1195 Dictee maandag 06 nov 2017 (1): dictee Voorronde Groot Eindhovens Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1195] 

Voorronde Groot Dictee Eindhoven 2017 [alleen voor de regio]

In elke zin zitten 0, 1, 2 of 3 fouten. Schrijf het foute en goede woord op en stuur dat in. De inschrijftermijn is inmiddels verlopen.

Let op: de oplossingen staan onderaan dit dictee.

1. Nu het Groot Dictee der Nederlandse Taal met onmiddellijke ingang is ge-elimineerd door de kijkcijfer fetesjisten van de NPO, wordt in Eindhoven dit talige spelletje gecontinueerd.

2. Om enigszins tegenwicht te bieden aan de bètageoriënteerde agglomeratie Eindhoven heffen we de alfamannetjes op het schild.

3. Daarnaast is Eindhoven de stad waar design hoogtij viert, waar kennis breed wordt geëtaleerd en waar skatende jongeren op hun i-Phone danwel hun Samsung de hele dag whatsappend en plein public over de markt flaneren.

4. Tevens staat deze zuidoostbrabantse kennisregio, ook wel bekend als Brainport, wijd en zijd bekend om haar in grote getale aanwezige een- of tweesterrenrestaurants alwaar de whizzkids zich tegoed doen aan exorbitante T-bonesteaks.

5. Bovendien vindt men op Strijp-S on-Nederlandse stijliconen als Piet Hein Eek, graffiti spuitende jongelui, en de rock-'n-rollkok Amaro die de meest exquise gerechten barbequet.

6. Het van origine Rooms-Katholieke Augustinianium, waar veel
vwo2-leerlingen geschoold worden in het eloquent spreken en het uitstekend spellen, voelt zich geroepen mede-organisator te zijn van dit vanaf nu jaarlijks terugkerende fenomeen.

7. Ook de uitstekend geoutilleerde Eindhovense bibliotheek, met haar encyclopedische naslagwerken, rijk geïllustreerde boeken over illustere Middeleeuwse alchemisten en Italiaanse glas-in-lood-ramen, heeft naar verluid een duit in het zakje gedaan.

8. Wanneer de temperatuur stijgt naar Sahara-achtige waarden, trekt men en masse naar het E3-strand, alwaar mannen koketteren met hun afgetrainde, halfontblote, getatoeëerde en gepiercete lijven en vrouwen hun cellulitis proberen te maskeren achter minuscule, fluoriserende bikinietjes.

9. Voor ander vertier kan men terecht in onze Philips Fruittuin of op het Stratumseind waar studentikose types frequent de verschillende établissementen aandoen waar zij de gelauwerde taalvirtuoos, Frits Spits, door de boxen horen schallen.

10. De door de DJ, onderscheiden met een Marconi Award, van een A4tje excellent voorgelezen zinnetjes moeten leiden tot een unanieme winnaar; deze kranteneditie zou echter kunnen resulteren in een ex aequo. 

Zin      Fout                           Goed 

1.         ge-elimineerd           geëlimineerd 
1.         kijkcijfer fetesjisten  kijkcijferfetisjisten 

2.         (heffen                      verheffen)

3.         i-Phone                     iPhone 
3.         danwel                      dan wel 
3.         (Samsung                 Samsung)

4.         zuidoostbrabantse  Zuidoost-Brabant 
4.         (Brainport                  Brainport)
4.         in grote getale          in groten getale 

5.         (Strijp-S                     Strijp-S)
5.         barbequet                 barbecuet 

6.         Rooms-Katholieke  rooms-katholieke 
6.         vwo2-leerlingen      vwo 2-leerlingen 
6.         mede-organisator    medeorganisator 
6.         Augustinianium      Augustinianum

7.         rijk geïllustreerde     rijkgeïllustreerde 
7.         Middeleeuwse         middeleeuwse 
7.         glas-in-lood-ramen glas-in-loodramen 
7.         naar verluid              naar verluidt 
            [hier 4! fouten dus] 

8.         Sahara-achtige        Sahara-achtige
            [? Saharastof, Saharazand, saharaschorpioen] 
8.         halfontblote              half ontblote 
8.         fluoriserende            fluorescerend

9.         studentikose            studentikoze 
9.         établissementen      etablissementen 

10.      DJ                              dj 
10.      A4tje                          A4'tje
 

1194 Dictee zaterdag 04 nov 2017 (1): dictee Groot Aalsmeers Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1194]

Groot Aalsmeers Dictee 2017

Het orkest (auteurs: Constantijn en Ingrid Hoffscholte)

De onderstreepte woorden moesten worden ingevuld. Zin 11 was alleen voor de specialisten.

1. Niet het ambitieuze     a-capellakoor of de met blingbling behangen jazzzanger was de trots van het dorp, maar de lokale harmonie, wier opera-achtige uitvoering van Bachs cantate menig inwoner hevig emotioneerde.

2. Aan het hoofd stond een dogmatische dirigent, ooit zelf een veelbelovend altviolist, die bij een tragisch auto-ongeluk met zijn Lamborghini twee vingers van zijn linkerhand verloor en zijn muzikale ambities daarom noodgedwongen uitleefde op semiprofniveau, waar hij zich met zijn hands-onmentaliteit en proactieve     attitude ontwikkelde tot een ware maestro.

3. De ster van het muziekkorps was evenwel een Trinidadiaanse tubaspeler met afrokapsel die met evenveel bravoure een sonate van Schubert ten gehore bracht als de melodieën van hedendaagse reggaeartiesten.

4. De meeste aandacht ging echter uit naar een sexy     saxofoniste van Zuid-Limburgse origine, die ondanks haar amuzikaliteit het publiek telkens in extase wist te brengen door haar zwoel getuite lippen, voluptueuze vormen en de wellustige wijze waarop zij haar saxje bespeelde.

5. De overdadige aandacht voor haar extraverte     collegaatje wekte het chagrijn van een pislinke     harpiste die toch al met ludduvuddu kampte omdat haar eega, een verdienstelijk balalaikaspeler, naast de pot bleek te piesen met een homofiele     hoboïst.

6. Voor haar zat een kekke     klarinettist met een blotebillengezicht, een echt negen-tot-vijftype die zijn secondelange     solo's ondanks het gebruik van antidepressiva steevast met knikkende     knieën op de bühne bracht, waardoor ten minste drie confrères hem achter zijn rug om uitmaakten voor geitenbreier.

7. Groot was de consternatie toen een principiële   percussionist op een avond in de coulissen een schijnbaar amoureuze     tête-à-tête ontwaarde, waarbij een flamboyante     fluitiste een yuppieachtig lid van de blazerssectie     assisteerde bij het warmblazen van zijn kornet.

8. De kafkaëske situatie leidde tot een lawaaiige ledenvergadering, waarin de interim-voorzitter zich als een pietje-precies     manifesteerde en erop aandrong de bewuste musici     stante pede te royeren.

9. Deze jobstijding was tegen het zere been van een altruïstisch aspirant-lid, dat zonder gêne een reeks valse besnoten uit zijn eufonium toverde als ware hij een B-muzikant in een mediocre symfonieorkest, waarna hij bij wijze van ultiem protest de apocriefe hashtag hoempapa lanceerde.

10. Verdere escalatie werd voorkomen dankzij een consciëntieuze klavecinist, nota bene een voormalig Sovjetburger. Op eloquente wijze bepleitte hij het belang van authentieke     camaraderie, en orkestreerde zo een staakt-het-vuren dat werd bekrachtigd met een euforische vertolking van een fameuze     nummer 1-hit.

11. [Specialistenzin]

Het slotakkoord was echter voor de tambour-maître die zich, gestoken in een helgroen     hawaïhemd en kakikleurige     knickerbocker     acuut opwierp als haantje-de-voorste, door bij elke driekwartsmaat een resem     trucs te reveleren, bedacht in een aerobicsles tijdens een chique     all-invakantie in een somptueus kneippkuuroord.

 
 

1193 Dictee maandag 30 okt 2017 (3): dictee Oefendictee okt 2017 (3) √

Dictee - dictees [1193]

Oefendictee oktober 2017 (3)

1. Het berenjong had het berekoud. Wat doen de GOK-leerkrachten in BE zoal? De aiq. is de arbeidsinkomenquote. De wiewouter zat te wiewauwen. Wanneer houdt die indianenstam weer een powwow? Wat houdt mcdonaldisering in? De uitdrukking 'tria juncta in uno' betekent zoiets als 'drie in één' en verwijst mogelijk naar geloof, hoop en liefde. Met *yi* (GB): yin, pinyin [transcriptiesysteem van Chinese karakters in het Latijnse schrift], cobuying [samen inkopen op internet], essayist, hobbyist, lobbying, lobbyist, dandyisme, hobbyisme, lobbyisme, lobbyiste, essayistiek, essayistisch, hobbyistisch, mccarthyisme, yin en yang, roleplayinggame, polyinterpretabel en privacyinstellingen. De modulus van een complex getal x+yi is de vierkantswortel uit x²+y². In VD nog: a thing of beauty is a joy forever (iets dat mooi is, is een vreugde voor altijd), beauty is but skin-deep (schoonheid (m.n. van een vrouw) gaat niet dieper dan de huid), beauty is in the eye of the beholder (schoonheid ligt besloten in het oog van de aanschouwer), brevity is the soul of wit (kortheid – kortte – is de essentie van geestigheid), every inch a gentleman (van top tot teen een gentleman), eddyisme (gebedsgenezing volgens de christian science), Flying Dutchman (Vliegende Hollander, spookschip), fyi (in e-mails, for your information), level playing field (situatie waarin voor alle aanbieders van een product e.d. dezelfde regels gelden, zodat ze allemaal gelijke kansen hebben), more happy, if less wise (gelukkiger, zij het minder wijs), myiasis (parasitisme van vliegenlarven in het menselijk en dierlijk organisme), myiologie (muggen-en-vliegenkunde – evt. ook muggen- en vliegenkunde – en mycologie is zwammenkunde en myologie is leer van de spieren), gaat nimbyisme verder dan het niveasyndroom [niks met zonnebrandcrème dus  ...]?, past praying for (niet meer te redden), paying guest (kostganger, geen logé of logee), playing hard to get (moeilijk te veroveren, zich ongenaakbaar opstellend), polyidie (genetica: het samenwerken van verschillende pangenen om een enkele eigenschap tevoorschijn te brengen), puseyisme (= ritualisme = richting onder de anglicanen, die tot de kerkgebruiken van de eerste christentijden wil terugkeren, in gang gezet door de Oxfordbeweging), stegomyia (gelekoortsverwekker), Tanganyikaan (uit Tanzania), the sky is the limit (er zijn geen grenzen aan de mogelijkheden, de mogelijkheden zijn onbegrensd, eindeloos), toyisme (figuratieve kunststroming, gekenmerkt door eenvoudige, gestileerde motieven en met een accent op het spelelement – toy –, ontstaan aan het einde van de twintigste eeuw), YiB (yobibyte), yield (rendement op een kapitaal(s)investering), yippie (benaming voor een politieke hippie – Youth International Party [Internationale Jongerenpartij]), yips (vorm van sterke nervositeit die er de oorzaak van is dat een golfer een gemakkelijk te scoren punt mist), hockeyidool en hillbillyinstrument [instrument om countrymuziek te maken]. Met *iy* [GB]: kiyu [een van de leerlingengraden bij budo], riyal [munt Saudi-Arabië – ook:
Saoedi-Arabië –, verder: rial!] , kaffiya [arafatsjaal], krobiya [SR: elk van enige tot de cichliden behorende baarsachtige zoetwatervissen], bigiyari [SR: lustrum], keffiyeh [arafatsjaal], kufiyyah [idem], teriyaki [zeker gerecht met soja – vergelijk: teppanyaki = Japanse wijze van voedsel bereiden door het te grillen op een zeer hete ijzeren plaat en sukiyaki = Japans gerecht van groenten, mie1 en plakjes vlees of vis die aan tafel in bouillon gaar gemaakt worden], siksiyuru [SR: soort van zingende cicade die aan het eind van de middag zeer hard begint te sjirpen], bhaktiyoga [mystieke vorm van yoga, waarbij devotie centraal staat], kiwiyoghurt en kundaliniyoga [in het hindoeïsme: scheppende energie die door yogatechnieken kan worden opgewekt, voorgesteld als een opgerolde slang aan de basis van de ruggengraat]. In VD nog: külliye [bijgebouwencomplex van een moskee met o.a. een imaret, een hamam en een medresse], ouguiya [munt Mauritanië], (renminbi) yuan [munt China], rufiyaa [munt Malediven], taqiyah (klein rond kapje dat sommige moslims op het hoofd dragen uit respect voor God, m.n. tijdens het gebed) en zawiya [islamitisch klooster waar soefi's zich, teruggetrokken van de maatschappij, aan hun religie wijden].

2. In welke Nederlands aandoende uitdrukkingen komt 'in the' voor? Bij GB: 'in the picture' (VD heeft daarvoor 'in de picture'; dat lijk me echt fout!). Bij VD (naast veel nog volledig Engels aandoende uitdrukkingen – zoals ships that pass in the night en the right man in the right place): in the pocket hebben [bij lemma 'achterzak', echter bij lemma 'pocket': in de pocket], one for the road, run on the bank, all quiet along the Potomac, in the (ook: de!) winningmood, it's the economy, stupid!, to keep up with the Joneses, The Beatles, in the mood (VD ook de!), off the road (offroad), off the record, old men of the mountains, slip of the pen, training on the job en otc (over the counter), etc. etc.

3. Het lijkt me dat met het bovenstaande materiaal wel een leuk dicteetje op te stellen is ...

 
 

1192 Dictee maandag 30 okt 2017 (2): dictee Grande Finale Dictee Rivierenland √

Dictee - dictees [1192]

Grande Finale Dictee Rivierenland 2017

(geen titel; auteur: Ronald Giphart)

1. Taal is het wezen van het menselijk bestaan, we dromen in woorden, we spreken elkaar dagelijks toe, we schetsen elkaar majestueuze vergezichten, we vermeien elkaar met zoetgevooisde liefkozingen, we babbelen, converseren en debatteren, we zoeken woorden om uiting te geven aan onze diepste gevoelens en sibillijnste verlangens, we appen dat het een aard heeft en we parlevinken, klessebessen en causeren er lustig op los: wat een plezier de taal ons biedt!

2. Toch mag een dictee zoals u dat hier krijgt voorgeschoteld vanzelfsprekend nooit de intentie hebben om u te affronteren met affreuze formuleringen, want als het de portee van de dicteeschrijver zou zijn om deelnemers moedwillig af te folen [misleiden] met zogenaamde enigmatische spitsvondigheden, dan zou dat geenszins recht doen aan het divertissement en de verstrooiing die de taal vooral te bieden heeft.

3. Lexicologen en docenten hechten er om hun moverende redenen waarde aan dat woorden en zinnen door eenieder eensluidend en syntactisch correct worden opgeschreven in een nagenoeg onplooibaar, zij het soms obscuur notatiesysteem, opdat wij ons niet vergalopperen en zo helder mogelijk met elkaar communiceren — maar laat u zich daardoor niet ringeloren en besef dat de taal veel weidser en omvattender is dan louter de wijze waarop die aan het papier wordt toevertrouwd.

 
 

1191 Dictee maandag 30 okt 2017 (1): dictee Voorronde Dictee Rivierenland √

Dictee - dictees [1191]

Voorronde Dictee Rivierenland 2017

(geen titel, auteur: Ronald Giphart)

1. In een epistel uit 1904 schreef de Oostenrijkse scribent Franz Kafka met zijn gebruikelijke flux de bouche dat een werk van bellettrie een pikhouweel moest zijn voor het bevroren rivierenland van ons innerlijk, een weloverwogen citaat dat met veel aplomb werd geconfisqueerd door de aanhangers van de vermaledijde gedachte dat je van lezen een beter mens wordt, totdat evolutiepsychologen de afgelopen decennia Kafka's stelling echter pontificaal bevestigden in een wijd besproken discours over de correlatie tussen fictionele verhalen en empathie.

2. Mensen zijn sociale wezens, maar het adequaat functioneren in een groep kost ons nu eenmaal veel energie, en lezen kan een geweldige tool zijn in de strijd om het bestaan: verhalen en romans zijn een vereenvoudigde versie van de werkelijkheid, een manier om anderen beter te begrijpen en zodoende beter te functioneren in de complexe wereld buiten het boek.

3. In ons innerlijke rivierenland meanderen verschillende enigmatische gedachtestromen parmantig langs elkaar, totdat deze – dankzij het lezen van romans en poëzie – samenkomen en uitmonden in de cruciale vraag hoe we ons in de wereld ten opzichte van elkaar dienen te gedragen: lezen zal de wereld redden.

 
 

1190 Dictee vrijdag 27 okt 2017 (5): dictee Specialistendictee Oegstgeest 2017 √

Dictee - dictees [1190]

Specialistendictee Oegstgeest 2017 (auteur: Ton den Boon)

De onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.

1. Was de schrijver een Jan Stapallemachtig [maakt grote passen]? We weten het niet, maar in zijn romans stappen wel alter ego's rond met een voorliefde voor brunhildes [grote, forse blonde vrouw] met kallipygische [met mooie billen] partes posteriores [billen], die door de natuur al zo gul bedeeld zijn, dat ze geen calisthenics [zekere fitness] meer nodig hebben. Met zulke vrouwen liggen die personages met gusto [animo] voor – excusez le mot – Kaap Kont [met z'n tweeën in bed]. Lijsjes-albedil [bedilallen] en tobbetjes-even-rond [korte dikke vrouw] mogen zich doorgaans wat minder in hun mannelijke belangstelling verheugen, maar rendez-voustjes [afspraakjes] met wilhelmina's-vooruit [met grote boezem], uitgerust met plantureuze [weelderig m.b.t. lichaam] bombonella's [weelderige borsten], lijken Wolkers’ personages nimmer uit de weg te gaan.

2. Het juveniele donjuanisme [stelselmatig verleiden] eenmaal ontgroeid, verruilde de schrijver, wellicht uit een Elysisch [naar het paradijs] verlangen, Amsterdam, waar steeds meer grachtengordeldieren [bewoner grachten Amsterdam – met belangstelling voor kunst en cultuur] in kouweaardappelenbuurten [stadswijken waar men zich veel moet ontzeggen om de stand op te houden] gingen wonen, voor het idyllische Texel, zijn shangri-la [denkbeeldig paradijs]. Hij bezat er een weeldetuin, een ware hof(!) van Eden, vol schuimbeestjes, wiewouters [vlinders] en wellicht zelfs karwijrupsen [vreet aan karwij], herinnerend aan de Elysese velden [Griekse mythologie: Elysium]. In dat verrukkelijke oord, een waar elysium [verrukkelijk verblijf] dus, vlogen nog geen aedesmuggen [verspreiden dengue] rond en siksiyuru's [SR: zingende cicaden] lieten zich er begrijpelijkerwijs niet horen. Tussen het look-zonder-look [knoflookkruid], dat er kon stuivertje-wisselen met

mozes-in-het-biezen-mandje [kamerplant Mexico], kooltje-vuur [als sierplant gekweekte soort van adonis] en natuurlijk
suzanne-met-de-mooie-ogen [Afrikaanse slingerplant], vloog wellicht ooit wél een aglajavlinder [grote parelmoervlin­der] rond.

 

1189 Dictee vrijdag 27 okt 2017 (4): dictee Groot Schiedams Dictee 2016 [gecanceld] √

Dictee - dictees [1189]

Groot Schiedams Dictee 2016 [gecanceld]

Schiedammers maken ... (auteur: Monique Speelman)

1. Ambachtelijk Schiedam begint in de middeleeuwen met de visserij waar lakenhandelaren, touwslagers en zeilmakers drie eeuwen lang acte de présence moesten geven als er haring werd gevangen – de omstandigheden waren achenebbisj en de stadschirurgijn, gespecialiseerd in wondheelkunde en flebotomie, zorgde voor de dagelijkse behandeling van de zieken besmet met cholera, pest, tyfus of pokken.

2. In de tijd dat er nog lang niet werd ge-e-commercet waren alle bedrijfstakken parastataal georganiseerd in gilden met als oudste discipline de zakkendragers die bij het luiden van de klok in het zakkendragershuisje, dat betekent dat er lading was, in allerijl naar het gildehuis raceten en dobbelstenen gooiden om het werk te verdelen, ook wel smakken genoemd.

3. Gênant genoeg zorgde de stilgevallen drankimport uit Frankrijk in de [cijfers] 18(d)e eeuw tezelfdertijd op machiavellistische wijze voor de opkomst van de moutwijnstokerij met behoorlijk wat vacante metiers tot gevolg: van brander tot distillateur, van mouter tot verschieter en van wijnroeier tot ouwetijer.

4. De graanjenever, oude jenever en korenwijn, ook wel aquavit genoemd, werden gebotteld in vierkante, buikige, met halsstempels getooide, authentiek gecapsuleerde of met lak verzegelde flessen waar glasblazers voor nodig waren die ook de demi-johns ofwel grote mandflessen maakten – zij lieten zich overigens niet koeioneren.

5. Wie herinnert zich, in een periode waarin nog niet werd
ge-i-bankierd, het geluid van de scheepswerven veroorzaakt door het geklop van de breeuwhamer, het slaan van spijkers in spanten en huidplanken en de klinknagels op ijzeren scheepswanden, dat niet interimair was en waar je ternauwernood aan kon ontsnappen?

6. Absoluut geen van-negen-tot-vijftypes waren de velerlei kunstenaars die Schiedam rijk was en die ware chef-d'oeuvres (ook: chefs-d'oeuvre) construeerden, renaissancistisch, surrealistisch of expressionistisch, van allegorie tot anaglief, met acrylverf of airbrush, in geen enkel geval mag je het dilettantenwerk noemen, dat is loborig en getuigt van weinig luciditeit.

7. Schiedam telde ooit [cijfers] 24 molens waar mout, rogge en mais – de grondstoffen voor de moutwijn – werden gemalen en waarvan er nu nog vijf over zijn; geprivilegieerd als we zijn, mogen we dit de grootste molens ter wereld noemen waarover veel geblogd wordt wat er vervolgens voor zorgt dat Schiedam vaak geliket wordt.

8. [RL] Dictee klaar! Pennen neer! De juryuitspraak zal – behoudens een shoot-out – klip-en-klaar zijn. Uw bêtises zullen flink uitvergroot worden en u zult met oepsvragen [VD] geconfronteerd worden. Het mistte misschien in uw hersenpan, maar nu is alles kant-en-klaar. Er is maar één [letters] winnaar en die zal met eeuwige roem geschminkt worden!