1535 Dictee woensdag 13 maart 2019 (2) dictee Oefendictee 799 (oud) √

Dictee - dictees [1535]

Dictee 799 (DCCXCIX) Dictee Specialisten (28-10-2014)

1. Een pirlamp werkt met een ingebouwde passief infrarode sensor. Au pis-aller (in het ergste geval) moet alles opnieuw. Hij beheerst het Platduits en het Plat-New Yorks. Achter op zijn fiets vervoerde hij een platteband (bouwkunde, geen platte band). RNA staat voor ribonucleic acid en RNZ voor ribonucleïnezuur. Met r-RNA (ik stotter niet) wordt ribosoom-RNA ofwel ribosomaal RNA bedoeld. Behoren oude richards [rijken] ook tot de nouveaux riches? De woorden 'richelieuwerk' en 'voltairestoel' hebben iets gemeen [bv. de kleine letter]. Ricinine is de chemische verbinding
1,2-dihydro-4-methoxy-1-methyl-2-oxonicotinonitril, die voorkomt in ricinuszaden, een neutrale stof, gebruikt [afko: ] o.a. voor organische synthesen. Richten is (ook) recht doen. Rickettsiae veroorzaken rickettsiose [zoals bv. vlektyfus]. Trek je smoel af, haal die rictus [grijns] van je gezicht. Een van de bekendste gebouwen op het Binnenhof in Den Haag is de Ridderzaal.

2. De ultieme genoegdoening: ridere in stomacho, in zijn vuistje lachen. Ridiculum dictu: het is belachelijk om te zeggen. Ze is maar een riel [slank, dun] meisje. Je zou er de riebels van krijgen. Ik stond perplex, was van 't Lam Gods geslagen. De gekrookterieters zijn heel zwaar in de leer. Bij het rietdekken wordt een rieten dak aangebracht. Een rietsomp [ook wel: -zomp] is een rietzodde. Blyths rietzanger is een zeldzame herfstgast [vogel] in Noordwest-Europa. Het riffie, de Riffijn, speelde een gitaarriffje. Het rifraf [schorriemorrie, rapaille], het rifjerafje ging tekeer … Kabouter Piet Piraat zou van de Rifpiraten kunnen afstammen. Is de riftvalleykoorts [riftdalkoorts, overgebracht door muggen] al wijdverbreid? De rigaudon is een Provençaalse dans in alla-brevemaat, verwant aan de bourree. Het publiek stond rijendik, soms wel vier rijen dik, toe te kijken. De ridders zouden op elkaar in rijden. Dat kostte toen zeven gouden rijders. Een molenijzer heet ook wel rijn (schreef Rein).

3. Wat zijn de rijeigenschappen van dit voertuig? In het zeewezen kom je rijgers [touwtje tussen stroppen] tegen. Voor hechten met grote steken gebruik je rijggaren. Rijjool hoort bij studenten. Van deze rijken zijn sommige al verdwenen: Eerste, Tweede en Derde Rijk, het Heilige Roomse Rijk, het Verborgen Rijk (Ethiopië), het Hemelse Rijk (Rijk van het Midden, China) en het Romeinse Rijk. Een croesus is zo rijk als Croesus. Niet elke rijkaard heeft een rijkaart. Dit tijdschrift is rijkgeïllustreerd. Een rijklamp [molenbouw] geeft geen licht en een rijkram [in stal] is geen beest. Zetelt de Duitse Rijksdag in de Berlijnse Rijksdag? Op rijkskosten is op 's rijks kosten. In Nederland valt alles onder de Rijksoverheid. Ze droeg een rijkversierde japon. De rijkspolitie is ook al weer achterhaald, net als de Nederlandse Hervormde Kerk (voorheen: staatskerk). Het Rikilt (NL, historisch) was het Rijkskwaliteitsinstituut voor Land- en Tuinbouwproducten!

4. Rijmvaardigheid slaat op verzenmaken. Waar komt de rijnlei vandaan? De RIJP was de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders. Kijk, een echte rijst-met-krentenhond (dalmatiër). De godin van de landbouw op Java (Dewi Sri) is de rijstgodin. Een rijsttaart komt niet omhoog. Met een rijswaard kun je niet vechten. Ik was benauwd, ril [schuw] als een hert. Ik zag rilde [rild = slank] korenstengels. Beschrijf nauwkeurig de rilievo schiacciato [o.a. Donatello], een Italiaanse reliëfstijl uit de 15e eeuw. We eten rillettes, pasteitjes. Wat is rime batelée [rijm bestaande uit klankovereenkomst tussen het slotwoord van een versregel en een of meer (delen van) woorden in de volgende regel]? Ken je de rugosaroos (Rosa rugosa)? Op het gebied van ringen hebben we in de aanbieding: de ring van Gyges bezitten [je onzichtbaar kunnen maken], de ring van Cardanus [cardan(us)ring – ophanging van instrumenten, kompas], bol en ring van 's-Gravesande [uitzetting van lichamen], de groene ring of ring van Wilson [degeneratie hersens en koper in ooghoornvlies], de (5) olympische ringen en de ring(en) van Saturnus. In Maleisië betaal je met ringgits [MYR]. Lijdt zij al lang aan ringxiety [inbeelding te worden gebeld plus teleurstelling daarover]?

5. Een voorbeeld van een ringreactie zijn de Liesegangse ringen in een gel. Hinderlijk, die rinorragie [bloedneus]. Je zal maar met je rioslip [tangaslip] in het rioolslib vallen … Het RIOD was het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie. Waar woonden de Ripuariërs [Franken aan middenloop Rijn]? Ook 'rire entre cuir et chair' betekent net zoals een eerder genoemde uitdrukking: in zijn vuistje lachen. Kalfszwezerik heet ook ris de veau. Dat is risky business [hachelijk zaak of toestand]. Mooi, die driedubbele rittberger [schoonrijden, schaatsen]. Rivastigmine vertraagt alzheimer. De Amerikaanse Rivièra is Miami Beach, de Engelse Rivièra omvat Cornwall, Sussex en Devon. De Turkse Rivièra is gesitueerd rond Antalya. Ze hebben trouwens alle een rivièraklimaat. Onchocerciasis is rivierblindheid. De Republiek Libanon heeft als landcode: RL.

6. Daar zijn jullie sterk in: rixari de lana caprina, ruziemaken (ook ruziemaker, vergelijk: ruzie zoeken en ruziezoekend) over niets. Daar was een roadblock [wegversperring] opgericht. Enkele afkortingen: rks [rijkskweekschool], rns [rijksnormaalschool], Rn (radon), RN (Republiek Niger), RO (Residentieorkest, symfonieorkest uit Den Haag) en (historisch): ROA (Regeling Opvang Asielzoekers). We zaten
rug-aan-rug, rug tegen rug. Co-instructie is onderricht aan jongens en meisjes. Co-educatie is de gemeenschappelijke opvoeding van jongens en meisjes. Waren al die inbraken in onze wijk echt een typisch gevalletje van coïncidentie? Bespreek de begrippen co-evolutie en co-existentie. De advocaat pleitte voor de verdachte die wel pleite [weg, verdwenen] was. Een pluchen beest is een pluchebeest. Hij was niet plichtvergeten, maar plichtbewust. Ik ben zo snel, ik ben een soort speedy gonzales (niet in VD). Dol word ik van al die Oekraïense Oekraïners.

7. Nooit begrepen, hoe dat nu zat met die plié, grand plié, demi-plié (en superplies = koorhemd r.-k.). Een poète maudit [asociale dichter] beoefent geen poésie pure [zuivere dichtkunst]. Heb je die polllijst al ingevuld? Die polakken (Poolse Joden) houden wel van pollakken (vlaswijtingen, witte koolvissen). Pond- of pontekoek zit niet altijd in pondszakken. Een destroyer is een torpedobootjager. Wat draag jij een pomo [postmodern] kapsel, zeg! Op '*onsen' vond ik alleen: fronsen (als znw. wel mv. fronzen), ponsen (ook als znw.), sponsen (als ww. en als znw. ook wel sponzen, hangt ook van de betekenis af), nasponsen (alleen VD, ook: nasponzen) en uitponsen. GB heeft nog afsponsen, waar VD afsponzen heeft. De oogst van '*onzen' is nogal wat groter. Het woord 'roastbeef' kom je niet veel meer tegen ('rosbief' daarentegen wel). De robbenpest is een door het phocine distempervirus veroorzaakte, vaak dodelijke ziekte onder zeezoogdieren.

8. De poise [P] is de eenheid van viscositeit. Voor mij is dat een point d'honneur [raakt mijn eergevoel – vgl. ponteneur]. Mij vielen op de woorden 'prinsrobertsmetaal' ('prinsmetaal' – legering koper + zink, lijkt op goud) en 'rob(b)ertskruid' [stinkende ooievaarsbek]. Welk principe zit er achter robinhoodprincipe en -belasting [van rijken naar armen (personen), van winstgevende naar verlieslijdende (bedrijven)]? We dansten als en op een ouwe rocker [rock-'n-rollmuziek]. We verkopen ook rodo's, rododendrons. Roefroef, roeftem, en weg was-ie. Komen in het Roelandslied misschien ook een bereisde roel, een razende roeland en/of een stenen roeland [weinig soepel, onaandoenlijk, onverzettelijk] voor? Met Hollands roem wordt nieuwe haring bedoeld. Mans-te-roer zijn roergangers. De roerpropeller wordt thans gerepareerd. Aan dameskleren zit soms een roesje (ruche). Hij was zo dronken als een roetetoeter. Waar kwamen de Roethenen ook alweer vandaan (Oekraïners die in de vroegere Oostenrijks-Hongaarse monarchie woonden)? Over en uit, Roger [in radioverkeer]. Een r.o.g. is een rijksopvoedingsgesticht. En een Belgische r.o.b. is een rustoord voor bejaarden.

9. Jongeren vinden een karwei soms rof (moeilijk, zwaar). De vergeetpil heet rohypnol en wordt rooie knol genoemd [neemt remmingen en angst weg]. Een zeker fabeldier heet Rok [in
Duizend-en-een-nacht]. Hou 'm in de rojem [gaten, smiezen]! Het rokken [stok, waaromheen het vlas gewonden wordt] zit aan een spinnewiel. Ik schrijf het liefst met een rollerball. Bij een rollingdinner rij je van hot naar her. Een rolmenu is een dropdown. Een rolykit is een oprolbaar soort gereedschapskist. Roma aeterna [urbs aeterna, la città eterna] is het eeuwige Rome, de Eeuwige Stad. Wie spreekt er nog Romanche [Reto-Romaans dialect], en wie nog Romani (Romanes – zigeuners, verwant aan Hindi)? Ze (die julia) heeft haar romeo gevonden. In het Romeinse Rijk schreven ze Romeinse cijfers en romeinse letters [= lettertype romein, niet-cursief of anderszins]. De Ronde van Frankrijk is de Tour (de France) en de Ronde van Vlaanderen is een eendaagse klassieker in het voorjaar. Er ligt nog een rijstebrijberg aan breiwerk. De gedeputeerden (deputés) van de Partij voor Zeeland (PvZ) stemden tegen de voorstellen.

10. We hebben her- en derwaarts gezocht. Radvensters, roosvensters, oeils-de-boeufs en oculi zijn rondlichten. Die Goeree-Overflakkeese rondjes [aardappelen!] smaakten me best. Een rondom-lelijk is rondomrond lelijk. Een  rond-point (Belgisch-Nederlands: rondpunt) is een rotonde. Een roner is een slowcooker waarin vacuümgetrokken (VD, vergelijk: een vacuüm getrokken ...) voedsel au bain-marie wordt bereid. Zo'n ronkedoor [solitaire, door de kudde verstoten olifant] zal wel eenzaam zijn. De röntgen is een zekere eenheid van straling (en röntgenium element 111 – Rg – voorheen unununium = Uuu). Er is daar een kinderpartij met ronzebons (marionettenspel). Van de Rooie Vrouwen hoor je niet veel meer. De Rode Halvemaan doet goed werk, de Rode Davidster trouwens ook. Anerytropsie is roodblindheid.

 
 

 

1534 Dictee woensdag 13 maart 2019 (1) dictee Oefendictee 798 (oud) √

Dictee - dictees [1534]

Dictee 798 (DCCXCVIII) Dictee Specialisten (27-10-2014)

1. Een manilla(kabel) is tegen vocht bestand. Een rek-op [klimplant, bitterzoet, alfrank] kan klimmen. Spreek snel uit: rekrol. Een rekstok is een barre [bahr – bij ballet]. Een rekwirant of rekestrant is een reclamant. Op het theaterraam stond: vanavond relâche [geen opvoering]. Schepen met averij kunnen een relâche forcée [gedwongen oponthoud] hebben. Er zou een economische relance [ruh-lahns – opleving, herstel] op komst zijn. Relaps(e) (relapsus) (terugval – ook: in ketterij) bij junks is heel verdrietig. De UvT is de Universiteit van Tilburg. Deze arcs de triomphe staan niet in Parijs, die andere Arc de Triomphe wel. Die film wordt gereleased (gereleaset – nieuw uitbrengen). De relevé is een basisbeweging bij ballet en dans, waarbij het lichaam zich op de tenen verheft. Zijn deze maatregelen echt klimaatrelevant? Dat land krijgt economische relief [hulp, bijstand]. Bespreek de (!) reliefs en bas (bas-reliëfs – voor minder dan de helft boven het vlak uit) en de reliefs en creux (hoogste punten in vlak). Een reliekschrijn is een reliquiarium.

2. Op de relizender werd over een reliekkruis gesproken. De banken ondergingen een stresstest, ondergaan nu ook de kerken een religiestresstest? Lekker, die bananenrelish [gekookt mengsel, bijgerecht]. Een religoeroe is een religiegoeroe dan wel een religieuze goeroe. Relschoppen is een rel schoppen. Er zijn rel- [strijdbaar] en kastnichten [komt niet voor geaardheid uit]. Het REM-eiland was en is een soort booreiland van de Reclame-exploitatiemaatschappij, het is vanaf 2011 opnieuw open als restaurant in Amsterdam [niet meer in VD]. De nota van remarque [van de Algemene Rekenkamer] was nogal remarquabel [opmerkelijk]. De balans van Curie is de rembalans [schommelingen dempen]. Jammer dat die remblai [aanaarding] en déblai [uit te graven grond] zich op verschillende locaties bevinden. Spreek uit: rembourstikster [typiste]. Dit is een rembrandtieke schildering naar mijn hart. GB prefereert echter 'rembrandtesk'. In het Rembrandtjaar waren er extra veel Rembrandts in Nederland. Hoeveel was het remis [ruh-mihs – korting, kwijtschelding]? Het moest velis et remis (met de grootst mogelijke spoed – remis velisque) vertrekken, en dus paste 'remisso animo' (met slappe of trage geest, zonder animo) geheel niet.

3. Een bowdenkabel is een remkabel. Heeft de Remonstrantse Broederschap nog veel leden? In Vlaanderen noemen ze een aanhangwagen een remorque. Bij remplaceren krijg je remplaçantengeld. Wat betekenen 'remotis arbitris' (onder vier ogen, r.a.) en 'remotis partibus' (na wegzending van beide partijen)? Niet storen, ik ben in mijn remslaap (rapid eye movement)! Hoe kwam die vos in de hoenderren? Madapolam is renforcé [katoen, louisine]. Reneweren is verrinneweren (vergelijk: renuatie of renewatie). Weldoen geeft rente: wat men de armen geeft, leent men de Heer. Rentenieren kan (niet: kunnen, zijn geen nieren) lucratief zijn. Renvooieren betekent ook: in handen stellen van. Een reparatrice repareert niks; ze gaat wel voor Maria's Eerherstel [kloosterzuster dus]. Die sportploeg kreeg nog een repêchage, een herkansing. De (het) repentir is het pentimento (weer zichtbaar worden ... na overschilderd te zijn). Op repli's (terugtrekposities) hebben legeronderdelen even rust: die hebben dan gereplieerd [repliëren]. Dat was echt een prachtige repo (reportage)!

4. Vervelend, jouw répondre en Normand [ontwijkend antwoord]. De reporente (refirente, van een centrale bank voor de korte termijn – herfinancieren) is verhoogd. Een reprograaf werkt op de repro(ductie). Prulpoëten worden aangeduid met reptilia Parnassi [de reptielen van Parnassus]. De république des lettres is de republiek der letteren, vergelijk: res publica litteraria. Bij rescissie wordt een testament ongeldig verklaard. Reseceren is operatief wegnemen. Reserva is nu eenmaal geen crianza [wijn]. Een vrouwelijke (ouwe) zeur is een dramster, eitekop, femelkont, kieskauwster, klooister, (ouwe) loel, troela, seibelaarster, slijmjurk, tuthola, zagevrouw, zeikster, zeiklijster, zeikmier, zeikstraal of zemelknoopster. In de Residentie vind je heel wat résidences (van residentieburgers dus). In Frankrijk heette de resistentie résistance [verzet]. Is dit contract echt resiliabel [opzegbaar]? De Scherpe Resolutie stamt van 1617.

5. Het resonantie-effect is het doneren of accepteren van elektronendichtheid via overlap van pi-orbitalen (π-orbitalen?). Een respectueuse is eigenlijk een putain respectueuse [prostituee]. Dat zijn res praeternaturales, bovennatuurlijke dingen, zo leert de theologie. Het tijdvak van 1814-1830 wordt de restauratie genoemd. Het rustelozebenensyndroom wordt ook aangeduid met restless legs. De RET is de Rotterdamsche Electrische Tram (Rotterdams stadsvervoerbedrijf). De retardatietheorie is de theorie van Bolk [verband langzame lichamelijke en hoge geestelijke ontwikkeling van de mens]. Een retardo [kansarm kind] heeft maar weinig kansen. Zeg, ik ben niet achterlijk, ik ben geen retard [rie-taart] (achterlijk iemand). De Retiër en de Retische leefden in de Romeinse provincie Noricum. Het Reto-Romaans stamt uit de Romeinse provincie Raetia.

6. Kennen jullie de Drachtster kopieer-, corrigeer- en correctiefabriek, het taal- en spelfoutendestructiebedrijfje DrukDruk? (DrukDruk is een voorbeeld van CamelCase, net als GroenLinks, ChristenUnie, JavaScript en FireFox.) Zo'n filosoof moet je gewoon retorqueren (met eigen woorden bestrijden). Een retourbiljet is een heen-en-terugbiljet. Een ignatiaanse retraite is er een van 30 dagen op basis van de Geestelijke Oefeningen van Sint-Ignatius van Loyola (kan ook in verkorte vorm – ik neem aan dat niet bedoeld is: St. – worden gedaan – waarschijnlijk: minder dan 30 dagen). Kan dat retrievalsysteem [terugzoeken informatie] ook produceren wat een retriever [hondenras] is? Op dat traktaat [verdrag] volgde later de retraktatie [herroeping]. De retteketetsjingboem kwam ook nog langs bij de koninklijkeonderscheidingontvanger (KO-ontvanger). Hij heeft een olfactorisch [reukzin] gebrek. Die reumatoïde artritis [gewrichtsontsteking] is buitengewoon vervelend. Je kent het sprookje van Klein Duimpje en de reus? Reüsseren [slagen] levert een réussite [succes] op. Dit bericht komt van Reuters [persbureau]. Een voorbeeld van een reuzenbeeld is een kolossus [vgl. de Kolossus van Rhodos]. Het was een reuzezwijn [geluk, bof] dat hij bij het tentamen de vraag over het reuzenzwijn goed had.

7. Kijk ze vliegen, die nonganzen [brandganzen]. De balansen van sommige (bedrijfs)dochters vallen te negatief uit qua resultaat. Rev.D. staat voor: Reverendus Dominus of Reverende Domine, eerwaarde heer [VD schrijft bij E.H. Eerwaarde Heer ...]. Het ethisch reveil en het Aziatisch reveil moet je niet verwarren met het Reveil van pakweg de jaren 10 en 20 in Zwitserland en 30 in Nederland, let wel: van de negentiende eeuw. Leg het verschil uit tussen het
Belgisch-Nederlandse 'revendicatie' (sociale of politieke eis) en het algemenere 'revindicatie' (terugvordering eigendom). Hij leeft op zijn revenuen [renteniert]. Prachtig, die reverbères [lantaarnpalen, ook lantaren [GB]) die zich door de mist heen boren. De termen voor eerwaarde vader zijn 'Reverende Pater' en 'Reverendus Pater'. Wat is een reversed take-over [bepaalde overname van aandelen]? Enkele revoluties waren: de Franse Revolutie, de Russische Revolutie (Oktoberrevolutie – in nu – november, nieuwe tijdrekening), de tweede industriële revolutie, de Culturele Revolutie in China en nu de digitale revolutie.

8. Klopt het, dat er steeds meer revues komen? Aan die straat staan enkele rez-de-chaussees [benedenwoningen]. Helemaal duidelijk is het niet: rex apostolicus (Apostolische Majesteit), rex catholicus ((ware) katholieke koning), rex christianissimus (Zijne Allerchristelijkste Majesteit) en rex fidelissimus (allergelovigste koning). De afkorting RFID staat voor radio frequency identification (technologie waarmee [afko:] d.m.v. een chip een product op afstand kan worden gelezen). Het scheikundig element Rg is röntgenium [Rg, 111]. De Rfv is in Nederland de Raad voor de Financiële Verhoudingen (adviesorgaan van de overheid). Tot mijn verbazing staat RGB voor rood, geel en blauw. Vergelijk ook CMYK [Cyan, Magenta, Yellow, Key – cyaan, magenta, yellow en key – k van black = zwart]. Het chemisch element Rh is rodium (45). Een rhinestone is een rijnsteen en zit op kleding [glittersteentje]. Wat heb jij een rhinophyma (aardbeienneus), zeg!

9. Mogen Rhodesian ridgebacks nog steeds gehouden worden? Het 'bedienen' van een rhönrad [twee verbonden grote hoepels] is best moeilijk. Geef mij maar Amsterdam (en rhythm-and-blues, r&b, arrenbie). De afkorting Rib staat voor ribose. Een riad [paleis of stadsvilla met binnenhof] in Noord-Afrika heeft veelal een fontein. De (het) Riagg is in Nederland de Regionale Instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg. De rial is de munteenheid van verschillende landen in Azië, onder andere Iran, Jemen, Oman en Qatar (vergelijk de riyal van Saoedi-Arabië). De Rialto is een beroemde brug in Venetië met winkels erlangs. Een riaskust is een kustvorm met veel verdronken rivieren (bijvoorbeeld in Bretagne). Een rib is (naast een bot ook:) een rigid inflatable boat: speedboot bestaande uit een platte, veelal aluminium romp met daaromheen een met lucht gevulde rubberen band.

10. Een ria is een door de zee overspoeld rivierdal. Ongebruikelijk, maar men deed de pelsers [kleine haringachtige zeevis] in een pelsen (pelzen) zak [van pels gemaakt]. Zij die pidginengels spraken, waren lang niet altijd cockneys die ook het Cockney(dialect) beheersten. Tenue de ville is stadskleding. We eten maar eenvoudig: een pilavje (VD ook: pilautje – rijst in vleesnat). Pelleterieën zijn bontzaken. Zo'n veertje is piepschuimlicht. Ze had haar pillbox [hoed in vorm pillendoos] op, toen ze de pillegift [doopgeschenk] in nota bene een pillendoosje offreerde. Traditionele rolverdeling: de vrouw pikeert [doornaaien], de man piqueert [bij biljarten een piqué maken]. De prince charming ontpopte zich als een pince-sans-rire [droogkomiek]. De planchette [bij spiritistische seances] komt in beweging, het planchet [smalle plaat, bv. boven wastafel] niet. Die pierewiet [grappenmaker, spring-in-'t-veld] is een kei van een pirouettedraaier, maar daarna was hij wel kierewiet [niet goed wijs], en dus echt kierem (= gek).

 
 

1533 Dictee dinsdag 12 maart 2019 (3) dictee Oefendictee 797 (oud) √

Dictee - dictees [1533]

Dictee 797 (DCCXCVII) Dictee Specialisten (26-10-2014)

1. Had ik al gemeld dat je voor 'r&b' in het oVD-zoekvak gewoon 'rb' moest typen (2019 – mocht en mag allebei)? Om digitaal tekstinformatie aan radioprogramma's toe te voegen is de techniek RDS (radio data system) nodig. Met 'il re galantuomo' werd koning Victor Emanuel (1820-1878) aangeduid. Een nandoe, een rea, is een Zuid-Amerikaanse struisvogel. In een gaaz [NL: geriatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis] zie je veel oudedamesschoenen. De verzorgster had thuis juist veel oude damesschoenen weggegooid. Het ovisme (omne vivum ex ovo: alle leven komt uit het ei) staat recht tegenover het animalculisme [wezens in zaadcel in miniatuurvorm aanwezig]. In Tonga betaal je met pa'anga's [TOP]. Met Oud Europa (!) wordt West-Europa bedoeld. Het zou die dag oude wijven met klompen [zeer hard] regenen. Al regent het (handspaken en) oude wijven, al is het nog zulk slecht weer, ik kom je opzoeken. Morgen hebben we oudewijven [koeken] bij [niet: op] de koffie.

2. Het out-of-the-boxdenken was toen een soort out-of-the-bluebegrip. Het wittepaillettenlapje (GB) viel in de rode paillet [clairet, wijn]. Er werd erg gesold met het verzorgend personeel: het werd in diverse paazen [NL: psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis = az] en gaazen [geriatrische] tewerkgesteld bij wijze van tewerkstelling. Die paco's (soort van lama's) kunnen toch moeilijk als pacotilles (goederen van kapitein en schepelingen ...) dienen, niet? Zijn er ook in Nederland blondes d'Aquitaine [vleesrund]? Alleen bij de gratie van uit het ambt te zijn gezet, kan een oud-emerituspredikant bestaan. Daar liepen een berg koeien, echte bergkoeien. Is dat een goede combinatie: karwijzaad op karweivlees [ingewandsvlees]? Het insectendodende parathion is di-ethylnitrofenylthiofosfaat. Myxomyceten zijn slijmzwammen. Loopt je pancartenfabriekje [tekstborden] een beetje? Mag dit affichetje [ah-fie-suh-(t)juh] voor uw winkelraam hangen? Op een houtenjassenpark vind je een hele houtenpaletotverzameling.

3. Ik vind die papiers collés [collage] mooi. Een parisappel is wel naar Paris [Trojaanse prins] genoemd, Parisch marmer niet (maar wel naar Paros). De Parisienne droeg een parisiennejurk en de vechtlustige Parisien een parisien [stootdegen]. De uitdrukking ' l'art de grouper les chiffres' doet me denken aan die andere uitdrukking: there are lies, damned lies and statistics (Mark Twain). Boven op de heuvel was er een bellevuetje [mooi uitzicht, belvedère]. Hij heeft al vaker een bévuetje [flater] begaan [geslagen]. Node, echt noodgedwongen, noodde hij me ten aanhoren van eenieder te gast. Het Parthenon is de tempel van de maagd Pallas Athene, daaraan kun je bijvoorbeeld 'parthenogenese' ('parthenogenesis' – voortplanting zonder bevruchting, ook: Maria!) onthouden. De computer parsete [parsen, parseren = syntactisch ontleden] dat hele corpus [verzameling teksten]. Je moet niet zo vaak een Frans Paternoster bidden [vloeken] , hoor. Hij patiencet heel verdienstelijk. Die passerelleoplossing [geen 'luh' – smalle loopbrug voetgangers] is fraai. We kennen Drostes [flikken] en Emser pastilles [geneesmiddel]?

4. Is dat nu van peau de pêche [stof] of peau de suède [fijn leer] gemaakt? De salarissen zijn payabel [èh jaa] gesteld. Aan de zuidelijke hemel kun je de Pauw zien [sterrenbeeld]. Wat is hij verworden tot een pauvre sire, een stumper(d). Hoe werkt een pebblebedreactor [kernreactor met soort knikkers]? Veilig, zo'n paumellesluiting [geen 'luh' uitspreken – zeker scharnier]. Heerlijk, zo'n paupiëttemaaltje [met blinde vink]. Je zult nu wel de pee [p, pest] inhebben. Is afpeigeren [dodelijk vermoeien] minder erg dan peigeren [doodgaan]? Een realo bedrijft realpolitik. Eén reb (meneer), twee raboisai. Een rebec is een- tot viersnarig, een rebab tweesnarig. Het rebbebegrip duidt een rabbi aan en rebbes staat voor winst of woeker bij de joden. Een (A) rebel without a cause mist een opstandsdoel. Vijftienmaal '*ika'. Eerst de aardrijkskundige termen: Afrika, Amerika, (het) Centrafrika (de Centraal-Afrikaanse Republiek), Midden-Amerika, Moffrika, Verenigde Staten van Amerika en Zuid-Afrika. Costa Rica klinkt wel als 'ika', maar is vanzelfsprekend met een c.

5. Verder nog '*ika' in: balalaika (Russisch driehoekig snaarinstrument met vlakke klankbodem), laika (Russische eskimohond), Laika (het eerste levende zoogdier, een Russische hond die 57 jaar geleden rond de aarde cirkelde in de Spoetnik II), paprika, puntpaprika, rebetika (melancholieke Griekse volksmuziek), sjeika (vrouwelijk sjeik of vrouw van een sjeik), swastika (hakenkruis) en wika (werker in kerkelijke arbeid). NB Er is niet gezocht op '*ika*' (veel trefwoorden, waaronder 'karikatuur'). Overigens '*ica' geeft ook heel veel lemma's, net als '*ica*'. Leg de begrippen ebitda [earnings before interest, taxes, depreciation and amortization = bruto bedrijfsresultaat vóór rente, belastingen, afschrijvingen (op goodwill) en herwaarderingen] en rebitda [recurrente ebitda] eens uit. Rebus sic stantibus [onder deze omstandigheden] gaat de deal niet door. Een récamier is een rustbank. Een chiconomic (niet meer in VD) is een recessionista [modebewuste vrouw, koopt ook tijdens recessie]. Is het recetteboek helemaal bij? Een rechte jozef is een ware jakob. Rechthebbenden zullen recht hebben. Deze zaak is nog steeds sub judice [onder de rechter] wegens appel.

6. Er zijn rechter- [rechterhersenhelft: creatief, intuïtief] en linkerdenkers [analytisch, praktisch]. Erge fouten kun je niet recht maken. Niet op reageren, Lena! Ze woont rechtover de kerk. Een rechtsbinnen mag niet rechtsbuiten spelen, een rechtsbuitenspeler wel. Een rechts-extremist is extreemrechts. We onderscheiden sinistro- [links-] en dextromanie [rechtshandigheid]. Links afslaan is linksaf gaan. Het rechts-populisme is in opkomst, het rechts-radicalisme ook. Roerganger: rechtzo die gaat! Wist je dat een ronggeng een (Indisch) inheems dansmeisje is? Op recipés stond vaak: recipe (R, men neme). Reclamenlettergrepen dienen als custode of bladwachter (als 'laatste' lettergreep voor de boekdrukker – die zit niet in het reclamevak). Een recluse (ingemetselde kluizenaar) kwam er nimmermeer uit. Vanmiddag is de reco [reconstructie] van die roofoverval. Het is niet recommandabel [aanbevelenswaardig] om veel te commanderen. Deze brief is recommandé [aangetekend]. Wanneer begon de reconquista [christelijke herove­ring van het Iberisch Schiereiland op de Moren, vanaf 800 n.C(hr).] precies?

7. Vanwege het personen- en familierecht kun je een récompense [verrekening tussen eigen en gemeenschappelijk vermogen bij huwelijk onder voorwaarden] verschuldigd zijn. Sommige geluidsdragers zijn recordable [voor geluid en beeld]. Na reconvalescentie [herstel uit ziekte] treedt soms recrudescentie [verergering na tijdelijke verbetering] op. Een recruiter is een rekruteerder [personeel werven]. Recta prava facere [k]: wat krom is recht praten. Wil je dit even recto verso [dubbelzijdig] kopiëren? Een idée reçu [algemeen aanvaard] van velen is geen idee-fixe [dwangvoorstelling] van één iemand. Is die recueil militaire [verzameling verordeningen, besluiten, wetswijzigingen] al compleet? Hij heeft een maand recuup [recup, BE: recuperatieverlof]. Een redan bestaat uit twee facen [vestingbouw]. Hij zei het met recht en reden met rede (verstandig). Hij had zo zijn redenen om als rekenkundige redens 3 en 5 te gebruiken. De verklaring die hij gaf, was redenrijk (en redelijk). Zijn welbespraakte rederijkheid is alom bekend. Als tegenstander is hij redoutabel [geducht]. Redox is een samentrekking van reductieoxidatie. Meiose is (het begin van) een reductiedeling. Die reductio ad Hitlerum [drogreden waar Hitler en de nazi's ten onrechte bij gesleept worden] vind ik niet zo geslaagd.

8. Een reduit is een vluchtschans. Alles ree(d), alles in orde, oké (OK)? Een reefer [ie] is een marihuanasigaret. Een reeltje [spoel, molen] zit aan een hengel. Re-enacten is een historische gebeurtenis opnieuw in scène zetten. Een scooter werd ook reesplee genoemd. Een voorbeeld van een referentie-elektrode is een kalomelelektrode [met constante potentiaal]. De référérechter [kort( )geding] schrapte de aanstelling van die referee voor de wedstrijd van aanstaande zondag. Jaren na de vasotomie [* doorsnijden zaadleiders, vasectomie = uitvoergang zaadbal wegnemen] vond refertilisatie [terugdraaien van *] plaats. Hier scheiden onze wegen: jij gaat naar het refodome [groot kerkgebouw van een reformatorisch kerkgenootschap], ik naar het motodroom [renbaan voor auto's en motorrijwielen]. Een reformateur wordt ook wel Rijnsburger genoemd: die lustte de rijnsburgers [groentesoort, gele ui] rauw. Een reformkorset is een contradictio in terminis [de reformbeweging streefde de afschaffing van het korset af]. Zij was als refugiee [m.: refugié] naar Zeeuws-Vlaanderen gekomen. Hij heeft een refuusje (weigering, blauwtje) gelopen. Hij gaat als regel, in de regel, naar de kerk. Dat is in régencestijl [overgang Louis XIV --- > Louis XV, 1715-1723] uitgevoerd. Hij wil wat krom is, rechtmaken.

9. Hij heeft een regenbui tussen de benen (moet naar het toilet, de wc). De Hyaden vormen het Regengesternte (de Regensterren). De regenheilige is Sint-Margriet, piesgriet, pisgriet, piskous. Waarom benoemt VD de regenzondag apart [en regenmaandag dan]? Regis ad exemplar: naar het voorbeeld van de koning. Regium donum: koninklijke gift en regius professor: aan Engelse universiteiten een professor die een door de koning (met name door Hendrik VIII) ingestelde leerstoel bekleedt. Waar reigt [speuren, azen] die reiger naar? Is het reïmponeren in de boekdrukkerij gere-importeerd [herinvoeren]? Ik ben Reinaert (Reintje) de Vos en sta bekend om mijn reinardieën [sluwe streken]. At de reine du bal [mooiste danseres] nu een reine-claude of een reinette (renet)? Reining is dressuur in western style. Ze lieten Gods water over Gods reinsteen [grenssteen, akker] lopen. Er is daar een invaliden-, beter: een mindervalidentoilet. Hebben we de reis- en kredietbrief meegenomen?

10. Ik doe aan reiki [therapie met energie uit de handen, tegen spanningsklachten] en ik eet reishi [zekere paddenstoel]. Zijn die reis- en verblijfkosten al overgemaakt? Ik typte dat op mijn portable [draagbare pc]. Het economyclasssyndroom heet ook wel reistrombose. Op die mislukte reis was hij de reisleider. Bij tweedeklasreizen wordt er tweede klas gereisd. Hij is REK, Ridder in de Orde van de Eikenkroon. Was u die patiënt voor de rekanalisatie (ongedaan maken sterilisatie)? Hij is rekenblind, dyscalculisch, en lijdt dus aan dyscalculie. De ecu [European Currency Unit] was tot 1999 in de Europese Unie de rekeneenheid. In België controleert het Rekenhof de rijksuitgaven (in Nederland de Algemene Rekenkamer – de Eerste Tafel voor de inkomsten, de Tweede Tafel voor de uitgaven). Rekeningen van Jan Kalebas (waaruit je niet wijs kan worden) worden daarbij niet geaccepteerd.

 
 

1532 Dictee dinsdag 12 maart 2019 (2) dictee Oefendictee 796 (oud) √

Dictee - dictees [1532]

Dictee 796 (DCCXCVI) Dictee Specialisten (21-10-2014)

1. Hij reit [vlak schaven] nu de planken, maar gisteren reitte [van vuil zuiveren] hij de waterplanten voordat hij naar huis reed. Nadat hij nog het vlas had gereet [reten = roten], was alles gereed voor deze week. In het klooster zit een religieuzenclubje. De pikeurs trokken hun rijjassen aan. Je kunt sirenenzang toch geen sirenegeloei noemen? Dat Zweedse woord blijft boeien: smörgåsbord [koud buffet]. Geen flauw idee wat dat zijn: szechuanpeper [anijspeper] en indiapaper [dundrukpapier]. De heggenranken kunnen wel naar elkaar toe groeien, daarmee is de heg nog niet toegegroeid [dichtgegroeid]. De meeste
65-plussers hebben een 65 pluskaart [beide: of alternatieven! – 65+'ers, 65+-kaart, vijfenzestigplusser, vijfenzestigpluskaart]. Ik fitnes, hij fitneste, zij ging naar (de) fitness in een fitnesscenter (fitnesscentrum). Die orfische klanken riepen bij mij zekere reminiscenties [reminiscensen] op. Zij is een zuidvruchtenhandel begonnen, genaamd De Nootzaak. Is dat daar een soort
eten-en-drinkenzaak? Ik heb een diepgewortelde afkeer van tuiniers die diepgewortelde planten altijd willen uitgraven. Ze ziet eruit als een ex-opgeblazenballonnetje.

2. Ik moest mijn bed nog dingesen. En, heb je het nu gedingest? Alweer zo'n elitedictee voor de dictee-elite. Mijn nicht, Jutte Peer, is epris van [verzot op] castagnaccio [Italiaanse kastanjetaart]. Mansoir is mannelijk oir [beide: 'oor' uitspreken], oorbaar [[2 x afko:] bnw.: o.a. gepast, behoorlijk] heeft daar niets mee te maken. Een (Spaanse) olla podrida is een eenpansgerecht, daarvan afgeleid is olipodrigo (olipodriga), dat is een mengelmoes. Hopla, hoepla, hoeplala. Hoe gaat het? Och, lala. Olala (oh la la), dat is een mooie opsteker! Een pierlala is genoemd naar Pierlala. Tralala, tralaliere, tralderaldera. Veel tralala verkopen is veel poespas maken. Een troela of troelala is meestal onaantrekkelijk. 't Is allemaal larie en apekool. Een zeker straatlied bevat: siene, siene, siene la me los, anders val ik om. Wie werd aangeduid met 'el caballero de la triste figura' ([afko:] mv.: los caballeros)? Antwoord: Don Quichot!

3. Een offtopic is een non-topic. Kan ik de wachtdoende officier spreken? Offeren kun je aan Bacchus (veel (wijn) drinken), aan Neptunus (overgeven), aan Apollo, aan Phoebus, aan de muzen (deze laatste drie: zich met de dichtkunst bezighouden) en aan Venus (zich aan de liefde overgeven). Wat is een officier à la suite [persoonlijk assistent van een civiele of militaire autoriteit]? Een offerziener is een haruspex (zoek maar op – voorspeller). Mijn schild ende betrouwen zijt Gij, o God mijn Heer (Wilhelmus, couplet 6). Hij zou onder dak komen en dus onderdak krijgen. Het on-dit [gerucht] ging dat ... het meervoud van onus [last] onera is en dat een oneirodynie [ee] een nachtmerrie is. Het oölithisch ijzererts bestaat uit, zeg maar, eiersteen. Die man is een notoire [twaa/too] (beruchte) boef. Ruwzink is geen zink, zoals je dat in de natuur aantreft, maar zoals het in de handel is. Met r&b wordt doorgaans arrenbie aangeduid (rhythm-and-blues).

4. R&D (Research and Development) wordt in bedrijven gebruikt voor de afdeling Onderzoek en Organisatie (O&O). De drie r'en zijn rust, reinheid en regelmaat. De afkorting RA staat ook voor reumatoïde artritis. Geen raad zonder eigen baat. Je kunt wel raden, wie de Moeder van de Goede Raad is [Maria, de Heilige Maagd]. Het bestuursorgaan van de provincie Zeeland is Provincie Zeeland (instelling). De REA is de Raad voor Economische Aangelegenheden. Kun je overeenkomsten bedenken tussen de Hoge Raad der Nederlanden en de Hoge Raad der Israëlieten (het sanhedrin)? De Raaf zie je bij de Maagd en de Beker [sterrenbeelden]. Een raatakker is een Celtic field [honingraatstructuur]. Een rabbijnenbijbel is een bijbel voorzien van commentaren en een Aramese vertaling. Het Westerwolds raaigras heet officieel Lolium multiflorum westerwoldicum. Wat betekent 'rabarberrabarberrabarber' op het toneel? Dat bootst een volksmenigte na. 

5. De rabelaisiaanse taferelen zijn naar Rabelais genoemd. Daar ben ik rabiaat [verwoed, fervent] tegen, al ben ik beslist niet rabide [aan rabiës lijdend]. Is Messi de man van de rabona's [schietbeen achter standbeen langs]? Racaille is een raar gevormd woord [gepeupel, uitschot]. 'Vloe' is een hypercorrect gevormde vorm van 'vloei'. Een raccroc [rah-kroo] is een geluksstoot in het biljartspel. Raceduiven kan ik me voorstellen, maar wat is racemus [het uitgeperste sap van rijpe druiven]? Sombere boel: een dark horse [outsider] in een darkroom [onverlichte ruimte voor seks]. Een open haard werkt het beste in de openlucht. Een voorbeeld van een openbaringsboek is Openbaring (Apocalyps, de Openbaring van Johannes). Hij zou er gekleurd op staan. De aardappelen hebben te lang opgestaan. Toen zij van vijfhoog bij mij vijf hoog [= op mijn tenen] stond, brak (letterlijk?) mijn klomp! De ophicleïdengeneratie [voorloper tuba] zal toch wel zo langzamerhand uitgestorven zijn? En het eufonium [tenortuba]?

6. De orpheusgrasmussen vallen dood van het dak [mythische
zanger-dichter Orpheus met zijn orfische liederen]. De
oren-en-pootjesdag is helemaal in rook opgegaan bij VD [kinderen helemaal wassen ,ook benen en voeten]. Alle oranjehemden spelen in het Oranjeshirt. Spreek goed uit: racemus [uitgeperste sap rijpe druiven]. Lijken 'rachmones' [medelijden] en 'sjlachmones' [lekkernijen met Poerim, joods feest] ook inhoudelijk op elkaar? Nee, dus. Houd rekening met racketeering [chantage, afpersing]! Is het katrienerad of -wiel, het rad van Sinte-Katrien (de Heilige Catharina van Alexandrië), een soort rad van fortuin? Nee, huidziekte met steeds groter worden wiel. Morgen is het weer Heilige Salarius (sint-salarius). Is er nog voldoende Heilige reserve (VD) [hostie in tabernakel]? Ze maakten veel radau [drukte, lawaai]. Een rampjaar is een annus horribilis (en 1672 was het Rampjaar). Wat zijn een raden adipati [adellijke titel Java] en een pangeran(g) adipati [troonopvolger]? En een raden-ajoe [titel van inlandse dames die in de derde graad afstammen van een vorst]? Met een radeerwieltje kun je raderen. Hoe gaat het? Och, zozo, lala. De leden van de Politieke Partij Radicalen (PPR) waren radicalen. Radicchio is rode sla. We roeien dat janhagel radicitus (met wortel en al) uit.

7. De radiometer is een toestel geconstrueerd door Crookes. Een radler bevat bier en frisdrank. Hij droeg een raf [blauwkleurig] uniform (vergelijk de Royal Air Force, de RAF). Beschrijf de raffleslamp [lamp bestaande uit twee matglazen stolpen op elkaar, aan glazen kettingen met een rij kristallen staafjes eromheen] eens. Een rahout (ralijst) is de sent van de gilling. Die RAI is de Radio Audizioni Italiane (Italiaanse staatsomroep). Een raillas is de verbinding van de railstukken van een spoorweg. De railleur [ee, eu – schoonmaker tramrails] schudde de stoepier [klantenlokker] de hand. Hou(d) eens op met die raillerieën [spotternijen]! Er worden kangoeroewagons gebruikt bij het
rail-routevervoer. Is dat nou een rail-wegvoertuig? Ook Nasser voerde de titel raïs. Een rakel [hark – zuinig] en een spriet (?) is altijd iets, maar twee sprieten zijn twee nieten. Een sleis is een rakelijzer. In welk Bijbelboek vind je 'raak niet, smaak niet, roer niet aan' [Kolossenzen 2:21 - 2020 OK, strenge christenen: niet sporten, etc.]. Spreek uit: raketting. Bestaan er speciale Rammenfeesten [sterrenbeeld]? Een ding is duidelijk: dit is een rancunemaatregel!

8. Het RAM is het random access memory, het ROM het read-only memory. Crème brûlée doe je in een ramequin [vuurvast ovenschoteltje]. Hoe hoog was de ramingssom [bedrag]? Hij kreeg een ongelofelijke (ongelooflijke) bastonnade [pak slaag]. In 1935 is het Nationaal Rampenfonds opgericht. De trommel ging van ramplanplan. Kan een vrouw eigenlijk wel rampetampen? Ja, hoewel 'tamp' penis betekent. Hoe gaat het verhaal van de rana in fabula (de kikker in de fabel)? De rand is de munteenheid van de Republiek van Zuid-Afrika. Valt een zware krop sla (een sluitkrop) ook onder de kropsla? En de lollo rosso [met lollo-rossobladeren en gekruld blad] en de lollo biondo [geelgroen]? Hoed u voor de randjaus [voetangel van aangepunte bamboestokken]. Het ramadanfeest is het Suikerfeest. Het raneynikkel is fijn, pyrofoor [snel oxiderend en met vlam verbrandend] en poedervormig. De rangaku (studie van Japans-Nederlandse handelscontacten ooit) is ook voor Nederland interessant. Het woord 'rangoli' [Indiase kunstversieringen met geometrische vormen] komt uit het Oudindisch. Indiase vorstinnen worden met rani's aangeduid. Orangeade is gewoon ranja.

9. Wat is ransomware (gijzelsoftware)? Waar vind je nog raouts (deftige avondpartijen)? Niet fijn, die dissrap. Kouvatten is een kou vatten. Raquettes zijn sneeuwschoenen. Een rara avis in terris nigroque simillima cygno is een kuise vrouw. Naar jihadisten moet (2019: moest?) je zoeken als naar rari nantes [verdrinken in de massa, ook weinige haren op een schedel]. Rapmusic is rapmuziek [uitspraak]. In zijn bibliotheek staan rarissime (zeldzame) rariora (zeldzame objecten). Wat is de RaRo (in NL, historisch: Raad van Advies voor de Ruimtelijke Ordening)? In de Westerschelde vind je de Noorderrassen [wielen, draaikolken]. Hij is een ras-Amsterdammer, een rasechte Amsterdammer. Mijn keel is zo rauw als een rasp. Een rasoel is een apostel van Allah. Wat moet zo'n raseteur (stierenvechter) met zo'n stier? Aan die raspoetin [intrigant] ging de organisatie ten onder, te gronde. De rassenlijst wordt opgemaakt door het Instituut voor Plantenveredeling te Wageningen. Moet je die rastaquouères (buitenlandse snoeshanen) nou zien. Gooi die hele ratatouille [ratjetoe] maar in mijn pet! Ik ratete [ww. raten = vaneen rating voorzien] dat met een 3.

10. De emoe en de struisvogels zijn ratieten (niet-vliegers). Zijn nicht was mislukt en een echte ratee [mislukkeling, m.: raté]. Er waren rationes decidendi, beslissende redenen. Op de kiel wordt vaak ratjepee (soort teer tegen zeepokken) gesmeerd. Rats-boem, het is gedaan. Vergelijk ook: pats-boem, knots-boem en sjing-boem. De rattenvanger van Hamelen is bekender dan de rattenvanger van Berlijn [verleider, Hitler], denk ik. Op die muur zit rauhfaser [structuurbehang]. Uit rauwolfia [plant] wordt reserpine [bloeddrukverlager] getrokken. Een ravelijn is een demi-lune [buiten de poort]. Wel graag met ravigotesaus, a.u.b. Een rawah is een moeras, een sawa een nat rijstveld en de desa het platteland. Het rayé is een zeker weefsel. Wat zetten we die raw foodies (eters van niet-verhit voedsel) voor? Een stenen roeland [weinig soepel] kan best ook een razende roeland zijn. Zo schrijf je dat: rhythm-and-blues.

 
 

1531 Dictee dinsdag 12 maart 2019 (1) dictee Groot Teylinger Dictee 2019 √

Dictee - dictees [1531]

Groot Teylinger Dictee 2019

(Geen titel, auteur: Max van der Zwaag)

1. Het zal het achtuurjournaal (8 uurjournaal) niet halen dat taalontwikkeling heden ten dage steevast wordt veronachtzaamd. Het is geen onderwerp dat blokkeerfriezen [staat in oVD] of neerlandici in fluorescerende gele hesjes zal mobiliseren.

2. Toch lijdt het geen twijfel dat het te allen tijde van belang is dat ouders met hun bloedjes van kinderen kunnen lezen en schrijven. Taalontwikkeling is sowieso geen niemendalletje. Het lijkt voor de hand liggend dat die niet is voorbehouden aan taalvirtuozen. Welbeschouwd is taal als haarlemmerolie in onze samenleving. Toch denkt mijn bijdehante twee-eiige tweeling daar anders over. Zij, exponenten van de apenstaartgeneratie banen zich met tenhemelschreiend taalgebruik een weg door de ether. Zo appen zij in houtje-touwtje–Nederlands [n, geen streepje?] of steenkolenengels elkaar hun zielenroerselen.

3. Hun zogenaamde no-nonsensetaal bedient zich van niet mis te verstane bewoordingen maar mist nuance en heeft de precisie  van gillende keukenmeiden. Als daar dan stante pede een vileine reactie op volgt , is het effect vaak allerbelabberdst. In tegenstelling tot wat mijn kroost beweert, ben ik geenszins een antiquarische ouder die pleit voor een renaissance van Oudhollands of zelfs craquelé taalgebruik, laat staan dat ik wil jeremiëren over d's , t's, apostrofs of trema's.

4. Taalontwikkelingbevorderend [analogie met verkoopbevorderend, met *bevorderend: heel veel (71) treffers in oVD, ook is -bevorderend een lemma!] is, onder andere, voorlezen, praten met je kind en het laten benoemen wat het doet als het speelt; het vraagt om aandacht van jongs af aan. Taal laat zich niet rigoureus opkalefateren door een krankjorum en ijlings in elkaar geflanst dictee met een exorbitante complexiteit, die een top tien aan excentrieke woorden bevat. Het consciëntieus en uitentreuren vanbuiten leren van een santenkraam aan uitzonderingen helpt evenmin.

5. Het is mijn hartenkreet dat u met ongebreideld enthousiasme uw tanden zet in dit dictee en, al is het te elfder ure, uw talenknobbel een metamorfose gunt en tegelijkertijd talrijke taalarme kinderen een taalrijke toekomst.