maandag 1 juni 2020

1889 Dictee maandag 01 juni 2020 (1) dictee Oefendictee juni 2020 (1) √ x

Dictee - dictees [1889]

Oefendictee juni 2020 (1)

1. De refirente betreft herfinanciering door de centrale bank. Met een reflectiekamer of chambre de réflexion wordt de Eerste Kamer of de Senaat bedoeld. Het moet toch niet gekker worden: de regenboogpiet moest over een gaybrapad lopen. De Hyaden of Regensterren vormen het Regengesternte. Een regenjack mag je ook regenjekker noemen. Een regenmeter is een pluvio-, udo- of hyetometer. Er kwam een regeringsdepêche [o.a. telegram] uit Burundi. Een regicide is een koningsmoord (vgl. genocide). Een reglet of regelet is een liniaal. De guttae [bouwkunde, versiering] hangen onder de regula [gladde band tegen de archotraaf]. Regulitis [BE, NL: regelitis] is overdreven regelzucht. Een rehab (rehabilitation) is een ontwenningskliniek.

2. Een rehabeam (wijnfles) kan 4,5 liter bevatten. Rijen is een rij vormen (queueën), reien is een rei vormen voor de reidans. Zij reigden [Bargoens - speuren naar, azen op] de rijglijn [zeilvaart, ook bij: vinkerij]. Aan de orde is het reilen en zeilen van de economie. Het reïmponeren [drukkerij: pagina's weer in de vormen slaan] werd
gere-importeerd. Re infecta (onverrichter zake) dropen ze af. Hij meende het reinuit (oprecht). Zo’n reis- en kredietbrief is best handig. Een reishi is een paddenstoel met medicinale eigenschappen. De sloot wordt gereit [reiten: van waterplanten, van vuil zuiveren]. Hij had reizekens [nauwelijks] genoeg geld. De ecu [Eu­ro­pe­an Cur­ren­cy Unit] was tot 1999 de rekeneenheid van de Europese Unie. De r.e.m. is in de chemie de rasterelektronenmicroscopie. De REM was in NL (historisch) de
Reclame-exploitatiemaatschappij. De nederlaag was onverwachts en remarquabel. De remdesivir is een antiviraal middel, o.a. tegen het coronavirus. Bij remplaceren komt er een remplaçant. De havenots zijn het haasje, de haves profiteren. Je schrijft: Tokioër, Tynaarloër, PSV’er, mbo'isering, BBQ'en, mavoër, havoër, mbo’er, vwo’er en heao'er
[GB 2025 - gedeeltelijk initiaalwoord], maar waarom? Met gsm’s wordt veel ge-sms’t en ge-e-maild. Overigens: Tynaarlo's burgemeester woont in een Tynaarloos huis. Hij is groos met zijn cadeau.


3. Een renettenboom is een reinetteboom. Par renommée [bij geruchte] heeft hij een goede renommee [naam]. Hij kreeg een repêchage, een herkansing. Het (de) repentir is het (de) pentimento, het over(ge)schilderde deel. Een repo is een reportage. Replikeren is repliceren (antwoorden). Met de reptilia Parnassi worden prulpoëten aangeduid. Voor ‘requisitoir’ mag je in 2025 ook ‘rekwisitoor’ schrijven. Interessant woord: rescissie [ree-sih-sie], ongeldigverklaring van bv. een testament. Operatief wegnemen is reseceren [ruh-suh-see-ruh(n)] en reseen spreek je uit met 2 maal ee en een z (vgl. resinaat en resine). Voor een bedrijf zijn resources en ressources van vitaal belang. Met restless legs heb je het restlesslegssyndroom, het rustelozebenensyndroom. De retenue [eerste post op zijn rekening] van die advocaat mocht er zijn. Zij was weer eens haar reticule [handtas voor boodschappen] vergeten.

4. Een Retische woonde in Noricum (Romeinse provincie). Antwerpse handjes zijn lekkernijen. Hoe oud ben je? Een kimmel handjes (vijftien). Je kunt handjebakken en plakken, handje- en voetjevrijen, handjes uitdelen, geven of (iemand de hand) schudden. Hoe kan je nu een ignatiaanse retraite in verkorte vorm doen? Bedoel je return on investment (ROI) of return on sales (ROS)? Reukhout is weichselhout, welriekend hout. Ook als je resusfactornegatief bent, kun je reuma krijgen. Bij een reünie vindt re-unificatie plaats. Bij reüsseren is sprake van een réussite. De student had de reuzezwijn dat hij de vraag over het reuzenzwijn kon beantwoorden. Bekleedt elke Reverendus Dominus (eerwaarde heer, E.H. R.D., Rev.D.) een reverendum ministerium (eerwaardig ambt)? Een (reversed) take-over is een bedrijfsovername. Het revêtement bekleedde het talud(je) van een vestingwerk. Eén ding is duidelijk: revisionisme is geen leninisme. Een revo is een revolutie. Denk daarbij speciaal aan Bouterse (vergelijk: revotijd, sergeantencoup). RFID: radio frequency identification.

5. Hij woont gelijkvloers, in een rez-de-chaussee. De Rfv (hist.) is de Raad voor de financiële verhoudingen. In de chemie betekent Rf ratio to front. Hongaarse koningen: rex apostolicus (Apostolische Majesteit), rex catholicus (Spaanse koningen), rex christianissimus (Franse koningen, Zijne Allerchristelijkste Majesteit) en rex fidelissimus (Portugese koningen). Een rhbs was een rijkshogereburgerschool. Zijn rhinophyma [aardbeienneus] weerkaatste in een rhinestone. Ook als je van rhythm-and-blues (r&b, arrenbie) houdt, kun je met een rhônewijntje op beter niet in een rhönrad gaan. Richt. als afkorting van Richteren levert weinig drukwinst op. Anofelessen zijn malariamuggen. Een artiest verlangt vaak een rider [extra clausule in contract m.b.t. eten, drinken, etc.]. Rien ne va plus: niets telt meer. Rien de knots:
(
BE, spreektaal) helemaal niets.

6. Riftdal- of riftvalleykoorts kan gevaarlijk zijn. Deze filmopname is een rijer [opname met rijdende camera]. De Rijtijdenwet is van 1936. Het Rikilt was in NL (historisch) het Rijkskwaliteitsinstituut voor Land- en Tuinbouwproducten. Na de ripiënisten kwam de ripieno [volle orkest]. Een ris de veau is een kalfszwezerik. Een rishi is in het hindoeïsme een groot denker of ziener. Poudre de riz of poudre d’iris is een zeker talkpoeder, dat wordt gemaakt van de welriekende wortelstok van de Florentijnse lis = violenwortel of viooltjeswortel; de beste soort ervan is irisine. Dat wordt een risky business. Zo’n jan-stavast is een ferme kerel. Een r.o.b. is in BE een rustoord voor bejaarden. De robbenpest komt van het phocine distempervirus (PDV dat niet in wdb.). Die robbenvellen outfit staat je. Een robe de chambre is een sjamberloek. Voor vrouwen is er meestal de ochtendjas (peignoir, duster). Een korte dito is een coin de feu [huisjasje]. De stinkende ooievaarsbek heet ook wel rob(b)ertskruid (rodeloopkruid). Het verhaal was zo rocambolesk [fantastisch, onwaarschijnlijk] als een kamperui (Kamper ui). Ik snap het: dat is geen rocketscience [er is niet veel ver­stand voor no­dig, het is niet bijs­ter in­ge­wik­keld]. Een rodo is een rododendron.

7. Bij de fotoafdruk van de rodeo zag je het rodeogeneffect. De bereisde roel en de razende roeland zongen samen het Roelandslied. Geroerbakt is roergebakken. Dat is een roestvrijstaalpan (rvs-pan) of ook roestvrijstalen pan (rvs pan). Hij was zat als een roetetoeter. Het examen was rof [moeilijk]. Een r.o.g. was in NL (verouderd) een rijksopvoedingsgesticht. Hij at (quasi) roggenstaart met een roggetimp erbij. Zijn vrijeloopgedachtestroom was onuitputtelijk. Bij de rokade rokeer je [schaken]. We kennen de rokjes- of bloesjesdag, maar ook de dikke- of warmetruiendag. Rokou is orleaan, kleurstof van de anattoboom. Met een rolbezem kun je beter niet rolbezemen [geslachtsgemeenschap hebben]. Zo’n roleplayinggame [je inleven in een peronage] is intrigerend. Een rolsprong is een straddle (niet: strad = Stradivarius). Een roltrap is een tapis-roulant. De Rolzaal vind je op het Binnenhof.

8. De Sinti zijn de Manoesjen en het meervoud van Rom [room] is Roma [Romani of Romanes is de taal]. Ze riepen: “Rombom, rombombom.” Er zijn ro(e)mers en römertöpfen. Ze bevonden zich allemaal rommendom de kerk. We kennen plat en rondzaad. Ze vond hem maar een rare Chinees. Tja, jan-in-de-zak is het au bain-marie in een bain-mariepan bereide gerecht; denk ook aan een roner [slowcooker]. Een ronggeng [rohn-gèhng, gg van goal] is in Indië een inheems dansmeisje. Een ronkedoor is een solitair levende olifant. Je zal als roodbloedige Ajaxfan maar roodblindheid (anerytropsie) hebben … Heb jij weleens een roodborstjemanja (= mango) op? Roodgouden voorwerpen zijn van roodgoud (= rood goud) gemaakt. Zij lijdt aan het roodkapjesyndroom. Roodijzererts: α-Fe2O3 (hematiet) en Fe2O3 (maghemiet). Roodlakenvelders zijn roodlakense runderen. Een rode weeskind (of roodweeskind) is een nachtvlinder. Om op te zoeken: de roof is vertist (de boel raakt in de war, het gaat verkeerd). Best hoog, zo’n rooftoprestaurant. De rooiepanner [bietser, klaploper] had wel een tiet met rooie ruggen.
 
 
 

zaterdag 30 mei 2020

1888 Dictee zondag 31-05-2020 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 104 RL √ x

Dictee - dictees [1888]

Wekelijkse dicteetest 104 RL [elke zondag] 

Welk van de 3 antwoorden is juist? 
Oplossingen: hieronder! 
Bron: Oefendictee (oud) 604 

1. ……………. (delfstof) is een roodbruine
allanietvariëteit en ……………. een limonadedrank. 
a. Serien                            serise  
b. Cerine                            cerise 
c. Cerien                            cerise  

2. In zijn …………… nam hij een ……………. 
a. blootje                          sterrenette
b. blo'tje                           sterrenette 
c. blootje                          sterrenet 

3. Ik doe aan …………… en mijn neef ………………. ook. 
a. tai chi                       tai chiet 
b. tai-chi                       tai-chiet 
c. tai chi                       tai-chiet

4. Aan boord aten we …………… (ook: ……………...). 
a. lapskous                     labkous 
b. labskous                     lapkous 
c. lapskous                     lapkous 

5. Labradorsteen is de handelsnaam van het ………... (…………….). 
a. augietsieniet             changant 
b. augietsyeniet            changeant 
c. augietsieniet             changeant 

6. De …………. van Italië is het 

……………… Schiereiland. 

a. Laars                     Apenijns

b. laars                      Apennijns 

c. Laars                     Apennijns 


7. Hij leidde een ……………….. (bnw.: 

ingetogen, …………...) leven. 

a. laidback                   relaxt 

b. laidback                   relaxed

c. letback                     relaxed 


8. Jeugddiabetes is …………..

………………….. diabetes mellitus

a. IADM                        insulineafhankelijke 

b. iadm                         insuline afhankelijke 

c. iadm                         insulineafhankelijke 


9. Een sulletje is een …………..; de 

………………… van de liefde is het ijs. 

a. sullenpiet                sullebaan 

b. sullepiet                  sullebaan 

c. sullenpiet                sullenbaan


10. Er zijn ……………….. wegen en

…………………. recepten.

a. onbereidbare                  onbereidbare

b. onberijdbare                   onberijdbare

c. onberijdbare                   onbereidbare



Oplossingen [104]: zie hieronder.


-----------------------------------------------------


Oplossingen [104]

1c 2c 3c 4b 5b 6b 7b 8a 9a 10c



Contact: leentfaarrein@gmail.com





dinsdag 26 mei 2020

1887 Dictee dinsdag 26 mei 2020 (1) dictee Oefendictee mei 2020 (7) √ x

Dictee - dictees [1887]

Oefendictee mei 2020 (7)

1. Het resultaat van morfen is een morph: een digitaal gemanipuleerde foto. Nieuwe update oVD 24 mei 2020: 388. 830 lemma’s (was 388.727). Delier is de populaire vorm van delirium: een verwarde psychische toestand bv. bij ziekenhuisopname. Het delirium tremens is het gevolg van overmatig alcoholgebruik (of juist het stoppen daarmee). Een terminaal delier is de toestand van verwardheid, angst en onrust die kan optreden als het levenseinde nadert. De afkorting r. kan rechts betekenen maar ook folio recto (ro), de voorzijde van een blad (in een opengeslagen boek: rechts). Het antoniem is folio verso (vo, links dus). We kennen de Hoge Raad van Adel en de REA (Raad voor Economische Aangelegenheden – VD: r is fout 2025 oké). Het rabarberen refereert aan het geluid van een volksmenigte. Houden die rabbi’s echt rabbies?

2. Die rabauwen van bouwvakkers waren keien in het nabouwen (en ook: nabauwen). De rabide hond met rabiës ging rabiaat tekeer tegen de zije sok die aan rabies theologorum leed. Op het raccrochement kom je via een raccordement. Met een racemaat kun je niet samen racen en racemus kan niet vliegen. Rachitis is de Engelse ziekte of morbus anglicus. Uit Indië kennen we de titels raden adipati en
raden-ajoe. Met een raderwieltje kun je raderen. Gelukkig is dat radicitus [tot de wortel, geheel en al] uitgeroeid. Radicchio
[raa-dih-kie-joo] is rode sla. Heb jij echt zelf nog Radio Oranje beluisterd? De radiocauserie was op een radio-cassetterecorder opgenomen. Met RFID wordt radiofrequentie-identificatie bedoeld. Een radkaart is een T-kaart (Middellandse Zee en Nijl). Een radvenster is een roosraam. De prijs van die rachels [plank] was een flinke raggel [tegenvaller]. Een railleur [ree-leur] maakt tramrails schoon. Raita is een bijgerecht uit de Indiase keuken. Een rakhi is een versierde armband, raki, die drink je.


3. Met ‘rakketakketak’ boots je een mitrailleur na. De ramen (gmv.) is Japanse maaltijdsoep met noedels van tarwe. Gaan jullie basketten vanmiddag, dus niet batikken en daarbij grinniken? Ik schrok me het apezuur, toen er ineens een ramboetan of apenkloot [vrucht uit Indië] op tafel lag. In een ramequin [vuurvast ovenschoteltje voor ...] bereidt hij crème brûlée. Het geluid van een trommel boots je na met ramplan(plan). De gemalin van Aegir (Germaanse mythologie) heet Ran. Rance [rahn-suh] is een marmersoort. Een rancher(o)
[reen-tsjuhr, rahn-tsjee-roo] woont op een ranch(o) [idem] en luistert naar ranchera [ah], een Mexicaanse muziekstijl. Alles buiten de Randstad heet Randland. Rangoli is een Indiase kunstvorm. Ranken [èh] is op of tot een ranglijst schikken (vgl. ranking). Je weet het: raout [raa-oet] is rout [raut]. Ranten [èh] is tieren (tekeergaan).


4. Rapamycine is sirolimus. Grappig, zo’n dialectrapper (mc). Een raptor, largitor is iemand die tegelijk gierig en verkwistend is.
Ra/oskolniken hoeven nog geen raspoetin te zijn. Een rastaquouère is een exotisch heerschap. Met een rastraal teken je notenbalken [lijnentrekker, vijfpuntige pen]. Een rateau is het harkje van de croupier. De rattachisten wilden Wallonië bij Frankrijk brengen. In het Bargoens zeggen ze rausjen tegen rauzen. Raven is deelnemen aan een rave [beide ee]. Een rawah is een moeras, een sawa een (nat) rijstveld. Een rawfoodie [GB aaneen, VD los!] eet raw food [GB/VD los!] en is een rawfoodeter. Een Razzie is een Golden Raspberry Award en geen Oscar (Academy Award). Hij is razendsnel en razend knap. Tussenwerpsel (selectie, u,v,w,x,y,z): uche-uche, uh (eh), uhm (ehm, euhm), verdijd, verdju, verdulleme, vergeme(s), vergimme(s), vernonde, voilà, vroem, wablief(t), wajo (straattaal, Marokkaans, verbazing), warend/tig (waarachtig), watskeburt, wazzup, wham, whatever, what the fuck, woep(ie), woeps, xxx = kusjes, yep, yo, zág, kaerel, zoef, zulle, zzz (zoemend geluid), you name it en who cares?


5. Idem (a, b, c, d, e, f): a(a)rgh, adé, adie, adieu, adios, afijn (enfin), ah, aha, ahoe, ahoi, ahum, ai, ajakkert, ajasses, ajakkes, ajakkie, aju, ajuus, ajuussies, akkebah, alla, allee, allemachtig, allemachies, allo, allons, alstu, amai, amehoela, ammehoela, ammenoela, ammenooitniet, arrejakkes, asje, awel, awoert, babbeldebabbel, blablabla, bijlo, bilo, bis, bliep, bloeb, blub, blurp, boing, boink, br, brr, burp(s), een blurbtekst, bye, ça va, cheerio, cheers, chet(sie), chut (sst), ciao, dáág, dei, di boni (goeie goden!), dii boni (schrik), dju, doe(g), (doe)(i)doei, duh, ebbe ebbe debbe, efkes, elias, emmie, eureka, evoë, ewa (Marokkaans: hoe is het), fak(king), fuck(ing), fawaka (hoe gaat het?), finito (basta), foei, foert (bekijk het maar), fok(king), forza (sport, aanmoediging - forsa = kracht), fuck it, fuck off, fuck you, floep, abuis, apprepo (apperpo) en à propos.

6. De ROB (fout VD - Rob - 2025 nog steeds!) is de Raad voor het Openbaar Bestuur, de Rbb (correct zo) is (historisch) de Raad voor het Binnenlands Bestuur. Een RBT is in NL een recherchebijstandsteam. De rc of rico is de richtingscoëfficiënt van een rechte lijn in een
XOY-assenstelsel. Een radiaal kort je af met rd of rad. De RCC is de Reclamecodecommissie. De RDW is in NL de Rijksdienst voor het Wegverkeer. De REA is in NL de Raad voor Economische Aangelegenheden. Een read-only bestand is alleen-lezen. Ik kijk graag reality(-tv). Bij realtime chatten ben je afhankelijk van de real time van de computer. Rebadgen doe je met hetzelfde product onder een andere naam of een ander merk [vgl. rebranding – ie]. Op een rebec kun je rebetika spelen. In 2007 begon de Grote Recessie. Recht door zee gaan is iets anders dan rechtdoorzee zijn. Hij is echt een rechtsmens. Recirculeren is recycleren of recyclen. Hopelijk is die reclassent [cliënt bij de reclassering] reclasseerbaar. Een recolle(c)t is een franciscaan. Een recluse [kluizenaar(ster)] is ingemetseld. Een reco is een reconstructie. Récompense: recompensie [ook: beloning].


7. Recu(u)p is herstelverlof. Het red cedar is duurzaam bouwmateriaal. Die prater is rederijk. Redox staat voor reductieoxidatie. Een red snapper of rode snapper is een zeevis. Is dat de nieuwe James Bond redux [nieuwe versie]? Een reductio ad Hitlerum is gemakkelijk een drogreden. Een ref is een referee. Die re-educatie is reëel nodig. Een reefer is een marihuanasigaret. Tussenwerpsel (g, h, i, j): gaap, gad(sie), gak, gefeli(citeerd), genacht, genavend, genavond, godmiljaar, godsammekrakepitte, goei, goh, gom(mie), grut(jes), grote grutten, hadie, hai, hoi, hap-slik-weg, hebbes, hei(a), hela(ba), heui, hoei, hoepla, hoepsasa, holadijee, hopfalderiere, hopla, hopsa, houdoe, hup, hupla, huppekee, ieuw (afkeer, walging), jak, jakkie, jakkes, jee, jees, jeetje, jippie, joehoe, joepie, joh, jottem, ju, just in case en juistem.

8. Tussenwerpsel (k, l, m, n, o, p, q, r, s, t): kaasje, klikklak, klots, knots-boem, ks(t), labberdepoepie, laci, lekko (Engels: let go), less is more, ma foi (beslist), mehoela, mind you, mjam(mie), mmm, mwah, nada, niente, neu, nolijeheine, njet, no way, oeps, oef, oeh(oe), okidoki, olie (mis – bij kegelen), oudoe, pardoes, pats-boem, perdoes, peu nerveux, pf, pfoe, pfiew, pioew, ploing, plopperdeplop, poe-ee, poeh, poelepoele, potztausend, props, propz - verdwenen 2025 (respect), pst, puh, qué, qui-va-là, rakketakketak, retteketet, rinkeldekink, roeftem, rrrt, sa, sakkerloot, salu(u)t, saluutjes, salve, sanitas, sansodemelatafel, santé, santjes, sapperdeflap, sapristi, schluss, shit (happens), shoot (= chips), si en la (zus en zo), sjonge(s), skol, sliepuit, snotverdikkeme, sodeju, soedah (laat maar), so what, sst, suja, tada, tararaboemdijee, tata, tfoe, tiens (verbazing), tjeempie, tjeminee, tjoeketjoeke, tjonge, tjongen, tjonges, tjuus, toedeloe, toedeledokie, toppiejoppie, trarara (trompet), trusten, tsa, tsjakka, tut, tuurlijk en een twexit is het stoppen met twitteren.
 
 
 
 


zaterdag 23 mei 2020

1886 Dictee zondag 24-05-2020 (1) - dictee Wekelijkse dicteetest 103 RL √ x

Dictee - dictees [1886]

Wekelijkse dicteetest 103 RL [elke zondag]

Welk van de 3 antwoorden is juist?
Oplossingen: hieronder!
Bron: Oefendictee (oud) 603

1. ..……………… en …………………… zijn kruisbeschermers
a. Toques                                      zoeaven
b. Tocs                                          zouaven
c. Tocs                                          zoeaven

2. In de ………………. stond een voormalig …………………....
a. kruithof                                         kruithuis
b. kruidhof                                        kruithuis
c. kruidhof                                        kruidhuis

3. Kruimeldeeg is …………………….. en geen ……………….. 
foie gras.
a. pâte brisé                                                pâté
b. pâte brisée                                              pâté
c. pate brisée                                              pâtée

4. Een ………………. is een versterkt woestijndorp van de
………………...
a. ksar                                         Imazighen
b. ksahr                                       Imazighen
c. ksaar                                        Imazigen

5. In Zweden houden ze van het ……………..: is dat
…………………...?
a. kupspel                                             rummikubben
b. kubspel                                             rummikubben
c. kubbspel                                           rummikuppen

6. De hanen ………………………....
a. kukelekueden
b. kukelekuudden
c. kukelekuden

7. …………………. doe je in een ……………………..
a. Kuren                                    kürhaus
b. Kuren                                    kurhaus
c. Küren                                    kürhaus

8. Waarom schrijven we '……………..' en '……………...' zo?
a. kurkentrekker                                   kurkenstrik
b. kurketrekker                                     kurkestrik
c. kurkentrekker                                   kurkestrik

9. Om de ………………… te handhaven, moet je op je
………………… zijn.
a. status-quo                                     qui-vive
b. status quo                                     qui-vive
c. status quo                                     qui vive

10. Een …………………. is een ……………………… (0, 1, beide
of ertussenin).
a. qubit                                       quantumbit
b. cuebit                                     kwantumbit
c. qubit                                       kwantumbit 

Oplossingen [103]: zie hieronder.

-----------------------------------------------------------------------------------------

Oplossingen [103]
1a 2b 3b 4a 5c 6c 7b 8c 9b 10c

Contact: leentfaarrein@gmail.com



vrijdag 22 mei 2020

1885 Dictee vrijdag 22 mei 2020 (1) dictee Oefendictee mei 2020 (6) √ x

Dictee - dictees [1885]

Oefendictee mei 2020 (6)

1. Wat hebben een priant [grafmonument, overledenen biddend afgebeeld] en een adorant [idem, handen omhoog of gevouwen] gemeen? Zo’n priapische [on­tuch­tig, on­ver­bloemd ero­tisch] priapee [gedicht ter ere van Priapus] doet me onvermijdelijk aan Priapus denken. Als een vorige pachter de grond verbeterd heeft, moet er prijzij betaald worden. Wat eten we vandaag? Hussen met prikken [antwoord op een nieuwsgierige vraag]! Prima facie [op het eerste gezicht] werd ik verliefd op haar. Wie of wat is de oorzaak van al dit kwaad: prima malorum causa. Nieuwe loten aan het firmament: prinsalbertpiercing [eikel] en prinsalfredhert [klein]. Een prinsbisdom wordt beheerd door een prins-bisschop. De prinses-weduwe [weduwe van een prins] koesterde haar prinses-van-de-nacht [zuilcactus, bloeit 's nachts]. Dat heeft absolute prio[riteit]. Die zaak heeft een nieuwe pr-pro[fessional]. In WO II werden zij als proband gebruikt. Proctitis is de ontsteking van het slijmvlies van de endeldarm. Hij heeft een pro-Deoadmissie [toelating].

2. Een prodowaka is een zekere wandeltocht. Hij kreeg de Pro Ecclesia et Pontifice, een pauselijke onderscheiding, ingesteld door Leo XIII, opgespeld. Bij het proggen [programmeren] worden vaak heel ingenieuze progs of proggies geproduceerd. Zij kickt op progrock [progressief]. Een prolaps is een verzakking. De proletkult is een zekere massacultuur. Prometheus is de audax Japeti genus [specifiek, ook: menselijk geslacht]. Zijn optreden was promethisch, hemelbestormend. Een PROM is een programmable read-only memory, een programmeerbaar ROM-geheugen. Is alles voor niets, pro nihilo, geweest? Een pronghorn is een gaffelantilope. Een pronaos is de voorhal van een klassieke tempel. Een proosdij is het gebied van een proost. Een pro(o)l is een proleet. Hij is proppiedik. Dat maakt tegenwoordig niet meer uit: propz of props [alleen VD 2025]. Een prosateur is een prozaschrijver. De proskynese is de voetval of het aanraken van de bodem met het voorhoofd. Het prosencefalon (g. mv.) vormt de voorhersenen. Pro stylo is voor de vorm en een prostylos is klassieke tempel met alleen aan de voorkant een zuilenrij.

3. De Protestantenbond houdt jaarlijks een protestantendag. Een proteus is onbestendig en veranderlijk. Protoactinium is protactinium. Een provem is provo en nozem tegelijk. Het Provinciefonds en het Gemeentefonds zijn bij de ontvangers daaruit zeer geliefd. Bètacaroteen is provitamine A. Muzikale prozac kan gunstig werken. Een proxy regelt een firewall. De afko voor Provinciale Staten lijkt erg onhandig: Prov. St. Een sekser prupt of purpt [seksen: geslacht bepalen]. De prytanen vergaderden in het prytaneum. Het PSA is het prostaatspecifiek antigen. De psak is een beslissing in een halachische kwestie. De psefologie bestudeert verkiezingsuitslagen. Goed dat er een Psychopatenwet is. Psytrance is muziek, psyops psychologische oorlogsvoering en een psykter een zeker Oud-Griekse (GB) vaas. Pterygium is een oogaandoening.

4. Polyurethaan of pur wordt ook PU genoemd. Jazeker: de pubertijd is de tijd van de puberteit. Pubalgie is terugkerende spierontsteking aan de binnenkant van de dij. De minister verklaarde dat publice
[poe-blie-tsjee], in het openbaar. Bij de coronacrisis was de public spirit van grote waarde. Een pu(c)k(hond) is een mop of mops(hond). Een puer is een prepuber. De pudenda zijn de uitwendige schaamdelen. Een puerperium is een kraambed. In een puffabriek wordt vismeel gemaakt. Een puggaree [puh-guh-rie, g van goal] is een pugree
[puh-grie] (in de nek, tegen de zon). Hij wilde per se het puikspuik (puikstuk) van het everzwijn. Nogmaals: debris [ee] is ruimteafval en débris [verder zelfde uitspraak] is puin. Een vingerring(!) is een puinsteker (sieraad). Als spotnaam kun je Pietje Pu(c)k (achterblijver) gebruiken. De pukcode is de personal unblocking key-code [voor een geblokkeerde simkaart]. Pulque is een drank uit Mexico. Een puna [oe] is een koude hoogvlakte in Zuid-Amerika. Met puttees [beenwindsel voor militairen] om produceerde hij een putt. Lekker, met die puttanescasaus [vgl. alla puttanesca] erbij!


5. Schneiders python is een netpython. De Pythische Spelen en het pythisch orakel hebben weinig tot niets gemeen. Daarvoor moet je in de rubriek Q&A (questions and answers) zijn. Een qaly is een
quality-adjusted life year. Qi dao [tsjie-daauw] is een Tibetaanse en qi [tsjie] gong een Chinese meditatietechniek. Viermaal per dag: q.i.d., quater in die. Hetgeen betekent: quod est, q.e. Hetgeen bewezen moest worden: q.e.d., quod erat demonstrandum. Iedere dag: q.d., quaque die. Q.D.B.V. = quod Deus bene vertat [hetgeen God ten goede moge keren (of: God doe het wel gelukken)]. Zoveel men belieft: quod libet, q.l. Hetgeen ik ontken: quod nego, q.n. Hetgeen ik getuig, quod testor, q.t. Dat blijft mooi: de afkorting qto. [lees: kwarto] betreft het boekformaat kwarto. Een QSO is een quasi-stellar object, een quasar.


6. Een quadcopter heeft 4 propellers. Quadden (met een quad) is ook quatten. Quadrafonie is quadrofonie. Een zekere encycliek van paus Pius XII had als titel Quadragesimo anno [over herstel maatschappelijke orde]. Een quadrireem is een galei met vier rijen roeiers boven elkaar. De quadrupeden zijn de viervoeters. Tien wordt gequadrupleerd veertig, m.a.w. op tien quadruplets kunnen veertig mensen fietsen. De afkorting quaer. (Latijn) komt van: quaeritur: er wordt gevraagd, de vraag luidt … Vraag, quaestio, wordt afgekort tot quaest.: dat levert weinig drukruimtewinst op! Een quagga is een steppezebra. De Quai d'Orsay is de (straat)naam van het Franse ministerie [gebouw, als instelling: M] van Buitenlandse Zaken. Qualibet ex re: door welke oorzaak dan ook. Qua mandatarius: als gevolmachtigde. Quand même: zelfs dan, in elk geval, wat er ook gebeure. Een quango is een quasi-autonomous non-governmental organization (niet-ambtelijk adviesorgaan van de overheid). Een quarantainearts werkt in een quarantaine-inrichting. Quantum valeat: (voor) zoveel het waard is  [geen afko].

7. Quasi umbra persequi is iemand volgen als zijn schaduw. Een quatre-quarts is een evenveeltje. Het Spaanse ‘qué’ drukt uit dat je iets niet begrijpt. Zij is de onbetwiste queen of jazz. Quelea's zijn savannevogels. Een quenasttegel is een zekere trottoirtegel. Querelleren is twisten, strijden, queruleren is klagen als een querulant. De QI is de queteletindex, de BMI de bodymassindex [2025]. De GTQ is de quetzal van Guatemala. Quiche lorraine is quiche met spek en kaas. Een quickie is een vluggertje, een tussendoortje. Quicunque vult: ieder die wil. Quid faciendum? = Wat te doen? In de muziek is quieto: rustig, kalm. Quién sabe [kie-jèhn-saa-buh]? = Wie weet? Een quillaja is een Zuid-Amerikaanse zeepboom. Een quisling is een collaborateur. ‘Kwissen’ is een vormvariant van ‘quizzen’. Qui-va-là? = Werda [ee]?

8. Quoad sacra: wat de geestelijke zaken betreft. Quo animo? = Met welke bedoeling? Quocumque modo = op welke manier dan ook. Quocumque nomine = onder welke naam dan ook. Quod absurdum = hetgeen ongerijmd zou zijn. Een quodlibet is een mengelmoes. Quod licet = wat geoorloofd is. Quod non = dat is echter niet zo. Quo jure = met welk recht? Een quokka is een soort kangoeroe. Quomodo = op welke wijze (als znw. de wijze waarop). Quorn is een vleesvervanger. Quorum pars magna fui: waarin ik een groot aandeel heb gehad. Een quotumpje is een quotetje [aandeel] [kwoo-tuh] en een citaatje is een quoteje [kwoot]. Quousque tandem? = Hoe lang nog? Quo vadimis? = Waar gaan we heen? Quo vadis? = Waarheen gaat gij? Het QVS is het Q-koortsvermoeidheidssyndroom. De afkorting q.v. op recepten betekent: quantum vis, zoveel u wilt. Is er bij jullie thuis een azerty-, een qwerty- of een qwertzklavier aangesloten de pc? Quincaillerie (g. mv.) zijn huishoudelijke artikelen = kramerij(en). Ra is een
Oud-Egyptische zonnegod.