1965 Dictee vrijdag 06-11-2020 (1) dictee Dictee van de dag (19) √

Dictee – dictees [1965]

Oefendictee 838 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (19)

1. Bord bij de kustversterking in Breskens: dumpers [VD] voorrang! Dumper? Soort van grote kiepkar, gebruikt bij dijkwerken! In de Tour de France (Ronde van Frankrijk) gaat het om de maillot jaune [gele trui], in de Giro d'Italia (Ronde van Italië) om de maglia rosa [rose trui]. Men onderscheidt de academische bachelor of wo-bachelor en de professionele bachelor of hbo-bachelor. Een bachelor of science mag BSc achter zijn naam zetten. Trouwens, verder gezocht op '*lor': counselor (raadsman), exitcounselor (voor uittreden uit een sekte), flor (schimmellaag op (sherry)wijn), lor (prul, vod), ni fallor, ook: nisi fallor (als ik mij niet vergis), Selor (in België: Selectie en Oriëntatie (selectiebureau van de federale overheid)), semilor, ook: similor = pinsbek (goudkleurige legering van koper en zink, ook: spinsbek) en tailor (kleermaker).

2. Verder: technicolor = procedé bij de vervaardiging van (de oudste) kleurenfilms waarbij kleuren afzonderlijk maar wel gelijktijdig zijn opgenomen, tricolor (bnw.: driekleurig, znw.: driekleurige amarant – plant, geen edelsteen) en VLOR = Vlaamse Onderwijsraad (instantie die de Vlaamse regering adviseert over onderwijsmateries). Een selectie van de 581 (niet actueel – 2019: 1064!) woorden op '*ler':
06-dealer, aadler (adelaar), de bedeler, de bedelaar, appenzeller = Appenzeller kaas, blu-rayspeler, CO₂-vervuiler, cobbler [drank], derdeprovincialer [sport], geblèr, geiger-müllerteller, hairstyler, heckler (debatverstoorder), intercooler, kahler = de ziekte van Kahler, kniller (gewezen soldaat bij het KNIL), laisser-aller (achteloosheid, vergelijk ook: laisser-faire en laissez-aller, vergelijk savoir-faire en savoir-vivre), ländler (dans), lonsdaler (draagt Lonsdale), mp3-speler, Oranjespeler, penaltykiller en (au) pis-aller, (in) het ergste geval.

3. Ook nog: quatre-mainsspeler, relithriller, rottweiler [hond], satkiller [èh] [raket vernietigt satellieten], silent killer = verschijnsel dat of ziekte die vaak sluipend of onopgemerkt door het slachtoffer of zijn omgeving de dood veroorzaakt, bv. koolmonoxide of hepatitis B, teetotaller [ie uh] [geheelonthouder], tolk-vertaler, trainer-speler, Statenvertaler, vriestreiler, webcrawler = spider [zoekmechanisme internet], een Westfaler [p] op een westfaler [paard], wortkoeler [wort = basis voor bier] en zaterdagvoetballer. En nou vergat ik propeller nog, waarom alles eigenlijk draaide. Zoeken op '*tor' en '*ter' is een onbegonnen sisyfusarbeid. Wel interessant was het zoeken op '*ue' (niet actueel: 174 treffers, enkele hits daarvan, maar niet die op '*que' – 2019: 237!): âme de boue = verachtelijk wezen, autocue = afleespaneel, avoir toute honte bue = de schaamte voorbij zijn, avoué = procureur, à vue = op het eerste gezicht (een muziekstuk spelen) en bévue = misslag, bok, flater.

4. Verder: cire perdue = verlorenwastechniek, clue (aanwijzing), Danish blue [kaas], déléguée (v. – m.: délégué), evacué (m. – vr.: evacuee), fausse queue (bij biljarten), Fifth Avenue, fugue (vluchtgedrag), gigue (dans, muziek ervoor), idée reçue = conventioneel beginsel, living statue = levend standbeeld, out of the blue en out-of-the-bluedenken, roué (losbandig persoon uit de aanzienlijke stand, m. – v. = rouee), slip of the tongue = verspreking, statue = beeldhouwwerk, too good to be true = te mooi om waar te zijn, TU/e = Technische Universiteit Eindhoven en u.e. = op recepten: usus externus, uitwendig gebruik. De braque d'Auvergne en de braque ariégeois (braque de l’Ariège – ook: brak – vgl. braque Saint-Germain) zijn jachthonden. We eten een kiptandoorischotel [kip tandoori]. Kan dat: tandeloos knarsetanden dan wel tandenknarsen? Tale quale: het gaat zo zijn gangetje. Zeg eens tata (dáág) tegen opa.

5. De TAP is (in Nederland, historisch) de Regeling Tijdelijke Arbeidsplaatsen (regeling uit 1973 voor academisch personeel). Die creëerde tappers en tapsters. Een tapu = een Surinaams-Nederlandse amulet. De Engelse had getead, de Nederlandse getheed. Willem de Zwijger: P.P. (Pater Patriae), Vader des Vaderlands. Ik wil dat eens te meer onder jullie aandacht brengen, temeer daar de termijn overmorgen afloopt. Kan de theologie nog iets bijleren van de teleologie [doelmatigheidsleer]? Een telepaat heeft telepathische vermogens. De p, t en k behoren tot de tenues (meervoud van tenuis
[tee-nuu-wihs] – stemloze plofklanken). Het is ten enenmale onmogelijk, maar je mag het gerust ten anderen male proberen. Die Siënese weet alles van siena, terra di Siena, terrasiena [alle drie:
sjèh-naa].

6. Nog even de smakelijke bereidingswijze doornemen van teppanyaki. Alleen met dubbel-i komt er ook nog een i-grec, bij: teriyaki en sukiyaki en in een andere volgorde bij yakitori (Japans spiesje met kip). "Mmm, vandaag lekkere jakkie?" Jakkie (Surinaams-Nederlands) is de buitengewoon grote larve (kikkervisje) van de paradoxale kikker [kleiner dan eigen larve!], de staartvors = Pseudis paradoxa. "Nee, niet voor mij, dat vind ik nou echt jakkie (jakkes, jasses, jesse, jak)!" Het was tenenkrommend: ik kreeg een krommetenengevoel. Is tenaciteit (vasthoudendheid) een vorm van te na komen? Wegwezen nu, anders is ook straks 'terug van weggeweest' niet meer mogelijk. Er gaan 60 terties (tertiën) in een seconde. In zijn wekelijkse terzijdes komt hij vrijwel altijd ter zake. De termieten maakten gebruik van de thermiek, maar werden uiteindelijk verdelgd door thermiet (plofstof). Hoezo, een onzinzin? We hebben getead (getheed) met een thé complet langs de Theems. Ik had het gevoel the last of the Mohicans, de laatste der Mohikanen te zijn. Er lag een tig aantal schepen. Van die tiensecondelijmtubes zijn er al tig duizend, een tig aantal, een tigtal verkocht. Hij waarschuwde haar voor de tigste keer. Dat thebaïdendorp [kluizenaars] ligt erg verscholen.

7. We kunnen het maar beter scherpstellen (GB) tegenover hen. Die camera is al scherpgesteld (GB). Hij beweegt zich veel in kringen van socialmediawebsites. Zij heeft zich eigen gemaakt, hoe je eigengemaakte kaas maakt. Waar komt 'elektrificeren' bij het alfabetiseren? De juiste schrijfwijzen zijn 'farizese' en 'overzeese', maar waarom? De opvliegende Laplanders zagen de opgevlogen laplanders [vogel] overvliegen. In Limbabwe [Limburg] wonen limbo's [Limburgers]. Koudvuur is gangreen. Hoe spreek je dat laatste woord uit [gahn-green]? Hij gaat het liefst zijn eigen goddelijke gang. Hij behoort niet tot de generatie X of Y, maar tot de generatie Einstein, de apenstaartgeneratie. Goeiendag [geen n uitspreken], was me dat een knoeper(d) [joekel]. Ik heb keine ahnung, geen benul. Feyenoord zou al snel achter komen. De winkelier vroeg me of ik wilde achter komen. Het woord 'abbatiaal' komt van abbas (abt).

8. Tokehs zijn gekko's. Ik ben er nog bijtijds achter gekomen, gelukkig maar. Acetylcholine is een neurotransmitter [draagt prikkels tussen zenuwcellen en spieren over]. Als hippie heeft hij altijd tegen de maatschappij aan geschopt, als voetballer zal hij nog vaak tegen de bal aan schoppen. Ik zag een saloeki (oosterse windhond) schijten op een salomonszegel (plant); de afrikaantjes [idem] spaarde hij. Volgens de rechter had hij de man getjintjangd (tot moes geslagen). Tjoeketjoeke, daar vertrok de trein met de vluchtende tsjoektsjoek (tapijtenzwendelaar). Die was trouwens fervent tchoukbalspeler (soort handbal). Een tongtong is een gong. Een deur toetrekken is die naar je toe trekken. Hoe lang is die brug? En tot hoelang is deze geopend? De scheidsrechter liet weten dat hij de toss deed: ik tos. Volgens mij is een top 5-positie (topvijfpositie) het hoogst haalbare. De torr is de eenheid van druk [1 torr = 1 mm kwikdruk, Hg]. In het Toscaanse heuvelland zag je bij die Toscaner het gloeiende puntje van de toscaner (sigaar).

9. Aan het slot van de brief stond 'tout à vous' (geheel de uwe, afkorting: t.à.v.). Als die struiken naar elkaar toe groeien, zal het struikgewas uiteindelijk toegroeien. Wat ben je toch een toddik (smeerpoets, niet meer in VD): gooi die vodden maar op de toddenhoop en neem daarna een lekkere toddy (koude of warme grog)! Wat het ertoe doet? Ik ga eerst maar een oogje toedoen. Een toepe is een lichtzinnige vrouw. Die schilder toqueert [schilderen met brede en vette verfstreken] graag. O ja, denk bij die eerdere torr ook aan Torricelli! Ze had haar toqueje [dameshoed] vergeten. De tootsie (man die als vrouw verkleed is) droeg een poulaine, een tootschoen. Waar is die grote reischaaf? Die touche-à-tout [bemoeial] heeft behoorlijk autoritaire touches [aanraking, penseelstreek]. Een Tour de
France-etappe is een Touretappe en een Tour Fémininrenster is een Tourrenster. Die tour de passe-passe [goocheltruc of -toer] is een hele tour de force (krachttoer). Na dat toernooi [BE: tornooi] gaat de ploeg op tournee door Midden- en Zuid-Amerika. Ook zij is een tantefeer [bemoeial, druktemaker – van: tant à faire].

10. De tormentil (soort ganzerik) was een waar torment [kwelling, plaag]. Gino geeft vaak een tournée générale [rondje]. Ik zag een Trabantje, een T-Ford, een Peugeotje en een DAF'je rijden. Ik vond geen FAQ'jes over de juiste schrijfwijze van dat laatste woord. Het cabinet d'affaires (zakenkabinet) had enkele chargés d'affaires (zaakgelastigden) benoemd. Hij was trainee [tree-nie] [stagiair], zij was ook trainee [stagiaire]. Die toxinegehaltebepaling [beide: n/s] was lastig. Wat was nou het tragischt? Tribrachische verzen bestaan uit tribrachen (van tribrachys met ook datzelfde mv.). Leuk, zo'n tresriffje [tres = soort gitaar – riff = loopje]. Twee prachtige dicteewoorden: treillis [trei-jie] (traliewerk) en trascement [uitspraak: ss]. De troubleshooter moest het getroebleerde gezelschap tot rust brengen. Wil je tripel of een triple-sec? Je moet je wel spouteren [au] (haasten), hoor!

  

1964 Dictee donderdag 05-11-2020 (1) dictee Dictee van de dag (18) √

Dictee – dictees [1964]

Oefendictee 839 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (18)

1. Is al getraceerd wie die wissel getrasseerd [afgegeven] heeft? Hij droeg de tricolor [driekleurige] tricolore [Franse nationale vlag]. De hele triefel (gespuis, canaille) at treife (koosjere) trifle (dessertgerecht met custard). Ik was goed in goniometrie, minder in trigonometrie. Dat antieke(!) tribunengroepje bestond uit verwoede tribunetijgers. De trucopname was een trucage uit zijn trukendoos. De troupier [pjee] was in trubbels. Toen ze de trottinette (step) beu waren, gingen ze maar trou-madame (met 13 ivoren balletjes) spelen. Mag je 'ins en outs' ook volgens die andere taal schrijven? Nee. Ik heb gesudokud (VD, GB) [oe], gejiujitsud (niet in wdb.) en gejeu-de-bould. Een truus spreekt een andere truus aan met Truus. E tutti quanti (afkorting: e.t.q.: de hele bende) liep achter hem aan, maar hij wilde geen enkele tuyau (twie-joo – tip) geven. Voor tussor heb je een tussahvlinder nodig. Toen hij geturkt [getreiterd] werd, ging hij aan als een Turk [razen, tieren]. Nu je zo zwart ziet als een turk [vuil], kun je eigenlijk niet gaan mee-eten bij de turk.

2. Voor de türbe (graftombe) stond een turbe (grote menigte). Dat is toch onhandig zeker, zo'n tweedeursautootje (ook: tweedeurs autootje)? Zij heeft een refuus, een blauwtje, gelopen. Doe mij maar zo'n lekker pateeke (gebakje). Tv-kijkers (teeveekijkers) opgelet: links ziet u nu een bedje met twaalf-apostels (niet meer in VD: gladiool, keizerskroon). We slapen in een tweepersoons bed (ook: tweepersoonsbed). Niemand de deur uit, waar is mijn nijf (mes)? Inwoners van Tietjerk (Fries: Tytsjerk) worden biezensnijders genoemd. De Tyrolienne [vr.] danste, toen zij met haar tirolerhoed [ook: Tiroler hoed] op aan de tyrannosaurus rex (grote vleesetende sauriër) liep te denken, de tyrolienne [dans] met haar Tiroolse partner. Luid je naar verluidt eens de noodklok, denk er dan om: geen jijen en jouen, maar uwen! Zo'n übermensch moet wel een grote uberteit (vruchtbaarheid) hebben. Die ubiquitaire (omnipresente) Stasi-agenten [instelling: Staats Sicherheitsdienst] waren alomtegenwoordig. Een spion werd uitgestuurd, om het uitgestuurde bericht dat de chef de laan uit gestuurd was, te checken.

3. Jij, achterlijke gladiool! Ik denk dat ze geen kant meer uit kan. Het filharmonieorkest speelde al fantastisch, maar de eerstevioolspelers stegen erboven uit. Ik heb die lastpost het huis uit gebonjourd. Hij ging tekeer als een un ours mal léché (een ongelikte beer). De
Unizo-voorzitter [BE: Unie van Zelfstandige Ondernemers] heeft gesproken. Alle kinderen kregen een Unicef-cadeautje [United Nations International Children's Emergency Fund]. Een bastaarddoronicum is een stins/zenplant. In 'siësta' komt een diacriticum (diakritisch teken) voor. Lsd is een fantasticum. Kent hij echt het hele corpus hermeticum (verzameling van de van Hermes Trismegistus afkomstig geachte geschriften) uit zijn hoofd? Een posticum is een opisthodomos (achterhal Griekse tempel). De ene broer studeert aan het philosophicum, de andere aan het polytechnicum. Een psychodyslepticum (niet meer in VD: middel dat psychische stoornissen, psychopathologische verschijnselen teweegbrengt) kun je beter mijden (als de pest). Zijn gepeperde taal met Attisch zout kruiden via een attische opmerking is overdreven. Wat is erger, het odium medicum (beroepsnijd tussen artsen) of het odium theologicum (de rabies theologorum)?

4. Van deze species [ook: speciën] zijn dit unica [enk.: unicum, enig in z'n soort]. Ze draagt liefst bloezende uniformbloesjes. Mijn uggs (laarzen) moeten gepoetst worden. Nikkelglans wordt ook wel ullmanniet genoemd. Een uraeusslang is een Egyptische cobra. De urticaceeën vormen de brandnetelfamilie. Zo is de linnaeusaanduiding van de grote brandnetel Urtica dioica. Een URL is een uniform resource locator. Met uretrorragie wordt een bloeding in een urineleider (ureter) aangeduid, maar wat is nu precies de urethra [die komt daarna, op weg naar buiten]? Zoek maar op bij urinebuis en -leider! Een urial is een steppeschaap, ondersoort van de Aziatische moeflon. De Q-koorts, ook wel geitenziekte genoemd, is een soort zoönose. Kwartslampen, QL-lampen [quartz-lightlamp, kwartslamp], worden veel gebruikt, zijn veelgebruikte lampen. QSO's [quasi-stellar object] zijn quasars. Met [zeg: 'afkorting' en lees gewoon 'kwarto'] qto. wordt het boekformaat kwarto aangeduid(!). Is een octokopter (helikopter met 8 rotoren) een soort van drone?

5. Een QR-code [quick response code] kun je snel decoderen met smartphone of scanner. Doubleren en daarna quadrupleren is (samen) verachtvoudigen. Een quaggapopulatie bestaat uit steppezebra's. Het Franse ministerie [gebouw, anders: M] van Buitenlandse Zaken is gevestigd aan de Quai d'Orsay. Dat quant is een kwantum. Quartets vind je alleen in de natuurkunde [in een spectrum]. Quarto: dit boek moet in kwarto [afko: qto. – zeg: kwarto] gedrukt worden! Wat doet de quartaire sector van de economie [zorg, onderwijs, cultuur en openbaar bestuur]? Een quatre-quarts is een evenveeltje [soort van gebakje]. Wat staat er in artikel 429 quater [(onder) lid 4]? Ik zag een quatuor (kwartet) ganzen vliegen. Het quattrocento is de vijftiende eeuw (de jaren 14xx in Italië). Zij is onomstotelijk de queen of ballet. De enquêteur legde me een questionnaire [vragenlijst] voor. Ik dacht eerder aan zoiets als een dictionaire [vertaalwoordenboek].

6. In het klooster heeft hij quiëscentie (innerlijke rust) gevonden.
Qui-va-là, wie daar? Niet te verwarren: quodlibet (mengelmoes) en quod licet (wat geoorloofd is). Is het rapaille [gepeupel] erger dan het canaille [idem, janhagel] en racaille [uitschot]? Hij heeft een racy (gestroomlijnd, een snelle indruk makend) jachthond. De Radenwet regelde niets over de raden-ajoe [titel echtgenote regent]. Hoe spreek je 'raout' [raa-oet] uit [= rout]? Toen de rapen gaar waren, greep hij naar zijn rapé (snuiftabak). De vogel volvoerde een rasante (raserend, scherend) vlucht. Hij is onvoorspelbaar: een raptor, largitor (tegelijk gierig en verkwistend). Bob Marley verbreidde de terug-naar-Afrikagedachte. Zij is het prototype van een ratee (vr., m.: raté = mislukkeling). Bij het voetballen was hij een echte rausjer (ook: rauzer). Hij ging dan tekeer als een razende roeland. Een reallifesoap is reallife. Reblochon is roomwitte zachte rauwmelkse kaas uit de Franse Savoie. A rebel without a cause [opstandige jongere, m.n. van welgestelden huize] is doelloos. Reboiseren is herbebossen. Ik moest zijn fouten rechtbreien. Het publiek zou en masse rechtkomen (opstaan).

7. Recognosceren is verkennen. Reculer pour mieux sauter: een spierinkje uitwerpen om een kabeljauw te vangen. De rechtbank velde een redhibitoir (koopvernietigend) vonnis. In de haven is er op het schip een redenwacht [ook: reewacht]. Je moet oppassen met een reductio ad Hitlerum (drogreden: iets met Hitler of de nazi's vergelijken). Reefers (marihuanasigaretten) zijn hier verboden. Gezocht op '*ance' (niet actueel: 100 hits – 2019: 106): aequa lance = onpartijdig, ap- en dependances (ap- en dependentiën – ook -ies: aanhorigheden), déchéance = verval van een recht, tenietgaan, échéance = verschijning, verval, élégance = elegantie, jouïssance (vruchtgebruik) en action de jouissance [i.p.v. obligatie of aandeel], lancé = stof met kleine of grote contrasteffecten, mesalliance = ongelijk huwelijk, huwelijk beneden iemands stand, préséance = (recht van) voorrang, rance = wit-en-roodbruine marmersoort met grijze en blauwe aderen, résistance = verzet, een spiritistische seance en surseance (van betaling).

8. Aardige dicteewoorden zijn ook nog: e-vakantie en GIW-garantie (garantie van het Garantie-instituut Woningbouw). De veel genoemde en veelgeprezen runner-up is het uiteindelijk niet geworden. Hij valt op door die al meergenoemde gewoonte. Utraquisten (utraque = in beide gevallen) of calixtijnen (calix = kelk) vinden dat het Heilig Avondmaal in de beide gedaanten (brood en wijn) genuttigd moet worden. Zijn komaf, hij wilde ervan af zien te komen. We hadden een valsspeler in de smiezen, die valsspeelde. Een doopboek bevat een lijst van daar gedoopte kinderen: vandaar dat het veel geraadpleegd wordt. Je moet van jongs af aan van je af bijten. Je moet die gedachte(n) nu maar van je afzetten. Mijnheer huppel(d)epup wordt ook wel Van der Hummes (Dinges, van Ipschoten) genoemd. Vandaar nog één uur lopen ...

9. Er vaceert [s] een vacature voor chef de bureau. In dat vademecum staat ook iets over vacuümtrekken. Vanwaar die achterdocht: die beschuldigingen, daar is niets van waar! Hij staat vanboven op de shortlist, ook al komt hij van boven de Moerdijk. Van Otterloos concert: in één woord prachtig. Gisteren nijtte het hoornvee, toen de boer de sloten reitte (zuiverde). De rekwisieten werden gerekwireerd [vorderen, opeisen]. Na de W-dip (W-recessie) trad er een relance (opleving) op. Bedoel je hier met reliëf relief en bas [halfverheven] of relief en creux [helemaal verzonken]? Zo'n relâche forcée (gedwongen oponthoud) kan klauwen met geld kosten. Ze was toentertijd [ook: d] een religieuze precieuse (taalverfijnster). Met enteritis regionalis wordt crohn, de (darm)ziekte van Crohn, bedoeld. De reiger reigde (speuren naar, azen op) naar prooi. En die nijging [buiging] neigde [tendeerde] naar een knicksje [reverence]. 'Reïmponeren' en 're-importeren' hebben wat gemeen [her-, opnieuw]. Re infecta [onverrichter zake] is een bijw. en re-infectie [herinfectie] een znw.

10. De reine du bal at een reine-claude (geen reinette of renet). Die remarque (bedenking) was remarquabel (opmerkelijk). Veel ophaalbruggen hebben nu remote control (afstandsbediening). We zijn die remuneratoire [als beloning] bonussen spuugzat. Het
rendez-voustje eindigde in een rendez-moi (diefstal door wisseltruc). Hij kan die renommage (grootspraak, bluf) nooit waarmaken. Ik hoorde par renommée (bij geruchte) dat die renommee ((iemand met een) goede naam, goede reputatie) van zijn voetstuk gaat vallen. Een repentir is een pentimento, pardon?. O, juist: een overgeschilderd geheel van lijnen en contouren. Is repousseren een soort van achterbaks werken [reliëf creëren door kloppen op achterkant]? Ik wil die wilde reseda [z] (plant). Is een vent van niks ook een soort res nullius (onbeheerd goed, van nul en gener waarde)? Een res litigiosa is een litigieuze [betwist, in het geding zijnde] zaak. De resusfactor is resusfactorpositief of -negatief.

11. Sofisticeren van wijn met suiker is een sophisticated procedé. De Sont is een voorbeeld van een sond [zeestraat]. Hij is een soi-disant [zogenaamd] putschtsaar(!). Hoe spreek je 'sovereign' [soh-vuh-rihn] uit? Wie zou ik moeten soupçonneren (verdenken)? Ze zullen vast wel veel spraak maken, want ze behoren tot de spraakmakende gemeente. Kent hij echt het Attische dialect?

 

1963 Dictee woensdag 04-11-2020 (1) dictee Dictee van de dag (17) √

Dictee – dictees [1963]

Oefendictee 840 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (17)

1. Deze rogge heeft de reup (ziekte door het stengelaaltje). Ik kende wel die coupes soleils [of/of!] en ook die gekleurde hairextensions (haarextensies), maar de puntjes van dipdye(haren) die in 'verf' worden 'gedipt', daar had ik echt nog nooit van gehoord. Onwetend hebben onze vrienden het eerst uitgeprobeerd op hun poedel en die loopt er nu als een fluorescerende alien [ee] [buitenaards wezen] bij. 'Om door een ringetje te halen', zeiden de vrienden liefkozend [(tiré) à quatre épingles]. Mijn voorkeur gaat dan toch uit naar mooie, natuurlijke, grijze duiven. Vast schrijven is aaneenschrijven. Deze medewerker is vastbenoemd. Als het bij de velleïteit (neiging) tot moorden blijft … De Vendéese droeg een bonte bonten pelsmantel. De reis zou nog verder gaan dan Winterswijk. Voortwerken is verder werken. Op welke verblijfplaats zouden zij verblijf houden? Vilein (laag, vals, boosaardig) verdonkeremaande hij het velijn [fijn perkament]. Die opleiding is voor deze leerling veel te hooggegrepen. Dat stuk grond is veier (vet, vruchtbaar) dan ik dacht. Moet ik die verbeuze (woordenrijk, wijdlopig) verbiage (woordenvloed, gewauwel) nog langer aanhoren? Hij werkt bij IenM (Ministerie van Infrastructuur en Milieu, thans: IenW [W = Waterstaat]. Is dat het meest verafgelegen oord? Hij verknoertte het. Het verguldsel begint los te laten. Een retardo (kansarm kind) hoeft nog geen retard (achterlijk iemand) te zijn. Het reticulaire stelsel (weefsel in o.a. milt) is het reticulo-endotheliaal systeem. Hij is geretorqueerd (met eigen woorden bestreden).

2. Hij droeg baggy (hobbezakkerige) trousers [flodderbroek], zij een tregging [broeklegging]. Het reuzenfeest was een reuzefeest [of omgekeerd]. Een reveillon is een nachtelijk feestmaal. Er zouden 80 oproerkraaiers zijn, re vera (werkelijk) slechts 30. Deze stap is irreversibel (onomkeerbaar). Op die goederen rust een revindicatoir (voortvloeiend uit een eis tot terugvordering) beslag. Hij woonde in Reykjavik, hoofdstad van IJsland in een rez-de-chaussee (benedenwoning). Een rhinestone is een rijnsteen. Ze droeg een régencejapon [regentschap Frankrijk 1715-1723]. De référérechter [NL: kort geding, BE: kortgeding] doet vanmiddag uitspraak. De
ridder-grootkruis was trots op zijn decoratie. Wat voor wonderen mag je van een ricinus(boom) (wonderboom) verwachten? Een opwarmertje in de schouwburg is een lever de rideau [voorstukje]. Sommigen zullen daarbij ridere in stomacho (rire entre cuir et chair: in zijn vuistje lachen). En in de vreemde doos zat … ridiculus mus (iets nietigs). Het riele (slank) meisje had haar zakken vol riels (munt Cambodja – KHR).

3. De RLD was de Rijksluchtvaartdienst, de RGD de Rijksgeologische Dienst en de Rgd is de Rijksgebouwendienst. De RDW is de Rijksdienst voor het Wegverkeer en de RIJP was de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders. In de Rijn leven rijnkreeften en -forellen. Een Jan de Rijmer is een kei in rijmerij, rijmelarij. Een reder reedt en een rijder rijdt weleens achter op een voorligger. Bij een reidans reit (ww. reien – reidans uitvoeren, in een koor zingen) hij. Dat gedeelte wordt ripieno (volle orkest – tgov. solopartijen) gespeeld. Op het menu stonden ris de veau (kalfszwezerik) en poudre de riz (poudre d'iris: blanketsel, maar dan toch niet om op te eten …). Querulanten zijn experts in rixari de lana caprina, ruziemaken, ruzie zoeken over niets. Een roadie (roadmanager) mag geen rowdy (agressieveling) zijn. Roastbeef is rosbief. Wat is het verband tussen rocaille (grotwerk van schelpen etc.) en rococo (bouwstijl)? Geen, dus. De rocksteady is een soort van ska [muziek]. Return on investment is ROI. De rijkaard kreeg een rijkaart. Ja, het is vandaag Sacramentsdag.

4. Het roe-end schuift in het oogje. Met de rois fainéants [mv.] worden de Vadsige Koningen bedoeld. De naam van een fabeldier, een reusachtig grote vogel, in Duizend-en-een-nacht, ook genoemd in Middelhoogduitse gedichten, is Rok. Het Romanche is een
Reto-Romaans dialect. Het Romani (Romanes) is een zigeunertaal. Een romeinse letter is niet-cursief. Een rondnaaier [staat aan de rondnaaimachine – bv. strohulzen voor flessen] is nog geen rondneuker [veel wisselende seksuele contacten]. De rondom-lelijk [znw.] werd op een van de rond-points [rotonde -rondpunt] aangereden. Een vliegend roodkapje … [vogel – Antillen]. De running mate [tweede op verkiezingslijst] en de runner-up [kans op kampioenschap] kregen een runner's high [roes door langdurige training]. Het turfschip van Breda was, net als het paard van Troje, een fenomenale ruse de guerre (krijgslist). Vroeger (= voor 1952 !) was de RVD de Regeeringsvoorlichtingsdienst. De rzb is de roerendezaakbelasting en RWS [vero: RW] is Rijkswaterstaat. Een roofrack is een zeker vast imperiaal op een auto [2 roofrails, dakrail].

5. Die rookie [nieuwe speler in team] meteen topscorer, dat geloof je toch niet? Ze mochten van de rooming-in [overnachten bij in ziekenhuis opgenomen kind] gebruikmaken. Wat was de rooms-koning [door keurvorsten gekozen opvolger keizer van HRR] in het Heilige Roomse Rijk? ROS is return on sales. Ga maar in die rotan stoel (rotanstoel) zitten. Die kan zomaar weer ontstaan, zo'n Rote-Armee-Fraktion [RAF]. Die rouee (vr. losbandig persoon uit de aanzienlijke stand, m.: roué) was pas nog op tv (teevee), ze bekte goed. De rozenkruisers [VD: R 2020 OK] vond je bijv. in de zeventiende eeuw in Duitsland. Het Rozenkransfeest stoelt uiteindelijk op het rozenkransgebed. Er was veel résistance (resistentie) tegen de komst van die résidence (residentie). De rozenzondag (vgl. klaproosdag) is zondag laetare. Hij kocht een echte Ruisdael met mooie ruisdaelluchten. Zij zou getergd répondre en Normand (een ontwijkend antwoord geven). De Rota (rechtscollege Heilige Stoel) heeft rechtgesproken. Doe maar een rouxtje (bindmiddel) bij die saus.

6. Maak geen soesa of heisa over die sousafoon [muz.instr.]! Hun verreikende macht zorgde ervoor dat ze zich flink konden verrijken. Ze gooiden de verzouten pap in de toch al verzoute rivier. Hun prestaties lagen ver uit elkaar en Piet was veruit de beste. Hij lijdt aan en leidt een vie de bohème (een ongebonden, onconventionele levensstijl). Het waren er [letters] vijf miljoen dertig. De versjwartster nar (dwaas, idioot) versjteerde (verpesten) de vers bereide en versgebakken mokkataartjes. Ik kwam er via via achter. De afkorting vg slaat onder andere op vicaris-generaal. Het is trouwens ook het internetadres van de Britse Virgineilanden. Bij het peren plukken heb ik me verreikt. Als violon d'Ingres [hobby naast het werkelijke talent] heeft hij de poëterij. Die Vinex'er [NL: Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra], al eerder vutter [VUT = vervroegde uittreding uit dienstverband] en nu AOW'er [AOW = Algemene Ouderdomswet], kent de Vinex-nota met betrekking tot zijn eigen Vinex-wijk, op zijn duimpje. Jij hebt mooi praten met dat mooipraten van je.

7. Noem eens een vlamisme [sacoche = tas]. De kinderen speelden met de vliegende hollander (vierwielig wagentje). Uw donatie, die vlijt mij bijzonder goed. Vlei ik u daarmee? Wat is het verschil tussen een vliegerarts en een arts-vlieger [die vliegt ook zelf]? Leentje leerde Lotje (zus van dat vlijtig Liesje op haar fietsje) lopen langs een lange lindelaan [algemeen; evt. L]. Volbloed Europeanen zijn er steeds minder, zeker zij die volbloedprzewalskipaarden fokken. Omdat ik mijn handen vol heb aan andere zaken, zal ik maar beperkt commentaar leveren en geen A4'tjes volpennen. Die politicus staat bekend om zijn volte-faces [ommezwaai]: hij zou zelfs zijn huik naar de wind willen hangen. Het volschip [fregat] zou dat andere volle vrachtschip torpederen. Wat is het verschil tussen een volt-ampèremeter [meet V, spanning en A, ampère, stroom] en een voltampèremeter [VA, voltampère], die vermogens meet? Zij moet dagdagelijks vitamine B12 gaan slikken.

8. Het is maar goed dat een curriculum vitae (cv) niet je complete vita ante acta (de vroegere levenswandel) bevat. Zij is een Stier en hij een Vis, zijn ze samen een zeemeermin of -man? In die vogelaarwijk [op te knappen buurt] hebben ze alle jihadgangers vogelvrij verklaard. Met die vogelvrijverklaring is hij nu dus een vogelvrijverklaarde. Bij het labyrint [doolhof] groeide voorjaarslathyrus. De voorbijtrekkende stoet is gestopt: het defilé zal dus wel voorbij zijn. Ik zal je 's [uhs] verrassen met die verassing. Wil je ook 'ns [uhns] een keer rodelen [met slee naar beneden]? De zevendedagsadventisten zijn sabbatariërs. Je weet wel, die Sabijnse maagden [geroofd door de eerste bewoners van Rome]. De Sabena was de Société Anonyme Belge d'Exploitation de la Navigation Aérienne. De synoniemen van sabayon (crème van eierdooiers etc.) zijn zabaione en zabaglione. Wie en wat is de Saceur * (hoogste baas NAVO in Europa)? Het woord 'sacoche' (tas) is een belgicisme. Hij heeft het sacrum (heiligbeen) gebroken, zij het ijs. 

* Engels: Supreme Allied Commander Europe

9. Ga je mond spoelen na dat 'sacre-nom-de-Dieu' [sacredieu]! De sadducese en farizese disputen hadden wel iets van de Hoekse en Kabeljauwse Twisten (GB, VD: t): het ging er in ieder geval hoeks en kabeljauws aan toe! Ze kregen een safe conduct [vrijgeleide] naar het safedeposit [safe, kluis]. Hoeveel s'en heeft 'saisisseren' [4]? Als voorafje hebben we salade niçoise [maaltijdsalade met tonijn, etc. – mv. (s) s]. Op de Salomonseilanden werd een salomonsoordeel uitgesproken. Wat kun je zeggen over het meervoud van 'salto mortale' [dodensprong, 3 stuks]? Met 'salut' [geen t uitspreken] bracht hij een saluut. Waarom verwar ik altijd 'salve regina' [beginwoorden lofzang H. Maagd] met 'victoria regia' (ook: victoria amazonica, reuzenwaterlelie)? De salvadorthee is niet naar Dalí genoemd [= bergthee, gaultheria]. Wat? Jullie samenkooien? We hebben samen de Samische Samengewoonten over het samenwonen bestudeerd. Samenzijn is plezieriger dan het alleen-zijn. Hij bezat geen sangfroid [koelbloedigheid], maar had wel een opmerkelijke sang-de-boeufkleur [znw. dieprood] (geen g uitspreken).

10. De myioloog (muggenkundige) leed zelf aan myiasis (parasitisme van vliegenlarven). De sangoma (Afrikaanse traditionele genezer en waarzegger) had de sangriadozen [soort bowl] met sanguine (roodkrijt) gekrijt. El caballero de la triste figura (Don Quichot) was er een sans peur et sans reproche (zonder vrees of blaam). Vlekke- en zorgeloos: sans tache et sans souci, zelfs niet met een tache de beauté [schoonheidsvlekje]. Ik denk dat hij van zijn santé niet af weet (zich nergens van bewust is). Zij is Santomese. Een sapientum octavus is een wijsneus. Jouw sardonische grijns is hinderlijk. Met SARS heb je het severe acute respiratory syndrome. De mens – homo homini lupus = de ene mens is voor de andere een wolf, d.i. zijn grootste vijand – is de sartor resartus (volgens Carlyle: benaming voor de mens, die, hoewel hij steeds een andere mode omarmt, door alle eeuwen heen dezelfde is). De saturnaliën (GB) of saturnalia (oVD) (Romeins volksfeest), die wilden de slaven wel. We dronken een sauternes [wijn, ook mv.]. Een sauvegarde is een sauf-conduit (vrijgeleide).

 

1962 Dictee dinsdag 03-11-2020 (1) dictee Dictee van de dag (16) √

Dictee – dictees [1962]

Oefendictee 841 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (16)

1. Scapham [f] scapham dicere [k]: het kind bij de naam noemen. De jongens hebben schaakgespeeld. Ze warmden zich bij het schaddenvuur (veenachtige heide). Schabouwelijk: het kind was alleen in een oude schab (oude lap) gehuld. Hij is behoorlijk schadeloosgesteld. Met veel schalkenwater (jenever) word je vanzelf wel een schalkse schalk. Waartoe dient een schallanalyse [klank]? Met de Schapeneilanden worden de Faeröer aangeduid. We hebben gedronken op Maaike in 't schapraaike (de bevalling). Zo'n scheit (schaap x geit) produceert extra veel schijt. Met een schellenboom [muziekinstrument] kun je de Turkse bellen laten rinkelen. Een schemeroorlog is een phoney war, een drôle de guerre. De Schepper heeft volgens het scheppingsverhaal de schepping verwezenlijkt. In een steengroeve kun je scheizen (stenen uit een groeve houwen). Jouw schicksalsstunde (noodlotsuur) komt heus nog wel. Dat leverde veel schadenfreude, leedvermaak, op.

2. Verbiedt de Scheurwet om (te) hard met een auto te scheuren? Nee, die gaat over het scheuren van graslanden! Vertel eens wat schijfnaaien is. Antwoord: een Hollandse heistelling installeren! Dat schillerhemd kostte ooit 30 schilling [vero: munt Oostenrijk]. Wie maakten deel uit van de Vlaamse schilderschool? Schizofrenie is het gespletenpersoonlijkheidssyndroom, niet te verwarren met MPS, de meervoudigepersoonlijkheidsstoornis. Zo'n Duits-militair optreden noemen we schneidig. Een estheet, een man van schöngeisterei, is meestal ook een schöne Seele (persoon met gevoelige inborst). Het schorrenkruid is een ganzenvoetachtig plantengeslacht. Hij heeft maar een klein schrabbetje (schrab, schrap) opgelopen. Bedoelde je een schroefsnijijzer [schroeven snijden] of een schroei-ijzer [brandijzer]? Zo'n schreibtischmörder zal de schrödingervergelijking [kwantummechanica] wel niet kennen. Met een scooper [zwenklaadschop] kun je grond verzetten. Ik ga schuitjevaren. Beter schuldeloos dan met schuldenlast. De Schutterijwet is van 1815.

3. Die scones [rond broodje] vind je [vindt je broer] vast lekker. Het sciëntisme [wetenschap de ware bron van kennis] is in flagrante strijd met de scientology [Christian Scientology, reliwetenschappelijke beweging, Ron Hubbard]. Een scotist volgt John Duns Scotus. Scopolamine wordt tegen zeeziekte gebruikt. Een scuba [self-contained underwater breathing apparatus] gebruik je onder water, dat kan ook in het onderwater zijn. Secreta haec murmura vulgi: dat zachte gefluister van het volk. SPQR: Senatus Populusque Romanus, senaat en volk van Rome. Hij was senior manager van de senseititeldragersorganisatie (Japan: sensei = aanspreektitel leraar bij vechtsporten). Septies (ten zevende): een septic tank [rottingsput] moet septisch [bederf betreffende] zijn. De Siënese schilderschool was in Siena [sjèh] gevestigd. Vroeger had je een voorkeurspelling. Ze had driehonderddrieënveertig voorkeurstemmen [GB ook: ss]. Ze zou er verder alleen voor staan. Ik zorg ervoor dat de auto voorstaat. Kijk recht omhoog: de Vos met de Gans (sterrenbeeld; niet meer zo in VD, wel: Vosje)! In de film speelde die Vopo-voorpost [Volkspolizei] een rol. Hij behoort al lang tot de vrij-katholieke denominatie [nee: niet oudkatholiek!].

4. Vrij lustig, vrijlustig stel! Na zijn vrijspelen had de spits vrij spel. Geldt dat ook voor vroegrijpe meisjes: vroeg rijp, vroeg rot? Hij bezong de chihuahua op zijn wahwahgitaar. Dat is even wennen: wadi's [droge bedding in woonwijk] in een Vinex-wijk [NL: Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra]. De vriezeman [vrieskou] heeft zich al gemeld in de voutenkamer. De V-wapens zijn de V1 en V2; het V 8 is iets anders (vroegere naam van tv-zender Veronica). Zijn er nog wannabe's [en wat dan?] in de zaal? Ik gebruik vaak ellenlange woorden: sesquipedalia verba. Ik teken met: servus observantissimus, uw gehoorzaamste dienaar. Na de sixties [jaren 60] kwamen de seventies. Ze zocht een sexcuus. De shakshukamaaltijd [Noord-Afrika – ook: chakchouka – zelfde uitspraak] werd begeleid door een shakuhachi (traditionele lange Japanse bamboefluit). GB en VD zeggen beide 'shiitakes' [uh] en 'shiitake's' [ee]. Kinderarbeid wordt shitty (waardeloos, slecht) beloond. Het shinto ryu [sjihn-too-rie-joe] is een Japanse vechtkunst met stokken en wapens. Shamponeren is shampooën. Daar zag je veel sheddaken [zaagdak].

5. Een shockjock heeft als handelsmerk choqueren (shockeren). Ken je de stijl shoegaze (Britse alternatieve rockstijl) al? In die short story drijft de uitbater een shop-in-shop. Dat kan meteen in de shredder. De siamees, die Siamese kat, zat op het siamois, zekere Siamese stof. Nee, sibi manus inferre (de hand aan zichzelf slaan), dat is beslist niet van de handwerkersvriendenkring zijn … Dat doe je si en la, zus en zo. Ik vind je een schat tussen al die barbaren: een lilium inter spinas (een lelie tussen de doornen). De overheid moet het sigillum confessionis (biechtgeheim) respecteren. Lekker, zo'n sijpe (sappige) pruim! Hij heeft silicose, een steenlong: kan de Silicosewet hem helpen? Die muren zijn niet gespachtelputzt, maar gesilicaat. Op silvesteravond (oudejaarsavond) scoorde hij bij het futsal (zaalvoetbal) de silver goal (een sylvester is een stijlentrekker). Sinds kort slik ik simvastatine (cholesterolverlagend). Skratjie (skraki, Surinaamse trommel): rombom(bom). Zie ook: skrakipoku en skratjie pokoe [zang met drums, voorloper kaseko].

6. Hij is kampioen simultaanschaken. Dat document is sine loco et anno (zonder aanduiding van plaats en jaar, s.l.e.a.). De
pgb-maatregelen (persoonsgebonden budget) zijn sine causae cognitione, zonder kennis van zaken, genomen. De inbewaringstelling is sine die, voor onbepaalde tijd, opgeschort. Singelen is een single spelen. Een sinker is het zinklood aan een surfplank. Antwerpen is de sinjorenstad. Wie noemden ze op Bali een singkè (uit China geëmigreerde Chinees)? De sinofiel was wars van Sinn Féin.
Sint-Bureaucratius bepaalt heel hautain wanneer sint-salarius [de Heilige Salarius] gevierd wordt. Schrijf correct: sint-maartensvogel en Sint-Lucasgilde. Si placet, na u! Zij baden het sjema jisraël (gebed). De Vlaamse jongens waren aan het sjotten (voetballen). Hij zit in een skifflegroup [muziek]. Er was een voetbalmatch tussen skateboarders en skeetschieters. Hij skydivede (parachute laat openen) onvervaard. Waar is je skiuitrusting? De een skottelbraait (soort van barbecue, Afrikaans), de ander barbecuet.

7. De sla-uil zat in de slaolie. Odin reed op Sleipnir. Ik wil na de slöjd [kinderen: karton, klei, hout] graag een slivovitsj [drank]. Ze gingen over op slowen (dansen). Mijn broek zat onder de sludge [olie]. De sémillon [wijnstok] dient voor de productie van sauternes [wijn: enk. = mv.]. Waarom schrijf je 'snaredrum' [èhr, snaardrum mag ook!] zó? Met die smurfenspray op vinden ze hem wel. Hij beende snellijk weg. Via een snellius [plaatsbepaling] werd de plaats bepaald. De snib(be) [snibbige vrouw of meisje] kijfde [ruziën] me toe. Dat zijn bloemen voor de snij. Kom, we gaan snorkelen. Die oude snorrenbaard met al zijn snorrepijperij … Snuf en Snuitje zaten in de snuffmovie aan de snow (cocaïne, coke). Het is een sobstory (tranentrekker, tearjerker): so be it (het zij zo). Hij is gesocialized en zelfs in staat tot een social talk. Wat gebeurt er in een societas leonina (verdeling waarbij de een alles krijgt en de ander niets)? Moet je dit als sociocultureel of socio-economisch kwalificeren? Een knijpbril, lorgnet, so easy, pince-nez, dat is toch geen monocle? Daar staat een soepterrientje (soepterrinetje) vol soezen.

8. Hij was soi-disant (zogenaamd) niet thuis. Morgen beginnen de solden (uitverkoop). Dat lijkt me sole clarius (zonneklaar). Hij is betrouwbaar: solider dan soliedst [van: solide = solied]. Welke sollwert (streefwaarde) is hier van toepassing? Solo e pensoso (alleen en in gedachten verzonken): De Denker van Rodin (Le Penseur). Daar stinkt iets: something rotten. So/umma so/ummarum (kortom), we beginnen gewoon weer van voren af aan. Een son et lumière is een
klank-en-lichtspel. Wie of wat sophisticated is, is wereldwijs, mondain, verfijnd. Dat is een sordide (smerig, vuil, gemeen) streek! Zijn sottisearsenaal [zotheid] is vrijwel onbeperkt. Hij is een rare souger (kwibus) en bijna altijd de souffre-douleur (het zwarte schaap). Hij is een soumis [gedwee] volgeling. De soukous [oe] is een zekere muziekstijl. Ze wonen in het souterrain. Opzoeken: soutien (gaas, bh), souvlaki [geroosterd lamsvlees aan houten pin], sovchoz [staatslandbouwbedrijf voorm. SU], sovereign [Engels gouden pondstuk, soeverein], Spartakiade [vroeger in Oostbloklanden] en spaniël [hond]. Op wie rust de soupçon (verdenking)? Wat is een souter (psalmboek)? Is een sotternie [kluchtspel] een zotternij? Spadille (schoppenaas) of spadrille (lichte schoen met zool van touw)? Hoezo, welgemanierd?

9. Als je een stepperund en een zeboe [oe] kruist, krijg je een watoessi. Waternood is watergebrek, watersnood is waterovervloed (letterlijk!). Tgov. is de afkorting van tegenover [net als t.o.]. Wierdt gij daar niet hoorndol (horendol) van? Het zou veel weg hebben van 'terug van weggeweest'. Hij had echte bierbrouwerswenkbrauwen. Hij weekendt altijd uitgebreid. Je zult hem niet meer weerom zien, hij zal niet weeromkomen (weer omkomen zou een rare uitdrukking zijn). Ik heb je wel verstaan. Ik wil u dat beloven, ter wille van hem, welteverstaan. We zullen het probleem werkende weg oplossen. Zijn weifelen versterkte onze twijfel. De weeïge geur gaf me een slecht gevoel. Kwam het wauwelen van de wauwe wind?

 

1961 Dictee maandag 02-11-2020 (1) dictee Dictee van de dag (15) √

Dictee – dictees [1961]

Oefendictee 842 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (15)

1. Het was niet nogal wiedes dat ze die weed (wiet) wegwiedden als ware het wied [onkruid]. Van een whisky-, cognac- en punchgrog wordt je gezelschap zo groggy als een dronkenman of dronkenlap. Een wildwestfilm speelt zich in het Wilde Westen [van de VS, US] af. De wolkenkrabber stak scherp af tegen het wolkeloze zwerk. De deur stond wijd open, zeer wijd open, zeg maar: wagenwijd open. Je moet die wagenwijd openstaande ramen maar sluiten. Wordt vervolgd, naar verluidt. Die twee hebben een woprelatie [letterwoord]: wippen, ontbijten, pleite. Met de middle of the road wordt
middle-of-the-roadmuziek bedoeld. De benadering van die politicus is middle-of-the-road [bijw., eenvoudig, gewoon]. Zo'n mysteryguest is best sneaky (geheimzinnig). Met (de) afro wordt het afrokapsel bedoeld. Hij is Afro-Surinamer.

2. Hij heeft een beeldschone afrodite [beeldschone vrouw] aan de haak geslagen. Hij heeft gescratcht [grammofoonplaat snel en ritmisch onder de naald door bewegen], gebeatjuggeld [= dansen daarop]. Het Divali is het lichtjesfeest, het chanoekafeest is het Lichtfeest. De piesemopsantee [toilet] komt van 'puis-je m'absenter?' Als je de beste kamer in een hotel krijgt, is dat niet de bestekamer (toilet). Ik las een waarlijk houellebecqiaans (Houellebecq, pseudoniem van Marcel Thomas) [geen h uitspreken – niet in wdb.] meesterwerk. Hij is een Martinikaanse martinidrinker uit Martinique. Bij studenten zijn adjes [ad fundum] heel gewoon, doodgewoon [ww.: atten]. Dat briefje, weet je wat erop staat? De aardappelen zullen al wel opstaan. Sommige kledingstukken moeten echt bloezen. Zie je die middeleeuwse wüstung [verlaten nederzetting, contouren nog herkenbaar] daar in het landschap? Het spookt bij hem op de vliering (hij is niet goed snik) (toegang krijg je via de vlizotrap).

3. Het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering wordt afgekort tot WvBR of Rv. Het writer's blocksyndroom (uitz.!) ken je toch wel? Zijn wreedaardig optreden was wrevel wekkend. Laat het bijzaathout tekenen van verval zien? Het WWF is het World Wide Fund for Nature (ook: WNF = Wereldnatuurfonds). Een rastaquouère, een vreemde snoeshaan, zou die aan xenomanie (blinde ingenomenheid met al wat vreemd – buitenlands – is) moeten lijden? Wat is er nou zo bijzonder aan een whitworthschroefdraad, een WW-draad? Niet te verwarren met een Y-draad [gaffelvormig opgehangen arbeidsdraad – elektrische contactdraad, rijdraad]! Jij yelt ook nooit een yell, hè? Een speciale golfterm is yips (makkelijk te maken punt missen door zenuwen). Kun je van yam jam maken? Ach, waarom niet? Wat hoor ik daar? Yankee Doodle [begin Amerikaans volkslied]! Ik ken die zagenzetter alleen als zageman [zeur]. Op kinderfeestjes zie je heel vaak het zakdoekje leggen en het boompje verwisselen als spelen.

4. De meest verraderlijke dicteewoorden, het is al eerder gezegd, zijn die, welke je anders uitspreekt, dan je ze schrijft. Daarbij behoren golauyoek (Chinees gerecht van gefrituurde beignets met varkensvlees en een zoetzure saus) [goe-loo-joek], giaur (Turkse scheldnaam voor alle niet-moslims) [gah-voer], chaebol (Zuid-Koreaans industrieel conglomeraat) [dzjèh-buhl], abscisinezuur (plantenhormoon met groeiremmende werking) [ahp-sie-zie-nuh-zuur] en shinto ryu (Japanse vechtkunst met stokken en wapens) [sjihn-too-rie-joe]. De jandoedel speelde 'Yankee Doodle' [volkslied VS] op zijn doedelzak. Je moet tekst wel met de juiste interpunctie interpungeren. "Denique coelum" [ee], riepen de kruisvaarders: eindelijk de hemel, wij zullen die verwerven.

5. De zazou (modern, excentriek jong mens) bewonderde de zeboe (bultrund). De man met de baard als een Zwitser (Helvetiër) was zo zat als een zwitser (huursoldaat). De meeste [cijfers, verder letters]
60-plussers hebben een [idem] 60 pluskaart. Ik geef je een [cijfer, verder letters] 7 plusje voor deze scriptie. Doorsneegraven wisten niets af van grafen [wiskunde]. Mijn ouders' huis staat in Rhoon. Rozijnen- en cocakauwers kunnen we missen als kiespijn. Een zeiklijster lijdt aan bangschijterij en dat leidt tot bangerikengedrag. Kunnen kauwen ook zoetekauw zijn? De afkorting Zm staat voor zettameter [10^+21], zm voor zeptometer [10^-21]. Hij ziedt van woede, als hij het ziet gebeuren. Zo-even dacht hij: in een zoutwaterbekken zit geen zoet water.

6. Zo'n sparringpartner is klasse! Hij heeft een spartaanse [streng, sober en hard] opvoeding genoten. Wanneer gaan we weer spearfishen [ie, ih] (met speer)? Spijen is spuwen (spijers zijn gedijers) en speieren is schitteren. Dat speiten (spuiten) zal je nog spijten. Ik wil dat weleens terug horen. Het vermogen van Jan is een [cijfers] 80-voud van wat Piet bezit. Deze doorsnee-Belg is belgziek [lichtgeraakt, opvliegend]. Ze stak een speld in het speltbrood. Een spencer is een slip-over met V-hals. Zit in dit parfumerieartikel spermacetiolie? Spem mentitae segetes: gewassen die niet aan de verwachting hebben voldaan en spemque metumque inter dubii: zwevend tussen hoop en vrees. Hij zou zijn mond wijd open sperren (ook: opensperren). Spiccato is op de viool spelen met springende stok.

7. Hij zou veel spie (geld) hebben. Een spijkboom (boom, of beter plant?) brengt nardus (plant en geurstof) voort. Een openruglijder heeft spina bifida. Een beetje atleet loopt op spikes. Een spiritijn is een pater van de Congregatie van de Heilige Geest (Spiritus Sanctus). Het leidde ertoe dat zij aan spleen [ie] (weltschmerz, taedium vitae, depressie) lijdt. Een split-up lijkt het beste voor deze aandelen. Hij was heel vroeger spo-docent (sociaalpedagogisch onderwijs – initiaalwoord). Een spoof is een zekere parodie, een spoom een zekere sorbet. Geef een voorbeeld van een spoonerisme (niet die verkrachte eenden graag!). De SS-20 is een Russische middellangeafstandsraket. Wil je dat echt in een dictee op laten schrijven, de naamgever van het psychologische begrip 'flow': de Amerikaanse hoogleraar psychologie Mihály Csikszentmihályi (of: Piet de Ruiter: toch niet te controleren!)?

8. Mag ik die sijpe [sappig] peer? Wat moet ik nu schrijven:
stadhouder-koning en koning-stadhouder (een; GB, kennelijk algemeen) of Koning-Stadhouder (de; specifiek, VD – betiteling van Prins Willem III van Oranje, die van 1689-1702 behalve stadhouder van Holland, ook koning van Engeland was)? Volgens GB loop je stafylokokken op, volgens VD ook wel stafylococci. Dat was een
sta-in-de-weg voor een staakt-het-vuren. Weet je het nu: stalactiet en stalagmiet (g = grond)? Een stampede [stèhm-piet] is een stormloop of juist een vlucht (van dieren). Zo'n reptiel heeft een squameus (schubachtig) uiterlijk. Bezat Stanley [de ontdekkingsreiziger] al zo'n stanleymes? De State of the Union is een soort presidentiële troonrede (VS). Is er verschil tussen de status quo en de status quaestionis (stand van zaken, stavaza)? Van stearine maakt men kaarsen. De paus is de stedehouder Gods op aarde. Duurloopatleten lassen soms een versnellende steigerung [hoger tempo] in.

9. Welke ziekte is naar Stendhal [ah] genoemd (toeristenziekte)? Na de STER-spot [Stichting Etherreclame] gaan we sterrenkijken. Een stichomythie is een zekere passage in een drama (en stichometrie het meten van verzen; en stechiometrie of stoichiometrie een chemisch begrip). Steun zoeken en dan steun vinden bij iemand die geen kik geeft: dat geeft een kick! Die veteraan is still going strong (nog steeds krachtig, in volle fleur). Zo'n stoepier [pjee] wordt rijkelijk beloond. Die spijkerbroek is stonewashed. Een stowaway is een verstekeling. De straddle (rolsprong) werd met een strad (Stradivarius) begeleid. De krullenkop moest gestraight [ontkroesd] worden. De inbraken vinden volgens een vast stramien plaats. Als stratagème [krijgslist] had hij een blondine met strapless [zonder schouderbandjes] jurk gestuurd. Hij zat met een stretch [bnw.] broek (ook: stretchbroek – znw.) in de stretched [bnw.] limo. Strijk-en-zet was het zo: moeder aan het strijken en vader en zoon aan het dammen. Ik wil stroganoffsaus, niks anders!

10. Dat meisje heeft een grote studie-ijver. Hij is overleden aan het eten van strychnine [zeer giftig, uit braaknoot]. Geef mij maar zo'n lekkere apfelstrudel. Ze spreidde veel suaviteit (lieflijkheid, bevalligheid) tentoon. Voor een puber komt ooit de
sturm-und-drangperiode [vgl. Sturm und Drang(periode) – lit(t)erair, eind 18e eeuw, Duitsland]. 'Sub specie' is onder de gedaante van, een subspecies is een ondersoort. Een bloeduitstorting [sugillatie, hematoom, ecchymose (èh-kie-moo-zuh)] is een subcutane [onderhuidse] bloeding. Het slachtoffer werd gesuffoqueerd (verstikt). De super-pg [procureur-generaal] won de super-G [super-giant, skiwedstrijd]. De surah [oe] (weefsel) omvatte de suramin (zeer giftig geneesmiddel tegen slaapziekte). En een soera is een Koranhoofdstuk. Een syzygie is een samenstand en een sweeper is een libero [voetbal: vrije verdediger]. Het 'süsser Pöbel' is het lief gepeupel.