dinsdag 4 juni 2024

3626 Dictee dinsdag 05-06-2024 (1) – dictee Oefendictee mei 2024 (3), tevens Dictee van de Dag 1164 √ x

Dictee – dictees [3626]

Oefendictee mei 2024 (3)

Dictee van de Dag 1164 

1. La plus noble conquête de l'homme is het paard. De laatste lootjes werden verkocht. Een mictie op een fixie is heel lastig als er geen miegtiejijs of vespasienne (vespasiaans hokje) in de buurt is. Om moeikijkheden te voorkomen kun je beter alleen de afkorting md [VD minidisc, maar GB ook minidisk] gebruiken. De miso’s maakt men in de macrobiotische keuken. Tweemaal hoofdletter M in (vérités de) Monsieur de la Palisse (vgl. lapalissade – waarheid als een koe) en Monsieur Calicot [afkorting M. of Mr - verder dus 'monsieur']. Knoflook is een keukenkruid (Linnaeus: Allium sativum) en look‑zonder‑look is een plant (Alliaria petiolata, Alliaria officinalis). Een neanderdalmens is een neanderthalmens. Heeft de octrooiering al plaatsgevonden? Triest, maar oma’s fiets [een echte omafiets] is total loss. Een oxymeter meet oxygenium (zuurstof, O, O2 – wel: loodoxide, etc.). Een pv-paneel is een zonnepaneel (photovoltaicfotovoltaïsch). Een pappert is een zuiplap. Pecco(thee) is pekoe. Let op: peronisme (Péron) en pyrronisme (twijfel, Purrhus).

2. Plateresk is in platerescostijl. Ik vond hem pokkebrutaal [bnw.]. Wat de pr betreft, is pr‑wise. Is dat nou psilocine of psilocybine? Quoad sacra is de geestelijke zaken betreffend en quousque tandem? betekent: hoelang nog? De rayonante gotiek is de gothique rayonnante. Hij is
rechts‑extreem, een rechts‑populist. De (goud)reinetteoogst was goed dit jaar. Hij is
reserve‑1e luitenant‑arts [
reserve‑eerste luitenant-arts]. Toen hij rondwaarde, zag hij dat de conducteur het reisbiljet ontwaardde. Het is toevallig als een balienees ook nog Balinees is (kan ook andersom). Een scartkabel is genoemd naar Syndicat des Constructeurs d’Appareils Radiorécepteurs et Téléviseurs. Waar is hier die parfumshop-in-shop? Jullie zullen wel schriebes (honger) hebben. Daar heb je hem weer met zo’n pseudologica‑phantasticaverhaal [pseudologica phantastica].

3. Suppen komt van stand up paddle surfing (SUP). Het supply chain management (SCM) houdt zich met de supplychain bezig. Dat is een sycomorenhouten bank. Na ampele overwegingen schrijf ik tegemoettreden aan elkaar (VD). Wat is het verschil tussen toedeledokie (toedeloe, toedels) en okido(ki)? Een uclpc is een ultra low cost pc: goedkope, eenvoudige pc, m.n. voor kinderen in ontwikkelingslanden. Zullen we als opschrift boven de nieuwe rubriek kiezen voor ‘Wist-je-datjes’ of voor ‘Ditjes en datjes’? Bodem is in het Latijn fundus. Denk ook aan een glas ad fundum (in één keer tot op de bodem leegdrinken). De chicha, dat is bedwelmende drank uit gegiste mais. Ik heb een mooie baan: ik ben chef lege dozen, hoofd bijzaken. Dapes inemptae, dat zijn bv. zelfverbouwde, dus niet-gekochte groenten.

4. Zijn er veel tarmacwegdekken? Ook goed (GB): ten langen laatste! In een van de omliggende gemeenten heeft een vrachtauto omgelegen. Ad incitas redactus is schaakmat, vastgezet. Het verhaal ‘Van den vos Reynaerde’ gaat over Reinaert de Vos. Chiquig: een
must-have, een must-see, een must-buy, een must-carry, een must-do, een must-read, een must-so (
alle zeven ook bnw.! - schoolonderzoek), een must, een mustang (prairiepaard), een mustie (verouderd: zoon of dochter van een mulattin en een blanke) en een mustio (verouderd: zoon van een blanke man of vrouw en een mulat(tin)). Een wannabe is iemand die een bepaalde rol of positie nastreeft en in gedrag, kleding e.d. mensen imiteert die de geambieerde rol of positie al hebben. Een wannahave is een hebbeding. Zij is een would-beschrijfster. lex dura (dura lex), sed lex: wet is wet.

5. Een nymfolok [verkorting] is gewoon een nymfomanelok. Ledesteen kwam uit Lede en heet ook Balegemse steen. Het duralex is een vrijwel onbreekbaar glaswerk van bepaald fabricaat. Vreselijk dat coyotegehuil (prairiewolf, mv. + s, de extra + ’s lijk fout, gezien de
VD-uitspraak
). Ik heb ge-sms’t en geïphoned (en geïpad). Tecum habita: trek u in uzelf terug. Een fazenda is een grote boerderij of plantage in Brazilië. Het Kerkslavisch is glagolitisch (schrift). O.P.N.: ora pro nobis, bid voor ons. Kun je dat goed schrijven: bûter, brea en griene tsiis, wa’t dat net sizze kin, is gjin oprjochte Fries? Mortelefitikus = mortjes = dood. De uitdrukking voor b2b is
business-to-business [handelsverkeer tussen bedrijven onderling] en b2c voor business-to-consumer [handelsverkeer tussen bedrijf en consument]. En b2a staat voor business-to-administration [handelsverkeer tussen bedrijf en overheid]. In chattaal betekent idd inderdaad.

6. De vier Heemskinderen zijn Ritsaart, Writsaart, Adelaart en Reinout. Hersenverweking is dementia paralytica of encefalomalacie. Ouderdomsdementie is dementia senilis en dementia praesenilis treedt op bij jongeren, die hebben een dementia-praesenilisprobleem. Medisch, verouderd: dementia praecox is vroegtijdig optredende zwakzinnigheid, thans opgevat als schizofrenie. Iemand een dementi geven = een loochening, een logenstraffing. In gaaz staat de g voor geriatrisch, in paaz de p voor psychiatrisch. Het epicurisme (epicureïsme) slaat Epicurus, aanhanger van de genotzucht. Een epicurist wordt ook wel aangeduid met ‘Epicuri de grege porcus’ (mv. porci) [letterlijk: een varken(tje) uit de kudde van Epicurus]. Het non plus ultra [znw.] is het hoogst haalbare.

7. De non-plus-ultra is de kleinste ooit gesneden lettersoort (2,5 punt). Je hebt sambal badjak en sambal oelek. Een rozenkrans of bidsnoer is een snoer bestaande uit vijfmaal tien kleine kralen, waarop telkens een grote volgt; bij elke kleine kraal wordt een weesgegroetje gebeden, bij iedere grote een onzevader; aan het snoer hangen een crucifix en enige kralen voor inleidende gebeden. Dura lex, sed lex: wet is wet. Pernicieuze anemie is een ernstige bloedziekte, die ontstaat door verstoorde resorptiemogelijkheid [opname] van vitamine B12 door het darmslijmvlies. Dit geldt voor vele Franse meervouden: het meervoud van grand seigneur [beroemde wijn] is grand(s) seigneurs (bij de Franse uitspraak 2 x sde eind-s niet uitspreken, bij de vernederlandste1 x swel). Hij heeft een perfect gestyled kapsel.

8. Ik heb op de website gecomment [ww. commenten]. Dat is niet comme il faut. Hypothekeren is een hypothecair begrip. Dat is comme ci comme ça: niet goed en niet slecht, zozo. Een kawai is o.a. een hangertje, de kawaii een uit Japan afkomstige levensstijl, de Kawi het Oudjavaans en een kawina een cilindrische trommel c.q. dansmuziek. Een ka’i òrgel (draaiorgel) is geen caféorgel. Dit is een waar lustoord, een echt hof van Eden. Je kunt drinken en zuipen als een tempelier, maar de Orde van de Goede Tempelieren was een genootschap van geheelonthouders, in 1852 in New York gesticht. Karma is a bitch (and then you die): boontje komt om zijn loontje.

 

 

 

maandag 27 mei 2024

3625 Dictee maandag 27-05-2024 (1) - dictee Gratis jaarabonnement online VD √ x

Dictee - dictees 3625

Iemand interesse in een gratis jaarabonnement op de online VD?

Zo ja, meld je,

Je moet dat wel dagelijks gebruiken, anders is het zonde ...

Niet meer van toepassing: is al vergeven! [2024]

 

vrijdag 24 mei 2024

3624 Dictee vrijdag 24-05-2024 (1) – dictee Groot Dictee van Ootmarsum 2024 √ x

Dictee – dictees [3624]

Groot Dictee van Ootmarsum 2024

Leuk dictee! Opmerkingen in blauw. Uitspraak: rood, sommige andere dingen groen.

Een nieuwe bibliotheek! (auteur: José Lubbers)

1. Na verscheidene omzwervingen is de bibliotheek van Ootmarsum ten langen leste [Onze Taal had verzuimd bij de correctie van het dictee ‘te’ in ‘ten’ te veranderen. Van GB mag tegenwoordig ook: ten langen laatste, maar dat heeft uiteraard een andere uitspraak - let op: uitspraak bij dictee: te lange leste ...] verhuisd naar haar spiksplinternieuwe pand, dat door ettelijke bouwvakkers en installateurs met behulp van geavanceerde technieken van een ware facelift [verfraaiing, vernieuwing, reorganisatie] is voorzien.

2. Hier kan Jan en alleman zich tegoed doen aan een exquise * zie onder [exquisiet, uitgelezen, voortreffelijk – uitspraak: èhks-kie-zuh] collectie leesmateriaal in vele categorieën van boeken voor baby’s en dreumesen tot cd’tjes met sixtiesmuziek [jaren 60/zestig] of een equivalent [vervanger van iets anders – uitspraak: ee-kwie] daarvan voor ouden van dagen.

* Schrijf exquise als je exquise hoort en – niet hier – exquis als je exquis hoort.

3. Terwijl ouders vanuit gedessineerde [van dessins = van patronen voorziene] fauteuils [leunstoelen] hun kroost voorlezen uit blijmoedig geïllustreerde kinderboeken, zit een aantal dames, onder het genot van een kopje koffie met biscuitjes of kleurrijke macarons [GB/VD ook makarons met zelfde uitspraak, ook makron en makroon, maar die hebben een andere uitspraak; bij een dictee mag je alleen opschrijven wat er wordt voorgelezen] aan de leestafel glossy [bnw., op glanzend papier en met veel foto’s] magazines [periodiek gepubliceerd medium, m.n. een tijdschrift, met onderhoudende lectuur of opiniërende inhoud] te lezen.

4. Ondertussen typen giechelende, colaatjes drinkende vmbo- [initiaalwoord, spreek je met de letters uit, daarom een streepje, maar er zou sowieso ook al een weglatingsstreepje komen ** zie verderop] en havoscholieren [letterwoord, je spreekt hier niet de – losse – letters van havo uit, maar ‘gewoon’ het ‘woord’ haa-voo: dan geen streepje] , op hun zelf meegebrachte laptops [schootcomputer, notebook] een spreekbeurt over bijvoorbeeld dinosaurussen of andersoortige buitenissige prehistorische dieren, terwijl via hun consciëntieus [nauwgezet, stipt, gewetensvol – uitspraak:
kohn-sèhn-sie-jeus
] ingebrachte oordopjes naar hiphopmuziek [stroming in de popmuziek] wordt geluisterd.

** Qua dictee is dus veel listiger: havo- en
vmbo-scholieren!
 

5. Dit onder toeziend oog van ijverige bibliothecarissen en volontairs [znw., vrijwilligers – bnw. = voluntair, vrijwillig], die ondertussen zorg dragen [zorgdragend wel aaneen!] voor het alfabetiseren van attractief [aantrekkelijk] geëxposeerde [tentoongestelde, vertoonde] boeken en het up-to-date [volledig geactualiseerd tot op de dag van vandaag] houden van de continu [hoor je continu, dan schrijf je dat, hoor je – niet hier – continue, dan schrijf je dát!] variërende collectie, complexe [ingewikkelde] vragen beantwoorden en cliënten [klanten] hulpvaardig tegemoet treden [wel tegemoetlopen, -dansen, -komen, etc. aaneen] bij het bedienen van de selfservicecomputer.

6. Dit hypermoderne literaire [VD, van GB mag ook litteraire: je kunt het best bij dictees altijd 1 t schrijven!] walhalla [ideale plaats, het hoogst bereikbare] is ontegenzeggelijk [ook: ontegenzeglijk, maar bij een dictee mag je alleen opschrijven wat er voorgelezen wordt …] een aanwinst voor de enthousiaste lezers uit het idyllische [herderlijk, landelijk] stadje [weer wat bijgeleerd: Ootmarsum heeft stadsrechten!] en zijn ommelanden [land gelegen rondom de plaats], alsook voor de overige clientèle *** zie verderop van de bibliotheek, onder wie [waaronder mag tegenwoordig ook voor personen] allerlei groepen van diverse pluimage [een bont gezelschap, mensen van allerlei slag] frequent [veelvuldig, vaak] gebruik zullen maken van alle faciliteiten [ondersteunende voorzieningen] die het ingenieus [vindingrijk, vernuftig] geüpdatete [ww. updaten = moderniseren – uitspraak:
guh-uhp-dee-tuh niet: nog een keer tuh ****] complex [samengesteld geheel] te bieden heeft.

**** Website Onze Taal: sommige mensen verslikken zich in de uitspraak. Dan zeggen ze ‘guh-up-dee-tuh-tuh’, terwijl de juiste uitspraak ‘guh-up-dee-tuh’ is.

*** Dit woord wordt nog als Frans ervaren: uitspraak:
klie-jahn-tèh-luh,
Nederlandse term: cliënteel.

-------------------------------------------------------------------------------- 

Voor de specialisten een nulfouter [maar Rein, 1 fout: gegiegel schrijf je niet à la gegoogel – ww. googelen – of GB ook gegoogle –  = ww. googlen, maar gegiechel schrijf je à la gegoochel]. Prijs afgestaan en buiten mededinging meegedaan.

Plaatselijke winnaars: 12, 11 en 10 fouten …

Nog een bijzonderheid: Hilversummer en Ootmarsummer schrijf je met 2 m’en, omdat Hilversum en Ootmarsum
3 lettergrepen hebben, maar
Leersumer en Bussumer schrijf je met 1 m, omdat Leersum en Bussum maar twee lettergrepen telt (Technische Handleiding, 3.5.1.3 – iets ingewikkelder dan ik hier nu opschrijf …). Beter dus: Hil-, Oot-, Leer- en Bus- hebben de hoofdklemtoon, maar -sum heeft een nevenklemtoon!