Dictee - dictees [1415]
Hier is er [vrij willekeurig] weer een:
Dictee 634
(DCXXXIV) Dictee Specialisten (19-07-2013)
1. De
limousine (limo – auto) botste op de
limousin [rund]. Door dit glas zie je een
limpide [doorzichtig, helder] beeld. Dit is
de winst limpido [zuiver = bijwoord]. Een
linac is een lineaire deeltjesversneller (linear
accelerator). Leentje leerde Lotje lopen, langs de lange lindelaan. Zijn lindebladluizen
schadelijk? Met een liniaal teken je lineaire verbanden. Je moet nu linea recta [onmiddellijk] naar huis gaan. Kan een déjeuner
dînatoire [uitgebreid koffiemaal i.p.v. middagmaal]
ook een diner sur l'herbe (niet in wdb., vergelijk:
déjeuner sur l'herbe = picknick) zijn? 'Breeches' [rijbroek, jodhpurs] en 'hersenen' zijn pluralia
tantum [enk.: plurale tantum]. 'IJs' en
'vee' zijn singularia tantum [enk.: singulare tantum].
Een nopper is niet-overplaatsbaar [N.O.P.].
Basiliek [basilica, eretitel kerk], basilisk
[fabeldier, ook hagedis] en basilicum [= brasilicum, brasilicom = trekzalf; = bazielkruid, koningskruid
= lipbloemige plant] gaan terug op hetzelfde Oudgriekse woord. Hoeveel
Harry Potterboeken zou die man met het harrypotterbrilletje hebben? Hij spreekt
perfect lingua toscana in bocca romana [omschrijving
van het fraaiste Italiaans]. Het Liniaal (ook:
de) is de Winkelhaak [sterrenbeeld Norma].
De verdediging van Ajax had iets van de Utrechtse Linie [vroegere benaming van de Nieuwe Hollandse Waterlinie]. Een
linieerder [lijnen, drukkerij] moet
liniëren. Hij is zo link als een looien deur [slim,
leep]. Morganatisch huwelijk: met de linkerhand: vrouw krijgt niet alle (adellijke) rechten.
2. Sinistro- [linkshandigheid]
en dextromanie [rechts-] komen beide veel voor. Een linkmichel is een linkmiegel [uitspraak hetzelfde!], een linkerd. Vraag maar
eens aan die hindoes wat lingams (linga's =
verering mannelijk geslachtsdeel, antoniem: yoni) zijn. Het linneaanse [Linnaeus] is het taxonomische [taxonomie = classificatie, o.a. van planten] systeem.
Daarin komen hoofdsoorten (linneons, linneonten)
en ondersoorten (jordanonten, jordanons) voor [de goudsbloem is de Calendula – linneon, hoofdletter – officinalis, jordanon. kleine]. Het eerstgeboorterecht
verkopen voor een schotel linzensoep [Bijbel: Ezau
aan Jakob]? Lipariet is ryoliet of kwartsporfier. Linoleenzuur is
Z,Z,Z-9,12,15-octadecatrieenzuur, maar linolzuur is daarentegen Z,Z-9,12-octadecadieenzuur
(bent u er nog?). Tagliatelle is
lintmacaroni en linguine en pappardelle zijn ook lintpasta's. Lio's (met liostage) zitten nog op de lerarenopleiding (met hun lio-opleiding
lio = leraar in opleiding). Dat is een opvallende lipdub [videoclip met playbackende bv. scholieren]. Een
bekend besturingssysteem voor computers is
Linux. Geef die lipgloss [glansmiddel lippen]
even aan. In het
links-extremisme kom je ultralinkse opvattingen tegen.
3. Het breiwerk was links-links. Lipossage [massage] bestrijdt de liposomen [vetcellen]. Lippenstiften is lipstick aanbrengen.
(Omnibus et) lippis et tonsoribus notum is
bekend bij Jan en alleman. Liquefactie is vervloeiing en een liquette is een
hemd. Ken je het liquiditeitsquotenbegrip [economie: hoeveelheid liquiditeiten in een bepaald jaar,
uitgedrukt in een percentage van het nationale inkomen van dat jaar]?
Met liquor worden soms hoffmann(s)druppels
bedoeld. Hoe groot is de lisdoddenfamilie? Lisp
is List Processing, een programmeertaal. Een lis [ie,
mv. lites] sub [oe] judice [oe] is een rechtszaak die nog aanhangig is. Wat
is de Lissabonstrategie [verhogen van de arbeidsparticipatie
(m.n. onder mensen van 55 tot 65 jaar) binnen de Europese Unie]? Hierin was de hand van
de firma List en Bedrog duidelijk herkenbaar. Liquidae zijn vloeiklanken Een
list of pardonable sins is een lijst van vergeeflijke (vergefelijke)
zonden. Durante lite, lite pendente, gedurende het proces moesten ze hun mond
houden. Je hebt literatuur (GB ook: tt) met een kleine l en Literatuur (GB ook: tt)
met een grote L. Een lipssleutel is moeilijk na
te maken. Liveopname, studio-opname.
4. Een literatuurhistoricus (GB
ook: tt) is een literair (GB ook: tt) historicus. Een lettré is een kenner
en minnaar van de letteren, een geletterde. Lithium (Li)
heeft atoomnummer 3. Lithopoon (lithopone)
is een witte, dekkende verfstof. Er stonden 2 lits-jumeauxs [4 bedden dus]. Ik kwam nog tegen: het livre de
bonne foi [te goeder trouw geschreven boek],
het livre de chevet [lievelingsboek] en de
livres de haute gresse [sterk gepeperde boeken].
De LKR is de Sri Lankaanse roepie. De Lloyd's-classificaties zijn gezaghebbend, net als het
Lloyd's-patent. Llanero's
zijn herders die de llano's bewonen. De ln is de logarithmus
naturalis, de natuurlijke logaritme. Bij Lobith
komt de Rijn Nederland binnen. Hij heeft het locked-insyndroom [LIS: verlamd en niet meer kunnen communiceren].
Sommige lokalo's zijn locavoor [alleen voedsel uit
eigen omgeving]. Een locopreparaat [onverpakt,
goedkoop (genees)middel]
is nu eenmaal geen spécialité [gepatenteerd verpakt
geneesmiddel]. Hij is loddenvisser [visserij
op voorjaarskabeljauw in Finland met haken, geaasd met lodden; lodde = kleinste
soort zalmvis, 14-18 cm]. Lodderein is eau de la reine [reukwater]. De gelode diepte was honderdvijftig
meter. Een loeach (mv.: loechot) is een
Joodse almanak. De discuswerpster kuste de discus. Een musicus is muzikaal.
5. Een
loelav is een palmtak (voor Soekot, meervoud:
loelavs, loelavim). Soms dragen Hindo(e)stanen
loengi's [om de heupen gewikkeld doek]. Hij
pleegde loense sjoefe, meineed. Loerissen zijn botteriken. Loerahs zijn dorpshoofden op Java. De javamens kwam van
Java. Loer(e)man is kaas van afgeroomde melk. Te
loever(t) [aan
de loefzijde = windkant] bespeurden zij een schip. Een eloge is een
lofrede en een panegyrist een lofredenaar. De lofzang van Maria is het
Magnificat. De decadische (ook: briggse, en dus
niet de neperiaanse) log log van tien miljard is een [één]. De grote loge heet in Nederland het grootoosten
[vrijmetselaars]. Dat is ook een grootloge.
Dat is nu een logeabele [bewoonbaar, geriefelijk]
schuur. Heeft de marine meer dan één logementsschip [wacht-
en opleidingsschip]? Rabdologie is rekenkunst met staafjes als
hulpmiddel.
6. Boeddhologisch betreft het boeddhisme, bryologisch
betreft mossen, campanologisch betreft klokkenspellen, cecidologisch betreft de
gallenkunde, chorologisch betreft de aardoppervlakte, codicologisch betreft
handschriften, conchyliologisch betreft schelpen, didaxologisch betreft de
didactiek, ecclesiologisch betreft de kerk, herpetologisch betreft reptielen en
amfibieën, ichtyologisch betreft de vissen, malacologisch betreft de
weekdieren, myologisch betreft de spieren, palynologisch betreft de
pollenanalyse, paroemiologisch (ook: paremiologisch)
betreft spreekwoorden, reologisch betreft stromingen, sinologisch betreft
China, tabacologisch betreft het roken en thaumatologisch
betreft wonderen. Met logofobie [beklemmende vrees
voor woorden] kun je beter (h)eremiet
[kluizenaar, cenobiet = kloosterling],
anachoreet [idem], troglodiet [holbewoner, kluizenaar] worden. Hij lijdt aan
logorroe, die tot woordendiarree leidt. Heidepluis
of eenarig wollegras is lok.
7. Lokale verdoving is analgesie. De lokale kleur is
een leenvertaling van 'couleur locale'. Hij voelde een niet-gelokaliseerde
pijn. Lokalisme staat tegenover globalisme. Die indianen noemen zichzelf wel
Lokono of Arowaks. Turks fruit is lokum. We gaan lol trappen. Wat, heeft die
man een lolitacomplex [meisje als lustobject]?
Waarin verschillen lollo bianco, lollo rosso en lollo biondo? Sla: wittig lichtgroen, geelgroen en rood. De
lombardse bonen en het lombards hoen zijn van huis uit echt wel Lombardisch [Lombardijs, uit Lombardije]. Lomperiken begaan
lompheden. Lomscholen [lom: leer- en
opvoedingsmoeilijkheden] plus mlk-scholen [moeilijk
lerende kinderen] vormen het speciaal basisonderwijs (sbo). Een lonesome cowboy is een lone wolf, een
lone ranger [solist, eenzelvig mens]. Met
een longe [touw, band] laat je een paard in
een cirkel lopen (werkwoord: longeren).
Longae pacis mala zijn ongetrainde troepen. Na de koploper kwam longo sed
proximus intervallo: de volgende, maar
op grote afstand. Achter de naam betekent LON: Lid in de Orde van
Oranje-Nassau. Heetgebakerd is met een kort lontje.
8. Dat is
een lood-om-oud-ijzerkeuze. Het voormalig koninklijk paleis bij Apeldoorn is
Het Loo. Bij het loodacetaat kennen we het lood-II- en het lood-IV-acetaat.
Geellood is loodcyaanamide. Loodhoudende benzine
bevat tetra-ethyllood als antiklopmiddel. Pyriet is loodsteen. Hij plakte er
twee keer zoveel postzegels op als nodig was. Goulardwater zij te gebruiken bij
ontstoken wonden. Op de brandstapel lag essen-, elzen-, linde- en wilgenloof.
De joden vieren het Loofhuttenfeest (Soekot)
in loofhutten. De algologie bestudeert algen en wieren. Uit de looiersboom
wordt corduaan (Corduaans leer) bereid. Hij
had zowel een jarenzeventig- als een grungelook, kan dat? Bij een xtc-lookalike
[afkorting – ecstasy] moet ik altijd aan die
Madonnalookalike denken. De verkoopcijfers van een product worden bepaald door
de
look-and-feel [geheel van direct waarneembare effecten
van een product]. Een sumakstruik (vergelijk
ook: dividivi en tannine) is een looiersstruik.
9. Waarom heet look-zonder-look zo en ook wel
lookraket? Wat wordt met loonconstantie [vaste verhouding
tussen de geldomzet van een bedrijf en de betaalde lonen] bedoeld? Hoe
doorbreek je de
loon-en-prijsspiraal (loon-prijsspiraal)?
Staat hij echt op jullie payroll? Een loop-in-'t-lijntje is een jonge matroos.
Het kinhin is een zenboeddhistische loopmeditatie. De kakapo is een
looppapegaai. Dat goede gebruik is te loor: het is teloorgegaan. Zij speelden
loos om loos [kijken wie het slimst is]. Heb
je een goede sinterklaas (VD, ook: een goed
sinterklaasfeest) gehad? Ik heb in dat goedlopende winkeltje een goed
lopend uurwerk gekocht. Aan de lopende band wordt lopendebandwerk geproduceerd.
Alle hazen zijn lopers [haasachtige – grote
afstanden] of gravers [idem, konijn].
Ze is een vrouw met loquomanie [praatzucht].
De loran is de long range navigation (langeafstandsnavigatie).
Die kleine lord [verwend kind, mooie kleren]
eindigde later als Lord Wanhoop [schutterig en
onhandig]: het Huis der Lords, House of Lords, het Hogerhuis heeft hij
nooit bereikt. Wie is er thans lord mayor van Londen? Is een monocle dan geen
lorgnet? Ja, ook lorgnon.
10. In de
haven vind je meerdere los- en laadbedrijven. De löss wordt ook wel Limburgse
klei genoemd. Lösshoudend is löss bevattend. Bestaat de lost generation [1960-'70] voornamelijk uit lost cases [hopeloos geval]?
Ze hebben los-vaste [los-en-vaste] verkering. Je zal maar een
vijs los hebben [niet goed wijs zijn]. De
leus van de Oostenrijkse nationalisten in het begin van de twintigste eeuw was
'los von Rom' [anti-Duitse houding katholieke geestelijkheid].
Het lot valt altijd op Jona(s) [een pechvogel heeft
altijd ongeluk]. Het Lotenfeest, het Hamansfeest is het Poerim. Een
loterijwet is een wet die de loterijen regelt zoals bijvoorbeeld de Loterijwet
van 1905, thans: Wet op de Kansspelen.
