woensdag 13 oktober 2021

2431 Dictee vrijdag 15-10-2021 (2) – dictee Zevende Oegstgeester Dictee 2021 Liefhebbers √

Dictee – dictees [2431]


Zevende Oegstgeester Dictee 2021 Liefhebbers

De groene woorden moesten worden ingevuld, blauw is toelichting.

 

Frontolyse [oplossen,verdwijnen van een front] of faillissement? (auteur: Rob Polak)

1. Bij een dictee is het traditie om aan de deelnemers een tekst voor te schotelen vol krokussen, kievi(e)ten, dommeriken, chique [geen chic, schrijf op wat je hoort] bohemiens [ongebonden levensgenieter] en affreuze [afstotelijk lelijk] juffertjes-in-‘t-groen [plant, ook likeur trouwens]. Soms worden zelfs tantebetjes [taalfout door inversie] en dergelijke ideeëloze tournures [wending] niet vermeden. Op een dag zullen vast ook emoji’s worden toegevoegd.

2. Schrijver dezes kent geen freaky [bizar] woorden en verafschuwt labyrintische zinnen, dus vandaag doen we het helemaal anders.

3. Hoewel Jan Wolkers niet kan ontbreken. Zijn afwezigheid zou enigszins scandaleus [GB ook: schandaleus, andere uitspraak] zijn, een breuk met de traditie, een cesuur [rustpunt, breuk] tussen een era [tijdperk] met de bewierookte schrijver en een tijdperk zonder. Van alle schrijvers die dit dorp heeft voortgebracht, is hij nu eenmaal de meest iconische. En hij was ook een iconoclast [beeldenstormer, heiligehuisjesomverschopper]. Niet een man met een pince-nez [knijpbril, lorgnet] die een dictee voorleest in driedelig grijs of
gala-uniform.

4. Vandaag gaan we het hebben over klimaatverandering. Het afgelopen annus horribilis [rampjaar] noopt tot nadenken, zeker ook gezien de coördinaten van ons dorp. Zelfs onze gewaardeerde gonfalonniere [It. – burgemeester] zal ons niet kunnen redden als we worden geïnundeerd [overstroomd worden], ook niet als we met onze appnekken [vergroeide ruggengraat door appgebruik] op onze foolproof [beschermd tegen onoordeelkundig gebruik – niet: fullprof … ] gsm’etjes gaan sms’en. En het is aanstonds duidelijk dat het voor degenen die minder fit zijn, of die bijvoorbeeld lijden aan de ziekte van Bechterew [zonder ‘ziekte van’: bechterew], een horreur [afschuw, gruwel] zal worden om adequate [gelijkwaardige] reddingsapparatuur te vinden. Onder alle omstandigheden zouden we over een flinke voorraad tannalbumine [tegen diarree, ook: tannalbine] moeten beschikken. En uiteindelijk zullen de tapissières [vanbinnen gecapitonneerde grote verhuiswagen] niet aan te slepen zijn. Tja, dit zijn toch wel veel moeilijke woorden. Hopelijk is dit geen abracadabra [ook abacadabra, andere uitspraak] voor u.

5. De grote vraag is natuurlijk of we straks leven in een permanente hittegolf of juist teruggaan naar het pleistoceen [geologisch tijdperk]. Heeft u dat woord weleens gegoogeld? Het betreft het geologisch tijdperk waarin nog ijstijden voorkwamen, voorafgaand aan het holoceen. Een nieuwe ijstijd zou misschien prettig zijn voor wie de zeespiegelstijging vreest, maar het wordt wel antarctisch [zeer koud]. Men moet dan voldoende kasjmier [ook kasjmieren, andere uitspraak] kleding in huis hebben, of in ieder geval alpaca [wol van de alpaca = lama – ook bnw.] of mohair [angorawol – ook bnw. = mohairen]. En het is stellig de vraag of de baardagamen [mv., Australische hagedis] zo’n cataclysme [geweldige ramp, grote omkeer] zullen overleven.

6. Voorlopig lijkt het, door onze passiviteit, trouwens alleen maar warmer te worden. We gedragen ons als een a-capellakoor [a capella] dat zijn stem kwijt is. Als we alleen maar chillen [zich ontspannen, relaxen], zullen we verassen [verbranden], een risico dat je niet kunt verassureren [verzekeren]. Het woord allrisk is nu eenmaal makkelijker ge-e-maild dan consciëntieus in de praktijk gebracht. Misschien zouden wij, om aan de hitte te wennen, moeten beginnen met dagelijks wat capsaïcine [= capsicine – smaakgevend bestanddeel van bv. paprika] in te nemen en minder cappuccino te drinken. Daarnaast zal een regelmatige aanraking met de eikenprocesssierups ons leren. Enfin, dit laatste appelleert vooral aan onze behoefte aan kastijding, terwijl een incentive [beloning, stimulans] die ons dwingt tot actie beter zou zijn.

7. Het zou nuttig zijn als er eens een grondige casestudy [GB ook: casestudie, beide afwisselend voorgelezen!] met verschillende scenario’s zou worden gedaan. Misschien is dat iets voor Jaap van Dissel cum suis [c.s. – met de zijnen] als COVID-19 [GB, VD] definitief achter ons is en we oog in oog staan met de meteorologische deconfiture [mislukking, ondergang] die ons te wachten staat als we doorgaan met nietsdoen.

8. Maar wat moeten we dan doen? Een U-bocht [vorm, hoofdletter] is onvermijdelijk. Geen intercontinentale plezierreisjes meer en ook geen chateaubriand, tournedostje of doopbaars [met saus bereid]. Ophouden met formule 1-wedstrijden. Voor crossculturele [met meerdere culturen] ervaringen zullen we het moeten doen met transceivers [zend- en ontvangstapparatuur met een wereldwijd bereik]. We zullen iedereen in jip-en-janneketaal moeten uitleggen dat dit geen gejeremieer [geklaag] van dreumesen is en evenmin gewauwel [geklets – niet: gek Lets ...] van een geprivilegieerde [bevoorrechte] kliek.

9. We zullen ons moeten leren beheersen als jiujitsuka's, niet alleen in Oegstgeest, maar mondiaal. Dan kunnen we enige hoop hebben dat dit armageddon [wereldbrand – in Bijbel met A] aan ons voorbij zal gaan.

10. Maar we zijn ver afgedwaald. Kunnen we wel zonder moeilijke woorden, of was de zo-even uitgesproken aspiratie een kamikazeactie, een soort gegoochel met het vocabularium, een dood(s)steek [VD alleen met 1 s – net als doodstrijd en doodschrik] voor het edutainment [educatief entertainment] dat een dictee nu eenmaal is?

 

 


2430 Dictee vrijdag 15-10-2021 (1) dictee Dictee van de dag (362) √

Dictee – dictees [2430]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 495 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (362)

1. 'Flux' is 'dichtheid' en iets heel anders dan fluks [snel] wat fluitenkruid plukken. Hoeveel staat er op zijn foelielat [kerfstok]? De folielaag [dunne kunststof] was buitengewoon dun. Kom je vanavond op ons fonduetje? Fonduut je vader toevallig ook? Internetbedrijven zijn vaak footloose [niet gebonden aan een vestigingsplaats]. Wegens force majeure [overmacht] gaat de repetitie niet door. Forechecking [het jagen op de puck of de bal op de helft van de tegenstander] gebeurt o.a. bij ijshockey. Piet forensde (VD; GB ook: forenste) van A naar Beter (niet in VD). Geef de forsythia's eens water. Een fortepiano speelt hard en zachtjes. Een fortnight duurt twee weken. Ben jij echt zo'n kei in fotoshoppen en -fucken [foto's digitaal manipuleren]? Charles de Gaulle zou zich bij het horen van Franglais [Frans doorspekt met Engels] omkeren in zijn graf. De Franse Fransdolle was een vrolijke frans en dronk Franse brandewijn en at er een fransje [klein stokbroodje] bij. Waar ligt Franz Jozefland (niet in VD – Straus, Beieren)? Met fransmanbirambi wordt Surinaams zuurgoed aangeduid. Is freefighten [vechten met weinig regels] uitdelen van free kicks [voetbal, vrije trap]? Nee, dus. Fröbelen heeft veel van frutselen.

2. Als voorafje waren er wat frivolités. Fuifroeien staat tegenover wedstrijdroeien. Een full house is een soort volle bak [bij poker: 2 of 3 kaarten of stenen met dezelfde waarde]. Een fulltimemedewerker [fulltime medewerker] werkt fulltime. Het pittetouw (van pitavezel) was in de pittenbak gevallen. Heb je haar gepleased? Placide [gemoedelijk, kalm] nam ze het nerveuze gedoe waar. Als we weer te veel pauillac (een medocwijn) gedronken hebben, zeg ik altijd 'peccavi' (ik heb gezondigd). Ik geef dan toe dat ik een kleine zonde (peccadille) begaan heb. Met een liniaal kun je lineaire verbanden tekenen in een grafiek. Doet hij nog steeds aan pencak silat (ook: pentjak silat, dát alleen in GB)? Hij parseerde (parsete – syntactisch ontleden) een digitale tekst. Een ezelsbruggetje voor parcimonie: dan ben je op de centen (en parsimonie – sober). Nu ga je het pas geleerde in praktijk brengen. Jij deugniet, ik zal je op je partes posteriores [billen] geven! Parthenogenesis is voortplanting zonder bevruchting (zoals de maagdelijke geboorte van Jezus). Hij partyde er lustig op los.

3. De verdediger zei, bij de rechter parti-pris [vooringenomenheid] te hebben geconstateerd. Deze dans kan het best worden uitgevoerd met enkele parties carrées [+] [twee dames en twee heren]. Hij is de derde passato [van vorige maand] jarig geweest. In een pasveersloot zijn bacteriën actief. Hoever is de homo- en lesbo-emancipatie gevorderd? Hij patiencete dat het een lieve lust was. Deze patjakker [smeerlap] is ook nog een padzak [dik persoon, pafzak, papzak] en een patjepeeër [proleet]. Een pauper is een havenot, een habenichts. Met dit paupiëtje (paupiëttetje – bl. vink) [ə] kun je iemand de ogen uitsteken [afgunst opwekken]. Ook de bekende hond van Pavlov vertoonde zelf die pavloviaanse pavlovreactie. De 'pay-per-view' lijkt een eerlijke regeling. Met het PDF (de standaard) kun je pdf-bestanden creëren. Coscoroba's zijn zoals bekend zwaanganzen. Hij droeg peau de suède handschoenen (peau-de-suèdehandschoenen). Een pallet is een laadplaat. Penages [voorzichtig, behoedzaam] veroverde hij haar. Een pellies is een met bont omzoomde vrouwenmantel. Door toe-eigenen heeft hij het zich toegeëigend.

4. Met meerdere gaden ben je bi- of polygaam. Gaines [gèh goal] zijn elastische buikkorsetten. De gallicaanse [Frans katholicisme, onafhankelijk van Rome] liturgie trok zich weinig van Rome aan. Daar word ik nou gallisch [korzelig, sikkeneurig] van. Hoe hoog is het gammaglobulinegehalte? Gannefen (ganneven, GB ook: gannefs) zijn schelmen. Gelukkig heb ik tien garantie-uren. Een gardiaan is de overste van een franciscanenklooster. Is de gas- en lichtrekening betaald? Hun getatoeëerde gatten liepen in de gaten. Een gaviaal is een snavelkrokodil. De gebeentenresten werden verrassenderwijs verast. In de gebruikssfeer viel het allemaal wel mee. Het gazellejong was verstoten. Je moet opa en oma gedag zeggen. Dit was nu een gedichtenbundel vol mooie gedachtegangen. Hij kreeg de gedoogdenstatus. Alle soldaten gelieven te aligneren [op een rechte lijn staan]. Hij vertelde het gaandeweg en gekscherend. Bakvissen geiten [meisjesachtig giechelen] weleens. De hel wordt ook aangeduid met de (het) Gehenna. Zullen we de klokken even gelijkzetten? Een paumelle is een scharnier.

5. De chirurg vond het gehemeltebeeld niet goed. Zending en missie hebben iets van gedrevenenwerk. Wat is de inhoud van dat geluultje (capsuultje, capsuletje [ə])? Ook mogelijk: geluletje uit de gelulefabriek [ə]! De gendarme-eenheid rukte uit. Hoeveel Britse Gemenebestlanden zijn er (nog)? En hoeveel gemenebestlanden in het algemeen? Dat is geo-etnisch bepaald. Hij is historisch geograaf (en doet historisch(-)geografisch onderzoek). De gerant zei, geen gerbils [woestijnrat] te kunnen serveren. Jullie moeten je gereedmaken. Dat lijkt wel een gerontocratie [bestuur door bejaarde politieke leiders]. Ze dronken trappisten- en gerstebier. De muren zijn gesausd/t. De Gestapo-chef [Geheime Staatspolizei] was een boef. Ze waren in nog groteren getale opgekomen dan gedacht. De getijdenbeweging is een kwestie van eb en vloed. Iemand gevangennemen is één, gevangenhouden (VD) iets anders. Piet is aan het grasmaaien.

6. Heb je de gevinde [op een vin lijkend] bladeren gevonden in de flora [plantenboek]? In het geuzenverzet dronken ze geuzelambiek. Momenteel kan ik 'Galapagoseilanden' (GB, VD) goed schrijven. Mij gewerd een anoniem schrijven. Om op te zoeken: gibbsenergie [toestandsgrootheid thermodynamica – eenheid: joule (J), SI-symbool: G], gigahertz (GHz – frequentie), ghee [gie – geklaarde boter], ghibil [hete woestijnwind Noord-Afrika], ghazidsja [heilige oorlog moslims tegen ongelovigen] en ghazel(e) [Perzische dichtvorm]. Mijn dochter speelt in een dans-en-showorkest. De geweerladenvulling werd vervangen. De faux pas [misstap – ook mv.] werd eerst goedgepraat, maar later ook nog goedgemaakt. Ik weet het goed gemaakt: doe het zelf! De goeiige goeierd behoort ook tot die goegemeente. Niet iedere go-getter [doorzetter, streber] is een goalgetter. We hebben gegolfd/t [niet met v]. Het spookte in de Golf van Biskaje. Het Goidelisch [GB – aftakking van het Oudiers] is een taal. Een gonadeaandoening is vervelend. Vanuit de gortenzak werd er gortepap bereid. Ze heeft een goud- en zilverwinkel (VD). Een goudgehaltebepaling is niet zo moeilijk. Alle gouverneurs-generaal droegen een hoge( )hoed (VD). Hij eet alleen glutenbrood [zetmeel verwijderd, voor suikerzieken].

7. Hij en zijn gouwgenoten [gewest] hadden algauw tabak van de kerstsfeer. Hij is gered, godlof, godzijdank [God zij dank]! In godsnaam, doe iets! Een giga-elektronvolt heeft GeV als afkorting. Het glacis [talud van de contrescarp] vind je voor een fort of vesting, gleis is een soort van pottenbakkersklei en gneis is een gesteentesoort. Die ramen zijn met glas in lood uitgevoerd (het zijn dus glas-in-loodramen). Met een glazendoek droog je afgespoelde glazen. Mijn zoon zit op de gloschool [gewoon lager onderwijs, SR, letterwoord] in Paramaribo. Bij het grillen heb je grills nodig. Voor aan een auto zit de grille (Frans, Egels: grill). De grafredeweergave was correct. De graftombeproducent deed goede zaken. Op de markt zijn veel artikelen bijna te granje [te geef]. De grand seigneur [groot heer, aanzienlijk personage] gedroeg zich ook wel opvallend grand-seigneurachtig. Zijn gravureverzameling is heel uitgebreid. De grenswaardewijziging was niet ingrijpend. Tussen Spakenburg en de Grebbe vind je bij de Grebbelinie een heel grebbennetwerk. Jij, grofgebekte plebejer [iemand zonder opvoeding of fatsoen]!

8. Hij heeft zich grootgehouden. Heb je een deventerkoek [VD, GB: Deventer koek!] gewonnen of een Groninger koek? Het groottebereik was ruim voldoende. Grossen [grosse = (vroeger) afschrift in grote letters van officieel stuk] vind je in de sfeer van officiële stukken. Een groupie volgt een popmusicus met zijn groep. Dat vind ik grovelijk [grof, zwaar] overdreven. Hoe schrijf je de zuivelproducten 'gruyère' en 'gruyèrekaas'? Gymp, gympie, gympje of gymschoen: zeg het maar! De guaveoogst is mislukt. Waar is mijn gummi-jas? Er zijn plenty arme sloebers die een pl'etje [persoonlijke lening] afsluiten. Plezant als iemand plichtbewust is, minder als diegene een plichtvergeten persoon is. Op de Phlegraeïsche velden (niet meer in VD) overwon Zeus de Giganten. Petanquen is petanque spelen [Provençaalse variant van jeu de boules]. Het petit-gris is de grijze pelterij van de huid van Siberische eekhoorntjes. Hij is een pietlut [kleingeestig mens]. Petrissage [kneedmassage] is een vorm van massage, gallisage is water en zetmeelsuiker bij de wijn doen. Pinceren is pizzicato [tokkelen met de vingers] spelen. Een piëta is Maria met de dode Jezus op schoot. Nee, we laten de leeuw niet in zijn hempie staan.

9. Bij vee wordt soms een penssteek [bij gasophoping] uitgevoerd. Deze penny-a-liner [schrijft artikelen voor een penny per regel] schrijft ook nog penny dreadfuls [stuiverromans]. 20 penny's [munten] hebben een waarde van 20 pence. In deze perikoop [Bijbelgedeelte] komt natuurlijk geen periscoop [optisch instrument onderzeeboten] voor. Met P wordt het voorvoegsel 'peta' aangeduid [1015]. We hebben gepetanquet [soort van jeu de boules]. Een petinggi is een dorpshoofd. Verwar petitfours [koekje] niet met petits-beurres [biscuitje]. Wij verbleven in pico bello [prima] etablissementen (pico-bello-etablissementen). Het piepschuimlichte doosje woog bijna niets. Eén hoge pief, twee hoge piefen. Zijn biceps was gepiercet [gaatje met ringetje]. Je zult maar thyreoïditis [schildklierontsteking] hebben. Bij het Portiuncula-aflaatfeest kun je bij de franciscanen een portiuncula-aflaat [volle aflaat] verdienen. De bevindelijke predikant hield een stevige
hel-en-verdoemenispredicatie. Dat is een mond vol potjeslatijn. Het pimeson (π-meson, pion) is een elementair deeltje. Verwar dit niet met het K-meson. Ze zijn even platgegaan. Het pinyin is een bekend transcriptiesysteem van Chinese karakters naar het Latijnse schrift. 

 10. Più forte is in de muziek harder, krachtiger. Resten op Java van de aapmens vormen de pithecanthropus erectus [javamens]. In het pierrotje [pierrotkostuum] voelde hij zich een hele piet. Een muon is een mumeson (μ-meson). De pilatussen [valsaard] waren aan het pilatesen (ww. niet in wdb.; pilates wel – oefenmethode). Rijst in vleesnat is pilav (VD ook: pilau) en een pillbox is een dameshoed. Pineau is wijn, pinot de wijnstok (ezelsbruggetje: o, o). Zijn opponent was gepikeerd, dat hij wel kon piqueren (een piqueetje maken – bij biljarten). Liggen de ureter en de urethra in elkaars verlengde? Ja: twee ureters naar de urethra en dan naar buiten!

 


2429 Dictee donderdag 14-10-2021 (3) – dictee Groot Dictee Heruitgevonden 2021 online √

Dictee – dictees [2429]


Groot Dictee Heruitgevonden 2021 online


De vrome Katharina (auteur: Rob Driessen)


Deel 1

Dit deel werd voorgelezen en de 15 vette woorden moest je intypen.

1. De stem die mij binnen noodde, doorkliefde de stilte als een mortierschot. Bij het betreden van de kamer deinsde ik onwillekeurig terug; de blik die de oude man mij toewierp, was niet bepaald uitnodigend. Hij hief een benige klauw en gebaarde dat ik naderbij moest komen.

2. Twee achterdochtig loerende kraaloogjes monsterden mij uitvoerig, de irissen grijs en koud als leisteen. Hij bood me geen stoel aan. Mijn referenties lagen uitgespreid op het met vilt belijmde blad van zijn secretaire. Achteroverleunend in zijn stoel, vuurde hij een salvo vragen op mij af. Of ik wist om te gaan met antiek meubilair. Hoe ik te werk ging bij doffe plekken op palissanderfineer. En of ik kon beamen dat schilderijen nat afgenomen dienden te worden. Ik veinsde gechoqueerde verbazing en snibde dat ik hooguit bereid zou zijn de vergulde lijsten af te stoffen met een plumeau.

3. Mijn reactie ontlokte hem een grijns. Zoals hij daar zat, de schonkige schouders hoog opgetrokken en de rimpelige kop balancerend op een tanig nekje, deed hij mij denken aan een vale gier. Hij eindigde zijn kruisverhoor met de vraag of ik affiniteit met boeken had. Ik haalde mijn schouders op en liet mijn blik langs de rijzige boekenkasten gaan. Delicate banden van ossenbloedrood en smaragdgroen marokijn, met goud bestempeld, opgesteld in strakke cohorten. Ik antwoordde schlemielig dat het me een heidens karwei leek om dat allemaal proper te houden. Na de ultieme dooddoener van de leek in een privébibliotheek (‘heeft u die boeken echt allemaal gelezen?’) kreeg ik de baan.

Deel 2

Ook dit werd voorgelezen. Er waren een 15 tweekeuzevragen, waarbij je het juiste antwoord moest aanvinken. Hier niet, maar bij de liveversie kreeg je bij het gekozen alternatief een letter. Met die 15 letters moest je een zo lang mogelijk woord maken. De letters kreeg je hier niet te zien, maar het beoogde woord was liefdesavontuur. Hieronder is het correcte woord groen, het foute alternatief rood.

4. Gedurende de daaropvolgende maanden raakten we op elkaar ingespeeld. We werkten in gewijde stilte. Hij ingegraven tussen stapels paperassen/papperassen, ik al stoffend en poetsend de grote kamer doorkruisend. Als hij het woord tot me richtte/richte, sprak hij mijn naam met lijzige nadruk en met een nauwelijks verholen lachje uit. Hij kon niet bevroeden/bevroedden dat ik zijn heimelijke binnenpretje deelde. De werkdag eindigde steevast met het afstoffen van de boekenkasten, die we afwerkten volgens een strikt stramien. Met drie planken per dag, een kastenwand per week, konden we maandelijks de hele bibliotheek bestrijken. Vanaf de steile/stijle bibliotheekladder reikte ik mijn patroon de boeken aan, die hij minutieus/minitieus inspecteerde. Hij had een panische angst voor zilvervisjes. Om hem een beetje te sarren maakte ik bij tijd en wijle/bij tijd en wijlen een beweging, een bruuske/bruske, alsof ik iets doodsloeg. Als door een wesp gestoken sprong hij dan op uit zijn stoel, om met een zucht van verlichting terug in het gecapitonneerde/gecapitoneerde leer te ploffen wanneer het loos alarm bleek te zijn.

5. Het rijtje werken van Shakespeare in kwartoformaat/quartoformaat nam hij altijd zelf van de plank. Dat bevond zich immers binnen reikhoogte/rijkhoogte. Zo doorzichtig. De rest was een peulenschil/peuleschil; het lijstje met codes vond ik in het tweede katern van ‘Een Midzomernachtdroom’. De muurkluis had ik al weken eerder gelokaliseerd/gelocaliseerd, listig verstopt achter een impressionistisch bloemstilleven. In die verborgen schrijn rustte/ruste het door mij zo begeerde foedraal/foudraal. Van lieverlede/liever leden brak mijn laatste werkdag aan.

Deel 3

Dit speelde verder geen rol en vormde alleen de afsluiting van het verhaal.

6. Weeklagend en handenwringend liet ik de dienders binnen, bij het zien van de ravage floot de geüniformeerde agent tussen z’n tanden. Daar lag de oude bibliofiel, onderaan de ladder, half bedolven onder de boeken. Waarschijnlijk had de bovenste plank het begeven toen hij zich eraan vastklampte, waarna hij met boeken en al omlaag was getuimeld. De rechercheur constateerde dat de genadeklap hoogstwaarschijnlijk was toegebracht door een zwaar boek, dat precies op de linkerslaap was neergekomen. Dat de bewuste foliant een facsimile-uitgave van de wetten van Newton was, ontging hem volkomen. Een kleine frivoliteit die ik mijzelf had gepermitteerd.

7. Men bood mij een lift naar huis aan, die ik hoffelijk afsloeg. Een wandeling zou me goed doen. Ik stak mijn arm door de lus van mijn handtas, inwendig gniffelend om de brisante inhoud: de verloren gewaande delen van het befaamde getijdenboek van Katharina van Kleef. Tien vellen fijn verlucht middeleeuws velijn. In een grijs verleden verdonkeremaand door een malafide antiquaar en sindsdien in het geniep gekoesterd door egoïstische rijkaards. Maar nu, ten langen leste, veiliggesteld door een naamgenote. Ik nam afscheid en stapte de kamer uit. Een vrouw op leeftijd, de schoonmaakster. Onbeduidend en onzichtbaar.

 

 


dinsdag 12 oktober 2021

2428 Dictee donderdag 14-10-2021 (2) dictee Groot Dictee Krimpen aan den IJssel 2021 √

Dictee – dictees [2428]

Groot Dictee Krimpen aan den IJssel 2021

 

Krimpen op de schop (auteur: Huib Neven)

1. Krimpen binnenkomen is allesbehalve een peulenschil. Komend van de Algerabrug verzeil je met je deux-chevauxtje of hybrideautootje in een labyrint van rood-witte, fluorescerende markeringsborden. De weg slingert kriskras over het kruispunt en is geaccidenteerd als een getroebleerde kudde dromedarissen.

2. Krimpen uitrijden is trouwens ook geen sinecure. Om de wisselstrook te bereiken is een kruip-door-sluip-doorroute in elkaar geflanst. Daarmee wordt je zomaar een mooie kans geboden om je navigatiecapaciteiten geüpgraded te krijgen.

3. Het is trouwens een gênant aanwensel om over deze ongerieflijkheden te jeremiëren. Ze zijn tenslotte ten algemenen nutte. De eclatante reconstructie van de Grote Kruising [eigennaam, straatnaam] zorgt ervoor dat we straks probleemloos Centrum-Zuid kunnen binnenrijden. Nu is het nog een no-goarea, waar piramides van puin wanhopig en languissant proberen de herinnering aan de geruïneerde galerijflats levend te houden. Straks verrijzen hier, nee, geen mobilhomes, maar riante nieuwbouwappartementen. Velen hebben de gemeente al ge-e-maild om hun interesse te tonen. Misschien ook wel om bij de responsabele ambtenaren in het gevlij te komen. Die hebben evenwel ook geen laissez-passer voor ongebreidelde woninguitgifte in hun aktetas.

4. Ten slotte ... Het blijft [blijft het] niet bij de renovatie van een kruispunt en een nieuwe wijk in spe. Het hoogheemraadschap, dat het teveel aan werk heeft geoutsourcet, beijvert zich al jaren om ons te protegeren tegen inundatie. De komende jaren gaan de dijken langs de Hollandsche IJssel [VD: Hollandse IJssel, Rijkswaterstaat – eigenaar, donorprincipe: sch] faliekant op de schop. Want we kunnen weliswaar een onderheid [ww. onderheien] kruispunt hebben en een chique woonwijk, maar als de dijken bezwijken, is alles versjteerd.

 

 

 

 

 


maandag 11 oktober 2021

2427 Dictee donderdag 14-10-2021 (1) dictee Dictee van de dag (361) √

Dictee – dictees [2427]

Vragen en opmerkingen: leentfaarrein@gmail.com

Oefendictee 496 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (361)

1. Een pirlamp is een lamp met een ingebouwde passief infrarode sensor (pir is een letterwoord). Trek au pis-aller [in het ergste geval] aan de noodrem! Zo plachten (kwestie van gewoon zijn) wij plaggen te steken. De planken [bnw.] stellage stond op de plankenvloer. Hij is iemand die nog Plat-New Yorks kan praten. Met een platte knoop bond ik het potje plattekaas (GB ook: platte kaas) dicht. Een pluchen beest is een pluchebeest. Zelfs zoeken op een vorm als '*grog*' geeft nog wel iets: agrogeologie [landbouwkunde], grogglas [drank] en groggy [suf, dronken], hygrograaf [zelfregistrerend toestel om de graad van vochtigheid van de lucht op te tekenen], negrografie (zwartdruk) en zaagrog (zaagvis). Ze mocht op zijn schoer [schouder] uithuilen. Met haagschool houden wordt spijbelen bedoeld. Het haardstedengeld was een vroegere belasting. Haarknippen laten sommigen door een haarstilist, anderen door een hairstylist, doen. Wilt u in de hall [hoh:l – ook: hal] wachten? Het hadeïcum is een geologisch tijdvak. De Hadith is de overlevering van aan Mohammed toegeschreven uitspraken en handelwijzen (beschreven in een boekje, de hadith).

2. Het regiment moest wel halt houden. Een lapalissade is een waarheid als een koe. Die prodentglimlach verging hem wel op het procrustesbed [in een pijnlijke positie]. Het polonceauspant [ijzeren kapspant] is sinds 1840 bekend. Verpleegkundigen kunnen goed polsvoelen. Bij polyfyllie is er een overtal aan bladeren in een bladkrans (die zijn dus boventallig). Pochhanzen [opschepper] doen aan pochhanzerij. Pluizenbeesten geven veel pluissel. Eerst geplukhaard [polemiseren], daarna gepluimstrijkt [kruiperige complimenten maken]. De regenmaand van de Franse Revolutie is de pluviôse. Poelet heeft de meeste e's (het meest de letter e) en is dus soepvlees [ook: oeoe], poulet is derhalve kip. Ze werd tot miss mispoes verkozen. Poise [pwaa-zuh] [symbool: P] is de niet-SI-eenheid van viscositeit. Die polakken [Poolse Joden] kunnen wel pollakken [vlaswijting, witte koolvis] eten, omgekeerd niet. Een point-to-pointrace [op een rechte baan] en dan uitglijden over een poire belle Hélène: je zou er een poisonpill [gifpil – bedrijven!] bij innemen. Poètes maudits [+] zijn asociale dichters. Pollinose/is is hooikoorts. De pommard is een bourgognewijn.

3. De pomerol is een gecorseerde [vol] bordeauxwijn uit Pomerol. Een pomo (postmodern) café is trendy [eigentijds, modieus]. Op het gemeentehuis werd ik van Pontius naar Pilatus [kastje naar de muur] gestuurd. Pondkoek [pontekoek, stroopkoek] doe je in pondszakken. Pongé is een stof; vind je ponge [beekpunge, soort ereprijs] bij een beek? In die porseleinkast staan porseleinen kommetjes. We voeren door de Dordtse Kil en zagen op de wal iemand Kille Kobus ontmoeten [doodgaan]. Een killerheel is een stilettohak. Overzie je de portee [draagwijdte] hiervan wel? Wat heeft die poppedeine [pop, klein meisje] een schattige poppedeinenkleertjes, poppenkleertjes, aan. Ga maar pootjebaden. Hij hangglidede één keer per week. Hannesen [klungel] hannesen [ww.]. Zie je die schraalhanzen [gierigaard] schrans/zen? Die story had een happy end. Haring kaken (niet bedoeld: het haringkaken) gebeurt niet meer op de haringkar. Kan harthout ook uit hardhout komen? Ja. Hatsekiedee, daar is-ie weer. 'Hatsjie' hoort bij nies/zen. Een havezaat (havezate) is een grote hofstede [boerderij].

4. Het is niet nooit gebeurd, het is echt gebeurd, het is waargebeurd. Het prince-de-galles is een wollen weefsel. Sommige jonge meisjes vertonen precociteit [vroegrijpheid]. Het qu'en-dira-t-on gaat als een praatje rond. Pyridine komt in nicotine voor en pyridoxine is vitamine B6. Zij woont in een poshe buurt (niet de poshte van de stad – niet in wdb. – 2018 VD). Hij kreeg een postume [na zijn dood] onderscheiding. Op Porto [Puerto] Rico wordt portorico [rooktabak] geteeld. De (het) portlandcement komt lang niet altijd meer uit Portland (in Dorsetshire). De pothoofdplanten [naar het Pothoofd in Deventer] zijn adventieve [niks met advent – door mensenhand daar terechtgekomen] planten. Bestaan er ook potaarden knikkers? Ja. Na de koffie was er nog een poesje (pousse-café). Ze namen de zwervers op pour les beaux yeux [uit pure liefde]. De precolumbiaanse indianen kenden het wiel al. Dat bedrijf heeft een verkoopbevorderende policy. Een prête-nom is een stroman; prêt-à-porter is confectiekleding. De presumptieve dader [vermoedelijk] ligt op het kerkhof. Kan-niet ligt op het kerkhof, wil-niet ligt ernaast.

5. Hij laadde het odium [de sfeer] van onvermogen op zich. Als je acte de présence geeft, ben je present. Zij skiede op haar skietjes (kleine ski's). Ze hebben hem een prijs gegeven; die wilde hij niet prijsgeven. Hoeveel priester(s)-dichters [GB] wonen daar eigenlijk? De princesse lointaine [2 x èh] was een onbereikbare liefde voor mij. De
prinses-van-de-nacht [plant, 's nachts boeiende zuilcactus] bloeide zowaar. Wij adverteren in primetime [zendtijd met de grootste luister- of kijkdichtheid]. Kijk die zak lopen bij het zaklopen! Hij is verzot op private eyes [detectiveverhaal]. Je betaalt slechts een prix d'ami [vriendenprijs]. Hij streed pro aris et focis: voor kerk en vaderland (vergelijk God, Nederland en Oranje, het drievoudige snoer). Zoek op: wat is een privak [private equity-bevak, zekere nv], wat een proana [meisje: anorexia niet als ziekte maar als bewuste keus]? De Sun Belt vind je in Texas, de Biblebelt niet.

6. Een matelotje [oo] is een ronde strooien hoed en een marte/ikootje is een aap. Zij runt een eenvrouwszaak. De heliogravuremedewerker [fotogravure] is ziek. Het helotenvolk was in slavernij. De heffe des volks is niet het beste deel. Het is heiig buiten. Het hecatombegericht [offer van 100 stieren, slachting] was gruwelijk. Het leek wel of er een figuurlijke H-bom op de hbo-instellingen [hoger beroepsonderwijs] gevallen was. Een heek is een soort kabeljauw en daarmee ook een stokvis in statu nascendi [in wording]. Een he [hee] is een hetero, een bi een biseksueel en bij 'hebi' moet je in het Surinaams aan iets met mogelijk magische achtergrond denken [onhebbelijkheid van mensen]. Een hebe [gmv] is trouwens een groenblijvende heester uit de helmkruidfamilie [ook bevallige schenkster + n/s/’s]. Resuscitatie is reanimatie. We moesten een pokkeneind rijden; het was nog retedruk ook. Wat moeten Randstedelingen op in Breskens? Hij hield zich quasi slapende (hij was een quasislapende). Quasi umbra persequi is iemand volgen als zijn schaduw.

7. De quatre-mainsspelers accordeerden niet helemaal: je hoort soms een disakkoord. De alttoets wordt weinig gebruikt. Wat is een propfanmotor [straalturbine vliegtuigen]? Profiteroles zijn geen souches [controlestrook] maar soesjes. De man vertoonde promiscue [altijd e!] [volledig vrij seksueel verkeer] gedrag. De producer producete de musical. Is een neverippie [condoom] ook een profylaxe [voorbehoedmiddel – GB, VD + s]? Nee, laatste wordt meer van medicijnen gezegd. Progeria is het hutchinson-gilfordsyndroom [vroegtijdige veroudering]. De provotariërs [provo's] vormden het provotariaat. De middeleeuwse provençaal [minnezanger] gedroeg zich provocant [provocerend]. Prosen [prose: zekere geritmeerde tekst] worden aan het eind van het graduale [korte tussenzang na eerste lezing in de mis] gezongen. De Provençalen komen uit de Provence. Hoe spreek je 'prosciutto' [It. achterham: proh-sjoe-too] en 'prosopopoeia' [toneel: persoonsverbeelding – proo-zoo-poo-pee-jaa] uit? Geef mij maar liefst pitteloze (pitloze) vruchten. Hij was het stupiedst van de drie. Dat gebeurde in een Punische oorlog. Er is geput: eindelijk een putt! 'Hypotheek' is een h-woord, 'pest' een p-woord. Pur is de naam voor polyurethaan. Een pycnicus is van het pyknische (leptosome) type. Eén pylon, twee pylonnen (op de weg, op een portveld).

8. Pyxissen (pyxides) zijn doosjes van goud of zilver [met hostie]. De bertram (pyrethrum) bloeit. Zijn pyladessen [trouwe metgezel] waren eigenlijk niet meer dan dreumesen. Met de Hemelvader wordt God bedoeld. Een hemicyclus is gewoon een halve boog. Een heptameter is een versregel die bestaat uit zeven voeten. Dit artikel is opnieuw herwerkt. Zijn hersenholte-inhoud was uiterst minnetjes. Hij was slechtgehumeurd en slechtgeluimd. Hierbeneden is het lekker koeltjes. De highbrowstudent was highbrow [intellectueel]: hem wachtte een glansrijke carrière. Hoe luidde het hippie-ideaal? Het hindekalf viel. Ik wil graag die hoeveboter. De hobuer studeerde hobo [instrument] op de hobu [hoger onderwijs buiten de universiteit] en dacht hoho, hola, wat een kanjer van een ho [homo]. Hij nam de hoedendoos onder zijn hoede. De hoegrootheid van de ramp is nog onbekend. Ribkwallen behoren tot de holtedieren. Of hij hoolde [hol, holen – ook ww.] in de bergen, of hij holede op het golfveld. Mensachtigen: zie de hominidengroep [mensachtigen, Hominidae]. Hij is hoofdklassenspeler.

9. De jongeman was hooked [verslaafd]. Het is een goed hooi-jaar. De host [gastheer(computer)] hostte. De hôtelier (VD, GB ook: hotelier) ging sluiten. Die hoogoplopende ruzie is inmiddels hoogopgelopen. Het hooggebergtelandschap is nogal grillig. Het hotte [lukte] niet. Hij volgt een cursus houtbewerken. De houthakker heeft houtgehakt, zijn vrouw in het bos huisgehouden. De Zwitser, vaak kiebitzer [commentaar geven als toeschouwer], zocht zijn houwitser [vuurmond]. Er was huisgemaakte, huisgebakken taart. Er is huisbraak gepleegd. Beschouwing van de human interest [menselijke trekken] leidde tot een separate [afzonderlijke] humanintereststudie. De human resources [geheel van de werknemers van een organisatie met hun kennis, vaardigheden en motivatie] worden behartigd door de humanresourcesafdeling [oh] (hr-afdeling). Hummus [2 x oe; ook ch] is puree van gekookte kikkererwten (en humus teelaarde). Ze hupste [dansen] in het rond. Het hybrisbegrip [ie – VD ook: hubris] heeft te maken met overmoed. Hydro-elektriciteit komt van waterkracht. Het hypo is natriumthiosulfaat, de hypo is een aanval van hypoglykemie [GB ook: c]. Een hysteron proteron is een redekundige figuur met een logische fout (hij schaafde zijn knieën en viel).

10. Waar is de hypothalamuslocatie [onder de thalamus ...]? Hij zou later gewond raken. Baklava is zoet (honinggebak), moussaka niet [Grieks gerecht, bestaande uit gehakt, bechamelsaus en aubergines]. Een brochette is een vleesspies. Mazout is stookolie. Is er verschil tussen de BMI (body mass index) en QI (queteletindex)? Nee. In de questionnaire kwam ook de quelea [vogel van musgrootte] aan de orde. Het raccourci is het verkort [betreft: perspectief]. Een raccrochement is een klein spoorwegemplacement op een industrieterrein, een raccroc is een geluksstoot bij het biljartspel. Een Qatarees komt uit Qatar. Pak je de trike [driewieler], de quad [vierwieler] of de trojka [rijtuig met driespan]? Het qi [tsjie] gong [g van goal] [Chinese meditatietechniek] kan dienstbaar zijn aan het xiang [sjie-jahng] qi [tsjie] [Chinees schaakspel].