Verslag 8e Groot Breskens Dictee 2 mei 2015
zondag 3 mei 2015
0618 Dictee zondag 03 mei 2015 (1): dictee verslag Breskens 2015 √
Verslag 8e Groot Breskens Dictee 2 mei 2015
zaterdag 2 mei 2015
0617 Dictee zaterdag 02 mei 2015 (3): dictee Specialisten Breskens 2015 √
Dictee Speciallisten Breskens 2015.
De 100 onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.
Voor specialisten en andere Van Daleadepten
S1. Welkome, genode dicteegasten in Bresjes: of je nu tsadiek (rechtvaardige), geek, computerfreak of whizzkid dan wel een gijsje goochem [oVD] bent, Unesco-adept of Esperanto-insignedrager, het eblouissante Breskense dictee schrijven met veel éclat, ja, dat is u aller streven; uw auto-met-chauffeurgevoel mist u en u bent met uw Ford Mondeo, uw [afgekort, mét cijfer] 2cv'tje [GB, VD 2020] of misschien wel per kales [ook: calèche, andere uitspraak] of e-bike gekomen, of u hebt met uw citybike een stoppy of wheelie gemaakt om mededicteeërs met spierballen flink te intimideren.
S3. Voor in spelling geïnteresseerde Joodse orl-artsen en aiossen [VD 2013] in spe – zij weten wel wat stheniciteit, qualy, wiiitis [VD 2008] en cheiloschisis is! – , die op het poerimfeest veel poerim maken, maar ook voor de andere(n) volgen nu de aha-erlebnissen, de leermomenten: 1) op-en-top is tot-en-met, geheel en al, 2) mamma mia, helaba [VD 2013], hoe schrijf je 'koperoxychloride'?, 3) de kortte van het circuitje bevreemdde me, 4) dat skiestertje met dat mooie
ski-jack is inmiddels wel uitgegroeid tot een volwaardige skister [ster!] en 5) deze jood sjaukelt altijd bij het kol nidrei [ook: kol nidree = x bidden, Kol Nidrei en Kol Nidree = naam gebed].
S4. Trouwens, kondt ge niet wat meer subtiliteit betonen met die arme dictee-enthousiasten? We worden hier gebruikt als een soort expogee [ex-politiekegevangene] of een corpus vile bij dictee-elandproeven. Ikzelf zou wel willen wegsjezen. We zijn op en tenden, al zullen we dat nooit en te [ook: ofte] nimmer toegeven! Als protestant en oud-katholiek [niet: oudkatholiek!] * ben ik overigens weer met mijn ex-ex getrouwd. Na afloop drankjes als gerstekoffie, een cobbler-marccocktail, porto flip, douroport of spritzer [VD 2014] zijn akkoord, maar doe me niet als hoofdprijs zo'n lullig aloëetje cadeau, please … De auteur kan het best pleite gaan, anders zullen we hem eens even onder handen nemen. Ik ga straks wel mee naar het sponsordinertje: doe me daar maar antipasto of crudités als entree, de rest zal mij bockworst wezen, als er maar teloh [tee-loo - stukjes cassave] bij geserveerd wordt … Tot dan!
0616 Dictee zaterdag 02 mei 2015 (2): dictee Liefhebbers 2015 Breskens √
Dictee Liefhebbers 2015 Breskens.
De 50 onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.
150 jaar Grote of Dikke Van Dale
L1. Johan Hendrik van Dale kwam in 1872 als kinderpokkenlijder jammerlijk aan zijn einde. De vroeggestorven éminence grise (graue Eminenz) onder de negentiende-eeuwse lexicografen kwam daarmee hartverscheurend schabouwelijk en nooslijk aan zijn eind. De dood, Magere Hein, haalde hem in Sluis, waar hij in 1872 ad patres ging. Zijn verscheiden had veel weg van een Japanse karoshi, want zwoegen, sloven en slaven was hem verre van vreemd.
L2. Zijn leerling-onderwijzer Jan Manhave voltooide na de nodige persuasie in 1874 de uitgave van het Nieuw woordenboek der Nederlandsche taal. Het lettertype zou baskerville geweest kunnen zijn, met nu mogelijk de aanduiding cicero. In Sluis staat een buste van de eerdergenoemde [GB - woordenboekmaker, die een pokkenhekel had aan publiciteit. Hij was ook stadsarchivaris van u weet wel. In het belfort [alg., in Sluis: eigennaam - B] van Sluis is momenteel een fraaie kamer ingericht als in memoriam voor de grote meester.
L3. Uche-uche, effen opletten, please me s.v.p., s'il vous plaît. Op de theatrale soiree van de DVD was ik D.V. (Deo volente, dat vermeldde de uitnodiging) invité op het dertigste lustrum van de jubilaris (na vijftien decenniën: het anderhalve-eeuwfeest dus). In het dol en dwaze spectaculaire spektakelstuk in de majestueuze en unieke Koninklijke Schouwburg in 's-Gravenhage – trouwens een USP, een unique sellingpoint voor die stad – traden stand-upcomedians en stand-ins (doubles) voor uitlandige beoogde logegasten op, zowel als coryfeeën uit de showbizzwereld.
L4. Het had veel weg van een black comedy, een rom- en een sitcom, om niet te zeggen een type-, tragi- of zedenkomedie. De verlate voorstelling – was de Sluise burgermoeder niet op tijd? – oogstte veel lof en werd niet versjteerd door slow handclap en andere ongein. Overigens: de Koninklijke Muzieksociëteit Aardenburgsche Fanfaren (als zodanig opgericht in 1869) heeft tijdens het feest ook nog opgetreden.
0615 Dictee zaterdag 02 mei 2015 (1): dictee Aanvangers Breskens 2015 √
Dictee - dictees [0615]
Dictee Aanvangers 2015 Breskens
De 50 onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.
Zijn
eerste zeereis
A1.
Jan de Hartog zou hem een scheepsjongetje genoemd hebben: zwabber-
en bramzeilsgast op een botter. Al drie weken lang lag hij ervan
wakker: zijn eerste reis, zijn maidentrip. Hij zuchtte en steunde
bij zijn gedachteassociatie aan het moment suprême: embarkeren
– of heette dat debarkeren? – op ooms vissersschip.
A2.
Hij was van goeden huize en goed voorbereid; hij had immers een nautische
opleiding gehad op de zeevaartschool. Daar leer je touwklimmen en
touw knopen, alsmede doe je daar ervaring op met de radar en automatischebesturingssystemen.
Je leert er zon schieten, wat halvemaan en eerste kwartier
is, en dat Ra de Oud-Egyptische zonnegod is.
A3.
Afijn, enfin, de uitvaart van het schip vindt plaats en Kees'
adrenaline spuit door zijn aderen, zijn venen of venae [enk. vene of vena]. Moeders
had hem nog wat foerage meegegeven, maar kende de noodzaak
daarvoor niet. Staande aan de reling zwaait hij de thuisblijvenden
van de goegemeente uitbundig toe.
A4.
Er werd heel wat afgevist. Ze zijn zelfs de evenaar, de equator, over
geweest. Daar beleefde hij het neptunusfeest, een zeker zeemansritueel.
En hij heeft ook de Slang gezien, een sterrenbeeld. Ze hebben piranha's
en schubvissen opgevist, maar die werden weer overboord gezet.
Weer thuisgekomen, kon Kees terugkijken op een crimineel mooie
eerste zeereis!
donderdag 30 april 2015
0614 Dictee donderdag 30 apr 2015 (3): dictee 829 (deel 3) √
Dictee - dictees [0614]
Oefendictee 829 (deel 3)
Dictee 829, alinea 7 t/m 10.
7. Een vol plané is een duikvlucht en een vole annoncée is al de trekken halen in het omberspel wanneer dit tevoren aangekondigd is. Het pashmina is een stof, afkomstig van de kasjmiergeit. De ménagère [huishoudster] liet de ménagère [olie-en-azijnstel] vallen. Lyddiet is, net als DDT [lydiet = zekere kiezellei], ontplofbaar. Wat, heeft hij echt een blancet [blanco accept] afgegeven? Een vijfenzestigplusser
(65-plusser, 65+'er) heeft vaak een vijfenzestigpluskaart (65+-kaart, 65 pluskaart). Er moet een marshallplan voor de airmarshals komen. Zij zweert bij een fabiolakapsel. Ik begreep dat zijn benen niet meer meewillen. De bijnaam voor de designerdrug mephedrone is meowmeow [miauw]. Wie die geslikt heeft, kun je toch niet meteen mente captus [krankzinnig] verklaren? Dat moet je misschien wel doen als iemand methamfetamine slikt. Het metoestrum [laatste fase bronstperiode] is overduidelijk het antoniem van het pro-oestrum [periode voor de oestrus].
8. Bij noteren van dansen wordt vaak de labannotatie gebruikt. Een omschrijving voor het dichten luidt: laborum dulce lenimen (letterlijk: zoete troost voor zorgen). Hij hield steeds bij Hoog- en Laag-België vol, dat het niet zo bedoeld was. Die Labradoriaanse labrador zag er niet uit; hij was trouwens verwant aan de newfoundlander. Bestaat er verband tussen lacetwerk als kantwerk (point lacet) en het lemma 'point-lacé' [zeker borduursel]? Nee, dus. Wordt lacrosse echt nog gespeeld? Vast wel, dat is een spel à la hockey. Ik mag die wel: la clarté française. Je kent toch wel het beroemde boek Lady Chatterley's lover van D.H. Lawrence? Het bordje met 'laden en lossen', het 'laden en lossen'-bordje is omgevallen. De laideron [lelijk meisje] was heel laidback [ontspannen, relaxed]. Met lakhs betaalde je in Brits-Indië. De Vlamingen noemen een lammycoat een mouton retourné.
9. Een lancaster gordijn (lancastergordijn) kwam oorspronkelijk uit Lancaster, een manchester broek (manchesterbroek) uit Manchester. Is la mort sans phrase een mooie dood (voor wetsvoorstellen)? De enige keer dat Veenendaal in VD voorkomt is bij 'lampengietersavond' (folkloristisch feest in Veenendaal en omstreken op 17 september
(St.-Lambertus - zoeken VD: *lambertus!) of op de dichtst daarbij liggende maandag). Niet verwarren: Ladino of Judezmo (op het Castiliaans gebaseerde taal van nakomelingen van Sefardische Joden die in 1492 uit Spanje werden verdreven) en Ladinisch (Reto-Romaans zoals gesproken in het Italiaanse Zuid-Tirol). Kleine hapjes uit de Midden-Oosterse keuken zijn mezze. Die keuken wordt ook genoemd bij baharat (kruidenmengsel van o.a. peper, koriander, komijn en kardemom) en taboulé (tabouleh, GB - VD alleen de laatste schrijfwijze).
10. De mie [verwijfde homoman] at mie [deegwaar]. Miepen zijn er te kust en te keur: zweefmiep (zweefmuts), tik- of typ(e)miep (typ(e)geit), belmiep, bliepmiep, klimiep (!), een miep kniep [erg zuinig], miepen is zeuren, het chrysalidebegrip is een mummiepop (miep!), een economieprofessor (miep!), een kantoormiep, een marktmiep, een
tv-miepje en een winkelmiep. Een shangri-la is een denkbeeldig afgelegen oord van uitzonderlijke schoonheid en lieflijkheid, vergelijk: paradijs. Met hoofdletter [Shangri-la] refereert dat (letterlijk: heilig en vreedzaam land) aan het imaginaire oord in de Himalaya uit de utopische roman 'The Lost Horizon' (1933) van James Hilton.
0613 Dictee donderdag 30 apr 2015 (2): dictee 829 (deel 2) √
Dictee - dictees [0613]
Oefendictee 829 (deel 2)
Dictee 829, alinea 4 t/m 6.
4. De titel Koning-Stadhouder werd eertijds aan Prins Willem III van Oranje toegekend. Een kooi-eend is een lokeend. Een kookaburra is een lachvogel. Mijn kopekenvoorraad was niet onuitputtelijk. Dat is geen koosjere kaas. Bij kopjeduikelen in het water ga je kopje-onder. Jongeren kennen het kopkluiven [tongzoenen]. De chemie kent het koperoxychloride: door blootstaan aan lucht uit koperchloride gevormd basisch koperchloride, gebruikt als pigment en als fungicide [schimmelbestrijdingsmiddel]. Er is geen koutje aan de lucht en geen kauwtje in de lucht. Kyaniseren van hout is het voor bederf bewaren door het met een oplossing van sublimaat (kwik-II-chloride) te doortrekken. Het politiekordon hield stand. Wat Korfiotisch is, komt van Korfoe. Eerst het kouwtje [een goed bestaan], dan het vrouwtje [trouwen]. Het militaire kozakkenkorps was schier onverslaanbaar. Is krijn gewoon crin? Ja: plantaardig haar voor vulling meubelen.
5. Het woord 'kravat' komt uiteindelijk van 'Kroaat'. Als je krawkraw [kraa] eet, nuttig je chips. Een mens als kribbebijter is gemelijk of slechtgehumeurd, een gierigaard of een vrek dan wel een hongerlijder. Wat is een krimi [detective] zonder criminelen? Antwoord: een ei zonder zout. Onze dochter zit op de KU Leuven, onze zoon op de Kulak [Afdeling Kortrijk]. Het wapen van de Gurkha's (dus niet de
Ku-Klux-Klan!) is de kukri. De KUN was de Katholieke Universiteit Nijmegen. In een kurhaus kun je geen kür rijden. De BSE is de gekkekoeienziekte, de bovine spongiforme encefalopathie, de bse is de bezinkingssnelheid van erytrocyten. Is hij de kwade pier? Nee, hoor, hij kent geen kwaaiigheid en is nog zo'n kwaaie niet! De kwikwi is een zekere vis.
6. Blijft een lastige uitdrukking: ktèma eis aei (een bezit, een verworvenheid voor altijd). Wat heeft een Maserati met macereren [o.a. kwellen] te maken? Niets. De ridders van de Maltezerorde dragen het Maltezer kruis, het johannieterkruis. Hij was niet magnaniem [moedig], maar pusillaniem [laf]. De Goereese tweeling bezocht het Pyrenese bergland. Dat mal-à-propos [misverstand] bracht me helemaal van mijn à propos (apperpo). De manenwolf glom in het maanlicht. De begintwintiger vond die begintwintigste-eeuwse ideeën maar niks. Hij vermarktte zijn product goed: hij markette het. Zij was zo steenhard als een marquise [diamant]. Wat is het verschil tussen markeren en demarqueren? Een matamata is een franjeschildpad. De marsmannetjes komen van het Marsoppervlak. En een Martinikaan komt van Martinique. Het maximumaantal [maximale aantal] te lenen boeken bedraagt vijf.
0612 Dictee donderdag 30 apr 2015 (1): dictee 829 (deel 1) √
Dictee - dictees [0612]
Oefendictee 829 (deel 1
Dictee 829, alinea 1 t/m 3.
1. Zand erover, zeg maar kaddisj. Met kalomel wordt kwik-I-chloride bedoeld. Een toptienspeler (top 10-speler) zit in de top tien (top 10). Hoe spreek je eigenlijk 'kaenozoïcum' uit? Wat is een kapo [WOII van Kamppolizei] (niet die van 'capo di tutti capi')? Kijk, een eindeloze karavaan van caravans op weg naar de karavanserai. Een karesansui [uitspraak?] is een zentuin. Niet alle Karpatischsprekenden hebben een karpatenkop. Het was een heel karwei om die karwij te oogsten. Hij heeft moeite met zijn kauw- en slikbewegingen. Hij gaf me een waardevolle keepsake [aandenken]. De trein deed van tjoeketjoeke en kedengkedeng. Hij was boetseerklei aan het keimen [afwerken met minerale verf]. Hoe vond je die keiist-op-zeeshow? Deze kemenche heeft 2 snaren, maar geen Kema-keur [Instituut voor Keuring van
Elektrotechnische Materialen]. Een kelei is een oosters tapijt: kun je daarmee daadwerkelijk lekker vliegen?
2. Staan de republikeinen in Amerika met hun amerikanisme ook voor een soort van republicanisme? Met een ketch [kaag, platboomd] kun je varen. De verlossingsverkondiging wordt ook wel kerygma genoemd. Als een Vlaming kine [ee] ondergaat, krijgt hij kinesitherapie. Hij bezit circa, kirakira, 60 hectare. Deze klassieker werd klassikaal voorgelezen. Die kleine Aziaat is feitelijk een Klein-Aziaat. Wie kan kleurenzien, is niet rood-groenkleurenblind. Knuffelziekte, kissingdisease, ziekte van Pfeiffer. De klas 3C-klassenoudste was een klasseknul. Is deze kid nu een ki-resultaat of eerder een k.i.d.-product [of zelfs van de kie]? Als meeuwen schreeuwen, kliauwen ze. Die klijnzone [klien, hoogveen] is beslist niet klein. Ik heb er geen
klok-en-hamerspel verstand van, de ballen dus. Zij speelt daar de komische Alte.
3. Het is windkracht 7 op de schaal van Beaufort, de beaufortschaal, 7 beaufort dus (afgekort: 7 Bft). Na de knockdown volgde de knock-out. De KNRM is de Koninklijke Nederlandse Reddingmaatschappij. Was dat even koeliën [ploeteren]! Ik zoek een koekenbakker die koekebrood bakt. Een koetei is een zee-egel, een kutai [oe] een hoogkijker. Is een koffie-uur niet wat lang? Wat Koïsch is, komt van Kos. Een kolanoot bevat cafeïne. Een koksiaan volgde De Cock, een coccejaan Coccejus. Krijg de koleire [èh], de kolere [ee], krijg de klere! Met Koloniën wordt het toenmalige departement bedoeld! Hij doet komenschap [koophandel]. Ik wil kond doen van een geboorte. Deze (drie)koningendag [dertiendag, Driekoningen] valt in januari, de Koningsdag in april. M.n. de 'Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij NV' wordt veelal met 'Koninklijke' aangeduid.