2096 Dictee vrijdag 12-02-2021 (1) dictee Dictee van de dag (117) √

Dictee – dictees [2096]

Oefendictee 740 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (117)

1. De johannesen zijn volgens VD vervuld van broederlijke naasten- of mensenliefde. Lucas had beslist geen johanneïsche verteltrant. Een johannieterridder is een Maltezer ridder [hospitaalridder, johannesridder, johannieter]. Het johannesbrood (carobe) komt van de carobe- of sint-jansbroodboom. Met John Bull's Mother wordt de Engelse staatskerk bedoeld. Dat is een johnny's-en-marina's-festival.
[sjonnies-en-anita's-festival] Joints de culasse zijn koppakkingen. De twee bedrijven hebben een jointventureovereenkomst [joint venture] gesloten. Hij hangt Jan Joker uit, maar is het beslist niet. Een enkel jol is een wipper [eenschijfsblok], een dubbel jol is een hondenfok [takel met twee eenschijfsblokken]. De meeste jolie-laides [lelijk, maar van een aantrekkelijke onregelmatigheid] komen wel aan de man. Een echte jonas [altijd ongelukkig, rampspoedig] zit soms te kijken als Jonas in de walvis [bang, benauwd]. Kent u ze nog, die feest- of herdenkingsdagen: Jom Haätsmaoet (vestiging staat Israël), Jom Hasjoa (Holocaust), Jom Hazikaron (slachtoffers Israëls oorlogen) en Jom Kipoer (Grote Verzoendag)?

2. Met een bloempot maak je een jommekeskapsel [sluik haar]. Een jop is een jongerenontmoetingsplek en een CJP een cultureel jongerenpaspoort. Geweldig, die mississippideltablues en merseybeat [Mersey: rivier bij Liverpool]! Rembrandt schilderde Het Joodse Bruidje. Een bimbo [ordinair schoonheidsideaal] heeft blond haar en grote airbags: bobbies, harries of jopen. Klaas zal wel weer Joppie [kind van de rekening] zijn. In deze vogelaarwijk [probleemwijk, kansenwijk, minister Ella Vogelaar] treedt het jordaaneffect [jonge, kapitaalkrachtige en veelal gestudeerde mensen kopen woningen in een oude volkswijk die nodig opgeknapt moet worden, op – sociale klimaat verandert] op. Dat is een voer hooi, zei de onnozele Jorden, en het was een wagen vol stro [spreekwoord]. Met een domme joris en een trijn (die van wijntje en trijntje) is het vaak – als het al wat wordt – Joris en Trijn [afwisselend liefde en ruzie]. Een Joseph Prudhomme is een kleinzielige burgerman [en een prud'homme een vertrouwensman]. De boekhouding is ajour [= à jour], bij tot op de dag. Het journaille bezigt als taal het journalees. Ook de reis om de wereld in tachtig dagen had een journey's end [einde van de reis]. Een action de jouissance [bewijs deelhebberschap, recht op deel overwinst] kun je jouïsseren [genot hebben].

3. Wielrenners kunnen meerdere jours sans [offdays] hebben tijdens een meerdaagse ronde. Met Jovi ipsi iniquus ben je strijdlustig [zelfs tegen Jupiter vijandig]. GB kent alleen joyriders (maar wel: joyrijden – ook: joyriden en joyriding - gebruiksdiefstal), VD ook joyrijders. Het zijn allen geen jozefs [weerstand bieden aan verleiding is moeilijk], zelfs een ware jakob [adam] is dat niet. Heb je die bestanden als jpegs in JPEG-formaat verstuurd? De derde zondag na Pasen heet (zondag) jubilate. Een judas is een valsaard, maar wat is een judaïsant [vond dat christenen uit het heidendom tevens jood moesten worden]? Een judicium capitale is een doodvonnis en een judicium Dei is een godsoordeel. Het kampioenschap werd via een judo-off [extra, beslissende judowedstrijd] beslist. Jugulare mortuos (doden vermoorden) is open deuren intrappen. De juicy [sappig] details werden ons onthouden. De jukeboxdemocratie zegt: u vraagt, wij draaien. Er staat geschreven en gedrukt: gij zult krabben waar het jukt (ww. jukken = jeuken). Een romeo is altijd op zoek naar zijn julia [gepassioneerd verliefden]. Een Boeing 747 is een jumbo(jet). Het koningschap van Burgerkoning Louis-Philippe, wordt ook Julimonarchie genoemd.

4. Met de Julirevolutie werd Karel X verjaagd. Met 'jumelles' [mv.] wordt een toneelkijker aangeduid. Van 1986 tot 1992 had je het Junglecommando (in Suriname). Een junkbond is geen bond van junks, maar een obligatie. In 1848 vond het Junioproer plaats (in Parijs). De jura vormen de rechten, de rechtswetenschap. Een jupiter heeft ergens het opperste gezag. Zij is een juno: ze heeft een junonische, een junogestalte [mooie, forse vrouw]. Dat advies is zuiver juris peritus (rechtskundig). Een houten klaas is een stijve jurrie (ook: harmen). Hij gaat jus [joes] civile [uh/ee] [burgerlijk recht] studeren. Het jus suffragii is het stemrecht. Vaak worden jus talionis [vergeldingsrecht: oog om oog, tand om tand ...] en jus [sjuu] d'orange [sinaasappelsap] in één adem genoemd. Het vonnis is geveld: Vrouwe Justitia heeft gesproken. Jut en Jul, geboren Jutten [uit Jutland], fungeren als kop van Jut. Deo juvante (met Gods hulp) lukt dat zeker!

5. Het oudere Romeinse recht wordt het 'voorjustiniaanse' [keizer Justinianus] genoemd, het latere het 'najustiniaanse'. Dura lex, sed lex (lex dura, sed lex): wet is wet (hoe streng dat/die ook is). Zij is een echte ka-kom-eruit [niet op mondje gevallen, niet in hoekje te drukken]. Na mijn queeste [zoektocht] naar het werkwoord kweesten ken ik nu de betekenis [nachtvrijen]. Hij beweerde boudweg dat de eendenbout [geen n uitspreken] bedorven was. Hoe ging dat vroeger: aan de kaak stellen [vroeger: schandpaal]? Duidelijk een nieuw woord: kaakslagflamingantisme [als gevolg van het zich als Vlaming gediscrimineerd of als minderwaardig behandeld voelen]. Voor Kaap Snert bijliggen (ook: bijleggen; alleen snert, erwtensoep te eten krijgen) leidt vanzelf tot voor Kaap Kont liggen [met tweeën in bed], zeker in de buurt van Kaap de Goede Hoop [Zuid-Afrika] of Kaap Finisterre [Spanje, granietheuvel, 'einde van de wereld']. Zeker aardewerk is kaapgoed, Kaaps goed [porselein]. Net zo is kaaphuid Kaapse huid en zijn Kaapwolken Kaapse wolken. Je moet 'kaapvaart' [kapers, commissievaart] en 'Kaapvaarder' [Kaap de Goede Hoop] onderscheiden.

6. De Kaapse wijn wordt ook kaapwijn genoemd. In Kaapverdië betaal je met de escudo [CVE]. Zijn dat nou ook kaardenbolachtigen [geen n uitspreken]? Ze is kaarsmooi [alleen bij kaarslicht]. Wie vallen er zoal op een kaaschick [aantrekkelijk blank meisje]? Geweldig, er was ook fondue savoyarde [kaasfondue]. Dat is kaassie [een makkie, een eitje] voor hem. Kaasleb is stremsel. Alkmaar en Gouda strijden om de titel 'kaasstad'. Zullen we maar naar Kaatje in de Wolstraat gaan [slapen]? Waar vind je de Kaatshoek [Friesland, kaatsspel]? Een kabaai of kabaja is een uniseks [ook: znw.] lang baadje [uniseksbaadje]. Een kabaret is een presenteerblad. Een kabanossi is een zekere worst [langwerpig, droog]. Een tiewrap is een kabelbinder. Toen er geen kabinet te vormen was, is er een cabinet d'affaires [zakenkabinet] gekomen (een interim-kabinet was ook denkbaar geweest). Willen jullie mijn cabinet de curiosités [curiositeiten- of rariteitenkabinet] eens zien? Wie wonen er in kaboepatens (aa uh – regentenwoning(en) op Java)? Perinde ac si cadaver: als een lijk (vergelijk: kadaverdiscipline).

7. Het kabuki [oe] is traditioneel Japans toneel. Bijna hemels: een kadee [groot] van een sigaar met een kadee van bier [puik bier] erbij. Voorbeeld van synoniemen: 'kaenozoïcum' [kaaj-noo] en 'neozoïcum' [tijdperk]. Kanker van de plasmacellen in het beenmerg is kahler (ook: de ziekte van Kahler). Het kainiet [minerale kunstmeststof] heeft niks met kaïnisme [oudste van een nest doodt de jongere] te maken. Waarom heeft kajapoetolie als bijnaam kajapoetiholie [Maleis kayu putih = wit hout]? De kajotters zijn lid van de KAJ (Kristelijke Arbeidersjongeren). Al loopt-ie nu op z'n blote kakkies [voeten], pas op, die man heeft veel kakies [geld]! Kakuro's zijn kruissompuzzels. Waar komen kalamataolijven vandaan [Griekse stad Kalamata]? Zit niet te kalegezichten [inf.: zaniken, zeuren]. Doen ze dat nog: kakkestoelemeien [elkaar hand geven en kind dragen of wiegen]? Calendae zijn kalenden [mv., eerste dag Romeinse maand]. Ad calendas graecas: met sint-juttemis, nooit dus. Een kalender kan ook een bedelderwisj (bekend uit [in cijfers] de '1001 Nacht') zijn. Overigens: 'Duizend-en-een-nacht' mag ook.

8. Kalessen zijn gewoon calèches [open vierwielige koets]. Dat is een kalfde koe [pas gekalfd]. Blanquette de veau is kalfsragout. In
Noord-Suriname spreken ze Kalina [taal]. Kalken is op calqueerpapier overtrekken. Alweer vergeten: stalagmiet met de 'g' van 'grond'. Doe maar kalm aan, kalmpjes aan. Calvilles zijn kalvijnen [appel]. Indiase vrouwen dragen soms een kameez [kaa-mies – lange, ruime bloes van rijkversierd katoen]. De kamerpalm is afkomstig van Lord Howe-eiland [Australië]. Een kamisa is een traditionele omslagdoek, oorspronkelijk als lendendoek gedragen door boslandcreoolse mannen. Op een camping kampeert men. Een kampernel is een bolgewas met gele bloemen. Je ziet een kamrat [knaagdier Zuid-Amerika] toch nog niet aan een kamrad [tandwiel] knagen, toch? De bar had van alles: sambuca [Italiaanse anijslikeur], gin-tonic, slivovitsj [pruimenbrandewijn Midden-Europa, Balkan], raki [Turkse brandewijn], pernod = pastis [anijsdrank], cachaça [Braziliaanse sterkedrank op basis van suikerriet], mescal [in Mexico: sterke( )drank, bereid door het gegiste sap van de agave eenmaal te distilleren], rum-cola en nog veel meer. Ach, daar is die (volmaakt bezitsloze) heer van Kalenstein weer.

9. Was Manchester Uniteds ausputzer in de wedstrijd tegen Bayern München anno 2014 op Robbenjacht? Wat zijn verkleurmannetjes en -vrouwtjes [kameleon]? Djenghis Khan en Kublai Khan zijn kans (oosterse titel – met hun kanaten – gebied van een kan). Het verkeerde Kanaal is het kanaal van Bristol [en een verkeerd kanaal kies je op je tv]. Boven de Kanaaltunnel zie je sporadisch een Kanaalzwemmer en veel vaker kanaalboten: die varen van Kanaalhaven naar Kanaalhaven en ook naar de Kanaaleilanden. Ook zie je langs de Kanaalkust schepen die de wereldzeeën – soms zelfs tot aan de Kanaalzone toe – bevaren hebben met een bemanning met kanaalkoorts (verlangen naar huis). Een kandidaat-assistent moet zijn kandjes [kandidaatsexamen] gehaald hebben. Wat is een Malabaarse kaneelboom [kaneellaurier]? Calicut ligt aan de Malabarkust [India]. Uit Coromandel (vroeger Kalinga geheten) komen de Klingalezen.

10. Een cier is een citerpen. De Oekraïne lijkt me geen eurokandidaat. Waar was het Cités een straattaal [mengtaal Belgisch-Limburgse mijnstreek]? Kangkung is (Indonesische) waterspinazie. Ken je het kangoojumpen [op schoen met springveer]? Je zult wel de pest inhebben. In gevoelswaarde [connotatie] verschillen 'kankerhond' en kankermuis' [dierproef, muis met kanker] nogal veel. Laat je door een eerdere kwestie niet in de war brengen door 'kantjesappel' [vgl. je kandjes halen]. Bij iemand kans hebben zal wel van 'sjans' of 'chance' komen. KANS staat voor klachten aan armen, nek en/of schouder. Vergelijk ook CANS (complaints of arm, neck and/or shoulder) en RSI (repetitive strain injury). Een lijfrenteverzekering is een aleatoir contract (kanscontract: onbekend (tot) hoelang iemand leeft). Je ziet hem daadwerkelijk te allen kant [alom, overal].

 

2095 Dictee donderdag 11-02-2021 (1) dictee Dictee van de dag (116) √

Dictee – dictees [2095]

Oefendictee 741 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (116)

1. De kant van Alençon (ook: alençonkant), dat lijkt me wel wat. Een apostil(le) is een kanttekening of kantbrief. Een kanta/eloep is een wratmeloen. Na het cantileren [zingend lezen van een Bijbeltekst] kon het decanteren [= klaren] beginnen en het eindigde in een vrolijk kanteren [langs de huizen zingen]. Kantharoi zijn Oud-Griekse Attische of Korinthische drinkbekers. Een kantiek is een canticum [geestelijk loflied, ontleend aan de Bijbel] en een kantielje een cantille [cantillewerk, met (on)echt goud- of zilverdraad]. In Zwitserland is elk van de staten van de Bond (lemma: kanton) een kanton. Een kaon is een K-meson. Zo'n kapel is een cupel (schaaltje voor goud of zilver). Wat is tier 2-kapitaal [aanvullend kapitaal]? Hij dient onder kapitein Rondhemd [zit onder de pantoffel]. Kapo's [van Duits: Kamppolizei] waren niet geliefd. Ik kan het niet vaak genoeg herhalen: in een apc'tje zitten acetosal, fenacetine (vroeger: ph) en cafeïne. Een aspirientje bestaat uit acetylsalicylzuur. Codeïne is methylether van morfine, een alkaloïde dat in opium voorkomt, werkzaam tegen hoest. Mag je echt ook 'snabbel' schrijven voor ‘schnabbel’? Ja (GB, VD)!

2. Een paracetamolletje bestaat uit metaboliet [stofwisselingsproduct] van fenacetine, het is een ethylderivaat ervan. De kok serveerde een Vlaamsekarbonadeschotel. De grivnya (ook: grivna – UAH, hryvnja) volgde de karbovanets [munt Oekraïne] op. Een karesansui is een zentuin. Een karet is een rubberboom, een caret het teken dat iets weggelaten is [te beê zitten = bedelen – ook: accent circonflexe, dakje]. Hier wat rijtuigen: betjah, ook: betjak (fietstaxi), boerensjees [hoog, tweewielig rijtuig voor twee personen], brik [licht open rijtuig, 4 wielen], brougham [broo-wuhm – 4 wielen, 2 personen, 1 paard], buggy [licht, vier- of tweewielig open rijtuigje voor één paard], cabriolet [licht tweewielig rijtuig door één paard getrokken, met een opvouwbare leren kap en vooraan een bankje voor de koetsier], calèche (= kales – open, vierwielige koets met sierlijke, lage bak), clarence [vierwielig rijtuig voor twee of vier personen], coupé [rijtuig met één zitbank], coureuse [licht vierwielig rijtuig], demi-fortune [met één paard], diligence [personen + postvervoer], dogkar [tweewielig licht rijtuig voor één paard, waarin je rug-aan-rug zit], droschke (vigilante – open rijtuig), eenspan [rijtuig met één trekdier], faëton [licht open rijtuig op vier (later ook op twee) wielen], four in hands [vier paarden, vanaf de bok gereden], gala- of staatsiekoets, gerij [wagen, paard en rijtuig], hansom [licht rijtuig op twee wielen met twee zitplaatsen en een bok voor de koetsier achterop], karikel [licht tweewielig rijtuig], kariool [2 wielen, 1 persoon, Scandinavië], karos [reis- of staatsiewagen, gesloten, verend opgehangen aan riemen], kibitka/e (licht Russisch rijtuig), landauer [4 wielen, 4 personen, beweegbare voor- en achterkap], milord [vierwielig, soort van victoria], omnibus [huidige bus], palankijn [als draagstoel ingericht rijtuig], sliprijtuig [onder het rijden van de trein afgehaakt], tilbury [licht tweewielig rijtuig op veren, met één paard, voor twee personen], trojka [driespan, waarbij het middelste paard onder een hoge beugel draaft] en voiture [rijtuig]. In het westelijkste deel van
Zeeuws-Vlaanderen droegen vrouwen karkasmutsen. Lusten karmelieten (karmelieter monniken) en karmelietessen eau des carmes [karmelietenwater]?

3. Ze houdt naast coxen en jonathans ook van de gieser wildeman en de Karmijn de Sonnaville [de hoofdletters in VD lijken fout]. Een karonje is een helleveeg. Bij sardonisch lachen vertoon je een karpermond en dat komt door tetanie [tetanus, krampen in het gezicht]. Het woord 'pots' [ook: (een) poets (bakken)] komt van 'kapoets' [muts of pet zonder klep]. Een colon is een karteldarm. Voor karteren [kaart] heb je een cartograaf nodig. Een kartodroom is een skelterbaan. Verwar cacheren (verbergen) niet met kasjeren (koosjer maken). In een kartuizerklooster zie je vaak kartuizer katten lopen. Een kasausie is een Curaçaose amandel of een pinda. Het casimireffect is een zekere onderlinge aantrekkingskracht [ongeladen platen in vacuüm]. Het kubofuturisme dankt zijn bekendheid aan Kasimir Malevitsj. Het kasjmier wordt in volkstaal ook wel kasimir (kazemir – kasjmier) genoemd. Kassie-zes (vergelijk kasje zes (gooien)) was een dobbelspel, maar staat ook voor de dood.

4. De kasjoeboom is de acajouboom, waaraan de cashewnoten groeien. Bij het kaskawi (muziekstijl, gebaseerd op kaseko en kawina) kun je beter geen kasiri (SR: indiaanse, zwak alcoholische drank uit cassave) drinken. Wat houdt het kasmonisysteem in (soort onderlinge spaarkas)? De kasripo (SR: donkere siroop) komt uit bittere cassave. Kassiteriet is tinsteen. Een kastelein bestuurde vroeger een kastelenij [slotvoogd, burggraaf]. Een hele stap: van kastenmaatschappij naar kasteloze samenleving. Kasterolie is hetzelfde als castorolie [wonderolie, bevergeil]. Een kastlijn is (bij de drukkers) een gedachtestreep. Een kat zonder oren is een katschip. Wie helder wil zijn, kiest voor appeler un chat un chat [het kind bij de naam noemen]. Een katabatische [dalend langs de helling] wind is niet anabatisch [opstijgend]. Ze heeft feliene [katachtig] eigenschappen. Haar optreden was shocking (choquerend, shockerend). Kataplexie [verslapping spieren] treedt bij helder bewustzijn op. De vakantiemaand bij uitstek, kat' exochen, is juli. Een kathodestraal brengt een glaswand tot lichten. De katjoesjaraket is een korteafstandsraket.

5. Met die linnen stof (kat-in-de-zak) heb ik een lelijke kat in de zak gekocht. Katjang tjina, tanah of goreng is de gangbare naam voor pinda's. De katjesdagen, geloof het of niet, komen na de hondsdagen. Het 'echte' katknuppelen [volksspel] mag niet meer. Een katpak is een catsuit. Op de vijftigste dag na Pasen vieren we Sinksen [Pinksteren]. Onzin praten is quatschen, ook wel: katsen. Een katta is een ringstaartmaki en dus geen kwatta-aap. Zijn die buren kattekliek [katholiek]? De kinderen van de andere buren gaan 's maandags naar kattenbak (cat). Catgut is kattendarm. Een cattery is een kattenfokkerij. Een melksalon [melkbar, voor mensen] is een kattenkroeg. Wie van chewinggum houdt, is een kauwgek, een zeezwaluw is een kaugek en een kauri is een kinkhoorntje, een zekere schelp.

6. Een kav/wa is een peperstruik [en bedwelmende drank daaruit], de cava is een Spaanse volgens de méthode champenoise gemaakte mousserende wijn. Een kavietje [alleen verkleinwoord] is een cafeetje. Hoe zou een kawina (soort van trommel) in het Kawi (Oudjavaans) heten? Verwar de Kazachen niet met de Kozakken. Kasseienslijper [BE: straatslijper, leegloper]! Kazike is een vernederlandsing van cacique, stamhoofd van indianen. Gezocht op '*jeu*': dejeuner(tje): ook ontbijtservies(je), déjeuner à la fourchette [lunch met vlees of vis], déjeuner dînatoire [uitgebreid koffiemaal i.p.v. middagmaal], dejeuneren [lunchen – een ontbijt is een breakfast, Frans: petit déjeuner], déjeuner sur l'herbe [picknick], du(i)veltje-uit-een-doosje(!), faire bonne mine à mauvais jeu: lachen als een boer die kiespijn heeft, faites vos jeux: uw inzet graag (zegt de croupier in het casino), force majeure [overmacht], getjeuter: gefluit van sommige vogels, jeu (ook: sjeu – bekoorlijkheid, aardigheid), jeu-de-boulen en jeu de boules, jeu de mots [woordspeling], jeu de prince [spel ter vermaak vorst], jeu d'esprit [spel dat scherpzinnigheid vraagt], jeu de théâtre [toneeltruc], (s)jeuïg, jeuk, jeukwoord en jeunen (gunnen).

7. Verder: jeune premier [aankomend talent], jeunesse dorée [jongeren uit de aanzienlijke en rijke standen, m.n. 1794 Frankrijk], le jeu de l'amour et du hasard: het spel van liefde en toeval, oranje-uil(! – kerkuil), schrimpeljeus (angstvallig, beschroomd), sinjeur [grote meneer], vieux jeu [oude kost, koek], vrije-uitloopei, Vondelparkjeugd en vrije-uitloopkip. Dit muziekstuk is in Es-majeur. Een joyeuse entrée is een feestelijke (blijde) inkomst. Met een joyeus [zwierig, groot] gebaar overhandigde zij hem het diploma. Een convoyeur begeleidt een konvooi. Wat is trouwens een conveyer [transporteur]? Een essayeur controleert munten (op edelemetalengehalte). Het KBvV is het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. Wat voor huishouden wordt het, als Kea en Jan Steen gaan samenwonen? Daar kwam de trein: kedengkedeng. De keelholte is de farynx, keelontsteking faryngitis en een keelspiegel een laryngoscoop. Keeping up (to keep up) with the Joneses: gelijke tred met de buren houden. Keelzout is emserzout.

8. Onder of tussen de keerkringen is in de tropen. We kennen de noordelijke keerkring, Kreeftskeerkring, of noorderkeerkring en de zuidelijke keerkring, Steenbokskeerkring of zuiderkeerkring. Over de keerwand werd nog een keerwant (net ter wering van vis) gehangen. Zo’n kees was vernoemd naar een Dordtse patriot (De Gijselaar). Een keeshond kan best Kees heten. Mijn buurman is een hardloper (harddraver) van luie Kees [treuzelaar]. Hupsakee, hupsa Kees, vooruit met de geit! Mijn werk is af, klaar is Kees. Kom, we gaan keet schoppen. Een kegelsleutelbloem is een zerehandenplant. Dat keitoffe joch is kei-intelligent. Kiskassen is keilen [steentjes, water]. Het was een keinijg feest, sterker nog: keitegek. Na wat keiltjes [borrel] zei hij: "Mag ik een teiltje?" [Ik moet overgeven, ik vind het walgelijk – vergelijk: zum Kotzen]. Hij heeft kein Talent doch ein Charakter: geen talent, wel een karakter. Een wijnverlater doet niet wat je denkt [kelderknecht].

9. Het keizergroen wordt ook Schweinfurter groen genoemd. Van Dale refereert bij 'kelders' o.a. aan De Nederlandsche Bank en het Stedelijk Museum. Een cellarius is een keldermeester. We hebben drie keleis (oosters tapijt) gekocht. Een kellenaar heette heel vroeger cellenarius [econoom kloostergemeenschap]. Rond de evenaar heb je kelvingolven (antoniem: rossbygolven – ten noorden en zuiden van de evenaar). Heeft dat apparaat wel de Kema-keur [Instituut voor Keuring van Elektrotechnische Materialen]? Een kempenaar [aardappel voor niet-kannibalen] kun je eten; je kunt er ook mee varen [klein riviervaartuig]. Een kenau (virago, manwijf) is genoemd naar Kenau Simonsdochter Hasselaar. Keniaërs betalen met de Keniashilling [lemma geschrapt, correct: Keniaanse shilling, KES]. Ik ken hem vanbinnen en vanbuiten. De Kempetai is de Japanse geheime politie (tussen 1880 en 1945). Hebben ze bij jullie ook al kentekenparkeren? De kerels van Vlaanderen, Vlaamse Kerels, worden bezongen in het Kerelslied. Rechtsom … keer(t) (dus niet in tegenwijzerzin): rechtsomkeer(t) maken.

10. Leg eens uit, wat kerbschnitt (o.a. kerfsnijwerk) is. Het Kerkslavisch is een voortzetting van het Oudkerkslavisch. Bij een liefdadigheidsbazaar had je vaak een kermesse d'été [tuinfeest]. Een kernhem lijkt op een edammer [en deze Kernhemmer op die Edammer]. Een kernmagnetisch resonantiespectrum is een
NMR-spectrum [chemie: nuclear magnetic resonance = kernmagnetische resonantie].

 

2094 Dictee woensdag 10-02-2021 (1) dictee Dictee van de dag (115) √

Dictee – dictees [2094]

Oefendictee 742 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (115)

1. De multinational viel ten prooi aan een ddos-aanval (distributed denial of service). We zoeken op '*oran*': zoösporangium (sporendoosje waarin zoösporen gevormd worden), wajang orang (wajang wong: Javaans toneel met levende spelers, waarbij de dalang het verhaal reciteert), shorange (mix van sherry en jus d'orange), semper laborans (altijd aan het werk), polder-Koran (vertaling van de Koran in het Nederlands door Kader Abdolah), Oranjezon en -weer, Oranje-Vrijstaat(s – bnw.), oranje-uil [kerkuil] en Oranjestad [Breda, Buren]; bij oranje-rood is er sprake van twee kleuren, bij oranjerood [oranjeachtig rood] niet, oranjerie (VD ook: orangerie – wintertuin), oranjebitter [drank], orang blanda (Maleis voor blanke), orang-oetan(g) [orang-oetankje, orang-oetannetje], loran (long range navigation), koranvis [zekere koraalvis] en Koranfilm, in probabili ignorantia (in te verontschuldigen onkunde) en Doctor Angelicus [engelendokter, Thomas van Aquino].

2. Hij heeft altijd een koran op zak. Een ugli is een citrusvrucht. Welke provider hostte [oo] jouw telefoon tot nu toe? Doet dat apparaat het ook als er gehost [oh] wordt? Hossen is op dat feest duidelijk een hausse, als ware het een windhoos. De soldaten droegen een kepie [hoofddeksel met klep] boven hun kakiuniform. Gezocht op '*chate*': chateau, chateaubriand en chateau migraine [hoofdpijnwijn], chatelaine [kasteelvrouwe] en châteauneuf-du-pape [krachtige rode rhônewijn]. Ook nog gevonden: chatelet [klein middeleeuws verdedigingswerk bij een toegangsweg of brug] en fidus Achates [trouw (met)gezel]. Wat zijn de grenzen van zijn exarchaat [gebied van een exarch = stadhouder van de Byzantijnse keizers in Italië]? Een lipdub is een videoclip die in één take wordt opgenomen met playbackende figuranten. Ook in Sjanghai kunnen ze er wat van, dat shanghaaien [dronkemannen overhalen tot onaangenaam werk]. Een Chinese verdedigings- en vechtkunst voor monniken was het shaolin kungfu [naar: Shaolinklooster]. Ze reden vol gas, plankgas. Met de Shoah, de Holocaust, is toch niets te vergelijken? Hoe is zo'n Auschwitzleugen nou toch in godsnaam mogelijk?

3. De burgemeester (burgervader) droeg zijn ket [ketting] met verve. De ketella heet ook wel cassave. De keteldruk is de druk in een stoom- of cv-ketel (cv- of stoomketel). Keteltjeskoffie is koffie toebroek. Gebeurt dat nou vaak, zo'n ketsschot [gaat niet af]? Een laatmiddeleeuws handboek voor de bestrijding van ketters was Hamer der ketters. Aan de sanbenito [ketterhemd, ook: muts] herken je de heresie [ketterij]. Gaf een autodafe (ketterverbranding) nou veel warmte? Bij gewichtheffen gebruik je kettlebells [gewichtheffen: gewicht in de vorm van een (massieve) koebel, ook wel een kanonskogel met een handvat]. Hoe noem je dat in goed keukenmeidenfrans? En, wat schaft de cajunkeukenpot [kee-dzjuhn – Cajun: afstammeling van Franse kolonisten in de zuidelijke staten van Amerika, m.n. in Louisiana]? Veel recepten uit grootmoeders tijd stammen uit Aaltje, de volmaakte en zuinige Keukenmeid. Een samoreus vaart op Samber en de Maas. Is ketjoeboengolie een slaapmiddel? Ja! Mag dat echt bij joden: getten [scheidingsakten] na ketoeba's (goed: ketoebot! – huwelijkscontract)? Een ketelaar is een na-eter. Kleefrijst wordt ook ketan genoemd. Een chiton heet ook wel keverslak.

4. Zijn die gegevens bij elkaar gekeylogd [toetsaanslagen illegaal registreren]? De keynotespreker hield een keynote speech [bv. over strategie bedrijf of richting politieke partij]. Beschrijf de keynesiaanse economie eens [sturen d.m.v. fluctuaties in de overheidsuitgaven, belastingen en rente]. Wat is een khutbah [preek imam]? De KGS, de Kirgizische som, is geen rekenprobleem. Bij het kicken krijg je een kick en wordt er vanzelfsprekend wel een kik gegeven (en hach en wach gezegd – hach noch wach niet meer in VD). Een kickstart (kick-off = aftrap) is geen pikstart. Er is heel wat kidlit [kinderlit(t)eratuur] in de handel. Jullie moeten je kiebesen [koppen, hoofden] eens houden. Aan kiebitzers [commentaar langs de zijlijn] geen gebrek. Er is ruzie in het kiekenkot [geen n uitspreken – kippenhok]. Daar vliegt een killdeer(plevier) [kihl-die:r]. Hij werd maar kielekiele gered. Kiemgroente is cress. Zand wordt vaak per kiepwagen vervoerd. Een kieskauw [eet met lange tanden, altijd commentaar op eten] kieskauwt. Mooi niet: dan verklaren ze me voor kierem [gek, kierewiet]. Daar zijn ze weer: kiezellei is lydiet, lyddiet is meliniet, een ontplofbare stof [slechte ezelsbrug: DDT]. Kiezelsinter is geiseriet [om de mond van bronnen en geisers]. Het kiezerskorps [kiezerskoor] regeert.

5. Ze zullen daardoor lelijk te kijk staan. Met hem moet je uitkijken: zijn oren komen er maar net boven uit kijken. Een kijkepot is een
kijk-in-de-pot. Was het kijk- en luistergeld toen echt zo hoog? Kikkerspog is koekoeksspog. Hij is een kouwe kikker en zeker geen opgeblazen kikker. Voor hem kwam Kille Kobus echt te vroeg. Een killerheel [ie] is een stilettohak. Het kimberliet [diamanthoudende blauwe aarde] is naar Kimberley [Zuid-Afrika] genoemd. In een Kimmerisch [Kimmeriërs, Kimbren = volk] halfduister dook de Kimbrische vloed – een soort van zondvloed? – op. Met (kim)senten [ook: snijsent, vlak schuin door schip] kun je niet betalen. In de kinderbijbel worden de Bijbelverhalen eenvoudig naverteld. Een kinderhansop is een apenbroekje [geen n uitspreken]. Bij kine's [ee] [bioscoop, eigenlijk: BE, kinesitherapie] zie je soms kinescopen
(kie-nuhs-koop – ampex, videorecorder) staan. Cinchonisme is kininevergiftiging.

6. Dat arme kind zit onder de kinnef [ongedierte, luizen]. Zij kippenvelde [eigenlijk alleen infinitief] en werd kippenvelmooi. Met een kipptoestel [ih] bereidt men gassen. Tot 1979 heette Kiribati: Gilbert en Ellice Islands. Het waren er kirakira, om en nabij, vijftig. Zet me maar af bij de K+R, de kiss-and-ride. Onze Jan is een olijke klaas. Wat zijn chladnifiguren [klankfiguren, zand op glazen plaat en dan strijkstok]? Omschrijf de Klapper voor Nederland [naamlijst van boeken, kaarten, platen, enz., alfabetisch gerangschikt op het hoofdwoord van de titel]. Een klaptelefoon [openklappen voor gebruik] is een clamshell. De muziekzender van de Vlaamse publieke omroep heet Klara (Klassieke Radio). Hij is een fervent jongeklaredrinker. Tina werd de klas uit gestuurd. Edward Lloyd stond aan de wieg van Lloyd's Register [te Londen, zie lemma ‘classificatiebureau’] (in goed Nederlands:
Lloyd's-lijst). Onze klassenleraar reed in zijn klasseauto naar onze klassenavond. Hij gaat de inhoud van die classeur [BE: opbergmap, ordner] verticaal klasseren [afkeuren , verwerpen, weggooien]. Klinkklank is klatergoud. De klauwaards [aanhanger graaf van Vlaanderen] bestreden de leliaards [aanhanger van de Franse koning in het graafschap Vlaanderen, omstreeks 1300].

7. We kennen de grauwe, de blauwe en de roodkopklauwier. Zo'n weids uitzicht op een klaverrijke weide heeft wel iets wijds [ook: weids]. Voor multiresistente klebsiella's [klebsiellabacteriën] moet je oppassen. Een psyché is een kleedspiegel. Die klei-industrie is maar een kleiig bedrijf. Kleilei is argilliet. Deze sonate staat in f kleine terts, in f-klein dus [vgl. f-mineur]. Welke (zes, 6) landen vormden Klein Europa [Frankrijk, Duitsland, Italië en de Benelux]? De groten en de kleinen [geen n uitspreken], gingen allemaal volledig uit hun bol. Ex librissen zijn kleingrafiek. Behoort hij tot de klein- of groothanzen [(on)aanzienlijken]? De kleinkapitaal [drukkersterm] is een hoofdletter met x-hoogte. Een kletsmeier (klepmeier) is een kletsmajoor. Willen we meer of minder kleptocratentaks [graaitaks: extra belasting om exorbitant hoge salarissen af te romen]? Meer! Meer! Meer! Je moet niet zo klessen, niet zo klessebessen. Een kletskont verkoopt kletspraat, kletsica. Kleurgevoeligheid is fotochromasie. Met lpg wordt liquefied petroleum gas bedoeld.

8. Wil je de radio even op StuBru [Studio Brussel – muziekzender] zetten? Is dat nou een tripel (triple – drievoudige) selfie? Zijn 'opus magnum' en 'magnum opus' synoniemen? Ja: belangrijkste werk van iemand. Hoe ging dat zwaan-kleef-aan uit dat sprookje nou ook alweer precies? Een kliek (clique) is een coterie. Monoclien van kristallen is enkelvoudig symmetrisch, met drie assen, waarvan één loodrecht op het vlak van de beide andere; het tricliene kristalstelsel is de vorm van asymmetrische kristallen met drie niet loodrecht op elkaar staande ongelijke assen. VD vertelt dat niet: waartoe dienen de klieren van Bartholin en die van Montgomery? Volgens Wikipedia komen de klieren van Bartholin (zoek ze maar op: elke vrouw heeft twee van die voorhofklieren) bij de vrouw overeen met de klieren van Cowper bij de man (geen antoniem dus, maar de masculiene tegenhanger) die het voorvocht produceren. De klieren van Montgomery vinden we in de tepelhof. Waar vinden we het Rode Klif in Friesland [steile, afgebrokkelde kust – in Warns]? Dat geeft geen pas: lijntrekken bij klijn [hoog- of laagveen] trekken. De cissoïde is een zekere kromme lijn. KN staat voor: Saint Kitts en Nevis (internet: kn).

9. Wat, worden die Damascener [Damascus] en Toledaanse [Toledo] kling echt geveild? Een Klingenvrouw is een Klingalese [de kust van Coromandel heette vroeger Kalinga] vrouw. Is er bij 'placebo-effect' echt wel sprake van klinkerbotsing? Ja. 't Is klip-en-klaar een
non-valeur [nietsnut]. Blijf van mijn klit [clitoris] af! Het klokgen regelt het circadiaanse ritme [slaap-waakritme]. Met Kloosterlatijn wordt middeleeuws Latijn bedoeld. Aan dovemans deur kloppen is net zoiets als iets aan dovemansoren zeggen. Is linkeballen [wielrennen: geen kopwerk doen] net zoiets als kloothannesen [donderjagen, vulgair vervelend doen]? Bij die kloris [vrijer, sukkel] moet ik altijd aan De bruiloft van Kloris en Roosje denken. Hoe werkt de (inductie)klos van Ruhmkorff [de ruhmkorffklos]? Het cvs (VD: CVS) is het chronischevermoeidheidssyndroom (ook: ME, myalgische encefalomyelitis). Uit het eerste dictee van Sint Anthonis (2002): kuddedieren, breugeliaanse dames (naar: Bruegel),
ex-locoburgemeester, telkenjare en Land-van-Cuijkse gewoonten.

10. Ook nog: het tentoongestelde (tentoonstellen), mecenas, limericks en aangeracet. Schurftkruid heet ook wel knautia. De KNAW is de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Een domestique [wielersport, knecht] is een gregario, toch? Ja. Het kneeing [nie-jihng] is een overtreding bij ijshockey. Hoe kan ik Knekelpiet [de dood] misleiden? Een kneippkuur doen heet kneippen [koudwaterkuur]. Knetterzout komt uit de mijn van Wieliczka [Polen, onder Krakau]. Een knirps is een vouwparaplu. In New York wonen nog veel Knickerbockers [afstammeling van de oorspronkelijk Hollandse bewoners van New York]: ze dragen drollenvangers = knickerbockers. Wat is een caprilegging [halflange legging tot net onder de knieën]? Een lorgnet is een pince-neztje [knijpbril – zonder montuur]. Zijn er nog veel knillers (KNIL – VD)? Die knip-en-plakislam vind ik wel heel selectief.

 

2093 Dictee dinsdag 09-02-2021 (1) dictee Dictee van de dag (114) √

Dictee – dictees [2093]

Oefendictee 743 OUD, geheel herzien naar situatie 2021

Dictee van de dag (114)

1. Een knipperlichtrelatie is een op-en-afrelatie [aan/uit-relatie]. Met zijn linkse deelde hij een knockdown uit. Het bleek uiteindelijk een
knock-out te zijn. Een knots is een knoddenstok [geen n uitspreken]. Met de PIGS-crisis (Portugal, Italië, Griekenland en Spanje – met groot begrotingstekort) wordt de knoflookcrisis aangeduid. De knolcyperus of aardamandel is een laaggroeiend niet-inheems cypergras. Was me dat een knoeper(d) van een joekel. Een andere naam voor de knolsteenbreek is sassefrasjes [mv.]. Van een leegloper weten we dat hij leegloopt (en dat zijn fietsband is leeggelopen). Is dat nu rya-, smyrna- of sudanknoopwerk [enige met oe is [GB] soedanrood: fout? – 2020: ook sudanrood!]? Pats-boem, knots-boem, rats-boem, daar had je het gedonder (in de glazen). Knotszwaaien, doen ze dat nog [gymnastiek]? In België betekent KNT: kinderen niet toegelaten. Wanneer krijg je een herodespremie [knuppelpremie: voor het slachten van jonge kalveren van tussen de 10 en 20 dagen oud]? Een koan [raadsel] van de zenmeester is onoplosbaar of paradoxaal [Hoe klinkt het klappen van één hand?]. De kobaltsteen is bekend als de lapis lazuli.

2. Leuk, zo'n kobbenpaartje [geen n uitspreken]: daar zullen wel kobeieren van komen. Het kobevlees is genoemd naar Kobe [Japanse stad] en wordt ook wagyuvlees genoemd. Met zijn kodak kodakte [fotograferen] hij een kodiakbeer. Het is een waarheid als een koe (lapalissade): hij heeft koeienfouten [geen n uitspreken] gemaakt. De koebba is de koepel van een koepelmoskee. Ongeloof vanuit het perspectief van de islam is koefr. Pyongyang is de hoofdstad en regeringszetel van Noord-Korea. Ze heeft een koefje [couveusekindje] gebaard. Niet voor consumptie: koeienpannenkoeken en -vlaaien. Wel voor consumptie: een koekeboterham, een bo van koekebrood. De koeketers wonen in Amsterdam of Zaandam (en de koekstedelingen in Deventer). De broek van Bertha (dikke bertha is een Kruppkanon) is een koelzeil. Waar is dat parc vaccinogène [koepokinrichting]? Courses zijn paarden- of motorrennen. Stoken ze daar kolie [kolengruis en stookolie]?

3. Koffiedikkijkerij is koffiedik kijken. Wat weet je van de Koïsche [Griekse eiland Kos] cultuur? De nieuwe kokes (geen boom!) voldoet prima [kookster, vrouwelijke kok]. Hoeveel koks-in-'t-ruim [matroos die de vleet – netten – in het ruim bergt] moeten we in dienst nemen? Zie je de Kolenzak [sterrenbeeld] aan de zuidelijke sterrenhemel? De Kolossus van Rhodos, is dat een wereldwonder? Ja. De goddelijke komedie heette oorspronkelijk La Divina Commedia. Zou ze weer erbovenop, eroverheen komen? Onze Agnes speelt altijd de komische Alte [komische rol van een oude dame in blijspelen]. De syntonische komma is de komma van Didymus [toonhoogteverschil in frequentie van 80:81], de pythagoreïsche komma die van Pythagoras [interval van ongeveer 1/8 noot, dat blijkt te resulteren wanneer men eerst een reeks van zeven octaven en vervolgens twaalf kwinten van de laagste tot de hoogste a stemt]. De KOMO-keur is het keurmerk van de Keuringsorganisatie Materialenonderzoek. Het konelmetaal is een kobalt-nikkellegering. Er zijn heel wat koningen: de koning der hel (Lucifer), de Koning der koningen [Christus – in het Boek der boeken = hebraïsme], de Koning der hemelen [God], de Drie Koningen (Wijzen uit het Oosten; ook: Driekoningen – Driekoningen = Epifanie, driekoningenfeest) en Koning Klant (nog niet in wdb. – wel: de klant is koning).

4. De reine-claude is de koningspruim. De koningsvrede was de Vrede van Antalcidas, tussen de Grieken en de Perzen. Wat doet de Koninklijke (Olie)? Is de Koninklijke Bibliotheek bij koninklijk besluit [GB, VD hoofdletters – wel allebei KB] ingesteld? De konstantinopel is de brandende liefde [plant]. Ik moet hiervan kond doen: Piet heeft een kouwe kont. De uitdrukkingen 'D.V.' [Deo volente = V.D. = volente Deo = V.D.] en 'ijs en weder dienende' verschillen geloofs- en gevoelsmatig nogal wat! Verdartelen is de tijd dartelend doorbrengen ('*dart*'), een taddart is een rechthoekig huis met één verdieping in Noord-Afrika, een
officier-tandarts is een militair tandarts, landart is een kunstrichting, een épreuve d'artiste is een artist's print, darts speel je (het dartsspel), een dart(s)bord is een dartboard, er bestaan speciale angsttandartsen en 'cet aveu dépouillé d'artifice' is 'die van alle gekunsteldheid ontdane bekentenis' (Racine).

5. De bedlegerige whizzkid deed toch nog betweterig bij zijn oudtante. Gezocht op '*klaas*': sinterklaasmutsenkruid, op sinterklaasavond voor Sinterklaas spelen, orthoklaas is veldspaat, we eten een paar klaasjesperen op en Klaas Vaak komt eraan. Sinterklaas, goedheilig man [GB ook: goedheiligman], en zijn Pieten. Sint-Niklaas is de Wase hoofdstad [Land van Waas, Oost-Vlaanderen]. Op '*claas*' niets gevonden. Een lampenkooi is een daviaan, davylamp of kooi van Davy [voor in de kolenmijn]. De kooi van Faraday [afschermen magnetische velden] is geen tijgerkooi. Lamscarré is lamsrack [ribstuk van het lam]. Een lamyai [lahm-jahj] is een longan (soort lychee [ee/ie]). Bij de grote of kleine jihad heb je geen hihats [twee bekkens] nodig. Bij LAN's denk je aan een local area network. Zij runnen een bacoveplantage [GB s, VD n/s]. Een scullery is een kooknis. Een koopal zal ook wel kopal kopen.

6. In het kader van het Kyotodoel kan er sprake zijn van een Kyotokrediet, maar ook van een CO₂-schuld. Het was een mooi stilleven: een bloeiend kooltje-vuur bij een brandend kooltje vuur. Koordmanchester is corduroy. Zonder koorddansersstok komt hij nooit over dat touw … Een concha is (ook) een koornis. Met een koortslip heb je herpes labialis: dat wordt veroorzaakt door het
herpes-simplexvirus [herpes simplex]. De herpes tonsurans is een schimmelziekte van de huid, veroorzaakt door een trichofytonsoort [niet zo in VD, ringworm, trichofytie = ringvuur]. Een koortsmiddel is een antipyreticum. Vind jij dat? O zo Koos! De afkorting cc staat voor kopie conform (carbon copy). Een madison is een koppelkoers en een koppelletter een ligatuur zoals æ. Koppiekoppie, dat je dat zomaar weet! Een oeioeimachine is een hoeihoutje of -stokje. Koppie-krauw: het moet wel een papegaai zijn die dat zegt (mens: koppie krauw).

7. Zou een cobra van kopra houden? Mijn eegade reist me achterna. De afkorting hm in internetadressen (onbewoond eiland!) verwijst naar de Heard- en McDonaldeilanden [landcode: HM]. De presides [presessen, enk. preses] van beide organen kregen carte blanche [blanco volmacht] van hun leden. In de koptisch-orthodoxe kerk spreekt geen kopt [christelijke afstammeling van de oude Egyptenaren] het aloude Koptisch [taal] meer. Op de korakora [vaartuig Molukken] werden drie kora's (West-Afrikaans tokkelinstrument) bespeeld. De Koranexegese is de tafsir. Het meervoud van 'korè' [gestileerde meisjes- of vrouwenfiguur] is 'korai', dat van 'kouros' [gestileerde naakte jongens- of mannenfiguur] is 'kouroi'. De Maagd [sterrenbeeld] bevat de Korenaar [ster van de eerste grootte, niet meer in VD]. Op Korfoe wonen de Korfioten, op Cyprus de Cyprioten [en de cyperse kat]. Komen in de Bijbelboeken 1 en 2 Korintiërs Korinthische zuilen voor? De Isthmus is trouwens de landengte van Korinthe (je weet wel: van die Isthmische Spelen), een mooi voorbeeld van een istmus in het algemeen. Een kornalijn is, zoals bekend, een carneool (ook: corneool) [edelsteen, edelgesteente] . Hij is al lang korpschef.

8. De eigenlijke titel van Rembrandts Nachtwacht luidt: De compagnie van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh maakt zich gereed om uit te marcheren. Een korsak (nee, geen kozak) is een steppevos. Je hoort het goed: een kornuis (soort oven, ook: moffel). Een beetje korsettenwinkel (korsetterie) heeft een corsetière in dienst. Bij het bekijken van de licheen (korstmos) genoten we van onze lychees [ee/ie]. Je kunt die stok het best kort bij het midden vasthouden (en hou(d) deze kortbij). Het woord 'kortegaard' komt van 'corps de garde' [wachthuis, ook voor 's nachts aangehouden personen]. Maffiosi zijn niet gecharmeerd van de korteklapmethode [snel criminele organisatie uitschakelen]. De korte maand februari wordt ook wel kortemaand genoemd. In de dagen van olim [vroeger] kortten de dagen in de herfst sneller dan nu, zo lijkt het wel: gewenning? De kortgestrafte (jongedame – jonge dame) verliet de penitentiaire inrichting (p.i.) kortgeknipt, kortgenageld en kortgerokt. In de kortijd kort men [met de kor (= zeker net) vissen].

9. Zo'n kortjakje doet me denken aan de vrouw uit het bekende volksliedje. Tegenover de brachycefalen [kortschedelig] staan de dolichocefalen [langschedelig]. Tachy- of stenografie is kortschrift. Hij kortstaartte het paard, hij angliseerde (coupeerde) het. We kennen de boskortsteel en de gevinde kortsteel [planten]. De kortte van de voorstelling verbaasde me (en ze kortten deze gisteren nog verder in). Met een minieme smaak ervaar je weinig van zoette en zoutte. Een koruna [Tsjechische kroon – CZK] is 100 heller [SKK = voormalige Slowaakse kroon of koruna]. Haar kosewörter [vleinaam – kosewort] zijn 'honnepon' en 'likkepot'. Een vrouwelijk kosmopolietengezelschap is een feminiene ubiquistengroep [voelen zich overal thuis]. De kosmos is supergroot, de cosmos bereklein [plantje]. Het Feest van het Kostbaar Bloed is een rooms-katholieke feestdag, op 1 juli, ter ere van het bloed dat Christus vergoot. Vergeet de kosteloosprocederenmogelijkheid niet: wordt pro-Deaan, procedeer pro Deo (P.D.)!

10. Ik wil het je tegen de kostende prijs leveren. Een koto lijkt op een citer, een kotomisi kun je dragen. De kotmadam was deze kotstudent kotszat. Kou lijden moet wel tot verkoudheid leiden. Koublekken is blauwbekken. Hoe je een koude oorlog goed moet voeren, leer je van de Koude Oorlog: denk aan de Koude Oorlogretoriek. Cryotherapie is een koudebehandeling. Er wordt een kou-inval verwacht. Kouvatten is een koutje vatten. Het Kozakkenkorps voerde een kozakkendans uit. Zo'n cousin [titel een het hof] is geen kozijn [neef]. Bij het auditen [de organisatie van een bedrijf kritisch doorlichten] wordt vaak met de KPI (key performance indicator) gewerkt. Een kraagbeer is een koema. Ik heb nog allerhande allerlei.