Dictee - dictees [1696]
Oefendictee
juli 2019 (2)
1.
Hij pleitte voor de-escalatie. De klavecinist(e)
speelde op zijn/haar cembalo. Een klavertjevier is een klaver(tje) van vier (plant,
mv. klavertjesvier, VD ook: klavertjevieren), ook klaverblad van vieren.
Hij speelde de klaverboer (VD ook: klaverenboer),
een klaver(en)kaart dus. Aan die kleredag
wil ik niet herinnerd worden. Kies maar een naam voor kleefkruid (niet meer: klinge):
duivelsnaaigaren, klet, klever, klimharen, stekelbedstro of tongenkruid. Koffie
verkeerd is café au lait (je kunt ook een
café-au-laitvlek hebben), lait russe of wienermelange (die is met slagroom). Hij heeft geld bij de vleet.
Het Colos/iseum was een kolos(sus) van een amfitheater in het oude Rome. Omstreeks
1300 waren de leliaards de aanhangers van de Franse koning, de klauwaards die
van de graaf van Vlaanderen (BE: flamingant).
Ook toen al!? Er was stormweer op komst, daarom hebben we gelensd.
2.
De recensie ging over een film, waarin een licentiaat een licentieus leven
leidde. Echte liefdesscènes leiden tot liefdesbaby'tjes. In een lijf-aan-lijfgevecht wordt er vaak lijf om lijf gevochten. Met *ecart*: ecart =
koersverschil, ecarté = kaartspelen en ecarteren = o.a. ecarté spelen, écartelé
= gevierendeeld (heraldiek), écartelé en
sautoir = schuin gevierendeeld (idem), een
ecarteur is een wondhaak, een grand écart is een spagaat, een oliecarter = een oliezinkbak,
oliecartridge (houder), ruimte- en zeecartografie
We noemen ook nog: maan- en Marscartografie. Die woning is logeabel: gerief(e)lijk.
De afkorting lsd (ook:
lysergamide) stamt uit het Duits: lysergsäurediäthylamid, in
het Nederlands: lysergeenzuurdi-ethylamide. Het meervoud
van maäriev [maa-aa-rief, joods avondgebed] is maäravim [ie]. Wist je echt
dat magor (kaas)
een samentrekking is van mascarpone en gorgonzola?
3.
Lavas heet ook: lubbestok, maggiplant of reuzenpeterselie. Een magic mushroom
is een paddo. De Maghreblanden zijn de
Noord-Afrikaanse landen ten westen van
Egypte, nl. Mauritanië, Marokko, Algerije, Tunesië en Libië. De Maghreb is
volgens VD een gebied in Noordwest-Afrika (west?). Deze dirigent zet een robuuste Matthäuspassion
neer [lemma 'neerzetten' –NL Mattheuspassie].
De Edda is een Oudnoors [taal] prozawerk van
Snorri Sturluson. Het mattheuseffect betreft rijken en armen. Een tennisjunkie
heeft dus een passie voor iets. Wie was jouw grande
passion [e niet
uitspreken, grote liefde]? Een oratorium waarin de tekst handelt over
het lijden van Christus is een passie [ook:
passion, pah-sjohn, Latijn: passio].
De handelsnaam voor amfetamine is benzedrine (ook:
speed – voor speedfreaks dus, pep). Methamfetamine is meta-amfetamine:
crystal meth, meth of tik. Een designerdrug is een chemische drug. Ook ice is
een amfetamine. Ecstasy heet ook wel: lovedrug, liefdespil, MDMA [methyleendioxymethylamfetamine] of xtc.
4.
O ja, en meowmeow is mephedrone. De maghrib is in de islam het avondgebed, een
van de vijf gebeden van de salat. Een digitale radio verzorgt digital audio
broadcasting [DAB, een DAB-radio]. Een
AM-radio
werkt met amplitudemodulatie (middengolf) en
een FM-radio met frequentiemodulatie (ultrakorte
golf). Ze hebben die drie nymphes du pavé
in het nymfaeum gegooid. Om onder dak te zijn,
moet je een onderdak (onderkomen) hebben. Wat
valt je op bij 'orthoëpie' en
ortho-ester'? Er zijn mensen die alle landen van
de wereld bezocht hebben: ce vain travail de voir divers pays,
die ijdele moeite om allerlei landen te gaan bekijken. Die kruiden zijn
behoorlijk pedis [puh-dihs]. De
verbogen vorm van passager (zjee, medisch,
voorbijgaand) is passagère [zjèh]. Dat laatstverschenen boek is pas verschenen. Een
jan-van-gent is en heet ook stumperd. Met één pennentrek
was het voorstel passé.
5.
We gaan naar de bisse, de bissinge, de kermis. De pic(ca)
[digitale afbeelding] had als bijschrift een
lettertype met grootte twee pica('s). De
poppoll pakte goed uit voor hem. 15/07/2019: in oVD 385.361 lemma's (toename: 96). In de majorpremisse komt de predicaatsterm voor (logica).
Malentendu's zijn mal-à-propos [mv.]. Malmö's hotels zijn erg in trek: daar kun je goed je intrek
nemen. Manusjes-van-alles zijn maîtres Jacques. Een
mappemonde [geen e uitspreken!] is
een wereldkaart. Heerlijk: pizza Margherita met een glaasje margarita erbij! Mariamonogram:
M en R. Mastik of mastiek: mastix, lantisk, kostbare harssoort. De scheids riep
'mate', de toeschouwers namen nog maar een mateetje (maté).
Je kunt de referee maar beter mee hebben (GB ook:
meehebben). De mentee [èh, ie]
troostte hem met menthe
[mahn-tuh].
6.
Een sahn [zaan] is de binnenplaats van een
moskee. Met zijn saharienne nog aan en getooid met pugree [puh-grie, g van goal, ook: puggaree – puh-guh-rie] plofte hij neer op de méridienne. Machiavellisten
proberen pugnis et calcibus – met alle middelen – hun staatsdoelen te
verwezenlijken. Je kreeg het niet, hè? Lekker puh! Ik ben dat pas gisteren
gewaargeworden. Hij heeft iets onorthodox. Cachupa is een Kaapverdisch
nationaal gerecht [VD, febr 2019]. Coxitis
wil niet zeggen dat je te veel coxen (appels)
gegeten hebt, het is een heupgewrichtsontsteking. Met *cox* verder nog:
alcoxide (alcoholaat), coxartrose (slijtage heupgewricht), dementia praecox (vroegtijdige
zwakzinnigheid, schizofrenie) en ejaculatio praecox (voortijdige zaadlozing, prospermie). De hand-,
voet- en mondziekte wordt veroorzaakt door bepaalde coxsackie- en
enterovirussen. Een heupbeen is een os coxae. De
winterappel karmijn is een een kruising tussen een cox en een jonathan.
Vergelijk ook de Karmijn de Sonnaville. De vroege ereprijs heet officieel Veronica praecox.
7.
De juiste volgorde is voorbronst (pro-oestrum),
oestrum/s (met
paring) en metoestrum (rustperiode). De
mezomme vertegenwoordigde een flinke som geld(s).
Een mezzaluna is een kaasmes. Selectie met mix*: mix(tuur),
mixed double (tennis), mixed grill (verschillende soorten vlees), mixed martial arts (MMA, freefight, ultimate fight), (mixed) pickles, mixed policy (gemengde verzekering), mixed zone (voor sporters en pers), mixgreep (gymnastiek), mixtum compositum (allegaartje), mixoloog (bedenker
van cocktails), mixotrofe planten hebben als aanvulling mycelium nodig,
mycotrofe planten leven met zwammen in symbiose. Een mizrach is een bord of
plaat in de oostelijke gebedsrichting (joden).
De mizuna is een Japanse bladgroente: smaakt naar mosterd. De Moerasarabieren
leven bij Eufraat en Tigris (Tweestromenland,
Mesopotamië met Haran, Babylon): Soemeriërs, taal: Akkadisch.
8.
Dat moet wel een kapitale bediende geweest zijn: Monsieur Calicot. Wist je dat
kajieten in het Vlaams janken is? Nuraghenjuweeltjes
[uh/ee] vind je op Sardinië. Hoe ziet 'nashipeer'
er in naskhischrift [cursief, Arabisch] uit?
Nyala en koedoe zijn antilopesoorten (ook:
antiloopsoorten). Van 'ouijabord' begint de uitspraak met 'wie'. Bij 'vallen'
is 'vallend' het tegenwoordig deelwoord (participium
praesentis) en 'gevallen' het voltooid deelwoord (participium perfectum). Een pharmaceutical is een
farmahuis. Is dat nou psilocine of psilocybine (dat
uit het paddenstoelengeslacht psilocybe). Hij zij maar weer gezegd:
dotteren, ptca, is percutane
transluminale coronaire
angioplastiek. Een quatuor (BE) is een kwartet. De rabauw was ook nog
rouwdouw. De ruffiyaas hebben code MVR, ringgits MYR. Let op: lekkere chebakia, Noord-Afrikaans, te koop in de gebakshop-in-shop
aldaar.
