maandag 17 maart 2014

0172 Dictee woensdag 19 maart 2014 (3): dictee - Groot Lelystads Dictee √ x

Dictee - dictees [0172]

Lelystad (dictee op het stadhuis)

Rating
Dat van een team maar één dictee wordt ingeleverd en nagekeken, is raar. Normaal leidt dat tot twee sterren in de rating. De kwaliteit van het dictee is niet zodanig, om daarvan af te wijken ...

Rating - RDR 2 sterren: * * [Dit was de 51e rating!]
 

Reizen
 

1. Maarten Biesheuvel zei ooit dat hij, verbijsterd over exceptionele Friese koekoeksklokken, macabere massagraven in Cambodja, de voor-de-gek-houderij van hautaine Tweede Kamerleden en het absurde leven van laattwintigste-eeuwers, zijn schrijversmetier als een kwelling ervaart.
 

2. Die ontsteltenis vormt nochtans de essentialistische bühne van zijn schrijverschap. Hij blijft thuis, want zijn werkkamer bevat rug-aan-rug ladekasten vol hangmappen, waarbij elke map een traktaat van vier, soms wel zeventig bladzijden herbergt.
 

3. Nederlands reislustigste romancier is ontegenzeggelijk Cees Nooteboom. Waarom nam hij zo frequent de kuierlatten? In een van zijn geoliede reisbundels schreef hij conjunctie met autochtone bevolkingsgroepen te ambiëren.
 

4. In New York gaat dat zomaar: je bent je eigen camouflage. Tussen Polen vol weltschmerz, fiere Vikingen en oudtestamentische farizeeërs ben je louter een andere schaduw. Zoiets beangstigt velen, hem windt het op.
 

5. Geert Mak is een goede tweede: voor zijn pil ‘In Europa’ toerde hij in een krakkemikkig volkswagenbusje van Litouwen naar Lourdes, via Vichy naar Auschwitz en vervolgens naar Ieper. Voor ‘Reizen zonder John’ koos Mak dezelfde route als de legendarische John Steinbeck vijf decenniën eerder. Maks expeditie voerde hem kriskras door de Verenigde Staten.
 

6. Net als Nobelprijswinnaar Steinbeck meed Mak de gebaande paden en reed hij duizenden mijlen door de aardappelvelden van Maine en de eindeloze steppes van het Midden-Westen, koutte met fabrieks- en landarbeiders en stuitte op luisterrijke satellietsteden en dichtgetimmerde dorpswinkels. Hij zocht naar oude en nieuwe mythische verhalen.
 

7. Maar of u nu dicht bij uw woonplaats kanoënd kaarsrechte Flevolandse poldersloten doorklieft, solitair over gletsjers klautert, geëquipeerd met pijl-en-boog de aloude zijderoute door Centraal-Azië volgt of een tournee over onherbergzame plateautjes plant, menigmaal zult u concluderen: ik was ondertussen ergens anders.

 

 
 
 


0171 Dictee woensdag 19 maart 2014 (2): dictee - Theaterdictee Zeewolde √ x

 Dictee - dictees [0171]

Theaterdictee Zeewolde

Rating
 
Minpunten 

Die zijn, dat het dictee niet-toegankelijk is voor buitenpoorters. Ook het rare systeem dat van een team maar één dictee wordt ingeleverd en nagekeken, is raar. Normaal zou dat tot twee sterren in de rating leiden; dit dictee is kwalitatief echter zo goed en van zo'n hoge moeilijkheidsgraad dat er toch drie sterren aan geplakt worden.

Rating - RDR 3 sterren: * * * [Dit was de 50e rating!]

Breinreizen (titel)

1. FlevoMeerBibliotheek Zeewolde biedt zowel gestreste workaholics als relaxte nieuwsgierigaards heden ten dage de mogelijkheid om in alle hectiek ertussenuit te knijpen en een historische, culturele, culinaire, erudiete dan wel een niet per se educatieve reisexercitie te ondernemen.
 

2. Het reizen en zich vermeien in tijd of plaats wordt je gemakkelijk gemaakt wanneer je als doe-het-zelver van tevoren googelt; de assistent-bibliothecaresse duidt je in de kruip-door-sluip-doordoolhof ook graag de door jou gewenste titel van een literair [GB ook: tt * - doe bij dictee 1 t] werk of dvd'tje aan.
 

3. Aan de teakhouten leestafel staat de actualiteit hier buiten kijf: over de middellangetermijnplanning van een hopelijk concordia discors [tweedrachtvolle eenheid] tussen de Oekraïense oud-premier Timosjenko, met haar gevlochten chignon, en Poetin; over de erfenis van Madiba, de grootse antiapartheidsstrijder die met zijn invrijheidstelling de etnocratie ten eeuwigen dage tot dedaigneuze usance heeft geconverteerd; over de debacles van het schaliegastransportsysteem of over de nieuwe ridders in de Orde van Oranje-Nassau, ons Hollands glorie op de laaglandbanen in Sotsji.
 

4. Literair-historisch (* zie alinea 2) kun je verreizen naar een middeleeuws kasteel van een christelijke burchtgraaf met melkboerenhondenhaar, waar op Driekoningen een ridder op zijn chicst, in karmozijnen tuniek van chiffon, met hoofse nijgingen en aux petits soins [attent] een maagdelijn van adellijken huize naar een met cochenilline [karmijnzuur; cochenille = luis] (rood)gekleurd pluchen zeteltje begeleidt, terwijl haar chrysoprazen [door nik­kel­oxi­de groen
ge­kleur­de agaat
] schitteren in haar fibulae [mv. van sierspeld, mantelspeld].
 

5. Sommige hovelingen aanschouwen midden in deze ridderzaal een geïmmigreerde Provençaalse troubadour die een Middelnederlandse rei [koorzang, ook: groep van zangers] over de Eerste Kruistocht [VD] declameert, andere savoureren als connaisseurs gebraiseerde zwezeriken, tournedostjes, ganzensoufflés en sint-jakobsschelpen tijdens een delicieus soupertje.
 

6. 1984-nachtmerries laten de haren van de thrillerliefhebber te berge rijzen, terwijl elke milliseconde telt om de minister-president uit handen van de Azerbeidzjaanse excentriekeling te redden; de romantische ziel verkniest zich [zich verkniezen = wegkwijnen] nochtans naar hartenlust om de ludduvuddu [ldvd -liefdesverdriet] van de ex-gedetineerde, die nu nog een hartgrondige hekel heeft aan de hardvochtigheid van haar pro-Deoadvocaat.
 

7. Kortom, of je nu een mbo- of hbo-student bent, een xenofoob [vreemdelingenhater] of een ubiquist [iemand die zich overal thuisvoelt], of je nog schrijft met ganzenveer of een e-book hebt geüpdatet op je Apple, of je houdt van symfonieën of newagemuziek: bij de bieb kan Jan en alleman terecht, kun je ver weg en ben je altijd thuis.

 

 
 
 

vrijdag 14 maart 2014

0170 Dictee woensdag 19 maart 2014 (1): dictee Noordoostpolder √ x

[dictee - dictees 0170]

Emelwerdadictee

Rating


Op zich een goed verhaal en in principe wel driesterrenwaardig, maar het feit dat dit dictee geen niet-lokalo's toelaat, brengt de rating terug naar 2 sterren.

Rating: RDR, 2 sterren: * * [Dit is de 49e rating!]

Dictee Emmeloord (Noordoostpolderdictee)
Dicteedatum (18e keer al): 10 maart 2014

1. Die zomer vertrokken een Blaricummer en een Bussumer, twee BN’ers en echte bon vivants, met een rood deux-chevauxtje naar een prachtig gelegen all-inclusiveresort [2020] in het Middellandse Zeegebied.


2. De twee mannen die hun vakanties altijd hadden doorgebracht op bountyeilanden, wilden na het bereiken van de VUT-gerechtigde leeftijd eindelijk wel eens weten hoe de doorsnee-Nederlander uit de
Vinex-wijk zijn zomervakantie doorbrengt.


3. Op hun eerste pleisterplaats ontmoetten de mannen een bijdehante would-beactrice die alles supervetcool vond, eau-de-cologneflesjes verzamelde, een hekel had aan het fenomeen Secretaressedag en geen negen-tot-vijftype wilde worden.

4. Suf gepraat door deze spraakwaterval met haar prodentglimlach nuttigden de mannen gehaast een sliptong en een kopje earlgreythee en vervolgden hun reis over zonovergoten wegen richting warmere oorden.

5. Bij Dijon verlieten de mannen de snelweg vanwege een langzaamaanactie van gestreste truckers en ze vervolgden hun reis via pittoreske dorpen en velden vol ganzenbloemen, die door hun glooiend karakter geliefd bleken te zijn bij fietssters in frambozenrode shirtjes.

6. Op z'n janboerenfluitjes reden de twee naar hun eerste hotel, dat een prachtige renaissancistische eetzaal had alwaar ze een copieuze maaltijd nuttigden die onder andere bestond uit exquise hapjes, zoals kleine langoustines en een overheerlijke foie gras uit de Dordogne.

7. Vervolgens vervolgden de mannen hun trip door een zonovergoten landschap dat gedomineerd werd door kilometerslange weilanden met geel-blauwe bloemen, idyllische dorpjes, gotische kerken, drie kanunnikenkloosters en de nodige Jezusbeelden.

8. De tweede avond overnachtten de twee in een door bosschages omgeven vroegtwintigste-eeuws etablissement dat inmiddels geheel omgetoverd was tot een geriefelijke hostellerie met bijzondere 
glas-in-loodramen.

9. De eega’s van de mannen, twee dames vanjewelste [GB in toelichting ook: van jewelste, van je welste - 2020], waren met het privévliegtuig van een ex-Kamerlid alvast afgereisd naar de Middellandse Zee en waren totaal gechoqueerd [ook: geschockeerd] toen zij bij het zogeheten vakantieparadijs arriveerden.

10. Zij sms’ten de mannen onmiddellijk, lieten weten dat zij niet krankjorum waren en op zoek gingen naar een majestueuzer en luxueuzer onderkomen.

 

 
 

woensdag 12 maart 2014

0169 Dictee woensdag 12 maart 2014 (3): dictee Goes √ x

Dicteedatum 12 maart Goes: 7 zinnen + bonuszin (8) voor de specialisten.

De onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.

De Staat van Zeeland 2040: een dictee-uitdaging

1. Hoe ziet Zeeland er over een kwarteeuw uit? Om daar van tevoren een beeld van te krijgen hebben Provinciale Staten ‘De Staat van Zeeland 2040’ opgesteld. Deze toekomstvisie is voortgekomen uit het advies van een visitatiecommissie die in 2011 de bestuurskracht van het provinciebestuur heeft gemeten. De gedachtegang over de toekomst van Zeeland startte niet bij nul. Er werd onder andere gebruikgemaakt van enquêtes, uitkomsten van burgerlijke debatten en de langetermijnperspectieven die diverse Zeeuwse gemeenten al hadden gemaakt.


2. Sinds de komst van internet en de smartphone zijn de ontwikkelingen in de laatste decennia geaccelereerd. En onze vroegeenentwintigste-eeuwse wereld is helemaal sciencefiction als je die vergelijkt met het leven van onze betovergrootouders in het fin de siècle waarin de veranderingen nog minuscuul waren.

3. Om erachter te komen hoe Zeeland er in 2040 uit zal zien, zijn er eerst vier scenario’s opgesteld die vervolgens uitentreuren werden bediscussieerd. Op basis daarvan stelde een groep multidisciplinaire deskundigen een gezamenlijke toekomstvisie op die laat zien hoe de wereld in de komende jaren verandert.

4. Dankzij nanotechnologieën, zoals een pil die je cellen opkalefatert, word je in de toekomst minder snel ziek. Door de derde industriële revolutie worden mens en machine een. Daarnaast verduurzaamt de wereld en worden immateriële waarden belangrijker.

5. In de Zeeuwse delta die aansluit bij de agglomeratie van
Zuid-Holland, wonen mensen straks in een drijvend ge-3D-print huis. In het kader van de belevingseconomie wordt Zeeland een all-invakantieoord voor recreërende toeristen. Aquatelers, innovatoren en kennisproducenten zijn de landbouwers van 2040. De containerisatie zal doorgaan. Dat geldt ook voor ontwikkelingen in de biobased economy van Zuidwest-Nederland.


6. Het is zaak dat ons estuariene landschap niet te veel als vijand wordt gezien. Dankzij het water en het weids zijn zal Zeeland over
25 jaar cruciaal zijn voor vogels uit Nederland en Europa, zoals leeuweriken, noordse sternen en verdwaalde jan-van-genten.


7. Verder prognosticeert men dat de Zeeuwse overheid in 2040 meer faciliterend is en meer overlaat aan de kleine verantwoorde ondernemer. De meningen lopen uiteen over het belang van innovatieve producten en nichemarkten. In elk geval wordt ervan uitgegaan dat Zeeland in 2040 een distinctieve positie binnen het geürbaniseerde netwerk van West-Europa heeft, gespecificeerd door een excellente kwaliteit van leven, gebaseerd op Zeeuwse waarden.

8. Dicteeaficionado's kun je moeilijk contenteren: ze zijn alleen tevreden, als ze kunnen aantonen, dat ze ook woorden – u kent ze ongetwijfeld allemaal – mogen opschrijven die je beslist anders uitspreekt, dan je ze opschrijft. Nou, zij hun zin: hijood [hie-dzjoe:t]: lichaamsbedekkende zwemkleding gedragen door fundamentalistische moslima's, de boertjes van buut'n [buu-tuhn], briouat [brie-waht] (ovengerecht uit de Noord-Afrikaanse keuken, brougham [broo-wuhm] (gesloten rijtuig voor twee personen, getrokken door een paard), seiches [sèh-sjuhs] (periodieke niveauverandering van een meer) en borsjtsjschranzer (genieter van rodebietensoep). En vanwege de moeilijkheidsgraad nog twee heel gemakkelijke ten besluite: fourreur (bontwerker) en groepage (het samen verzenden van verschillende vrachten ter besparing van expeditiekosten).

 
 
 

dinsdag 11 maart 2014

0168 Dictee woensdag 12 maart 2014 (2): dictee – oefendictees etc. √ x

Dictee - dictees [0168]

Woensdag 12 maart (morgen) 19.30 Goese Lyceum, Bergweg 14, Goes. Kom gerust ook zonder inschrijving vooraf. Ik garandeer u persoonlijk dat u altijd nog mee kunt doen!

Zaterdag 10 mei 14.00 uur Ontmoeting, Dorpsstraat 46 Breskens, dictee voor Aanvangers, Liefhebbers en Specialisten – leentfaar@zeelandnet.nl

Donderdag 05 juni 14.00 uur Café De Tol, Tol 1, 4529 PT Eede (Zeeland), dictee voor Liefhebbers en Specialisten, opgave mevr. Bakx (0117-462116) of leentfaar@zeelandnet.nl

Oefendictees 
 
Als nevenproduct van mijn woordenboekarbeid produceer ik zogenaamde Oefendictees. Dat zijn geen lopende verhalen, maar losse zinnen. Als ik iets vreemds of een onbekend of interessant woord tegenkom, maak ik daar een zin(netje) van. Ik ben inmiddels bij dictee 729 (meestal zijn ze 2 A4'tjes groot). De dictees worden door anderen nog even gecontroleerd. Zo is de controle van de dictees 651-700 bijna rond, waarna ik deze zal 'publiceren'. Elke mijlpaal in de vorm van een 25-tal verschijnt ook op deze blog. Ook op www.dictees.nl kunt u mijn oefendictees vinden, maar dat loopt altijd wat achter. Als ik het wel heb, staan daar nu inmiddels 500 dictees op.

Op die site downloadt u ze in pdf-formaat. Wilt u ze in Wordformaat: bestel dictees die nog niet verschenen zijn rustig bij mij (e-mailadres zie boven) in series van 50, te weten: 501-550, 551-600, 601-650 en (zeg over een maand, dan zijn ze zeker gecontroleerd) 651-700. Maar ook voor de oudere versies is het Wordformaat handig: u kunt lekker rommelen zoals knippen en plakken (bijv. woorden aan uw eigen lijst toevoegen et cetera). Dus ook de series 001-050, 051-100, 101-150, 151-200, 201-250, 251-300, 301-350, 351-400 en 401-450 en 451-500 kunt u bestellen. Ik stuur ze u met genoegen toe. Neem er wel de tijd voor, je bent er niet zo maar even mee klaar. Natuurlijk kan er altijd nog een foutje in zitten (graag even melden!), maar als dat er meer dan eentje per dictee zou zijn, zou me dat verbazen! Wat bijvoorbeeld wel mogelijk is, dat er in een dictee nog Atjeeër staat, terwijl dat na mijn interventie bij GB Atjeher geworden is, etc. Taal en woordenboeken blijven altijd in beweging!

Dictee Goes 
 
Als het dictee in Goes geweest is, voeg ik als 3e blogonderdeel voor de bovenstaande datum dat dictee nog toe. Het gaat om 7 zinnen plus een bonuszin voor de Specialisten.
 
Zie voor dictee Goes 2014: 0169
 




woensdag 5 maart 2014

0167 Dictee woensdag 12 maart 2014 (1): dictee - oplossing en toelichting spellingtest √ x

Dictee woensdag 12 maart 2014 (1): dictee - oplossing en toelichting spellingtest

De opgave stond in [0166]

1c Sovjet-Unie - ezelsbrug: afkorting is SU, daarom 2 hoofdletters en koppelteken.

2c Houd de dief! - tegenwoordig enkelvoud (geen meervoud) bij gebiedende wijs: loop naar de pomp (niet bij meerdere personen: loopt). Alleen nog in enkele versteende uitdrukkingen zoals 'bezint eer ge begint' en 'proletariërs aller landen, verenigt u!'.
'Hou de dief!' is niet per se helemaal fout, maar zeer ongebruikelijk. Beschouw 'Houd de dief' maar als een soort versteende uitdrukking!

3a goochemerd – met 'ooch': goochelen, brooche (mazzel
- ook: broge!
), goochem, loochenen, meloochem (instrument, piefje), misjpooche (familie) en zoöchorie (verspreiding van planten door mens of dier). Verder wel logenstraffen, etc.

4b de middeleeuwen – tijdperken met kleine letter: prehistorie, reformatie, verlichting, specifieke historische gebeurtenissen wel met hoofdletter: de Beeldenstorm van 1566, etc.

5a heiig weer – binnen één woord wordt ii niet als klinkerbotsing beschouwd (uiig, kopiist), in samenstellingen wel: mini-interview, etc.

2025!
6c noordnoordwesten (NNW) – windrichtingen altijd met kleine letter, behalve in het rijke Westen, het Verre Westen (Amerika), de
Noord-Zuiddialoog, etc. Afkortingen altijd met hoofdletter (Z.-Afr.) en bij windrichtingen zonder punten!

7b Willem de Zwijger – eigennaam met hoofdletter.

8c crapaudje – was vroeger anders, nu geen – tje meer: of je de d of de t nu hoort of niet, er komt geen extra t meer achter: crapaudje, circuitje (vroeger: circuittje).

9a barbecueën – is ook aangepast, vroeger (tot 2005) barbecuen. Bij dictees geen afkortingen --- > BBQ'en.

10b gefaxt – ik fax, jij faxte (kijk naar de verleden tijd!) en dus: hij heeft gefaxt.

11b baby's – in het Engels is het 'babies', in het Nederland baby's, party's, etc. Let op: alleen bij 'kale' y. Wel spray – sprays, whiskey (Ierse!) – whiskeys en let op met butterfly [uitspraak 'aai'] – butterfly's, want dat is recent veranderd in GB (en VD).

12c mevrouw Van Dijk-de Boer – mevrouw P. van Dijk (met voorletter) mevrouw Van Dijk (zonder), mevrouw Van Dijk-de Boer (verderop niet nog een hoofdletter bij 'de').

13c Pasen en tweede paasdag – Feestdagen met hoofdletter, afgeleiden met kleine letter: Pasen, paasfeest, op zijn paasbest, paasnacht, tweede paasdag, Kerstmis [feestdag], kerstavond, kerstfeest, kerstvakantie en … let op … kerstmis (een mis rond Kerstmis …), Moederdag, moederdagcadeau, Boekenweek, boekenweekgeschenk.

14a hij bingoot – zij bingode – vernederlandst werkwoord bingoën, stam bingo, dus ik bingo, jij bingoot (oo vanwege de uitspraak), zij bingode (net als bij pagode) en ik heb gebingood (oo vanwege de uitspraak).

15c apetrots en apenrots – apenkooien, apenrots, apenstaartje, etc. Alleen 'apetrots' is een zogenaamde versteende samenstelling, die men niet met de 'nieuwe spelling' heeft willen belasten … ja voor het gemak. Andere uitleg: ape- is een versterking en krijgt net als 'beresterk' geen tussen-n. Voor uw gemak: pokkenweer is weer wel met tussen-n.

16c a.s. (aanstaande) – in principe 1 punt per woord: met andere woorden (m.a.w.), jongstleden (jl.), maar als je aa-es met letters zou willen uitspreken, wordt dat met 1 punt 'as' en daarom is een extra punt toegevoegd. Vergelijkbaar: alstublieft (a.u.b.).

17a apostrof – zo'n woord zoek je het beste gewoon op in een woordenboek! Het komt uit het Grieks, maar dat helpt ons weinig verder …

18b hij baseballt – omdat je 'oh' moet uitspreken is er voor gekozen in de stam 'baseball' de dubbel-l te handhaven: anders zou je gewoon 'bal' lezen in plaats van 'bohl'. Vergelijk passen – ik pass (bij voetbal) om af te dwingen dat een lange in plaats van een 'gewone' 'ah' gelezen wordt.

19c proactief – Latijnse en Griekse voorvoegsels als pro- en
mini- krijgen geen koppelteken (meer!): proactief – voor die c zijn er geen regels, moet je gewoon opzoeken in een woordenboek! – en minitheater, sommige andere voorvoegsels krijgen wel een koppelteken: oud-burgemeester (maar oudgereformeerd),
collega-huisarts en niet-roker.


20c vicepreses – Zie 19 bij 'pro', in het Latijn was 'praeses' met ae, maar dit is vernederlandst tot 'preses'.
 

zaterdag 1 maart 2014

0166 Dictee woensdag 05 maart 2014 (3): dictee – Spellingtest √ x

[dictee - dictees 0166] 

Spellingtest

Allereerst: ik verzend regelmatig aan een aantal dicteevrienden de meest onzinnige zaken, zoals dictees van internet geplukt, etc. etc. Ze worden soms overstelpt met mails van me, maar ze kunnen alles wat ze niet bevalt, onmiddellijk weggooien. Geïnteresseerd? Stuur even een mailtje met het verzoek om je op de verzendlijst te plaatsen …

Recent kregen ze een spellingtest. Twintigmaal moesten ze via een driekeuzevraag de juiste spelling kiezen. Je mag jezelf controleren, of via de mail om de correcte oplossing (met wat uitleg) vragen …

De oplossing staat in [0167]!

1 a   Sovjet Unie                             11 a   babies
   b   Sovjetunie                                    b   baby's
   c   Sovjet-Unie                                  c   babys

2 a   Houdt de dief!                         12 a   mevrouw van Dijk-de Boer
   b   Hou de dief!                                 b   mevrouw Van Dijk-De Boer
   c   Houd de dief!                               c   mevrouw Van Dijk-de Boer

3 a   goochemerd                            13 a   Pasen en Tweede Paasdag
   b   googemerd                                   b   Pasen en tweede Paasdag
   c   gogemerd                                     c    Pasen en tweede paasdag

4  a   de Middeleeuwen                  14 a    hij bingoot - zij bingode
    b   de middeleeuwen                       b    hij bingo't - zij bingoodde
    c   de middelleeuwen                      c     hij bingo't - zij bingode

5  a    heiig weer                              15  a   apetrots en aperots
    b    heiïg weer                                    b   apentrots en apenrots
    c    hijig weer                                     c   apetrots en apenrots

6  a    Noordnoordwesten (N.N.W.)    16  a   as (aanstaande)
    b    Noordnoordwesten (N.N.W.)          b   as. (aanstaande
    c    noordnoordwesten (NNW)              c   a.s. (aanstaande)

7  a   Willem de zwijger                    17  a   apostrof
    b   Willem de Zwijger                         b   apostroffe
    c   willem de zwijger                           c   appostrof

8  a   crapaudtje                                  18  a   hij basebolt
    b   crapootje                                         b  hij baseballt
    c   crapaudje                                         c  hij basebalt

9   a   barbecueën                                19  a  pro-actief
     b   barbecuën                                       b  proaktief
     c   barbecuen                                       c   proactief

10 a   gefaxd                                       20   a  vicepraeses
     b   gefaxt                                               b  vice-preses
     c   gefax't                                               c  vicepreses