3573 Dictee maandag 22-01-2024 (1) - dictee Oefendictee januari 2024 (3), tevens Dictee van de Dag 1143 √

Dictee – dictees [3573]

Oefendictee januari 2024 (3)

1. Bij ‘eind’ i.p.v. ‘einde’ is er sprake van een apocope (mv. ‘s, n of s), bij broer i.p.v. ‘broeder’ van een syncope (mv. idem), bij ‘k i.p.v. ik van een procope (mv. idem). De cinemascope is een zekere (grote) filmprojectie, een cope is een rechthoekige kavel en scoop [oo] is strekking of reikwijdte. Een Talmoedist heeft altijd een talmoed op zak. Een URL is een uniform resource locator (internetadres). De naam van het protocol is HTTP, in een internetadres staat http voor hypertext transfer protocol [Engels]. Hebben jullie alweer ge-x’t (was: getwitterd)? VD kent alle twee, alle drie, alle vier, alle vijf en alle negen (en allebei). Een tenuis [tee-nuu-wihs] is een stemloze plofklank [mv. tenues]. Een terdoodveroordeelde is ter dood veroordeeld. Ik zeg dit al voor de tigste keer. Met tig duizend wordt een specificatie van een tigtal gegeven. Een troupier is een officier die zich meer thuis voelt tussen de soldaten.

2. Deze soms getroebleerde troubleshooter lost vaak trubbels op. Ten overvloede: PPP is Triple P: people, planet, profit en triple A is AAA: hoogste bankrating voor kredietwaardigheid. Komen de tseetseevliegen ook in Tsjetsjenië voor? Een uap is een unidentified aerial phenomenon. De hoorn des overvloeds: cornucopia (mv. + e) of cornu copiae (mv. cornua copiae). De vraatzucht van dieren is voraciteit. Hij kruide heel wat aardappels en hij kruidde het verhaal erover met grappige witzen. Een zoete aardappel is een bataat (pataat, yam, yamswortel, ketella, cassave). De voorleesfunctie van Word gaf voor cornucopia: cornu-koolstofmonoxide-pia (overigens: CO)! Een verre-muraille is een muurglastableau.

3. Die verreikende amendementen (die dus ver reiken) zullen de hanteerbaarheid van deze wet zeer verrijken. Aan de rekstok heeft hij zich verreikt. De veruit beste [Veruit de beste] locaties lagen ver uit elkaar, lagen van elkaar ver verwijderd. De correcte spelling werd verschlimmbessert [Duits *]. Een VHS is een video home system. De viet [vjèht] vo dao zijn de Vietnamese vechtsporten en de filosofie daarachter. De Vinex’ers wonen in Vinex-wijken. Het vlakbij staande monument stond ook vlak bij de grens. Bij de visagistenopleiding kwam het agentenuniformrokje ter sprake. Ze hadden een tête-à-têteje over het
eau-de-toiletteje. De afkorting XO staat voor extra old, nog beter dan VS – very special, VSO – very superior old, VSOP – very superior old pale en VVSOP – very, very superior old pale. Het gebied, waarin die eiken groeien, is waar in ’t bronsgroen eikenhout ’t nachtegaaltje zingt. Een jakobakruikje is naar Jacoba van Beieren genoemd.

* DE: verschlimmbessern, verschlimmbessert, NL - nog niet in wdb. - verschlimmbesseren, verschlimmbesserd.

4. Een jacobus is regionaal een visdiefje. De feestdag van de H. [Heilige] Jacobus (25 juli) wordt Sint-Jakob of Jakobsdag genoemd. Ik ben Jakob, zeg maar Jaap. Hij zal weeromkomen en dan zal ik het hem weerom geven (znw. wel aaneen – VD!). Hij weidde zijn blikken over de weidsheid en de wijdheid van de wijde omgeving. Het IVVV is het Internationaal Verbond van Vrije Vakverenigingen, het WVV het Wereldvakverbond. Hoeveel 50-plussers [50+’ers, vijftigplussers] zijn er daar wel niet? De presentatie werd op een witbord gegeven. Een whodunit is een detective. De Xetra DAX staat voor Exchange Electronic Trading – Deutscher Aktienindex. XML staat voor  eXtensible Markup Language. SGML staat voor Standard Generalized Markup Language [GB heeft de vorm voluit in kleine letters].

5. Bedoel je die 6-vwo’er of 4-havoër (6 vwo-leerling of 4 havoleerling)? Het is een weetje, met hoeveel w’tjes je de drank sneeuwwitje schrijft. Een tzigaan is een zigeunermuzikant. Hij dacht kat-in-de-zak gekocht te hebben, maar dat bleek een kat in de zak te zijn. Daar moet je niet zo min over denken, net zomin als ik dat doe. Een SSD is een solid state disk (geen bewegende delen). Tegels. Door op een tegel of miniatuur (thumbnail) te klikken, krijg je een grotere afbeelding. De quenasttegel wordt ook wel dal genoemd. Een asfalttegel spreekt voor zich. Een azulejo [oe ch] is een blauwe tegel (via de Moren naar Spanje gebracht). Denk ook aan de faience- en
glas-betontegel. Een ijzersteentegel is heel hard. Een majolicategel heeft metaalachtig glazuur. Een ossenkop is vaak het hoekmotief op een geglazuurde tegel. En girihs zijn islamitische geometrische tegelpatronen met vijf- en tienhoeken (5- en 10-hoeken).

6. Een porfiertegel is porfirisch. Een terrazzotegel heeft meestal een glad en gepolijst oppervlak. Een tichel is een tegel, zoals een richel een regel is. Een zellige is een behakte tegel in mozaïekwerk en een wees is door een diagonaal in twee helften verdeeld. Een shordje (GB) is een samentrekking van ‘short’ en ‘woordje’: laat alle medeklinkers weg: zo wordt ‘computer’ dus ‘cmptr’. Een proxyoorlog is een oorlog bij volmacht, gevoerd door een kleiner land namens een dito groter. Een bellydance is een buikdans. Een bellimiet of belplafond slaat op een belbundel. Bellum omnium contra/in omnes [mv. bella]: een oorlog van allen tegen allen. Een parabellum is een lugerpistool. Wie vrede wil, moet zich op oorlog voorbereiden: si vis pacem, para bellum. Het pyelum is het nierbekken. Vellum of velijn is perkament.

7. Een velum (r.-k.) is een kelkkleedje [benedictiedoek, ook zachte gehemelte]. Een uitroep ter bekrachtiging is ‘belam’ (ik ben lam). In Turkse theehuizen kun je onbeperkt çay drinken: slechts eenmaal betalen! Hij leidde een stil, verborgen leven: fallentis semita vitae. Klokkenspel: beiaard, carillon en glockenspiel (het Haarlems klokkenspel is een plant). Klassieke ruiters droegen chlamydai (wijde, korte mantel, enkelvoud: chlamys). Een hòmber is een kerel. HCH is in de chemie hexachloorcyclohexaan (generieke naam van een aantal isomeren, waaronder lindaan). HCN is in de chemie hydrocyanide (een kleurloze, zeer giftige vloeistof; blauwzuur = Pruisisch zuur). Kirgiezen en nomadische Mongolen slapen vaak in joerten. Hij zag er in zijn jodhpurs, zijn rijbroek, pico bello uit. De grote linneaanse soort is het linneon, de kleine de jordanon.

8. De hadj voert de islamieten naar de Kaäba in de heilige stad Mekka, niet te verwarren met de Heilige Stad, Jeruzalem. Klopt dat ongeveer: khimar (hoofd en boezem) + abaya (rest lichaam) + facekini (gezicht) = ongeveer boerka of pinguïn. Een kombucha is een theezwam, basis voor een gezondheidsdrank. In ksour vind je tighremts en agadirs. Dat blijft een geweldig bezit, zo’n verworvenheid voor altijd: ktèma (mv. -ta) eis aei. Heerlijk, die moksaleisi/moksialesi (eenpansgerecht) en kukaleisi (snelkookrijst), maar ook die moksimeti (Surinaams gerecht) mag er zijn! In SR is een moksiwatra iemand van gemengd ras. In een pinpas kan een NFC-chip zitten. De CCHB was in BE historisch de Christelijke Centrale Hout en Bouw.

 

3572 Dictee dinsdag 16-01-2024 (1) – dictee Oefendictee januari 2024 (2), tevens Dictee van de Dag 1142 √

 Dictee – dictees [3572]

Oefendictee januari 2024 (2)

1. De SMID is in NL School Militaire Inlichtingendienst (dienstonderdeel van de Koninklijke Landmacht). Was er veel verschil tussen een mok-school en een lomschool **? Op *bana (VD): bakabana [SR: beignet met bakbanaan – mv. ‘s], bana [SR: mannelijk geslachtsdeel, mv. ‘s], cabana [strandhuisje in tropisch oord, mv. ‘s], guanabana [zuurzak, Spaans, mv. ‘s], ikebana [bloemschikkunst Japan, geen mv.], krontobana [SR: gerecht van varkensvlees met bananen en kokosmelk, geen mv.], moribana [Japanse kunst van bloemschikken in een schaal of mandje, geen mv.] en villa suburbana [Latijn: buitenverblijf aan de rand van de stad – mv. ae ae]. GB: verder niets. MV is middelbare vloed, ME middelbare eb. Musivisch betreft mozaïekwerk, muzisch betreft de kunst en muzikaal de muziek. Wat verandert er mutato nomine (als je slechts de naam – van iets – verandert)?

** Nadere toelichting, GB: In algemene teksten
m.o.k.-verblijf, in andere (vak)teksten ook mok-verblijf, zelfde voor a.s.o.-woning en aso-woning, b.o.t.-militair en bot-militair, b.l.o-leerling en blo-leerling, evt. door te trekken naar ho en h.o., so en s.o. Liever niet in dictee!

2. M.m. is mutatis mutandis (met de nodige veranderingen). Een myoloog weet alles over spieren, een mycoloog over schimmels (zwammen) en paddenstoelen. Een MRSA-bacterie is een methicillineresistente Staphylococcus aureus-bacterie. Wist je dat: Echo was verliefd op Narcissus? De nonparel of nonpareille is een lettertype ter grootte van 6 (didot)punten. Een cicero is 12 (didot)punten. Lettertypen: diamant (4), parel (5) en nonparel (6) en cicero (12). Een punt is 3/8 mm (naar: F. Didot). Verder nog: de non-plus-ultra = 2½ punt. De
nazi-jagers zochten (ook) naar naziuniformen uit
nazi-Duitsland. Paarden neien en stieren nijten. Die noorderlingen eten vaak noorderlingen (winteraardappels).

3. Een pica is trouwens 11,25 didotpunt en de Oostenrijkse hoogte is 63 didotpunten. Boektokken is tiktokken over een boek (platform TikTok). De GroenLinks-Kamerleden hebben een GroenLinksfractievoorzitter. Wat is het guur, brr! Met zero tolerance wordt gewoon nultolerantie bedoeld (zerotolerancebeleid is nultolerantiebeleid). Nogmaals: DéFI = Démocrate Fédéraliste Indépendant (Belgische politieke partij). In GB geeft */* een zevental treffers: 7/7, m/s, m/v, p/a, t/m, 24/7, km/h, km/u, 24/24, AVV/VVK, emonderen (rara, ook voor GB, nieuwe zoekfunctie in de maak!), de/het rambam krijgen en zich de/het rambam werken. Bij VD werkt */* niet (goed). Doe jij onderhand de afwas? Snippers, dat is confetti. Bij korfbal is een onderhandse doelpoging ongebruikelijk (meestal: bovenhands). Er vond een onder(s)handse aanbesteding plaats.

4. Je kun een snipper aan hebben of ophebben. O wee, dat heeft die ow (ow’er, oweeër) een oorlogswinst gemaakt! Een octaaf hoger te spelen is ottava alta, lager: ottava bassa. De Griekse vorm van pasja is overigens bassa. Wie gaat onze koek-en-zopiekraam annex koekkraam bemannen? Is dat naast die friettent? Daar verkopen ze pommes of patates frites. Verkopen ze daar ook friet met mayonaise (geen dijonnaise!)? Pommes allumettes, dat zijn heel fijne pommes frites. Doe mij maar een patatje met en voor haar een patatje oorlog. O ja, en ook nog een patatje speciaal. Verder nog een kapsalon döner (kebab). Een pie [paaj] kun je eten. Het peronisme verenigt de aanhangers van wijlen Péron. Een PET-scan slaat op positronemissietomografie (Engels: positron emission tomography), een CT-scan op computertomografie [aaneen, trefwoord VD!].

5. Een CAT-(body)scan verwijst naar computerized axial tomography. Een 3D-scan is ruimtelijk. Die thoraxscan maakte veel duidelijk. Een MRI-scan verwijst naar magnetic resonance imaging. Een quickscan gaat heel vlug. Voor deze aanwijzer [pijl] is zogenaamd pijllood [niet in wdb., grapje] gebruikt. Plompverloren gooide hij de gestolen plomb in de plomp. De plus 3-pas [cultuurkorting 55+’ers, BE] is afgeschaft en uit de wdb. verdwenen! De pyrrusoverwinning is vernoemd naar Purrhus, het pyrronisme (twijfel aan alles voert naar de waarheid) naar Pyrrho. Wie weet, quién sabe? Wie daar, werda, qui-va-là? Een quoteje [citaat]: “Ons quotetje [aandeel] is vergoot.” Dat is zwaar klote! De RAL [verfkleuren] is de ReichsAusschuss für Lieferbedingungen. In Ramesj’ winkel wordt alleen ramsj verkocht. Tegen deze gerant wordt te vaak gerant [èh].

6. Sine anno (s.a., zonder jaartal) en sine loco (s.l., zonder plaats) kunnen gecombineerd worden: s.l.e.a. of s.a.e.l. Wat naar Rousseau verwijst, is rousseauïaans [niet in wdb.]. Zou Jan van Ruusbroec ook ruisdaelluchten hebben kunnen schilderen? Een opossum is o.a. een klein buideldier. Een vve is een vereniging van eigenaren. Een roodkrijttekening maak je met roodkrijt. Een sardineblik is een sardienenblik. Wil je een glas sauternes of een glas sancerre? Sancho Panza was de schildknaap van Don Quichot. In het holst van de nacht werd er op het scherp van de snede geduelleerd. Bij scrabble wordt er gescrabbeld, bij een tackle getackeld en bij scramb(e)len gescrambeld/gescrambled. Met een shuttle kun je shuttelen en met een shuffle iets reshuffelen. Je hebt de sens commun en common sense.

7. Verder ook de sixième sens en de sixth sense. Bij skijøring laat je je voorttrekken (door paard of auto). Skratjie pokoe is hetzelfde als skrakipoku (SR: zang, voorloper kaseko). Spondei zijn gewoon spondeeën. Een sprei-ijzer is in het zeewezen een ijzer dat het want van een schip uitgespreid en vrij van draaiing houdt en een snijijzer is een werktuig om schroefdraad aan buizen, staven, bouten enz. te snijden (snijgereedschap). Frederik Hendrik en soms ook Maurits werden Stedendwinger genoemd, niet te verwarren met stad- of stedehouder. Behoudens goedkeuring is salva approbatione, behalve weglatingen is s.s.t.t. (salvis titulis), met weglating van de titels. Salva conscientia: zonder zijn geweten geweld aan te doen, salva dignitate: zonder aan zijn waardigheid tekort te doen.

8. Met alle respect is salva omni reverentia (s.o.r.). Salva ratificatione: behoudens bekrachtiging (s.r., salv. rat.). Salva remissione: onder voorbehoud van terugzending (s.r., salv. rem.). Behoudens goedkeuring, met verlof: salva venia (s.v.). Zonder tekort te doen aan de vormen, met voorbehoud van titels enz.: salvis curialibus (salv. cur.). Behoudens uitzonderingen of beperkende voorwaarden: salvis exceptionibus. Behoudens het verdere: salvis ulterioribus. Zonder iemands recht te verkorten: salvo cujus vis. Behoudens vergissingen en weglatingen: salvo errore et omissione (s.e. et o.). Zonder schade voor het of zijn recht: salvo jure (s.j.). Behoudens (beter) inzicht, onder verbetering: salvo meliore. Zonder de eerbaarheid te kwetsen: salvo pudore. Met alle respect: salvo respectu. Bij adressering, met weglating van de titel: salvo titulo (salv. tit.). Met s.t.e.h. wordt bedoeld: salvis titulis et honoribus, behoudens titels en eer. 

 

 

3571 Dictee donderdag 11-01-2024 (1) – dictee Woord van het Jaar 2023 √

 Dictee – dictees [3571]

Woord van het Jaar 2023

Onze Taal

Bij de verkiezing van Onze Taal was de winnaar: 1) graaiflatie (prijsverhoging uit winstbejag onder voorwendsel van stijging productiekosten), 2) AI (artificial intelligence, NL: kunstmatige intelligentie, ki), 3) barbiecore (modestijl), 4) bestaanszekerheid, 5) crompouce (kruising tussen croissant en tompouce), 6) fatbike (elektrische fiets met dikke banden), 7) hittefit (voor tropische dagen), 8) TikTokrijen (toeristen voor populaire zak friet of doos koekjes), 9) traktatiecultuur (jongeren belonen zichzelf na bepaalde prestatie) en 10) x’en (een bericht plaatsen op platform X, voorheen Twitter).

Van Dale NL

Bij Van Dale (NL) was het Woord van het Jaar 2023: 1) graaiflatie (65,0 %), 2) vreugdebier (door supporters op voetbalveld gegooid – 6,9%), 3) nepobaby (heeft baan te danken aan beroemde ouders in dezelfde sector – 5,2%), 4) bestuursschaamte (Rutte over parlementaire gasenquête), 5) hittefit, 6) sportfluencer (Jutta Leerdam, influencer, veel geld verdienen op sociale media), 7) TikTokjustitie (volkstribunalen via sociale media, 8) treitertaks (zoals op tabak – ontmoediging), 9) wokewashing (van bedrijven: zich maatschappelijker voordoen dan ze in werkelijkheid zijn) en 10) x’en.

Van Dale BE

Bij Van Dale (BE) was de volgorde: 1) graaiflatie (36,7%), 2) nepobaby (11,9%), 3) pyjamatoerist (verblijfstoerist, van plan om te overnachten – 9,8%), 4) bullebakbaas (blaft ondergeschikten af), 5) donutfusie (van gemeenten met een centrumstad), 6) hittefit, 7) schermapneu (ademstilstand voor beeldscherm), 8) TikTokjustitie, 9) vreugdebier en 10) x’en.

Omroep Zeeland

Het Zeeuwse woord van het Jaar werd: 1) verroompottisering (vakantieverblijven worden dure chalets, De Roompot – 44,8%), 2) tunnelteleurstelling (niet 2023, maar 2024 – 14,9%), 3) PFAS-moestuin (vervuild), 4) DNA-drol (opsporen hondenbezitters – 9,6%), 5) tunnelscheur (in Westerscheldetunnel), , 6) Popo Palace (nieuw politiebureau Middelburg), 7) proefploffen (Middensluis, Terneuzen) en 8) spooktaxi (flextaxi waar geen reizigers voor zijn).

 

 

 

3570 Dictee dinsdag 09-01-2024 (1) – dictee Oefendictee januari 2024 (1), tevens Dictee van de Dag 1141 √

Dictee – dictees [3570]

Oefendictee januari 2024 (1)

Dictee van de Dag 1141

1.  We zijn met Jan Bil z’n wagen op stap gegaan en van Wippenstein gegaan, van bil gegaan. Het werd verbo et exemplo, door woord en voorbeeld, uitgelegd. Tegen herpes wordt aciclovir gebruikt. De schapen en de varkens hebben geoond [jongen werpen]. Hij is allesbehalve rijk en gelukkig. Ben je angeheitert, dan ben je aangeschoten, wat angehaucht is, is tenderend naar ... Het obstructief slaapapneu is OSA; OSAS is het obstructieveslaapapneusyndroom. De arte povera is een stijlrichting in de moderne kunst. De art engagé is de tendenskunst. Het bijwoord arte, non vi betekent: (formeel) door kunst (beleid), niet met geweld. De ATS was de vroegere Oostenrijkse (Autriche) schilling [vgl. de Engelse shilling en de engelse groet]. Een avant-propos is een woord vooraf, een voorwoord. Het sal atticum [verfijnde geestigheid, lett.: Attisch zout] heeft als tegengestelde: Italum acetum (Italische azijn).

2. AWACS staat voor airborne warning and control system. De drie eonen [enk.: eon] uit de aardgeschiedenis zijn azoïcum (geen leven), cryptozoïcum (vage sporen van leven) en fanerozoïcum (duidelijke sporen van leven). Jan en Piet hebben een bovvader resp. [afko van: respectievelijk] een bommoeder. Een rum-cola [een
rum-colaatje], dat is toch gewoon bacardi [VD, GB, merk: Bacardi, VD] met cola, een baco of bacootje dus? Het woord ‘bramzijgertje’ is een soort van hapax (hapax eirèmenon, hapax legomenon – komt maar één keer voor – bij Jan de Hartog), het woord ‘bakszeuntje’ is dat zeker niet. Een pay-off is een wervende tekst of slagzin. Bij een lockdown moet je aan corona denken, bij ‘lock-up’ aan een automatische versnellingsbak of een bestuurder/(groot)aandeelhouder van een onderneming.

3. In iedere man schuilt een Bob de Bouwer [tekenfilmheld, bouwvakker die van aanpakken weet]. De ars aequi is het recht, de rechtspraak. De onschuldige, goedbedoelde misleiding is de dolus bonus [kwaad bedoeld(!): dito malus]. Een bonus (mv. bonussen – aan een man in bonis?) is een gratificatie, een malus (mv. malussen of mali) is een extra premie bij niet-schadevrij rijden. Bij de financiën is een mali [mv. mali’s] een nadelig slot, een deficit, een tekort en een boni [mv. ‘s] een batig slot, een (batig, voordelig) saldo. En de bonu is in het occultisme de witte magie (in het wintigeloof = met goddelijke hulp, theürgie) van de bonuman/vrouw (sjamaan, witte magiër). De wisiman/vrouw is van de zwarte magie [toverkunst met behulp van duivelse machten]. Bij wielrenners is een boni een bonificatie. Ben je bonaf, dan ben je goed af. Die flierefluiter maakte fluitjes van fluitenkruid.

4. En een bullebak is een bullenbijter. Hier worden ook
F-16-, C-130- en Boeing 747-piloten opgeleid. Na de cesartherapie [bewegingstherapie] smaakte de caesarsalade prima. Zijn kleurenzien [VD, infinitief] is wel oké. De hare krisjna is de door swami Prabhupada gestichte sekte. De leden daarvan heten hare krisjna’s. De godsdienstonderwijzer bij de hindoes (ook: aanspreekvorm) is een swami. Karma is a bitch (and then you die): boontje komt om zijn loontje [BE: loontje komt om zijn boontje]. De afkortingen D. en dr. zijn gelijkwaardig, de dito PhD en ph.d. ook (vergelijk ook: Dr. Strangelove). Domus et placens uxor: het huis en de dierbare echtgenote. Je zal het maar moeten ondergaan: damning with faint praise: met geveinsde lof veroordeeld worden. Ik wil ervan af zijn. Hij zal ervan afzien. Druk- of wel-, dat is goed beklant [drukbeklant alleen in GB aaneen, welbeklant alleen in VD aaneen].

5. Er is geen Dutch courage (jenevermoed) voor nodig om de Dutch Mountains te beklimmen. Ecarteren is ecarté spelen, écartelé is gevierendeeld en écartelé en sautoir is schuin gevierendeeld (in de heraldiek = wapenleer, wapenkunde). Dat was mijn een-na-grootste flater ooit: mijn op een na grootste flater. Zal ik me ooit eigen maken hoe je eigengemaakte light- of halvajam maakt? De negen engelenkoren zijn: Serafijnen [(hoogste) rang 1], Cherubijnen [2], Tronen [3], Vorsten(dommen) [4], Machten [5], Krachten [6], Heerschappijen [7], Aartsengelen [8] en Engelen [(laagste) rang 9]. Dit zijn de koren, van de betrokken engelen zelf noemt VD: seraf (mv. -s of -im, ook serafijn(en)), cherub (mv. -s of -im, ook: cherubijn(en)), aartsengelen en engelen [laagste rang]. In een glitter-en-glamourdiscotheek zie je veel glitter en glamour [uiterlijke pracht, schone schijn]. Ups en downs zijn gewoon ups-and-downs.

6. Wie spreekt er hier nu Plat-New Yorks, Plathaags of Vroeg-Plat-West-Zeeuws-Vlaams? Mijn Jan oom [VD: = Oom Jan, die hoofdletter O lijkt fout] komt te veel in de janoom (lommerd, Ome Jan). Hij is niet gefinisht: achter zijn naam stond d.n.f. Is er verschil tussen een jazegger en een ja-stemmer? Een maria is een Mariabeeld [analogie van een Boeddhabeeld en een boeddha]. De jura zijn de rechten. Een Jurassien is een Jurassische bewoner van de Jura. In de jura werden de jurassische gesteenten gevormd [evt. J J - los van een tijdperk]. De Kafferse werd uitgekafferd, de kafferin overigens ook. Je hoofd, dat is je kanis, je porem, je ponem. Een caret is een dakje, karet is rubber. Een karottentrekker is een carottier [lijntrekker]. Karoshi is overlijden als gevolg van te hard werken, seppuku of harakiri is de rituele zelfmoord n.a.v. schande (beide: Japan). Carotte speel je bij biljart (uiterst verdedigend) of eet je (peen). De mestkar is leeggereden, die wielrenner trouwens ook (heeft zich leeggereden).

7. Je zag de hemdsslippen eronderuit komen. Kon hij zich nog eronderuit kletsen/draaien? Zou ik eronderuit kunnen? Die kerel met zijn chewinggum is helemaal kauwgek. Een Chinees is zoon van het Hemelse Rijk, de keizer van China was Zoon des hemels. In NL is de RVV het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens, maar ook: de Rijksdienst voor de Keuring van Vee en Vlees. Hij lijdt aan mysofobie, infectievrees. Kan een leplam [potlam] eigenlijk wel het leblam [leplazarus, lebbes = denkbeeldige ziekte] hebben/krijgen? Het Magnificat is de lofzang van Maria. À propos, by the way, zijn maîtresse maitriseerde hem. Malgré tout, niettemin, bleef hij haar trouw. Mandarijnenchinees of Mandarijn is de bestuurstaal in de Volksrepubliek China. Een manxkat is een Manxe kat. De farad is [symbool: F] de eenheid van elektrische capaciteit in het SI-stelsel.

8. Een meesterpatissier is een hele goede en een
meester-patissier is een chef-patissier. Voor een middenklasser, een middenklassenauto, betaal je een middleclassprijs. Met mixo*: GB niets, VD: mixoloog (bedenker van cocktails en longdrinks – uit een hoog glas), mixoscopie [voyeurisme, een voyeur gluurt toe bij seks] en mixotroof [van een plant: autarkisch, maar heeft wel mycelium nodig]. Met myxo*: GB myxomatose [konijnenziekte], VD: myxoedeem (slechte conditie t.g.v. schildklier), myxoma (gezwel opgebouwd uit slijmweefsel), myxomyceten (slijmzwammen), myxoom (slijmgezwel) en myxopoëse (slijmvorming). De blonde miep (vrouw, minachtend) riep: “Blinde maupie!” [scepsis: eerst zien en dan geloven]. Een mike is een microfoon, een miek een microscoop. Van GB moet je ‘mildironisch’ en ‘militant nationalistisch’ schrijven. De metteurs en scène [VD] zorgen voor de mises-en-scènes [of – GB/VD].

 

 

 

3569 Dictee maandag 01-01-2024 (1) – dictee De nieuwjaarstest van Bert √

 Dictee – dictees [3569]

 De nieuwjaarstest van Bert

Schrijf je moerstaal

Geef voor de onderstaande woorden een goed Nederlands woord van het aantal letters dat tussen haakjes is aangegeven. Van boven naar beneden gelezen vormen de beginletters van de ingevulde woorden mijn speciale wens voor ons verbofiele clubje.

De oplossing vind je onderaan, na een flink aantal witregels!

1. Armageddon (11)         

2. Exsecratie (9)               

3. Peies (9)                       

4. Sequoia (13)                 

5. Femur (6)                       

6. Singularis (14)                

7. Dysforie (16)                  

8. Climacterium (8)            

9. Limbo (13)                     

10. Ponteneur (9)              

11. Hamada (11)               

12. Gerbil (10)                    

13. Contour (6)                   

14. Epizeuxis (14)             

15. Skua (15)                    

16. Catechumeen (12)      

17. Monoom (7)                

18. Nomen (9)                   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De oplossingen:

1. Wereldbrand

2. Ontwijding

3. Oorlokken

4. Reuzenpijnboom

5. Dijbeen

6. Enkelvoudsvorm

7. Neerslachtigheid

8. Overgang

9. Voorgeborchte

10. Eergevoel

11. Rotswoestijn

12. Woestijnrat

13. Omtrek

14. Opeenstapeling

15. Reuzenroofmeeuw

16. Doopleerling

17. Eenterm

18. Naamwoord

Kortom: woorden over woorden