3244 Dictee zondag 23-04-2023 (3) – dictee Dictee Finale Basisscholen Harderwijk-Ermelo groep 6, 2023 √

Dictee – dictees [3244]

Dictee Finale Basisscholen Harderwijk/Ermelo groep 6, 2023

De vet en cursief gedrukte woorden (34 + 10) moesten worden ingevuld.

Mobieltje (auteur: Peter Voorbergen)

1. Iedereen heeft er een. Geen mens kan meer zonder. Nou ja, misschien nog wel als je 10 of 11 bent.

2. Het lijkt gewoon, maar het is en blijft een fascinerend¹ apparaat. Een plaatje ter grootte² van een dun boekje dat jou met de uiteinden van onze planeet verbindt.

3. Is jouw³ mobieltje ook zo’n toverdoos? Waarmee je fotografeert en filmt als een echte regisseur⁴. Je communiceert⁵ online met je klasgenoten, stuurt een felicitatie⁶ naar je grote neef die achttien⁷ jaar is geworden en kijkt of het voetbaltoernooi⁸ van vanmiddag niet afgeblazen wordt door de regen.

4. De laatste tijd wordt gediscussieerd⁹ over het gebruik van mobieltjes in de klas. “Onmiddellijk¹⁰ verbieden”, zegt de een. “ niet doen”, roept een ander in extase¹¹. “Dat is niet reëel¹². En je kunt de lessen er fantastisch¹³ mee verrijken¹⁴”.

5. Wat vind¹⁵ jij? Leidt¹⁶ het je misschien¹⁷ af als je stiekem¹⁸ een berichtje stuurt? Of slaat de nervositeit¹⁹ toe als je je elektronische²⁰ kameraad niet binnen handbereik²¹ hebt?

6. Nee, je kunt in de klas niet gamen²² of de hele les naar exotische²³ filmpjes zitten koekeloeren²⁴. Maar filmpjes kunnen ook heel informatief²⁵ zijn, waardoor je kennis zienderogen²⁶ toeneemt. Met sommige spelletjes kun je je geheugen trainen²⁷ of je reactiesnelheid²⁸ vergroten.

7. Dus moeten we het gebruik in de klas toejuichen²⁹? Wie het weet, mag het zeggen.

8. Maar nu een heel andere kwestie. Mensen zijn sociale³⁰ wezens. Dat is wat anders dan social media. Intelligentie³¹ bouw je óók op in direct contact met anderen. Door te luisteren en van gedachten te wisselen met je vrienden, met je meester of juf. Dat mag je je ouders ook wel voorhouden als ze tijdens de lunch³² weer eens met hun telefoon bezig zijn.

9. Je mobiel en andere apparaten, zijn slechts³³ dode dingen om je te helpen en het leven te vergemakkelijken³⁴. Maar het echte leven doe je samen.

Shoot-out

10. Tientallen¹ jaren geleden zijn er al romans verschenen die een angstaanjagende² toekomst beschreven. Een toekomst waar het leven wordt beheerst³ door robots. Paste je je aan, dan kreeg je een medaille⁴. Zo niet dan werd het straf. En als je vluchtte⁵ maar werd gesignaleerd⁶ en gearresteerd⁷ werd je gehersenspoeld⁸ of erger. Laten we hopen dat we dat niveau⁹ van kunstmatige intelligentie niet bereiken en dat het bij sciencefiction¹⁰ blijft.

 

3243 Dictee zondag 23-04-2023 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 255 RL √

Dictee – dictees [3243]

Wekelijkse dicteetest 255 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 755

1. Onze …………… draagt een ……………...

a. Prins Carnaval                             Prinsenmuts

b. prins Carnaval                             prinsenmuts

c. Prins Carnaval                             prinsenmuts

2. Die ………….. geilen op ……………....

a. corpsballen                               sterkedrank

b. korpsballen                              sterke drank

c. corpsballen                               sterke drank

3. De afkorting van …………. is ……………..

a. daar aan voorafgaand                     d.a.v.

b. daaraan voorafgaand                      d.a.v.

c. daaraan voorafgaand                      dav.

4. Vraagje: …………., doe je dat met een …………?

a. internetbellen                        smartfone

b. internet bellen                       smartphone

c. internetbellen                        smartphone

5. Die …………. tekst, was die op ………… (= zeker papier) 

gedrukt?

a. Middelnederlandse            oudhollands

b. Middel-nederlandse           oud-Hollands

c. Middelnederlandse            oud-hollands

6. Sommigen schrijven ‘Jiddisj’ (I), anderen ‘Jiddisch’ (II).

a. Alleen I is goed.

b. Alleen II is goed.

c. I en II zijn beide goed.

7. In 1588 werd de ……….. der Zeven …………. Nederlanden 

opgericht

a. Republiek                            verenigde

b. Republiek                           Verenigde

c. republiek                             verenigde

8. In 1618 besluit de ………… van Dordrecht dat er een ………….. 

moet komen.

a. Synode                                  Statenvertaling

b. synode                                   Statenvertaling

c. synode                                   statenvertaling

9. Het …………. gold in de …………. Nederlanden.

a. Verkavelings-Vlaams                           Zuidelijke

b. Verkavelingsvlaams                             zuidelijke

c. Verkavelingsvlaams                             Zuidelijke

10. Het ………… wordt door alle …………. verfoeid.

a. Witte boekje                                    dictee-ettertjes

b. Witte Boekje                                   dictee-ettertjes

c. Witte Boekje                                   dicteeëttertjes

 

Oplossingen [255]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [255]

1c 2a 3b 4c 5a 6c 7b 8a 9c 10b

Contact: leentfaarrein@gmail.com

 

3242 Dictee zondag 23-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (917) √

Dictee – dictees [3242]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee april 2017 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (917)

Oefendictee april 2017 (1)

1. Gezocht op '*metier*': arm(e)tierig, cimétière des arts (museum), jalousie de métier (na-ijver tussen personen van hetzelfde vak) en metier (handwerk, vak, beroep). Gezocht op '*sepot*': chassepotgeweer (achterlader), huts(e)pot, mors(e)pot, papiniaanse pot (voorloper autoclaaf = sterilisatietoestel medische instrumenten) en sepot (mv.: s, het seponeren = (strafzaak) niet vervolgen, ook sepositie). Ik zou nooit in een dictee durven opnemen dat op de klok bij de Beurs van Berlage 'Beidt uw tyd' staat. We maakten een voettocht van Rilland-Bath naar Cadzand-Bad [beide: Zeeland, niet in wdb.]. Je mag kiezen: pommes frites [friet, patat], pommes dauphine = pommes duchesse = hertoginnenaardappelen: torentjes van aardappelpuree, pommes allumettes [heel fijne pommes frites] en pommes parisiennes [gebakken krielaardappelen]. Ook bij de Mayavolken werd het huwelijk geconsummeerd door de coïtus, maar ook zij kenden de coitus interruptus al. We kennen de huwelijksbijbel, de huwelijksduivel (Asmodee – Bargoens: loop naar de ratsmodee, duivel, hel), het lesbohuwelijk, het jozefshuwelijk [vrijwillige seksuele onthouding], het mutahhuwelijk (ook: mutah [moe-taa], genotshuwelijk, islam), het
neef-nichthuwelijk, het voorhuwelijkssparen en het zwager- of leviraatshuwelijk [na overlijden man]. Hij gleed van het taludje af. De tipsycake, met kirschcrème gevulde cake, schrijf je nu compacter dan voorheen (zonder streepje, dus).

2. Cursus Maleis (een selectie): Maleier, Maleise, Maleisiër,
Indo-Maleis, de Maleise beer is de honingbeer en de munteenheid de ringgit [MYR Malaysia], abis perkara (basta!), abon (apenhaar, gerecht), aniani (rijstmesje), babiroesa (hertzwijn), balebale [aa, ee] (rustbank), bayem (spinazie), bébé (lange jurk), boreh (zalf kurkuma), botol tjebok (fles water bij toilet), dugong [oe] (zeekoe – ook: doejong en doejoeng), ikan bali (visgerecht), kaïn pandjang (kledingstuk), karet (rubber(boom)), kasuaris (loopvogel), keroewing (zeker hout), kirakira (ongeveer), latah (dissociatieve stoornis), Kromo (verpersoonlijking van de Javaanse volksman), loerah (dorpshoofd), mataglap = mataklap (buiten zinnen), obat (medicijn, geneesmiddel), die witte pakean [pak, kostuum] is mijn pakkie-an niet, orang blanda (blanke), orang-oetan(g), pasar dalam (overdekte markt), patjakker (fielt – ook: badjakker), rajak (termiet), randjau (voetangel), rawah (moeras), romusha (dwangarbeider), sajoer lodeh (loh-dèh – Indonesisch gerecht, bestaande uit gemengde groenten in kokosbouillon), sawoe-manilla (sapotilleboom, melksap --- > kauwgu/om), sedakah (islamitisch godsdienstig offermaal), singkè (uit China geëmigreerde Chinees), taledek (taa-lèh-dèhk – beroepsdanseres op Java (vaak ook prostituee)), teledoe (Indische stinkdas), tjabé (lombok = Indië: Spaanse peper), tjet (verf), tokeh (gekko), trassi (garnalenpasta), voor tjoema (vergeefs) = tjomme, warong keliling (venter met Indische producten en specerijen) en wouwou (zilvergibbon).

3. Vanuit de berceau (prieel) klonk een berceuse (wiegeliedje). Ik wil er cressonsaus [waterkers, tuinkers] op, geen frietsaus. Andere sauzen (ook: sausen) (een selectie): archiduc(saus) [roomsaus met champignons en sjalotten], bearnaise(saus) [met eierdooiers, wijn en kruiden bereide botersaus], bechamelsaus [roux, aangelengd met melk], bolognesesaus [pastasaus bereid met gezeefde tomaten, rundergehakt, Italiaanse kruiden, uien en soms andere groenten], carbonarasaus [pastasaus met room, spek, kruiden, Parmezaanse kaas en eventueel andere toevoegingen, zoals champignons], chili(saus) [pikante saus met Spaanse peper], Guinee-Bissaus(!) (bnw.), hollandaisesaus (Hollandse saus), joppiesaus [frietsaus met kerriesmaak], kiksaus (ook: kwiksaus – het hele eiereneten, de kwestie), martinosaus [ketchup en tabasco – voor broodje martino], mornaysaus [bechamel met ei, kaas], mousselinesaus [witte, luchtige vissaus], Nassaus(!) (bnw.), broccolisaus, cognacsaus, maderasaus, marasquinsaus, satésaus, stroganoffsaus [fijngesneden uien en paprika, tomaten, knoflook, room en wodka, geserveerd bij vlees], satésaus, tabakssaus(! – sauzen van tabak), tausisaus [in de Chinese keuken: saus van zwarte bonen met knoflook], veloutésaus [blanke saus, met roux bereid], worcestersaus [van moutazijn, bietenstroop, knoflook en tal van essences en extracten] = worcestershiresaus ,
olie-azijnsaus, pecorinosaus [schapenmelk, harde Italiaanse kaas], picklessaus [in azijn ingemaakte en sterk gekruide jonge groenten, uitjes, augurken, komkommers enz.], rodewijnsaus, sjalottensaus, wakamesaus [ee] (zeewier, krulwier], yoghurtsaus en yuzusaus (van Japanse citrusvrucht). Met 'dh*': DH (Duitse hardheid – water), D.H. (Doorluchtige Hoogheid, prins), dharma (geheel van grondregels voor individueel en sociaal gedrag in een aantal oosterse religies), DHEA = dehydro-epiandrosteron (hormoon dat rond het 20e levensjaar maximaal wordt afgescheiden en waarvan kunstmatige toediening op oudere leeftijd zou bijdragen aan de behandeling van ouderdomsverschijnselen), dhimmi (scheldwoord voor niet-moslim), dhimmitude (min of meer zelfopgelegde positieve grondhouding van niet-moslims tegenover de islam), dhole (alpenhond), dhow (dau: – traditioneel Arabisch zeilscheepje), dhr. (de heer), dhuhr (islam: gebed kort na het middaguur, een van de vijf gebeden van de salat – ook: dohr) en dhurrie = Indiase kelim [tapijt(stof)]. Wat je je toe-eigent, heb je je toegeëigend. Is zij echt Cobra-deskundige [groep schilders en dichters: Copenhagen, Brussels, Amsterdam]? En was Eva een cobradeskundige(!)? Kan de schrijfwijze 'I-profiel' verwarring zaaien? Antwoord: nee [bestaat niet met kleine letter l, alleen met hoofdletter I]! Le tout Breskens was buiten zinnen. De schrijver leed aan een writer's blockblokkade [uitzondering, geen -!].

 

3241 Dictee zaterdag 22-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (916) √

Dictee – dictees [3241]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee maart 2017 (6), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (916)

Oefendictee maart 2017 (6)

1. Carotte is verdedigend spel (bij biljarten; bij voetbal is dat catenaccio), maar het is ook een peen [dan wel mv.: + n]. Bij een karot moet je aan pruimtabak of een rolletje geldstukken denken. Malagassische inwoners [van Madagaskar] spreken Malagasi. Die maître(s) toch: als chef-kok en bij het schermen (niveau boven prévôt), de maître-chanteur(s) (afperser), maître d' [die] (mv.: maître d's of maîtres d') = maître(s) d'hôtel (GB/VD ook: maître d'hôtels), maître(s) Jacques = manusje-van-alles, maîtresse (mv. VD: n, s, GB: s), dus ontegenzeggelijk: zijn maîtresseverzameling ..., maître(s)-tambour (GB zou(!) ook hebben: maître-tambours) en ... zijn maîtresse maitriseren [als meester beheersen]. Zijn coup d'essai was een coup de maître: zijn proefstuk was een meesterstuk. Matressen beheerden een bewaar- of kleuterschool. Verder met 'maitr*' nog even binnen artikelen kijken: lekkere agnessorèlsoep (GB, kippenroomsoep), baisait
[baaj-saajt] (Antilliaanse maîtresse, vgl. bijzit, concubine, man: concubin), chère amie = hulpverloofde = maîtresse en deuxième bureau (eufemistisch voor bordeel – Deuxième Bureau = Franse militaire inlichtingendienst), cinq-à-sept (bezoektijd, vast bezoek aan maîtresse), mekake (een Japanse maîtresse) en petite maison (woning voor maîtresse). Ook kledingstukken zijn wel aan dit onderwerp gelinkt: fontange (hoog dameskapsel – die van Lodewijk XIV), lavallière (gestrikte das, genoemd naar die (ze was wel de eerste maîtresse) van – toe maar! – ook: Lodewijk XIV, die kon er wat van) en pompadoer (stof genoemd naar de maîtresse van Lodewijk XV – marquise de Pompadour – bn.: pompadoeren).

2. De marine-eenheid voerde een marien onderzoek uit. De dijonnaise is op! De afkorting van mebibyte is MiB. Een MBA is een master of business administration en de mba is de moderne bedrijfsadministratie. Met CFC [carbon] wordt cfk [chloorfluorkoolwaterstof] bedoeld. Achteraf kan ik zo'n ex-post-factoverklaring ook wel verzinnen ... Een knoert is een knoeperd. Ook op Bikini worden minieme bikinietjes gedragen. Het dictee-event was erg geslaagd. Aan de haven vindt je partner een bric-à-bracwinkeltje. Even verder zoeken met '*cw*':
ABC-wapens (atomaire, biologische, chemische wapens), abc-werk, ACW (o.a. Algemeen Christelijk Werk(nem)ersverbond – sinds 2014: beweging.net), cw (internet Curaçao), CW (contante waarde), CWI (in NL: Centrum voor Werk en Inkomen), cwt (centweight), FME-CWM (Federatie Metaal- en Elektrotechnische Industrie – Contactgroep van Werkgevers in de Metaalindustrie), macwaarde [maximaal aanvaardbare concentratie], micwaarde
[maximale-immissieconcentratiewaarde – RL], NBC-wapens (nucleaire, biologische of chemische wapens), nordic walken en nordic walking, OCW (in NL: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap – ook wel OCenW), OPCW (Organization for the Prohibition of Chemical Weapons), stucwerk(er), VNO-NCW (Verbond van Nederlandse Ondernemingen – Nederlandse Christelijke Werkgeversorganisatie), wc-wand, stucwand, pc-warenhuis, pc-wereld, languedocwijn, medocwijn (zoals pauillac), malbecwijn en pc-winkelier.

3. Gezocht op '*werk' (een selectie): art-nouveau-ijzerwerk,
terra-nigra-aardewerk, duw-en-trekwerk [2023!], gooi-en-smijtwerk, knip-en-plakwerk en kunst-en-vliegwerk [2023!]. Let op: tegenwoordig laat GB je een Nisskakam kopen (merk; tegen hoofdluis – kennelijk als Philipslamp). Hij draagt geen goatee [kinbaardje], maar een
henri-quatre [korte puntbaard]. De huichelaar had huigproblemen. De avondmaalstafel is de tafel des Heren. Met de esofagoscoop kan de arts de oesophagus [slokdarm] op esofagitis [slokdarmontsteking] inspecteren. Ze bracht orfische [als van Orpheus] gezangen ten gehore: luisterde de orpheusgrasmus mee in het timothee(gras) [soort voedergras]? Het project vordert met reuzenschreden – à pas de géant dus. In mijn furor scribendi [schrijfwoede] ga ik tekeer als een animal scribax [die kan het schrijven niet laten]. Ben jij lid van die roei- en zeilvereniging? Hou 'm in de rojem [gaten]. Er heerst daar een rivièraklimaat.

4. Gezocht op '*coeur*': (à) contrecoeur (met tegenzin), affaire de coeur (liefdesaangelegenheid), amant de coeur (geliefde), cache-coeur (kort damestruitje), coeur de boeuf (grote tomaat), coeur de palmier (palmhart = spruit van palm als groente), cri du coeur (hartenkreet – VD ook: de), de bon coeur (van harte, gewillig), en coeur (hartvormig), intelligence du coeur (uit het hart voortkomend begrip), le coeur léger (lee-zjee – met een licht gemoed), mauvaise tête et bon coeur (driftkop met een goed hart), politesse de coeur (fijngevoeligheid in het omgaan met anderen) en une chaumière et son coeur [ongecompliceerd geluk – lett.: een hutje (op de hei) en een goed hart]. Let op: ook courage komt van 'coeur'. En S.C. staat voor Sacré Coeur (congregatie van de zusters van het Heilig Hart van Jezus).

 

3240 Dictee vrijdag 21-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (915) √

Dictee – dictees [3240]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee maart 2017 (5), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (915)

Oefendictee maart 2017 (5)

1. Het kind van de waarzegster droeg een voorspelddoek(!). Deze voetbalploeg heeft een duidelijke zegewens. De vrijdagpreek in de islam is de khutbah. De madhhab is een wetschool bij de soennieten. Hij studeert mariene biologie. Het gaat hier over de zeeblei en de schardijn [vissen]. De ruwharige honden liepen door de ruwarige tarwe. Met zijn geshampoode haar haalde hij de grootste gesleede [sleeën – bij sleden: geslede] afstand. 'Réussite' [succes] heeft vast met 'reüsseren' [slagen] te maken. Par renommée [bij geruchte] heb ik vernomen, dat hij een renommee [goede naam, gunstige reputatie] had. NADH [nicotinamide adenine dinucleotide hydrogen] is een gereduceerde vorm van NAD (nicotinamideadeninedinucleotide, dus: geoxideerd) in cellen van levende wezens. Een kodkod is een nachtkat. Die heeft een goed nachtzien. Zou een pekan [vismarter] pecannoten [dessertnoot] lusten? Dat is een doodlopende straat [steeg, verhaal: cul de sac]. Zijn plannen zouden doodlopen. Hij heeft een eel [edel] gemoed. Een opiumeter meet geen opium. Ze vinden me parra (paranoïde). De peshmerga's (leden van een nationalistische Koerdische strijdmacht) droegen pashmina's (sjaals of shawls van zijdeachtige wol van de kasjmiergeit). Die kwaal is passager
[pah-sa-zjee], het is een passagère [pah-saa-zjèh-ruh] kwaal. De zoutte is dik van zoute(!).

2. In het pastafarisme (pastafarianisme) wordt het Vliegend Spaghettimonster vereerd [de volgelingen dragen als hoofddeksel een vergiet]. De afkorting van fencyclidine is PCP. Pathetisch [vol pathos] is iets anders dan peripatetisch (aristotelisch = volgens wijsbegeerte Aristoteles]. Overreding is persuasie. Het perssel van die perssinaasappel smaakt voortreffelijk. Het piao [pie-jauw] is een Chinees gokspel. In 'pifont' komen de twee beginletters van 'picture' voor [font, karakterset, letterset, met bijzondere tekens]. In deze formule komt een pi'tje voor. Een pionieroos [niet: rr!] is een pioen. Een kleine jongen is een jongetje. De playboy vulde zelf de pleeboy [standaard voor wc-rollen] aan. Hou die platitudes [platheden] maar voor je! Neem nou bijvoorbeeld xanthofyl [bladgeel] en chlorofyl [bladgroen]. In Spaanse steden heb je plazas mayores [groot, rechthoekig plein]. In het postpostscriptum (PPS) kwam het extra extra large T-shirt (XXL-T-shirt) ter sprake. Hoe spreek je 'palmares'
[pahl-maa-rèhs – erelijst] uit? Een propretor was een gouverneur in het Romeinse Rijk. Dat is voor nu, pro praesenti, genoeg. Die reductio ad Hitlerum (door Erdogan) [drogreden] vind ik niet zo geslaagd. Bij GB eten ze pilavjes, bij VD (ook nog) pilautjes. Is het post-coitumdepressie of postcoïtumdepressie [allebei!]?

3. De bo-eter [boterham] werd gestoord door een bo-gesprek [bee-oo – betaling opgeroepene – collect call]. De Koeweiti verschalkte een kutai (hoogkijker, vis). Een koeskoes [dier] kan wel couscous [gerecht] eten, omgekeerd niet! Bij de kwaito (dansmuziek) aten ze krawkraw [kraa – vroeger: kraukrau] en rookten ze kreteksigaretten. Je moet je ei wel kwijt kunnen en je boosheid kwijtraken. In Myanmar betaal je met kyats [tsjahts]. Ik heb me het lebbes, het leblam, het leplazarus, gewerkt. Le brave des braves: dat kun je niet van iedere strijder zeggen. Thuis verzorg ik overigens een leplam [potlam, weg van de moeder]. Hij richtte zijn liefdepijlen op de liefdezuster. Gelukkig voor de brandweer was daar een cado (! - calamiteitendoorgang). Ik moet van mijn ouders naar cat [uitspraak k – kattenbak, catechisatie]. In smörgåsbord zie je een corona, in smörrebröd (VD alleen smørrebrød) niet. Klaartje had een handvol knikkers. Een CVA is een cardiovasculair accident, een cva (o.a.) een commissie van advies. De dhuhr [ook: dohr] is in de islam een gebed kort na het middaguur. GB decreteert dat we 'cruijffiaanse' uitspraken moeten schrijven. Een epazote (mv. n/s) is een welriekende ganzenvoet.

4. Dat is een mooi porseleinservies, zeg. Mijn exgenote, ooit rouee [losbandig uit aanzienlijke stand], is ziek. Een (Turkse) eyvan is een nis met een koepelgewelf rond het centrale plein van een moskee. De faculteitsleden gaan naar de fakbar [BE: faculteitsbar]. Is hij familje (verouderd) van je? Bij hem is het al zotteklap en zottenpraat. De maple leafs (ook: maple leaves) zijn als munt mijn favo(riet). Hij verbruidde zijn dochter. Die flabvisser [draadwieren of andere waterplanten] was flabbergasted [verbijsterd]. Zij kweekt mooie foksen (fuchsia's). In Noord-Afrika eten ze wel freekeh [frie-kee/uh – zekere tarwe]. Hij is een potsenbakker en witzenverkoper. Het zegenrijke familiekoor was in zangcompetities veelal zegerijk. Hij morste dubbel gebeide jenever (ook: dubbelgebeide; dan znw.) op de dubbelgebeide wol. De gristin [spottend voor 'christen'] droeg een gris-perle japon. Ik werd onderzocht door een haio [huisarts in opleiding]. Heb je mijn interlockje gezien? Die bête bèta houdt van feta. Soms toch een foutje in de 856 Oefendictees: agiostockdividend (was fout met -). 'Athomegevoel' was al goed. Van dictee UGent weer 3 dingen bijgeleerd: Pajottenvlaams, net als Verkavelingsvlaams,
wim-t-schippersachtig (= à la), Emile Clausachtig (betreft de schilder zelf; wel goed) en nog een domme fout, niet in mijn lijst: sapristi (één p – nu uiteraard wel).

 

3239 Dictee donderdag 20-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (914) √

Dictee – dictees [3239]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee maart 2017 (4), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (914)

Oefendictee maart 2017 (4)

1. De lijsttrekker had een levensgrote standee [stèhn-die – reclamebord van persoon]. Staat die stavaza [stand van zaken] op papier? Strandgapers [mosselsoort] zijn clams [klèhms] en vergeet ook Temmincks strandlopers [waadvogel] niet. Een stukadoor is een stucwerker (en geen stukwerker). Je zult maar aan sudeck (het syndroom van Sudeck – complex regionaal pijnsyndroom) lijden. De sukuk [oe] is een non-rentefinancieringsvorm. Het indiapaper [dundrukpapier voor bijbels] kan een gewijde functie vervullen. Bishts [biesjts] zijn veelal versierde traditionele Arabische overjassen. Wie dragen er dishdasha's [Arabisch gewaad]? Antwoord: Arabische mannen. Hookahs [hoe-kaa] zijn waterpijpen. Ze lijdt aan phpd: pijntje hier, pijntje daar. Grappig: een rhinophyma is een aardbeienneus [VD]. Een taqiyah is een klein rond kapje dat sommige moslims op het hoofd dragen uit respect voor God, [afko:] m.n. tijdens het gebed. Het cockaynesyndroom is een soort van versneldeverouderingsziekte. Ruiters in de klassieke oudheid droegen een chlamys (wijde, korte mantel). Een paar jan-draag-ans [kan goed helpen, maar niet zelfstandig werken] riepen: "Jan, draag Ans het huis in"; dat stel was immers pasgetrouwd. De uitroep 'joechei' getuigt van het
vrijheid-blijheidideaal. Waar het Jantje Contantje is, is alleen een
jan-contant(je) welkom. Geef die hoffmann(s)druppels eens aan [o.a. bezwijmden bijbrengen].

2. Jottem [tw. van vreugde, instemming], de wederopstanding van de Joris Driepinter [mannetjesputter] van het CDA [Christendemocratisch Appel] heeft plaatsgevonden. Resurgam: ik zal weer opstaan. Die posting [op blog] werd onmiddellijk (weg)gejorist [wissen bij modereren website]. Wat wordt bedoeld met der jüdische Selbsthass [Duits! – Joodse zelfhaat – Jood met antisemitische trekken]? Die caesar [keizer] hield wel van caesarsalade . Hij is kat' exochen (bij uitstek) wie we zoeken. Een koudekarbonadebuurt lijkt toch net wat deftiger dan een kouweaardappelenbuurt. Het niet-gekasjerde [koosjer maken] voedsel werd gecacheerd [afdekken, verbergen]. Hoe steekt het kastensysteem van deze bieb (bib) in elkaar? Een wist-je-datje: het k.g.v. [kleinste gemene veelvoud] van twee getallen maal de g.g.d. [grootste gemene deler] ervan is altijd gelijk aan het product van de getallen ... [15 en 35: g.g.d. = 5 en k.g.v. = 3 x 5 x 7 = 105 en 15 x 35 = 5 x 105 = 525] *** Op '*hemel*': verhemeltespleet, schathemeltjerijk, tenhemelschreiend, pêche melba(!),
Onze-Lieve-Heer-Hemelvaart, Hemelwagen (sterrenbeeld de Grote Beer), hemelvaartbeleving (levitatie), hemelheir (hemelheer, de engelen, niet: de Hemelheer), hemeldauw en godshemelsnaam (in godsnaam, in hemelsnaam). Binnen artikelen: het hemels brood (het Woord Gods), iemand de hemel in prijzen, de hemelse Vader is God (ook: Koning der hemelen).

*** Als je de getallen in factoren ontbindt, komt de laagste (of gelijke) macht van een factor in de g.g.d. terecht en de hoogste (of gelijke) macht van een factor in het k.g.v.! Zo komen ze allemaal aan de beurt!

3. Verder: de Olympische hemel (de Griekse goden), een Chinees is Zoon van het Hemelse Rijk (het Rijk van het Midden), hij dacht: lieve hemel!, de Hemelse Medicijnmeester, potkrauwers komen niet in de hemel, de Schepper van hemel en aarde, de Opperste Rechter, de Hemelse Rechter, de Rechter van 't Heelal, een strakblauwe hemel en een wolkeloze hemel. Het Surinaamse wied en de jongegroenaanplant hielden geen gelijke tred. Prachtig, die trompe-l'oeils. Ben je een
joris-goedbloed, dan nemen ze een loopje met je. Jullie zijn de bovenste besten. Alles was er botertje tot de boom (vroeger: boôm). Boontjis zijn in de oosterse keuken sperziebonen. De vrucht is bijna voldragen, het is een bijna-voldragen vrucht. Speciaal voor Bob: een woord met 4 z's zonder koppelteken was niet te vinden. Voorlopig: jackrussellllanero = hun herder. Mooiere oplossingen gezocht. Ook nog: payrollllanero en yellllanero. Het bestuur: de PvdA-leider zal eruit stappen.

4. Ze zouden te lijke [naar de lijkdienst, begrafenis] gaan. Ook Driekoningen is een merkeldag [lotdag, volksgeloof: Kerstmis, Nieuwjaar, Driekoningen, Lichtmis, etc.]. Die bijna-klare job is bijna klaar. De bijtster (vriendin van Luis Alberto Suárez) en tevens bikester was niet bijster slim. Een madhhab is een soennitische wetschool. De hukou was een zeker sociaal systeem in China [onder Mao Zedong]. Wat kenmerkt monocliene kristallen [enkelvoudig symmetrisch, met drie assen, waarvan één loodrecht op het vlak van de beide andere]? Schande, zo'n mutah(huwelijk) [voor de seks]! Een taqiyah is een islamitisch klein rond kapje. De tantalus [vogel] is de Afrikaanse nimmerzat (Mycteria ibis). De Amerikaanse nimmerzat is de schimmelkopooievaar (Mycteria americana). Het is allemaal toetmem: één pot nat. Een gebroken been wordt gegipst, een ontuchtige gegispt. Een touterrek is een zwevende rekstok, een trapeze. Een touterpaard is een hobbelpaard. Een tracer is in de chemie een isotoop. Traduttore traditore: een vertaling geeft het oorspronkelijke werk nooit precies weer.

 

3238 Dictee woensdag 19-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (913) – een aanrader! √

Dictee – dictees [3238]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee maart 2017 (3), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (913)

Oefendictee maart 2017 (3)

De 100 onderstreepte woorden moeten worden ingevuld.

De wereld om ons heen: Sarah, Sjors, Jelle, Maria en Kobus

1. Kijk haar nou in dat prêt-à-porterpakje. Ik had liever een
haute-couturedeux-piècesje gezien. Met XXL-T-shirt ken ik haar wel en ook Sarahs afgedragen en bijna-versleten [zie Taaladvies], uitgelubberde fantasiebikinietje ken ik wel. Zou ze
neo-islamaficionada worden, dan zou ze zich na elke adhan [= azan, oproep tot gebed door muezzin vanaf minaret] – later gevolgd door de ikama [tweede oproep voor aanvang] – gevolg geven aan die oproep tot asr [ah-suhr], het namiddag-, en fajr [fah-djuhr], het ochtendgebed. Maar dat deed ze niet. Ze schafte een boeddha aan, las hoe je bodhisattva kon worden, had haar karma [geheel van goede en slechte daden bij reïncarnatie] – dat de samsara [kringloop dood en wedergeboorte], eindigend met het nirwana [toestand van volkomen rust, hartstochten gedoofd], bepaalde – te verliezen en zag wel wat in dat non-theïsme van met name het zenboeddhisme; in de stoepa zou ze een reliek van Boeddha vereren.

2. Sjors' leven is niet te omschrijven als een vie manquée, gekenmerkt door chaerofobie met afkeer van vreugde en vrolijkheid. Weliswaar kende hij als niet-jood de Vreugde der Wet niet, maar dat mocht de pret niet drukken. Een polygyn huwelijk zat er niet in en zijn monogame verbintenis strandde zoals bij velen op de seven-year itch. De sexcuses van zijn eegade brachten hem in de bdsm-scene, dat is voluit trouwens: bondage, dominance, sadism & masochism. Het sadomasochisme sprak hem aan. Hij kickte met name op ponyplay. Hij onderging dat en gaf geen kik. Een rare aberratie – kwam dat door het fragiele-X-syndroom? – zorgde ervoor dat hij zijn kicksen [voetbalschoenen, ww. kiksen = verkeerde toon treffen op blaasinstrument] altijd aan wilde. Op de ene sekscapade volgde de andere en uiteindelijk leidde dat tot het oplopen van chlamydia-averij.

3. Hierbij een in-extensoverslag van Jelles bemoeienis met Flora's kinderen. Zijn centre d'intérêt is ontstaan uit en gegroeid door de floriade in Venlo van 2012. De baard van Mozes (het slaapkamergeluk), de uchiki kuri (een Japanse pompoen), de
suzanne-met-de-mooie-ogen (uit de acanthusfamilie), de pyrethrum (wilde bertram) en de eschscholtzia (de goudpapaver), ja daar viel hij voor. Venlo's bekendheid is enorm gegroeid – gij vondt dat toch ook? – en Jelle heeft inmiddels een bloemisterij-bv, die er wezen mag. Als dga [directeur-grootaandeelhouder] verdient hij goed aan deze businesscase. Het op een na laatste verrassende e-mailtje dat hij recent ontving – nou vraag ik je – was of hij ook thomasslakken- en/of arrowrootmeel kon leveren: tenhemelschreiend, toch?

4. De Jakobsdag is de dag van de Heilige Jacobus. Maar we willen vooral Maria's gedachtenis accentueren. Het gaat dus niet over de scala caeli (de jakobsladder) of "Rorate coeli desuper" (Dauwt hemelen uit den hoge). We beginnen met de mariamaand oktober [meimaand = Mariamaand], vervolgen met de zeven smarten en vreugden van Maria, op een schilderij wordt de Virgo inter Virgines uitgebeeld, 'stella maris' is een epitheton van Maria, ook in een Onze-Lieve-Vrouwekerk wordt Maria-Tenhemelopneming herdacht, 'mater gloriosa' is een glorieuze benadering van haar, 'mater dolorosa' een wat droeviger; 'jasses marante' is een bekende van haar naam afgeleide bastaardvloek, een engelse groetenis komt haar toe, in een deësis [zekere voorstelling Byzantijnse kunst] doet zij met Christus en Johannes de Doper een goed woord voor de mensheid, met 'consolatrix afflictorum' wordt zij als troosteres der verdrukten aangeduid en we besluiten met haar titel 'Allerreinste Moeder'.

5. Kobus' ambitie was: ook een hele alinea vullen. Lukt dat met Kille Kobus (de dood) en een kobus (visdiefje, penis)? Nee, dus. Dan maar wat inleveren en overgaan op '*obu*': aleppobuil (ook: oriëntzweer of kala-azar, dan wel leishmaniasis), en biobutanol (verkregen via pyrolyse), business-to-business (ook wel: b2b), labor improbus (onvermoeibare arbeid), locoburgemeester en robusta (koffieplant). Ten slotte: er zijn vier isomere butanolen: 1- en 2-butanol en
2-methyl-1-propanol (= isobutylalcohol) die alle drie vloeibaar zijn, en 2-methyl-2-propanol, een naar kamfer ruikende kristallijne stof die geproduceerd wordt door katalytische additie van water aan isobuteen.