2446 Dictee dinsdag 26-10-2021 (1) dictee Dictee van de dag (373) √ x

Dictee – dictees [2446]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 484 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (373)

1. De Dáil Éireann zal 10 à 12 dagen vergaderen. Wat is het verschil tussen een procedure en een procedé? Eigenlijk geen; beide in ieder geval: methode. De maître d'hôtel [chef bedienend personeel – vgl. ook: maître d’ – uitspraak: die] wil coûte que coûte [koste wat kost] in een tête-à-tête [gesprek onder vier ogen] met me converseren over de belle époque [culturele en mondaine leven in West-Europa rond 1900]. Het kind blètte. In de doe-het-zelfzaak stond een kruidje-roer-mij/e-niet [plantje, ook: snel op de tenen getrapt iemand]. In deze straat belden we huis aan huis aan. Sociaalpsychologisch betekent: volgens de sociale psychologie. De algemeen secretaris was civiel ingenieur. Hij heeft Baskisch-nationalistische opvattingen. Het mama's-kindje kreeg een McDonald's-maaltijd. De oudpapierprijs [van oud papier] daalt. De meester-opzichter beschikte over een meesterbrein. De zaak-Profumo [persoon] is heel bekend, de zaak Portugal minder. Als je drank haalt, moet je blijven ademhalen. Drie( )kwart van de bevolking weet wat de driekwartsmaat is. Hoelang [tijd] regeert koningin Beatrix nog? Juist: tot en met 30 april 2013, zo weten we nu! Rodekool (GB ook: rode kool) en groene kool (GB ook: groenekool) eet iedereen, wittekool (GB ook: witte kool) eet ook de Van Dalelezer. De doe-het-zelver haalde bakzeil.

2. A-priorische kennis [is a priori en die] berust niet op ervaring. Beid uw tijd [archaïsch met dt]. De tijd verglijdt. We verwachten de gebenedijde kersttijd. De Jodentaal is het Jiddisch (Jiddisj), het Jodenduits. Een jocrisse is een (figuurlijk) uilskuiken. Driemaal is Jodenrecht (scheepsrecht). Een Joodse jongen wordt minachtend jodenjongen genoemd. In Jodenmoppen worden vaak jodenstreken uitgehaald. Een ixia is een Engelse zwaardlelie. Fayalobi's (Ixora macrothyrsa) zijn sierheesters. Hoe izabelgeel is een goudizabel? De iui is de intra-uteriene inseminatie [in de baarmoeder]. De jahilia is de voorislamitische era. Steunend op hun jakobsstaf tuurden ze naar de Jakobsstaf (de Gordel van Orion). De jansky is de eenheid van radiostraling (symbool: Jy). In zijn jacquet repareerde hij meerdere jaquemarts [geen cq! – staand figuurtje dat, mechanisch bewogen, de uren op een klok slaat]. Een Japannees is gewoon een Japanner (een jap ook – scheldwoord). Een jarl was een [Noorse, Deense] zeeroverhoofdman . Het je-ne-sais-quoi is eenvoudigweg het
ik-weet-niet-wat. Hij managet, managede, heeft gemanaged.

3. Worden jarretellengordels nog gedragen? Irascibiliteit is prikkelbaarheid. De inzittende wist dat het er niet in zat. De normale spoorwijdte is een krappe anderhalve meter. Je moet 'irrecusabel' [onwraakbaar] niet verwarren met 'irrefutabel' [onweerlegbaar]. Isoniazide [middel tegen tbc], is dat isocyanide? Nee. Het cumeen is het isopropylbenzeen. Heb je jouw ismeverzameling [n/s] nog uitgebreid? Hij was kennelijk 'poor but honest' [arm maar fatsoenlijk]. De Isthmische Spelen(! – istmus = landengte) zijn niet de Pythische Spelen. De roos werd geït [geraakt]. Een jab [dzjèhp] is in de vechtsporten een punch. De Jakobsdag is gewijd aan de Heilige Jacobus [Sint-Jacobus]. Oma had nog een jakobakannetje (genoemd naar Jakoba van Beieren) in huis. Geef hem nog een jajempie [jenever, borrel - jajem]! De jaïnisten [godsdienst India] zijn streng ascetisch. Het jaconnet is een soort mousseline. Iemand die alsmaar 'ja en amen' zegt, mag je [met de nodige fantasie en dichterlijke vrijheid] een
ja-en-amen-zegger noemen. Zijn de doyen en de doyenne de oudsten van een gezelschap, de doyenné du comice is een geelbruine, zoete en sappige handpeer. Jalonneren is afbakenen (afpalen: met stokken).

4. De scala caeli is de jakobsladder, een trap naar de hemel. Weet je niets van de Fins-Oegrische talen? Dan moet je finoegristiek gaan studeren! De vierde adventszondag is zondag rorate (naar 'R/rorate coeli desuper' – archaïsch – 'dauwt hemelen, uit den hoge'). Jamu is een mengsel van traditionele Javaanse geneesmiddelen. Jali's zijn griotten (volksvertellers) in Afrika. Griotjes zijn dropjes. De jakobieten zijn aanhangers van het monofysitisme [Christus alleen de goddelijke natuur, niet de menselijke]. Een janjaweed is een lid van een gewapende Arabische militie in Darfur. De volgende begrippen kent iedere speller: gummi-jas, bijectie [een-op-eenrelatie tussen de elementen van 2 verzamelingen], vanille-ijs, beijverd, college-uitstapje, geuit, sproei-installatie en kopiist. Maffia-achtige [begin zin!] Oekraïners (niet: Oekraïensen!) spreken onderling Oekraïens. Hij werkt in de
auto-industrie of zoiets. Drink jij soms decafeïné [deca, decaf, decafé]? Een preëminente(!) wijn is boven andere voortreffelijk. Een 'a', 'e', 'o' of 'u' levert voor een 'j' geen klinkerbotsing op: acajouolie, azulejo [blauwe tegel van aardewerk, Moren, Spanje], project en decujus [BE (juridisch): erflater]. Zing een wiegelied [ww.] voor het wiegenkind [znw.].

5. Het jokari is een balspel. Stupéfait [stomverbaasd] toonde hij zijn stupefactie [ee]. In het e-mailverkeer geldt de nettiquette. Een marquee [ie] loopt over het beeldscherm [marqué op toneel, marque = merk, fiche]. Hij woont in Klein-Mokum [Rotterdam]. Wat meet een ammeter [ampères, de ampèrage]? Hoedt u zich [ook: hoed u = hoed uzelf] voor amoggers [asielzoeker met onacceptabel gedrag], naffers [allochtone jongere uit Noord-Afrika], nuggers [NL: werkzoekende die geen recht heeft op een uitkering, niet-uitkeringsgerechtigde] en naggers [met normafwijkend gedrag]! Koffie? Je zult eraan toe zijn. Een četnik is een Servische nationalist. We hebben gesudokud [oe – VD, GB], sommigen hebben één sudoku'tje [GB, VD] opgelost, anderen meerdere sudoku's. Toppers bij dictees: studentenzwangerschap, agentenuniformrokje en docentenopleiding (m/v) [èhm-vee]. Een spinnewiel [ww.] vol spinnenwebben [znw.].

6. De crisis is eerst geëscaleerd en daarna gede-escaleerd. Word niet boos: hij was immers gewetenloos en stateloos. Kun je je haiku's voorstellen waar het woord 'directory's' in voorkomt? De accountmanager brunchte met de technical sales manager en de CEO [chief executive officer, president-commissaris]. In een demi-john [dame-jeanne, dameraan, grote mandfles] gaat veel wijn. Wat
rock-'n-rolde ze schattig! Wat valt je op bij pullover, countdown, breakdown, feedback en playback, als je die begrippen vergelijkt met lay-out? Ontbreken koppelteken! Wat is er bijzonder aan Engelse werkwoorden als golfen, briefen, leasen en bridgen? Verleden tijd met t en/of d! Ik heb gisteren geskatet en gepaintballd. Is dit het
BuZa-gebouw [ministerie (gebouw – niet instelling! - anders hoofdletter) van Buitenlandse Zaken] ? Hij verblijft in een Guinese (ook: Guineese) havenstad, of als er maar een is: Guinees [geen apostrof] havenstad? Een kleine jongen is een jongetje. Geef mijn eau de toiletteje eens aan, wil je? Er staan heel wat FAQ'jes [fahk] [als initiaalwoord: FAQ'tjes] op de website. De Vinex'er – uit een van de Benelux-landen – arbeidt als StuBru-medewerker. Wat is een toneliste? Antwoord: toneelspeelster!

7. In dit dictee mogen niet ontbreken het KB (Koninklijk Besluit), de Mammoetwet (Wet op het voortgezet onderwijs – WVO niet in wdb.), de VUT (vervroegde uittreding) en het MAP (Mestactieplan). Een beagle is een jachthond. Het Zuiden wil meer ontwikkelingshulp van het Noorden. Zij sprak Plat-New Yorks. Hij sprak on-Nederlands, maar oer-Engels. Kaatsen, die oud-Friese sport, werd in deze publicatie in het Oudfries beschreven. De tale Kanaäns is typische protestantentaal. Grieks-orthodox is iets anders dan oosters-orthodox. Het Europese Parlementslid en het Italiaanse parlementslid konden het met elkaar wel vinden. Je kunt roomser zijn dan de paus (plus royaliste que le roi), maar geldt dat ook voor de Heilige Maagd en de Heilige Thomas (denk aan Sint-Thomas en de Heilige Salarius)? De havoër deed zijn
havo-examen, de vwo'er zijn vwo-examen. Een herenakkoord [vgl. herenboer = heerboer] is een gentleman's [ook: e = mv. - VD/GB] agreement. Hoezo antifeministisch? Ga je duimendraaien?

8. Het jus [oe] avocandi is de bevoegdheid van een staat om buitenlandse onderdanen op te roepen voor de dienstplicht. Het van oorsprong Franse begrip jouïssance [ver-NL'd] omvat het vruchtgebruik (vergelijk: action de jouissance). Het journey's end hoeft niet het eind van de wereld te zijn [wel van de reis]. Een liedje bij Shakespeare zegt overigens: journeys (mv.!) end in lovers meeting (reizen eindigen met de ontmoeting der minnaars). Een joyeuse entrée is een feestelijke inkomst. Judith is een van de Bijbelboeken, door joden en protestanten als apocrief, door katholieken als deuterocanoniek beschouwd. Met jumelles [mv. – toneelkijker] kun je beter op het toneel kijken. Is er veel verschil tussen jump-'n-jive en rock-'n-roll? Vast wel. Je mag niet jokkebrokken [ww.]. De gejojode jongen met zijn geshampoode haar was helemaal dizzy. Zijn jolie-laides nu wel of niet aantrekkelijk? Zeg het maar. De evangelist droeg het liefst jezusnikes [jezussandaal, jezusslipper, open sandaal]. De jonge turken willen verandering. Een jonquille is de sterk geurende (voor de rekkelijken ook: sterkgeurend naar analogie van: sterksmakend en sterkriekend) gele narcis, de gele tijloos.

9. Joechei, hé joh, waar blijven nu al je jeux de mots [woordspelingen]? De joik is een bekende Laplandse zangstijl. De anastatica is de jerichoroos, de roos van Jericho. Een hamburgerbaan heet tegenwoordig mcbaan (mcjob). Een jobber jobt, hij klust bij. Sinds 2008 kun je partijen cohenniseren: verzoening teweegbrengen tussen strijdende partijen door met hen om de tafel te gaan zitten. (niet meer in VD – Job Cohen, indertijd bgm. van Amsterdam). De geheadhunte jobhopper jobhuntte later zelf. De kleine man zal wel weer Joppie zijn. De jarige job gaf een puike party. Hij had op zich een dead end job [baan zonder perspectief], maar vond toch weer een ander en nieuw leuk joppie. Monnikengeduld is jobsgeduld. De leviathan is een mythisch monsterachtig waterdier [nijlpaard?] in de Bijbel. Ninjakredieten (no income, no job or assets) worden niet meer verstrekt. De epifyse of pijnappelklier speelt een rol bij het
dag-en-nachtritme. Naast emancipatie [vrijmaking van iets] kennen we ook de empathie [inlevingsvermogen] en de sympathie [medeleven]. Het prince-de-galles is een zeker wollen weefsel. Een aprilvis = aprilgrap (eenaprilgrap = 1 aprilgrap).

10. Het monachisme is het monnikenwezen. Een mokasen is een mocassinslang. Neofyten zijn planten. De jantjes-goddome vloeken bij alles wat ze zeggen. Heerste aan het cour de père Duchesne [hof van Jan Vlegel] de ziekte van Duchenne [kortweg: duchenne = erfelijke spierziekte jongens, dood op 15 jaar] al? Een jansalie is een droogstoppel. De uitroep 'jasses marante' komt van Jezus, Maria en Anna. De ja- en nee-stemmen hielden elkaar in evenwicht: een patstelling ontstond. Een jan-weetal is een wijsneus [een lijsje-weetal ook], een jan-doet-al een willoos manusje-van-alles. Een japonaiserie is een japannerie. De manager managede zijn bedrijf heel goed.

 

 

2445 Dictee maandag 25-10-2021 (1) dictee Dictee van de dag (372) √ x

Dictee – dictees [2445]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 485 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (372)

1. Een beuk heeft wel nootjes (beukennootjes), een jens [ook: beuk] niet. Ik jetski, zij jetskiet, hij jetskiede, wij hebben gejetskied. Als eindexamenkandidaat moet je 'm van jetje geven. Hij beoefent jiujitsu en ninjutsu. Overal hadden ze een jezus [beeld –Jezusbeeld] neergezet. Ze is tot raamjezabel [prostituee] vervallen. De jeunesse dorée omvat de jongelui uit de aanzienlijke en rijke standen. Ik had zo'n je-weet-welervaring. Jodhpurs (mv. – rijbroek) zijn genoemd naar een Indiase staat. Bij een joyeuse entrée (ook: joyeus entree) moet ik altijd aan de Blijde Inkomst en het Vlaams Parlement denken. Hij is een echte joris-goedbloed (resuspositief dus? Nou, nee: goedaardig persoon). Een jozefshuwelijk [vrijwillige seksuele onthouding] is niet erg opwindend. Je bent een bovenste beste. Komt kyfose [versterkte achterwaartse kromming van de wervelkolom] in de penoze [gevangenis] veel voor? De campagne startte op het kampanjedek [bovenste achterdek, boven de kajuit]. Een kaketoe is een soort papegaai. Onder de Kanaalzwemmers zijn er die thuis voor de buis ook kanaalzwemmen. Heeft kandideren [kandidaat stellen] met kandij [bruine suiker] te maken? Nee, dus.

2. Jottem, we gaan varen! Kappersaus heeft niets met haarknippen van doen. Het kaposisarcoom is een vorm van huidkanker. Een kantiek of canticum is een kerkgezang. Karoshi is in Japan overlijden als gevolg van te hard werken. Bij de pavlovreactie [onwillekeurig op een stimulus] moet je wel aan de hond van Pavlov denken. Die Leidenaar had een karpatenkop [onverzettelijkheid + domheid]. Bij het skelteren kartte [kart = skelter, gocart] hij. Een karyocyt is een grote cel in het beenmerg die bloedplaatjes produceert. Een rechthoekige driehoek heeft tweemaal een kathete (cathetus) en eenmaal een hypotenusa (schuine zijde). Een kakofonie is het tegendeel van een symfonie. Een kakenestje (GB –VD ook: kakkenestje. Ook: kakkernest(je), kakelnest(je)) is laatstgeboren. Kalmweg en stilaan deed hij het al kalmpjes aan, maar nu doet hij het nog kalmer aan. Het kaizen is in Japan een managementsysteem gericht op voortdurende verbetering van de productie. 'Kajapoetiholie' is minder gebruikelijk dan 'kajapoetolie', maar niet in dictees. Een kadushi [oe] is een zuilcactus.

3. Een katjang [zie ook einde alinea] is een apennootje. Er werden juicy [sappig] details onthuld. Een jug is een muziekkruik. Zij is een mooie juno [mooie forse vrouw, naar: godin Juno] met haar junonische gestalte. Een Jurassische Jurassien woont in de Jura. De jurassische mens komt uit de witte, zwarte of bruine jura: de middelste periode van het mesozoïcum. Hij heeft 'zijn' beer een jurk aangetrokken [de pil vergulden, zaak mooier voorstellen dan ze is]. Een j-zak is een banaanzak. Hollanders worden ook wel kaaskoppen genoemd. Je kijkt ernaar en je eet ze niet op: Kaapwolken [ook: Kaapse wolken, dat laatste is ook een nagerecht]. Het kabuki [oe] is traditioneel Japans toneel. De kaapwijn wordt ook aangeduid als Kaapse wijn. Doe eens een kaftje om dat boek. Dit kafje komt van het koren. Een kaddisj is een gebed. De cadet-korporaal at een kadetje. Hij moest het malgré lui [tegen wil en dank] doen. Draagt elke kaïn [nors, boosaardig mens] het kaïnsteken op zijn voorhoofd? Kun je katjangs overigens in kadjangs [gedroogde palmbladeren] wikkelen? 'Zeg maar kaddisj' is: 'zand erover'. Een ka-kom-eruit is een bijdehante ka. Canderen is hetzelfde als versuikeren.

4. De oemiak of amiak (dat niet meer in VD – meerdere personen) is de tegenhanger van de kajak [1 persoon]. Waar hebben we die neroli(olie) [uit oranjebloesem gedistilleerd] eerder gezien? Kakkies zijn voeten en kakies zijn geld. Hij nam nog wat kalissedrop [geen mv.]. We eten kalfsfricassee. Kakografieën [geschrift waarin vele en grove taal- en stijlfouten voorkomen] lijken op voorrondes van sommige dictees [dan moet je de fouten zoeken]. Jij, kakkebroek [ww.]van een schijtlijster! Hij kwam met een paar kamelotjes [oh – fraai, kostbaar weefsel] op de proppen. De kalvijn en de calville zijn (tafel)appels. Kanenkoek is voor de varkens. Cassonade [geen mv.] is bruine keukensuiker. In Amsterdam is of komt er een noord-zuidverbinding (Amsterdam, eigennaam: de Noord/Zuidlijn!). De kwartfinalist klasseerde zich, na al eerder de achtste finales te hebben overleefd, voor de halve finale (demi-finale, semifinale) – en werd dus met de halvefinaleplaats halvefinalist – door de tegenstander te declasseren (overspelen). Klastisch materiaal is gruisvormig. Het klassiek Arabisch klinkt zangeriger dan het klassiek Latijn. Een kasuaris is een loopvogel. Het kasjroet is het geheel van de joodse spijswetten.

5. De kasjmieren kleding komt oorspronkelijk uit Kasjmir. De stalinorgels lanceren meerdere katjoesjaraketten. De kavalje [oude, onaantrekkelijke vrouw] droeg een kawai [SR: hangertje van zaden]. Een kemenche [s] is een Turkse schootviool met twee snaren. Een kepala kampong (= loerah) is een dorpshoofd in Indië. Keratitis is hoornvliesontsteking. Kerygma is verkondiging. Men moest queueën (er werd gequeued) voor het biljartpaleis om te kunnen gaan keuen met de keus. Het ki-station werd bestuurd met pc's. Kanteles [ee] zijn halsloze citers. Een kantjil is een dwerghert. Een kanunnikes is een stiftsjuffer, bewoont een sticht. Een kaon is een K-meson. De kapsoneslijer werd gekapitteld [streng berispt].

6. We hebben ook nog gekaraookt. We hebben met de gocart gekart. In het kastensysteem is er geen plaats voor de kastelozen. De aanvallers voerden een een-tweecombinatie (een-twee) uit. Het kasparhausersyndroom heeft wel iets van stommetje spelen [verwaarloosde kinderen leren later ook niet meer praten]. De kasjoeboom (cachou, acajou) geeft cashewnoten. Een kaugek is een zeezwaluw. Die kauwgomkauwer (ook: gum) is echt kauwgek. Een katschip is een kat zonder oren [kort, plomp model fluitschip, later soort bak voor vervoer van geschut en victualiën]. De (VD: het) gekochte
kat-in-de-zak [voeringstof] bleek een kat in de zak te zijn [bedrogen uitkomen]. Een kat-en-muisspelletje is een spelletje van kat en muis. Als je roomser bent dan de paus, heb je iets kathaars [middeleeuwse sekte] over je. Een kawaan is een soort schildpad. Een kazakkeerder hangt de huik naar de wind. Ze wilden gaan zooien (keet schoppen of trappen). Kelkkafjes staan aan de voet van een aartje. Het kemalisme verwijst naar Kemal Atatürk. Een kepie is een militair hoofddeksel (vergelijk: de sjako). Kendo is stokschermen, kempo een vechtsport.

7. [Getallen in cijfers:] Een 65+'er reist op een 65+-kaart. De aal[moezenier], de pastor en de rabbijn trokken samen op. De jurk had een kleurencombinatie à la Picasso. Waar is mijn aangiftebiljet [n/s]? Bij het op huis aangaan, is hij nog even bij zijn vriend aangegaan (aangewipt, langsgegaan). Het aangelegen huis heeft een aangelegde tuin. Hij bezit een boerderij met aanhorige landerijen. Die stukken moeten tegen elkaar aan liggen. De biedprijs moet aanliggen tegen de vraagprijs. De novice zal het ordekleed [n/s] aan krijgen. Ze konden de kachel niet aankrijgen. Ik moet wel op je aan kunnen, ook al zou je al het werk niet aankunnen. Is het aannamebeleid [n/s] gewijzigd? Wat doen we met dit aanslibsel? Je mag dat aanwensel niet als voorwendsel gebruiken. De ene Aarlenaar noemde de andere een Arelaar. 'Abondance' is een kaartterm, abandon een hulpeloze toestand. Abaja is moslimvrouwenkleding. Een aardster is een zekere paddenstoel.

8. Dat was abracadabra [GB - VD ook nog zonder r] voor hem. De geest werd tot aanzijn geroepen. We zullen het nog een week aanzien. Hoe was het aanzien van 2011 (2000 (en) zoveel)? Ik werd voor mijn broer aangezien. Ik wachtte in de abri (abri's, abrietje). Het
aap-noot-mies begint met aap, noot, mies (een cyperse poes). Hij toog zijn toga aan [aantijgen = aantrekken] en rekende mij valsheid in geschrifte aan. Wij steven het linnen aan; het linnen stijfde dus aan. Ze was een aanminnig [bevallig] meisje. Die reclameactie [s] is aangeslagen. De hond heeft kort aangeslagen. De ploeg: je kunt er de handen aan slaan. De radio blijft aanstaan. Dat cadeau zal je wel aanstaan. Ga daar maar eens aan staan. De achtsteleerlingen [GB n/s] waren op schoolreis. De achtkante toren zag je al van ver. Onwaarschijnlijk: je achterachterkleinzoon en je betovergrootvader [tegelijk] op bezoek hebben. Hij is geobsedeerd en geabsorbeerd [in beslag genomen] door zijn werk. Absorptie van straling en geluid kan optreden. Hij zal wel weer achteraankomen.

9. 'Tête-à-tête' heeft twee accent(s) circonflexes [VD s s en ook: x en], 'dégénéré' heeft vier e's en vier accents aigus (+ ook: accent aigu's) en in 'à la meunière' staan twee accent(s) graves (weggevertje). Achromasie is kleurenblindheid en een sommatie is een aanmaning. Hij moest achteroverleunen voor het achteromkijken in de achteruitkijkspiegel en zag de hem achternazittende politieauto steeds verder achteropraken. Bij adsorberen wordt via adsorptie een stof aan de oppervlakte vastgehouden. Moet je nu 'adviseuseje' [sjwa niet uitspreken!] of 'adviseusetje' [wel!] schrijven? Beide, uitspraak! Op de advocatennieuwjaarsborrel wordt zelden meer een advocateborrel gedronken. Die zaak heeft afgedaan. Dat examen is afdoend (peremptoir). Truus zit op de Adek [Anton de Kom, universiteit van Suriname, niet in wdb.], Karel op het A-dek. Is zij een actriceje [sjwa niet uitspreken!] of een actricetje [wel!]? Beide, uitspraak! 'Asap' is een acroniem (letterwoord) [as soon as possible]. 'Adonai' is het Hebreeuwse woord voor 'Heer'. Een addax is een mendesantilope. Abaxiaal is in de plantkunde van de kant van de hoofdstengel afgekeerd (adaxiaal: aan de kant die naar de hoofdas – toe – gekeerd is). De ellende was afgronddiep.

10. Hij is geslaagd voor zijn admissie-examen. We hebben een klein affiche, een affichetje(! GB, sjwa uitspreken – overigens is ‘afficheje – sjwa niet uitspreken – wel denkbaar), opgehangen (vgl. beha-affiche). In 'sigarenboer' is 'boer' een affixoïde. Afijn, enfin, kortom: het is gedaan. De afscheidstournee is aanstaande. De afnameprijs [n/s] en gros [bij de groothandel] is lager. Hij zal het best alleen afkunnen. Ze zullen niet van die lekkernij af kunnen blijven. Pompeji lag bij Herculaneum. Rats, kuch en bonen, dat is het soldatendiner (een ratjetoe). Quatre-mainsspelers spelen quatre-mains. Het was een afschuwwekkend tafereel. Hij heeft mij veel geld afgetroggeld [regionaal ook: afgetruggeld].

 

2444 Dictee zondag 24-10-2021 (2) – dictee Wekelijkse dicteetest 177 RL √ x

Dictee – dictees [2444]

Wekelijkse dicteetest 177 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 677

1. Kun je de ………. met een ………. begeleiden?

a. lancier                                 largetto

b. lanciers                               larghetto

c. lanciers                               largetto

2. Vroeger ………. lazzaroni vaker ………. dan nu.

a. uitten                                    lazzi

b. uiten                                     lazzi

c. uitten                                    lazi

3. Le ………... de la perfection qui …………..

a. gout                               stérilise

b. goût                               sterilise

c. goût                               stérilise

4. Leidt …………... tot ……………….?

a. lethargie                                lethaliteit

b. letargie                                  letaliteit

c. lethargie                                letaliteit

5. Een ………………. is bepaald geen …………....

a. longshot                                  close-up

b. long shot                                 close up

c. longshot                                  close up

6. ………………. is …………………..

a. Luie wijvensoep                              pakjesoep

b. Luiewijvensoep                               pakjessoep

c. Luiewijvensoep                               pakjesoep

7. Het licht in de duisternis is het …….. in ……...

a. luxe                                              teeneebris

b. luxe                                              tenebris

c. lux                                                tenebris

8. Deze kleren zijn …………. gemaakt, maar …… verslijten ze toch.

a. op de duur                                          op de duur

b. op de duur                                          op den duur

c. op den duur                                        op den duur

9. Het was ………..., het was een …………...

a. miraculeus                                      mirakel

b. mirakuleus                                      mirakel

c. miraculeus                                      miracle

10. Voor plannen van een ………………. is een………… wel handig!

a. bossnapping                                boskey

b. bosnapping                                 bosskey

c. bossnapping                                bosskey

 

Oplossingen [177]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [177]

1b 2a 3c 4c 5a 6b 7c 8b 9a 10c

Contact: leentfaarrein@gmail.com

 

2443 Dictee zondag 24-10-2021 (1) dictee Dictee van de dag (371) √ x

Dictee – dictees [2443]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 486 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (371)

1. Aftrektal minus aftrekker maakt het verschil, term plus term geeft de som, factor maal factor het product en deeltal gedeeld door deler het quotiënt. Hij liet het lelijk afweten. Zijn vinger zweerde af: daar zwoer hij dus nooit meer mee. Het is nu al jaren achter elkaar dat we met kerst de buitenkraan achterelkaar moesten afsluiten. Eerst zoefden we over het zoabasfalt en later reden we over de (het) macadam. Zijn houding was als bijna-slaafs [bijna slaafs] te omschrijven. Binnenkort – de kerst is voorbij – is het weer Nieuwjaar. Daarom wens ik je een gelukkig nieuwjaar. De Joden zeggen dan 'lechajim' (proost). Kokardebloemen [s] zijn tuinsierplanten. Koekoeksspog komt niet van koekoeken maar van schuimbeestjes. Zij maakte een knicksje (reverenceje – e niet uitspreken! – reverencetje –  dan wel!). Wat is het subtiele verschil tussen 'pats-boem' en 'knots-boem'? Hoe schrijf je 'rats-boem' [zo, sinds 2015]? De knotszwam zit in het koraalzwammengeslacht. Kun je ook koeien koeioneren?

2. Komen er knotssprietigen op de Koerilen voor? Bij een fors- en kloekgebouwd man moet je een groot klysma [darmspoeling] zetten. Een ruhmkorffklos is een inductieklos. Dat is een bovenste beste alliteratie (GB ook: tt - doe in dictee 1 t!): in je knickerbocker [wijde kniebroek] knäckebröd [uit het Zweeds – dunne koeken] eten. 'Klavier' en 'claviatuur' zijn op het eerste gezicht synoniemen. Nu verkoop je toch echt kletsica. Het adjectief bij 'clericus' is 'klerikaal'. Krawkraw [kraa-kraa] zijn chips van de cassave, kratesen [gezien meervoud: ə uitspreken] zijn misvormde mensen en iemand kirren is iemand met een kluitje in het riet (afkorting k.i.r.) sturen. Bij de jacht duidt 'kiro kok' op een fazantenhaan en 'kiro hen' op een fazantenhen. Is dit kunst of kitsch? Een klappei [babbelaarster, kwaadspreekster] kan veel stampij (GB/VD ook: stampei) maken. Een kiur [kie-joer] is een uitgestorven reuzenvogel van Madagaskar, de kiyu [kie-joe] een van de leerlingengraden bij budo. Wil de konstabel-majoor mij even een kontje geven? Leggen kooi-eenden [lokeend eendenkooi] kooi-eieren [batterijei]? Nee, dus. Kommaliegoed (kommaliewant) is tafel- en eetgerei op oorlogsschepen.

3. Bij een eet-en-drinkgelag wordt er heel wat verteerd. Een ket is een klein paard, of een grote hit. Een kerstmis wordt gehouden [in de kerk ...], Kerstmis gevierd. In elk kerspel [parochie, plattelandsgemeente] wordt wel een kerstnachtdienst gehouden. Wat is kerst zonder kerstomaatjes en kerststallen? Hij lijdt aan kettingroken. We gaan kezebloemen (keesbloemen, beide niet meer in VD: volksnaam voor schermbloemige planten) plukken. Is er verschil tussen khimar [hoofddoek die ook de boezem bedekt] en hidjab [hoofdbedekking moslimvrouwen en -meisjes]? Kiksen [voetbal] aan en we hebben al een kick. Het kielenmansloon [kruier, sjouwer, met kiel] kan nooit hoog zijn. Ook deze klasgenote stond op mijn vrouwelijkeklasgenotenlijstje. Deze kingkong [groot en sterk monster] heeft veel weg van de echte King Kong [aap met menselijke trekjes]. Poulet [kip] kan als poelet [soep] dienen (niet omgekeerd!). De eurocrisis heeft wel iets van een kladderadatsch [economische of morele ineenstorting]. Kun je dit tientje kleinmaken? Dat wordt 'klits, klats, klander, van de ene bil op de ander'. Leg die klepzeiker [zeurkous] even het zwijgen op, wil je? De clerus [de (rooms-katholieke) geestelijkheid] is de clergé. Deze klinisch bioloog doet klinischbiologisch onderzoek. In die grot kun je licht klem raken.

4. Zij was een meisje met mooi ros [tussen rood en geel, evt. met bruin] haar. Op Prinsjesdag komen de Staten-Generaal (de leden ervan zitten op het Binnenhof – 2021 elders: verbouwing!) bijeen. De grofgespierde, bazige vrouw had veel weg van een mansfelder [manwijf, mannetjesputter]. Heeft zij nog schoolgaande kinderen? Het cruijffiaanse idioom is wijdverbreid. Ze verzonnen een alcohollist(!) om de alcoholist te ontmaskeren. Abcederen is veretteren. In de vastgoedsector waren en zijn abc-transacties heel gewoon. Die zin(s)structuur is niet helemaal helder. Eerst kwaad denken, dan kwaadspreken en vervolgens kwaad doen? Een kopiiste is een nabootsster. Surinaamse teak komt van de lokus(t). Korakora's [vaartuig] vind je in/bij/op de Molukken. Ik gruw van cola-imitaties. Kolaboom is gewoon een andere naam voor de colaplant. Een kongsi is een kliekje (cliqueje) dat gemeenschappelijk voordeel wil behalen. Bij vogels, reptielen en vele vissen tref je als regel cloaken [cloaca's, enk.: cloaca = verwijding uiteinde darmkanaal] aan. De skiester [geen skister!] was een kniesster.

5. Concheren doe je langdurig met een chocolademassa. Op congadrums wordt meestal een Cubaanse dans begeleid. De papegaai riep van 'koppie-krauw' en vervolgens 'baas, koppiekoppie' (en de baas repliceerde met ‘koppie krauw' - los). Op de laatste vakbondsvergadering van gisteravond koutten [praten, spreken] de laagstbetaalden het meest. Een kongeraal is een zeepaling. Waarom heet een klok-en-hamerspel (nee, niet dát!) schimmelspel? Op een van de kaarten staat een schimmel: paard! Met een klisteerspuit zet je een klysma [darmspoeling]. De klotenklapper (sukkel, janlul, Jan Lul) liep in die kloteregen. De knip-en-plakgeneratie is expert in knip-en-plakwerk (ook op de pc). Kloosterordeleden [n/s] zijn gebonden aan gelofteplichten [n/s]. Hij schreef het met koeienletters op.

6. De kob [kobwaterbok, soort antilope] zag de kob-, kap- en kokmeeuwen overvliegen. Coca komt uit Peru en Colombia, de koka [klein punt; afgeschaft] uit de judosport. Ga je al koffiezetten? Dan komen we koffiedrinken. Köfte is een Turks gerecht. Is er veel verschil tussen koeterwaals en Bargoens? Nauwelijks. Ik zeg het voor eens en voor altijd: een koeskoes [buideldier Nieuw-Guinea] is een dier; couscous [Noord-Afrika] is een nationaal gerecht [VD ook nog: couscous = gerecht, maar wel een ander]. Op een knockdown [boksen: tegenstander gaat neer] volgt vaak een knock-out [ko – tien seconden lang – uitgeteld]. Waarin onderscheiden koksianen (de Cock) [christelijk-gereformeerden] en coccejanen (Coccejus - Coch 2025) [vrijzinnigen] zich? De loktruc [uu] met de loktruck [ə] lukte wonderwel: de vrachtwagendieven kwamen erop af (GB: erop afkomen). De kondee was een zekere haardracht. Hij had compassie [medelijden] met de kompaslezer. Het conserf, een geneeskrachtige stroop, zit niet in conservenblikjes. De koninklijke familie (het Koninklijk Huis) maakt deel uit van het Koninkrijk der Nederlanden. Een trekkie is een fan, een idolate liefhebber van de sciencefictionserie Star Trek.

7. Een stent vind je niet op een beurs [daar: stand] of zo, maar in een bloedvat. Is roquefort een kaas, het Rochefort (niet in wdb.) is een trappistenbier. Er vond een keihard demasqué [ontmaskering] van de huichelaars plaats. GBH (gammahydroxybutyraat, gammahydroxyboterzuur) wordt gebruikt als rape- of partydrug. Hij overzag de akkerwindeakker [n/s]. Is zo'n al-dentebereiding [die gaat al dente] lastig? Ook de albenmouwen zijn wit. De alcoholcontrolewegversperring stond daar nog maar net. Aan hoeveel alba amicorum [enk, album, ook liber amicorum: huldeboekje voor iemand] moet ik nog meewerken? Hij legde algauw [spoedig] het loodje. Ik zag al gauw [al snel] tien kolibries. De Algoedheid blonk uit in algoedheid. Alle brieven met E.V. (en ville) erop moeten alhier bezorgd worden. Ben je al hier met je huiswerk? Kinderen willen nog weleens krompraten. Mijn ouders hebben kromgelegen voor mijn studie. We hebben ons krom gelachen. Het hardboard was vochtig en kromgetrokken. Deze bloemen zijn uit de kruidhof.

8. Is die winkelketen echt naar een kruitvat genoemd? De taliban hebben toegeslagen. Een kylix is een ogenschaal, een Griekse drinkschaal. Kyaniseren is hout voor bederf bewaren. In de kwantumfysica spelen lichtquanten een rol. Het lag er duimendik, wel vier duimen dik bovenop. In Nicaragua betaal je met cordoba's (c. oro) [NIO]. Het team met de diverse cordon(s) bleus [koks] serveerde meerdere cordon(s) bleus (GB + VD: vleesgerecht) voortreffelijk; logisch dat de cordon(s) rouges [iets mindere kok] daarvoor wat onderdeden. Een blikkendoos is een effectentrommel. Een kookaburra is een lachvogel. Een kooltje vuur stook je in een test, een kooltje-vuur [plant] wordt gekweekt. Het beest ging niet kopje-onder, want het hield het kopje boven water. Een schat bovenkrijgen [boven water] is bijna net zo moeilijk als bovenblijven [boven water] of bovenhouden [boven water]. Vaar je bij admiraalzeilen kop aan staart? Dit is nog maar een kop-staartvonnis [motivering volgt later]. Ze hebben een fraaie en uitgebreide kop-en-schotelverzameling [ook: kop-en-bak]. Om dit flatgebouw zit een kordonlijst [kordonband, sierlijst].

9. De kortte van dit traject viel op. Zijn dit kortdurende verplichtingen? Ben je altijd zo kortaangebonden? Met koningendag wordt gewestelijk Driekoningen, het driekoningenfeest, bedoeld. Een cornet-à-pistons (ook: piston – koperen blaasinstrument) heeft ventielen. Een
kort-door-de-bochtanalyse [kort door de bocht] toont aan dat Kramer beter de buitenbocht had kunnen nemen. Waar komen Kortrijkzanen vandaan? De krabbekat [kattig meisje – ww.] kreeg de krabbenschaar [krabbenpoot – znw.] te pakken; de resten verdwenen uiteindelijk in de krabbedief [kruimeldief]. Ze hadden het koud onder het gekout [gepraat]. Toch was er geen koutje aan de lucht. Kousenband kan een groente zijn, maar denk ook aan de Orde van de Kousenband, met als motto: honi soit qui mal y pense. Kouroi [oe] zijn klassiek Griekse beelden van een (naakte) jongeling [enk. kouroi, vgl. korè en korai - gestileerde meisjes of vrouwenfiguur]. Schrijf je in verband met
'Afro-Surinaams' het woord 'creools' met een hoofdletter? Nee: ras, geen volk. Wat weten die kinderen in hun crèches nu van grotemensenwereldcrashes [grotemensenwereld, grote mensen] ?

10. Ze droegen allemaal een cravate noire, een black tie [groot avondtoilet]. Maar goed dat het Kerstkind geen kribbebijter [paard!] was … Helpt een caipirinhaatje [zekere cocktail] bij capoeira
[kaa-poe-wee-raa] [Braziliaanse zelfverdedigingstechniek] of kun je beter een cappuccinootje nemen? Zullen we goulash [Hongaarse stoofschotel met rundvlees en paprika] of moussaka (Grieks gerecht, bestaande uit gehakt, bechamelsaus en aubergines) eten? De hoofdstad van Noord-Korea is Pyongyang (niet in wdb. – de Olympische Winterspelen waren in Zuid-Korea: Pyeongchang – ook niet). De kritikaliteit van een kernreactor is zeer ongewenst. Met zijn krommertje [gebogen tabakspijp] gebaarde hij van krommenaas [ook: kromme haas: doen alsof je neus bloedt]. De kussebek [houdt veel van kussen – ww.] trouwde de kullebroer [grappenmaker]. Gurkha's [oe – Brits militair van Nepalese herkomst] hebben kukri's [oe – mes met gebogen lemmet]. De krullenbol was een kuddedier [n/s]. Wie lust er een lekkere kumquat [oe – zure, op sinaasappel lijkende vrucht]? De kubbeninhoud [visfuik, tenen mand] was helaas nihil.