Dictee - dictees [1127]
Oefendictee 200 was een compleet dictee: Breskens 2009.
Dictee 200 (CC) Van de hak op de tak (Tweede Groot
Breskens Dictee 08 juni 2009) [uit de oude 856 Oefendictees!]
(De cursieve
woorden moesten door de liefhebbers, de onderstreepte door de
specialisten worden ingevuld.)
1. Yelt
u uw yells maar: het 'yo' van de rapper-hiphopper, het
Amerikaans-Engelse 'wow' of het oer-Hollandse 'wauw', het
'wham' uit de Engelse comics, het 'tsjakka' van sommige mediagoeroes
en
stand-upcomedians – zij vertolken stand-upcomedy's, het 'hé,
poppelepee' of het 'plopperdeplopperdeplop' uit de kaboutertaal
en het 'amai' uit de Belgisch-Nederlandse spreektaal.
2. Hier zijn
een paar oefenzinnen. Voor de computeraars onder u – de whizzkids en
wiseguys: gamen met een Wii is wiiën en als je dat te veel doet,
krijg je wiiitis! Hebt u zelf al eens gegamed? Moeilijk? Kom nou,
u bent dicteenerd, maar toch geen digibeet? U hebt geen eigen williewortelbedrijf,
genoemd naar Willie Wortel uit de Donald Duck, het blad met de
weldadigheden zonder gewelddadigheden?
3. Voor alle
duidelijkheid: in de eerste alinea ging het niet over de Wouwse Plantage
tussen Bergen op
Zoom en Roosendaal. Jawel, die plaatsen
liggen in de provincie Noord-Brabant, maar de bloemrijke plaats Rozendaal
van de u-weet-wel, nou ja, ik zeg het toch maar: de bedriegertjes,
ligt in Gelderland. Hoezo, bevoordelen van kaaskoppen? Die weten toch ook niet
hoe je Knokke-Heist, Houffalize,
Sint-Job-in-'t-Goor en Irchonwelz schrijft. Een Vlaming
staat sneller voor Paal dan een Fries. Zijn er nog flandriens,
fanatieke pedaleurs, op een vélocipède uit Wallonië gekomen? Trouwens,
een deel van België is ook nog Duitstalig. Aan de oosterburen
danken we woorden en uitdrukkingen als Doktor Eisenbart, de kneippkuur,
het Volapük, het
KZ-syndroom en het Schwyzerdütsch, naast zum
Kotzen, zum Tode betrübt, een himmelhoch jauchzende
euforie en ten slotte de zogenaamde 'himmlische Länge'
van de negende symfonie van Schubert, zo genoemd door Schumann.
4. U
aller doel, of u nu een bereisde roel bent, een douairière of een
Japanse japanoloog, was het om als chique dicteechic,
tevens gideonsbende, voor een door de Nederlandse ladyspeaker
Hanneke Leentfaar-van der
Brug D.V., Deo volente, als God het
wil, in dit godshuis voorgelezen snertdicteetje naar Breskens, een godvergeten,
door God vergeten, oord – ja, op zijn Engels: the middle of
nowhere, Nergenshuizen, dat denkt u wellicht – te komen om dit armageddon
te ondergaan? Was u door jehova's, Jehova's getuigen, op
dat spoor gezet via het Bijbelse woord? Wat, uw bijbeltje
vergeten? U bent toch niet arbeidsschuw, want het wordt je niet
gemakkelijk gemaakt: dat word je nog wel gewaar. En het is hier mudjevol
en je zit hutjemutje op elkaar, postzegeltechnisch: tête-bêche.
Hebt u uw fetisje, blocnoteje met bladzijdenummering en USB-stick
bij de hand? De apocalyps komt tenslotte pas aan het eind.
5. De voorleesster
heeft vandaag geen bootees aan. Ze heeft in Leiden (Lugdunum Batavorum) theologie gestudeerd,
maar lijdt niet aan rabies theologorum. Ze behoorde een
blauwe maandag tot de èles en was dus lid van de vroegere VVSL. In die universiteitsstad
met eigen ub heb je straten als het aloude Galgewater en het antieke Hazepad.
Studjes konden op de uni (unief) vlotjes hun
kandjes halen. In het studentencorps kom je alleen binnen met eclatante
curriculum-vitaegegevens. Leentfaars zoon en dochter hebben op het
Marnix Gymnasium in Rotjeknor op school gezeten.
6. Eegaatje
Rein is van huis uit mathematicus. Hij weet (bijna)
alles af van variëteiten, axioma's, trisecanten,
sinusoïdes, helixen, rico's, quaternionen, de niet-euclidische meetkunde, n'demachtswortels, lemniscaten, katheten,
kardinaalgetallen, googols, fluxierekening, flexiecirkels, di-
en triëders en correlatiecoëfficiënten, kortom: hij is een
knappekoppenfiguur. Voor zijn pensionering is hij ook nog
wethouder (schepen) in het college van B
en W van Sluis geweest. Hij tekende onder andere voor de
nieuwbouw van het Zwin College en de Rabozaal in het Ledeltheater te Oostburg,
naast het nieuwe houtenjassenpark in Breskens. Momenteel vindt je
familie hem bij het boeiende bejaardenwerk in Breskens en verkoopt hij lootjes
voor de wereldberoemde, kapitale Visserijfeesten in Breskens. De laatste
loodjes wegen daarbij het zwaarst.
7. Door een historische naamgevingsvergissing bevind
je je thans in de gemeente Sluis en niet in de gemeente Breskens, een
wereldstad, weliswaar niet met skyscrapers en een eiffeltoren –
we waren pas nog op vakantie in de Eifel, maar je komt er wel BN'ers
en BV's tegen. Napoleon was hier en naar verluidt is ook de
tsarevitsj – verkleinwoord tsarevitsje, ook wel cesarevitsj
genoemd, er geweest. We produceren napoleonsnoepjes en hebben de kennis
om de soliedste shampooflesjes als product te maken. Er wordt wat
afgerock-'n-rold tijdens de avonturen van de blasé betwetertjes
in de avonduren. Tijdens het ritme van de rhythm-and-blues heerst
vaak een niet mis te verstane babylonische spraakverwarring, terwijl de
ouders thuis lcd-tv kijken.
8. Als je
Breskens in rijdt (inrijdt),
zie je de facelift sinds de jaren zeventig, naast de resten van de Atlantikwall.
De gribus is weg en alles ziet er pico bello uit. De shovel met
zijn sjofele bestuurder heeft goed werk geleverd. Oh la la
(olala), dat wist u niet: er zijn wel grand
cafés, maar op het Spuiplein ontbreekt nog een
grand-cafégelegenheid. Op 23 januari anno Domini 2010 wordt het
plein officieel met veel hocus-pocusgedoe geopend. Het krijgt van alles,
behalve een onvoldoende beoordeling. Men denkt aan sirenegeloei
met veel decibellen, feitelijk een teveel aan dB's. Een der
uitbaters is bevreesd voor vliegende schotels, je moet er ook niet aan denken: ufo's
op het Spuiplein … Wanneer zal VV Breskens tegen FC Maldegem spelen in UEFA's
supercompetitie? Wanneer zult u op het plaatselijke formule 1-circuit onze pits- en hoezenpoezen
aantreffen? Wat zal een kerkelijkegezindteonderzoek opleveren? Dat
schijnt zelfs per gezin te verschillen. Het drukbezochte Breskens wordt druk
bezocht. Sommige straatartiesten hebben weleens last van bühnekoorts.
Onze hotels bieden half- en volpension aan. De ondernemers zijn kien,
hebben koppiekoppie en zouden liefst een coup plegen. Zij zullen
de bloemetjes buitenzetten en in arren moede iemand eruit gooien
als die zich niet gedraagt. Ze staan niet voor Jan Joker.
9. U zult
gezien hebben dat alhier de eschscholtzia en de kolibrie met uitroeiing
bedreigd worden. De engelse groetenis en de veldtjakker
staan gewestelijk bekend als respectievelijk het Ave Maria en de kramsvogel.
Met dat feit willen sommige kwaadsprekers ons discrediteren, in diskrediet
brengen. Maar onze gua's, onze gelduitgifteautomaten, werken op volle
toeren. Ze zijn plaatselijk een nummereenhit (nummer
1-hit) voor mensen die gaan barbecueën. En die gaan echt niet
failliet of bankroet, ze ondergaan geen deconfiture. En denk nog even
terug aan de uni (unief): ook daar is verre van sprake van een faillite
of banqueroute de la science. Onze dorpsgek, een
echte hetero, en zijn fiancee zaten op een skai bekleding vis-à-vis, recht tegenover, elkaar. Zijn ex-eega was allang ervandoor
met een ander. Na wat ups-and-downs (ups en
downs) en de nodige thalassotherapie gaat het haar inmiddels
goed. Haar dochter zit opgescheept met een taakstraf op locatie van het Halt-bureau,
de lokale afdeling van Het Alternatief. Zij verkaste vorige week
en vergastte haar genodigden op crème fraîche, geserveerd
in crêpepapieren bakjes, zodat de mee-eters niet hoefden te creperen
van de honger.
10. Zo, dat
was dan ons essaytje, ons dictee-exposeetje. U was de crème de
la crème van de dicteewereld, een supervetcool gezelschap. Dat
dit geschreven brouwsel u nog maar lang moge heugen. Hadt ge de
tekst nu maar van tevoren gekend, ja dan … Als u terugrijdt naar huis en de hel-
en felgele zon staat aan de strakblauwe hemel en u ziet in
uw reflexcamera de reflectie ervan in het diepgroene water, laat
uw gedachtestroom dan nog maar eens de vrije loop. Als u dan allemaal
weer meedoet, zitten we hier volgend jaar weer. Mochten er trouwens ex aequo's
zijn, dan volgt een shoot-out met een vijf- tot tiental woorden
of uitdrukkingen. Bij de liefhebbers moet u dan denken aan woorden als
kick-and-rush, hotsknotsbegoniavoetbal en Boerenkoolstronkeradeel
en bij de specialisten aan de cornucopia (cornu
copiae, hoorn des overvloeds), de objets trouvés, het
zzp'er-in-rusteverhaal en de dolly's (karretje
met camera) op het stationsperronnetje.
Dit dictee
krijgt een vind-ik-leuk, een like.
