woensdag 1 augustus 2012

0025 Dictee woensdag 1 aug 2012: Dictee Holland-België 13-09 √

Dictee Holland-België

Op donderdag 13 september 2012 vindt het 1e Dictee Holland-België (invuldictee, 50 invulwoorden) plaats. Voor een klein gezelschap werd dat in kleine kring al eerder gehouden in café 'De Tol' in Eede (Tol 1, Eede). Traditioneel namen daar Hollanders (Zeeuwen) en Belgen (Vlamingen) aan deel, dus de titel van het dictee is honderd procent passend. Het dictee begint stipt om 14.30 uur, u bent vanaf 14 uur welkom. Ook de plaats is perfect gekozen: De Tol ligt immers vrijwel op de grens van Nederland en België, halfweg Eede en Aardenburg aan de ene kant en Maldegem en Middelburg (B) aan de andere kant. Bovendien ligt de stad Sluis vlakbij: daar was Johan Hendrik van Dale – van de woordenboeken! – ooit jaren onderwijzer! Voor alle duidelijkheid: het dictee is in ABN (Algemeen Beschaafd Nederlands, de taal van het Groene Boekje en de Dikke Van Dale). En dus niet in dialect (helaas kent de auteur van het dictee – Rein Leentfaar –  het Eedese dialect niet, al hebben ze ooit geprobeerd hem dat, toen hij kernwethouder van Aardenburg en Eede was, te leren …). Om de onkosten te bestrijden, betalen de deelnemers 5 euro. Daarbij inbegrepen koffie met cake! Het zou leuk zijn als we met een flinke ploeg zijn: het gaat om de lol en uw foutenaantallen worden niet bekendgemaakt, alleen die van de winnaars (naast de eer zijn er ook een paar bescheiden prijsjes). Opgave is verplicht (uiterlijk 9 september) bij De Tol (0031) (0)117-493948 of mevrouw Bakx (0031) (0)117-462116. We rekenen op deelnemers uit de gemeente Sluis, maar ook op die uit Maldegem, Sint-Laureins, Eeklo en misschien zelfs wel uit Brugge! Wij verheugen ons erop, u ook? U bent hartelijk welkom! Tot ziens op 13 september (14 uur) op de grens bij De Tol in Eede. NB Het dictee is niet in eerste instantie bedoeld voor dicteetijgers!

woensdag 25 juli 2012

0024 Dictee woensdag 25 juli 2012: Dictee - Alledaagse koffie en thee √

Alledaagse koffie en thee

Koffie

"U had een koffietje besteld?" is een vraag die ik me tegenwoordig vaak moet laten welgevallen. Een reden om eens in de Dikke Van Dale te kijken wat die zoal over koffie heeft. Al bij de eerste zoektocht 250 treffers, waaronder minder interessante, die vermeld ik niet. Wel: koffie verkeerd (lait russe), Turkse koffie (zoet), javakoffie prompt (voor directe levering), pittokoffie (surrogaat), peekoffie (van cichorei), loewakkoffie, koffie-uur (koffietijd), koffieshop (coffeeshop), koffieservies (en koffieservice!), koffiekop (waarin een kopje koffie - koppie kofje), koffiekaramel, koffie-importeur, koffie-ijs (parfait au café), koffie-extract, koffie-exporteur, koffiedrab, koffiecreamer, koffiearoma, Limburgse koffie (met likeur), koffie toebroek (keteltjeskoffie), javakoffie, haagkoffie (paggerkoffie, tuinkoffie), ijskoffie, gerstekoffie (moutkoffie), fairtradekoffie (2010, via fair trade, eerlijke handel), als in de handel de 'koffie ferm' is, gelden er hoge prijzen (bij 'koffie vast' is er weinig variatie in de prijzen, vergelijk 'koffie zwak'), espressokoffie en eikeltjeskoffie, vijgenkoffie, wienermelange, vacuümverse koffie, slobber, slemp, robusta ([oe], koffieplant), pousse-café (likeur na de koffie), (koffie)percolator, negerzweet, mokka(koffie), moesang (civetkat, koffierat), mazagran (koude koffie, mineraalwater en cognac), kop-en-schotel, koffiemama (schaduwboom voor koffieheesters), koffiedik kijken en koffiedikkijkerij, kinazuur (chinazuur, in koffiebonen), kantoordrug, Irisch coffee, een halfzesje en halfelfje (vergelijk vieruurtje), goud- en roodmerk, een Haags bakje, friandise (voor bij de koffie), déjeuner dînatoire (koffiemaaltijd als lunch), decaf (decafé, decafeïne), cappuccino, caffè [ee!] latte (Italiaans, veel melk), cafetière (zekere koffiepot), café noir (koekje), café complet (met gebak), branderij, bonenmeid (koffieleesster), blackjack (espressokoffie met cointreau, cognac en suiker), barista (2010, medewerker espressobar), averijkoffie, arabica (koffieplant), accuzuur (kantinekoffie bij soldaten) en latte macchiato. Enfin, thee een volgende keer dan maar …
 

woensdag 18 juli 2012

0023 Dictee woensdag 18 juli 2012: Dictee Liefhebbers Breskens √

Woensdag 18 juli 2012: Dictee Liefhebbers Breskens

De onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.

1. Als je Breskens binnenrijdt, word je meteen gewaar dat dit het rodepinguïnsdorp is. Een plaats die bol staat van de fantasie dus, en er is ook nog dit eblouissante museum.

2. Terwijl Kwik, Kwek en Kwak daldeeden, nam Donald Duck in de middeleeuwse dagobertstoel plaats. Wie van de vier leed er aan daltonisme, rood-groenkleurenblindheid?

3. De vis wordt duur betaald. Dat geldt ook voor de zee-ever en de waterzo. Het museum was blij met het exemplaar van de roofblei. Hebben ze al een piranha?

4. Het chanoekafeest is het joodse Lichtfeest, niet te verwarren met het Divali, het hindoese lichtjesfeest.

5. Voor de mindere goden verschenen deze bijzinnen op mijn dicteeretina: ik heb me verreikt bij het verwisselen van de plafondlamp; hoe schrijf je 'Bevrijdingsdag' en 'nationale dodenherdenking'?

6. Kop-hals-rompboerderijen zie je in West-Zeeuws-Vlaanderen niet; wel toemaathooi (hooi van het tweede gewas, soms aangetast door wildvreterij) en af en toe zie je zelfs een paar spring-in-'t-velds.

7. Hij spotte zijn moeder, ontwaardde zijn kaartje en heeft een aardje naar zijn vaartje: hij gelijkt op zijn vader.

8. Een trukendoos zit meestal vol trucs, maar wordt niet per truck vervoerd. Acts worden opgevoerd ten genoegen van een breed publiek.

9. De leerling-onderwijzeressen, de juffen in spe, zaten op verschillende Nederlandse p.a.'s. Mag je met zo'n hbo-diploma ook lesgeven in het Vlaamse a.s.o.?

10. Het allerallergênantste [2020] was dat ze allerbekrompenst en allerbelabberdst gehuisvest (gedomicilieerd) waren.
 

zaterdag 14 juli 2012

0022 Dictee woensdag 11 juli 2012: Dictee Specialisten Breskens (2 van 2) √

Woensdag 11 juli 2012: Dictee Specialisten Breskens (2 van 2)

De onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.

11. Een bijzonder soort postiljon op zijn calèche (vergelijkbaar: op zijn kales) is de postillon d'amour. Wat is een postille ook al weer?

12. De Grote Beer (Wagen, steelpannetje, Hemelwagen) is een bekend sterrenbeeld dicht bij de noordpool van de hemel.

13. Tussor is de grijsgele stevige zijde van het spinsel van de rups van de tussahvlinder. Hij heeft zich eigen gemaakt hoe je zelfgemaakte kaas maakt. In Limbabwe wonen trouwens limbo's.

14. Als je daarheen gaat, maak je een canossagang. Bij argoteren bedient men zich van cant [kènt]. De cannelures leken wel op cannelloni.

15. De chemieles ging over acetylsalicylzuur, aceetaldehyde en de zeaxanthine, de fysicales over de brug van Wheatstone en de geisslerse buis.

16. Langs het paadje stonden planken met een pâtelaagje. In het gras werd de pâté de foie gras gereedgemaakt. Een dronkenlap kun je gemakkelijk shanghaaien.

17. Een cachelot is een potvis, een cache-pot een sierpot. Met zeil en treil [met alles wat tot de schuit behoort] is niet helemaal hetzelfde als met wijntje en trijntje. De jezuïet was van orthodox-roomsen huize.

18. Cacheren is bedekken, kasjeren koosjer maken. Hij lijdt aan een vie manquée.

19. De havoër, later vwo'er geworden, kreeg een aioplaats en werd aioër en later zelfs doctor honoris causa.

20. De hoogrode astrilde is een Australische prachtvink. In meerdere nouveaux romans komt het ancien régime [mv. ancien(s) régimes] ter sprake in het kader van de nouveaux riches.

 

woensdag 4 juli 2012

0021 Dictee woensdag 04 juli 2012: Dictee Specialsiten Breskens (1 van 2) √

Woensdag 04 juli 2012: Dictee Specialisten Breskens (1 van 2)

De onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.

1. De zinnen van dit dictee hangen als los zand aan elkaar. Ik wil u niet choqueren [2020 ook: shockeren], u geen cultuur- noch elektroshock toebrengen; dat lukt me vast ook niet, want u bent immers shockproof [GB, VD ook: schokproef - andere uitspraak]. U gaat dit dictee dan ook vast niet schokkerig schrijven.

2. Als manusje-van-alles (maître Jacques, factotum, jack-of-all-trades, doeal) mag u zich uitleven op deze portie orthografische ratatouille, dit ratjetoe.

3. Of het Bijbelboek Makkabeeën voor katholieken, joden en protestanten apocrief dan wel deuterocanoniek is, daarover verschillen de meningen.

4. VD hanteert de beide andere vormen Mattheus en Matteus 2020 naast de NBG-schrijfwijze (Nederlands Bijbelgenootschap) [= 2020 Matteüs - geen enkele vorm in GB]. Het mattheuseffect houdt overigens in: wie heeft, zal nog meer krijgen (Matteüs 13, vers 12).

5. Hoe schrijft VD 'Haggai' [Hagg.] en 'Daniël' [Dan., Dn.] ? Over de schrijfwijze van 'Filemon', een van de brieven van Paulus, bestaat geen verschil van mening [Flm., Filem.]. Andere apocriefe boeken zijn Ecclesiasticus [Eccl.], Tobit [Tobias, Tob.] en Wijsheid van Salomo [Wijsh., ook: Boek der Wijsheid].

6. De Riagg'er, een pseudo-drs. (afkorting), heeft ge-EHBO'd en ging op een oma's-fiets naar de formule 1-wedstrijd.

7. Daar, ergens diep onder zijn gekrepte haar, lag het opgeslagen in zijn brocacentrum, hersengedeelte voor de spraak: gecrêpt papier is geen wc-papier. Hij nam er nog maar een paar crêpes suzette [ook: crêpe suzettes] op.

8. Bij het nymfaeum (de fontein) duikelde hij twee nymphes du pavé op. De ene was nymfomane, de andere vertoonde een soort van nimbus (stralenkrans) en bleek snoeze- en hoezenpoes te zijn.

9. Besturingssystemen worden geüpgraded, botsauto's zijn gecrasht, sportlieden hebben gebaseballd, boeren hebben gecombined en goededoelenacties hebben gefundraised.

10. Luister maar, je schrijft niet, wat je hoort: chaebol [dzjèb-buhl], giaur [gah-voer], aa-lava [ah-aa-laa-vaa], worcestersaus [woes-ter-saus] en eschscholtzia [èh-schohl-(t)sie-jaa].
 



woensdag 27 juni 2012

0020 Dictee woensdag 27 juni 2012: Dictee Scholen Breskens √

Het scholendictee is goed bruikbaar als oefendictee. Laat het u voorlezen, schrijf mee en kijk wat u ervan bakt. Het niveau is dat (bij volwassenen) van Beginners.

Wonen in Zeeuws-Vlaanderen

1. Zeeuws-Vlaanderen is een landje apart, nietwaar? In onze contreien zou leegloop plaatsvinden en de vergrijzing zou ons bedreigen.

2. Maar waar vind je nog zoveel zonneschijn als je door de bosschages van bijvoorbeeld de Oostburgse kreken wandelt? En waar zijn er nog zoveel voetbal- en tennisvelden?

3. Jullie meester X vertelt je vast veel over onze bloemen en planten: de fuchsia's, de vergeet-mij-nietjes en het malwillempjeskruid. Bij de dieren zal hij stilstaan bij de os en de ezel, de koe en het paard.

4. Jullie zitten allemaal op prachtige basisscholen. Vindt je medeleerling het daar ook zo geweldig? En als je vakantie hebt, blijf je toch gewoon hier overzomeren? Je hoeft echt niet naar Drenthe of Twente!

5. De meesten van jullie zijn goed in twitteren, sms'en, facebooken, hyven of gamen. Vast veel beter dan je juf of meester!

6. Onmiddellijk na de basisschool hebben jullie de middelbareschoolleeftijd. Dan ga je naar Oostburg voor vakken als tehatex (tekenen, handvaardigheid en textiele werkvormen) en Frans.

7. 20 procent van jullie zal (denk ik) vwo'er worden, de rest havoër of vmbo-leerling in bijvoorbeeld de t-stroom.

8. Met Kerstmis hebben jullie kerstvakantie, op tweede paasdag ben je vrij en in de zomer draag je een T-shirt en ga je misschien kanoën.

9. Langs de Noordzee staan radarposten: die leiden de containerschepen via de Westerschelde naar de Antwerpse haven.

10. Dat keigave uitzicht wil je niet missen. Als bijdehante jongens en meisjes zullen jullie dus het allerliefst voor altijd in de buurt van Retranchement blijven wonen. Tezamen!
 


woensdag 20 juni 2012

0019 Dictee woensdag 20 juni 2012: Groot Breskens Dictee √

Specialisten
Het was ontzettend gezellig, zaterdagmiddag 16 juni in het Visserijmuseum in Breskens bij het 5e Groot Breskens Dictee. De ruimte was prima, er werd goed voorgelezen en dat was dus duidelijk verstaanbaar. Van de 12 Specialisten waren er maar liefst 10 Vlaming. De beste Nederlander werd 4e en de andere (met Vlaamse roots) werd laatste. Wat niemand voor mogelijk hield, gebeurde: eeuwige winnaar Joost Verheyen werd verslagen door Robert Joosen. Ze hadden elk 6 fouten (op 100 invulwoorden) maar Joost schreef meteen het eerste shoot-outwoord fout: hexakosioihexekontahexafobie (angst voor het getal 666, dat in de Bijbel een bepaalde rol speelt). Derde werd Christiane Adams.

Liefhebbers van buiten Breskens
Deze groep telde 9 deelnemers, waaronder wethouder Jan Schaalje, die ook de prijzen uitreikte. Hier moesten 50 woorden worden ingevuld. Winnaar was hier Raf Coppens met 6 fouten, tweede Birgit Kuppens met 9 fouten en derde na barrage de Nederlander Rik van der Linden.

Liefhebbers van binnen Breskens
Hiervan waren er 7. Ze moesten dezelfde woorden invullen als de andere liefhebbers (en de jeugd). Winnaar werd hier Sietz Leeflang met 14 fouten, tweede werd Nel van Kouterik. In deze categorie kon men ook teams vormen van 3 personen. Het team van het Visserijmuseum heeft daarbij gewonnen.

Jeugd
Er waren ook drie deelnemers van 11, 12 en 14 jaar. Voor elk van hen was er een prijsje: Sherryl Kommers uit Terneuzen werd eerste (zij kreeg het Groene Boekje), Noëlle Brouwer tweede en Elvira van den Dries derde.

Nakijken
De dictees zijn in een goede sfeer en harmonie onderling nagekeken. Dat ging prima. Na afloop kregen alle deelnemers een drankje en een rondleiding door het museum en daarna is een vijftiental deelnemers nog wezen eten bij onze sponsor Taverne J en B. De andere sponsors waren C1000 - Ingels, Rabobank, Woongoed Zeeuws-Vlaanderen en Boekhandel Bruna.

Scholendictee
Op vrijdagmiddag 15 juni vond in Hooge Platen in Breskens het Scholendictee plaats. Ruim 40 kinderen vonden de 50 invulwoorden moeilijk. Het was enorm spannend. Er waren vier deelnemers met 15 fouten. Na een zenuwslopende barrage met woorden als vanille-ijs en spaghetti werd spellingkampioen van de gemeente Sluis (oftewel West-Zeeuws-Vlaanderen) Annabel Boeckhout van de OBS Breskens. Tweede werd Evy Buitendijk en derde Youri Vermeulen.