2581 Dictee woensdag 02-02-2022 (2) – dictee Oefendictee feb 2022 (1) √

Dictee – dictees [2581]

Oefendictee feb 2022 (1)

1. Bevalt dat nieuwe coachje van jullie ploeg wel? In het uur tussen hond en wolf, inter canem et lupum, entre chien et loup
(in de avondschemering). (It’s)Too good to be true (te mooi om waar te zijn). Het caravaggisme is een kwestie van licht en donker (schilderkunst). Oxytocine is het geluks- of knuffelhormoon. Wij hebben hem mooi van die wijn afgeholpen. Met [ch] jalapeño wordt chilipeper bedoeld. Huttenkaas kennen we niet, hüttenkäse en cottagecheese wel. Het parvovirus, parvo of parvovirosis veroorzaakt erythema
(ook erytheem. mv. -mata of ma’s – rode vlekken op de huid). Wat naar John Wyclif verwijst, is wyclifitisch. Loop (zit) toch niet zo te zaniken!

2. Het gebouw had een zijin- en -uitgang. De getuigen van Jehova, de Jehova’s getuigen, mogen geen bloedtransfusie ondergaan. Dat gezinnetje is bloedarm. Flebitis is aderontsteking en pyleflebitis is poortaderontsteking. Bij het eten gebruikten ze madeirasaus
[GB alleen en ook, net als VD alleen: maderasaus - 2024 ook: madeira!] en dronken ze madera(wijn) [GB/VD ook: ei], vernoemd naar Madeira [dat niet met een e]. Onderaan alle boekbladzijden/s stonden reclamen- [n niet uitspreken] of custodenwachters [idem] (custos, bladwachter). Een nabo is een niet actief beveiligde overweg. Wat weet jij van dat PFAS-dossier (poly- en perfluoralkylstoffen) [GB - VD met ‘pfas’ lijkt minder juist, dan overigens: pfasdossier]. Een zije sok, een zije mina en een zije reet zijn een zijen. Een hoge zijden is een hoge hoed. Crepusculair is nachtactief (van dieren).

3. Crepitus (crepitaties) is crepitatie (dát in VD): knetterend geluid bij het over elkaar heen bewegen van ruwe oppervlakken in het lichaam, bv. van bot over kraakbeen. Vlöggelen in Ootmarsum gaat heel langzaam. De toeslagenaffaire doet bigbrotheriaans aan. Ik werd vernoggeld (om niet te zeggen: vernacheld). Let op: het is nu mRNA (messenger- of boodschapper-RNA), tRNA (overdrachts- of
transfer-RNA) en rRNA (ribosoom- of ribosomaal-RNA). Met porna wordt vrouwenporno bedoeld. En je hebt mtDNA [mitochondriaal] en
recombinant- [samengevoegd genetisch materiaal] en
dubbelstrengs-DNA = cDNA (complementary). Het paleo-DNA is aanwezig in botten en junk-DNA codeert niet voor genetische eigenschappen.

4. Een hoedna is een wapenstilstand met een niet-islamitische vijand. Trouwens: mtDNA is mitochondriaal. De boogaloo is Zuid-Amerikaanse dansmuziek met invloeden van o.a. mambo, rock-’n-roll en soul. Een loo is een open plek in het bos (vgl. (voormalig koninklijk) paleis
Het Loo in Apeldoorn). Zekere curry uit de Indiase keuken is vindaloo. Tessa de Loo schreef: soms heeft overspel niets om het lijf. We kennen de Slag bij Waterloo en zijn Waterloo vinden (VD) en een waterloo lijden (GB, beslissende nederlaag). Op *lo: (VD) a Deo sole
(van God alleen), een allo- is geen autochtoon (een allo is geen auto), een alo is een academie voor lichamelijke opvoeding, een amarillo is een sigaar (ook bnw.) en een anti- voorkomt in de fotografie een halo.

5. Een apollo [toonbeeld van mannelijke schoonheid] is genoemd naar een zoon van Zeus (Apollo). De Aquilo is een noordoosten- of noordenwind, een armadillo is een gordeldier, de barolo een zekere rode wijn, bijlo of bilo een bastaardvloek, beter blo of blode Jan, dan dô [dakje] of dode Jan, b.l.o.: (school voor) buitengewoon lager onderwijs, bolo is taart op de Antillen, broccatello – marmersoort, bulo: buitengewoon lager onderwijs (BE), caboclo: van gemengde
Europees-Braziliaanse afkomst, caudillo (militair leider, m.n. Franco), cembalo = klavecimbel, chullo: Peru(vi)aanse wollen muts met oorflappen, cigarillo: kleine sigaar, CLO: Centrum voor Landbouwkundig Onderzoek (BE), collo/colli of colli/colli’s, coram populo: in tegenwoordigheid van het volk en dactylo – typist(e) [BE].

6. Een creatie ex nihilo is een schepping uit het niets, een criollo is vooral het rijpaard van een gaucho, cumelo: komkommer x meloen, cum libello <> in angello: met een boekje in een hoekje, diabolo: zeker speelgoed, DLO: Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek (onderdeel Wageningen UR), doblo: dom blondje en dolo malo: met boze list/opzet, arglistig. Ecolo: Franstalige groenen in BE, de eikenaardvlo en de elo(rating) [Arpad Elo was een schaker]: berekening van het schaakniveau naar prestatie. Flagrante bello: onder het woeden van oorlog, flo: functioneel leeftijdsontslag, fluctus in simpulo: een storm in een glas water, gigolo: callboy, glo: gewoon lager onderwijs (SR), ILO: International Labour Organization (IAO) en in dulci jubilo: vrolijk en in overdaad.

7. Oorlogsrecht: jus in bello en op rechtmatige wijze: justo titulo. Kaulo muziek is ‘rot’ [beroerd, lelijk], kaulo dom is erg dom. Kelo is zeker Fins hout en de KLO is in NL de Dienst Kijk- en Luisteronderzoek (afdeling van de NOS - Nederlandse Omroepstichting). Een leporello(boek) is een boek in harmonicavorm. Limoncello is limoncino: een Italiaanse citroenlikeur. Een lokalo is een lokale politicus: dat moet wel een local [plaatselijke bewoner] zijn! Een longo sed proximus intervallo: de volgende, maar op grote afstand. Wat is dat een lullo [sul, sukkel], zeg. Magno intervallo: na een lange tussenpoos. Een magnus Apollo
[de grote Apollo] is een groot orakel. Een mecalo staat voor megacalorie. Membrillo is een dikke kweeperengelei (Spanje). Meo periculo: op mijn risico. Een metallo (BE) is een metaalarbeider. Een molo is een havendam, een hoofd.

8. Nebbiolo is een rode wijn. Een negrillo is een pygmee. Zeker graveerwerk heet niëllo. Nolo (bnw.) is zonder (no) of met weinig (lo) alcohol. Een ocotillo is een woestijnheester. Een papagallo zoekt in Italië erotische avontuurtjes met toeristes. Een pedalo is een waterfiets (BE). Deze piccolo(fluit) is pico bello. Pilo is een soort van glad fustein. Een pizzaiolo is een pizzabakker. Pleno <> titulo is met volle titel (rechtsgrond). De PLO is de Palestinian Liberation Organization. Een pomelo is een shaddock (veredelde pompelmoes). Een ponticello is een kam op strijkinstrumenten. Een portobello/a is een grote kastanjechampignon. Praemisso titulo: de titel er in gedachten bij te plaatsen. Pro nihilo: voor niets. Pro stylo: voor de vorm. Pueblo: dorp.

9. Een realo is geen fundi. Zijn daar ook regionalo's bij? Sensu malo: in ongunstige zin. Een soprillo is een piccolosaxofoon. Het (de) stabilo is het staartvlak (vliegtuig). Zij is stenodactylo. Een studiolo is een rariteitenkamer (-kabinet). Een stylo is een balpen (BE). Sub quocunque titulo: onder welk voorwendsel dan ook. Dicht bij de kam gestreken = sul ponticelli. Een tamarillo is een boomtomaat. Tanquam im speculo = als in een spiegel = veluti in speculum. Tempranillo is een wijnstok of rode druif daaraan. Een tombolo is een zekere strandwal. Toto coelo = hemelsbreed. Trankilo = bedaard, rustig (Antillen). Tranquillo = rustig in de muziek. Tremolo = snelle herhaling van één toon. Een trullo is een middeleeuws rond bouwwerk (Italië).

10. Een velo is een velocipède. Verbo et exemplo = door woord en voorbeeld. Een violoncello is een cello. Yolo: you only live once. Een zorillo is een Zuid-Amerikaans stinkdier.

 

 

2580 Dictee woensdag 02-02-2022 (1) dictee – Dictee van de dag (472) √

Dictee – dictees [2580]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 385, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (472)

1. We gaan trammen naar Scheveningen. De trampolinespringende man viel lelijk door de (korfbal)mand. Tranquillamente is rustig in de muziek. De ontwikkelingshulp was in tranches [deel, moot] verdeeld. Hij was traneloos in trance [buiten normale bewustzijn]. Traveeën [gewelfveld tussen gordelbogen] vind je meestal in kerken. Hij speelde trèfle (klaveren). Hij leverde een wagenvol met waardevolle grond af. Een trassi is een garnalenpasta. Trasseren is een wissel afgeven, traceren een tracé aangeven. De traptreetjes waren trashy [waardeloos] aangelegd. Het transept is de dwarsvleugel van een kruiskerk. Hij maakte een transoceanische, in dit geval
trans-Atlantische, zeiltocht. Transalpiene spoorwegen zijn transalpien [zonder ‘trans’ ook alpine en alpijns]. Een trapezeartiest doet aan trapeze springen. Transliteratie (GB ook: translitteratie) is het letter voor letter weergeven van tekens. Halje travalje, halsoverkop, ging hij ervandoor. Deze planten zijn zowel trans- als cis-Alpijns waargenomen.

2. Het mRNA is messenger-RNA of boodschapper-RNA, tRNA is transfer-RNA of overdrachts-RNA en rRNA is ribosoom-RNA. Er bestaat ook nog dubbelstrengs-RNA. Een tremmer is een kolenwipper. De treiterijen vonden achter het treillis (de tralies) plaats. Een trichobezoar is een haarbal. De trichinenziekte (trichinose) wordt veroorzaakt door trichinen [haarwormpjes]. Had je heel vroeger tribunenvergaderingen, tegenwoordig zijn er alleen tribuneklanten. Tribrachische verzen bevatten tribrachen (meervoud van tribrachys – kort – kort – kort). Een trezoor is een schat. In de Trêveszaal [Twaalfjarig Bestand = de Treves], moest het gebeuren. De
trial-and-errormethode kan goed uitpakken bij een sudokuoplossing. Zelfs in zijn tricotje lustte hij nog wel pap van de trifle [dessertgerecht]. Hij triestte langdurig. Triforia (enkelvoud: triforium) zijn smalle zuilengalerijen boven de bogen van het middenschip in romaanse en gotische kerken. Een bekende chemische stof is fosfortri-jodide.

3. Kijk daar, een mooi trigliefenfries! Trihydroxybenzoëzuur (galluszuur) gebruik je ook niet iedere dag. Trijp wordt ook wel velours d'Utrecht genoemd. Hij sloop op trijpen pantoffels naderbij. Trotyl heet ook TNT, voluit: trinitrotolueen. Zij dronk triple-sec, haar eega tripel, een zwaar trappistenbier. Trijsen is takelen en triktrak is een kansspel. PPP of Triple P staat voor people, profit, planet (AAA voor banken is triple A). Trocheïsche verzen bestaan uit trocheeën (enkelvoud: trochee, trocheus – lang – kort). De troubleshooter kon haar getroebleerde brein met trubbels niet zuiveren. Trois-quarts [niet helemaal van voren, niet helemaal van opzij] was haar portret gemaakt. Haar trois-pièces [driedelig mantelpakje] kon je daar niet op zien. Zou hij er erg tegen opzien? Zij trokken eropuit en namen de trolleybus. Hij was gek op pianospelen, zijn broer op trompet spelen. Een moderne Trojaanse Oorlog zou ongetwijfeld met trojans, Trojan horses (computer!), worden uitgevochten. De stoepier [pjee] lokte de troupier [pjee] [officier die liever tussen de soldaten is] naar binnen.

4. Heeft een troubadour met bloederziekte (hemofilie) alleen maar te weinig bloedplaatjes (trombocyten)? Verloren met trou-madame? Ach, het is maar een spelletje! Geilden de trotskisten op troshyacinten? Troqueren is ruilen. De trompe-l'oeil [echt lijkende schildering] gaf de strandpalen en de waterweerkaatsing ongelooflijk natuurgetrouw weer. De bivakmutsdrager was goed gemutst en best ook wel goedgemutst. Veel truzen spreken elkaar aan met de vleinaam (koosnaam) 'Truus' (homo – komt van: Geertruida). Zelfs de try-outvoorstelling (komt van: try-out; een try vindt je collega bij rugby en de TRY is de Turkse lira) was uitverkocht. Een DAF'je heette ooit een truttenschudder. Een truqueuse is een kunstvervalsster: zij probeert ons met haar trucages uit haar vol met trucjes zittende trukendoos – ze bewaart die in haar truck, een veertigtonner, 40-tonner – te trukeren. De foto van haar voertuig is een truckopname [ook truc- zou kunnen]. Afwegingen in troyounces geven trubbels.

5. Ik sta trotz alledem [ondanks alles] achter je. De Algemeen Dagbladenquête deed onderzoek naar de omvang van trousseaus [uitzet – bruid, baby, kostschoolleerling]. Het was een trouvaille [vondst] om als trouvère (Franse minnezanger, de bedoelde was grootgebracht door zijn minnenmoeder) verkleed te komen. Een andere naam voor de vicuña is 'vigogne' [kleine soort van wilde lama]. Het meervoud van tsedaka is tsedakot (gerechtigheden). Het gezelschap voerde een tsjechoviaans repertoire. Met tugriks [MNT] betaal je in Mongolië. Het zat met tubelijm vastgeplakt. Er hingen tulen gordijnen. In Tsjetsjenië was het feest. Ik onderteken met 'totus tuus' ('geheel de uwe') [t.t.]. Ze droeg een eenkleurig(!) bruingroen maillotje.

6. In Tsjernobyl is het allemaal begonnen. Tularemie heet bij de mens jagersziekte. Zij dansten de tumba (carnavaleske dans uit het Caraïbische gebied). Cognac drink ik het liefst uit een tumbler [zichzelf oprichtend glas], Schotse whisky niet. Wil jij Pietertje en Reneetje even in de tummytubs (buikbadjes) zetten? Fransje en Bertje komen daarna (vanzelfsprekend – vanwege het milieu – in hetzelfde water). Het Tupi is een indianentaal. 'Tu quoque, Brute', 'tu quoque, fili mi' en 'et tu, Brute' zijn gevleugelde woorden (betekenis: ook gij, mijn zoon). Het lijkt wel rekenen met de uitdrukking 'meneer Van Dale', (ik) 'wacht op antwoord': je kunt eruitzien als een turk en aangaan als een Turk. Hoe zit dat? De eerste is een moslim, de tweede is 'van het volk'. Je weet natuurlijk dat de genoemde zes beginletters staan voor: machtsverheffen, vermenigvuldigen, delen, worteltrekken, optellen en aftrekken. De zak-pc doet het anders dan vroeger (8 / 2 * 4 = 16 en niet 1 – 8 / (2 * 4) is wel 1)! Symbolisch M (VD) W (OA): bij (VD) geen voorrang, maar van links naar rechts, idem (OA) – optellen gaat niet voor: 10 – 5 + 2 is niet 10 – 7 = 3, maar wel v.l.n.r. 5 + 2 = 7. De
(VD)-regel is vrij recent, de (OA)-regel al heel oud.

7. Ken je de tussen-n-regeling? Dit stuk stikt van de tussen-n's [tussen-n'en] en tussen-s'en. Nu moet ik toch tussenbeide komen: al lijd je aan het tussen-de-orensyndroom, ertussenuit knijpen zal je niet lukken! Een turtleneck is een korte col aan een trui of T-shirt. 'Turkoois' en 'turkooizen' klinken nu eenmaal heel anders dan 'turquoise'. Een Turkenmoeder is zelf geen Turkse. De turingmachine [Alan Turing] was belangrijk in de computer(programmeer)taalontwikkeling. Een turco was ooit een Arabische inlandse tirailleur in Franse krijgsdienst. Tutoyeren is 'jij' zeggen en vousvoyeren 'u' zeggen. De tweedegraadsvergelijking (a x² + b x + c = 0) los je op met de abc-formule, maar let wel op de discriminant (b-kwadraat minus 4ac). Nota bene: de ABC-formule heeft alleen met kantonrechters van doen! In een tv'loze periode kun je niet op je tv'tje tv-kijken (GB ook: tv kijken, televisiekijken, televisie kijken, teevee( )kijken).

8. De twaalf-apostels (niet meer in VD) heten ook wel 'gladiool' of 'keizerskroon'. Het Tuvalu is een taal. Wat zijn er toch rare
Belgisch-Nederlandse termen zoals 'tuyau' [twie-joo] voor 'tip'. Bij de zwarte bisschop denk je toch eerder aan Tutu dan aan twatwa [zwarte bisschop, vinkachtige vogel], of niet soms? En toch zeker niet aan tutu's of een tutuutje (balletrokje)? Hoho, tuttut, tuttebel, tuthola: Tutsi's, Hutu's e tutti quanti (en allen van die soort, afkorting: e.t.q.) eten helemaal geen tuttifrutti! Als ze je daartussen zetten, moet je vanzelf wel daartussen zitten. Ik gaf de bedelaar een twee-eurostuk (ook te schrijven als: 2 eurostuk of 2€-stuk, bij voorkeur €2-stuk). Met zijn tympanie (windzucht) kon hij een hele fanfare imiteren. Ik typ straks vast een typefout (typfout) op het type-examen (typexamen). Dat schijnt een hype te zijn, en ik hype rustig mee. Heeft zij type 2-diabetes [= diabetes type 2]? Het typische typico-orkest [met cuatro's] vrolijkte de boel op. De tyfushond had tyfoïde (tyfeuze) koortsen. Het plezante uitstapje was nog leerzaam ook.

9. Tzatziki is Griekse yoghurt. De tyrannosaurus rex is een grote vleesetende sauriër. Mijn nichtje zit op de tyltylschool. Een Tyrolienne kan wel de tyrolienne dansen, maar niet omgekeerd. Ik zal u te zijner tijd (afkorting: t.z.t.) laten weten of ik deze tzigaan (zigeunermuzikant) daadwerkelijk contracteer. Überbrettlpoëzie wordt gedebiteerd in een literair (GB ook: tt) café chantant. De noties over het über-ich (superego) hebben we aan Sigmund Freud te danken. De vrouw van de uhd'er [universitair hoofddocent] was uienboer, hield van ugli's en had ufoangst. Het Reto-Romaans zoals dat wordt gesproken in de streek rond het Italiaanse Udine (je weet wel: van de voetbalclub Udinese!), heet Friulisch. Een ubiquitaire [alomtegenwoordig] uberteit [vruchtbaarheid] is goed voor het behoud van de soort. Uitentreuren is tot in den treure. Wat opa vertelde, had een hoog
uit-de-oude-doosgehalte. Bij uitstoot of emissie moet je aan een uitgiftepatroon denken, bij uitgaven veel eerder aan een uitgavenpatroon.

10. Het is voor de mensheid een conditio sine qua non [c.s.q.n. – noodzakelijke voorwaarde] dat ubique [overal] op aarde zuurstof aanwezig is. Bij het faden wordt bijvoorbeeld het geluid eerst ingefaded en later weer uitgefaded. Pieterse is een vaak genoemde voorzitterskandidaat. Feyenoord moest de gestaakte wedstrijd tegen Utrecht nog uitspelen, maar eerst moeten ze morgen tegen Groningen uit spelen. Ik zal nog niet al mijn kaarten uitspelen, maar volgens mij zal hij deze Tour de France niet uitrijden. Ik ga niet uitweiden over hoe je die rok zou kunnen uitwijden. Het ei is uitgekomen, maar wat is er dan uit gekomen? Ik zou hem liefst de deur uit jagen, de deur uit knikkeren.

 

2579 Dictee dinsdag 01-02-2022 (1) dictee Dictee van de dag (471) √

Dictee – dictees [2579]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 386, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (471)

1. Zij hielden zich onledig met rixari de lana caprina (ruzie maken over niets). Een unisono is een eenstemmig stuk. Daarmee heeft het bedrijf wel een USP, een unique sellingpoint. In Vlaanderen opereert Unizo, de Unie van Zelfstandige Ondernemers. Hij leek un poco (een beetje) op un ours mal léché (een ongelikte beer). De upper class [bovenklasse] frequenteert de upmarket [betere kwaliteit en hogere prijs]. Hij was upset [verbijsterd], omdat de ruzie binnen de upper ten [elite] beslist werd met een uppercut [boksen: naar boven gerichte stoot]. De gelaedeerde [benadeelde, beledigde] was immers maar in z'n uppie (op zijn eentje). Dit stuk moet uptempo [in rap tempo] gespeeld worden. De uraeusslang is de Egyptische cobra. Het urbane (stadse, steedse) leven is jachtig. Wordt het Urdu nog steeds gesproken? In Groningen zul je 'urbi et orbi' ['stad en ommeland'] niet gauw horen en zeker niet van de paus. Uretrorragie is een hevige bloeding uit de urinebuis (urethra, pisbuis – zit voor de twee ureters). De urial (het steppeschaap) is een ondersoort van de Aziatische moeflon.

2. URL's zijn uniform resource locators. Usantie is het vernederlandste 'usance'. Vergeet je USB-stick (GB ook wel: usb – universal serial bus) niet! In de rechtspraak is usucapio verjaring en usurpatie onwettig bezit. In de usus loquendi (het gewone spraakgebruik) is 'usquam terrarum' gelijk aan 'ergens ter wereld'. De utraquisten (calixtijnen – avondmaal – Heilig Avondmaal – onder beide gedaanten ontvangen: brood en wijn) zijn gematigde hussieten (aanhangers van Johannes Hus). Uveïtis is ontsteking van het druifvlies [uvea, de iris = het regenboogvlies]. Hij is naar de u-weet-wel (de je-weet-wel, dinges). Een uvi (uitvoeringsinstelling zoals UWV – in NL: Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen, etc.) is een niet veel geprezen, dus weinig geprezen instelling. Dat begint te lijken op de pan uit swingen. Zijn situatie was het uitzichtloost. Ik moet er wel op aan kunnen (GB erop aan kunnen, VD eropaan kunnen). Nikkelglans wordt ook wel ullmanniet genoemd. Umami, ook wel ve-tsin genoemd, is natriumglutamaat. De taalkundige evolutie van het woord 'water' naar het woord 'wetering' heet umlaut. De umwelt omringt ons. Uncle Sam, staat voor de USA; de UNHCR – United Nations High Commission for Refugees – Hoge Commissariaat voor Vluchtelingen van de Verenigde Naties – valt daar niet onder. Een undine is een vrouwelijke watergeest [alg.: ossaart].

3. Het Unicef-gala leverde veel geld op. In een Worddocument kon je dat lezen. Wat, jullie gaan va-banque spelen? Hij kreeg in zijn vakantie toch de vacatiegelden, al nam een ander zijn vacante plaats in. Je moet die zaken wel bederfwerend vacuümverpakken. Een
opa-en-omasubsidie voor Opa-en-omadag is wel iets heel anders dan Vader- of Moederdag. Was vadertje tsaar ook niet een soort vadertje Stalin of Vadertje Staat? VD en GB zijn het eens over 'Onzevader' [naam gebed] en 'vaderons' [ook: onzevader: keer bidden]. Ruben en Simeon waren beiden vader-Joden. Hij heeft het vademecum altijd bij zich. Vaccinia [ziekte, reactie] wordt teweeggebracht door inenting met koepokvloeistof; vaccina zijn de koepokken [koepokstof] zelf. Zijn laatste woorden waren: tot weerziens in het Vaderhuis. Een vaccinostyle [ie] is een inentingskraspennetje. De Vaddahs zijn de oorspronkelijke bewoners van Sri Lanka. Op Valentijnsdag stuur je hem (of haar = valentijn) een valentijn (= kaart).

4. Het was een va-et-vient, een heen-en-weergeloop, van reizigers die aan hun vakantie-uitstapje begonnen. Hij heeft me ervan afgebracht. De klus is geklaard: hij is ervan af. Het was feest. Gingen de meesten daarnaartoe of kwamen ze ervandaan? Vanachter zijn bureau deelde hij de lakens uit voor de lits-jumeauxs [tweelingbedden]. Bij een valreep [loopplank] worden vaak valreepsscepters [standaard, stang] geplaatst. Sommigen kijken daar dan met een sceptische [niet: septische! – betreft ziekte] blik naar. Vallota's worden als potplant gekweekt. Een valiha is een muziekinstrument uit Madagaskar en valine is een aminozuur. De valet de chambre was een vairon [ogen verschillende kleur] en overigens valetudinair (ziekelijk). De valenciennes is een soort van Vlaamse kloskant. Je kunt maar beter af zijn van je zorgen: zorgeloos ben je beter af. Je moet ervan af [GB] zien te komen. De behanger behing (VD ook: behangde?) de kamer. Het stormde, vandaar dat de boot vandaar vertrok. Vanbinnen lijkt het huis nog heel wat.

5. Als je iets vanbuiten leert, ken je het vanbinnen en vanbuiten. Alleen met twee kunnen kan er sprake zijn van beiderlei kunne. De vanityfair is de kermis der ijdelheid. Je moet die gedachtekronkels van je afzetten en meer van je af bijten. Na het afbijten van de roest ging hij ook nog zijn sigaar afbijten. Vanouds betekent 'vanouds' 'van oudsher'. Vanwaaruit vindt het vertrek plaats? Van hieruit of van daaruit? Een vapourlock is een gasslot. Zij straalden uit van Teeuwis noch Meeuwis te weten [bijv. dronken zijn]. Teff is een glutenvrije graansoort uit Ethiopië. Hij zit aan zijn postzegels vastgebakken. Met varicose (varicosis) heb je spataderen (varices).

6. Er is dan een varikeuze situatie. Varicellen zijn waterpokken. Een vaquero is een Mexicaanse cowboy. Iets of iemand vasthebben is iets of iemand beethebben. Daaraan gaat beetnemen vooraf. Maar als je het vast hebt, ben je dronken. 'Half beneveld' moet je los schrijven, 'halfdronken' moet je vast schrijven (aaneenschrijven). Een vaudevillelied is meestal luchtig. Onder tuig (vee) van Laban kan ook best een kind van Laban [blank van huid] zitten. Een veellingskristal is door vergroeiing van meer dan twee kristallen gevormd. Een VCR is een videocassetterecorder. Hij was veel(m)eer geleerde dan didacticus. Er zijn veel meer witte dan zwarte schapen. De veelbezochte tentoonstelling was veelgeprezen (vaakgeprezen – en werd vaak of veel geprezen). De veelgeplaagde en veel gekastijde man was zelf nogal veeleisend. De sekte in de woestijn voedde zich met insecten. Ballpoint is een deftige naam voor balpen. De mp [minister-president] zit altijd in de driver's seat.

7. De vendémiaire is de wijnmaand, de ventôse de windmaand. Een Vendéese komt uit de Vendée. Lekker zacht, die Veluweschapenvelouté! Velours chiffon is zijdeachtige fluweelstof en velours d'Utrecht is trijp. Op vellum [perkament] schreef je vroeger prettig. In de muziek is veloce (niet in wdb., Italiaanse muziekterm: vlug, gezwind) vliegensvlug. Een velociraptor is een zekere dinosaurus. Hoe lang duurde het ooit om met een vélocipède van Haarlem naar Amsterdam te fietsen? Wil je dit velis et remis (= remis velisque – uit alle macht, met alle inspanning) afhandelen? De boef vertrouwde zijn vileine [boosaardig] plannen aan het velijn [perkament] toe. De veie grond was zeer vruchtbaar. Hij had zijn leven veil voor het vaderland, maar kwam jammerlijk om door een vijl. 'Vehikel' komt van het Latijnse 'vehiculum'. De veinzaard [huichelaar] had een veile [gemeen] glimlach. Wat een ventrikel (hartkamer) betreft, is ventriculair; denk aan ventrikelfibrilleren. Zijn veraciteit [oprechtheid] was wijd en zijd bekend, alom bekend. Wat is de vera causa [werkelijke oorzaak] van dit kwaad?

8. Het Ministerie [instelling] van VenW [thans opgegaan in IenM] was vaak medewetsontwerper. De boerderij ligt veraf, we zijn nog te ver af om deze te zien. Gene, nog verder afgelegen boerderij is lastig bereikbaar. Deze schapen dwalen ver af. Voor een strafvervolging moet er wel een venue-en-cour [rechtsingang] zijn. Een venturibuis meet hoeveelheden gas of vloeistof. Een ventriloquist is een buikspreker. Een ventouse is een vacuümextractor, net zo'n moeilijke term als 'perpetuum mobile' [zou eeuwig blijven bewegen]! Venlo's inwoners hebben vaak een eigen Venloos huis, een groot Venezolaans gezin heeft soms zelfs twee Venlose huizen. Die inwoners worden Venloërs, Venlonaren of Venloënaar (ANS) genoemd (en vallen dan onder Venlo's burgemeester die Venlo's belangen behartigt). Een woord-voor-woordverslag wordt dus verbatim weergegeven. De verbiage [omhaal van woorden] is bijna altijd verbeus [woordenrijk, wijdlopig]. Zullen we verdergaan? Ja, als we maar niet verder gaan dan Delft. Wil je hier verder werken? Dan mag je hier verblijf houden en verdergaan met verder lezen.

9. De gedachtestroom van de man in de verdachtenbank draaide maar om één ding: ik wil wel voor mijn daad uitkomen, maar hoe kom ik hieruit? V.D.M. staat voor verbi divini minister. Is de juiste schrijfwijze 'verblijfkosten' of verblijfskosten'? Beide. Venture capital is durfkapitaal. Verceelhout [èh] is ongeveer 1 el lang. De verkruide zakken bevatten gekruide specerijen (iemand kruide de zakken recent naar deze schuur en een ander kruidde de inhoud ervan met specerijen). De verlaatmeester [sluiswachter] runde ook nog een verlaadcentrum voor de binnenvaart. Ik vond haar optreden het verfijndst [meest verfijnd]. De verelendung van de Franse Republiek is spreekwoordelijk. Vergelet [zj éh] is een zekere soort van zachte kalksteen uit het Oisegebied. De kleur van vergeet-mij-nietjes is vergeet-mij-nietblauw. Glazuur wordt ook verglaassel genoemd. Een verhemelteplaat zal geen verguldsel hebben. Dat het verjus [zj] [sap van onrijpe druiven] bederft, dat verhoede God. Dit wordt een verlieslijdende onderneming.

10. De leugenaar verloochende zijn vermaledijde [vervloekte] afkomst. Lijders aan chaerofobie vermijden vermeiing. De vermoeidste lopers kwamen het laatst binnen. Bij de levering van de partij vermout werd hij lelijk vernacheld [beetgenomen, voor de gek gehouden – VD ook: vernoggeld]. Vermontevioleparken [van armoedzaaiers onder elkaar: sjacheren] is een Bargoens werkwoord. Het boek had een vermiljoengekleurde omslag. De HEMA (eigennaam; GB: Hema – in 2018 niet meer) vermarktte het nieuwe product. Verreikende gevolgen kunnen ver reiken, met name als iemand zich verrijken wil. Bij het stuken van het stucplafond heeft hij zich verreikt. Het rijke Westen doet zaken in het Verre Oosten en het Midden-Westen [van Amerika]. Die gozer versjteerde [bederven, verpesten] mijn feestje. De vers bereide, versgebakken broodjes smaakten voortreffelijk. Vers-librisme is het schrijven van vrije verzen. Versaliën zijn grote beginletters. In Sjanghai worden dronken lieden geshanghaaid [overhalen tot het doen van onaangenaam werk]. Een verschlimmbesserung [foutieve 'verbetering'] is meestal niet zo slim. Een versatiele geest is wispelturig. Hij leverde verreweg de meeste verrichte arbeid. Het slaapmiddel veronal heeft verraderlijke bijwerkingen. De verramsjte boeken [tegen afbraakprijs verkopen] waren best indrukwekkend.

 

2578 Dictee maandag 31-01-2022 (1) dictee Dictee van de dag (470) √

Dictee – dictees [2578]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee OUD 387, geheel herzien naar situatie 2022

Dictee van de dag (470)

1. Wie aan gefyrofobie (brugvrees) lijdt, zal niet snel met geld over de brug komen. Hoe oud is deze zestienminner (16-'er, 16-minner, zestienminner, 16 minpersoon)? Kort na oud en nieuw is hij jarig. Zijn ongenadig en genadeloos synoniemen? De brandmeester gaf aan dat men de brand meester was en gaf dus het sein ‘brand meester’. De reorganisatiegevolgen voor de informatie verstrekkende balie waren verstrekkend. Zijn woestijnbezit was verder strekkend dan gedacht. Verzenen [hielen] tegen de prikkels slaan [Hand. 9:5] helpt niet [zich vruchteloos of tot eigen schade tegen iets verzetten]. Hij reisde naar het ver weg gelegen Verweggistan. Vexillologie is vlaggenkunde. De verweesde man werd verwezen naar een ver verwijderd opvangcentrum, waar zijn broer somtijds en bijwijlen ook al verwijlde. Zet die oproerkraaiers in de klas ver uit elkaar, dat is veruit het beste. De ondersteek stond ver van mijn bed, vanwaaruit ik naar de beste
ver-van-mijn-bedshow ooit lag te kijken. Het geilen op zijn vetleren medaille vexeerde [kwellen] mij. Op het proefwerk behaalde ik een achtminresultaat (8 minresultaat – ook: 8- -resultaat – spatie voor de duidelijkheid).

2. Het water vervloot [vervlieten = heenvlieten], terwijl de romance literair (GB ook: tt) vervlood [vervlieden = (archaïsch) vergaan]. De meeste ambtenaren zijn vertuid aan het schip van staat [hebben een vaste positie bij de overheid]. Het begrip 'vertu héroïque' komt van 'heldhaftige deugd' (Rabelais). Komt vertigo [draaiduizeligheid] alleen voor bij vertebraten [gewervelde dieren]? Een versjwartster nar is een dwaas, een idioot. Verso [op ommezijde] vindt je cliënt de toelichting. Gladiatoren waren niet blij met een aanduiding van verso pollice [uitgestoken duim heerser: gladiator moest gedood worden]. De Grote Verzoendag wordt ook Jom Kipoer genoemd en als zodanig gevierd. Zwervers met enig historisch besef houden daarom ook maar één keer 's jaars grote verzoendag [wassen en verschonen]. De vestaalse maagden [Vesta: godin van vuur en huiselijke haard] zorgden voor het vestaalse vuur; het waren een soort van kuise suzanna's, jachtprooi van SUV-rijders (GB ook wel: suv) die soms op platgetreden paden uitlopers van een verzameling suzanne-met-de-mooie-ogen [geen mv.] platreden, die hun uitgestegen bijrijders nog verder plattraden en overigens vreselijk doortrapte suzannaboeven (suzanneboeven) waren. Wat een onzin!

3. Een suzonnetje is een coupenaad (vergelijk: suçon). Veteren (hoe spreek je dat uit?) is vetoën. Met tact werd het vertakte gewei verwijderd door de veterinair, de dierenarts. Mijn vet coole, supervetcoole, superidool hield niet van vestzak-broekzakgedoe. In vetfijne lijn (buitenlijn is dan vetgedrukt) werd de ve-tsin [glutamaat] beschreven. Ganzen vliegen meestal in een V-formatie. Is er op de Britse Virgineilanden (internet: vg, ISO-landcode: VG) ook een
vicaris-generaal (vg) werkzaam? Ik hoorde het via via. Ze beschuldigden elkaar vice versa. Hoeveel viceminister(s)-presidenten zijn er? Christus liep de via dolorosa ten einde, zijn navolger (eeuwen later ook) de via crucis. Hij moest wel, vi coactus (v.c. = door geweld gedwongen). De juridische term 'vi cessionis' [geen afko] betekent 'via een overdracht'. Een vicuña is een wilde lama, een vigogne. Ze waren aan het schaakspelen in een van de vides [open ruimte van meer verdiepingen]. Een vicomtesse is een burggravin.

4. De victoria regia (VD, Linnaeus: Victoria regia) is de reuzenwaterlelie. Een vidioot is een video-idioot: hij heeft een videocassetterecorder (VCR), zet zijn opnamen op een videodisk en ziet zijn opnamen het liefst vertoond op vidiwalls (videowalls). De boer bezat vier- à vijfhonderd hectare. Dit is een magnifiek boek, vient de paraître [verschijnt binnenkort]. De vieve oma nam de benen, maar de nog vievere opa haalde haar cool vief terug. Dat duo, videlicet [te weten, nl.] Jut en Jul, representeert alleman. De underdog leidde een vie manquée, een leven waarin men zijn roeping of talent niet heeft kunnen realiseren. De vigna is een tropische boonsoort (tweepoot!). Op wereldschaal waren dit maar viezevazen [wissewasjes, kleinigheden]. De [in cijfers] 65+'ers kregen op vertoon van hun [idem] 65+-kaart drie vieuxs – feitelijk waren het vieuxtjes. Waren Vietcong en Vietminh betrokken bij de vietnamisatie? Een 'vier-maal-vier' (cijfers: 4x4-auto, 4x4’s) heeft een vierwielaandrijving (fourwheeldrive, 4wd, awd, fwd).

5. De gewapende broers kwamen vi et armis [door wapengeweld] om het leven. Heeft Berlusconi ook een villegiatuur [zomerverblijf, buiten]? Hij wierp het vijgetouw om de stevigste tak van de vijgenboom. Op het Vikingschip zaten leden van het Vikingvolk en ze kwamen veelal uit dezelfde Vikingnederzetting. Ze droegen ook allemaal vikinghelmen. Doe je daar echt vinaigrette [saus van azijn, olie en kruiden] op? In de alkaloïdengroep vind je onder andere vinca-alkaloïde (catharanthusalkaloïde). Andere namen voor radvenster [rondlicht met spijlen als wielstaken] zijn: catharinavenster, roosvenster, rondvenster en rozetvenster. Die man en vrouw zijn door de vinculum matrimonii [huwelijksband] gelieerd [verbonden]. Een Vinex'er woont in een
Vinex-wijk.

6. In Nederland is de Vinex de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra. Vin de pays [landwijn] kan heel goed als vin de table [tafelwijn] dienen. Het vingt-et-un is een hazardspel [kansspel] met 21 kaarten. Hij had vintage [met de allure van een groots verleden] foto's gemaakt, superbe [heerlijk, prachtig]! Op een viola da gamba [knieviool] kun je een viola-da-gambaconcert geven. Een violino principale is een soloviool; deze wordt soms bespeeld door de concertmeester dan wel een eerstevioolspeler. De violon d'Ingres [hobby of begaafdheid naast het werkelijke talent] valt niet te bespelen. Hopelijk vind je een virgo intacta [medisch: meisje met ongeschonden maagdenvlies]. De virginalist speelde op het virginaal – zo uit de winkel, virginaal [maagdelijk] – een soort van klavecimbel. Viribus conjunctis (ook: unitis = met vereende krachten) kregen we de diepgevallen/zonken [zedelijk aan lagerwal geraakt – lemma diep 1 – 13 in VD – los is verdedigbaar] vrouw weer op de rails. Hoezo, was er dan een ravijn naast de spoorlijn met daarin een diep gevallen vrouw? De visagistenopleiding volbracht ze virtuoos. Ze was gevallen op de agentenuniformrokjesdraagster. Je komt ze vaker tegen: Visjnoe, Brahma en Shiva.

7. Vis-à-vis met [recht tegenover] mij controleerde de juut [agent van politie] mijn visakte. Een viscerale aandoening is een ingewandsziekte. Viscose hoeft lang niet altijd viskeus te zijn. Ben jij Vissen (of: (uit) vissen!), of ga je uit vissen, of moet je nog iets uitvissen (wellicht een vijver uitvissen)? De vis comica is een komische werking, de vis legis is de kracht der wet en vis major is overmacht. Moet je in een curriculum vitae echt je hele vita ante acta [je vroegere levenswandel] blootgeven, blootleggen? Wegens vitaminegebrek volgde hij een vitaminerijke vitamine B12-kuur. De viva vox [het gesproken woord] wordt viva voce [mondeling] overgebracht. De vita minima is in medische zin de uiterste graad van het verval van krachten van een zieke. Vlam vatten is toch geen vlamisme? Het doel was zo vlakbij, vlak bij Hasselt. Het voetbaldoel was op een schoenlengte afstand. Kan een Vlaams Blokster op de Vlaams Belanglijst staan ('Vlaams Blok' is de vroegere benaming van 'Vlaams Belang')? En VLD'sters en andere VLD-leden dan?

8. Het Vlaams Parlement is ons nabijer dan het Duitse parlement. Op de Vlaamse kermis (B.-N., algemeen) kon je een Vlaamse reus [konijnenras] kopen. Met een vladder [behangersborstel] kun je behangen. Wat, hebben jullie gefonduud? Was het een vlees- of een kaasfonduetje? Het vleide me, dat ze zich aan mijn voeten vlijde. Is de Vliegende Hollander een spookschip, de vliegende hollander is een kinderspeeltje. Smeer er maar vaseline [zalfachtige substantie] op (vlieseline is een geperst textielproduct). Wat doe je in Ootmarsum? Antwoord: vlöggelen (in slingerprocessie door de huizen als paasgebruik)! De termen 'Vlaams-nationalistisch' en
'Vlaams-Nederlands' staan niet in Van Dale (maar wel in GB). Het vlijt me bijzonder goed dat u morgen komt. De hond vlijde zich voor de tv. Niet elke vliegerarts [vliegt meestal niet zelf] is een arts-vlieger [die wel]. Mooipraten is vleien. Een logopedist(e) leert je mooi praten. Ze bewaarde de vlooitjes (vlootjes) in een superluchtdicht botervlootje. Bij hermetische kunst en poëzie moet je (niet) aan Hermes [bode van Zeus] denken (is ontoegankelijk). Een volant is een pluimbal, een shuttle.

9. Voilà, daar was de voice-over (commentaarstem) weer. Vogueing is het aannemen van poses op dansmuziek. Een vogelvrijverklaarde is vogelvrij verklaard. Ten aanhoren van alle inzittenden van de auto schalde de reidans de boordradio uit. Zij nam voetstoots aan dat de vof [vee-joo-wèhf] hun eigendom was. Aan een voetenveger kun je je voeten vegen. De Voetbaloorlog werd uitgevochten tussen Honduras en El Salvador, die andere voetbaloorlog tussen Go Ahead en Willem II. De voedsel zoekende vogel verhongerde. Hij moest de onderhandelingen vlot trekken. Vocalises zijn zangoefeningen op 'la'. De VOC [Vereenigde Oost-Indische Compagnie] promotende premier was goed in voetjevrijen. De VN [Verenigde Naties] hebben
VN-diplomaten en -waarnemers. V-Mannen (V-Männer) waren betaalde verklikkers in dienst van de SD [Sicherheitsdienst nazi-Duitsland]. Het verkleinwoord van vluggerd is vluggerdje. Een vluggertje kun je zijn of verrichten (toe maar!); en vluggeren: dat is snelschaken.

10. Het VOKA [Vlaamse Ondernemingskamers] staat ten dienste van het bedrijfsleven. Bij ontstentenis van een sjwa in de uitspraak is de juiste schrijfwijze 'voituurtje' [anders: voituretje]. De volkspot was onderwerp van volksspot. Bij voipen gebruik je VoIP (Voice over Internet Protocol) en heb je een voiptelefoon nodig. Wie gebruikt er nu nog Volapük [kunstmatige wereldtaal, 1880]? Journalisten moeten iedere dag de Volkskrant weer volpennen. De nieuwe
vol-au-ventvariant voldeed subliem. De volbloed Limburger zou zijn handen vol hebben aan het sanguinische volbloedpaard. De Volkerenslag vond plaats bij Leipzig (1813).

 

 

2577 Dictee zondag 30-01-2022 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 191 RL √

Dictee – dictees [2577]

Wekelijkse dicteetest 191 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 691

1………….. is een ………………. stof.

a. Flausch                            duffelse

b. Flaus                                duffelse

c. Flaus                                Duffelse

2. Voedsel langdurig ………… is ……………..

a. kauwen                                      fletcheren

b. kouwen                                      fletcheren

c. kouwen                                      fletsjeren

3. Bij trampolinespringen een …………….. en bij gymnastiek een

 ……………… uitvoeren.

a. flifis                                        flikflak

b. fliffis                                       flikflak

c. flifis                                         flik-flak

4. De …………. was al …………… uitgebloeid.

a. flox                                      flux

b. vlox                                     flux

c. flox                                      fluks

5. Een ………….. is een Griekse …………....

a. follie                                  neptempel

b. folly                                   nep-tempel

c. folly                                   neptempel

6. Een ……………      …………… is met vlees.

a. fondu                                 bourguignon

b. fondue                               bourguignonne

c. fondue                                bourguignon

7. Een …………… is een ………………..

a. helicopterview                      helikopterblik

b. helicopterview                      helicopterblik

c. helikopterview                      helikopterblik

8. Een …………… is een verlengde ……………...

a. fouetté                              pirouette

b. fouettee                            pirouet

c. fouettée                            pirouet

9. Een …………… is een ……………....

a. fritata                                omelet

b. frittata                               omelet

c. frittata                               ommelet

10. ……………. hebben een ……………. tong.

a. Circe’s                                 vulpen

b. Circes                                  fulpen

c. Circe’s                                 fulpen

Oplossingen [191]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [191]

1a 2a 3b 4c 5c 6b 7a 8a 9b 10c

1. Duffel is een plaats in de provincie Antwerpen.

 

Contact: leentfaarrein@gmail.com