Dictee –
dictees [3353]
Vragen en
opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com
Oefendictee
sep 2018 (3), geheel herzien naar situatie 2023
Dictee
van de dag (997)
Oefendictee
sep 2018 (3)
1.
Het woord 'macht' is een 5 letterwoord [vijfletterwoord].
Nadere uitleg 'Wajonger': die spelling [VD]
lijkt tegen de regels, maar Taaladvies zegt: misschien volgt VD het
donorprincipe, de Rijksoverheid schrijft op haar website immers
'Wajonger' ... Met 'wiet' in GB: wiet, alawiet [=
aleviet], wietpas, wietwet,
cinewiets [moet
vast cinewitz zijn, gemeld GB – 2019
gecorrigeerd!], kiwi [vanwege
kiwietje, ook: kiwi-ijs],
wietlamp, wietsaus, wietshop, wiettaxi, belgowiet [GB
– à la
nederwiet], kierewiet [tureluurs,
niet goed wijs, VD ook: kiedewiet],
nederwiet, pierewiet [znw.:
grappenmaker, in z'n blote pierewiet = naakt, bnw.: weg, foetsie],
superwiet, wietfriet, wietkweek, wietlolly, wietlucht, wietplant,
wietteelt, wietteler, staatswiet, wietburger en wietkweker. Verder
nog in VD: bietekwiet (BE:
domkop, dwaas), kapoerewiet
[kapoeres, kapot]
en wie-met-wietje.
2.
Verder: klawieteren = klabetteren (o.a.
snateren), kwiet
(= kwibus),
mediwiet, suskewiet [nabootsing
van zang vink], swiet [kouwe
drukte, zwiert], swietendrank
[Fries, rozijnen],
swietslaan [zwiertslaan,
bluffen, grote meneer uithangen],
wieterik = wietkoker: sufferd, stommeling , wieties = onnozel [ook:
wietstok, tevens: joint], simpel,
boers, wietkot = mobiele coffeeshop [koffieshop],
wietzolder, wietpas, wietolie, soms is er een wiettekort, soms een
wietoverschot! Ook nog: ... ie(t)
wie(t)
waait weg – aftelversje: een, twee, drie: weg en verdomde Louistje
of Lowietje ... [zwarte
schaap, bête noire]. Ik heb geen
stuff meer, nog wel wiet. Ook nog: amnesia (wietsoort
met een hoog THC-gehalte, een soort van haze [heez]),
cannachopper: helikopter voor opsporen wietplantages, condoomblowen
(via ballon),
gemeentewiet, kierem = kierewiet(erig),
nederhasj, pollum (hasjiesj
van in kassen gekweekte nederwiet),
skunk (soort
nederwiet), weed
(wiet,
marihuana) en nogal wiedes.
3.
Twee tweede is één (een
hele).
Die immigrant is langzaamaan aan het verzweedsen in Oost-Zweden. Een
uchi-mata [niet in
wdb.] is een zekere worp bij
judo. Let op: de kantjes aflopen is alles nauwgezet nagaan, de
kantjes ervan af lopen = lijntrekken. Gregorius de Grote (pater
ecclesiae) is een van de
apostolische vaders, net als 6 anderen: Athanasius, Chrysostomus,
Cyprianus, Ambrosius, Augustinus en Hiëronymus. Op mijn to-dolijstje
stond o.a.: het getekende telaatbriefje inleveren. De BES-burger
at een hamburger, maar de niet-kannibale Hamburger
(een niet-kannibaal)
geen BES-burger [Bonaire,
St.-Eustatius & Saba]. De
Deux-aesbijbel is de Bijbel van deux aes. Let op: in SR is een biná
een hert en een buní een tonijn. VD is het
links-links breien
helemaal verleerd! Ze drukte regelmatig bunny's [serveersters]
aan haar bobbies, ook wel harries geheten, niet te verwarren met haar
aalkorf, aars, achterste, achterwerk, bats, batterij, brits, derrière
[zoals in
douairièrederrière], doos,
flikker, gat, gatje, kont(je),
tweede gezicht, hol, reet, kadetje, kanis, kasteel, keskedie,
kaskedie, keuken, krent, kriek, ku, maars, poeper, poffer,
pompernikkel, poort, preut, prot, scheur, taart, toges, tokes, viool,
vot, zitdelen, zitlap of zitvlak.
4.
De Khoikhoivrouwen lijden aan steatopygie [buitengewoon
sterk ontwikkeld vetkussen op het zitvlak].
De islamiet hoopte dat de dhimmi door de shimmy van zijn auto zou
verongelukken. Als je in deshabillé [ook:
en déshabillé] bent, ben je in
nachtkleding. De adh is de aanbevolen
dagelijkse hoeveelheid
en het ADH is het antidiuretisch
hormoon. Subtiel: dominicaan = znw.,
dominicaner en dominicaans = bnw. [GB, VD],
daarom kan in VD dominicanermonnik en
dominicanerorde niet [moet
los, doorgegeven – in 2023 nog niet
oké – VD zou ook net als bij augustijner = bnw. + znw. bij
dominicaner naast bnw. het znw. = dominicaan kunnen toevoegen: dan
wel oké!.]. Het fenylpyrazool,
het pyrazolon en de pyrazoline [dihydroderivaat
van pyrazool] zul je niet
dagelijks tegenkomen.
5.
Een erathem is een chronostratigrafische
entiteit waarin de gesteenten worden ingedeeld die gedurende een
bepaald era zijn geformeerd. Tja, ... Met objecten, aangeduid met FDC
[fleur de
coin],
kun je fdc's
[first
day cover]
kopen en betalen. Met de Italiaanse kreet 'forza' wens je iemand
forsa (kracht)
toe. Als je 'fehlingsreagens' met een
kapitaal schrijft (indachtig
Hermann von Fehling), is dat een
fehlleistung. Dat schrijf je toch niet goed: gauge [geetsj
– uitspraak
gautsj mag
ook!]
is een standaardmaat voor de fijnheid van weefsel (uitgedrukt
in het aantal steken per 1,5 inch of 3,5 cm).
Het parapluutje hield mijn pardessustje
droog. In de (het) orchestra zaten de
koren. Hoe schrijf je tegenwoordig 'kombucha'
(theezwam)?
Juist, zo! Mag je 'jacana' en 'jaçana' [steltloper]
in een dictee gebruiken? Ja, vanwege de
verschillende uitspraak! Bij takfir [ie]
valt een gelovige [ook:
meerderen] bij de islam door de
mand: hij wordt als kafir [kafirs,
kufar] betrapt op zijn koefr
[ongeloof].
Ik ben afwezig (want
naar de jomkipoerviering). Hebben
ze weer gekizzebizd [uitspraak! – anders:
gekissebist]? Dat valt niet mee: een mictie [urinelozing]
op een fixie [doortrapper]!
6.
Wat hebben de Loutere Broeders, wat de Boheemse broeders niet hebben?
Pst, een hoofdletter! Met *monsieur*,
bij GB: monsieur [de
heer, mijnheer, M., Mr] en
croque-monsieur [VD
ook croque], bij VD verder:
monsieur de Paris [de
beul van Frankrijk], monsieur
Jourdain [type van
de rijke burger die als gelijke in de kringen van de adel wil
verkeren en zich daarbij belachelijk maakt],
monsieur Prudhomme = Joseph Prudhomme = het type van de kleinzielige
burgerman, die graag met grote woorden schermt [een
vertrouwensman is een prud'homme!],
vérités de Monsieur de la Palisse zijn
waarheden als een koe [lapalissades]
en Monsieur Calicot is het type van de
opgedirkte manufacturiersbediende. Een croque hawaï (bnw.)
is een tosti (=
croque-monsieur – znw.)
met ananas en een croque-madame [znw.]
is een dito met spiegelei.
7.
Ken je afkortingen: de MRSA-bacterie =
medisch: methicillineresistente
Staphylococcus
aureus-bacterie [VD,
streepje?]
(bacterie
die bestand is tegen verschillende soorten penicilline)
en MRIJ-rund = dubbeldoelkoe [melk,
vlees] die sinds de 19e eeuw in
het gebied tussen Maas, Rijn
en IJssel wordt gefokt. Een nonenakkoord
is een vijfklank die bestaat uit grondtoon [van
toonladder], terts [derde
trap vanaf de grondtoon, deze incl.!],
kwint [idem:
vijfde trap], septime [=
septiem, zevende toon van een octaaf
...] en none [negende
toon van de grondtoon af]. Hij is
op-en-top, op-en-duit, op end' op zijn vader. We waren tenden, op en
tenden, aan het eind van onze krachten. Ze hadden iets relaxeds.
Stuiken doe je bij de steenbakkerij met een peis (even
de grondsteenlaag aanstoten).
Veel kwalen zijn passager [zjee].
Zij bevindt zich medisch gezien in een passagère toestand.
8.
X en P, chi en rho (zijn
de Griekse letters die samen het Christusmonogram vormen):
zie afbeelding boven. Een staurogram is een christelijk symbool dat
de almacht van Jezus verbeeldt (komt
van tau en rho), zie onder:
Het
IChThUS-symbool ziet er trouwens als volgt uit:
(zie boven) Ièsous Christos Theou Huios Sotèr = Jezus Christus,
de zoon van God, (is
onze) redder. [De
H van Huios spreek je niet uit, vandaar de U.]
Wat de afbeelding betreft: het Griekse woord 'ichthus' betekent vis,
vandaar.