woensdag 6 april 2022

2667 Dictee dinsdag 12-04-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (541) √

Dictee – dictees [2667]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 316, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (541)

1. De brahmaan bruuskeerde de BSc'ster (bachelor of science, een bètavrouw), die niet de bramahpers had uitgevonden. Het bilzekruid heet ook wel dolkruid of malwillempjeskruid. Bombazijn is een sterk weefsel, vaak verward met pilo. Wist je dat naast cafeïne ook coffeïne goed is? De chinezen hadden het moeilijk: weinig clientèle (cliënteel)! De cyperse kat krabde zich de cipressenhouten krullen van het lijf. In de nieuwgeboren gemeente nam het nieuwgekozen raadslid plaats in de nieuwgevormde gemeenteraad. Cacteeën zijn cactusachtige planten.

2. Een caddie die een caddie draagt, draagt niet zichzelf [jongen/meisje; golfkoker]. Een shopper, tweewielig boodschappenwagentje, wordt ook caddie genoemd. In een caddy (lade voor het schijfje in een cd-speler) kun je cd'tjes [compact disc] stoppen. De zoögeograaf [dierengeografie], de xylograaf [houtgraveur], de mythograaf [mytheverzamelaar], de kalligraaf [schoonschrijver, hij was kallipygisch], de burggraaf [in een burcht] en de cartograaf [kaartenmaker] werden het samen eens. Kan de cartomantie [waarzeggerij uit kaarten] de cartografie [leer van kaarten, etc.] benutten? Wat moet een Curaçaoënaar zonder cedille? Een cassandravoorspelling is een sombere voorspelling waaraan niemand gelooft. Er stonden twee chaise(s) longues [of].

3. De chef-kok was chef d'équipe van het team voor de kookwedstrijd. Het christen-sociale gezin hing het christensocialisme van hun medechristensocialisten aan. Chlorofyl is kort gezegd bladgroen. Een pin-up is een close-upfoto. Kun je een paar coquilles Saint-Jacques (jakobsschelpen) eigenlijk wel combineren met coq au vin? De comédien en de comédienne vormden een comedyacteurspaar. Geld, opgenomen met een kredietkaart (creditkaart, creditcard) wordt op je credit geschreven. Dat heet crediteren. Iemand discrediteren is hem in diskrediet brengen. Is een korset klemmender dan een corselet? Crustaceeën zijn schaaldieren.

4. Croutons (soldaatjes) zijn stukjes geroosterd of in vet gebakken brood. De commissarissen der Koning(in) (CvdK's, CdK's, CvK's) hebben een overlegorgaan. Mensen die op stand wonen, zijn dat
op-standelingen (met koppelteken; een nieuwslezeres legde de klemtoon op 'stand')? Antwoord: nee. Ik schrijf 'Ministerie van Financiën' (dat staat op het gebouw): het Groene Boekje vindt dat geweldig (eigennaam instelling), Van Dale minder (aanduiding gebouw – zij doen m). Daaraanvolgend (dav., dus niet daaraan voorafgaand = d.a.v.) werden de daarbij behorende tekeningen bekeken. Samen bestelden ze twee dame(s) blanches [GB, VD]. Een soort van schimmelkaas is ook Danish blue. Hij was een dark horse in de darkroom. Zij speelde in een dans-en-showorkest.

5. De getuige à charge werd een dag later bij zijn voetbalclub decharge verleend als penningmeester. Hoewel Belgisch-Nederlands (VD), lijkt decafeïné de correcte spelling. Wat is een duediligenceonderzoek [due diligence – financieel-economisch (bedrijfs)onderzoek naar overnamekandidaat]? Dat was de dood(s)steek (GB, VD zonder s). Met het hebben van dyslexie (dyslectisch zijn – letters) en dyscalculie [cijfers] ben je flink gehandicapt. Een drinkebroer is een dronkenman. Wat je in depot geeft, is en dépôt. Een discman en een diskdrive zijn ook maar ditjes en datjes. Met direct mail kun je een directmailactie houden. Het adjectief dionysisch komt van Dionysus. Hij dieette volgens de regels van Montignac, maar het was niet echt montignaccen.

6. Zijn dilemma was, welk van de twee dilettanten te kiezen. Er zijn meerdere Aboriginaltalen. Is een domus Dei (niet meer in wdb.) soms een basiliek? De sollicitatieronde voor de dead end job leverde een dead heat op. Hoe groot is het deadweight [draagvermogen] van deze constructie? De deadline voor de inschrijving bij het deathmetalconcours was inmiddels verlopen. Ze is naar de fitnessschool. We hebben eaux de colognes [of] van beide merken onderzocht. Wanneer was de laatste ebola-epidemie? Van ecstasy (afkorting: xtc) raak je in extase. Pas na twee échanges de vues [ook bij enkelvoud – onderhandelingen op diplomatiek vlak] werden de onderhandelingen voortgezet. Inderhaast ontstonden échappades [fout door haast] bij het graveren.

7. De EHBO'er (eerste hulp bij ongelukken) werd met veel egards ontvangen. Een eenakter bestaat uit één actieve akte. Waarom schrijf je 'élégance' als ook 'elegantie' bestaat? Hij e-mailde met veel elan [zeg maar: élan vital] over de emaillen theeketel, maar wel op zijn elfendertigst. De éminence(s) grises vielen en bloc als een blok voor haar. Hij onthulde ons de details en détail. En plein public werden wij en masse voor leugenaars uitgemaakt. In de Eskimohut blafte een eskimohond. Een eolusharp (windharp) is met een Latijnse naam naar de god der winden Aeolus genoemd. In de entresol van het entrepotje lag van alles opgeslagen. De etiologie is de leer van de oorzaken (der ziekten).

7. Zijn er veel woorden uit het Engels op ‘ing’? Jazeker, maar je moet ze wel met een lantaarntje zoeken tussen alle Nederlandse uitdrukkingen (klotearbeid, een sisyfusklus, een hell of a job) op 'ing': webbing (vlieghuid in de hals bij vrouwen met het syndroom van Turner), mobbing (systematisch vernederend, intimiderend of vijandig gedrag, gericht op steeds dezelfde persoon, die zich hiertegen niet weet te verweren), dubbing (nasynchronisatie), rubbing (wrijfsel), tracking en tracing (het opsporen en volgen van pakjes), icing (overtreding bij ijshockey), roadpricing (rekeningrijden), breakdancing, dirty dancing (sensuele wijze van dansen, met name de mambo), eikel-, tepel-, clit- en neuspiercing, peace-enforcing (het opleggen van vrede in een oorlogs- of conflictgebied), close reading (een methode van tekstanalyse), frontloading (onder druk zetten van detailhandelaren), Jack Pudding (harlekijn, hansworst), cifbeding ('cost, insurance, freight'-beding), paragliding (parapente), surf- en joyriding, imagebuilding en sick building, holding(company), happy ending (gelukkige afloop), carding (diefstal en illegaal gebruik van creditcardgegevens), kneeing (overtreding bij ijshockey), abus de blanc-seing (misbruik van in blanco getekende akten, Frans!), scuffing (witte slijtage aan de buitenkant van glazen flessen), dredging (baggerbedrijf), swinging Nijmegen, remedial teaching, fasching (carnaval, Duits!), CDA- [Christendemocratisch Appel] en Amerikabashing, pershing (raket), farthing (vroegere Engelse koperen munt), desktoppublishing, I Tjing (Chinees orakelboek), crosschecking (overtreding bij ijshockey), bluestocking (blauwkous, bas-bleu), hiking (trektocht), stalking en nordic walking.

8. Klaar? Nee, nog lang niet: private, e-, tele- en near banking, hooking (overtreding ijshockey), multitasking, social networking, musking (wedstrijd voor sledehonden), healing (genezing langs paranormale weg), seedling (grote zure appel), tunneling (microscooptechniek), (direct) mailing, billing en lipofilling (een plastischchirurgische behandeling), shilling (Engels) en schilling (Duits), logrolling (zoek maar op in VD: onderlinge steun van politieke partijen), antifouling (op scheepshuiden), hairstyling (door de haarstilist), flaming (verbaal geweld bij e-mailverkeer), een goede timing, screening (antecedentenonderzoek), easy listening (easy tune),
wining-and-dining, aquaspinning (vorm van fitness), cocooning (het cocoonen), browning (automatisch pistool), easy going (laconiek), bodyshaping, piping op een Schotse doedelzak, happy slapping (mishandeling; gewoon crimineel gedrag, toch?) en kidnapping, homeshopping, gearing (versnelling), timesharing (periode-eigendom), webring (een door hyperlinks met elkaar verbonden keten van websites over verwante onderwerpen), cockring (om de penis gedragen ring), offspring (product, resultaat), boxspring (bed met binnenvering), de film Kramer versus Kramer; starring: Dustin Hoffman, franchising, merchandising, fundraising (origineel de aanleiding tot deze opsomming!), data- en wordprocessing, windowdressing, inlineskating, tefal- [vgl. teflon van Dupont] en polyurethaancoating, meritrating (loonsysteem), indoormeeting, Folketing (Deens parlement!), netwerkmarketing en direct marketing, copywriter (en copyright), troubleshooting, no-claimkorting, Storting (parlement in Noorwegen), hosting (het hosten), gracious living (elegante en tevens aangename levenswijze) en last but not least freediving (het vrijduiken).

9. Telt u maar mee tot twee: één (twee) faux pas, één fait divers, twee fait(s) divers, één fait accompli, twee fait(s) accomplis, één film noir, twee films noirs [+ VD]. De filet americain [préparé, geen mv.] gaf me vreemd genoeg een fin-de-sièclegevoel. Hij finetunede zijn voordracht. Was dit een fiscaal-economisch of een fiscaaltechnisch aspect? De formatteur maakte de diskettes gereed. Waar heb je mijn floridawater gelaten? Ik trek mijn fleece bodywarmer [fleecebodywarmer] nu aan. Voordat ze flensten [‘het’ doen], flensden ze hun kleren op de grond. Forenzen (forensen – znw.) forenzen (GB ook: s – ww.). Zijn flux de bouche en flux de paroles [beide: enkelvoud] synoniemen? Ja, radheid van tong, welbespraaktheid. De charitatieveling fourneerde de foerage. Hield ze nu van fuchsia's of van forsythia's? De Fransman contracteerde de fransmans [oogstarbeider]. Op het menu stonden frisee (krulandijvie), fricassee [fijngehakt vlees met pikante saus] en fricandeau [mager stuk vlees van bil of schouder]; verder was er ook focaccia [brood met olijfolie]. Foie gras is ganzenleverpastei, voluit heet dat: pâté de foie gras. Hij had een fulltimebaan (fulltime baan).

 


dinsdag 5 april 2022

2666 Dictee maandag 11-04-2022 (1) – dictee Dictee van de dag (540) √

Dictee – dictees [2666]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 317, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (540)

1. Die geitenvleesbrijachtige quasiderrie (bedoeld als farce) werd toch nog in de stamppot verwerkt. De geitenbreier, een geitenwollensokkenfiguur, genoot ervan. De galerie was op de bovengalerij. De gerant kreeg een gerechtelijk vonnis, omdat hij bederfelijke gerechten als gazpacho (koude soep van tomaten, olie en knoflook) en broodjes gyros [aan het spit geroosterd fijngesneden vlees of vis] met goedgeïnformeerde voorkennis daarvan op de met graffiti ontsierde tafels had geserveerd met gebruikmaken (gebruikmaking) van onhygiënische servetten. Het leek welbeschouwd wel een
gooi-en-smijtfilm, waarin de nymfomane met haar verleidelijke gazelleogen – ze trachtte met veel gevlei bij iedereen in het gevlij te komen – probeerde zijn goedlopende zaak naar de filistijnen te helpen, goedbeschouwd. In de gelagkamer ontstond een hilarisch gelach, toen het gamaschenrek omflikkerde. De heibaas zei dat hij de heipalen geheid de grond in kreeg. In december is het de maand van de goedheilig man [GB ook: goedheiligman]. Door de gratuite gratuïteit van de bewering kon deze niet standhouden.

2. We gaan weer tellen: één grand café, twee grand(s) cafés, één grand old man, drie grand old men, één grand cru, vier grand cru's (ook: grands crus), één grand prix, vijf grand(s) prix(s) [of] (GP, GP’s), zes grand-prixtoernooien, één grand slam (groot slem), drie grand slams, zeven grandslamtoernooien, één grande dame, acht grande(s) dames, één grizzlybeer, negen grizzlyberen en één dictee-idioot, tien dictee-idioten, met voorbijgaan aan dat ene Guinees biggetje en de elf Guine(e)se [GB] biggetjes. Guacamole is puree van avocado met ui, crème fraîche en tabasco, geserveerd als vulling van tortilla's en als dipsaus bij taco's. Het huisje-boompje-beestjeverhaal [al –]verhulde de werkelijkheid. Tot hoelang zou zijn hypofyse het houden? De halfanalfabeet kon 'ichtyosaurus' niet schrijven. Ik hoopte half en half dat zij de (het) half-om-half [likeur, drank, gehakt – halfom = gemengde drank, gemengd voedsel] meegenomen had. Geef mij maar een
hard-boiled ei. Hasj is een verkorting van hasjiesj. De havoër, de mbo'er, de vwo'er en de heaoër huurden allemaal een hateenheid/woning [huisvesting voor alleenstaanden en tweepersoonshuishoudens (een- of tweepersoonsappartement)] . De Hitlergroet en de hitleriaanse hitlersnor herinneren allemaal aan
Hitler-Duitsland. Voor homonymie heb je homoniemen [vorst = staatshoofd of vriezend weer] nodig. De eetwinkel bezorgde alle
hors-d'oeuvres thuis. De hautaine havannaroker wist heg noch steg in Havana en nam de verkeerde heen-en-weerboot. Zij kocht haute couture [enkelvoud – antoniem: prêt-à-porter, enkelvoud] in de
haute-couturewinkel. De Hezbollahstrijder scheet zeshonderdzesenzestig (volgens Van Dale maar zeven) kleuren bagger vanwege zijn hexakosioihexekontahexafobie (angst voor het getal 666, zeshonderdzesenzestig, het getal van het Beest, Openbaringen 13, vers 17-18).

3. In tijden van economische crises is er in de conjunctuurcycli altijd sprake van ups en downs (ups-and-downs). We noemen de varkenscyclus als marktprincipe, naast de zogenaamde kondratieffcyclus, waarbij in een periode van circa 50 jaar een economische opkomst en neergang waarneembaar is. De oestrische [ui/eu] cyclus is iets heel anders: die heeft betrekking op de periodieke verschijnselen in het vrouwelijk geslachtsleven. Als je googelt op 'dictee polyethyleentereftalaat' [pet], vind je dat dit woord in ieder geval voorkomt in Reins dictees 217 en 254 (ook andere wel – in 2022 nog wel verwijzingen naar de blogposts 1035 en 1867). Dicteefanaten weten toch, dat je een Googlealert kunt instellen op 'dictee'? Dat helpt enorm bij het googelen in ons vakgebied. De petitfours op de etagère waren nogal geleiig.

4. De penoze en het canaille waren in nog groteren getale opgekomen dan we gedacht hadden. De voornaamste crimineel (een impresario) werd door een kompaan in levenden lijve en in koelen bloede neergeknald; daarmee werd de inhechtenisneming voorkomen. Bij aanvang van zijn id-baan [instroom, doorstroom] moest hij zijn ID-kaart [identiteit] tonen, maar zijn IQ [intelligentiequotiënt] stond daar niet op. Ook Jut en Jul sloegen – zij het op z'n janboerenfluitjes – aan het jump-'n-jiven, het rock-'n-rollen en het quick-and-dirty dansen op de rhythm-and-blues. Jeu-de-boulen komt van het Franse jeu de boules: dat doe je op een jeu-de-boulesbaan. Het 'jordaanvibrato' en de 'jordaanzanger' zijn zo genoemd naar Johnny Jordaan, net zo bekend als de Zangeres Zonder Naam, en zelf de enige echte Jordaanzanger [uit die Amsterdamse wijk!]. Verwar de benaming 'jack russell' niet met 'jackrussellterriër'. Er is een objectgeoriënteerde programmeertaal Java; de javamens (de pithecanthropus erectus) had daar nog geen weet van. Het was jammer genoeg (of juist goed?) dat de opwinding achter de jaloezieën bleef.

5. Hedendaagse Javamensen eten vaak javanais, gebak van laagjes biscuit en crème au beurre. De kornet in het leger bespeelde in het legermuziekkorps de cornet-à-pistons. De kynoloog ging naar het cynodroom. In het cryptogram kwam 'krypton' voor. Bij drogisterij Kruidvat kun je wel kruiden, maar geen kruitvaten kopen. Hij spande een kortgeding (BE, NL: kort geding) aan bij de kortgedingrechter. Was het lang geleden of kortgeleden? Het was klip-en-klaar dat het maar kantje boord was, of de niet-vergiftigde, kant-en-klare
kant-en-klaarmaaltijd niet een ander lot beschoren was. Daarom namen we maar een kokosmakron [makaron, makroon, macaron]. De substantie werd met karamel gekaramelliseerd. Daarbij ontstaan een zoet-bittere smaak en een bruine kleur. De kapucijnen (kapucijner monniken) uit het kapucijnenklooster aten kapucijners. Het kasjmier is vervaardigd van het haar van de kasjmiergeit en dat van de wilde geit van Tibet. De cadet at een kadetje.

6. Het was een heel karwei om het karwijzaad (let op: in komijnekaas zit komijnzaad!) te oogsten. Het team 'dt-tijgers' (voorheen: dicteetijgers) werd ruimschoots eerste. In de kerk vindt als regel geen huwelijkssluiting, maar een huwelijksinzegening plaats. Bij het ter dood veroordelen vindt een terdoodveroordeling plaats en is er minstens één terdoodveroordeelde. De terdoodbrenging vindt later plaats; die staat dan in een niet-Nederlandse krant. Een lowbudgetfilm werkt met een low budget. De lapzwans (hij was in de lorum) vlijde zich in de löss (Limburgse klei) als ware het een bed. De koddebeier sprak hem aan. Lou loene!

7. Zij verrichtte hand-en-spandiensten voor ons. In de lightrail declameerde hij zijn light verse en at daarna van de lychee [lie-tsjee, lie-tsjie]. Onder de lindeboom vond hij zijn lipssleutel terug. Hij had een leaseauto. Een van de vervoegingen van 'leasen' is: ik lease, hij leaset/de, wij hebben geleaset [ook: d]. De Lieve-Heer
(
Onze-Lieve-Heer) weet altijd raad. Het interieur was in Lodewijk
XV-stijl (Lodewijk de Vijftiendestijl). Met veel laweit (lawaai) denderde de landauer door de landouwen. Het meisje werd lastiggevallen. Kun je met een libellennet een libel vangen? Misschien wel, maar het Libellennet [internet, niet in wdb.] is een informatieve website over alle Nederlandse soorten libellen. Een literair historicus doet
literair-historisch en mogelijk ook wel literair-kritisch (3 maal GB ook: tt) werk, maar hoeft niet per se een liberaal-democraat te zijn. Bij een langzaamaanactie doet men het langzaamaan. Een langoest heet ook hoornkreeft, een langoustine Noorse [niet: noordse!] of kleine kreeft.

8. De meisjes giechelden en geitten. Was Pieter aanhanger van het figuurlijke machiavellisme? Hij dronk in ieder geval regelmatig macchiato, zij het niet aan het Lago Maggiore. De maraboe vloog uit. De maté levert een Zuid-Amerikaanse volksdrank (groene thee, paraguaythee). De marine verstoorde de mariene ecostructuur. Komt madera [GB ook: madeira(saus)] nu wel of niet van Madeira? In plaats van een medaille kreeg hij slechts een medaillon. Mijn eed werd later uitgelegd als meineed. De ME'er en de ME'ster deden mee aan de
ME-oefening (mobiele eenheid). De meester-opzichter bleek een meesteroplichter te zijn. In dit metier komt onvoorstelbaar veel jalousie de métier voor.

9. Zat Kareltje nou op de tyltyl- of op de mytylschool? Om eens drie grijze dagen [somber, bewolkt] te noemen van het lopende jaar: Monumentendag, Moederdag en nieuwjaarsdag. Een moellah (mollah) is een islamitisch geestelijke, in Iran en Azië van hoge rang, ten westen van Iran, voornamelijk onder soennieten, van lage rang. De mocassinslang (de copperhead) beet in zijn mocassins [schoenen]. Een motorhomepje is een groot model camper. De Moerasarabier en de Marollenfranssprekende fransoos botsten.

10. Middle of the road oftewel middle-of-the-roadmuziek wordt vaak pretentieloos, middle-of-the-road, gespeeld. De no-show(student)
[no-show] hoorde niet thuis in het dans-en-showorkest. Vroeger waren er Nutsscholen. Je mag nougat schrijven, maar ook noga. Zijn er verschillende niveaus van nouveaux riches [+]? De noordzeekrab vindt men aan de Noordzeekust. Is een normen-en-waardendebat nog wel nodig? De neptweedestuurman werd fluks ontmaskerd.

 


2665 Dictee zondag 10-04-2022 (4) - dictee Wekelijkse dicteetest 201 RL √

Dictee – dictees [2665]

Wekelijkse dicteetest 201 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!


Bron: Oefendictee (oud) 701

1. Een …………. en een ……….. kun je niet eten.

a. hellebrok                               jokkebrok

b. hellebrok                               jokkenbrok

c. hellenbrok                              jokkenbrok

2. De ………….. is gerelateerd aan de …………..

a. helmholzenergie                            gibbsenergie

b. helmholtsenergie                           gibsenergie

c. helmholtzenergie                           gibbsenergie

3. Een …………….. bloem is …………………...

a. helmsteilige                                   ginandrisch

b. helmstijlige                                   gynandrisch

c. helmstijlige                                   ginandrisch

4. Een …………. is een jeruzalemmer of ……....

a. zijdenhemdje                                  pigeon

b. zijdehemdje                                    pigeon

c. zijdenhemdje                                  piezjon

5. Ook ………………. kunnen een ………….. eten.

a. zijkerds                                        apegatje

b. zeikerts                                        apegatje

c. zeikerds                                        apengatje

6. De …………. valt tussen ……….. en Pinksteren.

a. Hepivakantie                                 Hemelvaart

b. hepivakantie                                  Hemelvaart

c. hepi-vakantie                                 hemelvaart

7. Bij het ……….. krijg je nooit een ………....

a. krav maga                              répêchage

b. kraf maga                              répêchage

c. krav maga                              repêchage

8. Met de ….... worden meestal de Moravische ……. bedoeld.

a. hernhutters                             broeders

b. hernnhutters                           Broeders

c. hernhutters                             Broeders

9. De ………….. is het ………………..

a. aangezichtsschedel                          viscerocranium

b. aangezichtschedel                            viscerocranium

c. aangezichtsschedel                           visserocranium

10. Langs de ……… vloog een ………....

a. hesseweg                                hessemug

b. hessenweg                              hessenmug

c. Hessenweg                              hessenmug


Oplossingen [201]: zie hieronder.


--------------------------------------------------------------------


Oplossingen [201]

1a 2c 3b 4a 5c 6b 7c 8a 9a 10b


Contact: leentfaarrein@gmail.com


2664 Dictee zondag 10-04-2022 (3) – dictee Dictee van de dag (539) √

Dictee – dictees [2664]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 318, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (539)

1. Een newage-cd [compact disc] verwijst naar de new age: integratie van verstand en gevoel. De ukkepuk had een napoleoncomplex. De nederpop zingende neofiet (een beginnend monnik, een neofytenkenner – plantensoort uit de historisch tijd) ging uit zijn dak. Het liefdesspel van het giraffenpaar gebeurde nek aan nek; de
nek-aan-nekrace van de hyena's ging geheel aan hen voorbij. De neecampagne van het neekamp met de neezeggers tegen meer invloed voor de ETA [Baskische afscheidingsbeweging Euskadi Ta Askatasuna] leverde nog heel wat nee-stemmen op. Er zijn niet veel woorden met drie i-grecs: polyhydroxyaldehyde (4 zelfs!), polyhydroxyketon, polyhydroxyverbinding, polymethylmethacrylaat (perspex) en symfysiolyse (bekkeninstabiliteit).

2. Er hing een mist als ware het de Oernevel. Ze scheidden toen nog niet omwille (ter wille) van de kinderen. Is het oorbaar om er half bloot (= half ontbloot?) bij te lopen? Welke harddrugs zitten er in een oppeppakket? De minister van Financiën ontwaarde hoe snel de munt ontwaardde. Het oud-Kamerlid studeerde nu Oudhollands (Oudnederlands). Zou de orwelliaanse Orwell het ooit tot een Oscar geschopt hebben? Laten we het er eens over hebben, of we wel genoeg (goede woorden, maar ook geld en hulpgoederen) voor derdewereldlanden overhebben.

3. In pyjama behaalde hij een pyrrusoverwinning op zijn eega. Het przewalskipaard is een oud Mongools paardenras [kan moeilijk aaneen]. De pseudo-intellectueel was in zijn puberteit (pubertijd) al pseudofilosofisch. Promiscue [altijd e!] gedrag wordt continu [+ e? – schrijf wat je hoort!] afgeraden. Het verlies werd geprognosticeerd op 45 (vijfenveertig) miljoen dollar. De preëminente emeritus hoogleraar was eerder al met pre-emeritaat gegaan en genoot een prepensioen. De pro-Deaan kreeg om niet, voor niets, gratis, pro Deo, een
pro-Deoadvocaat. Om tijdig klaar te komen voor het vioolspelen moesten we pootaan spelen. Hij prakkiseerde (ook: e – maar: afprakkeseren) zich suf over de portee ervan.

4. Er zat veel poulet [kip] in de (het) poelet [soepvlees]. De
practical-joker had veel practical jokes onder de pet en in de hoge hoed. Ik vind, dat 'pluk-ze-wet' raar geschreven wordt. De procommuniste had standaard een prodentglimlach. Op het menu stonden piranha [vraatzuchtige vis met scherpe tanden] en caipirinha [zekere cocktail]. Het bleef onduidelijk of de poolreiziger [ook: GB] een noord- of een zuidpoolreiziger (VD) was. Is een pielepoot per definitie een zielenpoot? Ze gingen pierewaaien in het door pissebedden omzoomde pierenbad. Het pietje-precies was heel secuur met zijn
pijl-en-boog. Aten zij pencees [gebak], zittend bij de pensees [viooltje]?

5. Wat wil je toe: dame blanche [mv. dame(s) blanches] of pêche melba [mv. pêches melba of pêche melba's]? Peau de pêche en peau de suède [beide enkelvoud, laatste ook: bnw.!] zijn stofnamen. Met een paternoster in de hand bad hij het Paternoster (het Onzevader – naam gebed, een vaderons = x bidden). De Pathébioscoop zat vol patjepeeërs. De paparazzi worden haar dood nog. Als je aan paraskevidekatriafobie lijdt, ben je bang voor vrijdag de dertiende. Paella is een Spaans rijstgerecht met vis, schaal- en schelpdieren, gevogelte en groente. Een palissade is een omheining van in de grond geslagen palen of staken, die tot beschutting of verdediging dient.

6. Er is maar één soort wereldburgers: florasceptici, die zijn tevens faunafanatici. Op Alex' website vond je heel wat dicteeweetjes. Ik stuurde via Alex drieëntwintig A3-dicteeposters (A3'tjes) van allerlei dictees in Nederland naar Zuid-Afrika, om aldaar bij het jaarlijkse dictee de muren mee te behangen. Een annuel is een eenjarige plant. Quatsch, dat jullie geen quatre-mains zouden kunnen spelen. In het quartair [geologische periode] waren er vast nog geen mensapen. Een synoniem voor muzikale potpourri is quodlibet. Wees jij maar op je
qui-vive! Behoud de status quo!

7. Reïficeren is een met name juridische term. Waarom schrijf je reïncarnatie en re-infectie, zoals je dat schrijft? Hij is rechttoe rechtaan en rechtdoorzee en heeft een rechttoe rechtaan aanpak (ook – minder goed – rechttoe-rechtaanaanpak). Van rattenkruid ga je niet dood, van rattenkruit wel. Quizvraag: eten rabbijnen ragout? Hij danste driemaal in de rondte. De rinoceros plette de rododendrons. Bij het Rijk horen onder andere rijksinstellingen en de Rijksgebouwendienst. In zijn rêverie maakte hij een grootse reverence. Ik haat dicteewoorden als 'resumé' en 'procedé'. Het schijnt dat de Rode Halvemaan de islamitische pendant (tegenhanger) van ons Rode Kruis is.

8. De reuzenpanda was reuzeleuk. Niet alleen die rekruut werd gerekruteerd. Reintje, het zal niet waar zijn, is de verkleinvorm van Reinaert. Zeg maar: Reintje de Vos, goed voor veel reinardieën. De gewone formule voor een officier van justitie is dat hij namens het OM (Openbaar Ministerie) de eer heeft te rekwireren … Bij cliëntgericht cliëntelisme staat de clientèle (het cliënteel), staan de klanten centraal. Het après-skiën [ww., znw. après-ski] is een soort afterparty, de
après-soleil is de aftersun en après tout is after all, tenslotte, uiteindelijk. Wat is après coup? Achteraf beschouwd!

9. Ze geneerde zich niet: sans gêne toonde ze hem haar hele santenkraam. Hoezo, safe sex? Zijn sabbatical werd gesaboteerd. Het schorem, het schorriemorrie, verstoorde de seance. Een sciencefictionroman beschrijft sciencefiction. Behoort 'schöngeisterei' tot het schoolduits? Hij deed nogal sceptisch over het antiseptisch zijn van de septic tank. De selfsupporting selfmade kerel leek in dat verhaal wel een selffulfilling prophecy. Welke sekse is het sexyst en heeft de meeste sexappeal? De sext is een muziekterm of een gebed in kloosters.

10. Een sjekkie heet officieel 'shagje'. Shawl en sjaal zijn toegestane nevenvormen. Een Palestijnse sjaal is een kaffiya [keffiyeh, kufiyyah,arafatsjaal, Palestijnse sjaal] oftewel mani. Hij was gechoqueerd (geshockeerd) en in shock. Hebben sjaslik en sjasliek echt een verschillende uitspraak? Nee, allebei ih/ie. De secretaresse liet de secretaire ongemoeid op Secretaressedag. De Siberische koude liet me siberisch. In de siderale astronomie vind je niks over sidderalen. Bij de oefenpartij verzorgde zijn eigen sidekick de side-out. Daarna gingen ze samen skûtsjesilen. Zeetongen stonden niet op het menu, sliptongetjes daarentegen wel.

11. Het smartengeld leverde een smeuïg verhaal op. Bij het radencommunisme spreek je er niet over, bij het communisme uit de Sovjet-Unie wel van Sovjetcommunisme. De steppingstone (de stapsteen) is de uitgangspositie. De badkamer lag er spic en span bij. Er zat een spinnenweb op het spinnewiel. Gebrek aan spin-off [bijproduct van een uitvinding] kan leiden tot spioneren en spionage. Dat laatste doe je ook met een spionnetje. Deze gerechten zijn onze spécialités de la maison.

12. Bij een status-quosituatie is er sprake van status quo. Strijk-en-zet werd er gesteggeld (gestecheld), maar nu was hij het gesteggel (gestechel) beu. Zijn vetkuif was vet cool, beter nog: supervetcool. Het stucplafond was gestuukt. Bij twijfel: vooral niet weifelen! Hoe ziet dat eruit: tandenknarsend knarsetanden? Hoewel tapa volgens Van Dale twee meervoudsvormen heeft, schrijven we toch eenduidig 'tapasbar'. 'De Dikke Drieduizend Dicteewoorden' [huidige uitgave: 5000!] verzuimt te vermelden, wat 'tarantinesk' is. NB Wikipedia: Quentin Tarantino is een filmregisseur (met veel geweldsscènes). De enig juiste schrijfwijze van deze hondensoort is 'teckel'. Hij deed zich tegoed aan wat hij nog tegoed had. Die tendensen (ook: z) waren duidelijk waarneembaar. De tseetseevlieg brengt de slaapziekte over.

13. Het schrijfwijzenduo 'turquoise' en 'turkooizen' onderscheidt zich in de uitspraak. De jaren dertig waren nog een tv'loos tijdperk. Wij, eenentwintigste-eeuwers, leven niet meer zoals in de middeleeuwen. Tzatziki is een Grieks gerecht. Een toost hoort bij drinken, een toast bij eten. Een tragédienne en een comédienne zijn antipoden. Ze moesten de tompouces (tompoucen) opzetten om de tompoezen (VD ook: tompoesen, tompouces, tompoucen) te kunnen eten (de beide vormen worden momenteel wel door elkaar gebruikt). Het woord 'transliteratie' vindt men in het Groene Boekje (ook tt – VD alleen één t!).

14. Die bespreking was top secret. Hoe moet je te werk gaan bij het tewerkstellen van iemand? Een tjiftjaf is een zangvogeltje (ook: duimpje). Ze deden het samen, tezamen. Wat is appetijtelijker: thuis- of schoolblijven? Hij studeerde Teutoonse geschiedenis. Hoe spreek je tequila [tuh-kie-laa] correct uit (het is niet zoals bij camarilla)
[rie/ihl-jaa]? Dat is ten enenmale (totaal) onmogelijk. Hij bood de gestolen fiets andermaal (ten anderen – tweeden – male) te koop aan, zelfs ten derden en ten vierden male!

 


2663 Dictee zondag 10-04-2022 (2) - dictee Jeugddictee Rijssen-Holten 2022 √

Dictee – dictees [2663]

Junior Dictee Rijssen-Holten 2022

De 50 onderstreepte woorden moesten worden ingevuld.

Commentaar in blauw.


Generatie Z (auteur: Margreet Koster)

1. Eindelijk is het zover: jullie, uitstekend [heel goed] voorbereide leerlingen, zitten klaar op het podium van de ‘Oude Dame’, het Parkgebouw. “Kom maar op met dat dicteetje,” zullen de knapperds onder jullie denken. Misschien vindt je fanclub op de tribune deze strijd een eitje. Maar ja, zij voelen die rivaliteit niet. Vind je jezelf straks niet terug als winnaar? Dan ben je echt geen nono [onbeduidend persoon, lichtgewicht, nobody]. We zijn niet op de Olympische Spelen, meedoen is belangrijker dan winnen!

2. Je kunt, vanavond in je pyjama of trainingspak, altijd nog tiktokken [filmpjes maken] over deze middag. Logisch, want jullie vertegenwoordigen generatie Z! Jullie zijn geboren tussen 1995 en 2010 en opgegroeid met internet, apps en social media. Likes [op sociale media een vind-ik-leuk] zijn belangrijk. Als je met je posts ook nog eens viraal gaat [zich snel verspreiden op internet] deel je dat graag. Grappige memes [internetmeme: humoristisch item, wordt vaak gekopieerd en verspreid, al dan niet met kleine veranderingen] van bestaande video’s scoren hoog. Van het eten van een yoghurtje in de drive-through [kopen, etc. zonder de auto te verlaten] of de nieuwste outfit [kleding, uitrusting] van onze kroonprinses: via TikTok [filmpjes], Snapchat [foto’s] en Instagram [foto’s maken, bewerken en uitwisselen] is het snel de wereld in.

3. Soms blijft jouw leuke trending [veelbesproken in een sociaal netwerk] topic jaren online circuleren. Nu moeilijk voor te stellen, maar op je 25e wil je niet meer geconfronteerd worden met de capriolen [rare streken] uit je beugelbekkieperiode. Generatie Z of niet: een gewaarschuwd mens telt voor twee ...

4. Taalkundig stellen de teksten op de socials, vanuit mijn perspectief als ‘boomer’ [een ‘fossiel’ met ouderwetse opvattingen], niet veel voor. Kommaatjes, vraagtekens en punten verdwijnen naar de prullenmand, waardoor de Nederlandse taal al snel crasht [bankroet gaan]. “We begrijpen toch wat er staat?” is dan de wat lauwe reactie van de Z-generatie.

5. Maar ondanks die nonchalante houding en de olympische [Griekse mythologie als van de goden op de berg Olympus] gedachte: je hoopt toch allemaal stiekem als winnaar uit de bus te komen. Dat is pas een gaaf onderwerp voor social media. Vergeet de leestekens en hashtags [hekje, #] niet!

 

 

2662 Dictee zondag 10-04-2022 (1) - dictee Groot Dictee van Rijssen-Holten 2022 √

Dictee – dictees [2662]

Groot Dictee Rijssen-Holten 2022

De woorden in vet moesten worden ingevuld.


Woningnood (auteur: Margreet Koster)

1. Als kind was het klip-en-klaar: later zou je gaan wonen in een groot huis. En je ouders wisten dat dat ‘groot’ relatief was, maar dat je heus niet in een achenebbisj [ook: aggenebbisj – iets andere uitspraak – oggenebbisj en nebbisj; betekenis: armetierig, sjofel] terecht zou komen. 

2. Daar denken we anno 2022 anders over. Waant jouw
een-na-oudste [wel: de op een na oudste] – ooit zo schattige – zoon zich ook in een viparrangement [uitspraak: vihp – letterwoord, niet: vee-ie-pee, initiaalwoord, en dus geen streepje!] in het ouderlijk huis? Bivakkerend op je chaise longue [ligstoel met steun voor de benen] knaagt hij avond aan avond aan een pizzaatje. Dit mama’s-kindje [altijd streepje na ‘s] is een echte multitasker [meer taken tegelijk uitvoeren]. Hij doet zich tegoed aan jouw voorraad gedistilleerd, luistert naar drillrap [met geweldsdreiging, steekwapens], terwijl hij nog wat op zijn bassax [verkorting saxofoon] oefent. Zoonlief verdonkeremaant met grote regelmaat de inhoud van jouw chiquige koelkast, staat bepaald niet te trappelen om jou je legenestsyndroom te gunnen en neemt je gechicaneer [vitten, zaniken] op de koop toe.
 

3. Jouw moederteresasyndroom loopt zo langzamerhand ten einde, de tramadolletjes [opiaat als pijnstiller] helpen niet om de stress het hoofd te bieden. Je slaakt een ijselijke gil steeds als je met je blotebillengezicht de ‘matties’ [vrienden, straattaal] uit de inner circle [groep van intimi] van je zoon, in een walm van patchoeliolie [lipbloemig aromatisch kruid], ontmoet in de badkamer.

4. Wanhopig manoeuvreer [met ‘oe’ uitspreken, met ‘eu’ zou ook ‘maneuvreer’ goed zijn] je je als een hazewind door de
kiss-and-ridesessies [K+R, bij station] voor jouw voordeur. “Trokken ze maar de wijde wereld in!”, klaag je als je ’s avonds eindelijk lepeltje-lepeltje [tegen elkaar met het gezicht naar dezelfde kant] naast je eega ligt. Wat zou iedereen dan heppiedepeppie [happy, gelukkig] zijn!

5. Kortom, je bent wel toe aan een einde van de crisis op de woningmarkt en klaar met de verstoring van je dag-en-nachtritme. Dagelijks baan je je, al tikkend op je qwertyklavier [toetsenbord pc – in Frankrijk en België bv. azertytoetsenbord] een weg door
vraag-en-aanbodwebsites in een desperate [wanhopig] poging je kroost de deur uit te krijgen. Maar zelfs een ieniemieniehuisje [klein en schattig – Sesamstraat] vinden is onbegonnen werk en een woning met zijingang in een sociaalkritische omgeving is zelfs voor een millennial [geboren tussen 1980 en 2000] financieel niet op te brengen.

6. Je raakt een beetje ideeëloos. Maar je kind achterlaten in een stoffig, uitgewoond appartementje driehoog-achter? Dan maak je nog liever in een stoïcijnse [onverstoorbaar], maar eensgezinde sfeer in je eigen domicilie [woonplaats, huisvesting] er het beste van. Toppiejoppie [(heel) geweldig – ‘toppie’ is al geweldig]!