Dictee – dictees [1973]
Oefendictee 833 OUD, geheel herzien naar situatie 2020
Dictee van de dag (24)
1. Ze was behoorlijk teut van de oloroso (zoete sherry). Er zat een omineus (veelzeggend) tintje aan. 'Onbeschrieën' betekent zoiets als 'afkloppen' (ook: unberufen, unbeschriejen). Onder handen genomen werk is onderhanden werk. We zitten op een cursus one- en twostep [beide: dans, 2 step is muziek]. Voorlopig was het nog een oneirisch [ee] (m.b.t. dromen) vooruitzicht: onze one-issuepartij wint de verkiezingen. Hij is in ongenâ gevallen. Zij is een cultuursnob, een ongle-bleu. Ook de heer Koekoek (onomatopee, onomatopoësis) stond in het onomasticon (naamboek). Mijn broer zei: "Ons beider naam boezemt al angst in." Hij had er ontiegelijk de pest over in. Ik heb het ontzag(ge)lijk [alleen GB] koud. De onus probandi (bewijslast) ligt meestal bij de eiser. Hij is hoogleraar keel-, neus- en oorheelkunde (ook: keel-neus-oorheelkunde). Ootmarsum is bekend van het vlöggelen (slingerprocessie als paasgebruik). Hij heeft me altijd met ope et consilio (raad en daad) terzijde gestaan.
2. De OPEC is de Organization of the Petroleum Exporting Countries, de Organisatie van de Olie-exporterende Landen. De oplaaiing van het vuur was onstuitbaar. Hij werd bevorderd tot oppermeester-chef [BE]. Je moet de opportunity's wel benutten. Het OPS is het organisch psychosyndroom, de schildersziekte [dampen inademen, ook: CTE = chronische toxische encefalopathie – met traumatisch is het iets anders: hoofdletsel]. Leg zo mogelijk het verschil uit tussen opéra bouffe (opera buffo) [drama] en opéra comique [blijspel]. Voor 'op staande voet' geeft VD ook e vestigio, terstond, hic et nunc, onmiddellijk, illico, in continenti, ogenblikkelijk, dadelijk, staandebeens, staandevoets, stante pede, sur-le-champ en voetstoots. De Opta is de Onafhankelijke Post- en Telecommunicatieautoriteit (zelfstandig bestuursorgaan dat toeziet op eerlijke concurrentie, 1997-2013), later samengegaan met de NMa (Nederlandse Mededingingsautoriteit) in de ACM (Autoriteit Consument en Markt).
3. Er zijn heel wat opussen, opera (zoek maar op!): opus alexandrinum (mozaïekwerk), opus anglicanum (soort van fijn Engels middeleeuws borduurwerk voor paramenten), opus Dei (koorgebed), Opus Dei (conservatieve katholieke spirituele organisatie), opus Herculeum (herculeswerk, reuzenarbeid), opus magnum (magnum opus: belangrijkste werk), opus mallei (stippelgravure), opus operatum (theologie: ieder werk dat de mens zonder eigen toedoen ten goede komt, objectieve werkzaamheden der sacramenten), opus postumum (nagelaten werk), opus sectile (mozaïekwerk), opus spicatum (Romeins metselwerk met visgraatverband) en opus testaceum (Romeins metselwerk, bestaande uit een kern van opus caementicium – geen lemma! – en een buitenkant van gebroken dakpannen). Dat bedrijf heeft de opting-out (terugtrekken uit de officiële sociale zekerheid) benut.
4.
Ze zou haar geluk niet op kunnen. Ik zou die berg wel op willen. Het
heeft wel wat, die farizeeërs met hun orantenhouding (staande
met naar hemel opgeheven armen). De orangeade
is een verfrissende drank. Een oranjehuis is een orangerie
(oranjerie). Het Oranjehuis is het huis
van Oranje. Waar ligt het prinsdom Orange?
De kleur
oranje-blanje-bleu is lichtblauw, bleumerant (bloemerant).
Een oraison funèbre is een lijkrede. Oral history is een soort
mondelinge overlevering. Een orang blanda (Maleis)
is een blanke. Een ordale is een godsoordeel. Gemakkelijk, ore tenus
(met de mond alleen)! Waarvoor worden
arrêteerkogels (kogeltje om werking stop te
zetten) gebruikt? Een orthopeed heeft een heel orthesearsenaal
[medisch instrument]. Een Viking
(Noorman) is naar de Oslofjord [vroegere
naam: Vik] genoemd. De Ossenhoeder [sterrenbeeld,
ook: Berenhoeder, Ossendrijver] stond boven de ultracyclist
[doet aan duursport] met ossenstuur. De
oudkatholieken behoren bij de Oudbisschoppelijke Cleresie (Cleresij).
5. Hoe werkt een osloconfrontatie [line-up, doorkijkspiegel]? Ik zag haar overeind schieten. Hij moet daar heel wat voor overhebben. Hij heeft ook Overrijnse [overzijde] bezittingen, met o.a. Neder-Rijnse [stroomgebied van de Rijn beneden Kreuznach] gotiek erin. Die aandacht voor hem lijkt me over the top [extreem, overdreven]. De merknaam voor diazotypie (kopiëren van documenten) is ozalid. De officiële naam van het knuffelhormoon is oxytocine. De Oxonians komen uit Oxford. Het middel oxim zou tegen gifgas helpen. Zij is een kei in pronunziare (gearticuleerd spreken, zingen). Een beroemd dicteebegrip is de PTSS, de posttraumatische stressstoornis. Zij las devoot Psalmen 133 voor uit het Bijbelboek Psalmen (na het zingen van psalm 133 uit het Liedboek voor de kerken). Een houten vloer kan, maar een betonnen of cementen vloer is het soliedst [solide, solider, soliedst of solied, solieder, soliedst]. Een putt is een poging de bal in de hole te slaan. Is '(putain) respectueuse' (ironisch-eufemistisch) een rasechte contradictio in terminis? Frans: putain = hoer en respectueus = respectvol.
6.
Wat is punische trouw [= trouweloosheid]
waard? Denk maar eens aan de drie Punische oorlogen.
Welke rol speelt het anglokatholicisme in de Anglo-Amerikaanse
verhoudingen? Geen. Quant-à-moi (wat
mij betreft): val dood! Raadsel: ze zijn puce (vlokleurig)
en je kunt ze hebben … [vlooien]. Een
pyrrusoverwinning [ten koste van veel
verliezen] is geen kwestie van pyrronisme [twijfelen
leidt tot de waarheid]. Langs de weg staan soms pylonnen
[felgekleurde kegels]. Een pycnicus
is van het pyknische type [kort
en gezet, ant. leptosoom, lang en smal]. Hoe spreek je
'quasar' uit [redelijk normaal]? Ik ga
een evenveeltje, een quatre-quarts [cake van
gelijke delen bloem, suiker, boter en eieren], maken. In dat
verhaal uit het quattrocento [jaren 14xx, 15e
eeuw] speelde de would-begelegenheidssazzer onder de quebracho
[boom] op zijn cuatro [muziekinstrument,
zie lemma
typico-orkest]. In pueblo's wonen Pueblo-indianen
uit het Pueblovolk. Is acquiesceren [berusten]
een kwestie van consciëntieuze quiëscentie [toestand
van rust]? Let op voor theologen: rabies-theologorumgevaar
[rabies theologorum = razernij der theologen]!
Hij is een schutter vanjewelste (GB ook: van
jewelste, van je welste): raak schieten en raakschot zijn z'n
handelsmerk. Geloof die qu'en-dira-t-on [praatjes]
maar niet!
7.
Een eeuwfeest is het twintigste quinquennium. Het was daar een
quodlibet (allegaartje) van quisquiliën
(prullen). Om de status quo te
handhaven, moet je op je qui-vive [hoede]
zijn. Heel extravagant: quiche (hartige taart)
van quisse (gedeelte van een gevulde kip).
Wil je taffia (soort
rum) of ratafia (fijne
likeur)? Het rapaille [gespuis]
was niet welkom op de raout [uitspreken
met t – raa-oet,
ook: rout,
uitspraak: raut – deftige avondpartij]. Met raquettes (de
neige) [sneeuwschoenen] ga je als
een raket over de sneeuw. Bij appelmoes maken, blijft er raspsel
over. Binnenkort zal ik mijn lapalissadeverzameling
(waarheden als een koe, naar: vérités de
Monsieur de la Palisse) eens publiceren. Zal ik
een taffia-ratafiacocktail
voor je maken? Zij voelt zich ten onrechte een ratee (mislukkeling.
m.: raté). Jullie zijn toch ook echte rabauwen [landloper,
schurk]. Is extreemrechts echt iets anders
dan
rechts-extremistisch? Deze balken zijn netjes gereid
(geschaafd). Nee, in de refter (eetzaal
klooster) mogen geen reefers (marihuanasigaretten)
worden gerookt. Dat klinkt leuk, zo'n gamelanrebab [gamelan
= orkest, waarbij rebab = 2-snarige, tweesnarige, viool].
Hiervan distantieer ik me.
8.
Na de exodus uit Egypte moest het volk Israël eenmaal recht door zee
gaan, te weten de Schelfzee, de Rode Zee
[zie lemma: schelfzee: Bijbel = hoofdletter].
De relâches forcées
[+] [gedwongen oponthoud] daarbij
werden nabij een oase doorgebracht. Oligemie
[niet: oliechemie!]
(verminderde hoeveelheid bloed in de bloedbaan)
heeft betrekkelijk weinig met chemie te maken. Klonk best aardig: die
didgeridoos [blaasinstrument Aboriginals]
en kazoos (soort mirliton, fluitje)
samen! Let op bij woorden als lumineus [prachtig],
luminositeit, monstrueus [monsterachtig],
monstruositeit, (morose = droefgeestig,
morositeit,) nerveus [zenuwachtig],
nervositeit, numineus [van goddelijke
openbaring], numinositeit, pompeus [zwierig],
pompositeit, poreus [poriën hebbend],
porositeit, precieus [kostbaar, verfijnd],
preciositeit, religieus, religiositeit, scrupuleus [angstvallig,
te nauwgezet], scrupulositeit, serieus, seriositeit, somptueus
[weelderig], somptuositeit, tubereus
[met knobbels], tuberositeit, verbeus
[woordenrijk], verbositeit, (virtuoos,
virtuositeit,) viskeus (!
– taaivloeibaar), viscositeit,
volumineus, voluminositeit en voluptueus [wulps],
voluptuositeit. Uitzondering: rigoureus
en rigorositeit, Rara, waar blijft die
u?
9. De ene opmerking was nog burschikoser dan de andere, vrij vertaald: studentikozer. Waag het niet om de uitzondering 'religieuze' (non, ook: klok) verkeerd te schrijven! Zittend in zijn berceuse (schommelstoel) kreeg hij zijn creuse (Japanse oester) op een trembleuse (schoteltje met binnenrandje voor bevers) geserveerd. Bij de ramboersappelen zat een remboursfactuur. Dit abonnement is te allen tijde vrij resiliabel (opzegbaar). Ze had perzikwangen en een aardbeienneus (rhinophyma). Een reine-claude, dat is toch geen goud- of sterrenet (ook wel: reinette ['tuh' facultatief uitspreken])? Ooit kregen we in een Zwitsers restaurant een complete repasse (tweede maaltijd). Hij is goed van de tongriem gesneden: hij weet je treffend te retorqueren (met eigen woorden bestrijden). De ruiters hadden hun rijjassen aangedaan. Onderweg zochten ze even de luwte achter een rijsscherm. Jullie krijgen allemaal rillettes [pastei] [geen 'tuh' uitspreken, wel s]. Hebben jullie de Rode Halvemaan gesteund? Klasse!
10. Hou 'm in de rojem [gaten, smiezen]. Op het rond-point [rotonde] kwamen maar liefst zeven straten uit. Er heerst daar een rivièraklimaat. Bij hoefijzers gebruikt een smid vaak een ritsstamp. Hij is amateurroedeloper [met wichelroede]. Raar, na roggebrood eten heeft hij vaak een roggenstaart in de keel. Van de rooms-koning waren er meerdere, van de Koning-Stadhouder maar een. Wil die rooiepanner [bietser] weer mee-eten? Wij mochten de rooming-in [overnachten bij opgenomen kind] van het ziekenhuis benutten. De Roomse [Rome!] geschiedenis (zoals die van – HRR – het Heilige Roomse Rijk) gaat niet over de kerk. Waar moet je de Roethenen situeren? Het waren in feite Oekraïners (in de Oostenrijks-Hongaarse monarchie). Ken je die roei- en zeilvereniging?