2035 Dictee woensdag 23-12-2020 (1) dictee Dictee van de dag (66) √

Dictee – dictees [2035]

Oefendictee 791 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (66)

1. Wat is het verschil tussen papier collé [collage] en papier-maché [m = met ... – deeg van papierafval]? Hij rekende die papers tot zijn paperassen. Dames hebben soms papillotjes [papiertjes – krullen] in het haar. Waartoe dient een papiniaanse pot [afgesloten, overdruk, koken, steriliseren, voorloper autoclaaf]? Hij kent zijn pappenheimers. De eigenschappen van Papoea's zijn Papoes of Papoeaas. Wat is het papsyndroom [geen melkgerechten voor aan maag geopereerden]? Hoe kijkt men aan tegen dat parabiose-experiment [dubbelgroei van organismen, kunstmatige vereniging van twee individuen]? Dat doe je nu wel, maar dat is puur om je geweten gerust te stellen: par acquit de conscience. Die Paradijsvogel [sterrenbeeld] zingt niet. Een paradis artificiel [onecht, tijdelijk, roes] ontstaat algauw bij gebruik van stuff. Hoe heten die lelietjes, Van Dale? Antwoord: lelietjes-van-dalen. Een paraenese is een opwekking tot deugd. Wil je mijn dicteeparafernalia eens zien? Een parafimose/is is een Spaanse kraag. Een parg of parag is een kletskop (favus, dus niet: kletskous!). Een beetje paragnost kan gedachtelezen.

2. Wel goed uitspreken: invaliden [ie] en paragliden [aai]. Parallellijnen zijn evenwijdig. Paramnesie kun je ook verwoorden met déjà vu of fausse reconnaissance. Het para- of hevearubber komt van de boom Hevea brasiliensis. Ook goed uit te spreken: paraski (en parasolden/spar; die domme dicteeregel over koppeltekens toch!). Dat wist je: parathion is di-ethylnitrofenylthiofosfaat. Het parathormoon (PTH) is een parathyreoïd hormoon. Paraxyleen is
1,4-dimethylbenzeen. Bij het dammen vormen Jos en Pieter een par bene comparatum (tweetal dat, twee die aan elkaar gewaagd zijn). Een paravent is een kamer-, tocht- of windscherm. Een poelepetaat is een parelhoen. De nonparel is een klein lettertype tussen parel [5 punten] en galjard (gaillard – 8) in. Een cerebrale parese (CP) is een hersenverlamming. Parfait à la vanille is vanille-ijs, parfait-amour rode likeur, met citroen- of bergamotolie en parfait au café, zoals bekend, koffie-ijs.

3. Ik ben mijn pardessustje [uu – overjas] kwijt. Par pari respondere, paria paribus referre, paria paribus respondere: [3 x] met gelijke munt betalen. Parijs' burgemeester ging lelijk in de fout. Enigszins geelachtig marmer, van het eiland Paros, is Parisch marmer. Hij werd ontboden ten parkette van de officier van justitie. Hier wordt gewerkt par le droit du plus fort, volgens het recht van de sterkste. Dat doen vrouwen: parler chiffons [over kleren en opschik praten]. De dichter ging op de Parnassus stijgen (de Parnassus beklimmen – dichten). Zij vormden een edel broederpaar, par nobile fratrum. Welke parochievicarie was dat? Het orkest zat in het (de) orchestra. Ze vinden me allemaal parra (paranoïde!). De Parthen werden door de Perzen overwonnen. Is het Grootboek der nationale schuld eigenlijk een groot boek of niet? Een rechter mag geen parti-pris [vooringenomenheid] tegen iemand tonen. Wat zou dicteecrashen wel niet inhouden [ongewenst deelnemen]?

4. Ik stuur je een parvum non parvae amicitiae pignus: een klein bewijs van een allerminst kleine vriendschap. Zoeken op '*sjm*': kasjmier (stof uit Kasjmir), een kasjmiergeit, een kasjmieren sjaal en zich sjmadden (zich laten dopen). De naam 'Pakistan' is gevormd uit de namen Punjab, Afghan, Kasjmir, Sindh en Baluchistan, de combinatie betekent tevens land der reinen. Zoeken op '*shm*': ambushmarketing (zoek op: = rond een evenement van de concurrent), bushmeat (idem: vlees van bedreigde dieren), flashmob (flitsmenigte), cashmanagement [kasbeheer], establishment [gevestigde orde, heersende klasse], leishmaniasis (aleppobuil, kala-azar), marshmallow [zoete lekkernij], pashmina (sjaal van zijdeachtige wol van de kasjmiergeit), peshmerga (lid van een nationalistische Koerdische strijdmacht) en trashmetal (heavy metal met elementen van punk).

5. Zou zij Jan van pas (de passende, de verlangde bruidegom) kunnen strikken? Een passacaglia [pah-saa-kahl-jaa] is een passacaille [muziekstuk, dans]. Dat is een passagère [voorbijgaande] kwaal (onverbogen: passager – ee!). Wat is een passagierperser (bij de metro)? Dat boek heeft een dos passé [vlakke, vierkante rug]. Een passe-droit geeft scheve gezichten [oude gediende passeren bij benoeming]. De back passte naar de midvoor. Een passter [zigeunertaal] is opkoopster van ramsjpartijen [m.: passer]. Een passerelle [geen 'luh' uitspreken] is een smalle loopbrug. Met die Passer kun je geen cirkels trekken [sterrenbeeld]. Hij patiencet als passe-temps [tijdverdrijf]. De arma Christi zijn de passiewerktuigen. Passivisme [lijdelijkheid] is geen pacifisme [voor duurzame vrede, tegen bewapening en oorlog]. Wat is het verschil tussen een passloper [bal doorspelen en op buitenkant aanvallen, volleybal] en een
passer-loper [aanvaller die ook geacht wordt te passen]? Een psyché is een passpiegel. Het pastafarianisme (pastafarisme) vereert het Vliegend Spaghettimonster. Pastastrikjes worden meestal farfalle [wel 'luh' uitspreken] genoemd.

6. Hij schrijft pasteuze [kliederig dik] letters. Niet verwarren: pastiche [slechte nabootsing kunstwerk] en pastis [alcoholhoudende anijsdrank]. Tot de pastophoria behoren het diaconicum [diakonikon] en de prothesis [kleine vierkante of halfronde ruimten aan weerszijden van de altaarnis]. De zesde symfonie van Beethoven wordt ook de Pastorale genoemd. Hij is een pastor fidus animarum fidelium: trouwe herder van de gelovige zielen. Zijn er nog van die lekkere pateekes [gebakje]? Patentgeel wordt ook Turners geel genoemd. Hij is patenthouder van zeker patenthout [houtdeeg]. Een pater goedleven leidt een goed leven. Hij zou een Frans paternoster bidden [vloeken]. Hij heeft altijd wat, is erg pathisch [ziekelijk]. Jij, rare patien [ie] (snuiter)! Een patmos is een onaangenaam oord. Het eilandje ten zuidwesten van Samos, ballingsoord waar de evangelist Johannes verbleef, was Patmos. In de stamboom werden de patrilineale [langs de mannelijke lijn] verbanden met een liniaal in rood aangegeven. Het gebied van Vaticaanstad is het Patrimonium Petri.

7. Patrofagie [eten van ouders als begrafenisritueel], dat lijkt me niet zo fris. Pats-boem, daar lag het potje rats-boem op de grond. Hij kon dat paucis [k] verbis, in weinig woorden, duidelijk maken. Dat is paucorum [k] hominum, voor weinig mensen, weggelegd. Ik vind dat de langstzittende afgevaardigden terug moeten treden. Die pauillac is als medocwijn voortreffelijk. Het paulianeus handelen [faillissement uitlokken – naar de Romeinse jurist Julius Paulus] heeft niets met de Bijbelse Paulus te maken (dat is paulinisch of paulijns), wel met voorkennis. Ze waren maar wat trots: pauper in aere suo, arm, maar zonder schulden. Die Pauw [sterrenbeeld] kan niet vliegen. Ze was zo trots als een pauwin. Heerlijk, die pauwenbout was pauwenmooi: ze waren er pauwentrots op. Heeft dat te maken met pauwentrots? Een kleine spaniël of épagneul is een cockerspaniël. De dolus praemeditatus is de voorbedachte raad [zoals bij voorbedachten rade]. Rooms-katholiek wordt afgekort tot r.-k., protestants-christelijk tot p.-c. (en christelijk-historisch tot c.-h. – VD fout: ch) De afkorting van prikkelbaredarmsyndroom is PDS.

8. Nog enkele afkortingen: PDP (plasma display panel, plasmascherm), PDM (product data management), PDD-NOS (pervasive developmental disorder not otherwise specified), PDC (program delivery control), pda (personal digital assistant), P.D. (pro Deo, om godswil, d.w.z.: gratis), PCP (NL: fencyclidine), PCM (phase-change material, faseovergangsmateriaal), PCD (primaire ciliaire dyskinesie, aangeboren ziekte waarbij de trilharen slecht functioneren) en de P.C. zijn de patres conscripti, beschreven vaderen (senatoren in het oude Rome). Pecannoten lijken op okkernoten en pecco(thee) wordt ook pekoe genoemd. Trouwens: de pekan is een vismarter en de pekari een navelzwijn. Een schlemiel (sjlemazzel) is een pechvogel, een morning-afterpil een pechpil. Toetje: een heerlijk
pêche-melbafantasietje [pêche melba].

9. Pectinezuur is de triviale naam voor poly-D-galacturonzuur. De pedaaltred is de coup de pédale. Pede poena [eu] claudo: de straf die laat op de misdaad volgt. Dat weten Jaan, Peer en Pauw [Jan en alleman] maar al te goed. Peer de Schuimer [berucht piraat] was weer bezig geweest. Een peerreview is een collegiale toetsing. Heeft die turnclub al pegasessen [èh] [gymnastiek: in hoogte verstelbaar toestel voor springoefeningen, afgeleid van het paard]. Op dat Paard [sterrenbeeld] kun je niet rijden. Een pegsonde of -katheter gebruikt men voor percutane endoscopische gastrotomie. In het Pehlevi (Pahlavi) is de Middelperzische zoroastrische literatuur (GB ook: tt) geschreven. Peigere [bedorven] vis moet je niet eten. Elk van die drie joodse feesten (Loofhuttenfeest, paasfeest en Wekenfeest) wordt pelgrimsfeest genoemd. Ik zag gepelde [met kleine zwarte vlekjes] en geelpelde [geelgevlekt] kippen. Het bollenpellen is gewoon bollen pellen. Dat ijzererts wordt gepelletiseerd [uh] [tot pellets, bolletjes verwerken]. Een bontzaak is een pelleterie.

10. Onze secretaris heeft een welversneden pen. Pendente lite [terwijl het proces gaande is, hangende het geschil] deed de minister geen uitspraken over de zaak. Een pennennaam is een nom de plume [pseudoniem]. Hij is penny wise, pound foolish: zuinig in kleine en verkwistend in grote zaken, op een verkeerde manier. We aten pencees [amandelgebak] en keken naar de pensees [viooltjes]. Pentriet is penta-erythritoltetranitraat, een zeer krachtig explosief. Wanneer is het weer pensenfeest [BE: pensenkermis – feestje bij slachten varken]? Pepermuntlikeur heet ook crème de menthe [geen mv.]. Hij is p.eo., professor extraordinarius, buitengewoon hoogleraar. Die Pepervreter (Toekan – sterrenbeeld) vreet niks. Pépinière: boomkwekerij, pepita: dessin van kleine ruitjes en pépite: goudklomp [SR: pipit – uitspraak: pie-piet]. Het pantotheenzuur is een verbinding van pantoëzuur en 3-aminopropaanzuur, waarvan het rechtsdraaiende enantiomeer (vitamine B3) in de natuur voorkomt. Een bekende film van S. Eisenstein is Pantserkruiser Potemkin. Papegaaien zijn Psittacidae.

11. Een pandeiro [ee] is een Zuid-Amerikaanse tamboerijn. Die pandjesjas (dat/die jacquet) is in de lommerd beleend. De panegyrist debiteerde een panegyriek [lofdicht]. Geef het volk panem et circenses, brood en spelen. Als je obees wilt worden, moet je pantagrueleske [overdadig] maaltijden nuttigen. De bosnegers dragen pantjes [lendendoek, ook: paan]. Spreek uit: papaverklaring [belofte om tijd met de kinderen door te brengen]! Zij is uit haar panty gegaan [uit haar dak]. In papaja zit papaïne.

  

2034 Dictee dinsdag 22-12-2020 (1) dictee Dictee van de dag (65) √

Dictee – dictees [2034]

Oefendictee 792 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (65)

1. Het zou toen per Van Gend en Loos verstuurd zijn. Hij heeft dat per accidens (formeel: bij toeval) ontdekt. De vergadering stemde per acclamationem [bij acclamatie, met algemene goedkeuring] in. Het acclimatiseren (ook wel: klimaatschieten) is aanpassen aan een ander klimaat. Hij werd acuut [plotseling] opgenomen vanwege de peracuut [per direct, onmiddellijk] optredende verschijnselen. Hij houdt van een rechttoe rechtaan aanpak (minder goed: rechttoe-rechtaanaanpak): sans ambages [onomwonden, zonder omslag], hij is straight, rechtdoorzee. De Italiaan wilde per cassa [It.: contant] betalen. Hij heeft problemen met de kaakklier. Per ardua/aspera ad astra: door strijd tot overwinning. Ik ben ziek, per consequentiam [bijgevolg] kan ik niet komen. Hij heeft die functie per dativum [door omkoping, met steekpenningen] verkregen. Outfading (langzaam helemaal verdwijnen van een beeld) is iets anders dan perdendosi (langzaam afnemend, muziek). Soms speelt hij de père de famille [huisvader], soms de père noble [eerwaardige vader, in blijspelen]. Per (omne) fas et nefas: met geoorloofde en ongeoorloofde middelen, langs allerlei wegen. Pergameense huiden (perkament) komen uit Pergamon.

2. Bij kadaverdiscipline gedraagt men zich als een lijk: perinde ac si cadaver. 'Pathetisch' [vol pathos] moet je niet verwarren met 'peripatetisch' [aristotelisch = volgens wijsbegeerte Aristoteles]. Die man is een peritus artis [deskundige, kenner], dat merk je. Een perkamenthuid wordt xeroderma genoemd. Abis perkara: punt uit! Jules Verne volbracht zijn tocht per mare per terras (over land en over zee – vgl. overzee!). Te betalen per mese [z; Italiaans: maand]. Drink geen pernod (pastis) met pernoze mannen [dieven]. Hij heeft zich geperpendiculariseerd [een loodrechte stand geven: opstaan dus]. Drinken we nog een perrier [Frans mineraalwater]? Per saldo [uiteindelijk] bevrijdde hij zich per saltum [met een sprong]. Het persiaan [krimmer, soort pluchestof] komt volgens mij niet uit Perzië [but you never know]. Wat is de uitspraak van 'perspectograaf' [mechanisch het perspectief weergeven]? Het perssel van die perssinaasappel smaakt voortreffelijk. Die auto is perte totale (total loss). De peseta Guineana [GQP] was de munteenheid van Equatoriaal-Guinea (thans: CFA-frank BEAC = XAF). NB De CFA-frank BCEAO is de XOF. Op *mans: saaimans, somberman(s), Simpelmans, professor Akkermans en Beulemans Frans.

3. Een somberman(s) kan ook Simpelmans zijn. Ze was puriteins [streng protestants] en dus niet-libertijns [gebrek aan respect voor normen, regels, fatsoen]. De naam PET komt van positron emission tomography [positronemissietomografie (bepaalde techniek om een scan te maken)]. Petanque is een Provençaalse variant van jeu de boules. Marie petanquete erg goed. Een petinggi is een dorpshoofd. Wil je een petit-beurre of een petitfour? Een petit-maître is een salonjonker. De petrarkisten [liefdeslyriek] maken veel petrarcasonnetten (geen shakespearesonnetten). Denk maar eens aan het petrinische [betreft apostel Petrus] hanengekraai. Het Petrusambt is het pausschap. Zenuwachtig? Peu nerveux (beetje zenuwachtig)! Ze heeft een affaire met haar (thera)peut. Het pfc is perfluorcarbon [in waterafstotende producten]. Is er verschil tussen een pieleman [penis, naakte jongen of man] en een pielenman [aardewerkindustrie: haalt cassettes uit de afgekoelde oven]? Ja, dus. Er komt goed vlees van piemontese(‘)s [GB, VD, It., vleesrund, pjee]. Hij was niet piep(jong), maar ook niet stok(oud). Er stond een pièce montée [berg, piramide] van zoutjes op tafel.

4. Zo'n Vlaams kortverhaal [BE, NL: kort verhaal, onderwerp voor kort(speel)film – NL korte film] is heel bijzonder. Het apostolicum, het credo, het symbolum apostolorum, is de apostolische geloofsbelijdenis (in twaalf artikelen), de geloofsbelijdenis van Trente. Overreding is persuasie. Het grote credo, het symbolum
Nicaeno-Constantinopolitanum, wordt in de eucharistieviering gebruikt. Kan een knuffel-Marokkaan een excuustruus of -guus vervangen? Wist je, dat de Piëriden de muzen zijn? Je herkende haar zo, die pierrette [vrouwelijke pierrot, pantomimefiguur]. Hij is even naar de piesemopsantee (puis-je m'absenter? – toilet). Hij is een scharrelaar, een malle pietje. Ha, daar is Pieterbaas met speculaas. Eigenlijk was, wat Piet Hein deed, ook pietheinen [roven]. Het pifont [van picture, niet van π ...] bevat bijzondere tekens. Zo'n jeruzalemmer (zijdenhemdje, pigeon = appel) kun je stoven. Het piggelmeesyndroom verwijst naar stripverhaal Van het Tovervisje.

5. Wat een mooie pigskintas (znw. – GB, VD ook: pigskin (bnw.) – varkensleren – tas)! De Sorores Pauperis Infantis Jesu (Zusters van het Arme Kind Jezus) hebben als afkorting P.I.J. Een pijjekker is een wambuis. Hoe zit het met 'amor'? Wel: amor (de liefde – verouderd als literaire (GB ook: tt) taal ook wel met hoofdletter – of een beeldje van Amor, de liefdesgod – net als Cupido en (Grieks) Eros), een amorspijl is een pijl van Amor en hou en (ge)trouw: (leus van stad Gent: Fides et Amor). Met '*amor*' zijn er honderden (100'en) treffers, een selectie: amorce (klappertje), amor Dei (liefde tot God), amore et labore: door liefde en arbeid, amor et deliciae generis humani: lieveling van de mensheid, amor habendi: (behept met) hebzucht en amor sceleratus habendi: vuige hebzucht.

6. Ook: con amore (c.a., graag, met liefde) iets doen, een fata morgana(!), namorgen(!), oboe d'amore [lager gestemde hobo], piccola morte [tijdelijk verlies van bewustzijn door narcotica of extase], die man is polyamoreus, keulenaar of samoreus(!) (grote aak op Samber en Maas), vestigia amoris: de sporen der liefde en een viola d'amore [met extra, meeklinkende snaren]. Kleilei is argilliet. De reuzenaronskelk wordt ook penisplant genoemd. Het bedrijf heeft een complete
make-over [metamorfose] ondergaan. Pijlgewichten (sluitgewichten) sluiten in elkaar [bakjes]. Niet alle hout is pijlhout [geschikt voor pijlen]. Hij wist het pijlsnel en pijlscherp te verwoorden. Langs de rijkswegen zie je nog weleens een pijlwagen [actiewagen, signalisatiewagen]. Zou die peilstok – om te peilen – in die pijlstok [schacht van een (vuur)pijl] passen? Het pijpenstrootjemoederkoren [schimmel] tast ook riet aan. Dat hotel heeft heel wat pijpenladeachtige kamers. Hij leed aan phpd: pijntje hier, pijntje daar. GB is niet meer puristisch: naast 'pijplijn' mag ook 'pipeline'. Bij de brandweer is hij lullenman [= straalpijp], thuis lulleman [vervelende babbelaar].

7. Ach vent, loop niet te pijpzeiken [zeuren]! Hij is een echte corpspik (lid van het studentencorps). Ze koestert haar pikkebaasje (= pikkie = klein jongetje), ook als die pikkedillen (kleine zonden) begaat. (Mixed) pickles maak je toch niet met pickels [pikhouweel bergbeklimmers]? GB heeft pilav, VD ook nog pilau [rijst in vleesnat]. Je bent een lelijke pilatus [valsaard]! Ze had haar pillendoos en haar pillegift [doopgeschenk] in haar pillbox [dameshoedje in de vorm van een pillendoosje] zitten. In Hongarije betaalde je heel vroeger met pengö's [thans: forint – HUF]; deze zijn op een pingo (ronde of ovale heuvel met een kern van ijs) gevonden. Punniken (kurkjebreien) is iets anders dan pinkelen [zeker jongensspel]. Op de Pilatustrap [trap in het Lateraan in Rome] kun je een aflaat verdienen. Komt pineau [likeurwijn, basis: cognac] van de pinot [wijnstok]? Nee, dus. Pijnlijk: hij viel in de pinnekensdraad [prikkeldraad]. Op Spaanse kinderfeestjes zie je vaak piñata's (met snoep gevuld voorwerp van papier-maché). Een pionieroos [niet: pionier] is een pioen. Meer pip's [initiaalwoord], dat kan toch niet: er kan er toch maar een (de) primus inter pares zijn? Toch wel, in verschillende groepen! Een pépite (Suriname: pipit [ie]) is een goudklomp, nee: geen zoutklomp! Piqueren is een piqué maken (bij biljarten).

8. Pirog en pirosjki zijn Russische pasteitjes. Wat is een pishtak [centrale toegangspoort van een karavanserai e.d.]? Hij zou van pissebed in kakkebed raken [van de wal in de sloot]. Mijn tante was behoorlijk pissed [boos, kwaad]. Een piston is een cornet-à-pistons [koperen blaasinstrument met ventielen]. Ken je het pitch-and-putt [golf met kortere afstanden] en de pitch-and-run [korte slag, na neerkomen doorrollen] al? De pijnappelklier maakt pituïtrine [tuu-wie]. De ketting van Galle is een plaatschalmketting. Spreek goed uit: plaatslager (carrossier – en plaatstaal, geen dialect, en plafondriet en plantui). Place aux dames [maak plaats voor de dames], merci! Wat heeft een placer [plee-suhr – open groeve] met goud te maken? Vindplaats. Ik heb nogal veel plage-uren [BE: onbezoldigde lesuren]. Plain chant is eenstemmige koorzang. Plaît-il (wat belieft u, wat zegt u]? Het
plan-Marshall was beslist geen plan B. Hij was marshal bij de golfwedstrijd op de Marshalleilanden. Op een plankijs [plankenvloer boven water, plankier, trottoir] kun je niet schaatsen. Zijn dat die plankklare boeken (in de bieb)? Doe rustig aan, planplan. Hij bestudeert de plantlore [folklore betreffende de planten]. Hij weigerde plataf [platweg, ronduit].

9. Die fielder [veldspeler] was een fielt [ploert]. Wat vinden we zoal met '*fiel*'? Veel: stripofiel (en vele liefhebbers op andere gebieden), brownfieldconvenant (Vlaamse uitdrukking – ontwikkelen verlaten terrein), Celtic field [akkertjes], DNA-profiel, I-, L-, T-, U-, V- en Z-profiel, infielder (binnenvelder), koffieleut(!), in vele samenstellingen ook profiel (silhouet, in profiel – en profil, etc.), hydrofiel gaas [absorberend], profil perdu [verloren profiel, hoofd afgewend] = en profil, vgl. en trois-quarts. Laten we ook nog even naar '*fyl*' kijken (bescheiden selectie): xanthofyl (bladgeel), stafyloom (druifgezwel), stafylokok/coccus [zekere bacteriën], profylacticum/xe (voorbehoedsmiddel, voorkoming van ziektes) en chlorofyl (bladgroen). Hou die platitudes [platheden] maar voor je! Karel heeft een platte band: hij is platgevallen. Na de competitie volgden de play-offs en de playdowns. In Spaanse steden heb je plazas mayores [groot, rechthoekig, in het centrum]. De playboy vulde zelf de pleeboy [voor wc-rollen] aan.

10. Buitenlandse Zaken was vroeger op het Plein [Den Haag] gevestigd. Geef de pleisterstrijker [spatel om pleister op linnen of taf te strijken] even aan. Plexiglas is polymethylmethacrylaat. Bij natte pleuritis [ontsteking longvlies] wordt exsudaat [vloeistof bij ontstekingen] in de pleuraholte [tussen wandstandig borstvlies en longvlies] gevormd. Die plaisanterieën waren plezant. 'Befehl ist Befehl' is aan een plichtezel wel besteed. Hij heeft een welbesteed leven achter de rug. Bij het ballet kennen we de plié, de demi-plié en de grand plié als basisbewegingen. Haal de plintladder [is alleen nodig op 1 april] even, wil je? Niet verwarren: plioceen [tijdvak tertiair] en plistoceen (pleistoceen – tijdvak in quartair). Een pl-lampje is een piëzoluminescentielampje. De snaar deed van 'ploing'. Wallen van versterkingen kunnen best plongees [naar buiten flauw afhellend bovenvlak van de wallen van versterkingen, etc.] hebben. 'Plooiing' is geen en 'plooi-ijzer' wel een samenstelling.

 

2033 Dictee maandag 21-12-2020 (1) dictee Dictee van de dag (64) √

Dictee – dictees [2033]

Oefendictee 793 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (64)

1. Primum lapidem posuit [poo-soe-wiht]: (hij of zij) heeft de eerste steen gelegd (P.L.P.) Is het nu pluchetapijt of pluchen tapijt? Beide. Deze pc bevat veel plug-inhardware. Geen gezicht, zo'n pluimeloze kip op een pluimenbed. Zij is een geboren pluisster. Het hemellichaam Pluto is geplutood [van planeet naar dwergplaneet gedegradeerd]. We werden door Pluvius [Jupiter als regengod] gegeseld. Het PMWS (postweaning multisystemic wasting syndrome) is de wegkwijnziekte, een bepaalde varkensziekte. Met png's worden portable network graphics (beeldbestanden in PNG-formaat) bedoeld. Een PO Box is een post office box, een postbus. (Het) POD, printing on demand, raakt meer en meer in zwang. Poedja's [kleine cilindervormige drum] brengen hoge tonen voort. Poehpoeh, was dat werken! Poelepoele [lokroep eenden], hier is wat brood! Ze zouden veel poeri/em [vgl. Poerim, joods feest] [drukte, lawaai] maken. Ze hadden dan ook veel poerem [koude drukte]. Met GB schrijven we 'poezen' (meervoud, VD, raar. ook: poesen).

2. Hij is een erkend poetjesbaas [heler, opkoper]. Ken je de poetslipvis? Hij wierp zijn poids [pwah – aanzien] in de strijd tegen dat poignante (schrijnende) armoedegeval. Wat zijn een point allongé [muziek: streepje boven een noot] en een point sur tête [punt boven een noot]? Zij borduurt veel point-lacé [borduursel met kleine ingeweven figuurtjes]. Opportunistische politiek heet in het Duits Politik von Fall zu Fall. Het gaat mis als de politique politicienne [politiek om de politiek] leading wordt. Volgens een poll was de polka-mazurka toen erg in. Gewoon een mooi woord: 'polyidie' [genetica: het samenwerken van verschillende pangenen om een enkele eigenschap tevoorschijn te brengen] (en niet polyinterpretabel). Bij de originele Babylonische spraakverwarring barstte het van weinig geslaagde polylogen [groepsgesprek]. Een pomo [iemand die postmodern is] heeft een trendy en pomo levensstijl. Ze droeg een ponceau [papaverrode] poncho [regencape met capuchon]. De afkorting lb. staat voor libra (Engels pond = gewicht, niet: geld). Dat is een handige pons asinorum [ezelsbrug]! Popi [populair] doen mag, maar niet te poop [idem], hè? Wees vooral geen popiejopie [populair iemand, met platte grappen en grollen]. Bij het schaatsen kun je pootje- of beentje-over doen. Spreek uit: potentroep [homo's].

3. Er stond popjazz en pop-klassiek op het programma. Een poppedeine [klein meisje] noemt haar slappe pop in een poppenhuis een poppelijs of poppemie. De poppoll zal het uitwijzen. Een poppesnor is een overijverig speurder. De e-mail werkt niet: de
POP-server [post office protocol] is kapot! De Baakse (Baak ligt 7 km ten zuiden van Zutphen) populier heeft een lichte stam. Spreek snel uit: paternoster en pornoster. Ik houd van dat porseleinbloempje, menistenzusje, ook: hoe-langer-hoe-liever. Is Italië een pornocratie [Berlusconi ...]? Een portakabin [èh ih] is een kant-en-klaar geleverd tijdelijk gebouw. De (Verheven) Porte was de regering van het Ottomaanse Rijk. Ik knapte echt op van die porto flip [glas port met een geklutst ei erin en een theelepel poedersuiker (als versterkend drankje)]. De port-salut is een zekere trappistenkaas. Wat doet het POSA [in BE: peloton voor observatie, steun, aanhouding]? Waarvoor dient een POS-apparaat [betaalautomaat: point of sale]? Positis ponendis: verondersteld wat verondersteld moet worden.

4. In postbop zitten o.a. bebop, avant-garde en freejazz. Post coitum, na de coïtus, kan een postcoïtum optreden. Ik kom de
poste-restantebrief ophalen. Is een post-factumcontrole [post factum, achteraf] effectief? Het kan zijn dat die dan post festum [als mosterd na de maaltijd] komt. Een posticum is een opisthodomos, achterhal van een Griekse tempel. De postincunabelen [zekere druk] kwamen na de wiegendrukken. Een postmortaal onderzoek vindt altijd post mortem plaats. De PND is de postnatale depressie, de post-partumdepressie [post partum dus]. Post saeculum evenire: maar eens in de honderd jaar voorkomen. Voorbeeld? Een eeuwwisseling! Zo'n pot à feu [decoratieve vaas met flakkerende vlam erboven] vind ik mooi. Eerlijk zeggen: weet je wat een postzegelstaatje [kleine staat met eigen postzegel] is? En een pot-au-feu [stoofpot van vlees met bouillon en groente] is gewoon lekker. Met pots-de-vin [fooi, steekpenning] krijg je soms wat voor mekaar. Heukels [bloemoloog] noemde pothoofdplanten naar het Pothoofd, Deventer.

5. Potjebeuling is geen potje met beuling = ingewanden dieren (maar: gort met rozijnen gekookt). Potkaas zit op Texel in Keulse potten. Een potje-dek is een ketellapper. Dat potje met blommen groeide voorspoedig verder. Krijg nou het leplazarus, potje-met-blommen [bastaardvloek] nog (a)an toe! Wat doet een elektrotechnicus met een potmeter [potentiometer, spanningsdeler]? 't Is pissebed of kakkebed: één pot nat. Die potnat is een rare snuiter, dat potstuk ook. Ze zijn in pourparlers [onderhandelingen] getreden. Met 'pour le mérite' bezit je een Pruisische ridderorde. Nederland zit in de poule des doods [sport, met zeer sterke tegenstanders]. Wat doe ik nu met die pool [oe – vb.: voetbalpool]? In powerdressing [zakelijk, straalt macht en rijkdom uit] met een powerdrink [energydrink]: dat maakt indruk. Pownen [oo] is vernederen. Die boze gozer op de (bull)dozer heeft geen rooie pozer (= pose, cent, duit) te makken, maar heeft wel een antieke hozer (hoosvat). Let op de uitspraak bij: puzzolaan [puh-zoo-laan] is pozzuolaan [poht-soe-woo-laan]. Er volgde ook nog een PPPS (postpostpostscriptum).

6. De Duitse filosoof en theoloog Philipp Melanchthon was de Praeceptor Germaniae, de leermeester van Duitsland. Chtonische (van Grieks: chthōn = aarde) godheden zijn aardgoden. We hebben die ingenieur op dat technische probleem losgelaten. Hier mag je de honden niet los laten lopen. Een praesta-quaesumus is een priester die alleen de mis leest. Hij verdient om ende bij (praeter propter) zes ton. Kun je een Pragmatieke Sanctie noemen (denk aan Maria Theresia – erfopvolgster van Karel VI)? Zijn de Zwartvoet- en Pueblo-indianen prairie-indianen? De laatsten zeker niet! Zijn er nog teksten in het Prakrit? Neem je aan een practicum deel, dan ben je praktikant. Pas het geleerde toe en je bent practicus [heel praktisch bezig dus]. Hoorde je dat pral(l)trillertje (muziek: versiering bestaande uit hoofdnoot, bovenseconde, hoofdnoot)? Een praline [bonbon – n/s] kan praliné [vulling] bevatten. De precieuze [kostbaar, verfijnd] precieuses [damesgezelschap Parijs, 17e eeuw] wilden de taal verfijnen. Leven wij wellicht in een pragmacratie [wenselijk, haalbaar]?

7. Preciosa [sj] zijn kostbaarheden. Bij het prediken hou je een predicatie. Een goed weekloon (= pree) is een pre. Geprefigeerde werkwoorden zijn van een prefix [voorvoegsel] voorzien. Hoe werkt een premier-risqueverzekering [alleen samenst.!, gedeeltelijke schade ten volle uitgekeerd, ook al is het verzekerde bedrag kleiner dan de waarde van het verzekerde voorwerp]? Een prenttekening is een aquatint volgens het procedé-Ploos van Amstel [etsgrond met fijne amaril bestrooien]. Presbyacusis is ouderdomsslechthorendheid. Preppy [tienerkleding, chic] kleding sluit aan bij chique privéscholen. Een presenningreep is een reep van geteerd zeildoek. De president elect is de nieuwgekozen president (VS, nog niet geïnstalleerd). Wij dragen maar gewoon prêt-à-porter [confectiekleding]. Die schoenen zullen nog wel prêteren [ruimer worden]. Een preux chevalier is een onvervaard ridder. Wat zijn prévôts [niveaus die men kan behalen bij het schermen, de niveaus onder maître]? Ze las de priapee (gedicht ter ere van Priapus) bevlogen voor. Een priapus of priaap is een wellusteling en beslist zo genoemd naar Priapus [god vruchtbaarheid, enorme fallus]. Zij was een late primipara (vrouw die voor de eerste keer een kind baart). Er werd een priesnitzverband [nat verband met zwachtel] aangelegd.

8. De Pythia was de priesteres van Apollo te Delphi. Een sacerdotale [s] is een priesterlijke zegen. Een prifonds is een private equity fonds. Een bagno is eigenlijk een badhuis, maar de Turken in Istanboel hebben ooit een badhuis als gevangenis ingericht … (en een banjo is een muziekinstrument). Wat zijn prijzijen [vergoedingen aan de vorige pachter verschuldigd voor de verbetering van de grond]? Wat eten we vandaag? Hussen met prikken [hilarisch]! Aanstootgevend, choquant (shockerend), schandaleus (scandaleus), shocking, stuitend, stotend en choquerend (shockerend), die prikbabes [schertsend: meisje dat als model dient voor erotisch prikkelende foto's op een (digitaal) prikbord]! Het PDS, de spastische darm, is het prikkelbaredarmsyndroom. Hoeveel primarii [eerste violisten in strijkkwartetten] spelen er vandaag? En hoeveel primassen [idem] in het zigeunerorkest? Hoe hoog of laag is de primerate [laagste rentevoet]? Primo intuitu [bij de eerste aanblik, op het eerste gezicht] werd hij verliefd. Die princess charming bleef een princesse lointaine voor hem. De zoon van Edward III van Engeland, Edward van Woodstock, werd veelal de Zwarte Prins genoemd. Iets buitmaken is datgene prijs maken.

9. Dat is voorgoed verloren. Indertijd was prins Bernhard Prins der Nederlanden (titel van de prins-gemaal). Wie is er momenteel Prins(es) van Oranje [vermoedelijke troonopvolg(st)er]? Ook Maastricht heeft een Prins Carnaval, de Prins der Duisternis is de Satan en Petrus is de prins der apostelen. De prinses-van-de-nacht is een 's nachts bloeiende zuilcactus. Ik heb niks met prinzipienreiterei [doordraven over bepaalde ideeën]. Zieke prioneiwitten [ook: prionen] kunnen de gekkekoeienziekte, de ziekte van Creutzfeldt-Jakob en scrapie veroorzaken. Men neme een prise (snuifje) eau de cologne. Het woord 'privaat' komt van camera privata (particuliere kamer). Was het Groot Privilege wel zo bijzonder [Maria van Bourgondië in 1477 met haar onderdanen]? Ik doe het voor een prix d'ami [vriendenprijs]. Hij won de Prix de Rome [staatsstudietoelage jonge kunstenaars]. Deze leverancier hanteert prix fixes [vaste prijzen]. GP's zijn grands prix of grand prixs [vernederlandst; GB en VD – de s dan uitspreken!]. Zo'n proana [meisje dat of jonge vrouw die haar anorexia niet als een ziekte, maar als een bewuste keus voorstelt] durft wel, hoor! Enclise: "Daar gaat ie." [gaat-ie], proclise: 'kwas' en 'tis'.

10. Hij is procul dubio (zonder enige twijfel) steenrijk. De procureur des Konings eiste bij uitzondering vrijspraak. Wat is het verschil tussen een prodecaan (uni, voorm.) en een pro-Deaan [procedeert pro Deo]? Zijn advocaat treedt P.D. op. Is er niet gelet op de prodromale verschijnselen [algemene verschijnselen die voorafgaan aan een zich ontwikkelende ziekte]. Omschrijf het begrip 'cartesisch product' [A x B = alle paren (a, b) met a uit A en b uit B]. Is er verschil tussen bbp [bruto binnenlands product – binnen de landsgrenzen] en bnp [bruto nationaal product, ook erbuiten]? Jazeker!

 

2032 Dictee zondag 20-12-2020 (2) - dictee Wekelijkse dicteetest 133 RL √

Dictee - dictees [2032]

Wekelijkse dicteetest 133 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?

Oplossingen: hieronder!

Bron: Oefendictee (oud) 633

 

1. Hij is van ………..., maar geboren in ………....

a. Leugegem                                 Waregem

b. leugegem                                  Waregem

c. leugegem                                  waregem

2. We hoorden ………… en ………... leuzen.

a. anti-Amerikaanse                    anti-racistische

b. anti-Amerikaanse                    antiracistische

c. antiamerikaanse                       antiracistische

3. In de grafische industrie kennen ze de ………..., ook wel: ………....

a. spanjaard                             Spanjool

b. Spanjaard                            spanjool

c. spanjaard                             spanjool

4. Een leverancier ………..., zorgt voor de ………..

a. fourneert                                  foerage

b. foerneert                                 foerage

c. fourneert                                 fourage

5. Na zijn ………… mocht hij graag een hapje ………... eten.

a. sakssolo                                         saks

b. saxsolo                                          sax

c. saxsolo                                          saks

6. Het meervoud ervan is: ………. of ………....

a. perpetua mobilia                         perpetuum mobile's

b. perpetua mobielia                       perpetuum mobiles

c. perpetua mobiliea                       perpetuüm mobile's

7. Ze grilden ………... onder de ………....

a. tamme-eendenborst                 tammeboskastanje

b. tamme-eendenborst                 tamme boskastanje

c. tammeëendenborst                  tammeboskastanje

8. ………... zijn ………….

a. Lijperiken                               lijpo’s

b. Lijperikken                            lijpo’s

c. Lijperiken                              lijpoos

9. Die ………… trouwde met z’n ………....

a. jan-weetal                                   lijsjeweetal

b. jan-weetal                                  lijsje-weetal

c. janweetal                                    lijsje-weetal

10. Christus is het ………. der wereld, ………… mundi.

a. licht                                Lumen

b. Licht                              lumen

c. licht                               lumen

 

Oplossingen [133]: zie hieronder.

--------------------------------------------------------------------

Oplossingen [133]

1a 2b 3c 4a 5c 6a 7b 8a 9b 10c

 

Contact: leentfaarrein@gmail.com

2031 Dictee zondag 20-12-2020 (1) dictee Dictee van de dag (63) √

Dictee – dictees [2031]

Oefendictee 794 OUD, geheel herzien naar situatie 2020

Dictee van de dag (63)

1. Hij woonde het concert pro hospite [als gast] bij. De mercator(projectie) wordt ook Mercators projectie [lengte- en breedtegraden zijn rechte lijnen] genoemd. De fischer- en newmanprojectie kom je tegen in de chemie [voorstelling met een ruimtelijke figuur]. In Vlaanderen is een pro justitia een proces-verbaal. Ik vind hen een stel prollen [proleten]. Ook zeïne in mais is een prolamine [eiwitten in granen]. Het communistisch manifest van Karl Marx doet als oproep: proletariërs aller landen, verenigt [archaïsch] u. In het Rusland van de Oktoberrevolutie [volgens huidige kalender: November-!] kende men de proletkult [èh/ee oe – proletarische massacultuur]. Zijn prolixe (breedsprakige) betoog schoot zijn doel voorbij. Waarvoor wordt Prolog (Programming in Logic – hogere programmeertaal voor expertsystemen) gebruikt? Een PROM is een programmable read-only memory, een programmeerbaar
ROM-geheugen. August Strindberg (Zweeds schrijver) had als epitheton 'de Prometheus van het Noorden'. Prolongabel is verlengbaar en logeabel betekent: bewoonbaar, gerief(e)lijk.

2. Zijn gedrag was hartstikke promiscue [altijd e], het barstte van de promiscuïteit [kuu-wie – vrij seksueel verkeer]. De officiële naam voor de duivelsadvocaat in canonisatieprocessen [heiligverklaring] is promotor fidei. Hemelbestormende types zijn prometheïsch [god: Prometheus]. De muskus-, mandarijn-, kroon- en carolina-eend [In VD is de volgorde anders …] zijn pronk- of siereenden. Wat heeft 'belatafeld' [bedonderd, gek] of 'sansodemelatafel' [bastaardvloek] met een latafel (commode, met laatjes dus) te maken? Niks! Begrijp ik goed, dat er geen pronuntii (soort ondernuntiussen) meer zijn? Wat is de relatie tussen pro-oestrum [periode voor oestrum] en metoestrum [laatste fase van oestrum/s: daarin paring toegelaten]? We moeten meer propaganda voeren. Propeennitril is propenonitril [voor productie van kunststoffen]. Een propeller is een rotor. Een propretor was een gouverneur in het Romeinse Rijk. Dat is voor nu, pro praesenti, genoeg. Dat ventje is proppiedik. Bij het pausen [reproduceren door doorstuiven of calqueren] gebruik je pausdotten. Evie en Annette waren niet alleen tweelingen, maar zelfs beiden Tweelingen.

3. Hij is epris van [verzot op] choco-ijsjes. Proprie communia dicere [k] is alledaagse dingen zeggen op gepaste wijze. Propria quae maribus: dingen die echtelieden passen, en propria vineta caedere [tsj]: zijn eigen glazen ingooien. Mr Probz (niet in wdb.) en zijn bandleden hebben props (jeugdtaal, Engels: proper respect, credits) voor hun muziekleraren. Een prosateur is een prozaschrijver en een proscenium is een voortoneel. Een prosciutto [sj] is een zekere achterham. Wat zijn proselieten der poorte [niet-besnedenen]? Blijft interessant, zo'n prosopopoeia (persoonsverbeelding). Ik wist niet dat je 'proselietenmaken' zo schreef. Mooi woord: oxygeneren [met zuurstof verbinden], 'suzereiniteit' [waardigheid van een suzerein, opperleenheer] trouwens ook. Een proteus is een zeer onbestendig, veranderlijk mens. Een provem is zowel provo als nozem. Wat door de Providentie [Voorzienigheid] beschikt is, is vanzelfsprekend providentieel [door de V... of toeval bepaald] De Zeven Provinciën = de Verenigde Nederlanden tijdens de Republiek.

4. Het lijkt bijna een contradictio in terminis [tegenstrijdigheid in gebruikte woorden]: provitamine A is bètacaroteen. Is een proxyserver hetzelfde als een firewall? Zoiets. Van die muzikale prozac [muziek] knap ik altijd op. Als je prude (preuts) bent, lijd je aan pruderie. Moet iedereen een prud'homme [vertrouwensman] hebben? Van pruimtabak kun je een kees, een pruim tabak, maken. Dat spul kun je wel prullenbakkeren [ee]. Een prulpoëet is een feniksdichter. Het PSA is het prostaatspecifiek antigen. Mijn vrouw is naar de psych(iater). Psilocine, psilocybe en psilocybine hebben met paddenstoelen te maken, psittacose (psittacosis) en psittacisme met papegaaien. Fysiek staat t.o. psychiek. Te koelen wijn deed men bijna altijd in een psykter [vaas van aardewerk]. Wat houdt de Psychopatenwet in? Psychrofiele bacteriën gedijen het best(e) bij lage temperatuur (ant.: psychrofoob).

5. PTC schrijf je in het Nederlands als fenylthiocarbamide. Met ptca's (percutane transluminale coronaire angioplastiek) worden gewoon dotterbehandelingen bedoeld. Hij excuseerde zich publice [tsj]. Herken je die: de publicatiebias [vertekening bij vroegtijdige publicatie wetenschappelijk resultaat]? Het ptolemeïsche [Ptolemeus – VD sterrenkundige, in etymologie echter Ptolemaeus – verwarrend] gesternte omvatte 48 sterrenbeelden. PTH is het parathyreoïd hormoon. Wellington schijnt gezegd te hebben: "Publish and be damned (Publiceer het en wees vervloekt)." Ze droeg een puce [puus] (vlokleurig) jack. De pudenda zijn de uitwendige schaamdelen. De Pueblo-indianen vormen kennelijk volgens GB een volk. Zij leven in een pueblocultuur [VD] van pueblonederzettingen. Dat is het puikspuikje [beste gedeelte] van de zalm. In de bergen zei hij: "Kijk, dit is nou een klastisch (gruisvormig) gesteente." Hij is een Pietje Pu(c)k [klein persoon].

6. Spreek correct uit: 'puitaal' (het is geen schuttingtaal, dus ). De pukcode is de personal unblocking key-code. Slaat hij nu een push of een pull [bij golf]? Een pulli is een pull, een pullover, een truivest. Haal je dat: 50 pull-ups [keer opdrukken]? De pulppers drukt haar eigen genre. Wat heeft pulsen [WO II, huizen Joden leeghalen] met de firma Puls te maken? Een pulszeef is geen mijn- maar een deinmachine [jig, scheiden van een korrelmengsel]. Punaisepissers [muggenzifter] zijn expert(s) in punaises poetsen [bediscussiëren bijzaken]. Boksers kunnen aan dementia pugilistica lijden [zij zijn punchdrunk]. Punctum, basta! Het punctum saliens is der springende Punkt. Ponderen [ee] is met een unster wegen. Een moeilijk woord voor trouweloosheid is fides Punica (Carthaagse trouw – Punica fides). Wanneer was de derde Punische oorlog? Een punkie [punker] is punky. Dat punt [hoogte van drukletters] is drie achtste millimeter. Hij was puntelijk [nauwkeurig, stipt] op tijd. Het potlood en Ajax waren punteloos. Ik pakte hem bij zijn puntje, puntje, puntje (...).

7. In het casino speel ik soms punto banco [tegen de bank]. Purper van Cassius is goudpurper. Sommige dicteefanaten zijn een purus putus [vakidioot] (en ze zijn dus pure pute – moederziel alleen). Ze heeft een pushy [dwingend] karakter. Putatief [men meent ten onrechte dat dit geldt] recht geldt dus niet. Die freatofyten (putplanten) redden het wel. De putsch van Kapp vond in 1930 plaats. Hij sloeg vanaf de green een putt [bij golf]. Een puttee bestaat uit beenwindsel voor militairen. Geinig, zo'n putto [naakt kinderfiguurtje]. De PVDA is de Partij van de Arbeid, een Belgische maoïstisch-leninistische politieke partij. Hoe groot is die p-waarde [kans, probability]? Een pycnicus is van het pyknische type [kort en gezet]. Hij is altijd vergezeld van zijn pyladessen [trouwe metgezellen]. Er staan nu pylonnen (felgekleurde kegels) voor die oude pyloon (Oud-Egyptische tempel). Een bucardo was een inmiddels uitgestorven pyreneeëngeit. De wilde pyrethrum is de wilde bertram. Is dat 2-, 3- of 4-pyridyl? Wat pyroclastisch [k] [door vulkaan uitgeworpen] begint, kan zich heel goed klastisch [gruisvormig] ontwikkelen.

8. Die pyrograveur [houtbrander] levert gaaf werk. Het pyrronisme stamt van Pyrrho [twijfelen aan alles]. Een löyly is een opgieting (uit het Fins). Het RS-virus (RSV) is het respiratoir syncytieel virus. Qaly's (quality-adjusted life years) zijn kostbaar, letterlijk en figuurlijk. De Qatarese rial wordt aangeduid met QAR. De qi dao [tsjie-daauw] is een Tibetaanse meditatietechniek, net als de qi gong die is uit China. Een QL-lamp is een quartz-lightlamp, een kwartslamp. Zo'n QR-code – quick response code – is handig. Een QSO is een quasi-stellar object, een quasar. De encycliek Quadragesima anno van paus Pius XI is redelijk bekend, ook bij niet-rooms-katholieken. Prachtig vak, die aritmetica. Een quadruple bogey [vier boven par] mag je wel een wereldprestatie noemen. Een heel erg prangende vraag is een quaestio vexata (ook: vexata quaestio). Qualibet ex re: door welke oorzaak dan ook. Qualis ab incepto: zoals hij (zij, het) in het begin was.

9. Barbertje moet quand même (wat er ook gebeurt) hangen [er moet een schuldige zijn]. Overigens hangt een barbertje onder een kastplank [mandje]. Hij zal nooit zijn quant-à-soi [houding, deftigheid] verliezen. Zo'n quantité négligeable [verwaarloosbare hoeveelheid] merk je toch niet op? Quantum in me (wat mij betreft) gaat de party gewoon door. Ik geef mijn mening quantum valeat (voor zoveel die waard is). Wat omvat de quartaire sector van de economie [de niet-commerciële: zorg, onderwijs, cultuur en openbaar bestuur]? Het quartair is de vierde en jongste periode van het fanerozoïcum [tijdperk]. Ik word niet graag herinnerd aan mijn quart d'heure(s) de Rabelais [gelag moeten betalen en niet kunnen, onaangenaam moment]. Tiercés zijn trio's [wedden op drie paarden], maar quartés [dito vier]? Met quartets [lijn of piek in vieren in een spectrum] kun je niet kwartetten [spel]. Qua talis [als zodanig] is dat wel terecht. In welk katern [deel van boek] wordt het lottowoord 'quatern' [vier winnende of opeenvolgende nummers] beschreven? 'Zesletterwoord' is overduidelijk een veertienletterwoord (en vierlettergrepenwoord). 'Planking' [foto met lichaam zo stijf als een plank op vreemde plek] staat al wel in het woordenboek, 'whaling' [vissen naar uw geld door een nepbekende] zal wel volgen [2020 nog niet]. Quatre-mainsspelers spelen doorgaans quatre-mains stukken (quatre-mainsstukken). Een ocel is juist geen facetoog (maar een puntoog).

10. Een quatre-quarts, een evenveeltje, is een cake van gelijke delen bloem, suiker, boter en eieren. We hebben helemaal geen putsch [staatsgreep] voorbereid, quatsch! Valt een gebeurtenis uit 1483 nu in het trecento of het quattrocento? Dat laatste: de vijftiende eeuw, jaren 14xx, is het quattrocento. Trap er niet in: een qubit is een kwantumbit. In Spanje denkt men: hoe zit dat, qué (hè, wat)? Die meubels zijn gemaakt in Queen Annestijl. Queenies [punt, slank, lage hak] zijn tootschoenen noch pumps. Dat was, quel spectacle des dieux, ein Schauspiel für Götter. Houd dat qu'en-dira-t-on [gerucht] maar voor je. Als voorgerecht hadden we quenelles [worstjes]. 'Queueën' blijft een lastig te schrijven woord. Quickpil [plantkunde: zaadpil met een verkorte kiemperiode], geen poisonpill [gifpil: bescherming van bedrijf tegen vijandige overname]. Vanavond, quién sabe (wie weet)? Ik gooide zowaar een quine [kie-nuh] [bij dobbelen: 2 vijven]. Waartoe dient een proefbeheiing? Hij is ook maar een broodetende profeet. Wat mag een profetenbees wel zijn (denk aan Tijl Uilenspiegel – balletje van paardenvijgen)? Welke profeteumata [profetische uitspraken] zijn er gedaan? Hij is profi [professional]. In profiel is en profil. Een verloren profiel is een profil en trois-quarts. Hij is weergegeven met profil perdu = afgewend hoofd, alleen profiel zichtbaar. Profiteroles zijn lekkere soesjes.