3230 Dictee donderdag 13-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (907) √

Dictee – dictees [3230]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee februari 2017 (2), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (907)

Oefendictee februari 2017 (2)

1. [N.a.v. verslag dictee Diest --->] De erealgemeendirectrice, vroeger ook déléguée naar vakbondsvergaderingen was te gast bij de
adjunct-secretaris-generaal, soms wel iets weg hebbend van een dégénéreetje , en vertelde dat zij naar de classicale kerkvergadering op een lokale locatie ging, waar het in de vergadering klassikaal eraan toeging. [Wekelijks dictee website --->] Ziek melden houdt in, dat je ziek gemeld bent. Een doyennépeer heet voluit doyenné du comice en is verre familie van de poire belle Hélène en de Karmijn de Sonnaville [winterappel, cox x jonathan]. Snapt u hoe hier met de hoofdletters wordt omgegaan? [Kampen --->] Achteraf heb ik vrede met – alloniem 'De Sint' – omdat dat nou precies is wat je onder je rijmelarijen schrijft. Alleen vind ik dat de aanhalingstekens wel hadden moeten worden voorgelezen. Nu ik ook nog 'van' gehoord meende te hebben, leek me 'alloniem van de sint (GB)' [alloniem = de naam van iemand anders als auteur – autoniem = onder de ware naam verschenen] een prima alternatief. [Verder weer: Diest] Een gemene instinker: sectaire (BE), maar wel sekte en sektarisch (zelfde betekenis). Er was ook nog discussie over carnaval(l)istisch. Edward legt uit, hoe het moest: carnavalist (klemtoon in grondwoord carnaval vooraan, dat is bepalend voor het niet verdubbelen van de l), vergelijk duellist (klemtoon achteraan in grondwoord duel, dat is bepalend voor het wel verdubbelen van de l). Vooralsnog ga ik uit van carnavallist en carnavallisering, omdat GB inmiddels ook festivallisering [en dus festivallist] heeft [Taaladvies: OK!]. Ook was er nog een probleem met – 's rijks – dat stond 3 keer met kleine letter (rijks) in VD en eenmaal met hoofdletter. Inmiddels (2019) heeft ook dat 4e geval een kleine letter gekregen. Het zit zo: we schrijven wel in voorkomend geval 'het Rijk' (en in sommige gevallen van eigennaam een hoofdletter: Rijkswaterstaat, Romeinse Rijk, Hemelse Rijk (China), Verborgen Rijk (Ethiopië), Heilige Roomse Rijk [HRR] of Eerste Rijk, Tweede Rijk (Duitse Keizerrijk tussen 1871 en 1918), Derde Rijk (Hitler), Britse Rijk en Rijk van Nijmegen) maar verder krijgen alle samenstellingen en afleidingen een kleine letter (een selectie): rijksacademie, rijksaccountant, rijksadministratie, rijksadviseur, rijksafslag, rijksambt, rijksambtenaar, rijksarbeider, rijksarchief, rijksarchitect, rijksarchivaris, rijksautoriteit, rijksbanier, rijksbedelaarsgesticht, rijksbediening, rijksbegroting, rijksbelang, rijksbelasting, rijksbelastingambtenaar, rijksweg, rijkswegenbelasting, rijkswegennet, rijkswegenplan, rijkswerf, rijkswet, rijkswoning, rijkszegel, rijkszorg, rijkszuivelinspectie en rijkszuivelstation [rzs = rijkszuivelschool]. Ook levert bij mij 'solitair reiend gehos' wat problemen op: je moest kennelijk denken aan een rei vormen, een reidans uitvoeren, maar daar zijn meerdere personen voor nodig, dat doe je m.i. niet solitair (reien is een groep vormen). Er is ook een ww. rijen = een rij of rijen vormen, maar ook dat kan m.i. niet solitair. Zeg het maar ... Ook kwam (de afkorting) NB – midden in een zin – weer aan de orde. Niet fout, maar het blijft er raar uitzien ... [Zaltbommel ---->] Daar kwam de gemeentewet voor (GB, VD: kleine letter), maar wel als Gemeentewet 1851. Dat moet dus wel een eigennaam zijn en dus met hoofdletter te schrijven: zeg maar een combinatie van het donorprincipe en dus welke naam de overheid zelf aan een wet geeft. Vergelijk: Wajong = Wet Arbeidsongeschiktheidsvoorziening Jonggehandicapten, ook Wajonger(e) [donorprincipe: de betreffende wet] en Wajong-uitkering.

2. [Allerlei] Let op: papier collé [collage] en papier-maché (znw. = deeg van papierafval) [streepje]. Wie van de gergem [gereformeerde gemeenten – bepaald kerkgenootschap] is, verzendt of aanvaardt uitnodigingen sub reservatione Jacobaea (D.V. = Deo volente of V.D. = volente Deo). Het went nooit hoe die schipper de steven wendt. Je mag rustig schrijven dat het aantal hits duizend (en) zeven is en ook elfhonderd(en)veertien (in beide gevallen is 'en' slechts – facultatief – toegestaan t/m 12 (volgens de ANS, de Algemene Nederlandse Spraakkunst)). Een Hannoveraan kan Hannoveranen [mensen], maar ook hannoveranen [paard, niet in wdb.] fokken ... Van het docentenkorps wilden enkelen door het politiekordon heen breken, anderen wilden volstaan met een cordon sanitaire; de cérémonie protocolaire was aan hen niet besteed [wegens antiprotocollaire sentimenten]. Ze wilden ervantussen gaan.

 

3229 Dictee woensdag 12-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (906) √

Dictee – dictees [3229]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee februari 2017 (1), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (906)

Oefendictee februari 2017 (1)

1. Een visdiefje is een kobus of jacobus [ook: venkraai, splitstaart, pijlstaart, meeuwtje, ikstern] . Kunnen zich zowel bij de whigs als bij de tory's [partijen parlement Engeland] Oxonians (Oxfordianen) bevinden? Op silvesteravond [oudejaarsavond] hoefde de sylvester [mijnbouw: stijlentrekker] niet te werken. Hij wilde dat simpellijk oplossen. Met '*jacob*': een jacobin ministre [voorheen met felle oppositie] , Jacobse(n) en Van Es(sen) [vrije jongens], jacobus (zie boven),
sint-jacobuskruis (heraldiek, ook: spatakruis of dolkkruis), sub reservatione Jacobaea = onder het voorbehoud van Jakobus, t.w. van de woorden van Jak. 4:15: 'si Dominus voluerit' (als de Heer het wil) en 'si vixerimus' (als wij dan leven), Jacob van Maerlant [vader der Dietse dichters], dat is Flip en Jacob [past niet bij elkaar], Jacob ontstal de zegen aan zijn broeder [Ezau], Jacob van Ruisdael, Jacoba van Beieren (denk aan: de Zoen – GB – van Delft = vredesverdrag met Filips de Goede), Sint-Jakob = de apostel Jacobus = Sint-Japik, Kille Kobus (de dood), Jacob Cats maakte de krates bekend [misvormd mens], (sint-)jakobsvlinder, (sint-)jakobsschelp [coquille Saint-Jacques, jakobskruiskruid (ook: sint-jakobskruid)], Jakobsdag = 25 juli, feest van de H. Jacobus, jakobijn [dominicaan, ook: heftig democraat], jakobiet [christelijke kerk in Syrië, ook: aanhanger Jacobus II, Engeland],
jakob-evertsen [zaagbaars, vogel, mens] en de Andreasorde = ridderorde, door Jacobus V in 1540 ingesteld.

2. Gezocht op '*jakob*': de ware jakob, een jakobsdood sterven [vol bewustzijn, met kinderen erbij], 't was een hele jakobsladder (ladder Jakobs), vroege aren, een slechte Sint-Jakob, sint-jakobsvruchten à la nage (in het kookvocht), het huis Jakobs, CJD =
creutzfeldt-jakobsyndroom (disease), jakobagoed, -kannetje, -schaaltje en -kruikje, jakob-evertsenoog [groot, uitpuilend schelvisoog], jakobijnenmuts [rode vrijheidsmuts, Frygische muts], jakobijns [heftig voorstander democratie], jakobinisme, jakobitisch [als van de jakobieten], jakobje = jakobszalm, jakobsganger (kreupele), jakobsladdertje (salomonszegel – plant), jakobsstaf en Jakobsstaf [sterrenbeeld], jakobstang (houten nijptang; ook: klaas),
sint-jakobsappel, sint-jakobsbloem, sint-jakobslelie, sint-jakobsnoot,
sint-jakobsvlinder en sint-jakobsvrucht (eetbare binnenste van de
sint-jakobsschelp). Met '*piet*' vind je onder andere: de hulppiet, Knekelpiet (de dood) en het posthippietijdperk (toe maar!). Van speciën (species) [geld] zijn er heel wat species [soorten]. Zijn esprit gaulois [boertige grappigheid] werd niet gewaardeerd. Onder Tutsi's en Hutu's vindt men ook wel tootsies [man als vrouw verkleed]. In zijn toercaravan volgt hij regelmatig verschillende tourkaravanen, zelfs ook wel de Tourkaravaan [= Tour de France]. Hoe kan dat: traneloos in zo'n godvergeten tranendal? Het schijnt dat hij erop uit is, dat wij eropuit trekken. Zij staat met die trois-pièces [kledingstuk] heel mooi
trois-quarts [niet helemaal van voren of opzij] afgebeeld, maar waarom met een troiscart (trocart – chirurgisch mes)? Kortheidshalve: TQM (total quality management) is ikz (integrale kwaliteitszorg). Vroeger troupier [pjee], nu stoepier [idem]; denk aan Brederode.

3. Die trucagetruqueuse (is het dan weer 'echt'?) noemt alle truzen [homo's] Truus. Een ploeg als Barcelona is in staat de triple (treble) te winnen. Met AAA of triple A heb je een triple A-rating binnen. De Triple Alliantie (dat geldt ook voor de Triple Entente) is een zeker verbond, vergelijk ook de Quadruple Alliantie en de Heilige Alliantie. Een driebond is een triple alliantie [verbond tussen drie staten]. Met PPP wordt Triple P bedoeld: people, planet, profit. Ook triple betekent als bnw. drievoudig en als znw. een zwaar soort trappistenbier (of een glas daarvan). Triple bogeys komen bij golf voor [drie slagen boven par]. Een triple dip is een drievoudige economische dip. Een 'triplet' heeft vele betekenissen waaronder een fiets voor drie personen. Met de Heren van een heerlijkheid moet je altijd oppassen: de Heer van Zuilichem, de Heer van Brederode, vergelijk ook de Heren Zeventien. Met pd wordt 'plaats delict' aangeduid, met pd. 'pond', met p.d. 'per dag' of 'per doos', met Pd 'palladium', met PD de voormalige Plantenziektekundige Dienst en met PD pro Deo: de verdachte had een PD-advocaat en was zelf dus een pro-Deaan. Geloof me of niet, het zit echt in de pijplijn (pipeline, uitspraak!). Waarom krijgt 'carnavalisering' (niet in wdb.) eigenlijk geen dubbel-l (medeklinkerverdubbeling)? Ik heb dat niet exact kunnen vinden, alleen leverde '*isering' ook nog op 'dollarisering' (en ook: 'dollarisatie'), waarbij de uitspraak nadrukkelijk 'ah' is en niet 'aa'. Aanvulling 2019: commercialisering [aa], maar in GB festivallisering [ah], dus is het ook: carnavallisering [ah]. Lastig, probleem. Taaladvies 2019: dubbel-l.

 

3228 Dictee dinsdag 11-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (905) √

Dictee – dictees [3228]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee januari 2017 (9), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (905)

Oefendictee januari 2017 (9)

1. Hij gaf een sterksprekend voorbeeld. Je kan een oortje in hebben, een oortje is ook: geld, cent, duit (zijn laatste oortje versnoept hebben, hij – de vrek – zou een oortje in vieren bijten). Het oord is de geldswaarde van 1/4 van een munt. Het verkleinwoord daarvan is oortje of oordje. VD's mededeling: een oordjesprent is een kinderprent die een oortje kostte – brengt me er dus toe dat 'oordje' ook goed is (of kan zijn). Deze penny-a-liner [schrijft artikelen voor een penny per regel] schrijft penny dreadfuls [goedkope horrorroman, stuiverroman]. Dit heeft VD in de aanbieding bij '*oque': belle époque (1890-1910, culturele en mondaine leven), bloque (biljarten: forse stoot rechtuit; vergelijk: massé = kopstoot (loodrechte keu) en piqué = verticale keu, terugkerende bal), breloque (hangsieraad), cloqué (bnw.: met wafeldessin), cloqué (znw.: weefsel met aan bovenlaag bobbeleffect), croque (verkorting van croque-monsieur en croque-madame), disloque (gymnastiek: het dislokeren = aan de ringen om de schouder draaien en de ringen naar buiten duwen), epoque (maken), vergelijk: epochemachend, equivoque (bnw.: dubbelzinnig), equivoque (znw.: dubbelzinnigheid, onbetamelijke woordspeling), pendeloque (hanger van edelgesteente, bij diamantwerkers: steen van bepaalde vorm), reciproque (wederzijds, wederkerig), vergelijk: reciproque getallen (2/3 en 3/2), reciproque begrippen [kunnen elkaars plaats innemen], reciproque ohms [geleidingsvermogen, omgekeerde van weerstand] en reciproque kruisingen [tussen planten of dieren], toque (dameshoed, baret, kruisbeschermer en (BE) cap (bij paardensport)), tu quoque (et tu, Brute – tu quoque, Brute, tu quoque, fili mi) en univoque = eenzinnig (dus niet dubbelzinnig).

2. Na de aankoop van het peridot [geelgroene, doorzichtige soort olivien = chrysoliet] dronken ze een pernodje [pastis]. Leg het verschil uit tussen gallisage [galliseren: water en zetmeelsuiker toevoegen aan potentieel zure wijn] en petrissage [kneedmassage]. Bedankt voor dat mooie peyotetje [Mexicaanse cactus --- > drank met hallucigene werking]! Bij de dressuur zie je vaak een piaffeje (piafje, piaffetje). Woorden in VD op '*sage' (een selectie): à double usage [voor tweeërlei doel geschikt], Arthursage [Keltisch-Britse koning Arthur], body-to-bodymassage [ook: bodymassage, eigen lichaam gebruiken], bossage (muurvlak, blokken natuursteen behakken; bosschage = bosje, kleine groep bomen), finissage (feestelijke afsluiting – vgl. vernissage = opening), lipossage (onderhuidse vetophopingen verwijderen), Nibelungensage [koningsgeslacht], rite de passage (overgangsrite), the medium is the message (het gaat niet om de inhoud van de boodschap, maar om hoe die overkomt), volkssage, ariapassage, Bijbel-, Koran- of Schriftpassage, Faustsage [Goethe], Noordzeesage en stadssage. Zoonlief piekert; is dat nou rolbevestigend: moedert pikeert [naaien] en vader piqueert [biljarten]? De paratroepers waren paraat. Wat is het subtiele verschil tussen 'wettelijk' [volgens, naar de wet] en 'wettig' [feitelijk hetzelfde!] ? Wat streeft de Manchester school na [leer van de vrije handel, tegen staatsbemoeiing in het economische leven]? Bij het snoepje 'fruittella' zit VD er echt naast ... [2019 niet meer: nu ook dubbel-t] Wie sardonisch [boosaardig spottend] lacht, moet ook maar het gelag betalen. Hoezo: gerechten savoureren [ervan genieten] onder de sawoe-manila [sapotilleboom --- > kauwgom, kauwgum(mi)] bij het aanhoren van de saz [zekere luit, baglama] spelende scabreuzemoppendebiteur (-debitant)?

3. Met 'oranje': oranjeboom, appeltjes van oranje (sinaasappels), een kleur: oranje dragen als kleur van het Oranjehuis, huis van Oranje, Koninklijk Huis, het Oranje Kruis [nationale bond voor reddingswezen en eerste hulp bij ongelukken, EHBO], oranje, blanje, bleu [VD] – ook: oranje-blanje-bleu [GB] (oorspronkelijk de kleuren, later de prinsenvlag zelf), een oranje shirt dragen, het Oranjeshirt dragen (door een Oranjespeler van het Oranjeteam), door oranje [stoplicht] rijden, Oranje boven! [uitroep], in Oranje spelen, jong Oranje, koning
Willem-Alexander is een van de Oranjes, Oranje boven (al) (bovenal)!, de banden die Nederland aan Oranje hechten, de Huisorde van Oranje (ingesteld: 1905), het eerste legerkorps onder de Prins van Oranje, de Prinses van Oranje (historisch, vóór het K.d.N. (Koninkrijk der Nederlanden) – iets anders dan het k.d.h. (koninkrijk der hemelen), beide niet in wdb.), Radio Oranje, drie schoft (deel van de dag) Oranje boven (1813, Oranjevlag op de toren), het drievoudig snoer: God, Nederland en Oranje, het prinsdom van Oranje, oranje dooiermos, oranjegeel [oranjeachtig geel] en oranje-geel [2 kleuren], de
Koning-Stadhouder (VD specifiek: betiteling van Prins Willem III van Oranje, die van 1689-1702 behalve stadhouder van Holland, ook koning van Engeland was; GB: een koning-stadhouder of
stadhouder-koning = algemeen: stadhouder en koning), Okkie Tuinboon [roep van kinderen naar elkaar] kreeg de melodie van Oranje Boven [naam lied] mee, een orangist is een Oranjegezinde, de
oranje-groene melkzwam, er zijn veel Oranjebomen [als herinnering] geplant, OZO: Oranje zal overwinnen [stiekem tijdens WO II], Willem de Zwijger [Willem van Oranje, Willem I, Vader des Vaderlands], zeaxanthien of zeaxanthine is oranjegekleurd(!) tetraterpeen en ten slotte een stadhoudersgezinde = prinsgezinde = Oranjegezinde.

 

3227 Dictee maandag 10-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (904) √

Dictee – dictees [3227]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee Oefendictee januari 2017 (8), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (904)

Oefendictee januari 2017 (8)

1. Mecano's [mecanicien] zoon speelde graag met zijn meccanodoosje; vaderlief hield het meer bij zijn studie mechatronica(geen mega!). Heb je nog ge-e-maild dat zo'n stuk vlees niet gemeeld [meel ...] mag worden? Een mercator sapiens is een wijze koopman. Thiol (thioalcohol) heette vroeger mercaptaan. Terzijde: een mico is een zijdeaap. Doornroosje (de Schone Slaapster) behoort tot de volkssprookjes van de gebroeders Grimm. Er was minnenijd om het minnenloon. De metteur en scène [regisseur, productieleider] gaat over de mise-en-scène [gereedzetten voor toneelstuk]. De maffioze overvallers lieten het morose [somber] gezin achter. Wie zijn de halvefinalisten? Honderd jaar nadezen zal hij er niet meer wezen. B en W, voor (namens) dezen, de ambtenaar. In de juiste context moet je na ampel beraad 'de Drie Koningen' schrijven. Over de schrijfwijze 'Hoekse en Kabeljauwse Twisten' valt met VD wel te twisten [dat: kleine t – 2023: T!]. Bijv. 4 vwo en 5 havo zijn 'spatiewoorden', daarom 4 vwo'er en 5 havoër [mét spatie]; 3e eeuw is een woordgroep, daarom 3e-eeuws (afleiding).

2. Ridders: tot ridder slaan, een koene ridder, een ridder zonder vrees of blaam, de ridders van de ronde tafel (of: Tafelronde – bij koning Arthur), een ridder te voet (worden), een ridder van de el(lenstok) [manufacturier of bediende], een ridder van de pen [journalist, kantoorbediende], een ridder van de schaar [kleermaker], een ridder van de droevige figuur (bijnaam van Don Quichot de la Mancha, de hoofdpersoon van een roman van Cervantes) = een donquichot, Ridder in de Orde van Oranje-Nassau (volgens overheidssites niet: ridder; RON), bij het ridderschap hoort een bouton! [knoopsgatstrikje], CON = Commandeur ..., LON = Lid ..., verder: Officier (OON) en Grootofficier (GON), het kruis van de Orde van Oranje-Nassau, die ridderorde, de ridderorde en de ridders van de orde van het Gulden Vlies (ingesteld door Filips de Goede), een Maltezer ridder = ridder van de Orde van Malta, een tak van de johannieterorde, lid of ridder van de blauwe knoop zijn [geheelonthouder], MWO = Militaire Willemsorde (een Nederlandse ridderorde) en RMWO 3 = Ridder Militaire Willemsorde derde klasse.

3. Binnen artikelen (sub lemma): accolade (omarming), caballero (heer, ridder, ruiter), cavalier (oorspr.: ridder) en chevalier, cavaliere servente = gedienstige ridder, vaste begeleider en minnaar van een gehuwde vrouw, chevalier errant = dolende ridder, chevalier sans peur et sans reproche = ridder zonder vrees of blaam, cordon rouge = ridder in de orde van St.-Louis, ook ridder van het Legioen van Eer, el caballero de la triste figura = de ridder van de droevige figuur, m.n. Don Quichot, graalridder, amaryllis of hippeastrum = de plant ridderster, johannieter – zie Maltezer ridder, KG = Knight of the Garter, Ridder van de Kousenband, kruisridder = kruisvaarder, de leeuwendaalder is een zeker Hollands zilveren muntstuk, een misericorde = een dolk die een ridder gebruikte om ontwapende vijanden te doden als zij niet om genade vroegen, molet = radertje aan de sporen van een ridder, olifantsridder = ridder van de olifantsorde (ridderorde in Denemarken en Thailand), page = dienaar van een ridder en preux chevalier = onvervaard ridder.

4. Ook: REK = Ridder in de Orde van de Eikenkroon, RON = Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, roofridder, schildknaap, Sint-Joris of Sint-George = de ridder die een draak doodt, tempelier, tempelridder, tempelheer: hij zuipt of drinkt als een tempelier, de Orde van de Goede Tempelieren (geheelonthouders), vliesridder of vliesheer = ridder van de orde van het Gulden Vlies, white knight = bevriende ondernemer die een bedrijf overneemt, ridderzuring [plant] en Zwaanridder = ridder uit de sage van de Rijnzwaan, Lohengrin (door Bilderdijk wordt hij 'Elius' genoemd). Een zwaardridder of -broeder is ridder van een geestelijke ridderorde in Lijfland (het huidige Letland, Estland).

 

3226 Dictee zondag 09-04-2023 (2) - dictee Wekelijkse dicteetest 253 RL √

Dictee – dictees [3226]

Wekelijkse dicteetest 253 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 753

1. Die ………… viel op deze …………...

a. Donquichot                            afrodite

b. donquichot                             afrodite

c. Donquichot                            Afrodite

2. Een ………… verwijst naar het …………....

a. weesgegroetje                             Weesgegroet

b. Weesgegroetje                            Weesgegroet

c. weesgegroetje                             weesgegroet

3. Jij bent ………..; ze vonden mama vroeger ook maar een …………..

a. mama’s kindje                        mama’s-kindje

b. mama’s kindje                        mama’s kindje

c. mama’s-kindje                        mama’s-kindje

4. Jazeker: ………….. plus tien is ……………..

a. ‘t achentig                         ‘t negentig

b. t'achentig                           t'negentig

c. tachentig                            tnegentig

5. Een broek van …………. is van een soort glad ………....

a. pilo                                     fustijn

b. pillo                                   fustein

c. pilo                                     fustein

6. Vindt men bij de ………… ook …………….?

a. hooidilt                               hanenbalken

b. hooidild                              hanebalken

c. hooidild                              hanenbalken

7. De meisjes, …………..., hadden iets …………..

a. refugiees                           ontheems

b. refugiees                           ontheemds

c. refugiées                           ontheems

8. Ze haalde de ………….. uit ………… tevoorschijn.

a. Statenbijbel                           zeventienzoveel

b. Statenbijbel                           zeventien zoveel

c. statenbijbel                            zeventien zoveel

9. In '…………...' is er sprake van een …………..

a. zeventiend'eeuws                          synaloufe

b. zeventiendeeuws                          synaloefe

c. zeventiend'eeuws                          synaloefe

10. Het ……………. heet ook wel …………...

a. gewrichtssmeer                              synovia

b. gewrichtsmeer                               synovia

c. gewrichtssmeer                              sinovia

Oplossingen [253]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [253]

1b 2a 3a 4c 5c 6a 7b 8c 9c 10a

Contact: leentfaarrein@gmail.com

 

3225 Dictee zondag 09-04-2023 (1) – dictee Dictee van de dag (903) √

Dictee – dictees [3225]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee januari 2017 (7), geheel herzien naar situatie 2023

Dictee van de dag (903)

Oefendictee januari 2017 (7)

1. Als VD 'terra di Siena' [terrasiena, siena, aarde] schrijft, moet die feitelijk ook Sienees en Sienese, dus zonder trema, schrijven ... De pluralis modestiae [bescheidenheidsmeervoud] klinkt heel bescheiden. Wanneer vinden in NL de Algemene Beschouwingen [bespreking begroting in Tweede en Eerste Kamer] plaats? De Besjt is de Baäl Sjem Tov [Meester van de Goede Naam (benaming van Israël ben Eliëzer (ca. 1700-1760), grondlegger van het chassidisme)]. Op te zoeken: VGV, vrouwelijke genitale verminking, clitoridectomie. Dat boek is gejaspeerd [besprenkelen, bespikkelen]. Bessie en Billie Turf: boegbeelden van obesitas [adipositas, corpulentie, vetzucht]. De bests van Nadal waren zijn best of fives. AMvB's zijn Algemene Maatregelen van Bestuur. Het Openbaar Lichaam BES [Bonaire, Sint-Eustatius en Saba] heeft als dagelijks bestuur (db) een Bestuurscollege. In bed is zij een betweetster. De bête [onnozel, schaapachtig] bedelaar – een echte bête noire [het zwarte schaap] en vaak debiteur (debitant) van bêtises [domheden] en bévues [flaters] – vroeg om een bete broods [stukje brood]. Bij de Grote en de Kleine Vissersbank benoorden de Doggersbank werd veel met de beug [vistuig] gevist. Een shimeji is een beukenzwam. De IPO is de initial public offering = beursintroductie. Wat in Nederland de Autoriteit-FM is [AFM: Autoriteit Financiële Markten] is, is in België de FSMA [Financial Services and Markets Authority]. Het bevergeil is castoreum en een beverharen hoed is een kastoren hoed. Ik woon in Zeeland bewester Schelde en ook nog aan de Schelde. Hij scoorde een bewussie [toevallig doeltreffend schot dat echter wel degelijk zo bedoeld was]. Rein was helemaal bezeeuwd [bezwijmd].

2. Mijn favoriete bezigheid is (bhakti)yoga [mystieke vorm met devotie centraal]. Het schip is vanbuiten geschiemand [opknappen]. Bij een pizza Margherita kun je heel goed een margarita [cocktail] drinken. Verzin een list: oktober is de mariamaand (rozenkransmaand) en mei is (ook) de Mariamaand. Waar op je voorhoofd zit de glabella [vlak boven de neus]? Wat brengt de (het) Middellandse Zee(gebied) ons zoal (volgens VD)? Wel: de affodil(le) [plant], het africano [bonte marmersoort] , de arendbuizerd, de baardgrasmus, de blauwvintonijn, de bonito (= boniter – zeevis) en de echte bonito (= skipjack – straalvinnige zoutwatervis), de brigantijn (piratenschip), de citroenmelisse (duivenkruid, melisse), de commensaalanemoon, het Corsicaans, de Spaanse costa [kust], de cyclamen (mv. cyclamens, alpenviooltje, ook: cyclaam met mv. cyclamen), het Cypriotisch, een mediterraan(s) dieet, de dwergooruil, de Euromediterrane samenwerking, de feloek (zeilboot), het Fenicisch (ook: Foenicisch), het kledingstuk galabia [m/v – ruimzittend kledingstuk tot de enkels], de galei [lang, smal schip], de Gazastrook [het westelijke Palestijnse gebied rond de stad Gaza], de grote vaart, de gezegende distel, het Hesperische bekken [tussen Spanje en Sardinië], de honds- en jonashaai, de kalanderleeuwerik, de kamerbrem en de kamsin (ook: chamsin, wind).

3. Verder: de kapper (een struik), de klompvis (maanvis), de kraamwortel [plant], het Kretenzisch [taal], de kurkeik, de lansegel (zekere zee-egel), de lansvis, het Latijn [taal], de lazarusklep (soort van mantelschelp), de levant (wind), de Levant (het Oosten), de lokharigen [mensen als Dravidiërs en Nuba's], de maankop (meerdere betekenissen, ook: maanbol, zwarte heul, slaapbol; ook: heulsap), het mare nostrum (leus tijdens bewind Mussolini: Middellandse Zee), de marmerbrasem, de Mediterranée (Toon Hermans, vernederlandst), het Midden-Oosten, de moseik, de mosselzijde (stofnaam), het
NATO-schild [North Atlantic Treaty Organization – ook: NAVO =
Noord-Atlantische Verdragsorganisatie], de Nijl, de olijfboom, de ombervis (zeebaars), de opopanax (zekere rotsplant), het orbis terrarum (o.a. het wereldrond), de orseille (stofnaam), het ossenoog (grootogige brasem), Palestina, de polakker(mast) (vaartuig), de radkaart (wereldkaart met M. Zee en Nijl in T-vorm), de reuzenbaars, de rozemarijn (heester), de wilde of Boheemse rozemarijn = de moeraspalm, de salvia (soort salie), een Saraceen (muzelman), (bnw.) Sardijns, Sardinisch of Sardisch en de sardine (ook: sardien).

4. Ten slotte: de schebek (zeilvaartuig), de schriftbaars (zekere baarsvis), het Seltsjoeks [betreffende Turkse volksstam], de sidderrog, de slaapkrab, een slijkregen, de spart = sparte (halfagras, spartelgras, espartogras), de spiegelrog, de steendadel, de steeneik, de stekelpurperslak, de stink- of vuilboom, de tartaan (vaartuig), de thalassemie (erfelijke bloedziekte met gestoorde hemoglobinesynthese), de tonijn (een blikje, een broodje), de UPM (Union pour la Méditerranée) (Frans!), organisatie waarin de landen rond de Middellandse Zee samenwerken, de varkenvis (gewone bruinvis), het vat (soort van tonslak), de vliegende zeehaan, de voshaai, de vuurlibel, de waterbuffel (karbouw, arni), de zaagvis, de zeeamandel, de zeebal (soort zee-egel), het zeeschildzaad (sierplant), de zeevlinder (vleugelslak), de zoetwaterkrab, de zonnevis (petrusvis) en de zwaardvis.

 

3224 Dictee zaterdag 08-04-2023 (2) – dictee 9e Groot Dictee der Lopikerwaard 2023 √

Dictee – dictees [3224]

9e Groot Dictee der Lopikerwaard 2023

Reglement: wel oké (zoals: niet afbreken aan het eind van de regel), maar verwijzing naar ‘de laatste editie van GB’, welke dat ook zijn mocht (er lag een oudere op tafel – 1995!, de onlineversie kennelijk buiten beeld – www.woordenlijst.org). VD werd niet vernoemd. Bij de paar kleine puntjes die ik met de auteur doornam, kwam hij in de repliek niet verder dan ‘zoeken op internet’. Overigens: prima dictee, heel goed voorgelezen …

Dicteespiegel (auteur: Ed Booms)

1. Al jarenlang vraagt menig vertegenwoordiger van het pessimistische journaille zich af of ook het Groot Dictee der Lopikerwaard te zijner tijd het loodje zal leggen. Deze vraag rijst heden ten dage echter niet bij de trouwe deelnemers, want zij blijken de uitdaging nog steeds bijzonder te appreciëren. Een analytisch onderzoek, voorafgaand aan deze negende editie, heeft een aantal interessante wetenswaardigheden opgeleverd. Zo worden de voorbereidingen doorgaans rigoureus, bijna semiprofessioneel [bijna beklemtoond krijgt met znw. wel een -] aangepakt. Men bereidt zich consciëntieus voor door het labyrint van spellingregels uitentreuren te oefenen. Om weifelingen te voorkomen wordt tijdens doordeweekse oefensessies een brij van uitzonderingen naar elkaar ge-e-maild.

2. De fanatieke slimmeriken bestuderen dagelijks voor het slapengaan stiekem de officiële spelling in de Woordenlijst Nederlandse Taal (zo op omslag laatste GB, in de editie die op tafel lag – 1995! – nog met ‘taal’ – geen afkorting, vgl. WNT dat in VD het Woordenboek der Nederlandsche Taal is) en leggen het Groene Boekje voor de zekerheid op het palissanderhouten [aaneen – VD!] nachtkastje. Dat voorkomt voor sommige deelnemers helaas niet het hebben van traumatische nachtmerries. Die ontstaan nog regelmatig door de in 1995 doorgevoerde wijzigingen.

3. Om een aantal heikele kwesties te regelen, werd toen [2 maal: geen afkorting!] namelijk onder andere de tussen-n ingevoerd. Hele volksstammen begonnen opeens te twijfelen over de schrijfwijze van ogenschijnlijk eenvoudige woorden als Koninginnedag, paardenbloem, beresterk en kippensoep. Pannenkoek daarentegen is inmiddels volledig ingeburgerd. En dan is het opeens weer zover: de officiële aankondiging dat men weer kan inschrijven. Reikhalzend wordt uitgekeken naar de tekst. Geëngageerd, appellerend aan een actualiteit, exceptioneel ingewikkeld of juist gemaakt door een auteur van likmevestje?

4. De organisatie heeft zich de constructieve kritiek van geëmotioneerde deelnemers vorig jaar ter harte genomen. Ze hebben wederom gezorgd voor een luxueuze accommodatie en een eersterangs jury [klemtoon op jury, bij klemtoon op eersterangs ook aaneen!], maar veel belangrijker: tijdig geïnvesteerd in een regionale taalfanaticus. Hij gaf direct zijn akkoord en vond het een eer om deze prestigieuze bijeenkomst te mogen ondersteunen. Het organisatiecomité accordeerde zijn dictee, vergewiste zich van de vigerende coronamaatregelen en is nu, net als iedereen, uitermate geïnteresseerd in het verloop.

5. De eerdere winnaars zullen zich ook door deze spiegel van het jaarlijkse dictee niet van hun à propos [ook: apropos – wel in 1995, NIET anno nu!] willen laten brengen, terwijl de andere deelnemers ze ten langen leste eindelijk een keer willen verslaan. Hoe het ook zij,
zo-even kreeg ik een signaal van de juryvoorzitter om af te ronden. Dus pennen neer en op naar de alcoholische versnaperingen, fris of een heerlijke cappuccino.

Een nulfouter.