3566 Dictee donderdag 14-12-2023 (1) – dictee Twenteranddictee 2023 (column in krant) √

Dictee – dictees [3566]

Twenteranddictee 2023 (als column in de krant, auteur: Erik Schutmaat)

[geen titel]

1. Op de tweede zaterdag van december duikt Den Ham [brinkdorp in de gemeente Twenterand] traditiegetrouw in de annalen van het Hammer verleden bij het Historisch Schouwspel [eigennaam]. Gezamenlijk terug naar tijden van weleer, waarin kozakken, patriotten, Oranjegezinden, staatse soldaten en Franse legionairs actes de présence [mits s uitgesproken] hebben gegeven. Tijdens deze editie lopen nietsvermoedende bezoekers het risico in levenden lijve smokkelaars te treffen die het hazenpad kiezen op de vlucht voor al te bijdehante veldwachters en pennenlikkende commiezen.

2. Het ultieme decembergevoel wordt verder aangewakkerd door de ‘lijst der lijsten’ [L denkbaar]. Daar waar bij de Tweede Kamerverkiezingen op het uitgereikte stemformulier, ter grootte van een rol behang, slechts één vakje mocht worden geselecteerd, krijgt het
Top 2000-stemvee vijfendertig invulmogelijkheden. Of je nou stemt op reggae, jazz, heavy metal, grunge, een
singer-songwriter, schlager of hiphop, aan het eind wint toch altijd weer die koninklijke, maar toch ook vermaledijde en psychedelische rapsodie.

3. Op het moment suprême wordt december veelal gevierd aan een rijk opgetaste dis. Wordt het Italiaans met gnocchi, focaccia en [een] cappuccinootje toe, gaan we op de Franse toer met foie gras en beignets, Angelsaksisch smullen met haggis en worcestersaus of wordt het de vertrouwde oud-Hollandse pot van jan-in-de-zak en
drie-in-de-pan?

4. Dames en heren, pennen neer en tot de volgende keer!

 

 

 

 

 

3565 Dictee dinsdag 12-12-2023 (2) – dictee Dictee Rijssen-Holten 2023 volwassenen √

Dictee – dictees [3565

Dictee Rijssen-Holten 2023 volwassenen

De vet en onderstreepte items moesten worden ingevuld.

Toelichting in blauw.

Goed fout (auteur: Margreet Koster)

1. Het schrijfproces van dit dictee was als de wiedeweerga [als de bliksem, zo snel] gepiept, dankzij onze allemansvriend ChatGPT. Terwijl de robot in zijn virtuele wereld het abracadabra [GB/VD ook: abacadabra, andere uitspraak] in teksten van Jan en alleman [iedereen] tot een geweldige woordenbrij samensmeedt, gaan wij door met epibreren [niet nader aan te geven werkzaamheden verrichten (waarvan je de indruk wilt geven dat ze belangrijk zijn, ook al stellen ze helemaal niets voor) – woord verzonnen door Simon Carmiggelt). We elimineren de huis-tuin-en-keukenproblemen van bijdehante collega's en wachten tot we consciëntieus [gewetensvol] kunnen applaudisseren [klappen] voor de kant-en-klare rijmelarij van onze AI-robot.

2. We hebben best veel te danken aan artificial intelligence [= AI – uitspraak: ee-aai, kunstmatige intelligentie = ki]. En ja, dat woord staat echt in de Dikke Van Dale. Je zegt nu wellicht: “Aanstelleritis. Dat futuristische [fantastisch, op de toekomst gericht] gedoe is niks voor mij.” Laat me je geruststellen. Je kunt al niet meer zonder.

3. Als je bij tijd en wijle [zo nu en dan] iets online bestelt, i-bankiert [internet], je boodschappen afrekent, een
QR-code [Engels: quick response code] opent of ideeëloos op social media zit, heeft jouw zoekgedrag al flink geëchood en zo weet Netflix welke film bij je past.

4. AI kan oneindig veel sneller analyseren dan een mens. Zo bespaar je langzaamaan veel tijd en handel je een gemiddelde werkdag op z'n janboerenfluitjes [simpel, primitief] af, al schuifelend in je majestueuze [met verheven pracht] nieuwe mocassins [pantoffels, instapmodel]. Geen stress, want AI heeft je vakantie naar het noorden [gebied] van Zweden of Zuid-Frankrijk al quasiobjectief [zogenaamd, slechts in schijn] geboekt.

5. Is het dan alleen maar halleluja [lofkreet, loflied] wat de klok slaat? Zeker niet. De criticasters [muggenzifter, vitter] zijn niet de wappies [gekkie, heeft niet op feiten gebaseerde opvattingen] van deze wereld, maar de
AI-makers zelf. Er bestaan veel niet opzichzelfstaande voorbeelden van chatboxen die rigoureus [streng, onverbiddelijk] werden verwijderd toen kwaadwillenden hen voedden met verkeerde informatie. Die chatboxen transformeerden tot enge charlatans [oplichter, kwakzalver, knoeier, prutser] die vage broodjeaapverhalen [gruwelijk volksverhaal dat voor waar wordt gehouden] voor wáár publiceerden.

6. Mensen zijn zo empathisch [begrijpend, invoelend] dat ze nauwelijks kunnen geloven dat machines van gevoelens geen sjoege [begrip, kennis, verstand] hebben. Er zijn zelfs personen die onomfloerst [nietsverhullend] verliefd worden op ChatGPT. Waarom? Omdat zo’n box graag gejijd en gejoud wordt? Omdat AI geen ivorentorenhouding [teruggetrokken leven, ver van het gewone volk] aanneemt waardoor het rapaille [gepeupel] moeilijk te onderscheiden is van de gemiddelde hulpsinterklaas? Of is het een gevalletje ‘Hij begrijpt mij wel’?

7. Ten slotte een laatste tip: Laat je niet in de luren [bedriegen, beetnemen] leggen en lees vooral die onderste zin: “ChatGPT can make mistakes.” 

 

 

 

3564 Dictee dinsdag 12-12-2023 (1) – dictee Jeugddictee Rijssen-Holten 2023 √

Dictee – dictees [3564]

Jeugddictee Rijssen-Holten 2023 

De vet en onderstreepte items moesten worden ingevuld.

De baas van het land (auteur: Margreet Koster)

1. Ooit gedacht aan een carrière als politicus? Misschien wel nadat je het spektakel van de Tweede Kamerverkiezingen hebt gevolgd. Wat kunnen die volwassenen discussiëren, hè? Het leek soms wel een schoolpleinruzie, maar dan zonder je juf die ertussen springt.

2. Stel je voor, jij als minister-president! Draag je een keurig pak alsof je een belangrijke bibliothecaris bent, of hang je relaxed in je pyjamabroek terwijl je enthousiast gratis poffertjes op vrijdag regelt?

3. Misschien zou je tijdens de audiëntie een selfie met Zijne Koninklijke Majesteit maken. En daarna met een grimas in zijn koninklijke oor fluisteren: “Vergeet niet mijn übercoole regeringsplannen te liken, sire!”

4. Als gloednieuwe premier – stel je voor – schrap je met een zwierige pennenstreek het huiswerk, maak je schooldagen korter dan een YouTubevideo en verleng je vakanties. Mobieltjes mogen blijven rondslingeren in de klas en als beloning trakteer je op een smeuïge heerlijke frikandel speciaal uit de schoolkantine!

5. Je verlaagt de snoepprijzen drastisch en regelt voor elke school een eigen schoolhond, die hopelijk geen ‘boodschap’ doet op het voetbalveldje. En met die korte, huiswerkvrije schooldagen creëer je tijd om te zorgen dat niemand rookt of vapet [vapen: e-sigaretten roken]. Zorg dat je je alles wat je doet actief weet te herinneren. Want daarmee is niet elke minister behept.

6. En wat denk je van een ultramoderne speelzaal vol games en regelmatige schoolbarbecues? Wedden dat je dan populair bent en veel stemmen krijgt? Zo vermijd je een langdradig formatiedebat. Tot het zover is: blijf dromen en behoud je gevoel voor humor!