3364 Dictee woensdag 19-07-2023 (1) – mag je niet missen! – dictee Dictee van de dag (1004) √ x

Dictee – dictees [3364]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee december 2018 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1004)

Oefendictee december 2018 (3)

1. Fascesrecueil [bijlbundel + verzameling] is een beetje vreemde samenstelling. Is het rendez-vous [afspraak, (plaats van) bijeenkomst] de chiquige [chique] uitvoering van een rendez-moi [diefstal door wisseltruc]? Nee, dus. Je te(r) ruste leggen (begeven) kun je vaker doen, je hoofd te(r) rust(e) [4x] leggen maar eenmaal [één keer]. Voorhanden waren een sachari- [suikergehalte, bv. die van Soleil] en calorimeter [warmte]. Lijdt die savante [geleerde] savante [blauwkous] nou echt aan het savantsyndroom [autisme + bepaalde grote begaafdheid]? Per pedes apostolorum [lopend], met de apostelpaarden [idem], gingen we op weg naar de sedes apostolicum, de Heilige Stoel. Een sylvester [stijlentrekker] die op silvesteravond [oudejaar] moet werken: das war einmal [iets aangenaams – hier on- ? – uit het verleden dat niet meer terug zal keren]. SIMM's zijn single in-line memory modules. Toen ze de grootslempartij [groot slem - grandslampartij - grand slam ,grand-prixwedstrijd - grand prix] gewonnen hadden, volgde een ware slemppartij [schranspartij]. Op het congres heb ik veel gesocialized [informeel contact op conferenties en congressen]. Snapt u het nog: hij legde een sudanknoop in het soedanrode touw. Ten langen leste volgde het ten laste leggen. De yakuza [Japanse georganiseerde misdaad] werd opgepakt: ze zaten in hun jacuzzi's [bubbelbad].

2. Gooi die bayem [spinazie] maar in de majem [water]. Mezze (mv.) zijn in de Midden-Oosterse keuken kleine hapjes die als tussendoortje, als voor- of bijgerecht of complete maaltijd worden gegeten. De indycar [zeker type raceauto] is naar Indianapolis genoemd. De intrigant was erg exigeant [veeleisend]. Vroeger werkte hij in een smidsstal. Hij verdient evenveel als zijn vrouw, maar meer dan zijn zoon. Het is even ver naar A als naar B, maar verder dan naar C. Het is mij even veel (om het even, onverschillig). Uit het boek dat hij las, giste hij dat het toen in die stad behoorlijk gistte. In een huis clos bevind je je met anderen in een helse ruimte, waaruit je niet kunt ontsnappen. Overigens: Huis Clos was een toneelstuk van Sartre (1945); daaruit kent VD ook de uitdrukking ''L'enfer, c'est les Autres'' [De hel, dat zijn de anderen - A alleen in citaat, anders a]. Zij komen uit een grote Koïsche [van eiland Kos] familie. Turken zijn verzot op köfte [Turks gerecht van gebakken (lams)gehaktballetjes met kruiden].

3. Annie is het buurmeisje van Karel. De totemnaam [bij scouting] van koning Boudewijn was Trouwe Eland. De bijnaam voor de jonge koning Boudewijn in Congo was Bwana Kitoko [lett.: mooie heer]. De
kou(de)-inval viel vroeg in dat jaar. Meerdere kouroi (enkelvoud: kouros) en dito korai (enkelvoud: korè) vullen elkaar goed aan [naakte mannen- resp. geklede vrouwenfiguur]. Piet de Visser is Kreeft en Piet Kreeft is visser. Annie en Karel zijn Tweelingen. Wij zijn anti racisme [en dus antiracisten]. Een blanco accept is een blancet [s] en een blanco volmacht, blanc-seign, is een blanket. Hij is met de noorderzon vertrokken en dus met farao's bokken weggegaan. De Blasiuszegen (tegen keelaandoeningen) ontvang je op 3 februari. Het spul van Blanus trof je op de kermis aan. Chic (sjiek) de friemel (friebel) is de aanduiding van iets dat nepchic is zoals dat nepchique [zeg maar: chiquige] voorwerp daar. Een choker(collier) [kohl-jee] is een nauwsluitende halsketting. Een choker [ww. choken] is ook nog een sporter die 'dichtslaat' als hij een wedstrijd dreigt te winnen en verder een ascot [choker] = een (zijden) sjaaltje in de open boord van een overhemd. In de plaats Ascot zijn de jaarlijkse paardenrennen.

4. Een politicus, in gesprek met de media, is getraind in het répondre en Normand: een ontwijkend antwoord geven. De constante van Boltzmann [in joule per kelvin, J/K] wordt weergegeven door k en die van Planck door h [in joule per hertz, J/Hz]. In de r.-k. kerk is de vierde zondag van advent rorate (coeli) (ook: vroegmis in de advent). De introïtus voor die zondag is 'Rorate coeli desuper' [Dauwt, hemelen, uit den hoge – archaïsch]. NB: coeliakie is een ongeneeslijke stofwisselingsziekte, veroorzaakt door een glutenintolerantie. Het meervoud van missa brevis [korte mis] is missae breves [dat niet in VD], het meervoud van missa solemnis is missae solemnes [dat niet in VD]. Wikipedia noemt ook nog de missa longa [mv. missae longae]. Allerwegen bekend zijn is volitare per ora virum [lett.: op aller lippen zwevend]. Een sororaat is een zusterhuwelijk [getrouwde man heeft ook rechten op jongere zussen van eega].

5. Een scala caeli is een jakobsladder (trap of ladder naar de hemel). Hij wilde niet over de brug komen, want hij leed aan gefyrofobie [brugvrees]. Hij kan goed jeu-de-boulen, hij beheerst het
jeu-de-boulesspel [jeu de boules] (tot) in de (fijnste) puntjes. Op Sicilië is de nuraghenbouw [nuraghe: rond bouwsel] veelvoorkomend. Ze zeggen dat ze hun boterhammen wel op kunnen, maar hun geluk niet op kunnen. Op het woord 'cajon' wordt nu veel minder nadruk gelegd dan voorheen [voorheen cajón]. VD is 'om': chakchouka'= 'shakshuka' (groenteomelet, identiek – niet voor dictees, zelfde uitspraak). Dat is ondenkbaar en dus niet peizelijk = denkbaar. Als je twijfelt, het is 'gij die loopt' [niet: loop] en dus ook 'gij die wilt'. VD hanteert de vaste uitdrukking 'pais en vree', het Liedboek [voorheen: 'voor de kerken', uitgave: PKN] hanteert 'peis en vreê'. Zowel GB als VD kent de woorden 'pasgeboren' en 'nieuwgeboren'.

6. Zomaar, VD op *aaa* [selectie – zelfs iets met *aaaa* – blokcopolymeer = chemie: polymeer waarvan de moleculen uit secties van homopolymeren bestaan … -A-A-A-A-B-B-B-A-A-A- …]: AAA (triple A), java-aap, media-aandacht, DNA-, RNA- en MRSA-aanpak ***, contra-aanval, na-aapgedrag, na-aapster, terra-nigra-aardewerk, terra-sigillata-aardewerk en genormeerde valuta-aanduiding. Op *bbb*: bbb-training [buik, billen, benen] en KBBB [Koninklijke Belgische Basketbalbond en Koninklijke Belgische Biljartbond]. *ccc*: in de chemie betekent allenyl- als voorvoegsel dat organische moleculen de groep H₂C=C=CH- bevatten en 'gecumuleerd' betekent: dubbele bindingen tussen ten minste drie opeenvolgende koolstofatomen zoals in alleen, H₂C=C=CH₂. Latijn d.d.d. betekent: do, dico, dedico = ik geef (het), wijd (het), draag (het) op aan en DDD (bnw.) = van cd's: digitaal opgenomen, digitaal gemixt, digitaal op de cd-master [compact disc] vastgelegd. *eeee*: zee-eend. twee-eenheid, gve = grootvee-eenheid, ze wil dat hij mee-eet; bekend is ook de zeeduiker of wigstaart, de zwarte zee-eend (!). *eee* [veel, kleine selectie]: cetaceeën (walvis) en bobsleeën.

*** DNA = deoxyribonucleic acid (GB, VD), desoxyribonucleïnezuur (VD)

*** RNA = ribonucleic acid (VD), geen uitgeschreven vorm (GB)

*** MRSA(-bacterie) = methicillineresistente Staphylococcus
aureus-bacterie

7. Verder: halve-eeuwfeest, hoezeeën, twee-eiig, Breeënaar, Heverleeënaar, Oud-Heverleeënaar(! al – ) [New Yorker],
twee-euromunt, levée en masse [massamobilisatie], IEEE = Institute of Electrical and Electronics Engineers, peeën = plagen, tweeënhalf, tweeërhande, tweeërlei, poe-ee, tweeënzestig,  tamme-eendenborst, zonne-eest, twee-en-een-halve-centstuk en Zuidzee-eiland. *fff*: fff = fortississimo [muziek], zo luid mogelijk en tiff = (internet) tagged image file format (beeldbestand in TIFF-formaat = de standaard). *ggg*: niks! *hhh*: nop(pes). *iii*: Louis XIII, socii individui = onafscheidelijke genoten en wiiitis [krijg je bij Wii, het wiiën]. *jjj*: nada. *kkk*: KKK = Ku Klux Klan 2025. *lll*: de VBSL is de Vlaamse Baseball- en Softballliga. *mmm*: heerlijk, verrukkelijk – of uitdrukken van twijfel. *nnn*: niente. *ooo*: een peroxyzuur is in de anorganische chemie een zuur dat de groep -C(=O)-OOH bevat (bv. peroxymierenzuur). *ppp*: pianississimo, uiterst zacht, PPP = Triple P = people, planet, profit, p.p.p.d. = per persoon per dag (met m: maand, met n: nacht, met w: week) en PPPS = postpostpostscriptum (naschrift na ...).

8. Verder: (een hele mooie!) het appprotocol. *qqq*: zero. *rrr*: rrrt = geluid van een rollende val. *sss* (altijd interessant): businessschool, crossselling, economyclasssyndroom [vliegtuigtrombose + n/s],
KISS-syndroom ***, Ordnung muss sein, SSSR = (historisch) Sojoez Sovjetskich Sotsialistitsjeskich Respoeblik = Unie van Socialistische Sovjetrepublieken (Sovjet-Unie, USSR), stresssituatie, stresssymptoom, stresssensatie, welnessspecialist, stressstijging, PTSS = posttraumatische stressstoornis [veteranensyndroom] en TSS = tibialestresssyndroom (scheenbeen). *ttt*: o.t.t.t. = onvoltooid tegenwoordige toekomende tijd (en v.t.t.t = voltooid). Ze zullen het wel als een haas veranderen nu, maar kijk eens (oVD) bij de lemma's 'kwetsbaar' (1, 1e stip) en 'dampwinkel' ... (:-)). 2023: geen idee meer … waar dit toen op sloeg ...

*** KISS = Kopfgelenk Induzierte Symmetrie Störungen

*** KIDD = Kopfgelenk Induzierte Dyspraxie und Dysgnosie (tot 2 jaar)

9. *uuu*: Uuu = unununium (Uuu, element 111, thans röntgenium
= Rg). *vvv*: VVV (NL: Vereniging voor Vreemdelingenverkeer) en
VVV-bediende, AVV/VVK = Alles voor Vlaanderen/Vlaanderen voor Kristus (leus van de Vlaams-nationalistische beweging), IVVV = Internationaal Verbond van Vrije Vakverenigingen [vergelijk WVV = Wereldvakverbond, communistisch georiënteerd], v.v.v. = Latijn: veni, vidi, vici = ik kwam, ik zag, ik overwon (bericht van Caesar aan de Senaat in 47 v.Chr. = v.C.) – ook (op documenten): voor vernietiging vatbaar. *www*: www = world wide web. *xxx*: XXXL = extra extra extra large [en S = small] en xxx = de seksextensie op internet. *zzz*: jazzzanger, etc. Ook nog: zzz = zeer zeldzaam (bij verzamelaars) en zzz als zoemgeluid van bijen.

 

 

3363 Dictee dinsdag 18-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1003) √ x

Dictee – dictees [3363]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee december 2018 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1003)

Oefendictee december 2018 (2)

1. De Gijs-oom (vroegere naam van Hollanders voor Portugezen – zeg maar: Oom Kool = sukkel) ging naar de janoom (Ome Jan, lommerd). Een kaïd is een commandant of bolleboos. Een goudenmedaillewinnaar is een primus omnium, de eerste van allen, over meer wedstrijden gezien: een van de eersten de besten. ROM's zijn read-only memory's (Engels! – NL memories = verhandeling). Op rozenzondag wijdt de paus de gouden roos. Een chanson de geste is een Oudfrans(!) heldendicht. Met defenestratie wordt
uit-het-raam-gooierij [uit het raam gooien] bedoeld. Zij was een heuse en religieuze religieuze. Een delirium tremens [delier, delirante toestand] krijg je van (stoppen met) alcohol drinken. Een truqueuse is een kunstvervalsster [m: truqueur]. Een stripteuse is gewoon een stripteaseuse. De audicien [audioloog] was op audiëntie [verleende ontvangst door hooggeplaatst persoon]. Bij dikke mannen mag je een garibaldi [hoed] wel een rondeherenhoed noemen.

2. Weer wat geleerd: 'vuilmaken' is altijd één woord en 'ndrangheta en 'ndranghetist spreek je echt met 'ee' uit en niet met 'ə'. Bij lan(d)sknecht moet ik altijd denken aan het kaartspel lansquenet. Ook de peronisten (Perón) hadden wel pyrronistische buien (Pyrrho – twijfel aan alles om de waarheid te vinden). Een peace with honour [vrede met behoud van eer] overeenkomen, is dat een piece of cake [peulenschil]? In Amerika heten blanke aartsconservatieven (met rode nekken) rednecks. Snap je het nog: chemisch element 111 [vroeger: unununium Uuu] heet röntgenium [Rg], de ontdekker van de röntgenstraling heet Röntgen en de eenheid van straling is de röntgen (R) [nergens meer: roentg... !]. Spreek dat maar eens goed uit: sabayon, zabaione en zabaglione [crème van eierdooiers, etc.]! Je vindt net zo iets bij scagliola (imitatiemarmer – skah-lie-joo-laa). Is deze safesexcampagne [safe sex] wel effectief? Bij het schnabbelen snabbelde [ook: snabberde – snateren] hij – het moet gezegd worden: na wat schnaps [VD ook: snaps!] – het uit. Kun je een schnitzel – pure theorie – verstoppen in snitsel? Mogelijk. Een Savooiaard komt uit Savoie en eet graag een of meer saucisses de Boulogne [dikke gerookte worst in dunne schijfjes op het brood]. Een Siënees [NL – ie-jee] komt uit Siena [It. – sjèh].

3. In mijn sturm-und-drangperiode heb ik ooit een lit(t)eratuurles [doe in dictee 1 t!] gehad over de Sturm und Drangperiode. Toedeledokie, dat is echt niet okidoki! Maanden de ouderen met 'tuttut', de kinderen [sommige in hun tutuutje] reageerden met 'tuuttuut'. Ze reisden per trans-Atlantische transatlantieker [oceaanstomer]. Als je wiit met een Wii, kun je wiiitis krijgen. Met *aën in GB: iaën, ohaën, teaën, yogaën, salsaën, saunaën, zumbaën en highteaën, in VD verder niets. Gezocht op *tjo*: abat-jour (bovenlicht), betjoecht (ook: betjoekt = slim, geslepen, leep), katjoesja(raket), ketjoe (Indië: roversbende – als ze plunderen, is dat een ketjoepartij), ketjoeboeng(olie) (plant), kontjongetje [wordt anaal misbruikt], krontjong (gitaar of Indonesische muziek), lichtjoon (joon = drijvend tonnetje, met lantaarn), matjok
(SR: op mahjong lijkend Chinees spel), ariërverklaring (niet-Joodverklaring), petjol (zekere spade) en petjoe (Indië: kleurling, lage komaf).

4. Verder: petjoh (= petjok, indotaal), rentjong (steekmes of zeker schrift), rotjong(en), saletjonker (modegek), Sint-Joostenaar (uit
Sint-Joost-ten-Node), Sint-Joris(dag), Sint-George, snotjoch (telt niet mee), taotjo [tau-tsjoh – pasta van sojabonen], uitjouwen,
aspirant-journalist, landmachtjob, straatjongensstreek, uitjoelen, tjaptjoi (Chinees gerecht), tjoeken (geluid varende motorboot nabootsen), tjoel (visnet), tjoeketjoeke (klanknabootsing), tjoekvisje (tinnen visje met haken, als aas), tjoempen (met een plomp – klanknabootsing – vallen of verzuipen), tjoepen (flitsen), tjok (nabootsing van een kort, stotend vogelgeluid, vooral dat van de wijfjesvink – ww. tjokken), tjokvol, tjolen (dolen, rondzwerven), tjomme (tevergeefs, voor tjomme = voor niets, gratis), tjompen = springen (overboord), tjonge = tjonges = tjongen, tjopvol (= tjokvol), tjot (Indië, soldatentaal: heuvel), tjost (riddergevecht te paard), tjotter (vaartuig), tjotteren (vogelgeluid nadoen), voor tjoema [niets, (te)vergeefs] en zwartjoekel [beledigend].

5. Hij liet zich door zijn maîtresse maitriseren [bemeesteren]. Een manihotje is een kleine heester. Hij dronk mastiek, een witte sterkedrank [GB ook los] uit Albanië, bij de toelichting zien we ook vier synoniemen van een harssoort: mastik, mastiek, mastix en lantisk. Voorlopig zit hij in een vwo-klas [havoklas]. De vwo'er kon logeren bij die Osloër. Zij spelen [muziek] alleen maar middle of the road [gemakkelijk in het gehoor liggende popmuziek]. Mijn mega-eega was weer behoorlijk minauderend [behaagziek, preuts koketterend] bezig: ik leek wel een warme douche te krijgen. Wist je dat BC staat voor 'before Christ'? 'Studentikoziteit' is toch wel een bijzonder woord [vgl. burschikositeit]. Een vierdeursauto is een 4 deursauto (net zoals
24 uursbereikbaarheid). Olla podrida is een 1 pansgerecht (eenpansgerecht). Sommige oudkatholieken (en ook veel
vrij-katholieken) zweren bij oud bruin tijdens oud en nieuw, met name op het nieuwjaarsfeest, Nieuwjaar dus. Gebruik je tegen gifgas nu oxim of orvietaan? Vooral het eerste! Met panache [zwier, bravoure] pakte hij zijn panaché [mixdrankje], maar dat was geen panacee oftewel middel tegen alle kwalen, op. Als pfeifferlijder sta je een aantal weken buiten spel.

6. Hij gaf zijn paramour [geliefde, minnares] – ver oir van Madame de Pompadour – een pompadoeren sjaal/shawl cadeau. Waarom schrijven we 'financieel' en 'bedoeïenen' zo? Let goed op: als er vanaf de i en inclusief die i drie of meer klinkertekens staan, schrijven we geen trema, anders wel! Er worden nu geen alt-A-hypotheken [niet onderbouwd met inkomen en vermogen] meer aangeboden. In de plantkunde is het aar, aren, bij de mens aâr, aâren [aderen]. Vroeger gebeurde het echt: de heer ontmaagdt de bruid. Het amoed [lessenaar voorganger – mv. amoedim] staat voor in de synagoge. In BE dragen 'ze' een burgemeesterssjerp. Er was weinig egard (ontzag) voor leeftijd of geslacht. De keizer werd met veel egards [bewijs van achting] ontvangen. Dat staat nog niet in de woordenboeken: gelehesjesprotest [2019 wel: gele hesjes - 2023 niet meer]. Mijn neef is een nicht [homo]. Is iedereen het met deze schrijfwijze eens: 50 plusgezelschap
(50+-gezelschap, vijftigplusgezelschap) en 50-plusser (50+'er, vijftigplusser)? Hij is zich een apenhoedje geschrokken [het apelazarus dus].

7. Overigens: het kan zijn dat een chirurg ontmaagt. Hij was de promiscueste van de drie. Spellingtechnisch wel leuk: crohn is een chronische darmziekte. Het valt me op dat de apostolische (kerk)vaders gedegradeerd zijn (hoezo, Rein? – kleine letters ... a v): het lijkt de geplutode [in rang of functie verlagen] Pluto [vroeger: planeet, nu dwergplaneet] wel. De meeste dicteeërs vinden 'pogrom' en 'procrustesbed' gewoon moeilijk te schrijven woorden. Noem hiervoor eens wat pre's, één preetje is ook al goed. Wie in het Latijn denkt, schrijft: de post-coitumdepressie was zo hevig dat er uiteindelijk een post-mortemonderzoek moest plaatsvinden. Een Nederlandstalige zou zeggen: de postcoïtumdepressie was zo hevig, dat er uiteindelijk een postmortaal onderzoek moest plaatsvinden. GB, VD:
prijs-kwaliteit(s)verhouding. Bij prognostiek hoort prognosticeren of pronostikeren [voorspellen]. Wil je beide porte-brisées sluiten, anders waait de crème brûlée [nagerecht] van tafel ...

8. Een psifactor gaat buiten de ons bekende zintuigen om. Wanneer vond de derde Punische oorlog plaats? Ik put [golf] en heb dus bij de putt geput. We zagen dat hij naaktliep. Wijzelf liepen niet naakt. Een soortig przewalskipaard is een pur sang dito of een dito pur sang. 'Er zat pyurie [etter] in de urine', dat kun je toch niet fout schrijven? Misschien raar, maar die dreumesen waren zijn trouwste pyladessen [metgezel]. Hij heeft heel wat q.q.-functies [qualitate qua]. Zij is een
qu'en-dira-t-onverkoopster, een praatjesmaakster. Een qui nil molitur inepte (die niets ondoordachts op touw zet) zul je bij de vrijbuiters niet vinden. Ik citeer jouw quoteje [citaat], dat de quotetjes [quota] niet worden verhoogd. Het quart d'heure de Rabelais [onaangenaam ogenblik] is beslist iets anders dan de 15 minutes of fame ... [moment van roem]. Raakschieten bij voetbal levert een raakschot op. Kassian Pieter, heb rachmones [medelijden] met hem. Wat er van de bovenste rachel [smalle plank] kwam, was een lelijke raggel [tegenvaller]. Een tram kan uit de rails lopen, maar een plannetje ook. Trouwens: rail, rails en railtje of railsje. Dat is niet recht doend(e) aan de uitgangspunten.

 

 

3362 Dictee maandag 17-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1002) √ x

Dictee – dictees [3362]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee december 2018 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1002)

Oefendictee december 2018 (1)

1. In BE is de FIV het Fonds voor Industriële Vernieuwing. Bedoel je de fdc van een first day cover [postzegels] of de FDC van een fleur de coin [munt]? Een avg'tje of agv'tje is een maaltijd met aardappelen, vlees en groenten. Een vijfsteek is een 3, 4 en 5-steek [touw om rechte hoek te maken]. Galimatias is coq-à-l'âne [wartaal]. Het Welsh spreken ze in Wales, het Rotwelsch is een vanaf de late middeleeuwen door randgroepen gesproken geheimtaal met elementen van het Jiddisch en de zigeunertalen. Laat een maaier (man) één dag maaien en je weet hoe groot een mad is. De latino-Spaanse mensen spreken Latinospaans [taal]. De doekoe is loesoe: het geld is weg. Dat is echt een grote meneer [hoofdletter dus]: Monsieur Calicot [prototype manufacturiersbediende]. Het leek een apocalyps(e) [ondergang van de wereld, einde der tijden]: nijtend [stoten met hoorns] hoornvee en neiende [hinniken] paarden. Het Bargoense woord voor vrouw is nekeiwe. Ze had iets relaxeds, want ze had gerelaxt. Pokopoko [langzamerhand, Papiaments/o] kwam er een poco [It., muziek, een beetje] schot in.

2. Al anno Domini (A.D.) 1985 trad hij als advocaat pro Deo (P.D.) op. De rouwdouw [rouwdouwer, rauwdouwer] ging flink tekeer. Je zal toch maar een snitsel [pijp kinabast] in je (wiener)schnitzel vinden ... Een weetal kan een jan-weetal of een lijsje-weetal zijn. Zij wordfeudt, wordfeud jij ook? Ik intendeer hier niets bijzonders mee en zeker: no pun intended [de woordspeling is onbedoeld, toevallig]. Pietluttig of putluttig komt van de Bijbelse (persoons)namen Put en Lud [landennamen]. De caduceus is de staf van Mercurius. Bobbies zijn harries [borsten]. Kijk: buffe [buff! – bruingeel] buffs [bruingeel hoen]! Oesies zijn olifantenbegeleiders in Myanmar. Het ico- of eicosaboraan [moleculen, 20 stuks] vind je in de chemie. Een yuzu is een Japanse citrusvrucht. Hij paardt [werken als een paard]: hij moet vaak sappelen. Als iets de pan uit rijst, gaat het de spuigaten uitlopen. Mijn auto is total loss, totaal verloren: ik heb een totallossverklaring, een totaalverlorenverklaring. Een bekende vrome Arabische uitroep is 'bismillah'. VD verwijst daarbij naar 'basmala' = het uitspreken van de woorden 'Bismillahi [in naam van Allah] rahmani rahim', m.n. als formule ter begeleiding van een goede daad.

3. Pistolengoud is zeer zuiver goud van 21 à 22 karaat, waarvan men vroeger de pistolen (oude buitenlandse gouden munt, m.n. de Spaanse kroon en de Franse louis d'or) sloeg. De Ster van het Zuiden en de grote ster van Afrika zijn diamanten. Een para(n)gon is een diamant die meer dan 100 gram (g of gr.), meer dan 50 punten weegt. Een grein is een diamantgewicht, 1/4 karaat of 50 mg (25 punten dus – 1 punt =
2 mg). Karaat: k., kar., krt of kt ... (beletselteken toegevoegd ter verwarring met de punt). Een karater is een steen van één karaat. De samentrekking van adem is aam, die van ader is aâr . Hij zat in Frankrijk, zij in Australië. Hun actes de présence bij de beeldverbinding vielen op. Ab = van: ab hodierna (die) = vanaf heden en ad = naar: ad patres gaan = naar de (voor)vaderen gaan, sterven, overlijden. Ze wilden maar liever ervan af zijn. Wat is het verschil tussen aio's [assistent in opleiding] en aios [arts in opleiding tot specialist]?

4. Gelukkig hebben we niet één beb, maar beide bebben met hun mooie kostuums nog. Ook hebben we niet één bebbe of beppe, maar beide bebben of beppen nog met hun excellente kleedjes. Het is maar een weetje, hoe je een w'tje en een z'je schrijft. Het geschiede de komende tijd dat alles weer normaal wordt. Ayó, hòmber! [Ondertiteling: adieu, kerel!] Een bakru is een bosgeest en een bakra in SR in straattaal een blanke (m.n. een Nederlander). Schrijf balconnetbeha eens met 2 letters minder: balconnet-bh. Een beeltenis is een ruimer begrip dan een beeldenaar. Wat woorden van de 794 [eind 2018 – 2023: 829] met *dt*: avondthee, badtas, breedte, beeldtaal, BDT (taka, munt Bangladesh), bildtstar [aardappel], Rembrandtcanon, Dordtenaar, recordtempo, coldturkeymethode [abrupt afkicken], creutzfeldt-jakobsyndroom [CJD – disease, boviene spongiforme encefalopathie, BSE], darmstadtium (DS, 110, ununnillium, Uun), DDT (dichloordifenyltrichloorethaan, verboden stof), dt-fout, foodtruck, gezindte, halswijdte, handtekenen, hdtv
[high-definition television = hogedefinitietelevisie, GB ook: hd-tv], misdaadtsunami en humboldtien (oxaliet).

5. En ook nog: (zijn) Kronstadt (halen) [twijfelen aan politieke overtuiging] , led-tv [light emitting diode], Zuid-Tirol, Zuid-Turkije, o.d.t. (onder de toonbank), oldtimer, oudtestamentisch, je wordt, pad thai (Thais gerecht), oudtijds, perigordtruffel, reversed take-over, de rondte, sdt. (soldaat), strandtent, uhdtv, handtekenen, vdt. (videlicet: te weten (t.w.), namelijk (nl.)), veldtjakker, vloedtij(!), wildtuin, zaadteelt, zendtijd, zuid- en noordtij. Na het nuttigen van de nodige booze [drank met alcohol] bewerkte hij haar booty [achterwerk] met zijn bootees [laarzen]. Die biná [hert] lustte echt die buní [tonijn] niet. Is die zieke Belg uit dat belse [Belgisch(e)] bels [België] ook nog belgziek [lichtgeraakt, opvliegend]? Die belse belzen uit bels – ze reden op een bels, belg of brabander – zijn typisch bels. Geef mij maar een Bossche bol of moorkop, maar geen berlinerbol of boule de Berlin, of toch maar een engelsebol [GB, VD: Engelse bol]? Het woord 'beaverteen' vertaal je met 'bevertien'. In een BM'etje doe je mee in de BM-klasse, de bergumermeerklasse. Een bodhisattva is nog geen boeddha [uitgesteld om anderen te helpen]. Een tongbreker is: brezjnevdoctrine. Het Caudijnse juk is naar Caudium genoemd.

6. Mosterd na de maaltijd is post bellum auxilium = post festum = met zout komen als het ei op is, vijgen na Pasen, médecine après la mort, een treppenwitz of esprit de l'escalier. Klinkt dat wel samen: een chitarrone [k, luit] en een gitarron [g, gitaar]? De costeriana hebben met (Laurens Janszoon) Coster te maken. De côtes du Rhône is een wijn uit de Drôme. Latijn: do, dico, dedico: ik geef (het), wijd (het) en draag (het) op aan ... De bietenberg opgaan of de mist ingaan is in de problemen (ge)raken; de dieperik in gaan is zinken of figuurlijk ten onder gaan. Kinderen van Bush waren geen bushbaby's. Wartaal is coq-à-l'âne of galimatias. Het onderhuidse stammenprobleem speelde dus in fylenverband. Bij zijn elektronicaonderzoek (elektro-onderzoek) luisterde hij graag naar electro(clash) en electropop (de k in GB en VD lijkt fout – 2023 nog steeds ... 2025 oké: allebei k!).

7. De betekenis had iets ambigu's. Gezocht een vertaalwoordenboek
Rotwelsch-Welsh. Gelukkig zaten er niet meer dan een coups de théâtre (coup de théâtres) in het stuk [alternatief: zat ... niet meer dan één ...]. Ze wedden om crème fouettée [slagroom] op de taart (en crème brûlée – nagerecht – toe) dat niet alle drie de fouettés [ballet, verlengde pirouette] zouden slagen. Op het bedauwde grasveld zou Karel Jan een douw geven. Er is geen verband tussen délai (uitstel) en delayeren (ontlagen). Bij een depositaris geef je iets in depot, bij een dépositaire iets en dépôt. Zal ik je down-under (2 bett. – Australië, schaamstreek) eens flink verwennen? De zwarte prins van de farmacopee [handboek farmacie] is de heroïne, de prins op het witte paard is een droomprins, sprookjesprins of prince charming. Felvechtend behaalde hij de felomstreden overwinning. De sikhs [godsdienst Punjab] houden de fikh [islamitische toepassing wet] niet. Een fideï-commissaris is een fideï-commissair erfgenaam. Die heeft recht op fideï-commis: onvervreemdbaar stam- of familie-erfgoed. Het is een feit dat fijtedalen [dadels] gekonfijt zijn. In haar fermetje [fermette, fermettetje, boerderijtje] geurde het van het eau de toiletteje(!). De filet(s) mignons [biefstuk van de ossenhaas] raken op.

8. Een fisheye is een zekere lens. De schilder wist met pâte [verf] de paté [vlees] – dat komt van pâté de foie gras [ganzenleverpastei] – en de foeyonghai [Chinees gerecht met omelet, etc.] treffend te schilderen. Een foodie [culi, gourmet] vertoont voedisme. In haar gloriëtje [gloriëttetje] [gloriëtte: prieel] was het goed toeven. Het
gooi-en-smijtwerk ging gepaard met veel duw-en-trekwerk 2025. Ze was begiftigd met een gracieuze gratie (gratias, Schepper: dank zij de Heer!). Met gratuite [ongegrond] gratuïteit trad hij ons tegemoet. Met haar haik [sluier voor kleding en hoofd] nam ze plaats in de kaïk [klein open vaartuig]. Ook hipo's [high potentials] kunnen hypo's [te lage bloedsuikerspiegel – hypoglykemie – GB ook c!] krijgen. Nadat de militair gedeboucheerd [een defilé verlaten] was, heeft hij zich op neutraal terrein gedebaucheerd [ontuchtig] misdragen. Jammer: 'rechtbreien' moet nu altijd aaneen! Een reishi is een paddenstoel in de oosterse geneeskunst. Hij reitte de waterplanten [uitdunnen]. Hout houdt van hout. O ja, houdt hout van hout [uit reclameslogan houthandel]?

 

 

3361 Dictee zondag 16-07-2023 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 267 RL √ x

Dictee – dictees [3361]

Wekelijkse dicteetest 267 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 767

1. De ………….. is zo genoemd naar ………………..

a. breugelkermis                             Pieter Bruegel

b. breugelkermis                             Pieter Breugel

c. bruegelkermis                             Pieter Bruegel

2. Het …………… was in ……………. verpakt.

a. brocatello                              brocatel

b. broccatello                            brocatel

c. broccatello                            broccatel

3. De ……………….. ging onderuit op het …………...

a. atletiekcrag                                  crag

b. atletiekcrack                                crack

c. atletiekcrack                                crag

4. Hij zat met zijn ………… nog aan in een ………...

a. coturnen                                    brougham

b. coturnen                                    browham

c. cothurnen                                  brougham

5. Een ………….. is gewoon een ……………...

a. Brownbeweging                           brownse beweging

b. brownbeweging                           brownse beweging

c. Brownbeweging                           Brownse beweging

6. ………….. is geen …………………..

a. Bruinharthout                                     hardhout

b. Bruinhardhout                                    hardhout

c. Bruinharthout                                      harthout

7. Het …………… viel tussen de ……………..

a. amarilletje                                   amaryllissen

b. amarilletje                                   amarillissen

c. amarylletje                                  amaryllissen

8. Ook ………….. vindt men wel ..….....…..

a. down-under                               down-towns

b. down-under                               downtowns

c. downunder                                 downtowns

9. Hij had een ………… van .…......… voedsel.

a. degout                                        de haut gout

b. degoût                                        de haut goût

c. degout                                        de haut goût

10. Kun je zo’n …………. ook …………...?

a. houtje-touwtjejas                          grouten

b. houtje-toutjejas                             grauten

c. houwtje-touwtjejas                        grouten

 

Oplossingen [267]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [267]

1a 2b 3c 4c 5b 6a 7a 8b 9c 10a

Contact: leentfaarrein@gmail.com

 

3360 Dictee zondag 16-07-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (1001) √ x

Dictee – dictees [3360]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee nov 2018 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (1001)

Oefendictee nov 2018 (1)

1. Taaladvies meldt het volgende: correct zijn: 24-uursdienst, 24-uurs dienst, 24 uursdienst en 24-karaatsgoud, 24-karaats goud, 24 karaatsgoud. Het werd administratiefrechtelijk door een administratief medewerker afgedaan. Je weet het: à bout portant is gewoon à
brûle-pourpoint, op de man af. Een CUV is een crossover utility vehicle (SUV voor in de stad – sport(s) utility vehicle in VD/GB en ook wel in toelichting suv). Wanehout is van een boom uit de laurierfamilie. In het gevluchte amagezelschap [alleenstaande minderjarige asielzoeker] bevond zich een ama, een Japanse parelduikster [een amah is een au pair uit een lagelonenland]. Een Amazigh (mv. Amazighen of Imazighen - dat alleen mv.) zijn Berbers. Je kent het begrip apentrots (die hebben apen die apetrots op zichzelf zijn ...)? Weet je van al die as- en descendenten [stamboom] de des- en ascendanten [teken dierenriem]? De moslim bad om bathmetaal, de Baathpartij verschafte hem dat. Voor hoeveel kyat [uitspraak! – tsjaht] zou hij die in Myanmar [MMK] kunnen verkopen? Ik kreeg eggs benedict [gepocheerde eieren] op mijn toast. Het betelpeper is sirih [genot(s)middel – VD zonder, GB ook + s]. Zij wilde altijd al boeddholoog worden.

2. Hij was bouquiniste, zij ook bouquiniste [2 x e niet uitspreken]. In een cañon [dat alleen in VD] of canyon klinken canons soms eblouissant [schitterend, betoverend], zeg maar goëtisch [toverkrachtig]. Er lag heel wat chappe [zijde] op de chape [BE – ondervloer, slijtlaag – uitspraak beide: sjahp]. Hij lijdt aan galblaasontsteking, cholecystitis. Recta prava facere: recht praten wat krom is. Die zanger treedt vaak als falset (fausset – hoog register van de stem) op. Je hebt nu al twee faux pas [misstap - zelfde enkelvoud] begaan! Was dat trouwens bij het schrijven van 'faute de mieux', 'faute d'argent' en 'faute de combattants'? Hij dronk een farootje [faro: bier]. Leg het verschil uit tussen far- en nearshoren [werkzaamheden verplaatsen naar een nabijgelegen of ver land]. De PVV [Partij voor de Vrijheid – NL] van Wilders schrijft 'de-islamiseren' fout: treurig! Een Fiat 500 wordt een wegluis genoemd. Ik kreeg kostbare cadeaus: een FDC-munt [fleur de coin] en een gestempelde fdc [first day cover]. We doen er een fourreetje bij, nou, vooruit, drie fourrés [koekje] dan. Hij heeft nog geen framepje [kegelen; tennis: gamepje] gewonnen.

3. Een spreekwoord luidt: dat is een voer hooi, zei Jorden [type van een onnozele, domme jongen], en het was een wagen vol stro. Kwantiseren is uitdrukken in quanten [fysica]. Hij gaf blijk van een gratuite [ongegrond] gratuïteit [ongegrondheid]. November, de wildmaand: geef ons maar een paar biná's [SR: hert]. Eén homo faber, twee homines fabri. Hij 'lijdt' aan hypermnesie: hij heeft een geheugen als een pc. Het is ('s) gebruikers icetijd [ice: een drug] weer. Wat is het verschil tussen ijzer-II- en -III-sulfaat? De zoon des hemels, de keizer van China, regeerde ooit over de zonen van het Hemelse Rijk (het Rijk van het Midden), de Chinezen. Het is heel eenvoudig: je hebt kok-, kap- en kobmeeuwen, maar beslist geen kopmeeuwen [wel correcte samenstelling voor een niet-bestaand begrip, echter wel: zwartkopmeeuwen (:-)]. De kola(boom) levert de kolanoten, voor het gemak wordt de boom ook wel colaplant genoemd; drink er gerust een colaatje, een coca-cola, een cola-pils, een cola-tic, een cola light of een rum-cola bij! En vergeet de whico [whisk(e)y-cola] niet! Heeft hij alcolade [alcoholhoudend geurwater] op tegen de muggen(beten)?

4. Kolanoten? En de cashewnoten [ook: kasjoes] dan? Die komen van de kasjoeboom of acajouboom. Trouwens een vruchtbare boom, want die levert ook het acajou [hout met bruinrode kleur; acajou is ook bnw. = met de kleur van mahoniehout = (bnw.) mahonie], de acajouhars en
-lak. Gratis ezelsbruggetje: labskous = lapkous: de losse letter (= p) ligt tussen die andere twee letters (b s) in ...: nooit meer fout doen, dus. Hou op met dat gelazerstraal! Zo, als Mij^en, kort je maatschappijen af [en maatschappij tot Mij.]. Dat slaat vast op Piet Hein: famam extendere factis = zijn naam door daden groot maken. (Omnibus et) lippis et tonsoribus notum = bekend bij Jan en alleman. Stel dat Jan Wolkers zijn boek Lokum [Turks fruit] genoemd had ... Pas op voor die Beun de Hazen [Beun de Haas, beunhaas]. Ze hebben los-vaste
(los-en-vaste - schrijfwijze dubieus) verkering. Een(!) verdomde louis is het prototype van het verdomde Louistje of Lowietje, ook van (de) verdomde Louis of lamme Louis [er zo bij staan is: beteuterd!]. Zij is haar maagdom allang kwijt. De gaucho's [nomadische veehoeder] dansen meestal de malambo.

5. Die Indiaan zie je alleen met omhoogkijken [sterrenbeeld]. We aten margay [roofdier] en we dronken margaux [zekere medoc]. Een beoefenaar van (een) martial art was martiaal [krijgshaftig, GB, VD] en vertoonde marziale [VD – ook: martiale] trekken. Leg de begrippen milchig en fleisjig eens uit [Jiddisch/j: met melk resp. vlees bereid]. Om spellingdiscussies met GB te vermijden, schrijf ik maar: (midzomer)vollemaan [GB ook: volle maan in toelichting]. Een nymfaeum (mv. nymfaea) is een fontein met waterleiding. Je kunt in den Here arbeiden, ook: in de wijngaard des Heren arbeiden. Krijn is in den Here ontslapen (overleden). De grote marene of oostzeehouting lijkt nu bij VD veel kleiner [voorheen: O]. Dit is een verhaal over dummy's, mummies en slummy mummy's (ploetermoeders). Met een mechelaar (munt) kon je een Mechelaar betalen. En op een mecklenburger kon een Mecklenburger rijden. 'Gerechtsschrijver' is een woord met acht medeklinkers achter elkaar (net als 'angstschreeuw'). De meniste kerk is hetzelfde als de menistenkerk.

6. Op 4 oktober 1582 (stilo veteri, stili veteris, st.v., o.s., oude stijl; juliaanse kalender) volgde 15 oktober (stilo novo, stili novi, st.n., n.s., nieuwe stijl; gregoriaanse kalender), zo verordonneerd door paus Gregorius XIII. Dat wist je vast wel: de Maatschappij tot Nut van
't Algemeen wordt afgekort tot de TNv'tA [spreek de letters uit]. Bij een obool [munt] denk je allicht aan Charon [veerman over de Styx, onderwereld] (Charites zijn de drie Gratiën, de drie Bevalligheden, de dochters van Zeus: Euphrosyne, Aglaia en Thalia). Hij klaarde dat in zijn dooie piere eentje [niet: eendje]. Pierewaaien, zwierbollen, komt niet van pier maar van het Russische 'pirovat' [feesten, fuiven]. De en het molecule of molecuul: allebei goed. Hoe moeten de multicultiknuffelaars de multikul [zo noemen de tegenstanders de multiculturele samenleving] bestrijden? Een rancher of ranchero [veeboer] woont op een rancho (ook: ranch – landgoed met paarden- of veeteelt) en wordt qua muziek opgezweept door de ranchera [Mexicaanse muziekstijl]. De rance [rahñ-suh] is trouwens een marmersoort. In raffiakleding [stofnaam] genoot hij van de taffia
[soort rum uit suikerriet] en de ratafia [fijne likeur]. Een sappe(r)degroentje is een (herfst)bergamot [peer].

7. 666 is het getal van het Beest (Satan, de Boze, de Gehoefde – Bijbel, Openbaringen). Hij spreekt Schwyzerdütsch (Zwitserduits, Zwitsers-Duits). Wel subtiel: het jakobskruid is het
sint-jakobskruiskruid. Een andere naam is sint-jakobsbloem en de (sint-)jakobsvlinder leeft daarop. Ook subtiel: de Heilige Salarius =
sint-salarius. Een kodkod is een nachtkat. Je kunt voor Sinterklaas spelen en je kunt napoleon spelen [= nappen!]. Catalonië streeft naar srefidensi (onafhankelijkheid). Citizens' band [aan zendamateurs toegewezen golflengte] schrijf je net zoals ladies' day(s). Hij stotterde (niet): DMMP = dimethylmethylfosfonaat. In de chemie wordt
(S)-2-amino-3-methylbutaanzuur (valine) aangeduid met V of Val. Je moet dat maar van je afzetten. Een munus Apolline dignum, een uitstekend gedicht, letterlijk: een geschenk, Apollo waardig. In de autobus zoemden de buzzwords (buzzwoorden – zoemwoorden, in de mode, vage betekenis) rond. Hoe gaat het? Ça va [alles goed], ik ben momenteel weer toetmem [helemaal] de oude!

8. En o ja, het is wel: een writer's block [geen streepje, uitzondering, wel: een oma's-huis]. We zijn blij met elke voluntaire [vrijwillige] volontair [vrijwilliger]! Veel volumina [mv. van volumen = boekdeel], veel volumen/s [enk. volume = inhoud] aan lettertjes! Is het vooruitgegaan? Nou, echt vooruit gaat het niet meer. Ik wil je graag weerom zien: je moet beslist weeromkomen. Op de (het) widescreen waren een widebody [vliegtuig] en een waringin [wurgvijg] te zien. Nuttige (?) ezelsbrug: een yuccamot [plant] zit nooit op yuca [maniok] … Haar bondscoachschap nam een einde. Namptiseren (= nantiseren) is juridisch [verouderd] bij voorraad [= bij voorbaat] tot zekerheid storten [als waarborg]. Lekker, die zalmmousse! De frase 'also sprach Zarathustra' heeft betrekking op Zarathoestra. Het scheelde niks: (een, één] zes miljoenste lichtjaar. Hoeveel keer zoveel is zes miljoen lichtjaar? Antwoord: een miljoen keer een miljoen, een biljoen, tien tot de twaalfde (10^+12) dus. Hij bekijkt alles graag zwart-wit, maar zweert bij zwart-en-wit (snoepgoed, met salmiak). De afkorting van zwart-wit is, jazeker: z/w [spreek uit: zwart-wit].