw.), oranje-uil [kerkuil] en Oranjestad [Breda, Buren]; bij oranje-rood is er sprake van twee kleuren, bij oranjerood [oranjeachtig rood] niet, oranjerie (VD ook: orangerie – wintertuin), oranjebitter [drank], orang blanda (Maleis voor blanke), orang-oetan(g) [orang-oetankje, orang-oetannetje], loran (long range navigation), koranvis [zekere koraalvis] en Koranfilm, in probabili ignorantia (in te verontschuldigen onkunde) en Doctor Angelicus [engelendokter, Thomas van Aquino].

2. Hij heeft altijd een koran op zak. Een ugli is een citrusvrucht. Welke provider hostte [oo] jouw telefoon tot nu toe? Doet dat apparaat het ook als er gehost [oh] wordt? Hossen is op dat feest duidelijk een hausse, als ware het een windhoos. De soldaten droegen een kepie [hoofddeksel met klep] boven hun kakiuniform. Gezocht op '*chate*': chateau, chateaubriand en chateau migraine [hoofdpijnwijn], chatelaine [kasteelvrouwe] en châteauneuf-du-pape [krachtige rode rhônewijn]. Ook nog gevonden: chatelet [klein middeleeuws verdedigingswerk bij een toegangsweg of brug] en fidus Achates [trouw (met)gezel]. Wat zijn de grenzen van zijn exarchaat [gebied van een exarch = stadhouder van de Byzantijnse keizers in Italië]? Een lipdub is een videoclip die in één take wordt opgenomen met playbackende figuranten. Ook in Sjanghai kunnen ze er wat van, dat shanghaaien [dronkemannen overhalen tot onaangenaam werk]. Een Chinese verdedigings- en vechtkunst voor monniken was het shaolin kungfu [naar: Shaolinklooster]. Ze reden vol gas, plankgas. Met de Shoah, de Holocaust, is toch niets te vergelijken? Hoe is zo'n Auschwitzleugen nou toch in godsnaam mogelijk?

3. De burgemeester (burgervader) droeg zijn ket [ketting] met verve. De ketella heet ook wel cassave. De keteldruk is de druk in een stoom- of cv-ketel (cv- of stoomketel). Keteltjeskoffie is koffie toebroek. Gebeurt dat nou vaak, zo'n ketsschot [gaat niet af]? Een laatmiddeleeuws handboek voor de bestrijding van ketters was Hamer der ketters. Aan de sanbenito [ketterhemd, ook: muts] herken je de heresie [ketterij]. Gaf een autodafe (ketterverbranding) nou veel warmte? Bij gewichtheffen gebruik je kettlebells [gewichtheffen: gewicht in de vorm van een (massieve) koebel, ook wel een kanonskogel met een handvat]. Hoe noem je dat in goed keukenmeidenfrans? En, wat schaft de cajunkeukenpot [kee-dzjuhn – Cajun: afstammeling van Franse kolonisten in de zuidelijke staten van Amerika, m.n. in Louisiana]? Veel recepten uit grootmoeders tijd stammen uit Aaltje, de volmaakte en zuinige Keukenmeid. Een samoreus vaart op Samber en de Maas. Is ketjoeboengolie een slaapmiddel? Ja! Mag dat echt bij joden: getten [scheidingsakten] na ketoeba's (goed: ketoebot! – huwelijkscontract)? Een ketelaar is een na-eter. Kleefrijst wordt ook ketan genoemd. Een chiton heet ook wel keverslak.

4. Zijn die gegevens bij elkaar gekeylogd [toetsaanslagen illegaal registreren]? De keynotespreker hield een keynote speech [bv. over strategie bedrijf of richting politieke partij]. Beschrijf de keynesiaanse economie eens [sturen d.m.v. fluctuaties in de overheidsuitgaven, belastingen en rente]. Wat is een khutbah [preek imam]? De KGS, de Kirgizische som, is geen rekenprobleem. Bij het kicken krijg je een kick en wordt er vanzelfsprekend wel een kik gegeven (en hach en wach gezegd – hach noch wach niet meer in VD). Een kickstart (kick-off = aftrap) is geen pikstart. Er is heel wat kidlit [kinderlit(t)eratuur] in de handel. Jullie moeten je kiebesen [koppen, hoofden] eens houden. Aan kiebitzers [commentaar langs de zijlijn] geen gebrek. Er is ruzie in het kiekenkot [geen n uitspreken – kippenhok]. Daar vliegt een killdeer(plevier) [kihl-die:r]. Hij werd maar kielekiele gered. Kiemgroente is cress. Zand wordt vaak per kiepwagen vervoerd. Een kieskauw [eet met lange tanden, altijd commentaar op eten] kieskauwt. Mooi niet: dan verklaren ze me voor kierem [gek, kierewiet]. Daar zijn ze weer: kiezellei is lydiet, lyddiet is meliniet, een ontplofbare stof [slechte ezelsbrug: DDT]. Kiezelsinter is geiseriet [om de mond van bronnen en geisers]. Het kiezerskorps [kiezerskoor] regeert.

5. Ze zullen daardoor lelijk te kijk staan. Met hem moet je uitkijken: zijn oren komen er maar net boven uit kijken. Een kijkepot is een
kijk-in-de-pot. Was het kijk- en luistergeld toen echt zo hoog? Kikkerspog is koekoeksspog. Hij is een kouwe kikker en zeker geen opgeblazen kikker. Voor hem kwam Kille Kobus echt te vroeg. Een killerheel [ie] is een stilettohak. Het kimberliet [diamanthoudende blauwe aarde] is naar Kimberley [Zuid-Afrika] genoemd. In een Kimmerisch [Kimmeriërs, Kimbren = volk] halfduister dook de Kimbrische vloed – een soort van zondvloed? – op. Met (kim)senten [ook: snijsent, vlak schuin door schip] kun je niet betalen. In de kinderbijbel worden de Bijbelverhalen eenvoudig naverteld. Een kinderhansop is een apenbroekje [geen n uitspreken]. Bij kine's [ee] [bioscoop, eigenlijk: BE, kinesitherapie] zie je soms kinescopen
(kie-nuhs-koop – ampex, videorecorder) staan. Cinchonisme is kininevergiftiging.

6. Dat arme kind zit onder de kinnef [ongedierte, luizen]. Zij kippenvelde [eigenlijk alleen infinitief] en werd kippenvelmooi. Met een kipptoestel [ih] bereidt men gassen. Tot 1979 heette Kiribati: Gilbert en Ellice Islands. Het waren er kirakira, om en nabij, vijftig. Zet me maar af bij de K+R, de kiss-and-ride. Onze Jan is een olijke klaas. Wat zijn chladnifiguren [klankfiguren, zand op glazen plaat en dan strijkstok]? Omschrijf de Klapper voor Nederland [naamlijst van boeken, kaarten, platen, enz., alfabetisch gerangschikt op het hoofdwoord van de titel]. Een klaptelefoon [openklappen voor gebruik] is een clamshell. De muziekzender van de Vlaamse publieke omroep heet Klara (Klassieke Radio). Hij is een fervent jongeklaredrinker. Tina werd de klas uit gestuurd. Edward Lloyd stond aan de wieg van Lloyd's Register [te Londen, zie lemma ‘classificatiebureau’] (in goed Nederlands:
Lloyd's-lijst). Onze klassenleraar reed in zijn klasseauto naar onze klassenavond. Hij gaat de inhoud van die classeur [BE: opbergmap, ordner] verticaal klasseren [afkeuren , verwerpen, weggooien]. Klinkklank is klatergoud. De klauwaards [aanhanger graaf van Vlaanderen] bestreden de leliaards [aanhanger van de Franse koning in het graafschap Vlaanderen, omstreeks 1300].

7. We kennen de grauwe, de blauwe en de roodkopklauwier. Zo'n weids uitzicht op een klaverrijke weide heeft wel iets wijds [ook: weids]. Voor multiresistente klebsiella's [klebsiellabacteriën] moet je oppassen. Een psyché is een kleedspiegel. Die klei-industrie is maar een kleiig bedrijf. Kleilei is argilliet. Deze sonate staat in f kleine terts, in f-klein dus [vgl. f-mineur]. Welke (zes, 6) landen vormden Klein Europa [Frankrijk, Duitsland, Italië en de Benelux]? De groten en de kleinen [geen n uitspreken], gingen allemaal volledig uit hun bol. Ex librissen zijn kleingrafiek. Behoort hij tot de klein- of groothanzen [(on)aanzienlijken]? De kleinkapitaal [drukkersterm] is een hoofdletter met x-hoogte. Een kletsmeier (klepmeier) is een kletsmajoor. Willen we meer of minder kleptocratentaks [graaitaks: extra belasting om exorbitant hoge salarissen af te romen]? Meer! Meer! Meer! Je moet niet zo klessen, niet zo klessebessen. Een kletskont verkoopt kletspraat, kletsica. Kleurgevoeligheid is fotochromasie. Met lpg wordt liquefied petroleum gas bedoeld.

8. Wil je de radio even op StuBru [Studio Brussel – muziekzender] zetten? Is dat nou een tripel (triple – drievoudige) selfie? Zijn 'opus magnum' en 'magnum opus' synoniemen? Ja: belangrijkste werk van iemand. Hoe ging dat zwaan-kleef-aan uit dat sprookje nou ook alweer precies? Een kliek (clique) is een coterie. Monoclien van kristallen is enkelvoudig symmetrisch, met drie assen, waarvan één loodrecht op het vlak van de beide andere; het tricliene kristalstelsel is de vorm van asymmetrische kristallen met drie niet loodrecht op elkaar staande ongelijke assen. VD vertelt dat niet: waartoe dienen de klieren van Bartholin en die van Montgomery? Volgens Wikipedia komen de klieren van Bartholin (zoek ze maar op: elke vrouw heeft twee van die voorhofklieren) bij de vrouw overeen met de klieren van Cowper bij de man (geen antoniem dus, maar de masculiene tegenhanger) die het voorvocht produceren. De klieren van Montgomery vinden we in de tepelhof. Waar vinden we het Rode Klif in Friesland [steile, afgebrokkelde kust – in Warns]? Dat geeft geen pas: lijntrekken bij klijn [hoog- of laagveen] trekken. De cissoïde is een zekere kromme lijn. KN staat voor: Saint Kitts en Nevis (internet: kn).

9. Wat, worden die Damascener [Damascus] en Toledaanse [Toledo] kling echt geveild? Een Klingenvrouw is een Klingalese [de kust van Coromandel heette vroeger Kalinga] vrouw. Is er bij 'placebo-effect' echt wel sprake van klinkerbotsing? Ja. 't Is klip-en-klaar een
non-valeur [nietsnut]. Blijf van mijn klit [clitoris] af! Het klokgen regelt het circadiaanse ritme [slaap-waakritme]. Met Kloosterlatijn wordt middeleeuws Latijn bedoeld. Aan dovemans deur kloppen is net zoiets als iets aan dovemansoren zeggen. Is linkeballen [wielrennen: geen kopwerk doen] net zoiets als kloothannesen [donderjagen, vulgair vervelend doen]? Bij die kloris [vrijer, sukkel] moet ik altijd aan De bruiloft van Kloris en Roosje denken. Hoe werkt de (inductie)klos van Ruhmkorff [de ruhmkorffklos]? Het cvs (VD: CVS) is het chronischevermoeidheidssyndroom (ook: ME, myalgische encefalomyelitis). Uit het eerste dictee van Sint Anthonis (2002): kuddedieren, breugeliaanse dames (naar: Bruegel),
ex-locoburgemeester, telkenjare en Land-van-Cuijkse gewoonten.

10. Ook nog: het tentoongestelde (tentoonstellen), mecenas, limericks en aangeracet. Schurftkruid heet ook wel knautia. De KNAW is de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Een domestique [wielersport, knecht] is een gregario, toch? Ja. Het kneeing [nie-jihng] is een overtreding bij ijshockey. Hoe kan ik Knekelpiet [de dood] misleiden? Een kneippkuur doen heet kneippen [koudwaterkuur]. Knetterzout komt uit de mijn van Wieliczka [Polen, onder Krakau]. Een knirps is een vouwparaplu. In New York wonen nog veel Knickerbockers [afstammeling van de oorspronkelijk Hollandse bewoners van New York]: ze dragen drollenvangers = knickerbockers. Wat is een caprilegging [halflange legging tot net onder de knieën]? Een lorgnet is een pince-neztje [knijpbril – zonder montuur]. Zijn er nog veel knillers (KNIL – VD)? Die knip-en-plakislam vind ik wel heel selectief.