1139 Dictee donderdag 22 juni 2017 (2): dictee 6e Holland-Belgiëdictee 2017 √

Dictee - dictees [1139]

Zesde Holland-Belgiëdictee (do 22 juni 2017)

Liefhebbers: 3 alinea's met elk 20 is totaal 60 onderstreepte woorden. De vierde alinea bevat voor de Specialisten 20 extra onderstreepte moeilijke woorden.

Guido Gezelle (auteur: Rein Leentfaar)

1. Deze priester-dichter heeft uiteraard een rooms-katholieke afkomst. Hij is geboren in achttienhonderddertig [in letters], een jaar voor de Tiendaagse Veldtocht van koning Willem I en negen jaar voor de autonomie (in Suriname noemen ze onafhankelijkheid trouwens srefidensi) en ook in economische zin autarkie van België. Zijn moeder was hypergevoelig en erg godvruchtig en zijn vader opgeruimd en welbespraakt. Terzijde: Guido was de oom van Stijn Streuvels (pseudoniem voor Frank Lateur). Zijn wijding vond plaats in Roeselaere, waar hij licentiaat werd aan het kleinseminarie aldaar, en waar hij ook zelf als studax leerling geweest was. Hij kreeg daar een poësisklas en werd in MDCCCLX [1860 in Romeinse cijfers] overgeplaatst naar Brugge, het Venetië van het Noorden.

2. Daar werd hij corector van het een korte tijd bestaand hebbende Engels College en later vicerector bij een andere opleiding. Hij produceerde ook behoorlijk wat christocentrische poëzie. Zijn onorthodoxe, zeg maar: niet-verheven taal werd in West-Vlaanderen niet gewaardeerd; zulks leidde tot aanvallen van antiklerikale liberale zijde. Hij werd ook bekend als hekel- of satiredichter. Via tabloids, bepaald avant la lettre, werd er – net als in Roeselaere – veel kwaadsprekerij over hem verspreid. Hij dichtte wat af en de eerdergenoemde [GB] aanvallen, alsmede ziekte en financiële perikelen deden hem in 1872 vluchten naar een bevriende deken in Kortrijk, alwaar hij kapelaan werd in de Onze-Lieve-Vrouwekerk. Hij overleed in 1899.

3. Er zijn heel wat gezelliana overgeleverd. Een van de meest bekende is Het schrijverke, een gedicht in de stijl van de romantiek dat niet gaat over een auteur, maar over een slootschrijvertje, een waterkever en wel een uitgestorven (extincte) soort uit het lias, oudste tijdperk (era) van de jura. De dichter verbaast zich over het gedrag van dit creatuur en ziet er een lofprijzing (doxologie, laudatio) van God in. Hij verbindt zijn liefde tot God met die voor de natuur, een veelvoorkomend thema. Gerrit Komrij noemde het 'een schoolvoorbeeld van retorica, met zijn vraag-en-antwoordspel, met zijn iteraties en crescendo's en climaxen, alles zo doorzichtig van structuur en zo knap gezwaluwstaart dat de totaalcompositie weer gladjes en vloeiend lijkt'.

4. [Alleen voor de specialisten: een aantal prangende vragen!] 

a) Wordt wort door gisten echt bier? Of is er dan ook nog maische nodig? 

b) Is een spudpaal een soort stutpaal voor schepen? 

c) Lost een troubleshooter trubbels op? 

d) Is clairet inderdaad rode wijn en [met zelfde uitspraak] clairette witte wijn? 

e) Kunnen tijdens het schutjassen de kaarten ook geschut worden? 

f) Kun je in een onderzeeër met asdic ook een duiker met stabjack traceren? 

g) Werden van die laatste lootjes ook de souches verkocht? 

h) Kneippte hij regelmatig in zijn XXL T-shirt? 

i) Blokkeerde het writer's blockverschijnsel zijn verhaal over de kobmeeuw? 

j) Zag de serow hen vanaf de heuvel op zee vissen met behulp van de sero's?

 
 

1138 Dictee donderdag 22 juni 2017 (1): dictee Groot Haags Kinderdictee 2017 √

Dictee - dictees [1138]

Groot Haags Kinderdictee 2017

Beste finalisten, of moet ik zeggen: betreurenswaardige slachtoffertjes?

1. Ik heb de onnoemelijke eer om deze editie van het Haags dictee aan jullie voor te lezen.

2. Ze hadden Paul van Loon als eerste gevraagd, maar hij weigerde. "Ik geef nog liever een uitgehongerde vampier een zoentje dan dat ik de – toch al oververmoeide – kindertjes van groep 8 onnodig laat lijden door het neerpennen van heel lange, netelige zinnen", aldus de bekende kinderboekenschrijver.

3. Ik heb er zelf inmiddels ook behoorlijk spijt van. Er blijken allemaal moeilijke woorden in deze tekst te staan, zoals kangoeroe, beurtbalkje en carrière. En ik moet alles voorlezen, ook als er bijvoorbeeld billendoekje staat. Dat wilde ik helemaal niet zeggen! Welke pannenkoek heeft dit gedrocht eigenlijk geschreven? Ik vind het een blamage!

4. Desalniettemin zal ik mijn uiterste best doen om deze taak zo waardig mogelijk te voltooien. Hottentottententententoonstelling. Nou ja zeg, dit meen je toch niet? Ik neem ontslag!

 

1137 Dictee woensdag 21 juni 2017 (4): dictee Lingewaards Dictee 2017 √

Dictee - dictees [1137]

Lingewaards Dictee 2017

De dingen die voorbijgaan

1. Eens flaneerde Louis Couperus in de chique Haagse Archipelbuurt, hoorde er het geratel over de kasseien van landauer, dos-à-dos, sjees en ander gerij dat het begintwintigste-eeuwse straatbeeld beheerste, met daartussendoor het rollende staal-op-staalgeluid van trams en bijwijlen een claxonnerende automobielhoorn; wie weet bevroedde hij, de alleeën beschrijdend, achter de aan weerszijden van het plaveisel in neorenaissancestijl oprijzende gevels oude mensen en de dingen die voorbijgaan.

2. Terwijl boogiewoogie, dixieland, bebop en andere jazzvarianten nog in zwang zijn, wordt er midden jaren vijftig – met vetkuivencoupe en al – volop gerock-'n-rold; amper daarvan bekomen volgt een jarenzestig- en jarenzeventighausse aan muziekgenres: rhythm-and-blues, beatmuziek met bijbehorend beatlehaar, soul, punk, disco et cetera, alles zich kristalliserend in een veelal in vergetelheid wegkwijnende potpourri van singletjes en lp's; tijd zou zich soms even moeten neervlijen.

3. Decennialang veranderde kindervertier nauwelijks; oké (OK), elektrificatie creëerde nieuwe toepassingen, drie- en vierenhalfvoltbatterijen voedden motortjes van treinen en autootjes maar eerst de digitalisering bracht razendsnel een wezenlijke omwenteling: heden ten dage wordt vooral gegamed, de verafgode smartphone devalueerde triktrakken, rummikuppen en vergelijkbare gezelschapsspellen tot decemberverstrooiing: slechts met kerst wordt nog gemens-erger-je-niet, gestrategood of gescrabbeld.

4. Leven schrijdt voort, glijdt je ongemerkt voorbij, totdat als capricieuze indringer Vadertje Tijd zijn eerste bloedeloze schrab in je vel trekt, ten teken op je qui-vive te zijn voor lijfelijk verval, een hardnekkig proces dat zich sowieso niet laat koeioneren, ondanks botoxbehandelingen, liposculptuur en ingenieuze plastischchirurgische ingrepen; maar of de joie de vivre door buitenissige lippen en een strakgetrokken gelaat verhoogt?

5. Wanneer wij, geassisteerd door verloskundige c.q. gynaecoloog, deze sibillijnse wereld betreden, dan wacht het onvoorspelbare, met dien verstande dat van jongs af aan de vergankelijkheid ten enenmale gewaarborgd blijkt; ofwel asjeweine gaan we allemaal, Magere Hein kiest met dedain en zwaait op het moment suprême zijn zeis.

 

1136 Dictee woensdag 21 juni 2017 (3): dictee Stedelijke Humaniora Dilsen, jaar 1 en 2, finaledictee 2 √

Dictee - dictees [1136]

Stedelijke Humaniora Dilsen, jaar 1 en 2, finaledictee 2

1. Eigenlijk droom ik er al lang van om op mijn achttiende egyptologie te gaan studeren. Kan ik tijdens mijn vakanties archeologische vondsten bestuderen en me laten inwijden in de methoden die men toepaste voor de mummificatie van mens en dier? Of ik zou me kunnen toeleggen op het ontcijferen van hiërogliefen. Misschien heb ik wel een aardje naar mijn vaartje, want ook mijn pa is bijzonder geïnteresseerd, of zeg maar gerust dat hij erdoor geobsedeerd is. In zijn bibliotheek tref je tientallen boeken aan over piramiden, farao's en oude imperiums.

2. Weet je waar ik ook dol op ben? Op zo'n ouderwetse circusvoorstelling. Niks trucage: spectaculaire attracties en hallucinante acrobatieën, alles echter dan echt. De voortdurende risico's waaraan ieder die zo'n circusbestaan leidt, is blootgesteld, zijn geen kattenpis, me dunkt. Laatst nog, ik herinner het me levendig, tartte de trapezeartiest het lot door zijn salto mortales [salto's mortale, salto mortale's] uit te voeren zonder vangnet. Het gevaar is toch reëel dat hij vroeg of laat verongelukt?

3. Na zijn bloedstollende act was het tijd om even te relaxen. Het hele rariteitenkabinet dat het circus rijk was, passeerde de revue: frêle ballerina's in roze tutu's, corpulente clowns die het enthousiaste publiek aan het lachen maakten met hun vrolijke melodieën op hun miniharmonica, extravagante personages met dumbo-oren [niet in wdb.; Dumbo = olifantje uit Walt Disneyfilm] en tot slot een stoet walrussen, die goeiige lobbesen, getraind door macho's met tattoos op de ontblote borst.

 
 

1135 Dictee woensdag 21 juni 2017 (2): dictee Stedelijke Humaniora Dilsen, 1e en 2e jaar, finaledictee 1 √

Dictee - dictees [1135]

Stedelijke Humaniora Dilsen, 1e en 2e jaar, finaledictee 1

1. Zodra het militaire defilé was afgelopen, trok het gezelschap naar het luxueuze viersterrenrestaurant [4 sterrenrestaurant], waar allen zich tegoed deden aan culinaire delicatessen. Baronessen met boa's van struisveren schreden langs het buffet terwijl keurige, zwart-wit geklede obers rondgingen met minipasteitjes, lepelhapjes met kippenragout of gekruide ansjovisreepjes. De echtgenote van de Portugese ambassadeur zag er het chicst uit in haar oranje satijnen jurk en lakleren enkellaarsjes.

2. Cariës is een aandoening die je kunt voorkomen als je je tenminste de moeite van een goede tandhygiëne getroost. Geef toe: erg esthetisch is zo'n rottend gebit niet. Bovendien kunnen er problemen rijzen zoals abcessen en andere infecties. En daar is geen vaccin tegen opgewassen. En denk erom: zoetigheden tasten het tandglazuur aan.

3. Al die media-aandacht liet het zigeunervolkje intussen vrij onverschillig. Toen de nieuwsgierigheid van de dorpelingen bevredigd was, keerde de rust terug. Zo konden de vreemdelingen, na een eerste kennismaking met het dorp en de bewoners, eindelijk beginnen aan een rustige familieavond. Wat meer dan hun goed recht was, na al die heisa. Vind je ook niet?

4. Vindt u, mijnheer, dat het hier onveilig is? Luister dan eens naar dit verhaal uit het zuiden van Israël. Kamelen worden daar voorzien van lichtgevende strepen. De politie wil zo het aantal nachtelijke verkeersongevallen terugdringen. De agenten kleven fluorescerende strepen op de lichamen van de dieren. Deze strepen geven licht af nadat ze beschenen zijn door de koplampen van de auto’s of de openbare verlichting. Dat is geen luxe want het aantal zware ongevallen met kamelen liep de laatste tijd hoog op. Een veertigtal kamelen is inmiddels met strepen bekleed.

 
 

1134 Dictee woensdag 21 juni 2017 (1): dictee Finale Zinnendictee Stedelijke Humaniora Dilsen (1e en 2e jaar) √

Dictee - dictees [1134]

Finale Zinnendictee Stedelijke Humaniora Dilsen (1e en 2e jaar)

1. De smeuïge gerechten die door de bekende tv-kok worden klaargemaakt, doen het cholesterolgehalte alleszins stijgen. 

2. Om zogezegd humanitaire redenen worden terdoodveroordeelden in de VS tegenwoordig met een injectie geëxecuteerd.

3. Meteorologen kunnen het effect van cyclonen simuleren met de computer.

4. Enkele heetgebakerde supporters wilden de arbiter voor die penalty lynchen.

5. Het bebloede houweel naast het lichaam maakte het resultaat van de autopsie vrij voorspelbaar.

6. Na het faillissement van het bedrijf veilde de deurwaarder een partij gerei zoals slijpschijven.

7. De hardleerse dievegge vertelde zonder gêne aan de rechter over de inbraken die ze minutieus voorbereidde.

8. Ik kreeg het terrarium voor een habbekra(t)s als ik de cobra erbij nam.

9. In afwachting van een definitieve herstelling werd het terras wat opgekal(e)faterd.

10. Dit geïllustreerde boek laat zien hoe collaborateurs vlak na de Tweede Wereldoorlog publiekelijk vernederd werden.

 
 

1133 Dictee dinsdag 20 juni 2017 (1): dictee Oefendictee juni 2017 (2) √

Dictee - dictees [1133]

Oefendictee jun 2017 (2)

1. De verzouten soep werd in de al verzoute rivier gekieperd. Een vexilloloog beoefent de vexillologie! Overleg tussen Palestijnen en Joden gaat moeizaam. Een (speed)pedelec is een elektrische fiets met krachtige motor waarmee hoge snelheden kunnen worden bereikt. Hij was geheel doli incapax en ging met een dolkmes de dolklamp te lijf. Slapen doe je in een dolmspiese. Een beetje wielrenner heeft een domestique. Werken met greinig tekenpapier is wel geinig. Dommies (dombo's) zijn dommeriken. Een donarsbeitel is een pijl- of lynxsteen. Hij heeft Samaritaans een nier gedoneerd. Hij is een echte dongiovanni. Wat is het verschil tussen k.i.d. en kie? Je zal wel dood- en doodmoe zijn. Die man is door- en doorslecht, door en door slecht. De WW-draad is de whitworthschroefdraad.

2. Het devies van het Groningse studentencorps is: "Mutua fides" (wederzijdse trouw); dat van het Leids studentencorps: "Virtus, Concordia, Fides" (deugd, eensgezindheid, trouw). In Roosendaal [NB = Noord-Brabant – N.B. of N.Br. is noorderbreedte – daar komt Brabants rijshout vandaan] stapt een Zeeuw met de trein over voor België, in Rozendaal [Gelderland] vindt hij (de) bedriegertjes. Een schaker heeft veel savvie van rokeren. Een nopper is nu
niet-overplaatsbaar [niet overplaatsbaar]. Met stad en lande worden bedoeld (de stad) Groningen en Ommelanden. Dat vlees is bien cuit en dus well done. Wat is dat degustatiebier toch lekker! Bij dieren is HD heupdysplasie. Spinifex is doorngras. Doornnaalden werden bij grammofoons gebruikt. Heb je die: een doortrapper is een fixie ...? Sommigen zeggen 'salut' [uu], anderen 'saluut' [uut]. Verwar liever niet: alcantara [zonder t: Japanse kunststof, lijkt op suède] en almucantarat [met t: hoogtecirkel]. Dit oefendictee bevat een uberteit aan moeilijke woorden. Wist je dat panas hetzelfde is als panache [andere uitspraak]? Opdracht: teken lineair een parallellogram met die parallelliniaal.

3. GB zegt: één hyve, twee hyves – berichten verstuurd via Hyves. Met ponden sterling kun je een stirlingmotor kopen. Een cocktail moet je stirren [stihr, stuhr]. Hij droeg een ponceau (papaverrode) poncho (regenzeiltje). Het bnw. porfierisch slaat op porfier [soort graniet – en delirisch op delier]. De letters IPCC staan voor Intergovernmental Panel on Climate Change. Ik blijf erbij: liever blo Jan dan dô Jan. Ze hebben daar nu een florerende gele-uikwekerij. Het rijppunt is het dauwpunt en de rijkaard had een rijkaart. Een weetje: roodijzererts komt in twee modificaties voor: hematiet en maghemiet. De ruwharige honden liepen tussen de ruwarige tarwe. Het stel daldeede regelmatig en wende een aantal exorbitante eigenaardigheden maar niet af. Belucht heet ook wel geaereerd. Zelfs Italiaanse muziek à gogo is ononderbroken. De agora is het centraal openbaar plein in
Oud-Griekse steden. De hele operatie ging à grands frais [met hoge kosten] gepaard. Zelfs tijdens zijn A-griep zong hij de aïsis nog luid. De rivieraal is de Anguilla anguilla.

4. Gelukkig ben ik nu van die alt-A-hypotheek af! Een Jordanees komt uit de Jordaan. De B-omroep had een docusoap over die vrouw die naar Bommelskonten was en daar vertelde over haar bom(moeder)schap. Zij lustte wel een bombe glacée, al is dat dan geen bomijs (en ook geen bol ijs – dat niet meer in VD). Ik heb nu een andere passie: markusa's [passievruchten] eten. Het zal daar wel bij liggen. De schepelingen zouden langere tijd voor Kaap Snert bijliggen. Om niet op te vallen, moet je je stil houden. De tram zal spoedig stilhouden. Een oudgelovige is aanhanger van een in de 17e eeuw ontstane afsplitsing van de Russisch-orthodoxe kerk. Een poed is 4 kilosolotnik. Zou op die calotte ooit een kalotje gezeten hebben? Barki's [100 euro] worden meestal niet meer aangepakt. Krijg je bij twee (2) 1 euromaaltijden (eeneuromaaltijden) evenveel als bij één (1) 2 euromaaltijd [twee-euromaaltijd]? De Euribor is de euro interbank offered rate. Gelukkig heeft de Eurocommissie (EU-commissie) nu ook kapitale Eurocommissarissen! Hoeveel is een euroton in het kader van de neuro en de zeuro?