Dictee – dictees [3702]
Groot Zutphens Dictee 2024
Winnaars scholieren (18-): 20, 27 en 36 fouten.
Winnaars Liefhebbers: Marry Potjes 5 fouten, Wino Sijm 10 fouten, Jan Riefel 13 fouten.
Winnaars Specialisten: Jeroen 5 fouten, Rein 6 fouten [zie I t/m VI], Bert 7 fouten.
Shoot-out tussen Jeroen en Marry: die won de laatste via een benaderingsvraag.
Commentaar tussen [ en ]. Wat rood is, hoort niet bij het dictee.
NB Dictee 2025 – do 21/11!
Gedrukt in Zutphen [titel, deze was tevoren bekend, erop googelen had heel wat fouten gescheeld, vrijwel alle!]
1. (Eerste boekje in Zutphen gedrukt)
In 1518 werd in Zutphen het eerste boek gedrukt, rijkelijk voorzien van xylografische [houtsnijkunst] verluchtingen en gezet in het font Textualis Zutphaniensis * [I, II, eerst T z, later t z], hetwelk men heden ten dage digitaal downloadt om vrij te gebruiken voor tekstverwerken.
* Lastige kwestie. VD heeft alleen lettertypen met kleine letter zoals non-plus-ultra, baskerville, civilité, nonparel, romulus, mediëval, etc. Buiten de wdb. zie je vaak hoofdletters (Arial, Times New Roman, etc.). Googelen levert op, dat je in Zutphen 2 hoofdletters zou moeten schrijven. Maar regels ervoor lijken er niet te zijn. In dit geval was inderdaad één hoofdletter en één kleine letter het beste geweest. Dan had je nooit 2 fouten gehad …
2. (Librije)
De Librije opende in 1564 als openbare leeszaal, waar geestelijken en burgers konden kennisnemen van de contrareformatorische ** [III] leer, maar ook van nieuw gedachtegoed zoals de revolutionaire theorieën van Copernicus over ons zonnestelsel.
** Ik was ten onrechte geobsedeerd door de specifieke Reformatie en de (specifieke, katholieke) Contrareformatie, maar VD vermeldt duidelijk dat de daarbij behorende adjectieven met kleine letter moeten …
3. (Van Bulderen en zijn eerste Zutphensche Courant)
Henricus van Bulderen publiceerde in 1783 de eerste krant van Zutphen én [duidelijk met nadruk gelezen] Gelderland, de door hem landelijk verspreide patriottistische Zutphensche Courant; een eenmansactie waarbij hij in ten minste zes edities berichtte over patriotten en Oranjegezinden in een voor hem politiekvijandige [IV] *** atmosfeer.
*** Ik weet niet meer, hoe dat is voorgelezen, ik meen met de nadruk op ‘vijandige’ en daarom schreef ik het los. Maar met die nadruk moet het inderdaad aaneen: er zijn in VD genoeg voorbeelden met *vijandig [m.n. vrouwvijandig] om dat te doen!
4. (David de Gorter [was te lezen bij de plaatjes op het scherm …])
David de Gorter, minder bekend dan de evenzeer botanisch geïnteresseerde contemporaine Martinet [historisch persoon Zutphen], beschreef minutieus plantjes in zijn Flora Zutphanica [boek over de stadsplanten van Zutphen, 1781]; hij wordt hier zo’n tweeënhalve eeuw later alleen herinnerd door het David de Gorterpad [ook de naam van een wandeling …].
5. (Thieme)
Uitgeverij Thieme bevoorraadde een centennium lang onze schooltassen met atlassen vol topografie, geomorfologie [vormen van de aardoppervlakte en hun ontstaan] en tektoniek [leer van de verschuivingen en verplaatsingen van de aardkorst] van onze aardkloot [aardbol], en meester Prop [vgl. de Meester G. Propschool] zorgde daarbij decennialang [decennium = 10 jaar] voor de geüpdatete [bijgewerkte] geopolitieke [invloed van de aardrijkskundige gesteldheid op staatkundige vraagstukken] actualiteit.
6. (Illegale pers WOII)
Henk van Langen was een van degenen die de lokale verzetskrant Frontloupe [V, uiteraard alleen op internet te vinden] medio 1944 oprichtten; met vrienden verzorgde hij de clandestiene edities die koeriersters verspreidden; de allerlaatste, inmiddels gestencild, verscheen in rood-wit-blauw nadat de Canadese geallieerden Zutphen bevrijdden.
7. (Productiekant)
Belangrijke processen in de boekproductie zijn papier maken **** [VI] en boekbinden en dat brocheren gebeurde sinds vroegachttiende-eeuwse jaren met glutinelijm van gekookte beenderen en huiden; verscheidene grote chemie-industrieën zijn voortgekomen uit Zutphense lijmziederijtjes [zieden = koken, vgl. zeepziederij].
**** Ik had dat aaneen en dat had m.i. niet foutgerekend mogen worden. Bij lemma ‘maken’ (9) in VD staat een lange opsomming met *maken van azijn- en deegmaken t/m zadel- en zakkenmaken. De opsomming (‘zoals de volgende’) is niet-limitatief en papiermaken valt daar dus ook onder!
NB Het lemma 'papiermaken' komt binnenkort [12-2024] in het online-GB!
8. (BührmannUbbens [stond te lezen op een vrachtwagen op het scherm])
Oud-employés [bij ‘onbekend m/v’ altijd de mannelijke vorm!] van de gerenommeerde, jammer genoeg failliete papiergroothandel richtten recent een BührmannUbbensexpositie [‘alles’ werd goed gerekend, mits hoofdletter B en géén streepje voor expeditie] in met anekdotes, precisiemeetinstrumenten, zoals de steekhygrometer [vochtmeter], en salarisenveloppen waarin medewerkers hun traktement ontvingen – dat menigeen direct in een lokaal horeca-etablissement verkwistte.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten