3325 Dictee donderdag 22-06-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (977) √

Dictee – dictees [3325]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee februari 2018 (4), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (977)

Oefendictee februari 2018 (4)

1. Hij is gepokt en gemazeld: hij heeft veel meegemaakt en alle ondervinding opgedaan. Zomaar wat oliën: chiliolie, neroliolie (neroli, ook: oranjebloesemolie), patchoeliolie (patchoeli), peterselieolie, salieolie en schalieolie (leisteenolie). Maar er is nog veel meer (olie): Delftse slaolie, plastic folie (plasticfolie)(!), Koninklijke (Olie) [de Koninklijke Nederlandsche Petroleum Maatschappij NV], een KB is een koninklijk besluit [GB, VD], het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut te De Bilt is het KNMI, het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap is het KNAG, het Koninklijk Nederlandsch Instituut (van Wetenschappen enz.), bij verkorting het Instituut = de voorganger van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW), melancholie(!) en machtsmonopolie(!), vetiverolie (parfumerie), uviololie [lijnolie die lange tijd met een kwikdamplamp bestraald is], tallolie [bijproduct bij de fabricage van cellulose uit dennenhout], pyrolyseolie (= bio-olie), provenceolie (uit de Provençaalse Provence), petrolie en peterolie (beide: petroleum), Mongolië(!), makassarolie [pommade, haargroeimiddel], macisolie [uit nootmuskaat], leliënolie en jojobaolie [cosmetische producten].

2. Verder kolie (steengruis + stookolie), hasjolie, haarlemmerolie, eucalyptusolie, foezelolie, djarakpittenolie, dieselolie, catechumenenolie [op Witte Donderdag door een bisschop gewijde olijfolie, die wordt gebruikt voor de zalving van doopleerlingen], canangaolie, avocado-olie, bittereamandelolie, behenolie, bergamotolie, babyolie, absintolie, advocaatolie [uit vrucht advocaatboom], arachide- of arachisolie en alantsolie. Je kunt ergens de pest aan hebben, maar ook de pest (p, pee) inhebben. Harsspiritus is surrogaatterpentijnolie. Hadden we de kajapoetolie (kajapoetiholie) al gehad? Laurierolie is reumatiekolie. Juchtolie is Litouwer balsem. We kennen ook de melisseolie. Een obo is een oil bulk ore carrier: tanker voor het vervoer van ruwe olie, bulkgoederen of erts. Oliehoudend is olie bevattend. Je kunt figuurlijk de bloemetjes buitenzetten (feestvieren), maar ook letterlijk de bloemetjes (in het voorjaar) weer buitenzetten. Slangenolie is massageolie die, vermengd met ketjoeboengolie, tegen reumatiek wordt gebruikt (Engels: snakeoil). Vanilleolie is crème de vanille [vanillelikeur].

3. Ylangylang (de, het) is een etherische olie. Hydro- en biomassa-energie zijn zeer gewild. Honden heten soms Fikkie, Mops of Blom, ezels heten vaak Grauwtje. Ik mag Hans heten als het waar is [het is volstrekt onwaar]. Op een ochtend zullen we wakker worden en allemaal Ali heten (over islamisering, Gerrit Komrij). Dat zal Jaapje heten (dat zal waar zijn). Koeien heten vaak Blaar of Bles. We zullen malkander geen Liezebet heten (niet bedriegen). Met die Graveerstift [sterrenbeeld] kun je niet graveren. Met kanker van de niercel heb je een grawitztumor. Graxresten ontstaan bij bereiding van traan uit walvissen. Hij is greetneuzig [begerig, hebberig] en heeft ook nog een greetoor [nieuwsgierig oor]. Grège is ruwe zijde, greige is een kleur en een greinenbaard is een rozijnenbaard of krentenbaard [impetigo]. Waarvoor dient een g-rekening [geblokkeerde rekening voor sociale premies en loonbelasting]? Amerikaans grenen is pitchpine. De streek om de stedendriehoek Aken-Luik-Maastricht als één cultuurgebied gezien, heet Land zonder grens. Palynologie is pollenkunde.

4. Waar blijft het politiekordon? Buckystralen zijn de de stralen die tussen gewone röntgenstralen en ultraviolet licht in liggen. De twee kekuléstructuren van benzeen vormen een grensstructuur, nou ja ...,
je-weet-wel. Een grex venalium is een kudde huurlingen. Hij heeft zijn naam op de gribbelgrabbel [te grabbel] gegooid. GRID (gay related immune deficiency) was qua naam de voorloper van aids. Je kunt zowel met een griek [homo] als met een Griek [uit G.] naar een griek [Grieks restaurant] alsook een Griek [p.] gaan ... Dat klinkt deftig: ze lijdt aan een griepaal syndroom [is gegripeerd, heeft griep]. We moeten elkaar geen Grietje noemen [niets wijsmaken, dingen bij de naam noemen]. De Gouden Griffel hoort bij het beste kinderboek. Als je een grizzly(-) en een ijsbeer kruist, krijg je een grijsbeer. Dat kan Bruin(tje) – meestal een paard – niet trekken. Grime [popmuziek] is beïnvloed door o.a. hiphop, drum-'n-bass, 2 step [muziek, twostep = dans] en reggae. Een serir is een grindwoestijn. Grisou is mijngas.

5. Hij werd aangeklaagd wegens grober Unfug [verstoring van de rust en orde of aantasting van de eerbaarheid]. Kan dat wel: je voelen groeien? Ierland wordt het Groene Eiland genoemd. Als het even kan, gebruiken we groene-energiebronnen. De geel- en groenhart [beide: bomen] moet je niet door elkaar halen [dooreenhalen]. Deze gro(e)ninger [groenvink, groeninkel] kan vliegen. Een groufie is een groepsselfie. Hij bracht de engelse groet(enis) [Ave Maria = naam gebed]. Ik heb de vis gegromd [schoongemaakt]. Gromoe en -pa pasten op. Het ondiepe gedeelte van de Atlantische Oceaan bewesten het Kanaal wordt de Gronden genoemd. Hij heeft grondkwekwe [een hypotheek] op zijn land. Dat zegt nu eenmaal de Grondwet voor het Koninkrijk der Nederlanden. De peuter was er best groos [grozig – groots] mee. Het Grootboek der nationale schuld [verkorting: Grootboek] moet niet te dik zijn. Hij draagt het Grootkruis van de Nederlandse Leeuw. De vrijmetselaars (maçons) hebben een Provinciaal Grootmeester. De eertijdse Staten van Holland bestonden uit de Edel Grootmogende Heren Staten. Een grootpenitencier [ie] is een penitentiaris (hoofd van de penitentiarie = hoogste kerkelijk gerechtshof dat in gewetenszaken uitspraak doet in geval van zonden waarvan de absolutie aan de Heilige Stoel is voorbehouden). Toen gruit [kruidenmelange voor bier], nu hop.

6. Growlen [van zangers] is screamen, toch [gebrom, diep keelgeluid]? Deze fundering is gegrout [waterdicht gemaakt]. Grumus merdae: stronthoop (achtergelaten door dieven op de pd – plaats delict). Met het cubitaletunnelsyndroom heb je een telefoon- of gsm-elleboog [niet carpale tunnel – in de hand!]. Een guanabana is een zuurzak (vrucht). De guave [boom] levert de djamboe bidji [groengele vrucht]. Een guidon is een muzikale custode [notenwijzer]. Laat hem toch met zijn guilty pleasure [stiekem genoegen aan iets dat eigenlijk niet hoort]. Een guiro [goe-wie-roo] is een klein slaginstrument. De gulab jamun [oe] [dzj] bestaat uit Indiase sponzige vleesballen. Hij is een gutmensch [oe] met gutfeeling [uh] [(onder)buikgevoel, intuïtie]. Ik zou zeggen: g-voetbal [gehandicaptenvoetbal] en g'tje [geen categorie als A'tje, A-team, B'tje, B-team]. Ik zie hem niet: bezit hij de ring van Gyges [maakt onzichtbaar]? We gaan naar de vierjaarlijkse gymnaestrada [internationaal gymnastiekevenement, om de 4 jaar]. Het gynaeceum is de harem. De gyre [zekere stroming] vind je in een oceaan. Bij het GZP (in NL: Productschap Granen, Zaden en Peulvruchten) hebben ze geen gz-psycholoog (gezondheidszorgpsycholoog) nodig.

 

3324 Dictee woensdag 21-06-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (976) √

Dictee – dictees [3324]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee februari 2018 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (976)

Oefendictee februari 2018 (3)

1. Met John Bull's Mother wordt de Engelse staatskerk aangeduid. Waar komt het paragummi vandaan? Juist: van de Pararivier. Bij het freestylen (freestyle skiën, freestyleskiën, de, het big air) krijgen de knieën het zwaar te verduren, zeker bij het moguls [ww., mogul = buckel] over een buckelpiste, thans op de Olympische Winterspelen. Een mentor heeft het mentoraat over een mentee [ie]. Ik loop heen en weer, ik heb heen en weer gelopen: van al dat heen-en-weergeloop wordt ik doodvermoeid, doodmoe. Dat citaat komt uit het Hooglied [van Salomo; O.T., Lied der Liederen, Canticum Canticorum, Hgl., Hl., Cant.], niet uit Jeremia: het is iets vrolijks, geen treurlied. De voerman wilde hot [rechts] en de paarden haar. Ik heb mijn blogposttekst aangepast. Een rekwisitoor [mag nu ook], dat is toch niet om aan te horen (zien)! In de tempo doeloe schreef je immers requisitoir. Met the call of the wild [romantisch verlangen naar de wildernis] kun je in het Amazonegebied wel terecht ... Een hansworst is een Jack Pudding of jean potage [lang = los] (ook: janpotage, bouffon, clown, dagbroer, nar, gek, harlekijn, paljas, poli(chinel), potsenmaker, scaramouche of zot).

2. Een narrowescapeverhaal [narrow escape] verhaalt over een kantjeboordontsnapping [Taaladvies: OK! – kantje boord]. De Jakobsstaf is de Gordel van Orion, de middelste drie sterren van het sterrenbeeld (en niet: drie middelste, zoals VD zegt … – 2023: aangepast!). Het land van Bruegel is het Pajottenland, ten zuidwesten van Brussel. Het brugadasyndroom is een erfelijke hartritmestoornis. Het Land van Waas [Waasland] ligt in Oost-Vlaanderen; de Wase hoofdstad is Sint-Niklaas. Een shamisen is een met een groot plectrum bespeelde, driesnarige luit, vooral bekend als het begeleidingsinstrument van geisha's. Een koto is een op een citer lijkend Japans snaarinstrument. Een shakuhachi is een traditionele lange Japanse bamboefluit. En shabushabu is een Japans gerecht van groenten, vis en deegslierten in bouillon. Dat op-en-neergespring hangt me mijlenver de keel uit!

3. Dat raad je nooit: moethond [nee, niet de sint-bernardshond, hoor] is een volkse naam voor de zeelt. Van die snertsnert moet ik geen tweede kop meer! Doe mij maar rajayoga (het woord komt uit het Oudindisch). Hij heeft giardiasis, een voedselinfectie. De gifsumak [een sumak is een plant] of poison ivy kan huidirritatie veroorzaken. GIFT is een bevruchtingstechniek: gameta intra-fallopian transfer. Een theropode is een op twee poten lopende soort dinosauriër, voorloper van de vogels. Een megaton (Mt) is een miljoen ton [1.000.000 t = 1.000.000.000 kg = 10⁹ kg], een kiloton [kt] is 1.000 ton (1.000 t = 1 miljoen kilogram = 1.000.000 kg = 10⁶ kg) en een gigaton [Gt] is een miljoen kiloton (kt) of 1.000.000.000.000 kg (10¹² kg). Zij dansten de gigue [zjie-guh]. Gij kwaamt en gij naamt mijn geld en goed. Ik viel ten offer aan een gijzelhack (met ransomware – op te lossen met 'losgeld').

4. Verwar de grote GIMB (Gewestelijke Investeringsmaatschappij voor Brussel) niet met de kleine Gimv (Gewestelijke Investeringsmaatschappij voor Vlaanderen). Gingellikruid levert nigerzaad (negerzaad – vooral vogelvoer) op en gingang is een katoenen weefsel met strepen. We moesten hem gispen [streng berispen] vanwege zijn slechte gipsen [pleisteren, bv. plafon(d)]. Er wordt een nieuwe giraffengazelleverblijfplaats gebouwd. Een beetje mariachi [Mexicaanse straatmuzikant] bespeelt de gitarron [basgitaar]. Let wel: een chitarrone [k] is een soort van lange, als bas gestemde luit. Waar blijft mijn collega-gitarist? Een gîte is een vakantiehuisje. Bij guttaperchapapier [uh èh goal] moet ik altijd aan gittegom = guttegom [zekere hars] denken. Een GIW-garantie is in NL een garantie van het Garantie-instituut Woningbouw. De GKV zijn in NL de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt. De zwaartekracht is de G-kracht, maar wat is de g-factor? De waarde voor de dwarsversnelling van een vaar-, vlieg- of voertuig. Bij de pijpenfabricage zijn glaassters [glazen = de pijpen polijsten met een agaatsteen] werkzaam, maar ook glanssters [glanzen = glans geven aan]. De glänzendes Elend is de stralende ellende. In een vliegtuigromp kan glare [zeer lichte kunststof] zitten.

5. Die glas-in-betonfantasie [glas in beton] is heel mooi. Het glasal [z] is een formica-achtige kunststof. Hij is geboren in de Glazen Stad (het Westland). Het GLB is het gemeenschappelijk landbouwbeleid. Traditioneel IJslands worstelen heet glima. Voor glitch [muziek] heb je kapotte instrumenten nodig. Best lastig: glokale [globaal + lokaal] politiek! In deze bajes zit geen gajes, maar Hollands glorie, potverdorie [WO II: uit Scheveningse gevangenis verspreid rijmpje]! Wat is een glow- of lightstick [plastic buis met 2 chemicaliën – speelgoed]? Glutamine wordt aangeduid met Gln of Q en glutaminezuur met Glu of E. Coeliakiepatiënten volgen een glutenvrij dieet. Een gmo is een genetically modified organism (ook: ggo = genetisch gemodificeerd organisme). De GMT (Greenwich Mean Time) is de WET
(West-Europese tijd). Hij lijdt aan gnathoschisis [medisch: kaakspleet] en leidt een teruggetrokken leven. De Bijbel, Gods Woord, is het goddelijke Woord. Ik heb godetia's [tuinsierplant uit de teunisbloemfamilie] en gaultheria's [bergthee] besteld.

6. Een godzilla [g van goal] is een afschrikwekkend groot monster. Het volk Gods, dat zijn de Joden, de Israëlieten; de r.-k. kerk noemt haar gelovigen het godsvolk. Dat komt te(r) goeder ure. A heeft bij B € 1000 (1000 euro) ter goede(r) rekening (van hem te vorderen dus). Spreekwoord: goed Zeeuws, goed rond (ook: goed rond, goed Zeeuws) [Ik hoorde trouwens ook: de Zeeuwen zijn goedrond (openhartig).] Ook: wie goeddoet, goed ontmoet. Alle gutmenschen en policors [overdreven politiek correct – BE: poco's] zijn goedmensen. goeddoeners, deugmensen. Niemand wilde voor hem goedspreken, prouveren. Een goenoeng api [Maleis] is een vulkaan. Een goezla is een eensnarige viool. Gog en Magog zijn vreemde volkeren die volgens de profetie vanuit het noorden Israël zouden binnenvallen (Ezech. 38:2). Een specifiek geval van chochme [wijsheid] is voetbalgogme [voetbalwijsheid]. De Vlaamse overheid gaat voor gelijke onderwijskansen [GOK]. Je zult toch maar een Razzie [Golden Raspberry Award] [ah, uh] winnen ... Met een gvb [golfvaardigheidsbewijs] kun je nog maar een beetje golfen.

7. Een GOM is in BE een Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij. Gordelen is in BE deelnemen aan de Gordel [een jaarlijks wandel- en fietsevenement in de Vlaamse gordel rondom Brussel]. De Gordel van Orion telt drie gordelsterren. Na veel ambras [ophef, drukte] wilde hij de embrasse [gordijnophouder] wel repareren. Het was gorgonisch (ijzingwekkend) wat de Gorgonen onder wie Medusa bij mensen bewerkstelligden. De gothique [ook: style (ie, uh)] rayonnant is de rayonante gotiek, zo genoemd naar de straalvormige traceringen in de roosvensters [vensterrozet, rozetvenster]. Duitse letters zijn bijbelletters. De Duitsers verwoorden de god-is-doodtheologie met 'Gott ist tot'. Dat boek is goud op snee verguld. Wanneer wordt in NL de Gouden Film uitgereikt? Zij is idolaat van die gouwe ouwe [plaat, film, ...]. Montes auri polliceri: gouden bergen beloven. Hoeveel is een achtentwintig, een zilveren florijn, waard? Gouverner, c'est prévoir: regeren is vooruitzien. U hebt wel enige vrijheid, maar dit is te uwer gouverno (governo – richtsnoer – malgoverno is slecht bestuur). Hij bezit de graad van bachelor of arts (BA).

8. De heilige graal zou stammen van het Laatste Avondmaal. Heerlijk, die graanbouillon! Ik ben gered: grâce à Dieu! Een graphic novel, een grafische beeldroman, is een soort strip. LLM achter de naam staat voor Legum Magister, master of laws [LLB = Legum Baccalaureus, bachelor of laws]. Gramineeën zijn gramineae [graanachtige planten]. Een grampie is een growing retired active monied people in excellent state (welgestelde, gezonde oudere). Shrapnel en schrapnel: allebei goed, andere uitspraak [granaatkartets]! Een granmorgu [oe] is in SR een itajara (zeer grote zaagbaars). Granuliet [gesteente] is geen granulocyt [witte bloedcel met korrels in het cytoplasma]. Leven wij in een grassrootsdemocratie [komt voort uit de burgers, niet uit de overheid]? Gratias, dank u! De Gratiën of Charites zijn de drie Bevalligheden: Aglaia, Euphrosyne en Thalia. Zij zweert bij het gerecht gratin dauphinois [gegratineerde schotel van aardappelen, melk en kaas]. Grauwak wordt ook wel grauwacke [kiezelzandsteen] genoemd.

 

3323 Dictee dinsdag 20-06-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (975) √

Dictee – dictees [3323]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee februari 2018 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (975)

Oefendictee februari 2018 (2)

1. Ook de EU zit in de G20, de Groep van Twintig (1999). Wat krijg je als je een gaap [geit x schaap] en een scheit [schaap x geit] kruist? Vast schapen en geiten! Zadelmakers hebben een gaatels [els = priem]. Vind jij jezelf ook zo'n goocheme gaatjesneus [goochemerd, slimmerik]? Mooi, die ajour trui [VD ook: ajourtrui – naaiwerk met netwerk van kleine openingen]. Hij droeg een gabardine regenjas [gabardineregenjas; feitelijk dubbelop]. Verwar niet het gaberiet [vorm voor het kunststoten] bij het biljarten en gabarit [lichaamsbouw] in sport en bouwwerken. Gad, chet, ged, gadsie, gadver, chetsie, getsie, gadverdamme, gatverdamme, getver, wat een ellende! Gadodede [2x ih] is in SR commelina, een lastig te bestrijden onkruid. Uit Chaos is Gaea [ook: Gaia – de aarde als godin] ontstaan. Een gaffelbuis is een Y-buis [ei]. Het atoomnummer 64, dat heeft gadolinium, een van de lanthanoïden [ook s: zeldzame aarden]. Hij is helemaal gefixeerd op de match van morgen. Een gaganaute [Indiase vr. ruimtevaarder] is een vyomanaute. Bij de gaillarde [dans] begon de gaillardia [tuinsierplant, kokardebloem] te trillen, geloof het of niet. Is dat D- of L-galactose [monosacharide – enkelvoudig koolhydraat (bv. glucose en fructose)], ? Dat wist je vast niet: galamboter heet ook karitéboter of sheaboter [vet uit zaden boterboom]. Een galantuomo is een gentleman en een uomo universale is een homo universalis. Garoeda wat? In het hindoeïsme mythisch wezen (half mens, half adelaar) dat dient als rijdier voor de god Visjnoe.

2. De malafide crimefighter probeerde de notaris te verleiden een uiterst dubieuze akte te verlijden. Wat is de uitspraak van souvlaki [Grieks gerecht] en sirtaki [dans]? Galblaasontsteking is cholecystitis. Een galeas (galjas) is een groot Venetiaans oorlogsschip. Die reddingsactie is als een pleister op een houten been. Galanga is laos oftewel galant. De woorden 'galiameloen', 'galimettihout' en 'galimatias' (wartaal, onzin) worden vaak verkeerd geschreven. Ook onder de galeiers had je wel gallijers. Die koe heeft een [spreek snel uit] galoog (en galvet). Een gamin [gaa-mèhn – goal] is een straatjongen of kwajongen [vergelijk: gamine = vr. gamin]. Gamofobie is geen angst voor games, maar relatievrees. Ik vind die nepganzenneb [snavel] heel kunstig. Zijn dat nou garen handschoenen of garenhandschoenen? Het slachtoffer was gegarrotteerd [wurgen met touw].

3. Kreeg ik alweer zo'n GAS-boete [in BE een gemeentelijke administratieve sanctie]. Een gasmotor is bv. een cng-motor [compressed natural gas]. Een gastric bypass [maagverkleining + spijsverteringskanaal] is nogal ingrijpend. Ze zeilden het Brielsche Gat uit. Niet elke jangat komt uit Rotterdam: alleen Jan Gat [beeld Zadkine] himself. Vormen de amish [mennonieten VS, streng geloof] een gated community? Ja: hekwerkwijk (of -gebied). Ik laat me nog liever voor gaur [gau-wuhr, rund] uitschelden dan voor giaur [gaa-voer, scheldnaam niet-moslims]. Zo'n, vooral Amerikaanse, redevoering heet een filibuster [eindeloos]. Hij reist veel en heeft dus al veel rijstvelden gezien. Wat vinden we met *rijst* [alleen interessante zaken]: in GB cargorijst [ruw gepeld] en basmatirijst [met aromatische smaak], in VD halfvrijstaand(!, etc.), rijst-met-krentenhond (dalmatiër, dalmatiner, Dalmatische hond), rijstebrij, Oranje-Vrijstater(!), bosjesmannenrijst [termieten] en arborio(rijst) [voor risotto], Chinese of Indonesische rijst en parboiled rijst [snelkookrijst].

4. Ik zat ooit in een B en W-college [opgevat al spatiewoord], maar het Bestuurscollege is het dagelijks bestuur van het Openbaar Lichaam BES [GB: Bonaire, Sint-Eustatius & Saba – vergelijk Openbaar Lichaam Rijnmond en Openbaar Lichaam Eurode]. Een agrégé is in BE een geaggregeerd leraar [met academische bevoegdheid]. Een gebang [ee] is een soort waaierpalm. Voorbeelden van gebedskapjes zijn keppeltje, solideo, kalotje en taqiyah. Dubbelgebeide is dubbel gebeide jenever. In deze zinsconstructie is de gebiedende wijs een gebiedende eis. Ik vind dat te geblingpimpt (oppimpen). Een mammisi is een geboortetempel. In de berm stond een ghostbike (gedenkfiets). Een oude gediende of oudgediende is een oud-soldaat. Geduw en getrek is duw-en-trekwerk. Chemisch geel is mineraal geel, maar mineraalgeel is Kassels geel en Indisch geel is trouwens kobaltgeel. Deze Vlaming komt van Geel [plaats]. Pakoeli is geelharthout. Bij 'geen aanvang nemen' is bedoeld 'niet een', bij geen sterveling is bedoeld 'niet één' [niemand]. Heb ik toch altijd gedacht dat er 3 lidwoorden waren (de, het en een), leer ik net van VD dat ook 'geen' een lidwoord [van onbepaaldheid] is ...

5. Een jonker van Geenhuizen is een heer van Geenland en die woont in Nergenshuizen of Niemandsdorp, zeg maar: in niemandsland [in de oorlog: no man's land]. Een geenzinner is een balen-van-het-werker. Reken dit even na, VD: een bunder = 1,5 [anderhalve] morgen, een gars = 1/3 [een derde] bunder = dus 0,5 [een halve of een tweede] morgen en een geers [synoniem: gars] = 1/3 [een derde] morgen. Rara. Geernaat, geernaart en gernaat betekenen allemaal garnalen (als voedsel). Nee, geen hoornaar [horzel, hoorntje]: dat is een grote wespensoort [of zou het grotewespensoort zijn?]. Wacht u voor de geest van de Boze (de Gehoefde), maar leef in de Geest van Christus. De geest van Voltaire waarde rond, of was het Isaäc da Costa? Hij geertte vaak: dat is verkeerdjassen. Een voorbeeld van elan is het élan vital. Een apparitie kan een geestverschijning zijn. Op een gegeerd wapenschild vind je driehoekige vlakken. Met EDP wordt electronic data processing bedoeld. Marie is gegripeerd [heeft griep]. Ik kocht een pond gehakt half om half, ook wel half-om-half(gehakt).

6. Hij zet zich in voor de g-sport. Geheel Amsterdam was op de been: le tout Amsterdam. Waar je ook komt, het is alles toetmem [hetzelfde]. Dat geheibei [geharrewar] ontaardde in smeerpijperij [vuilspuiterij]. Een allemansgeheim is een secret de Polichinelle. Geheugenzwakte is mnemasthenie. Zie die sukkelaar nou, met z'n gehob en getob. Een ingeland [eigenaar van land] kan een gehoefslaagde [ingeland die met het onderhoud van een stuk dijk of weg belast was] zijn. Waar vind ik hier de geiger(-müller)teller? Geitenwollen sokken (pers.) zijn van het geitenwollensokkentype. Een marot is een geksstok. Ze hebben hem gejost [zj], gesjareld [bedonderd]. Zij drijven een drukbeklante, druk gekalandeerde, zaak (nering, nerinkje). De drie Gestrenge Heren zijn de ijsheiligen Pancratius, Servatius en Bonifatius. Getijenergie is getijdenenergie. Ik citeer: Leentje (of Liesje) leerde Lotje lopen langs de lange lindelaan; ze leek wel van lotje getikt. Een ouwe getrouwe is een oude gediende. Zijn geest was behoorlijk getroebleerd, vol met trubbels. Een troubleshooter [probleemoplosser] was dringend vereist, maar die leek (in de kou) wel verijsd.

7. Die gettonovelleschrijver debuteerde in gettotaal (Jiddisch, Jiddisj). In SR nodigde men mij uit voor een get-together [gezellige bijeenkomst]. Die gft-geur [groente-, fruit- en tuinafval] leek wel een
wc-geur [watercloset, toilet]. De Geünieerde Gewesten of Provinciën zijn die, welke de Unie van Utrecht gesloten hadden. Een geuzenpartij is een niet-r.-k.(-) partij. Eén [letters] GeV is een giga-elektronvolt. Een p.i. [penitentiaire inrichting] is een cachot. Een combatlaars, is dat een zogenaamd kistje? Ja. Hij lijdt aan het gevechtsstresssyndroom. Gevederte wordt ook geveert [de vogels zijn gevederd] genoemd. Gevelouteerd papier is velouté [fluweelachtig]. Een werkgever is iemand die werk geeft. De Gever van alle goeds is God. Dat schild is écartelé en sautoir (schuin gevierendeeld). Een moiré-effect is gevlamd. Dat kun je gevoeg(e)lijk [GB] aannemen. De (Zeven) Verenigde Gewesten vormden de Republiek der Verenigde Nederlanden. Ankylose is gewrichtsverstijving.

8. Tokehs zijn gekko's. De gekrookterieters vormen de uiterste rechterzijde van de Gereformeerde Bond in de [vroegere] Nederlandse Hervormde Kerk [nu: PKN]. Pecunia non olet: geld stinkt niet. Hij lijdt aan cupiditeit, gelddorst. Het is nog maar kort geleên [geleden]. Het 'kopie conform' wordt afgekort tot cc [carbon copy, ook geïnterpreteerd als Frans: copie conforme]. Wat houdt het wiccageloof [heksengeloof] in? Het depositum fidei is de geloofsinhoud. VD, wat zou een tjuikgeluid zijn? Een fluitend geluid van vogels [tjuiken]. Een akoe is een geluidsalarm. Kijk, dat is nou een geluids-cd. Voorbeeld van een geluksgod is Ganesha [hindoegod]. Hij gaat naar de zusters des gemenen levens [geen kloosterling, gaven onderwijs]. Gepingpong (pingpongen) is over-en-weergepraat. Gerstewijn is barleywine. Geschubd leer is veau écaillé. Spreek snel uit: gespriem [gesp].

9. De Frontbeweging vond je in WO I aan het IJzerfront. Die bracht trouwens de Frontpartij voort. Een frownie is een emoticon met een somber gezichtje. Namaakslagroom in WO II heette frumona. Een Frygische muts is een jakobijnenmuts. Hij lijdt aan dissociatieve fugue [geheugenverlies, vluchtgedrag]. Fumu is muzak [muzikaal behang]. Fustbier zit in een fust bier. Mijn bank verleent fygitale [met fysieke kantoren] dienstverlening. In het wintigeloof is de fyofyo
[fjoh-fjoo] een magische ziekte. Daarnaast overigens ook een bedwants.

 

3322 Dictee maandag 19-06-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (974) √

Dictee – dictees [3322]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee februari 2018 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (974)

Oefendictee februari 2018 (1)

1. Je kunt mijn reactie te gelegener tijd tegemoetzien. Die akelige subtropische virusziekte ken je toch wel: de chikungunya [subtropische virusziekte, spier- en gewrichtspijnen]? Waar is de goede oude (goeie ouwe) tijd, de tempo doeloe, van pijl-en-boog? Ik zocht 'texten', maar dat bestaat niet. Wel 'texen' als verkorting van latexen, en dat leidt dus tot hij 'texte' [en dus niet wat ik dacht ... en geen dubbel-t]. Er zijn veel woorden met *pyr*: [GB]: pyrex [zeker glas], papyrus, pyriet [gekkengoud, mineraal], copyright, pyrazine [C₄H₄N₂], pyridine [zit in teer, komt in nicotine voor], pyrolyse [= thermolyse, ontleding door verhitten], pyromaan [vuurzuchtige], pyroshow [vuurwerkshow], antipyrine [pijnstillend en koortswerend middel], papyroloog, papyrusrol, pyrexglas, pyromanie, pyrometer = pyroscoop (temperaturen boven 800 °C meten], ekpyrotisch [heeft met de oerknal te maken], papyrologie, pyridoxine [vitamine B6, adermine], pyrimidine [kristallijne verbinding], pyrronisme [aan alles twijfelen om de waarheid te zoeken], papyrusplant, papyrologisch, pyrotechniek, pyroclastisch [door een vulkaan uitgeworpen] en copyrighthouder. Met dubbel-r ook: pyrronist [aanhanger pyrronisme], pyrrool [gebruikt in de farmaceutica, azool] en pyrrusoverwinning (cadmische overwinning, schijnbare). Verder nog wat interessante woorden uit VD: Pyrenese Schiereiland, berghond, wilde pyrethrum [plant, wilde bertram] en pyrogene gesteenten [stollings-]. Worden op de curbbeurs [buiten officiële beurstijd] kerbstones [stenen band racecircuit] verhandeld? Doe niet depri!

2. Verder: pyruvaat [ester of zout van pyrodruivenzuur], pyrosis (medisch: zuurbranden), copyright(teken), pyro-elektriciteit, papyrusschip, PAN = [chemie] 1-(2-pyridylazo-)2-naftol (indicator bij titraties van metaalionen) en pyrograveren (houtbranden). Ten slotte wil je dat ook wel weten: de alpenkraai is de Pyrrhocorax pyrrhocorax. Menno ter Braak heeft Démasqué der schoonheid geschreven, dat gaat niet over het demasqué der liefde. Hij spijbelt: hij is naar Bommelskonten (Bommerskonten). Als er geen s wordt uitgesproken, schrijf je [VD] hij kizzebizde en we hebben gekizzebizd (anders dan vroeger – kissebissen en kissebiste!). Uit inside-information weet ik dat ze nu een ki-station drijven. Een CDO is een collateralized debt obligation [lening met als onderpand een pakketje risicovolle hypotheekobligaties]. GB's eden (lustoord – Eden = paradijs) is bij VD een waar Eden, een hof van Eden, naast de Hof van Eden. Leg het verschil uit tussen een hidjab [hoofdbedekking moslimvrouwen en -meisjes] en een hijood [boerkini, bedekt lichaam van top tot teen].

3. Het bsn is het burgerservicenummer; dat was vroeger het sofinummer, het sociaal-fiscaal nummer. Een nikabi draagt een nikab [gezichtssluier]: logisch, toch? Confiscabel is confisqueerbaar. Vrouwenpraatjes kun je ook aanduiden met (des) histoires de femmes. Ik heb luistervinkje gespeeld en tekende het volgende op: "Ten langen leste begrijp ik dat jij ten diepste hoogtevrees hebt in de breedste zin des woords, in den brede dus." De loefzijde [windzijde] is aan de wind, de lijzijde onder de wind. Te loever(t) is aan of naar de loefzijde. Bakboord is links [gezien in de vaarrichting], stuurboord is rechts. De CPM, de critical path method [met netwerken] is ontwikkeld bij DuPont (chemiebedrijf, 1957), teflon [polytetrafluorethyleen] is in 1938 ontdekt door R. Dupont en kevlar (aramidevezel – mv): merknaam DuPont.

4. 3 [cijfers] brt is drie [letters] bruto registerton. Iets spuugzat zijn, is het meer dan beu zijn. En spuuggenoeg is meer dan genoeg. Een potentiële spuger [spuwer] krijgt in de rechtszaal een spuugkap op. Het is riskant om van glas-in-loodraam terug te redeneren naar glas in lood. Ik ging naar de garderobe, maar mijn jas was foets(ie). Punt uit: Fohi is Fo [Chinese naam voor Boeddha]. Is 'fok jou' een correcte vertaling van 'fuck you' (want 'fokking' is toch ook 'fucking')? De foks [fuchsia] bloeit! Het FOL is in de Nederlandse Antillen het Frente Obrero de Liberashon. Die nagebouwde Griekse tempel is een folly (folie). Ook elektronici en elektromonteurs moeten 'electrofolk' goed kunnen schrijven. Heel letterlijk is de folle du logis [benaming van de verbeelding] de malloot van het huis. Fomo (fear of missing out) is de verzamelnaam voor infobesitas en socialbesitas [overvloed]. Een fondue bourguignonne [geen 'nuh' uitspreken] is een vleesfondue en een fondue savoyarde een kaasfondue. Een fond de teint is een foundation. Foodies, gourmets en culi's zijn stereotiepe stereotypevoorbeelden binnen het voedisme: zij zijn trouwens voor de fret [houden van goed en veel eten] en overigens niet voor de poes [niet mis].

5. Dit gsm'etje is foolproof (en die voetballer fullprof). In die banlieue [voorstad] hebben ze vaak nog een vaste (tele)foon. In die nieuwe film zit veel found footage [historisch beeldmateriaal]. Spelen jullie weleens voetgolf (footgolf – voetbal trappen richting hole)? Footers [voettekst] zijn geen headers [koptekst]. Een footie is een sneakersok [zonder schacht]. We blijven bij elkaar for better (and) for worse [in voor- en tegenspoed, in lief en leed, Engelse huwelijksformulier]. Een forelschimmel [paard, snoekschimmel, wit met rode plekjes] gaat niet vaak te water. De golfspeler riep 'fore' [foor – waarschuwing aanvliegende bal]. Wat is sterker: 'for God's sake' of 'for heaven's sake'? De for intérieur is het oordeel van het geweten. Het formyl is een acrylgroep afgeleid van mierenzuur. We tolereren hen alleen for old times' sake [omwille van vroeger]. Een dicteejuweeltje is de afkorting f^or^o – ook: ro of r. – van folio recto (los van bar.es(se) – wat is de winst met . i.p.v. on? – of Bsse voor barones – zou dat niet B^sse moeten zijn, vgl. B^onne voor baronne [VD: vr. van baron?], barones?). For shame (schaam je, schande!) dat de politie zoveel forsie [kracht, geweld] gebruikte! We zijn geen forts (zier) opgeschoten! For the record (bedoeld als officiële mededeling): het is verboden om mededelingen off the record [vertrouwelijk] te doen!

6. Gij, fortunate senex [gelukkige grijsaard], zijt een Fortunae filius (een gelukskind)! Een baardmannetje of grijsaard is een grijsaardcactus. Drink jij nou fosco [koude drank, bereid door water, suiker, cacao en vanille te koken, en daarna met melk, water of spuitwater aan te lengen]? Ze riepen: forza [hup, kreet ter aanmoediging] PSV! 't Is maar dat je 't weet: fosfatiden zijn fosfolipiden [vetachtige stoffen]. De fotische zone komt in het zeewater tot 200 m diep. Er had zich een foule [menigte] van mensen verzameld. Een fouta [oe] is een hamamdoek [oosters badhuis] (ook: pestemal – omslag- en droogdoek). Je zult maar een foutnegatieve [medisch: valsnegatief, ten onrechte] prognose krijgen ... Een foutspotter [fouten zoekende filmfanaat] is een nitpicker. Ik vind haar een foxy [aantrekkelijk] chickie [meisje]. De fowrudoti is een halfparasitaire plant [op planten en struiken, letterlijk: vogelpoep, de zaden worden nl. verspreid door vogels die de bessen eten]. Dat heeft de fraîcheur [frisheid] van limoenen. Ben je Fransdol, dan ben je anti-Vlaams. Hij is Fransonkundig, want hij kent Frans als een koe Spaans. Ik ben een freaky [bizar] dicteefreak. Freekehbrood [tarwe], bestaat dat? Freerunning is parkour [in stad of natuur]. Snapt u dat: een fregatkwal is een Portugees oorlogsschip [wel dier!]? Heeft onze leguaan zijn fricot [eten] al gehad? Een fritvlieg is een gele halmvlieg.

 

3321 Dictee zondag 18-06-2023 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 263 RL √

Dictee – dictees [3321]

Wekelijkse dicteetest 263 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

 

Bron: Oefendictee (oud) 763

 

1. ………. is tekenschrift en ………… snelschrijfkunst met verkortingen.

a. Pasigrafie                                         brachygrafie

b. Passiegrafie                                     brachygrafie

c. Pasigrafie                                         brachiegrafie

2. De ………. bekommeren zich om de ………..

a. BGD's                                           BGZ

b. BGD’s                                           bgz

c. bgd’s                                              bgz

3. Bij zijn ………… zit ook een ………... (aapje, das strikken).

a. bibelootjes                                bidelootje

b. bibelootjes                                bidelotje

c. bibelotjes                                  bidelotje

4. De bietenberg ………… is de mist ………....

a. op gaan                                   ingaan

b. opgaan                                    ingaan

c. opgaan                                    in gaan

5. Hij moest beslist alle zeilen ……….., de zeilen ………….

a. bij hebben                                       bijhouden

b. bijhebben                                        bijhouden

c. bijhebben                                        bij houden

6. Hij moet van zich ………… en de verf ………....

a. af bijten                                    af bijten

b. af bijten                                    afbijten

c. afbijten                                     afbijten

7. In dat …………. werden er …………. verhandeld.

a. bilaatje                                        bildtstars

b. bila'tje                                         bildtstars

c. bila’tje                                         bildstars

8. …………… is ……………....

a. Biodynamisch                    biologisch-dynamisch

b. Bio-dynamisch                   biologisch-dynamisch

c. Biodynamisch                     biologischdynamisch

9. In ………… betaal je met de …………..

a. Ethiopië                        bir

b. Etiopië                          birr

c. Ethiopië                        birr

10. Een ……….. is een zekere wissel, een ……….. een zekere peer.

a. blanket                                       blanket

b. blanket                                       blancet

c. blancet                                        blanket

 

 

Oplossingen [263]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [263]

1a 2c 3c 4b 5b 6b 7a 8a 9c 10c

Contact: leentfaarrein@gmail.com