3422 Dictee dinsdag 29-08-2023 (1) – dictee Oefendictee jan 2020 (5) Dictee van de Dag 1045 √

Dictee – dictees [3422]

Dictee van de Dag 1045

Oefendictee jan 2020 (5)

1. Noem embarras toch gewoon ambras. Een embryo is een embryon in utero matris [ongeboren vrucht in het moederlichaam, ook: onaf werk]. Emmer, emer, emerkoren of tweekoren is een soort tarwe met zeer gedrongen aren. De afkorting van eminentie is … (em.), van Zijne Eminentie … (Z. Em.) en voor Hunne Eminenties (kardinalen) is er geen specifieke afkorting. Een baggeremmer remt niet. Ibbus is ippes (en emmes en immes = prettig, fijn, etc.). Een em(p)t of empe is een mier. In Emser [plaats Ems, DE] bronwater zit emserzout. De brouille [onmin] werd en bagatelle [als een kleinigheid] afgedaan. Had Sneeuwwitje de encefalitis lethargica [slaapziekte] en de prins de encefalitis postvaccinalis [hersenontsteking na inenting met koepokstof]? Anquetil reed bergop als een danseuse. Een energielabel is een epc (energieprestatiecertificaat). Bij gebruik van een aed [hartstarter, automatische externe defibrillator] moet je wel letten op een eventuele decolletéportemonnee. Vaak wordt een enfant gâté [verwend kind] later een enfant terrible [met onverantwoordelijke, vrijmoedige uitspraken]. Engelachtig is angeliek; een angélique is een angelica, een engelwortel.

2. Met celest*: celesta [tsjee – klavier], celeste [s – hemelsblauw], celestiet [SrSO₄ – engelensteen] en celestijn = celestijner = celestijner [= van de celestijnen] monnik. Engoberen [ahn] doe je met keramisch materiaal [bedekken, niet: glazuren]. Een creep is een engnek [engerd, griezel]. Een enquête valétudinaire [voorlopig getuigenverhoor] is spoedeisend, maar voorlopig. Hij is parra, paranoïde. Ik kreeg gif binnen omdat ik door een Portugees oorlogsschip [fregatkwal] gebeten ben. Saffraangeel wordt overigens uit de krokus, een van nature giftige plant, bereid. Zijn wellbeing [welzijn, welbevinden] staat voorop. De epazote, de welriekende ganzenvoet, kom je als keukenkruid tegen in de Mexicaanse keuken. Een Epicuri de grege porcus (varkentje uit de kudde van Epicurus) is een genotzoeker. Bij een cycloïde (roltrek, radlijn) beschrijft een punt op een over een rechte lijn rollende cirkel een baan, bij de epicycloïde (ook: rolkromme) rolt de kleine cirkel (buiten) over een grote cirkel en bij de hypocycloïde rolt de kleine cirkel (binnen) in een grotere cirkel. Plaatjes: zie Google.

3. Het meisje vergat haar eau de toiletteje op het treintoiletje. De epidermolysis bullosa (EB) is een genetisch bepaalde huidaandoening. Een epigoon is een nabloeier. Epilepsie is de vallende ziekte, morbus sacer of (eufemistisch:) mal divin. Mooi, die jurk van velours épinglé [zeer fijn geribd fluweel]. Hij schreef een episch gedicht [epos] waarin een epicentrum het episch [van het epos] centrum was. Met epi wordt episiotomie (gynaecologie: inknipping bij geboorte) bedoeld. Een voorbeeld van een epoque [tijdvak] is de belle époque [1890-1910, West-Europa, culturele en mondaine leven]. Met epoque maken [groot opzien baren] ben je epochemachend bezig. Het EQ [emotionele intelligentiequotiënt] is te vergelijken met het IQ [intelligentiequotiënt]. Ik lees vaak epubs (elektronisch boek in EPUB-formaat – electronic publishing). EPP is erytropoëtische protoporfyrie (stofwisselingsziekte). Die ruzie: de politie moest er bovenop zitten. De hooiwagen: Jan ging erbovenop zitten. Ereptus ab undis: uit de golven gered. Hij is een erethisch (prikkelbaar) mens. De afkorting van esquire is: Esq. [met punt!]

4. Wat is het verschil tussen heersende en lijdende erfdienstbaarheden [bv. recht van overpad, etc.]? In Antwerpen en Amsterdam heb je een eroev (sabbatsbegrenzing). De ESBL-bacterie scheidt extended spectrum beta-lactamase af. Het Estec is het European Space Research Technology Centre (Europees centrum voor ruimteonderzoek en -technologie). Met esto mihi wordt quinquagesima [vroeger: zevende zondag voor Pasen] aangeduid. De afkorting et al. betekent et alii (en anderen). We genoten van de nazomer, een été de la
Saint-Martin [Sint-Maarten, 11 november]. Ernst is seriositeit. EDTA is ethyleendiaminetetra-azijnzuur. Morgen (31-01-2020) te middernacht verandert het aantal leden van de Europese Unie van 28 naar 27 [Groot-Brittannië eruit, Brexit – maar: grexit, etc.]. De EU15, EU27 en EU3 (tot nu toe: Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië – Great Britain staat niet in de wdb.) waren bekende uitdrukkingen. De eug is de
extra-uteriene graviditeit (buitenbaarmoederlijke zwangerschap). Euh, uh, eh (vgl. euhm, uhm), ik weet het niet. De eupneu [gewone ademhaling, vgl. apneu] is beslist geen euphuïsme-uitdrukking [gekunstelde lit(t)eraire barokstijl].

5. De Euribor is de euro interbank offered rate [basisrentetarief voor interbancaire leningen binnen de eurozone]. Eures staat voor de European Employment Services [bevorderen mobiliteit werknemers binnen de EU]. Die koe is in de uring [staat op kalven]. Euratom is de Europese Atoomgemeenschap (vergelijk EGA = [historisch:] Europese Gemeenschap voor Atoomenergie). Bij het eurotanken was ik 100 ekkie [= euro] kwijt. Die euro-bv [ondernemingsvorm EU, commanditaire vennootschap] geeft ook euro-obligaties uit. Over het vliegverkeer gaat Eurocontrol. De ministers van Financiën (de euroministers) vormen de eurogroep en die van Defensie de Eurogroep (met hun Eurokorps – gezamenlijke defensiemacht). De Euromediterrane [landen aan de Middellandse Zee in Europa] samenwerking verloopt stroef. Dat klopt Europeesrechtelijk echt niet. Een euzie, euzing, ozing of hozing is een uitstekend dakdeel, dat een goot overbodig maakt: je krijgt dan ozendrop (geen meervoud). Hij heeft de ware eva gevonden. EVA [Europese Vrijhandelsassociatie] = EFTA [European Free Trade Association]. Hij zit nog steeds bij die volle-evangeliegemeente. Als je evangelisch-luthers bent, behoor je tot de Evangelisch-Lutherse Kerk (onderdeel PKN). Hij is evengoed even goed als de sint.

6. Meldt u zich e vestigio [meteen, op staande voet] aan, en everything you always wanted to know about dictees sturen we u toe. Het E’tjesvoetbal is geen e-voetbal [met computergames]. Waar ligt die 1000 ton mais ex-Triton [aanduiding schip van aanvoer]? In de computerwereld is een EiB (exbibyte) gewoon een EB (exabyte) [260 is ca. 10^18 bytes]. Zijne Excellentie de Gouverneur-Generaal begroette Hare Excellentie de Ambassadrice. Dat is geen new- maar oldskool [verouderd stadium in een ontwikkeling]. Mijn exgenote, mijn
ex-echtgenote, was ooit mijn mega-eega. Een potlood venten is exhibitionisme [tonen geslachtsdelen], volgens de politie heet dat ironisch: voorjaarskrokus. Exigeant is veeleisend. Sacramenten zijn sacramenten, ook ex opere operatum [los van de deugdzaamheid van de priester]. De EOD is de Explosievenopruimgsdienst. De Expoge is de Nederlandse Vereniging van Ex-Politieke Gevangenen uit de Bezettingstijd [eigennaam]. Veel ex-politiekegevangenen zijn daar dus lid van. Die lulsmoes is vast ex post (facto) [achteraf bedacht] . De belle peinture [zo getrouw mogelijke weergave] of het ex- staat tegenover het impressionisme (indruk weergeven).

7. Ik heb dat ex propriis (uit eigen middelen) gefinancierd. Toen hij ex tempore (onvoorbereid) moest speechen, volgde slechts ex tacito [niets weten te zeggen] stilzwijgendheid. Bij het jubileum bracht de krant een extrablad [buitengewone editie] uit. Geef me die extrazoete [zeer fijn] vijl even aan, s.v.p. [s’il vous plaît, alstublieft] Een eyvan is een nis met een koepelgewelf rond het centrale plein van een moskee. Met la plus noble conquête de l’homme (de edelste verovering van de mens) wordt het paard bedoeld [Buffon]. Het paard komt ook voor in “My kingdom for my horse.” (ook: “A horse! A horse! A kingdom for my horse!”) [Shakespeare, Richard III] Denk verder aan het paard van Troje [donum exitiale Minervae] en het beste paard van stal. Het lievelingspaard van Alexander de Grote was Bucephalus (vgl. een bucefaal = moedig paard, strijdros). Het paard van Don Quichot was Rocinante (en een rossinant = een slecht paard, een knol). Het achtbenige paard van de oppergod Odin heette Sleipnir. Hij is een stuk groter dan ik, jij, zij. Quiëscentie is innerlijke rust.

8. Ze droeg een peignoir [pèhn-waar], een ochtendjas (en hij een sjamberloek). Ultima forsan: uw laatste uur heeft wellicht geslagen (stond er op de wijzerplaat). Er hing een weeë, een weeïge lucht. Er is maar één f in het abc. De F-35 is de JSF (Joint Strike Fighter). Met fab/visme [erfelijke overgevoeligheid ervoor] moet je geen tuinbonen eten! Een fabriekswinkel of factoryoutlet, een FOC, is een factory outlet center (nog Engels). Het facetimen [gesprek voeren] doe je met de app FaceTime. Ik moet er niet aan denken, zo’n fâcheux troisième [derde aanwezigheid bij de intimiteit van twee anderen]. Dat faciele [gemakkelijk, inschikkelijk] gezinnetje is heel inschikkelijk. Die zevenvoudige behaler van het WK was facile princeps [eerste, anderen verre de baas]. Drie plus vier, facit [uitkomst berekening] zeven. Met een facoscoop kun je facomalacie [lensverweking] vaststellen. Dat is erg gemakkelijk: aan factfree politics [beleid dat niet op feiten is gebaseerd] doen. Je DNA-profiel is nu eenmaal een fact of life [iets dat nu eenmaal zo is]. Een epic fail [gigantische blunder] noemt de jeugd een faal. Dat plan is faisabel [te doen, doenlijk, uitvoerbaar]. Fallentis semita vitae: een stil, verborgen leven.

3421 Dictee maandag 28-08-2023 (1) – dictee Oefendictee jan 2020 (4) Dictee van de Dag 1044 √

Dictee – dictees [3421]

Dictee van de Dag 1044

Oefendictee jan 2020 (4)

1. Een dodei is een vuil ei (bedorven). Is dodekop de stof met de meeste namen: almagra, caput mortuum, colcothar, Engels rood, Parijs rood, Persiaans rood, Perzisch rood, poleerrood, polijstrood, Spaans rood en Venetiaans rood? Het dodenfeest is Allerzielen, Allerheiligen is ter ere van alle heiligen. De 4 meiherdenking is de nationale dodenherdenking (NL). De Dodentocht is een zekere wandeltocht. Een goldendoedel is een golden doodle [golden retriever x poedel].
Doekje-achter is zakdoekje leggen. Een does- is een broesgaatje [does = sproeier, vgl. douche]. Zoiets gaat d’office, vanzelf. Een dokun is een versnapering (SR – cassave + kokos). Wat zijn pythagorische drietallen? Nou, bijv. 3, 4 en 5. Als a = 3 en b = 4 de rechthoekszijden zijn van een rechthoekige driehoek, dan is de hypotenusa, de schuine zijde, c = 5, want c² = a² + b² of 25 = 9 + 16: klopt. Je begrijpt het al: ik geef weer wat bijles … Ook a = 12, b = 35, c = 37 * is zo’n drietal; c² = a² + b² of c² = b² – a² en b² – a² = (b – a) (b + a) = (37 – 35)(37 + 35) = 2 x 72 = 144 en dat is 12² = c², dus bij b = 35 en a = 37 hoort inderdaad c = 12! Dit zijn de sommetjes die mooi uitkomen, in de praktijk is dat meestal niet zo: a = 5 en b = 6 geeft c² = 25 + 36 = 61 en dus is c = √61. * Dus ook bv. 5 x 12, 5 x 35 en 5 x 37!!!

2. Met een dolklamp kun je niets verlichten. In die wielerploeg was A de domestique [knecht] van B. Een dominatrix [dominante rol] kom je tegen in een bdsm-relatie [bondage, dominance, sadism & masochism]. Is Iran een ayatollahcratie? Die dongiovanni leefde verder met een Samaritaans gedoneerde nier. Mag ik een doni, een tientje van je lenen? VD heeft ‘doom en gloom’, GB: doom-and-gloomverhaal. Doorheen [BE] het jaar zijn er heel wat dictees. Hij hakte het blok doormidden door midden op het blok te hakken, er middenop te slaan dus. Die Doornikzaan was doornat, zeg maar: door- en doornat (mogelijk ook: door en door nat, maar dat was doorge-x’t). Hij is een doowopliefhebber [zekere muziekstijl, betekenisloze woorden zoals shoobydoowop).

3. Een dopper maakt gebruik van de dopregeling (doorstroming onderwijspersoneel). Dat raadslid maakt zich schuldig aan dorpisme. In Vlaanderen is de Dorpsstraat de lokale politiek. Let op de
do’s-and-don’ts. Er was een douar (cirkelvormig tentenkamp
Noord-Afrika) voor de douanières. Een double eagle (*) is 3 onder par, maar niet op een par 4-hole (van een 18 holesbaan): dat is gewoon een hole-in-one. Die (*) mag je ook albatros noemen. Verder: bogey + 1, double bogey + 2, triple bogey + 3 en quadruple bogey + 4. Verder: eagle – 2 en condor – 4 [alles t.o.v. het gemiddelde aantal slagen op een hole]. Een doula (niet-medisch) staat een kraamvrouw bij. Bij ‘downdaten’ [date met veel lager opgeleide of zo] vind ik geen ‘updaten’ (in die betekenis). Die supermarkt heeft vier doza’s [vakkenvuller voor zaterdagen en koopavonden, bv. donderdag] in dienst. Ze werd heen en weer geslingerd tussen draaikonterij, prinzipienreiterei [doordraven op principes], wichtigmacherei [gewichtigdoenerij] en schöngeisterei [overdreven esthetiek]. Je kunt badinerend [spottend, gekscherend] met iets of iemand de draak steken, maar draaksteken is een volksspel. Een dradu is een dorade of goudmakreel. Wil je rode of witte wijnappelen? De drakenvrucht heet ook wel pita(ha)ja.

4. DRAM is dynamic random access memory. Ze is een echte dramkont. Bij ‘drankjeton’ moet je wel goed lezen … Een drarrie is in straattaal een vriend. Totaal niets: geen dreet en geen scheet. Reet, Kontich en Aartselaar vormen de anale driehoek. De priesteres Pythia resideerde in Delphi. Een drip is een dynamisch
route-informatiepaneel (bord boven een snelweg). Een drivingrange vind je op een golfbaan. Drogmetica staat voor drogisterijartikelen en cosmetica. Zij zweetten al eerder op die laatmiddeleeuwse Middelnederlandse tekst. Hij is kampioen drooggeilen [verlustigen aan erotisch schouwspel zonder daden]. Tijdens die drostendienst [drost, ambtenaar voor rechtspraak] was het droste-effect [verkleinde afbeelding op afbeelding, etc.] nog niet bekend. Het symbool van druk is p, dat van kracht is F. Een DTC is een Dutch Treasury certificate (door De Nederlandsche Bank uitgegeven schatkistcertificaat). DSD zijn disorders of sex development. Een DSL is een digital subscriber line.

5. Er komt in Goes een pizzadrive-through [nog niet in wdb. – kopen zonder auto te verlaten]. JHWH of JHVH (Jehova, Jahweh) is een tetragram(maton). Met jehova’s worden de leden van de Jehova’s getuigen aangeduid. Die dubbelmonarchie, dat is de Donaumonarchie. Een recente vissaus is duglérésaus. Je lijkt wel een duracellkonijn [hyperactief persoon]. Met het Chinees Nieuwjaar zijn wij niet in Japan (het land van de rijzende zon), maar down-under [o.a. Australië]. Nog wat dingen over Japan: de keizer heet tenno of mikado (voor buitenlanders), Aino is een bijna-uitgestorven taal, bijvoetwol is moksa, je kunt daar industriebonze zijn, harakiri is letterlijk: buikopening [seppuku], een daimio was een edelman, Japan is niet eiland(en)arm, maar een eilandenrijk, hikikomori: jongemannen sluiten zich op in hun woning [de maatschappij ontlopen], ik rijd in en reken op [kromtaal] een japanner [auto resp. rekenmachine] en eet vaak bij de japanner, karoshi: overlijden door te hard werken, kawaii = levensstijl, keiretsu = conglomeraat van ondernemers, kerria = ranonkelstruik, koi = koikarper, kraagbeer = koema en mizuna is een bladgroente.

6. Verder: nihonium [Nh, atoomnummer 111, naar Nihon = Japan – voorheen: unununnium. UUU], rangaku is de studie van Nederland en het Nederlands, het shintoïsme is de inheemse godsdienst (met invloeden van het boeddhisme), shoyu is dunne sojasaus, taikoen was de titel van de shogun tegen het einde van de Tokoegawadynastie, Triad is de driehoek Japan, VS en EU, en Japan hoort bij de eerste wereld. De Rohingya [niet in wdb.] vormen een etnische groep in Myanmar. What’s in a name [wdb.]: zijn Zeeuw-zijn en Zeeuwse roots zijn diepgeworteld. Doe mij maar bearnaisesaus, geen spaghettisaus, yuzusaus, wakamesaus [aa, aa, ee], rodewijnsaus, picklessaus,
olie-azijnsaus, worcester(shire)saus, veloutésaus, tausisaus, stroganoffsaus, puttanescasaus, pizzaiolasaus, maderasaus, cressonsaus, aiolisaus, Nassaus (! bnw.), mornaysaus,
Guinee-Bissaus (! bnw.), duglérésaus, choronsaus [sj] of archiducsaus.

7. GB heeft nog: friet- of fritessaus, etc. etc. Afkortingen en Engels kent hij heel goed: e. [afko] is egregius [uitstekend, voortreffelijk]en egregiously an ass betekent: bij uitstek een ezel [Othello, Shakespeare]. We rijden tegenwoordig op E5 [brandstof met 5% ethanol] en E10 [idem dito 10]. Een e.a. is een épreuve d’artiste, een kunstenaarsproef. P (P.) werd in Frankrijk aangehouden op grond van een EAB (Europees Aanhoudingsbevel). Een ebenist ebeneert met ebbenhout. Een e-bike is een elobike. De EBG is de Evangelische Broedergemeente (de hernhutters). Ecdysone bevordert ecdysis [afwerpen huid, vervelling]. De oreade [bergnimf] Echo had geen [functionerende] tong meer over. Die echo-oriëntatie van vleermuizen is magnifiek. Ecofobie is oikofobie [ziekelijke afkeer van eigen cultuur]. Ik behoor tot de eco-elite [kan de klimaatmaatregelen wel zelf betalen]. Een écorché [tekening: spieren, botten en pezen goed zichtbaar] heeft geen huid. Het monster was edax rerum (allesverslindend). De Eerste Edele was de vroegere vertegenwoordiger van de adel in de Staten van Zeeland. De moerasdroogbloem is de Hollandse edelweiss.

8. Spreek goed uit: egoroman [ook: egraam en eideling]. Een EiB is een exbibyte (exabyte, 2 ^ 60 bytes = ca. 10 ^ 18). Ein Ende mit Schrecken is een einde met verschrikking, ein Märchen aus alten Zeiten is een sprookje uit oude tijden, ein Mensch mit seinem Widerspruch is een mens met zijn innerlijke tegenstrijdigheden, ein Schauspiel für Götter is een aanblik goden waardig en ein Volk in Waffen is een volk onder de wapenen. Dat snoep kostte twee ekkies [euro]. Een elektromobiel rijdt op elektriciteit, electrofolk is folktronica [muziek met elektronische instrumenten]. Elephantum ex musca facere is van een mug een olifant maken. Die bètaleerling was een bête [domme] élève [leerling]. In een e-sigaret zit e-liquid [vloeistof met nicotine]. Het studentencorps had wel iets van een elitekorps. Een elorating [Elo is een persoon] van 3000 bij schaken lijkt niet echt haalbaar [wereldkampioen 2023 ca. 2900]. Een elvium [elfjarig jubileum, 11-jarig] wordt alleen in carnavalssfeer gevierd. Welk e-mailadres moet ik gebruiken voor de emailartikelen? Ik zoek specifiek naar émail-cloisonné [verhoogd aangebracht in gesloten vakken]. Emaceratie is vermagering. En élégance is zonder twijfel elegantie.

 

3420 Dictee zondag 27-08-2023 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 273 RL √

Dictee – dictees [3420]

Wekelijkse dicteetest 273 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 773

1. Een Amersfoortse ………… behoort tot de ………..

a. jood                                   medine

b. jood                                   mediene

c. Jood                                   mediene

2. De ………… is een bepaald …………….

a. mefloquine                                  anti-malariamiddel

b. mefloquine                                  antimalariamiddel

c. meflokiene                                  anti-malariamiddel

3. Ik zal je ………… slaan, dan ben je ………....

a. meimes                                    kassie-zes

b. meimus                                    kassie-zes

c. meimes                                    kassie zes

4. Bij een pizza ………… drink ik een …………...

a. margherita                         margarita

b. margerita                           margarita

c. margherita                         margerita

5. Een ………….. is een …………………..

a. dubbeldoelkoe                        melkvleeskoe

b. dubbel-doelkoe                      melk-vleeskoe

c. dubbeldoelkoe                        melk-vleeskoe

6. De ………….. is de ……………..

a. Mensa Domini                       Avondmaalstafel

b. mensa Domini                        avondmaalstafel

c. Mensa Domini                        avondmaalstafel

7. Er gaan 2 …………. in een …………...

a. metusalems                     balthazar

b. methusalems                   balthazar

c. methusalems                   baltazar

8. Vb. van geoniem: ……….. en een is ……….. een braadworstje.

a. Bikini                                merguez

b. bikini                                merguez

c. Bikini                                mergez

9. ………… is grootmoedig en ……….. is kleinmoedig (laf).

a. Magnaniem                                 pusillaniem

b. Manjaniem                                  pusilaniem

c. Magnaniem                                 pusilaniem

10. Hé ………..., houd eens op met dat ………...

a. lachebek                                   gemiereneuk

b. lachenbek                                 gemiereneuk

c. lachebek                                   gemierenneuk

Oplossingen [273]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [273]

1c 2b 3b 4a 5c 6c 7b 8b 9a 10c

Contact: leentfaarrein@gmail.com

3419 Dictee zondag 27-08-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1043) √

Dictee – dictees [3419]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee jan 2020 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1043)

Oefendictee jan 2020 (3)

1. Een spartaan is zeer gehard. De inhoud van een stèle (GB ook: stele) is 100 kuub, 100 stère (m³ – st, S, niet-SI-eenheid). Het SDI is het Strategic Defense Initiative [1983, VS, ruimteschild]. Wij winkelen altijd in die super-de-luxe doe-het-zelfzaak. Stik, doe het zelf maar! De Sydneyer liet zijn sydniërs [paard] lustig ronddraven. Bij het bal na zag je majorettes niet meer twirlen [marcheren en jongleren], maar twerken [op seksueel suggestieve manier dansen]. Over het mv. van ‘majorette’ zijn VD [n/s] en GB [s] het niet eens, wel over de schrijfwijze van ‘majorettekorps’. Naast ‘aloë’ moet je ook ‘aloë’s’ en ‘aloëetjes’ goed kunnen schrijven. Ze was begeistert. Je kunt een schop met mijn bootee [laars] tegen je booty [achterwerk] krijgen! Zou het woord ‘borsjtsjgrrltje’ recordhouder van aaneengesloten medeklinkers (hier: 12) zijn? Deciljard [10^63] gedeeld door deciljoen [10^60] is duizend [10^3], milliljard [10^6003] gedeeld door milliljoen [10^6000] trouwens ook. ‘Koe’ en ‘rund’ zijn 3 resp. 4 letterwoorden.

2. Gezocht op *gout* (in VD): arrière-goûts (mv., nasmaak, onaangename bijsmaak), à son goût (naar zijn, haar smaak), de haut goût (sterk gekruid), goût de contradiction (gmv., neiging, lust tot tegenspraak= dwarsdrijverij), goûter (op rooms-katholieke kostscholen lichte maaltijd in de namiddag = vieruurtje), le goût de la perfection qui stérilise (het onvruchtbaar makende verlangen naar volmaaktheid), agouta (zekere solenodon – lijkt op de spitsmuis), coming-out (uit de kast komen), degout (afkeer, walging), degoutant (onsmakelijk, walgelijk), degouteren (doen walgen, tegenstaan, afkeer inboezemen), dug-out (langs speelveld), egoutteur (wals in de papierindustrie), BE: gedegouteerd zijn van = walgen van, genoeg hebben van, gouteren (proeven, goedkeuren), goutte militaire (vero: druiper), gouttière (grafische industrie: dubbele, parallel lopende haarlijntjes), hang-out (hangplek horeca, website), opting-out (bedrijven: terugtrekken uit collectieve verzekeringen), ragout(broodje) en ragoutje (mengelmoes).

3. De asowoning werd gedeclutterd (ontrommeld). De collébal [biljarten, vast tegen de band] werd gedecolleerd [vgl. decolleté]. Tot de euthanasie werd de concert [gezamenlijk, in overleg] besloten. De coutume [naar, uit gewoonte] knalden ze erop los. De ziekte had een gunstige decursus [beloop]. Een deelvak [schoolvak, minder uren] is nu eenmaal geen heelvak [idem, compleet, gewone aantal uren]. ‘Afvallingswedstrijd’ is een typisch Vlaams woord voor afvalwedstrijd. In een deësis [voorstelling in Byzantijnse kunst] zie je Christus, Maria en Johannes de Doper. De insectenwerende stof
N,N-di-ethyl-meta-tolueenamide noemen we meestal DEET. De DéFI is de Démocrate Fédéraliste Indépendant (een Belgische politieke partij). De functie y = x² + 3 is definiet [altijd] positief. Een degoe is een struikrat. De blue monday (meest depressieve dag van het jaar) valt in januari, de Black Friday valt in november (4e (sic!) donderdag + dagen eromheen): retailbedrijven (winkels, internet) lokken particuliere klanten met koopjes. Een retard [rie-tahrt] is een achterlijk iemand.

4. Een délai [èh] is de uitstel van een termijn. De Deltametropool omvat de Randstad, Almere, Amersfoort en de regio Dordrecht. Het Deltaplan leidde tot de Deltawerken. Dat is een mooie deltoïdeafbeelding [baan van punt op een cirkel, die in een grotere cirkel rolt]! Ik kom demee, temet [aanstonds]. Een dementi is een loochening of logenstraffing. Is dat nou dementia senilis of praesenilis [dementie, in ouderdom c.q. in de jeugd al]? En relief is in reliëf. Je hebt vlakreliëf (bas-reliëf, laagreliëf, relief en bas), demi-reliëf (halfreliëf) en haut-reliëf (hoogreliëf). In de VS zijn de democraten en de republikeinen de leden van de Democratische en de Republikeinse Partij. Demulgeren is
de-emulgeren [emulsie: dispersie van een vloeistof in een andere vloeistof]. Hoelang kennen we de denisovamens [uitgestorven mensensoort, die in Siberië en Zuidoost-Azië leefde – bv. in de Denisagrot] eigenlijk al? Hoe lang is deze tunnel? Er zijn denk- en doemensen. Is dat geen lekker dennennaaldenbedje? Vooral de [ee] nocte [uh] [‘s nachts] leeft hij op. De [ee] novo [opnieuw] zat hij daar dente superbo [met lange tanden]. Met Gods gunst (D.F. = Deo favente), annuente Deo, Deo annuente, favente Deo. Uit dépit, geërgerd, droop hij af. Als x tot de derde zeventwintigduizend is, is x dertig [30 x 30 x 30 = 27.000]. MKD is de denar (Noord-Macedonië).

5. Een derdepart is een derde deel. (De) rigore juris is naar de gestrengheid der wet. Dat kledingvoorschrift is de rigueur (dwingend, verplicht). Der jüdische Selbsthass is de haat van de Joden jegens zichzelf. Die luie lui zitten op derlui (d’r lui) achterste. Zij volgt alle derniers cris [laatste modesnufjes]. De dershane [dèhrs-haa-nèh] is de collegezaal van een medresse [madrasse, moskeeschool]. De meestercrimineel werd overgeplaatst naar de ebi [extra beveiligde inrichting] in Vught. Naast het hbo [hoger beroepsonderwijs] komt nu ook het wo [wetenschappelijk onderwijs] in actie. De sms-uitdrukking [short message service] OMG betekent: oh my God. Die desaveu
[dee-zaa-veu] (loochening, ontkenning) was voor hem een déjà vuutje [iets, al eerder meegemaakt of gezien]. Trieste tocht, die nederdaling ter helle: descensus ad inferos (dee-sjèhn-zoes-aht-ihn-fee-rohs). Al die bombarie [lawaai, rumoer, ophef] is des Guten zuviel (te veel – de trop – van het goede – een teveel aan goeds). Duidelijk werd die uitleg in orakeltaal (de/ex tripode dictum) niet echt. Die zege was een deugddoener [ww. deugd doen]. Een supraporte [sopraporte] is een deurstuk (erboven).

6. Aan dovemans deur is geen dovemansgesprek voor dovemansoren mogelijk. Diacetonalcohol is 4-hydroxy-4-methyl-2-pentanon. De discussie had veel weg van een dialogue de sourds [partijen die elkaar in feite negeren]. De Diamanten Film wordt (in NL) bij (na) één miljoen bioscoopbezoekers uitgereikt. Wat is diamantboort? Poeder om te slijpen/polijsten. Een diamantfazant is een ladyamherstfazant. In ‘(het) dichtbij wonen’ en ‘(de) dichtbije geluiden’ is er wel degelijk sprake van een bnw. De behoeftige werd afgescheept met dicta docta pro datis (wijze woorden in plaats van gaven). Op het houtenjassenpark [begraafplaats] heerste die Ruhe eines Kirchhofs. O ja, voor ’dierendag’ mag je ook ‘Werelddierendag’ schrijven. De verdomde plicht, dat is die verdammte Pflicht. Spijers zijn (ge)dijers [kinderen die spugen, groeien het snelst]. Met een dijketting [etting = recht van beweiding] kun je niets vastmaken. Zogezegd, als het ware is q.d.: quasi dictum, quasi dicat. Met dica* alleen dicarbonzuur en dicatalectisch [van verzen: waaraan in het midden en op het einde een (vers)voet ontbreekt]. Dus verder bijvoorbeeld dikastocratie = rechtersstaat. Hij heeft me al dikkels (dikkes – regionaal: dikwijls) beledigd.

7. Dikkendensie is kouwe drukte of ophef (van decadentie?) De DIN is de Deutsche Industrie-Norm (bij papier: DIN-formaat). De AND is de Andorrese peseta. Een noumenon [idee buiten de werkelijkheid, Plato] is een soort Ding an sich [an sich = op zichzelf beschouwd]. Een dinghy is een rubberbootje. Een lens met een sterkte van +1 (D, dioptrie, eenheid: m^-1) heeft een brandpuntsafstand (f) van 1 m, bij 2 D hoort f = 0,5 m. De sterkte wordt aangeduid met S en S = 1/f, waarbij f de brandpuntsafstand in meters is. Bij een dipdye worden alleen de uiteinden van de haren gekleurd. Het dip&go is (contactloos) betalen zonder pincode (met pincode + insteken heet dippen!). Een brave dirk is een brave hendrik een dirty harry (rouwdouw) kan gemakkelijk een dirtymindinstelling [dirty mind, wel: dirty-minded!] hebben. De DIRV is de Derde Industriële Revolutie in Vlaanderen. Ik zag een leuk discfilmpje [fotografie: platte cirkelvormige schijf waarin een reeks losse filmbeeldjes is aangebracht] en daarna zette ik mijn discman (draagbare cd-speler met koptelefoon) op. Discitis is een ontsteking aan je discus (tussenwervelschijf = tussen opeenvolgende wervels – daaraan is discopathie – aandoening, bv. bij hernia – mogelijk). Disconteren [een wissel voor vervaltijd te gelde maken] is escompteren [idem].

8. De bmd is de brede maatschappelijke discussie. Het DPS is het disfunctioneleperceptiesyndroom. Een dishdasha is een Arabisch mannengewaad. Pas op voor het dislokeren van je enkel. Disliken is vind-ik-niet-leuken. Wat dispar vulgo [juist afwijkend van de grote hoop] is, kun je niet op de grote hoop gooien. De schrijver gebruikte de romantechniek distanzstellung [gebruik gefingeerde namen, etc.]. Een disulfidenbrug is een -S-S-brug. De (golf)club [voorwerp] sloeg de divot [graszode] los. In Dixieland [zuidelijke staten VS] ging een van de dixiecraten [democraten van de Democratische Partij – vs. Republikeinse Partij] op de dixi [mobiel toilet], Rein dixit [heeft dat gezegd]. Wat heeft hij een rare dj-booth [meubel met de apparatuur van de dj, diskjockey]! Djizja is protectiegeld van dhimmi’s
[niet-moslim]. In dobson(eenheden ) druk je het ozongehalte van de atmosfeer uit. De Italiaanse wijnkwaliteitsaanduidingen zijn: D.O.C. = denominazione d’origine controllata en D.O.C.G. = denominazione di origine controllata e garantita (de 4 hoofdletters VD lijken fout – 2023 nog steeds). Docimasie is een zeker scheikundig onderzoek [van mineralen, m.n. ertsen].