woensdag 12 februari 2020

1826 Dictee woensdag 12 febr 2020 (1) dictee Oefendictee febr 2020 (2) √

Dictee - dictees [1826]

Oefendictee febr 2020 (2)

1. Is de GATT de General Agreement on Tariffs and Trade, een GATS is een General Agreement on Trade in Services. Een zeker studentenlied begint met: Gaudeamus igitur, juvenes dum sumus (laten we dus vrolijk zijn zolang we nog jong zijn). De gauge [geetsj] is een standaardmaat voor de fijnheid van weefsel. Om goed te onderscheiden: gaur [gou-wuhr – g van goal, rund], giaur [gaa-voer – g van goal, Turkse scheldnaam voor alle niet-moslims] en gioer [gie-joer – gewone g, overgang tot het jodendom]. Kenden ze in de roaring twenties het begrip ‘roaring forties’ al [en de betekenis van roast(en)]? GBZ op auto’s betekent: Groot-Brittannië, Gibraltar (Z is hier geen afgekort woord, maar een code). BE: een geaggregeerde, geaggregeerd leraar, is een agrégé. De GDPR is de General Data Protection Regulation (Europese privacywetgeving), en heet in Nederland AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming).

2. Een gebedskapje kan een keppeltje, solideo, kalotje of taqiyah zijn. Een gecompliceerde breuk is niet te berekenen. Een gewelf heeft gecurvede lijnen. Het bezoek was puntje, puntje, puntje. Geelgroen is lime, limoen. Ik noem het geenbodemsyndroom en het emptynestsyndroom (legenestsyndroom). Bij het verkeerdjassen geertte hij [in BE een gegeerd spel]. Zij was helemaal geëxtasieerd. Het wim-t-schippersgehalte was hoog. Met veel geheibei gingen ze van de hei in de fij. Ge(i)rnde is louter, zuiver. De cgt is de cognitieve gedragstherapie. En een vog (NL) is een verklaring omtrent het gedrag. Het is hier Siberisch (koud), maar dat laat me siberisch. De tijd (m.!) gaat snel, gebruik hem wel! Wat is gekapt-gekoust in de heraldiek? Ik voelde me door hem gejost en gesjareld, bedonderd dus. Het klewanggekletter was doordringend. Gekkenpraat van gekkerds en gekkies is zotteklap. Dat geklinkklank (geklingklank) bleef maar voortduren.

3. Zijn geklofte is zijn nette kloffie. De gekrookterieters zijn uiterst rechtse gereformeerdebonders. Het was een hard gelag dat hijzelf ook nog het gelag moest betalen. Zijn poeplap is goedgevuld. De geldgod is de mammon. De Heilige Salarius of sint-salarius is de salarisdag of geldjesdag. Hij is naar Flip, maar heeft niet veel geleên. De gelekoortsmug of -verwekker is de Aedes aegypti. Zie haar met haar gelidae mortis imago, het beeld van de kille dood, de slaap. Gefeliciteerd! Van ‘t zelfde, van ‘s gelijken. Gelijkgaan kan gelijklopen betekenen. De gelijk- of eenschaduwigen bevinden zich buiten het gebied tussen de keerkringen. Een gemankeerde dominee heeft een vie manquée geleid. ‘Plee’ is een marcato- of marcandowoord. Gemaskeerd bij biljarten is masqué. Ik doe dat ten algemenen nutte, res publica. Een bal masqué is gemaskerd. De dienst Gemeentewerken.

4. De beide deelparlementen van de Brusselse Hoofdstedelijke Raad zijn de Vlaamse en de Franse Gemeenschapscommissie. Het staat in de Gemeentewet van 1851. Hoeveel Rijnlandse gemeten heeft dat gemeet nu opgeleverd? De wijnfles was gemilesimeerd met 8 juli 2013. Hij was tot tranen toe gemouvementeerd. Gemskleurig is chamois. Hij werd weer in genâ aangenomen. Piet is mijn genan(t). Zijn optreden was gendernon-conform. Een genderqueer [dzj] is een non-binair of niet-binair. Hij is ongeneeslijk (ongeneselijk) ziek. Valt er in ‘generaalagent’ iets te verwisselen? Hij maakt deel uit van het geniekorps en is dus genist [zj]. De genlocatie is de lokalisatie van de genen. Bloembollen zijn geofyten. Een geologenkompas is een handboussole. Het Georganiseerd Overleg van 1919 is een heel specifiek g.o. Een gepard [gee-pahrt] is een jachtluipaard.
Over-en-weergepraat is gepingpong. Ger, joert, joerte of yurta. Hij was de hoogst geratete deelnemer.


5. Het woord ‘gereformeerd’ kent zowel ger. als geref. [2 x gereformeerd uitspreken] als afkorting. Hij is altijd in ‘t gerei met zijn gerij, waaronder de koets. Ik ben gekke Henkie niet, laat staan gekke Gerrit. Met gerstewijn wordt barleywine bedoeld. De bomen zijn geschorst, de voetballers rood- of geelgeschorst. In de chemie is geschrankt staggered. Geschwärm of schwärmerei is gedweep (dweperij dus). Settlement is niet een kwestie van gesetteld zijn. De gesurseëerde moest uiteindelijk toch betalen. De troubleshooter moest de getroebleerde verhoudingen weer rechttrekken. De get-together was heel geslaagd. Hij leed aan gevechtsstresssymptomen. Het
moiré-effect is een gevlamd effect. Ontweien is uitwei
den! Cwt staat voor centweight. Het coronavirus leidde tot een gezondheidskordon. Die gezondverstandpolitiek werkte.


6. De g-factor is een dwarsversnelling, de G-kracht is het resultaat van de zwaartekracht. De GGD (Gemeentelijke Geneeskundige Dienst) heette vroeger GG en GD (Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst) en was er onder andere voor de ggz, de geestelijke gezondheidszorg. Een ghat is in India een cremeerplaats. Een nègre is een ghostwriter en de GHS is de Ghanese cedi. Een GiB (gibibyte) is een GB (gigabyte) [ook: gig, gieg]. Een guinje is een gienje, een oude Engelse gouden munt, later een rekenmunt ter waarde van 21 shilling. Hij is parcimonieus, op de cent, een centenneuker dus. Gierst is sorghum en gierstmelde is quinoa. Een gifbestand [uitspraak ‘gihf’, immers: mv. gifs en niet gif's!] is in
GIF
-formaat opgemaakt (graphics interchange format). Denk maar aan Goeie Mie, die Leidse gifmengster. De gifsumak wordt ook wel poison ivy genoemd. Leg de medische term GIFT (gameta intra-fallopian transfer) eens uit.


7. De oudere vrouw (cougar) hield er een gigolo (callboy) op na. Een gijzelhack gebruikt ransomware. Vullen een gimar en een khimar elkaar aan? Gimp, gimpje, guimpe: zeg het maar. Een ginkgo [2e g niet uitspreken  - in BE wel!] is een Japanse waaierboom. Jenoffel, genoffel, ginoffel: anjer, anjelier (ook: giroffel). Een girih bestaat uit vijf- en tienhoeken. Een girante gireert. Het was een heel
heen-en-weergeloop, een va-et-vient. Een gisant is een pleurant of ook: priant. Een gitarron is een basgitaar, bespeeld door mariachi's en een chitarrone is een soort van lange, als bas gestemde luit. In de gîte
gebruikten ze de gizmo op hun gitaar. Een GIW-garantie is in NL een garantie van het Garantie-instituut Woningbouw. De GKV zijn in NL de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt. Wist je, dat een smooth operator een gladjanus is? Wat is dat nou: glänzendes Elend, stralende ellende?


8. Glasal is een formica-achtige kunststof. Een glasblazerstang is geen stang. Mouches volantes zijn muscae volitantes. Zij verhuizen naar de Glazen Stad. De schrijfwijzen ‘glazenkast’ en ‘glazendak’ kunnen discussies ontketenen. Zo is mijn glazen kast tevens een glazenkast. Hij was in gedachten verzonken. Een zakkenwasser hoeft niet per se in de verpleging te werken. Het GLB is het gemeenschappelijk landbouwbeleid. Glibberen is herhaaldelijk uitglijden op een week-glad oppervlak. Wie spreekt er nou Globish? Roemrijker nagedachtenis geven we weer met gloriosae memoriae, de afkorting Glor. Mem. staat voor Gloriosae Memoriae = ter roemrijker nagedachtenis (ook: G.M.). Een gluntuttel is een lammeling. Raar, GB heeft ook glycemie voor glykemie. De GMT is de Greenwich Mean Time, de WET, de
W
est-Europese tijd. De GMD is de munteenheid dalasi van Gambia. En een GmbH is een Gemeinschaft mit beschränkter Haftung (vgl. bv).

 
 

zondag 9 februari 2020

1825 Dictee zondag 09-02-2020 (2) - dictee Wekelijkse dicteetest 088 RL √

Dictee - dictees [1825]

Wekelijkse dicteetest 088 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: hieronder!
Bron: Oefendictee (oud) 588

1. Spreekwoord: een ……………, een ……………..
a. witte kerst                                   groene Pasen
b. witte Kerst                                  groene pasen
c. Witte Kerst                                 Groene Pasen

2. Kersenbrandewijn is ………. en kersenlikeur is ………...
a. kirsch                                       cherrybrandy
b. kirsj                                         sherrybrandy
c. kiers                                         cherrybrandy

3. Bij een ………… hoorde vaak een …………...
a. kermes d'été                               liefdadigheidsbazar
b. kermesse d'été                           liefdadigheidsbazaar
c. kermesse d'eté                           liefdadigheidsbazar

4. Kunnen …………… (mutsapen) elkaar op hun ……………
(achterste) geven? Ja.
a. keskedies                                     keskedi
b. keskedi's                                      keskedie
c. keskedies                                     keskedie

5. Ik ben lid van een genootschap van ………… en …………...
a. dicteegildenbroeders                        zusters
b. dicteegildebroeders                          -zusters
c. dicteegildebroeders                           zusters

6. Een ………….. is een spierscheuring en ……………… is een symbiose tussen hogere planten en zwammen.
a. myorrhexis                                        mycorriza
b. myorrexis                                          mycorrhiza
c. myorrhexis                                        mycorrhiza

7. Een ………… is een …………...
a. BSc                                         bachelor of science
b. BSC                                        Bachelor of Science
c. Bsc                                          Bachelor of science

8. Bij gewichtheffen worden ………… en ………… gebruikt.
a. kettelbells                               dumbbells
b. kettlebels                                dumbels
c. kettlebells                               dumbbells

9. Het was ………..., dus ……………
a. kiele kiele                               kantje boord
b. kielekiele                                kantje boord
c. kielekiele                                kantjeboord

10. Hij kon de ……………. jaloezie op zijn ……………
evenknie nauwelijks onderdrukken: nounou!
a. nauwverholen                        nauwverwante
b. nauw verholen                      nauw verwante
c. nauwverholen                       nauw verwante

Oplossingen [088]: zie hieronder.

----------------------------------------------------------------------------------------

Oplossingen [088]

1a 2a 3b 4b 5b 6c 7a 8c 9b 10c

Contact: leentfaarrein@gmail.com





1824 Dictee zondag 09 febr 2020 (1) dictee Negende Armoededictee Kruibeke 2020 √

Dictee - dictees [1824]

Negende Armoededictee Kruibeke 2020

Klein traktaat over de vélocipède
(auteur: Luc Devoldere, vrij naar Fieke Van [NL: van] der Gucht, in haar column “Taaltoestanden” op www.de-lage-landen.com)

1. We pedaleerden samen naar het werk. Het lief en ik. Twee velocipedisten. We trapten allebei tegen de wind in, met onze stadsfiets, onze manden gevuld met rugzak en handtas en ambachtelijke boterhammen met kaas. Terwijl ik iets gromde, ongetwijfeld iets erg opbeurends, kwam een twintiger me voorbijgesnord op een elektrische fiets. Nu kan ik het van een jagger (*) of vitalo (**) nog enigszins verdragen dat die een elektrisch duwtje in de rug krijgt, maar al wie jonger is dan ikzelf moet een stevige motivatie kunnen voorleggen. Voor ik de e-biker daarnaar kon vragen was de twintiger al [letters:] tien, twintig, dertig fietsers verder. 
* jagger – VD, dec 2019: jonge, actieve gepensioneerde – er werd dzjèh-guhr met g van goal voorgelezen. Correct, BE-informatie: ook een verwijzing naar Mick Jagger!
** vitalo – nog niet in wdb. Kwam bij een ‘prijsvraag’ in (NL) Trouw aan de orde als alternatief voor ‘yep’ (young elderly person).

2. “Zie mij hier toch afzien op mijn mechanische fiets”, snauwde ik, terwijl ik pedaalslag na pedaalslag voortpeddelde. “Niet zeggen!”, hapte het lief me toe, alsof hij zo het taalonheil kon afwimpelen. “Bij nader order rijden wij nog altijd op een fiets, zij op een e-bike. Zij (*) zijn de uitzonderingen, niet wij.“ 
* Ontbreken van 1 (op i) of 2 nadruktekens (op ij) werd niet fout gerekend. Werd wel met enige nadruk voorgelezen.

3. Hij had gelijk, bedacht ik. Had ik met mijn snauwerij een taalverandering in gang gezet? Zou ik met de mechanische fiets – de m-fiets (*) had ik hem in gedachte(n) (**) gedoopt als mooie tegenhanger voor de e-bike – een retroniem [VD 2018 – achteraf hernoemen van een begrip] uitgevonden hebben? 
* Niet in wdb., analogie met e-bike. 
** Er werd ‘gedachte’ voorgelezen, net als in alinea 5 ‘heette’, waar je ‘heetten’ op moest schrijven. GB heeft ‘in gedachte(n) houden’ allebei, VD heeft bijna overal ‘in gedachte(n)’. Conclusie: beide vormen zijn correct.

4. In tegenstelling tot de m-fiets verzon ik het woord retroniem (‘retroniem’) niet zelf: dat werd al gemunt door een Amerikaanse journalist in [cijfers:] 1980 toen ik nog geeneens volzinnen sprak. Het was de man namelijk opgevallen dat mensen plots hardcover gingen gebruiken om naar een boek met harde kaft te verwijzen, en wel sinds de introductie van boeken met zachte kaft. Tot voor het bestaan van de paperback, heette een hardcover nog gewoon book (*). Hardcover is dus een soort modern vintagewoord (**). 
* Duidelijk niet als ‘boek’ voorgelezen, maar wat vaag als ‘buhk’ of zoiets.
** Hier lijkt ‘vintage woord’ minder juist.

5. Het fenomeen van de retroniemen blijkt erg productief, niet alleen in het Engels, maar ook in het Nederlands. Tot de uitvinding van de dieseltreinen en elektrische treinen heetten de stoomtreinen nog gewoon treinen bijvoorbeeld. En meer recent duiken cisgender [VD 2018] (en zelfs cismannen en cisvrouwen (*)) op, woorden die het Nederlands aan het Engels ontleende en die verwijzen naar mannen en vrouwen bij wie de seksuele identiteit [evt toevoegen: wél] overeenstemt met hun biologische geslacht. Tot transgenders in het vizier kwamen, mensen die zich níét (**) identificeren met hun natuurlijke geslacht, bestond het woord cisgender (‘cisgender’) niet. 
* Beide nog niet in wdb. 
** Met (grote) nadruk voorgelezen; ontbreken van de nadruktekens werd niet fout gerekend.

 De rode alinea’s 6 en 7 zijn wegens de lengte van het dictee niet meer voorgelezen en telden dus niet mee.
6. Zal het met fiets dezelfde kant opgaan als met book [niet ‘boek’ voorlezen!], bedacht ik me, terwijl ik voorttrapte. In [cijfers:] 2018 had de helft van de verkochte fietsen al een elektrische aandrijving, had ik nog maar even eerder gelezen in de krant. Als die helft nu zou stijgen tot een flinke drie kwart [betekenis: drie vierde - in dat geval is driekwart ook goed, TH, Taaladvies!] en de mechanische fiets tegelijkertijd nog maar een weinig zou verkopen, zou dat dan de opmars van het retroniem m-fiets betekenen?

7. Voor ik de vraag kon voorleggen aan het lief, moest ik in de remmen, voor een speedpedelec – die gaat tot 45 [letters minder juist] kilometer per uur, nog sneller dan de e-bike die tot 25 [idem] gaat. Ik hield mijn commentaar voorlopig voor mezelf. Ik ben nog te zeer aan het woord fiets (‘fiets’) gehecht. 

8. Extra alinea voor eventuele gevallen van ex aequo.
Mevrouw speldde snel nog wat blingbling op de revers van haar
deux-pièces alvorens te gaan
nordic walken toen meneer met zijn harrypotterbrilletje godbetert vanuit een pico bello etablissement sms’te dat een ontwrichte financiële relatie hem acuut verplichtte om haar rollator op eBay (*) te verkopen. In- en intriest!

* Niet in wdb. Wel bv. in Grote Spellinggids VD 2005.
 


donderdag 6 februari 2020

1823 Dictee donderdag 06 feb 2020 (1) dictee Oefendictee feb 2020 (1) √

Dictee - dictees [1823]

Oefendictee feb 2020 (1)

1. Falsiteit is gewoon valsheid. Hij is nog familje van me. Dat fantaisistische verhaal is fantabuleus. De FAP, familiaire adenomateuze polyposis, kan leiden tot dikkedarmkanker. De infibulatie is de faraonische besnijdenis. Op de FAQ-lijst (veelgestelde vragen, frequently asked questions) stonden er nogal wat over de f.a.q. (handel: free at quay, franco aan wal). Mijn fardevoorraad is bijna op. Een farmahuis is een pharmaceutical. Met f.a.s. (handel) wordt free alongside ship, vrij langs boord (v.l.b.) bedoeld. Het FAS is het foetaal alcoholsyndroom. De fascisten- is de Hitlergroet. In BE is de FAST het fugitive active search team. Fasyong [fah-sjohng] is Chinese worst. Na de fatshaming draagt ze een fatkini. Geloof die fausse dévote (huichelaarster) vooral niet (geldt ook voor die faux dévot)! Mijn favo is Lionel Messi. Fawaka? Nou, met mij goed, hoor. FBO: Federatie van Betaaldvoetbalorganisaties.

2. De Fed is de Federal Reserve Board (VS). Een fissa is een feestje. Een fehlleistung is een verspreking of freudianisme. Gefeli: je krijgt een dikke of dikke vette feli van me: van harte gefeliciteerd! De felo de se pleegde felo de se. ‘Feminini generis’ is een feminiene woordgroep. Hij dichtte op zijn feniksvleugelen. Houd uit elkaar de ferro- (tweewaardig Fe) en ferrizouten (driewaardig). Met een gieter kun je fertigatie beoefenen. We gaan onze jarige opa fêteren. Bespreek de containerbegrippen TEU en FEU (twenty/forty feet equivalent units). Cruijff en Messi zijn few and far between. Boulevardjournalistiek vind je in een feuille de chou. Een kruising vanjewelste (van jewelste, van je welste): de fila brasileiro [oe]. De fil d'écosse is eigenlijk een Schotse draad. Je moet zoeken in dat gefilede bestand. Een fileet kun je niet eten (filmsla trouwens ook niet). Hij heeft een Filipijnse vrouw, een Filipino tot vrouw. Is een still, een filmfoto, hetzelfde als een cut?

3. Een filograaf is een lionhunter (en verzamelt autografen of -grammen). Een filosemiet is een Jodenvriend en een filou een schurk. Een fineliner [uitspraak] is een fijnlijner. Niet: nog is Polen niet verloren, maar finis Poloniae. De Firato is de Vereniging van Fabrikanten en Importeurs van Radiotoestellen en Technische Onderdelen. Een fishspa is een anti-eeltbad. Een fixedgearfiets is een fixie. Flerovium is ununquadium (114). Een fixeerstang zit in een cartotheeklade. Lekker, zo’n flammkuchen! Ze zitten op de noordelijke flank van de Mont Blanc. Hij betaalde met een flapje (flepje) van 50 euro. Je moet me geen flauwsies (flousjes) verkopen! Zijn jas was van flausch. Een kraamvrouw kan aan flegmasie (kraambeen) lijden. Een flibustier [ie] is een boekanier. Nieuwe flinksheid is nieuwflinksdenken.

4. Hij zou de pan uit flippen, zijn boosheid zou de pan uit rijzen. Een flitsmacht is een snelle-interventiemacht. Zij is seksueel fluïde. Met hfk wordt fluorkoolwaterstof aangeduid. Hij is drandus in de flutkunde. De Fluxus is een (zuiverende) kunststroming. De FME-CWM is de Federatie Metaal- en Elektrotechnische Industrie – Contactgroep van Werkgevers in de Metaalindustrie. Met fMRIfunctional magnetic resonance imaging – worden hersenscans gemaakt. Fo(hi) is de Chinese naam voor Boeddha. Het toppunt van fobie is fobofobie. Fomo: angst om iets te missen op internet of de sociale media. Ik fondu met een fonduepan. Een fondue bourguignonne is een vleesfondue. Een jpeg-bestand is in JPEG-formaat, een pdf-bestand in PDF-formaat en het DIN-formaat betreft een papierformaat volgens de Duitse industrienorm, dat is dus geen A0- of B6-formaat. For God's sake, om Gods wil, om ’s hemels wil, for heaven's sake: doe het niet! Formyl is een acrylgroep afgeleid van mierenzuur. De afkorting van folio recto is foro. En fovo folio verso.

5. Met fortniten wordt Fortnite spelen bedoeld. Fortran is een gedateerde programmeertaal: Formula Translation Language of Formula Translator. Forumen is zijn lust en zijn leven. Forza, Feyenoord! Oxidatieve fosforylering is een chemisch proces. Fotochromasie is kleurgevoeligheid. Een fouta is een hamamdoek. Dat bedrijf is fournisseur de la Cour. Wie forsie heeft, is forsig. Een fowrudoti [lett.: vogelpoep] is een plant. De man met het
fragiele-X-syndroom ging naar het project X-feest. Framboise lingerie is frambozenrood. Hij gaf zijn fout franchement toe. Dat ambt levert een leuk franje-inkomen op. De frankolijn hapte naar de marjolein. Fransijn was perkament. Van een freakshake (vgl. milkshake) word je dik. Freefighten is mixed martial arts beoefenen. Freekeh [uh] vind je in de Noord-Afrikaanse keuken. De Metro is een freesheet. Freerunning is parkour.


6. De freeze is een beweging bij het breakdancen. Bij vice anglais wordt vaak een French letter gebruikt. Ze loopt weer naar die freud. Fricot is eten. Een seksvriend is een friend with benefits (fuckbuddy). Lemma’s in VD (1 feb 2020) 388.049 (was 387.823). Elke huidige fronde is naar de Fronde (1643-1660) genoemd. De Frontbeweging was de Vlaamsgezinde politieke beweging tijdens de Eerste Wereldoorlog aan het IJzerfront. De Frontpartij kwam daaruit voort. Eerst de frontogenese, dan de frontolyse. Vechten tegen de bierkaai is frustra Herculi. Het FSH is het follikelstimulerend hormoon. De ftd is de frontotemporale dementie. De FSME is de
F
rühsommer-Meningoenzephalitis, de tekenencefalitis. Fugue is zwerfdrang, in de psychiatrie is dissociatieve fugue de stoornis waarbij dissociatie, geheugenverlies en vluchtgedrag optreedt. De benaming van het runenalfabet (futhark) moet je wel goed uitspreken. Dit is een bank met fygitale diensten.


7. Gaandeweg en al werkende weg werd het duidelijk. Een gaatjestrui is een ajour trui of een ajourtrui. Gadodede [ie] is commelina, een lastig te bestrijden onkruid. Uit Chaos is Gaea [ook: Gaia] voortgekomen. Wij vinden onze dochter een gage d'amour. Galamboter is shea- of karitéboter. Fulldress is gala(kleding). Galmeisteen is kalamijnsteen. Help, ons 3,4,5-trihydroxybenzoëzuur (galluszuur) is op. Spreek goed uit: galoog. Galore is in overvloed. De galsteenziekte is de cholelithiase/is. Het paard sprong een gambade. Dat kostte drieëndertig Gambiaanse dalasi. In de gamellehut staat de gamellenvoorraad. Een gamin is een straat- of kwajongen (en vergeet de gamine niet!) Gammexaan of lindaan is een anti-insectenmiddel. Gamofobie is geen angst voor games, maar voor relaties. Een canossagang is die naar Canossa. Meergangendiners kan ik niet aan: een driegangenlunch is genoeg.

8. De gangmaker had een pacemaker. De ganneferij van de ganja (marihuana) bleef onopgemerkt. Ik wil paté en liefst pâté de foie gras. Zo’n ganzenneb kan heel wat verstouwen. De algoede ganzenvoet is de brave hendrik. Hier is de gapwedge nodig! Garbanzo's zijn kikkererwten. De garderobière leed aan gardnerella. Een garoeda was het rijdier voor de god Visjnoe. Garrotteren [aa, oh] is wurgen met een touw (of ijzeren band). Hou dat gassie in de gaten. Met een GAS-boete krijg je in BE een gemeentelijke administratieve sanctie. Hij heeft gegasjewijnd. Een gaslager heeft niks met vlees (vgl. gastang en gastank). Ingenieus, zo’n cng-motor (compressed natural gas). In die saus zat gastrique en ik kreeg daar gastrische koortsen van. De
gastro-oesofageale reflux is heel onplezierig. Nee, die gaswetten wil je niet kennen: die van Boyle en Gay-Lussac: pV = RT (voor één mol) en die van Van der Waals: (P+a/V2) * (V-b) = RT.

 
 

zondag 2 februari 2020

1822 Dictee zondag 02 febr 2020 (2) dictee Oefendictee jan 2020 (5) √

Dictee - dictees [1822]

Oefendictee jan 2020 (5)

1. Noem embarras toch gewoon ambras. Een embryo is een embryon in utero matris. Emmer, emer, emerkoren of tweekoren is een soort tarwe met zeer gedrongen aren. De afkorting van eminentie is … (em.), van Zijne Eminentie … (Z. Em.) en voor Hunne Eminenties (kardinalen) is er geen specifieke afkorting. Een baggeremmer remt niet. Ibbus is ippes (en emmes en immes). Een em(p)t of empe is een mier. In Emser bronwater zit emserzout. De brouille werd en bagatelle afgedaan. Had Sneeuwwitje de encefalitis lethargica en de prins de encefalitis postvaccinalis? Anquetil reed bergop als een danseuse. Een energielabel is een epc (energieprestatiecertificaat). Bij gebruik van een aed moet je wel letten op een eventuele decolletéportemonnee. Vaak wordt een enfant gâté later een enfant terrible. Engelachtig is angeliek, een angélique is een angelica, een engelwortel.

2. Met celest*: celesta [tsjee – klavier], celeste [s – hemelsblauw], celestiet [SrSO4engelensteen] en celestijn = celestijner = celestijner [= van de celestijnen] monnik. Engoberen [ahn] doe je met keramisch materiaal. Een creep is een engnek. Een enquête valétudinaire is spoedeisend, maar voorlopig. Hij is parra, paranoïde. Ik kreeg gif binnen omdat ik door een Portugees oorlogsschip [fregatkwal] gebeten ben. Saffraangeel wordt overigens uit de krokus, een van nature giftige plant, bereid. Zijn wellbeing staat voorop. De epazote, de welriekende ganzenvoet, kom je als keukenkruid tegen in de Mexicaanse keuken. Een Epicuri de grege porcus (varkentje uit de kudde van Epicurus) is een genotzoeker. Bij een cycloïde (roltrek, radlijn) beschrijft een punt op een over een rechte lijn rollende cirkel een baan, bij de epicycloïde (ook: rolkromme) rolt de kleine cirkel (buiten) over een grote cirkel en bij de hypocycloïde rolt de kleine cirkel (binnen) in een grotere cirkel. Plaatjes: Google.

3. Het meisje vergat haar eau de toiletteje op het treintoiletje. De epidermolysis bullosa (EB) is een genetisch bepaalde huidaandoening. Een epigoon is een nabloeier. Epilepsie is de vallende ziekte, morbus sacer of (eufemistisch:) mal divin. Mooi, die jurk van velours épinglé. Hij schreef een episch gedicht waarin een epicentrum het episch centrum was. Met epi wordt episiotomie (gynaecologie: inknipping) bedoeld. Een voorbeeld van een epoque is de belle époque. Met epoque maken ben je epochemachend bezig. Het EQ is te vergelijken met het IQ. Ik lees vaak epubs (elektronisch boek in EPUB-formaat – electronic publishing). EPP is erytropoëtische protoporfyrie (stofwisselingsziekte). Die ruzie: de politie moest er bovenop zitten. De hooiwagen: Jan ging erbovenop zitten. Ereptus ab undis: uit de golven gered. Hij is een erethisch (prikkelbaar) mens. Afkorting van esquire: Esq.

4. Wat is het verschil tussen heersende en lijdende erfdienstbaarheden? In Antwerpen en Amsterdam heb je een eroev (sabbatsbegrenzing). De ESBL-bacterie scheidt extended spectrum beta-lactamase af. Het Estec is het European Space Research Technology Centre (Europees centrum voor ruimteonderzoek en
-technologie
). Met esto mihi wordt quinquagesima aangeduid. De afkorting et al. betekent et alii (en anderen). We genoten van de nazomer, de été de la Saint-Martin. Ernst is seriositeit. EDTA is ethyleendiaminetetra-azijnzuur. Morgen (31-01-2020) te middernacht verandert het aantal leden van de Europese Unie van 28 naar 27. De EU15, EU27 en EU3 (tot nu toe: Duitsland, Frankrijk en
Groot-Brittannië – Great Britain
staat niet in de wdb.) waren bekende uitdrukkingen. De eug is de extra-uteriene graviditeit (buitenbaarmoederlijke zwangerschap). Euh, uh, eh (vgl. euhm, uhm), ik weet het niet. De eupneu is beslist geen euphuïsme-uitdrukking.


5. De Euribor is de euro interbank offered rate. Eures staat voor de European Employment Services. Die koe is in de uring. Euratom is de Europese Atoomgemeenschap (vergelijk EGA = [historisch:] Europese Gemeenschap voor Atoomenergie). Bij het eurotanken was ik 100 ekkie kwijt. Die euro-bv geeft ook euro-obligaties uit. Over het vliegverkeer gaat Eurocontrol. De ministers van Financiën (de euroministers) vormen de eurogroep en die van Defensie de Eurogroep (met hun Eurokorps). De Euromediterrane samenwerking verloopt stroef. Dat klopt Europeesrechtelijk echt niet. Een euzie, euzing, ozing of hozing is een uitstekend dakdeel, dat een goot overbodig maakt: je krijgt dan ozendrop (geen meervoud). Hij heeft de ware eva gevonden. EVA = EFTA. Hij zit nog steeds bij die volle-evangeliegemeente. Als je evangelisch-luthers bent, behoor je tot de Evangelisch-Lutherse Kerk (onderdeel PKN). Hij is evengoed even goed als de sint.

6. Meldt u zich e vestigio aan, en everything you always wanted to know about dictees sturen we u toe. Het E'tjesvoetbal is geen e-voetbal. Waar ligt die 1000 ton mais ex-Triton? In de computerwereld is een EiB (exbibyte) gewoon een EB (exabyte). Zijne Excellentie de Gouverneur-Generaal begroette Hare Excellentie de Ambassadrice. Dat is geen new- maar oldskool. Mijn exgenote, mijn ex-echtgenote, was ooit mijn mega-eega. Een potlood venten is exhibitionisme, volgens de politie: voorjaarskrokus. Exigeant is veeleisend. Sacramenten zijn sacramenten, ook ex opere operatum. De EOD is de Explosievenopruimgsdienst. De Expoge is de Nederlandse Vereniging van Ex-Politieke Gevangenen uit de Bezettingstijd. Veel
ex-politiekegevangenen zijn daar dus lid van. Die lulsmoes is vast ex post facto. De belle peinture of het ex- staat tegenover het impressionisme (
indruk weergeven).


7. Ik heb dat ex propriis (uit eigen middelen) gefinancierd. Toen hij ex tempore (onvoorbereid) moest speechen, volgde slechts ex tacito stilzwijgendheid. Bij het jubileum bracht de krant een extrablad uit. Geef me die extrazoete vijl even aan, s.v.p. Een eyvan is een nis met een koepelgewelf rond het centrale plein van een moskee. Met la plus noble conquête de l'homme (de edelste verovering van de mens) wordt het paard bedoeld [Buffon]. Het paard komt ook voor in “My kingdom for my horse.” (ook: “A horse! A horse! A kingdom for my horse!”) [Shakespeare, Richard III] Denk verder aan het paard van Troje [donum exitiale Minervae] en het beste paard van stal. Het lievelingspaard van Alexander de Grote was Bucephalus (vgl. een bucefaal = moedig paard, strijdros). Het paard van Don Quichot was Rocinante (en een rossinant = een slecht paard, een knol). Het achtbenige paard van de oppergod Odin heette Sleipnir. Hij is een stuk groter dan ik, jij, zij. Quiëscentie.

8. Ze droeg een peignoir [pèhn-waar], een ochtendjas (en hij een sjamberloek). Ultima forsan: uw laatste uur heeft wellicht geslagen (stond er op de wijzerplaat). Er hing een weeë, een weeïge lucht. Er is maar één f in het abc [VD: a b c?]. De F-35 is de JSF (Joint Strike Fighter). Met fab/visme moet je geen tuinbonen eten! Een fabriekswinkel of factoryoutlet, een FOC, is een factory outlet center (nog Engels). Het facetimen doe je met de app FaceTime. Ik moet er niet aan denken, zo’n fâcheux troisième. Dat faciele gezinnetje is heel inschikkelijk. Die zevenvoudige behaler van het WK was facile princeps. Drie plus vier, facit zeven. Met een facoscoop kun je facomalacie vaststellen. Dat is erg gemakkelijk: aan factfree politics doen. Je DNA-profiel is nu eenmaal een fact of life. Een epic fail noemt de jeugd een faal. Dat plan is faisabel. Fallentis semita vitae: een stil, verborgen leven.