Dictee
- dictees [1454]
Oefendictee december 2018 (2)
1. De Gijs-oom (zeg maar: Oom Kool) ging naar de janoom (Ome Jan). Een kaïd is een commandant of bolleboos. Een goudenmedaillewinnaar is een primus omnium, de eerste van allen, over meer wedstrijden gezien: een van de eerste de besten. ROM's zijn read-only memory's (Engels!). Op rozenzondag wijdt de paus de gouden roos. Een chanson de geste is een Oudfrans (!) heldendicht. Met defenestratie wordt uit-het-raam-gooierij bedoeld. Zij was een heuse en religieuze religieuze. Een delirium tremens krijg je van (stoppen met) alcohol drinken. Een truqueuse is een kunstvervalsster. Een stripteuse is gewoon een stripteaseuse. De audicien was op audiëntie. Bij dikke mannen mag je een garibaldi wel een rondeherenhoed noemen.
2. Weer wat geleerd: 'vuilmaken' is altijd één woord en 'ndrangheta en 'ndranghetist spreek je echt met 'ee' uit en niet met 'ə'. Bij lan(d)sknecht moet ik altijd denken aan het kaartspel lansquenet. Ook de peronisten (Perón) hadden wel pyrronistische buien (Pyrrho). Een peace of honour overeenkomen, is dat een piece of cake? In Amerika heten blanke aartsconservatieven (met rode nekken) rednecks. Snap je het nog: chemisch element 111 heetroentgenium [of toch
maar: röntgenium? – ik denk van wel, ook zo in VD], de ontdekker van de
röntgenstraling heet Röntgen, de eenheid van straling is de röntgen (R). Spreek dat maar eens goed uit: sabayon,
zabaione en zabaglione! Je vindt net zo iets bij scagliola (imitatiemarmer). Is deze safesexcampagne wel
effectief? Bij het schnabbelen snabbelde [ook:
snabberde] hij – het moet gezegd worden: na wat schnaps – het uit. Kun
je een schnitzel – pure theorie – verstoppen in snitsel? Een Savooiaard komt
uit Savoye en eet graag een of meer saucisses de Boulogne. Een Siënees [NL – ie-jee] komt uit Siena [It. – sjèh].
3. In mijn sturm-und-drangperiode heb ik ooit een lit(t)eratuurles gehad over de Sturm und Drangperiode. Toedeledokie, dat is echt niet okidoki! Maanden de ouderen met 'tuttut', de kinderen [sommige in hun tutuutje] reageerden met 'tuuttuut'. Ze reisden per trans-Atlantische transatlantieker. Als je wiit met een Wii, kun je wiiitis krijgen. Met *aën in GB: iaën, ohaën, teaën, yogaën, salsaën, saunaën, zumbaën en highteaën, in VD verder niets. Gezocht op *tjo*: abat-jour (bovenlicht), betjoecht (ook: betjoekt = slim, geslepen, leep), katjoesja(raket), ketjoe (Indië: roversbende – als ze plunderen, is dat een ketjoepartij), ketjoeboeng(olie) (plant), kontjongetje [wordt anaal misbruikt], krontjong (gitaar of Indonesische muziek), lichtjoon (joon = drijvend tonnetje, met lantaarn), matjok (SR: op mahjong lijkend Chinees spel), ariërverklaring (niet-Joodverklaring), petjol (zekere spade) en petjoe (Indië: kleurling, lage komaf).
4. Verder: petjoh (= petjok, indotaal), rentjong (steekmes of zeker schrift), rotjong(en), saletjonker (modegek), Sint-Joostenaar (uit
Sint-Joost-ten-Node), Sint-Joris(dag), Sint-George, snotjoch (telt niet mee), taotjo [tau-tsjoh], uitjouwen, aspirant-journalist, landmachtjob, straatjongensstreek, uitjoelen, tjaptjoi (Chinees gerecht), tjoeken (geluid varende motorboot nabootsen), tjoel (visnet), tjoeketjoeke (klanknabootsing), tjoekvisje (tinnen visje met haken, als aas), tjoempen (met een plomp vallen of verzuipen), tjoepen (flitsen), tjok (nabootsing van een kort, stotend vogelgeluid, vooral dat van de wijfjesvink – ww. tjokken), tjokvol, tjolen (dolen, rondzwerven), tjomme (tevergeefs, voor tjomme = voor niets, gratis), tjompen = springen (overboord), tjonge = tjonges = tjongen, tjopvol (= tjokvol), tjot (Indië, soldatentaal: heuvel), tjost (riddergevecht te paard), tjotter (vaartuig), tjotteren (vogelgeluid nadoen), voor tjoema [niets, (te)vergeefs] en zwartjoekel [beledigend].
5. Hij liet zich door zijn maîtresse maitriseren. Een manihotje is een kleine heester. Hij dronk mastiek, een witte sterkedrank uit Albanië, bij zijn toelichting op vier synoniemen van een harssoort: mastik, mastiek, mastix en lantisk. Voorlopig zit hij in een vwo-klas. De vwo'er kon logeren bij die Osloër. Zij spelen alleen maar middle of the road. Mijn mega-eega was weer behoorlijk minauderend bezig: ik leek wel een warme douche te krijgen. Wist je dat BC staat voor 'before Christ'? 'Studentikoziteit' is toch wel een bijzonder woord. Een vierdeursauto is een 4 deursauto (net zoals 24 uursbereikbaarheid). Olla podrida is een 1 pansgerecht (eenpansgerecht). Sommige oudkatholieken (en ook veel vrij-katholieken) zweren bij oud bruin tijdens oud en nieuw, met name op het nieuwjaarsfeest, Nieuwjaar dus. Gebruik je tegen gifgas nu oxim of orvietaan? Met panache pakte hij zijn panaché, maar dat was geen panacee of middel tegen alle kwalen, op. Als pfeifferlijder sta je een aantal weken buiten spel.
6. Hij gaf zijn paramour – ver oir van Madame de Pompadour – een pompadoeren sjaal/shawl cadeau. Waarom schrijven we 'financieel' en 'bedoeïenen' zo? Let goed op: als er vanaf de i en inclusief die i drie of meer klinkertekens staan, schrijven we geen trema, anders wel! Er worden nu geen alt-A-hypotheken meer aangeboden. In de plantkunde is het aar, aren, bij de mens aâr, aâren. Vroeger gebeurde het echt: de heer ontmaagdt de bruid. Het amoed staat voor in de synagoge. In BE dragen 'ze' een burgemeesterssjerp. Er was weinig egard (ontzag) voor leeftijd of geslacht. De keizer werd met veel egards [bewijs van achting] ontvangen. Dat staat nog niet in de woordenboeken: gelehesjesprotest. Mijn neef is een nicht. Is iedereen het met deze schrijfwijze eens: 50 plusgezelschap (50+-gezelschap, vijftigplusgezelschap) en 50-plusser (50+'er, vijftigplusser)? Hij is zich een apenhoedje geschrokken.
7. Overigens: het kan zijn dat een chirurg ontmaagt. Hij was de promiscueste van de drie. Spellingtechnisch wel leuk: crohn is een chronische darmziekte. Het valt me op dat de apostolische kerkvaders gedegradeerd zijn: het lijkt de geplutode Pluto wel. De meeste dicteeërs vinden 'pogrom' en 'procrustesbed' gewoon moeilijke woorden. Noem eens wat pre's, één preetje is ook al goed. Wie in het Latijn denkt, schrijft: de post-coitumdepressie was zo hevig dat er uiteindelijk een post-mortemonderzoek moest plaatsvinden. Een Nederlandstalige zou zeggen: de postcoïtumdepressie was zo hevig, dat er uiteindelijk een postmortaal onderzoek moest plaatsvinden. GB, VD: prijs-kwaliteit(s)verhouding. Bij prognostiek hoort prognosticeren of pronostikeren. Wil je beide porte-brisées sluiten, anders waait de crème brûlée van tafel ...
8. Een psifactor gaat buiten de ons bekende zintuigen om. Wanneer vond de derde Punische oorlog plaats? Ik put en heb dus bij de putt geput. We zagen dat hij naaktliep. Wijzelf liepen niet naakt. Een soortig przewalskipaard is een pur sang dito of een dito pur sang. 'Er zat pyurie in de urine', dat kun je toch niet fout schrijven? Misschien raar, maar die dreumesen waren zijn trouwste pyladessen. Hij heeft heel wat q.q.-functies. Zij is een qu'en-dira-t-onverkoopster, een praatjesmaakster. Een qui nil molitur inepte (die niets ondoordachts op touw zet) zul je bij de vrijbuiters niet vinden. Ik citeer jouw quoteje, dat de quotetjes niet worden verhoogd. Het quart d'heure de Rabelais is beslist iets anders dan de 15 minutes of fame ... Raak schieten bij voetbal levert een raakschot op. Kassian Pieter, heb rachmones met hem. Wat er van de bovenste rachel kwam, was een lelijke raggel. Een tram kan uit de rails lopen, maar een plannetje ook. Trouwens: rail, rails en railtje of railsje. Dat is niet recht doend aan de uitgangspunten.
Oefendictee december 2018 (2)
1. De Gijs-oom (zeg maar: Oom Kool) ging naar de janoom (Ome Jan). Een kaïd is een commandant of bolleboos. Een goudenmedaillewinnaar is een primus omnium, de eerste van allen, over meer wedstrijden gezien: een van de eerste de besten. ROM's zijn read-only memory's (Engels!). Op rozenzondag wijdt de paus de gouden roos. Een chanson de geste is een Oudfrans (!) heldendicht. Met defenestratie wordt uit-het-raam-gooierij bedoeld. Zij was een heuse en religieuze religieuze. Een delirium tremens krijg je van (stoppen met) alcohol drinken. Een truqueuse is een kunstvervalsster. Een stripteuse is gewoon een stripteaseuse. De audicien was op audiëntie. Bij dikke mannen mag je een garibaldi wel een rondeherenhoed noemen.
2. Weer wat geleerd: 'vuilmaken' is altijd één woord en 'ndrangheta en 'ndranghetist spreek je echt met 'ee' uit en niet met 'ə'. Bij lan(d)sknecht moet ik altijd denken aan het kaartspel lansquenet. Ook de peronisten (Perón) hadden wel pyrronistische buien (Pyrrho). Een peace of honour overeenkomen, is dat een piece of cake? In Amerika heten blanke aartsconservatieven (met rode nekken) rednecks. Snap je het nog: chemisch element 111 heet
3. In mijn sturm-und-drangperiode heb ik ooit een lit(t)eratuurles gehad over de Sturm und Drangperiode. Toedeledokie, dat is echt niet okidoki! Maanden de ouderen met 'tuttut', de kinderen [sommige in hun tutuutje] reageerden met 'tuuttuut'. Ze reisden per trans-Atlantische transatlantieker. Als je wiit met een Wii, kun je wiiitis krijgen. Met *aën in GB: iaën, ohaën, teaën, yogaën, salsaën, saunaën, zumbaën en highteaën, in VD verder niets. Gezocht op *tjo*: abat-jour (bovenlicht), betjoecht (ook: betjoekt = slim, geslepen, leep), katjoesja(raket), ketjoe (Indië: roversbende – als ze plunderen, is dat een ketjoepartij), ketjoeboeng(olie) (plant), kontjongetje [wordt anaal misbruikt], krontjong (gitaar of Indonesische muziek), lichtjoon (joon = drijvend tonnetje, met lantaarn), matjok (SR: op mahjong lijkend Chinees spel), ariërverklaring (niet-Joodverklaring), petjol (zekere spade) en petjoe (Indië: kleurling, lage komaf).
4. Verder: petjoh (= petjok, indotaal), rentjong (steekmes of zeker schrift), rotjong(en), saletjonker (modegek), Sint-Joostenaar (uit
Sint-Joost-ten-Node), Sint-Joris(dag), Sint-George, snotjoch (telt niet mee), taotjo [tau-tsjoh], uitjouwen, aspirant-journalist, landmachtjob, straatjongensstreek, uitjoelen, tjaptjoi (Chinees gerecht), tjoeken (geluid varende motorboot nabootsen), tjoel (visnet), tjoeketjoeke (klanknabootsing), tjoekvisje (tinnen visje met haken, als aas), tjoempen (met een plomp vallen of verzuipen), tjoepen (flitsen), tjok (nabootsing van een kort, stotend vogelgeluid, vooral dat van de wijfjesvink – ww. tjokken), tjokvol, tjolen (dolen, rondzwerven), tjomme (tevergeefs, voor tjomme = voor niets, gratis), tjompen = springen (overboord), tjonge = tjonges = tjongen, tjopvol (= tjokvol), tjot (Indië, soldatentaal: heuvel), tjost (riddergevecht te paard), tjotter (vaartuig), tjotteren (vogelgeluid nadoen), voor tjoema [niets, (te)vergeefs] en zwartjoekel [beledigend].
5. Hij liet zich door zijn maîtresse maitriseren. Een manihotje is een kleine heester. Hij dronk mastiek, een witte sterkedrank uit Albanië, bij zijn toelichting op vier synoniemen van een harssoort: mastik, mastiek, mastix en lantisk. Voorlopig zit hij in een vwo-klas. De vwo'er kon logeren bij die Osloër. Zij spelen alleen maar middle of the road. Mijn mega-eega was weer behoorlijk minauderend bezig: ik leek wel een warme douche te krijgen. Wist je dat BC staat voor 'before Christ'? 'Studentikoziteit' is toch wel een bijzonder woord. Een vierdeursauto is een 4 deursauto (net zoals 24 uursbereikbaarheid). Olla podrida is een 1 pansgerecht (eenpansgerecht). Sommige oudkatholieken (en ook veel vrij-katholieken) zweren bij oud bruin tijdens oud en nieuw, met name op het nieuwjaarsfeest, Nieuwjaar dus. Gebruik je tegen gifgas nu oxim of orvietaan? Met panache pakte hij zijn panaché, maar dat was geen panacee of middel tegen alle kwalen, op. Als pfeifferlijder sta je een aantal weken buiten spel.
6. Hij gaf zijn paramour – ver oir van Madame de Pompadour – een pompadoeren sjaal/shawl cadeau. Waarom schrijven we 'financieel' en 'bedoeïenen' zo? Let goed op: als er vanaf de i en inclusief die i drie of meer klinkertekens staan, schrijven we geen trema, anders wel! Er worden nu geen alt-A-hypotheken meer aangeboden. In de plantkunde is het aar, aren, bij de mens aâr, aâren. Vroeger gebeurde het echt: de heer ontmaagdt de bruid. Het amoed staat voor in de synagoge. In BE dragen 'ze' een burgemeesterssjerp. Er was weinig egard (ontzag) voor leeftijd of geslacht. De keizer werd met veel egards [bewijs van achting] ontvangen. Dat staat nog niet in de woordenboeken: gelehesjesprotest. Mijn neef is een nicht. Is iedereen het met deze schrijfwijze eens: 50 plusgezelschap (50+-gezelschap, vijftigplusgezelschap) en 50-plusser (50+'er, vijftigplusser)? Hij is zich een apenhoedje geschrokken.
7. Overigens: het kan zijn dat een chirurg ontmaagt. Hij was de promiscueste van de drie. Spellingtechnisch wel leuk: crohn is een chronische darmziekte. Het valt me op dat de apostolische kerkvaders gedegradeerd zijn: het lijkt de geplutode Pluto wel. De meeste dicteeërs vinden 'pogrom' en 'procrustesbed' gewoon moeilijke woorden. Noem eens wat pre's, één preetje is ook al goed. Wie in het Latijn denkt, schrijft: de post-coitumdepressie was zo hevig dat er uiteindelijk een post-mortemonderzoek moest plaatsvinden. Een Nederlandstalige zou zeggen: de postcoïtumdepressie was zo hevig, dat er uiteindelijk een postmortaal onderzoek moest plaatsvinden. GB, VD: prijs-kwaliteit(s)verhouding. Bij prognostiek hoort prognosticeren of pronostikeren. Wil je beide porte-brisées sluiten, anders waait de crème brûlée van tafel ...
8. Een psifactor gaat buiten de ons bekende zintuigen om. Wanneer vond de derde Punische oorlog plaats? Ik put en heb dus bij de putt geput. We zagen dat hij naaktliep. Wijzelf liepen niet naakt. Een soortig przewalskipaard is een pur sang dito of een dito pur sang. 'Er zat pyurie in de urine', dat kun je toch niet fout schrijven? Misschien raar, maar die dreumesen waren zijn trouwste pyladessen. Hij heeft heel wat q.q.-functies. Zij is een qu'en-dira-t-onverkoopster, een praatjesmaakster. Een qui nil molitur inepte (die niets ondoordachts op touw zet) zul je bij de vrijbuiters niet vinden. Ik citeer jouw quoteje, dat de quotetjes niet worden verhoogd. Het quart d'heure de Rabelais is beslist iets anders dan de 15 minutes of fame ... Raak schieten bij voetbal levert een raakschot op. Kassian Pieter, heb rachmones met hem. Wat er van de bovenste rachel kwam, was een lelijke raggel. Een tram kan uit de rails lopen, maar een plannetje ook. Trouwens: rail, rails en railtje of railsje. Dat is niet recht doend aan de uitgangspunten.
