1607 Dictee vrijdag 17 mei 2019 (1) dictee Oefendictee (oud) 839 √ x

Dictee - dictees [1607]

Dictee 839 (DCCCXXXIX) Dictee Specialisten (17-05-2015)

1. Is al getraceerd wie die wissel getrasseerd [afgegeven] heeft? Hij droeg de tricolor [driekleurige] tricolore [Franse nationale vlag]. De hele triefel (gespuis, canaille) at treife (koosjere) trifle (dessertgerecht met custard). Ik was goed in goniometrie, minder in trigonometrie. Dat antieke(!) tribunengroepje bestond uit verwoede tribunetijgers. De trucopname was een trucage uit zijn trukendoos. De troupier was in trubbels. Toen ze de trottinette (step) beu waren, gingen ze maar
trou-madame (met 13 ivoren balletjes) spelen. Mag je 'ins en outs' ook volgens die andere taal schrijven? Nee, niet met and. Ik heb gesudokud (VD/GB) en gejiujitsud (niet in wdb.) en gejeu-de-bould. Een truus spreekt een andere truus aan met Truus. E tutti quanti (afkorting: e.t.q.) liep achter hem aan, maar hij wilde geen enkele tuyau (twie-joo – tip) geven. Voor tussor heb je een tussahvlinder nodig. Toen hij geturkt [getreiterd] werd, ging hij aan als een Turk [razen, tieren]. Nu je zo zwart ziet als een turk [vuil], kun je eigenlijk niet gaan mee-eten bij de turk.

2. Voor de türbe (graftombe) stond een turbe (grote menigte). Dat is toch onhandig zeker, zo'n tweedeursautootje (ook: tweedeurs autootje)? Zij heeft een refuus, een blauwtje, gelopen. Doe mij maar zo'n lekker pateeke (gebakje). Tv-kijkers (teeveekijkers) opgelet: links ziet u nu een bedje met twaalf-apostels (niet meer in VD: gladiool, keizerskroon). We slapen in een tweepersoons bed (ook: tweepersoonsbed). Niemand de deur uit, waar is mijn nijf (mes)? Inwoners van Tietjerk (Fries: Tytsjerk) worden biezensnijders genoemd. De Tyrolienne danste, toen zij met haar tirolerhoed [ook: Tiroler hoed] op aan de tyrannosaurus rex (grote vleesetende sauriër) liep te denken, de tyrolienne met haar Tiroolse partner. Luid je naar verluidt eens de noodklok, denk er dan om: geen jijen en jouen, maar uwen! Zo'n übermensch moet wel een grote uberteit (vruchtbaarheid) hebben. Die ubiquitaire (omnipresente) Stasi-agenten [Staats Sicherheitsdienst] waren alomtegenwoordig. Een spion werd uitgestuurd, om het uitgestuurde bericht dat de chef de laan uit gestuurd was, te checken.

3. Jij, achterlijke gladiool! Ik denk dat ze geen kant meer uit kan. Het filharmonieorkest speelde al fantastisch, maar de eerstevioolspelers stegen erboven uit. Ik heb die lastpost het huis uit gebonjourd. Hij ging tekeer als een un ours mal léché (een ongelikte beer). De
Unizo-voorzitter [BE: Unie van Zelfstandige Ondernemers] heeft gesproken. Alle kinderen kregen een Unicef-cadeautje [United Nations International Children's Emergency Fund]. Een bastaarddoronicum is een stinsenplant. In 'siësta' komt een diacriticum (diakritisch teken) voor. Lsd is een fantasticum. Kent hij echt het hele corpus hermeticum (verzameling van de van Hermes Trismegistus afkomstig geachte geschriften) uit zijn hoofd? Een posticum is een opisthodomos (achterhal Griekse tempel). De ene broer studeert aan het philosophicum, de andere aan het polytechnicum. Een psychodyslepticum (niet meer in VD: middel dat psychische stoornissen, psychopathologische verschijnselen teweegbrengt) kun je beter mijden (als de pest). Zijn al gepeperde taal nog met Attisch zout kruiden … is overdreven. Wat is erger, het odium medicum (beroepsnijd tussen artsen) of het odium theologicum (de rabies theologorum)?

4. Van deze species [ook: speciën] zijn dit unica [enk.: unicum, enig in z'n soort]. Ze draagt liefst bloezende uniformbloesjes. Mijn uggs (laarzen) moeten gepoetst worden. Nikkelglans wordt ook wel ullmanniet genoemd. Een uraeusslang is een Egyptische cobra. De urticaceeën vormen de brandnetelfamilie. Zo is de linnaeusaanduiding van de grote brandnetel Urtica dioica. Een URL is een uniform resource locator. Met uretrorragie wordt een bloeding in een urineleider (ureter) aangeduid, maar wat is nu precies de urethra [die komt daarna, op weg naar buiten]? Zoek maar op bij urinebuis en
-leider! Een urial is een steppeschaap, ondersoort van de Aziatische moeflon. De Q-koorts, ook wel geitenziekte genoemd, is een soort zoönose. Kwartslampen, QL-lampen [quartz-lightlamp, kwartslamp], worden veel gebruikt, zijn veelgebruikte lampen. QSO's [quasi-stellar object] zijn quasars. Met [zeg: 'afkorting' en lees gewoon 'kwarto'] qto. wordt het boekformaat kwarto aangeduid(!). Is een octokopter (helikopter met 8 rotoren) een soort van drone?

5. Een QR-code [quick response code] kun je snel decoderen met smartphone of scanner. Doubleren en daarna quadrupleren is (samen) verachtvoudigen. Een quaggapopulatie bestaat uit steppezebra's. Het Franse ministerie [gebouw, anders: M] van Buitenlandse Zaken is gevestigd aan de Quai d'Orsay. Dat quant is een kwantum. Quartets vind je alleen in de natuurkunde [in een spectrum]. Quarto: dit boek moet in kwarto [afko: qto. – zeg: kwarto] gedrukt worden! Wat doet de quartaire sector van de economie [zorg, onderwijs, cultuur en openbaar bestuur]? Een quatre-quarts is een evenveeltje [soort van gebakje]. Wat staat er in artikel 429 quater [(onder) lid 4]? Ik zag een quatuor (kwartet) ganzen vliegen. Het quattrocento is de vijftiende eeuw (de jaren 14xx). Zij is onomstotelijk de queen of ballet. De enquêteur legde me een questionnaire [vragenlijst] voor. Ik dacht eerder aan zoiets als een dictionaire [vertaalwoordenboek].

6. In het klooster heeft hij quiëscentie (innerlijke rust) gevonden.
Qui-va-là, wie daar? Niet te verwarren: quodlibet (aaneen - mengelmoes) en quod licet (los - wat geoorloofd is). Is het rapaille [gepeupel] erger dan het canaille [idem, janhagel] en racaille [uitschot]? Hij heeft een racy (gestroomlijnd, een snelle indruk makend) jachthond. De Radenwet regelde niets over de raden-ajoe [titel echtgenote regent]. Hoe spreek je 'raout' [raa-oet] uit [ook: rout]? Toen de rapen gaar waren, greep hij naar zijn rapé (snuiftabak). De vogel volvoerde een rasante (raserend, scherend) vlucht. Hij is onvoorspelbaar: een raptor, largitor (tegelijk gierig en verkwistend). Bob Marley verbreidde de terug-naar-Afrikagedachte. Zij is het prototype van een ratee (vr., m.: raté = mislukkeling). Bij het voetballen was hij een echte rausjer (ook: rauzer). Hij ging dan tekeer als een razende roeland. Een reallifesoap is reallife. Reblochon is roomwitte zachte rauwmelkse kaas uit de Franse Savoie. A rebel without a cause [opstandige jongere, m.n. van welgestelden huize] is doelloos. Reboiseren is herbebossen. Ik moest zijn fouten rechtbreien. Het publiek zou en masse rechtkomen (opstaan).

7. Recognosceren is verkennen. Reculer pour mieux sauter: een spierinkje uitwerpen om een kabeljauw te vangen. De rechtbank velde een redhibitoir (koopvernietigend) vonnis. In de haven is er op het schip een redenwacht [ook: reewacht]. Je moet oppassen met een reductio ad Hitlerum (drogreden: iets met Hitler of de nazi's vergelijken). Reefers (marihuanasigaretten) zijn hier verboden. Gezocht op '*ance' (niet actueel: 100 hits – 2019: 106): aequa lance = onpartijdig, ap- en dependances (ap- en dependentiën – ook -ies: aanhorigheden), déchéance = verval van een recht, tenietgaan, échéance = verschijning, verval, élégance = elegantie, jouïssance (vruchtgebruik) en action de jouissance [i.p.v. obligatie of aandeel], lancé = stof met kleine of grote contrasteffecten, mesalliance = ongelijk huwelijk, huwelijk beneden iemands stand, préséance = (recht van) voorrang, rance = wit-en-roodbruine marmersoort met grijze en blauwe aderen, résistance = verzet, een spiritistische seance en surseance (van betaling).

8. Aardige dicteewoorden zijn ook nog: e-vakantie en GIW-garantie (garantie van het Garantie-instituut Woningbouw). De veel genoemde en veelgeprezen runner-up is het uiteindelijk niet geworden. Hij valt op door die al meergenoemde gewoonte. Utraquisten (utraque = in beide gevallen) of calixtijnen (calix = kelk) vinden dat het Heilig Avondmaal in de beide gedaanten (brood en wijn) genuttigd moet worden. Zijn komaf, hij wilde ervan af zien te komen. We hadden een valsspeler in de smiezen, die valsspeelde. Een doopboek ergens bevat een lijst van daar gedoopte kinderen: vandaar dat het veel geraadpleegd wordt. Je moet van jongs af aan van je af bijten. Je moet die gedachte(n) nu maar van je afzetten. Mijnheer huppel(d)epup wordt ook wel Van der Hummes (Dinges, van Ipschoten) genoemd. Vandaar is nog één uur lopen.

9. Er vaceert [s] een vacature voor chef de bureau. In dat vademecum staat ook iets over vacuümtrekken. Vanwaar die achterdocht: die beschuldigingen, daar is niets van waar! Hij staat vanboven op de shortlist, ook al komt hij van boven de Moerdijk. Van Otterloos concert: in één woord prachtig. Gisteren nijtte het hoornvee, toen de boer de sloten reitte (zuiverde). De rekwisieten werden gerekwireerd [vorderen, opeisen]. Na de W-dip (W-recessie) trad er een relance (opleving) op. Bedoel je hier met reliëf relief en bas [halfverheven] of relief en creux [helemaal verzonken]? Zo'n relâche forcée (gedwongen oponthoud) kan klauwen met geld kosten. Ze was toentertijd [ook: d] een religieuze precieuse (taalverfijnster). Met enteritis regionalis wordt crohn, de (darm)ziekte van Crohn, bedoeld. De reiger reigde (speuren naar, azen op) naar prooi. En die nijging [buiging] neigde [tendeerde] naar een knicksje [reverence]. 'Reïmponeren' en 're-importeren' hebben wat gemeen [her-, opnieuw]. Re infecta [onverrichter zake] is een bijw. en re-infectie [herinfectie] een znw.

10. De reine du bal at een reine-claude (geen reinette of renet). Die remarque (bedenking) was remarquabel (opmerkelijk). Veel ophaalbruggen hebben nu remote control (afstandsbediening). We zijn die remuneratoire [als beloning] bonussen spuugzat. Het
rendez-voustje eindigde in een rendez-moi (diefstal door wisseltruc). Hij kan die renommage (grootspraak, bluf) nooit waarmaken. Ik hoorde par renommée (bij geruchte) dat die renommee ((iemand met een) goede naam, goede reputatie) van zijn voetstuk gaat vallen. Een repentir is een pentimento, pardon?. O, juist: een overgeschilderd geheel van lijnen en contouren. Is repousseren een soort van achterbaks werken [reliëf creëren door kloppen op achterkant]? Ik wil graag die wilde reseda [z] (plant) hebben. Is een vent van niks ook een soort res nullius (onbeheerd goed, van nul en gener waarde)? Een res litigiosa is een litigieuze zaak. De resusfactor is resusfactorpositief of
-negatief.

11. Sofisticeren van wijn met suiker is een sophisticated procedé. De Sont is een voorbeeld van een sond [zeestraat]. Hij is een soi-disant [zogenaamd] putschtsaar(!). Hoe spreek je 'sovereign' [soh-vuh-rihn] uit? Wie zou ik moeten soupçonneren (verdenken)? Ze zullen vast wel veel spraak maken, want ze behoren tot de spraakmakende gemeente.

 

 
 

1606 Dictee donderdag 16 mei 2019 (5) dictee Oefendictee (oud) 838 √ x

Dictee - dictees [1606]

Dictee 838 (DCCCXXXVIII) Dictee Specialisten (14-05-2015)

1. Bord bij de kustversterking in Breskens: dumpers voorrang! Dumper? Soort van grote kiepkar, gebruikt bij dijkwerken! In de Tour de France (Ronde van Frankrijk) gaat het om de maillot jaune [gele trui], in de Giro d'Italia (Ronde van Italië) om de maglia rosa [rose trui]. Men onderscheidt de academische bachelor of wo-bachelor en de professionele bachelor of hbo-bachelor. Een bachelor of science mag BSc achter zijn naam zetten. Trouwens, verder gezocht op '*lor': counselor (raadsman), exitcounselor (voor uittreden uit een sekte), flor (schimmellaag op (sherry)wijn), lor (prul, vod), ni fallor, ook: nisi fallor (als ik mij niet vergis), Selor (in België: Selectie en Oriëntatie (selectiebureau van de federale overheid)), semilor, ook: similor = pinsbek (goudkleurige legering van koper en zink, ook: spinsbek) en tailor (kleermaker).

2. Verder: technicolor = procedé bij de vervaardiging van (de oudste) kleurenfilms waarbij kleuren afzonderlijk maar wel gelijktijdig zijn opgenomen, tricolor (bnw.: driekleurig, znw.: driekleurige amarant – plant, geen edelsteen) en VLOR = Vlaamse Onderwijsraad (instantie die de Vlaamse regering adviseert over onderwijsmateries). Een selectie van de 581 (niet actueel – 2019: 1064!) woorden op '*ler':
06-dealer, aadler (adelaar), de bedeler, de bedelaar, appenzeller = Appenzeller kaas, blu-rayspeler, CO₂-vervuiler, cobbler [drank], derdeprovincialer [sport], geblèr, geiger-müllerteller, hairstyler, heckler (debatverstoorder), intercooler, kahler = de ziekte van Kahler, kniller 2025 GB KNIL'er! (gewezen soldaat bij het KNIL), laisser-aller (achteloosheid, vergelijk ook: laisser-faire en laissez-aller, vergelijk savoir-faire en savoir-vivre), ländler (dans), lonsdaler (draagt Lonsdale), mp3-speler, Oranjespeler, penaltykiller en (au) pis-aller, (in) het ergste geval.

3. Ook nog: quatre-mainsspeler, relithriller, rottweiler [hond], satkiller [raket vernietigt satellieten], silent killer = verschijnsel dat of ziekte die vaak sluipend of onopgemerkt door het slachtoffer of zijn omgeving de dood veroorzaakt, bv. koolmonoxide of hepatitis B, teetotaller [geheelonthouder], tolk-vertaler, trainer-speler, Statenvertaler, vriestreiler, webcrawler = spider [zoekmechanisme internet], een Westfaler op een westfaler [paard], wortkoeler [wort = basis voor bier] en zaterdagvoetballer. En nou vergat ik propeller nog, waarom alles eigenlijk draaide. Zoeken op '*tor' en '*ter' is een onbegonnen sisyfusarbeid. Wel interessant was het zoeken op '*ue' (niet actueel: 174 treffers, enkele hits daarvan, maar niet die op '*que' – 2019: 237!): âme de boue = verachtelijk wezen, autocue = afleespaneel, avoir toute honte bue = de schaamte voorbij zijn, avoué = procureur, à vue = op het eerste gezicht (een muziekstuk spelen) en bévue = misslag, bok, flater.

4. Verder: cire perdue = verlorenwastechniek, clue (aanwijzing), Danish blue [kaas], déléguée (v.- m.: délégué), evacué (m. – vr.: evacuee), fausse queue (bij biljarten), Fifth Avenue, fugue (vluchtgedrag), gigue (dans, muziek ervoor), idée reçue = conventioneel beginsel, living statue = levend standbeeld, out of the blue en out-of-the-bluedenken, roué (losbandig persoon uit de aanzienlijke stand, m. – v. = rouee), slip of the tongue = verspreking, statue = beeldhouwwerk, too good to be true = te mooi om waar te zijn, TU/e = Technische Universiteit Eindhoven en u.e. = op recepten: usus externus, uitwendig gebruik. De braque d'Auvergne en de braque ariégeois (ook: brak) zijn jachthonden. We eten een kiptandoorischotel [kip tandoori]. Kan dat: tandeloos knarsetanden dan wel tandenknarsen? Tale quale: het gaat zo zijn gangetje. Zeg eens tata (dáág) tegen opa.

5. De TAP is (in Nederland, historisch) de Regeling Tijdelijke Arbeidsplaatsen (regeling uit 1973 voor academisch personeel). Die creëerde tappers en tapsters. Een tapu = een Surinaams-Nederlandse amulet. De Engelse had getead, de Nederlandse getheed. Willem de Zwijger:  P.P. (Pater Patriae), Vader des Vaderlands. Ik wil dat eens te meer onder jullie aandacht brengen, temeer daar de termijn overmorgen afloopt. Kan de theologie nog iets bijleren van de teleologie [doelmatigheidsleer]? Een telepaat heeft telepathische vermogens. De p, t en k behoren tot de tenues (meervoud van tenuis [tee-nuu-wihs] – stemloze plofklanken). Het is ten enenmale onmogelijk, maar je mag het gerust ten anderen male proberen. Die Siënese weet alles van siena, terra di Siena, terrasiena [alle drie:
sjèh-naa].

6. Nog even de smakelijke bereidingswijze doornemen van teppanyaki. Alleen met dubbel-i komt er ook nog een i-grec, bij: teriyaki en sukiyaki en in een andere volgorde bij yakitori (Japans spiesje met kip). "Mmm, vandaag jakkie (jakkes)?" Jakkie (Surinaams-Nederlands) is de buitengewoon grote larve (kikkervisje) van de paradoxale kikker, de staartvors = Pseudis paradoxa. "Nee, niet voor mij, dat vind ik nou echt jakkie (jakkes)!" Het was tenenkrommend: ik kreeg een krommetenengevoel. Is tenaciteit (vasthoudendheid) een vorm van te na komen? Wegwezen nu, anders is ook straks 'terug van weggeweest' niet mogelijk. Er gaan 60 terties (tertiën) in een seconde. In zijn wekelijkse terzijdes komt hij vrijwel altijd ter zake. De termieten maakten gebruik van de thermiek, maar werden uiteindelijk verdelgd door thermiet (plofstof). Hoezo, onzinzin? We hebben getead (getheed) met een thé complet langs de Theems. Ik had het gevoel the last of the Mohicans, de laatste der Mohikanen te zijn. Er lag een tig aantal schepen. Van die tiensecondelijmtubes zijn er al tig duizend, een tig aantal, een tigtal verkocht. Hij waarschuwde haar voor de tigste keer. Dat thebaïdedorp [kluizenaars] ligt erg verscholen.

7. We kunnen het maar beter scherpstellen (GB) tegenover hen. Die camera is al scherpgesteld (GB). Hij beweegt zich veel in kringen van socialmediawebsites. Zij heeft zich eigen gemaakt, hoe je eigengemaakte kaas maakt. Waar komt 'elektrificeren' bij het alfabetiseren? De juiste schrijfwijzen zijn 'farizese' en 'overzeese', maar waarom? De opvliegende Laplanders zagen de opgevlogen laplanders [vogel] overvliegen. In Limbabwe [Limburg] wonen limbo's [Limburgers]. Koudvuur is gangreen. Hoe spreek je dat laatste woord uit [gahng-green]? Hij gaat het liefst zijn eigen goddelijke gang. Hij behoort niet tot de generatie X of Y, maar tot de generatie Einstein, de apenstaartgeneratie. Goeiendag [geen n uitspreken], was me dat een knoeper(d) [joekel]. Ik heb keine ahnung, geen benul. Feyenoord zou al snel achter komen. De winkelier vroeg me of ik wilde achter komen. Het woord 'abbatiaal' komt van abbas (abt).

8. Tokehs zijn gekko's. Ik ben er nog bijtijds achter gekomen, gelukkig maar. Acetylcholine is een neurotransmitter [draagt prikkels tussen zenuwcellen en spieren over]. Als hippie heeft hij altijd tegen de maatschappij aan geschopt, als voetballer zal hij nog vaak tegen de bal aan schoppen. Ik zag een saloeki (oosterse windhond) schijten op een salomonszegel (plant); de afrikaantjes [idem] spaarde hij. Volgens de rechter had hij de man getjintjangd (tot moes geslagen). Tjoeketjoeke, daar vertrok de trein met de vluchtende tsjoektsjoek (tapijtenzwendelaar). Die was trouwens fervent tchoukbalspeler (soort handbal). Een tongtong is een gong. Een deur toetrekken is die naar je toe trekken. Hoe lang is die brug? En tot hoelang is deze geopend? De scheidsrechter liet weten dat hij de toss deed: ik tos. Volgens mij is een top 5-positie (topvijfpositie) het hoogst haalbare. De torr is de eenheid van druk [1 torr = 1 mm kwikdruk, Hg]. In het Toscaanse heuvelland zag je het gloeiende puntje van de toscaner (sigaar).

9. Aan het slot van de brief stond 'tout à vous' (geheel de uwe, afkorting: t.à.v.). Als die struiken naar elkaar toe groeien, zal het struikgewas uiteindelijk toegroeien. Wat ben je toch een toddik (smeerpoets, niet meer in VD): gooi die vodden maar op de toddenhoop en neem daarna een lekkere toddy (koude of warme grog)! Wat het ertoe doet? Ik ga eerst maar een oogje toedoen. Een toepe is een lichtzinnige vrouw. Die schilder toqueert [schilderen met brede en vette verfstreken] graag. O ja, denk bij die eerdere torr ook aan Torricelli! Ze had haar toqueje [dameshoed] vergeten. De tootsie (man die als vrouw verkleed is) droeg een poulaine, een tootschoen. Waar is die grote reischaaf? Die touche-à-tout [bemoeial] heeft behoorlijk autoritaire touches [aanraking, penseelstreek]. Een Tour de
France-etappe is een Touretappe en een Tour Fémininrenster is een Tourrenster. Die tour de passe-passe [goocheltruc of -toer] is een hele tour de force (krachttoer). Na dat toernooi [BE ook: tornooi] gaat de ploeg op tournee door Midden- en Zuid-Amerika. Ook zij is een tantefeer [bemoeial, druktemaker].

10. De tormentil (soort ganzerik) was een waar torment [kwelling, plaag]. Gino geeft vaak een tournée générale [rondje]. Ik zag een Trabantje, een T-Ford, een Peugeotje en een DAF'je rijden. Ik vond geen FAQ'jes over de juiste schrijfwijze van dat laatste woord. Het cabinet d'affaires (zakenkabinet) had enkele chargés d'affaires (zaakgelastigden) benoemd. Hij was trainee [stagiair], zij was ook trainee [stagiaire]. Die toxinegehaltebepaling was lastig. Wat was nou het tragischt? Tribrachische verzen bestaan uit tribrachen (van tribrachys met ook hetzelfde mv.). Leuk, zo'n tresriffje [tres = soort gitaar]. Twee prachtige dicteewoorden: treillis [trei-jie] (traliewerk) en trascement [uitspraak: ss]. De troubleshooter moest het getroebleerde gezelschap tot rust brengen. Wil je tripel of een triple-sec? Je moet je wel spouteren (haasten), hoor!

 

 

 
 

1605 Dictee donderdag 16 mei 2019 (4) dictee Oefendictee (oud) 837 √ x

Dictee - dictees [1605]

Dictee 837 (DCCCXXXVII) Dictee Specialisten (09-05-2015)

1. Zou de originele iron lady [Margaret Thatcher] haar echtgenoot ook een ijzeren hein gevonden hebben? De museumdirecteur was ook artistiek directeur van de instelling. Sommige mensen zijn heel wat mans. Met '*mans': professor Akkermans (iemand die vaak genoemd wordt voor een (politieke) functie), sommigen pronken met andermans veren, sommige vrouwen vallen op een baardmans, anderen spreken Beulemans (Frans), weer anderen gebruiken een calmans (kalmerend middel), een enkeling gebruikt weleens de dodemansknop, een formans is in de taalkunde een vormend element (met name voor- of achtervoegsel), straatmuzikanten mansen met een mans (centenbak), droogstoppels worden wel saaimans genoemd en die Simpelmans stelt de zaken wel heel eenvoudig voor. Een marktkoopman mansjt (aanprijzen, aanbevelen) zijn koopwaar. Hij heeft kerststresssores.

2. Op de kerstmarkt kun je als symbool van de Kerstster poinsettia's, kerststerren of kerstrozen, kopen. Heb je al die feiten in je geheugen gestockeerd (opgeborgen)? We moesten kalmpjes aan, stilletjesaan, maar eens vertrekken. Lekker, zo'n stobbezwammetje (GB zal aanpassen – 2019 gebeurd – mv. n/s). Wat is een stjelp (ook: stelp = hoeve)? Ach man, versjteer (verstieren, verstoren, verpesten) mijn stemming niet met zo'n irrelevante vraag! Mogen streng gereformeerde, strenggelovige, mensen wel sterkwerkende medicijnen en profylactica (voorbehoedmiddel tegen ziekten, enk. profylacticum, ook profylaxe + n/s) gebruiken? De perte totale, dat totallossgevalletje, is hersteld en de auto weer gecertificeerd. In België heet die keuring vast geen apk (algemene periodieke keuring). Met een styptisch stypticum kun je stypsis (bloedstelpen) bereiken. Door die koolmonoxidevergiftiging (CO-vergiftiging) zijn ze beiden – wel pijnloos – gesuffoqueerd (stikken, smoren). Mag je een roksplit wel suçon (insnijding kledingstuk) noemen? Zij pretenderen een zeker sub-ABN [Algemeen Beschaafd Nederlands] te spreken.

3. Die film over dat stresssymptoom, dat was nog eens een successtory (GB ook: sss). Ze is op vakantie naar Kuala Lumpur. Hij was ondergedoken in haar stuga (Zweeds buitenhuisje). De stupefactie [uiterste verbazing] droop eraf: hij was stupéfait (stomverbaasd). Dat kun je toch niet onthouden: teppanyaki, teriyaki, sukiyaki? Of het zou moeten zijn: n, dus niet een (extra) i, bij r en k wel? Hij is habitué in die supercoole en superbe super-de-luxe superdoe-het-zelfzaak. Er was een klein overschot: een surplusje [uh] of een surplustje [uu]. Hij was overladen met trofeeën. De baanrenners surplaceten regelmatig. De wittevlagdragers kregen een sûreté [suur-tee] de corps (vrijgeleide). Op zijn vest van surah [kunstzijden weefsel] hadden de onverlaten suramin gedaan: een zeer giftig geneesmiddel tegen de slaapziekte surra, een trypanosomenziekte. Van de genoemde soera's (hoofdstukken Koran) mag dat echt niet! Zou eertijds Sisyphus ook al syfilis gehad hebben?

4. De bekende uitdrukking Sisyphi saxum versare betekent overigens: sisyfusarbeid verrichten. Uit de synthesizer klonk synthipop. Met syzygie wordt samenstand bedoeld, syncytia zijn tot een massa samengesmolten cellen. De syrinx (panfluit) klonk arcadisch, bucolisch en idyllisch. Die tagrijn (voddenkoopman) – vaak tevens chagrijn of sacherijn – is een knorrepot. Dat is toch tacheles (gewoon, simpel): c'est simple comme bonjour. In de Sydneyse contreien rijden veel jockeys op een sydniër (paard). Swipen is met een vinger over het touchscreen van een tabletcomputer of telefoon bewegen om te navigeren en swypen is letters typen op een touchscreen waarbij de vinger van de ene naar de andere letter beweegt zonder de aanraking met het toetsenbord te verbreken. Ha swa (kameraad), swell (prachtig, fijn, mieters)! Op de tabula rasa (letterlijk: onbeschreven blad) kwam de rekening voor de tabouleh (GB ook: taboulé – salade met couscous of bulgur = burgul).

5. Die bon vivants (GB ook: bons vivants) behorend tot de nouveaux riches, vormden regelmatig tableaux vivants ['levend schilderij']. Achter zijn naam stond d.n.f. (did not finish, niet: d.n.s. did not start). Ik vind taille-douceprenten [zeker grafisch procedé] misleidend. Die blauwgroene takahe's (vogel Nieuw-Zeeland) verdienen toch zeker de naam (vliegende) vogel niet? In de zeventiende eeuw waren er in Parijs precieze precieuses (taalverfijnsters). Haar preciosa (mv., kostbaarheden) liggen in de kluis. Hij hield een predikerspredicatie. De troepen voerden een preëmptieve [preventief] aanval uit. Een
non-pre-eclampsie (niet-zwangerschapsvergiftiging) is preëminent (boven andere(n) voortreffelijk). Eerst werd de prequel (voorvertoning) vertoond. Wordt die zwangerschapsreactie van Aschheim-Zondek [reactie via muizen] nog steeds gebruikt? Om dit prefab [bnw.] skelet wordt een huis gebouwd. Er ontstaat dan een prefabwoning. Dat je van die preibrij nog een pot kunt stoven …

6. Een rechter oordeelt sans préjugé (onbevooroordeeld). Ook een prejudiciële uitspraak moet sans préjudice (rechten van anderen niet beknotten) zijn. Zij wonen in een premie A-woning. Veel plezier met dat prêt-à-porter (confectiekleding). Was Don Quichot een preux chevalier (onvervaard ridder)? Hij is een geile en priapische (ontuchtig, onverbloemd erotisch) sybariet (wellusteling). Prima facie (op het eerste gezicht) lijkt hij een prima de luxe versterking voor het team. Ik heb de buitenmuur geprimed (gegrondverfd) met primer. Die voorman is een primus inter pares (eerste onder zijns gelijken). Die school had al eerder primi perpetui (leerling die elk jaar van de middelbare school de beste van de klas is, enkelvoud: primus perpetuus). Printanière is een soort lentesoep. Stop nou toch eens met die prinzipienreiterei. Het prinsmetaal heet voluit prinsrobertsmetaal. Een pro-Deaan hoeft niet te betalen voor de rechtsbijstand. Vat u dat: problematische Naturen [Duits!] zijn problematische naturen? Een profeet produceert profeteumata (profeteuma's [ui, eu] profetische uitspraken). Een proces-verbaal is een pro justitia [BE]. U mag meegaan pro hospite (als gast). Het zeïne in mais wordt ook prolamine genoemd.

7. De proletkult (streven naar massacultuur, Rusland) voerde toneelstukken op met een ode aan de machine. Heeft yakult (melkachtige drank) iets met reincultuur [zuivere kweek van bacteriën] te maken? In België gaan de studenten veelal naar de fakbar (faculteit). Een kümbet is een vrijstaand islamitisch grafmonument, een külliye een bijgebouwencomplex van een moskee. Heb ik dat echt allemaal pro nihilo (voor niets) gedaan? Hij wordt beschuldigd van promiscue (volledig vrij seksueel verkeer) gedrag. Bij een dictee zou de pronunziare [muziek: gearticuleerd spreken, zingen] wel meer aandacht mogen hebben. Het Hollands papier wordt ook wel
pro-patriapapier (ook: pro patria = geschept papier) genoemd. Pro praesenti (voor heden) is dat genoeg. Hij heeft voor mij geprouveerd (gunstig getuigd). Ik heb het liefst Provençaalse provenceolie. Een proteus (zeer onbestendig, veranderlijk mens) waait met alle winden mee. De sfeer is daar provrouw (beter lijkt: pro vrouw). Een prud'homme is een vertrouwensman, présence is de wijze van presenteren en provolone (kaas) kan ook op het brood genuttigd worden.

8. Latijnse uitdrukkingen: proprio jure = volgens, op grond van eigen recht, propter barbam et staturam = uit hoofde van de eerbiedwaardigheid, niet om zijn vaardigheden, proprio vigore = door eigen kracht, proprio motu = uit eigen beweging, uit vrije wil, propriis verbis = precies in die termen, proprie communia dicere [k] = alledaagse dingen zeggen op gepaste wijze, propria vineta caedere [tsj] = zijn eigen glazen ingooien, propria quae maribus = dingen die echtelieden passen, propria manu (manu propria) = eigenhandig, propria auctoritate = op eigen gezag, eigenmachtig, pro salute animae = voor het zielenheil, pro studio et labore = voor gedane moeite en arbeid, pro stylo = voor de vorm, pro tempore = tijdelijk, voorlopig, pro viribus = naar vermogen, pro rato is naar ieders aandeel en een prostylos = een zekere klassieke tempel.

9. Pyongyang is de hoofdstad van Noord-Korea. Een pyrronist is een aanhanger van Pyrrho (voor de waarheid moet je aan alles twijfelen). De wilde pyrethrum [plant] wordt ook wel wilde bertram genoemd. In Vlaanderen worden nogal wat kortverhalen [NL: korte verhalen] geschreven. Ze droeg een prune (pruimkleurig, roodpaars) japon. Een prévôt is een verouderde rang op floret, degen, sabel of geweer. De pseudo-islamiet hing de pseudogentleman uit. Pseudonimiteit [verborgenheid onder een schuilnaam] gaat minder ver dan de anonimiteit van een anonymus. Die twee psychen [psychiaters] hebben mijn psyche [geest] onderzocht: ik moest in de psyché [spiegel] kijken. De pu is een Chinese lengtemaat van zeg maar een meter plus een el (1,67 m). Publica auctoritate, op gezag van de overheid moest ik dat doen. Lang niet alle conceptpublicaties zijn publicabel. Met public spirit bezit je gemeenschapszin, gevoel voor verplichting(en) jegens het algemeen belang.

10. Publice [poe-blie-tsee] (publiekelijk) heeft ze haar ongelijk bekend. Hij sloeg de puce [vlokleurig] vlo morsdood. Met je pudenda [uitwendige schaamdelen] loop je niet te koop als niet-exhibitionist. De vrouw stierf in het puerperium (kraambed). Op Porto (GB ook: Puerto) Rico wonen veel Porto (GB ook: Puerto) Ricanen. Ze willen dat pugnis et calcibus, met alle middelen, bereiken. Die ruiter heeft de puissance (shoot-out bij concours hippique) gewonnen. Waar vind ik die pukcode (personal unblocking key-code voor mijn simkaart) dan? Vergeet je pulli (ook wel: pull, pullover) niet. In een pullmantrein of -bus slaap je overheerlijk op een pullmanmatras. Een puna [oe] is een koude hoogvlakte in Zuid-Amerika. Onze vakantie gaat naar de Punjab. Een pull-up is een rekoefening.

 
 

1604 Dictee donderdag 16 mei 2019 (3) dictee Oefendictee (oud) 836 √ x

Dictee - dictees [1604]

Dictee 836 (DCCCXXXVI) Dictee Specialisten (07-05-2015)

1. Soedah (al klaar, Indië), het hoeft niet meer. De Soesoehoenan (vorst op Java) vond het niet goed. Soft skills (niet-vakinhoudelijke kennis of vaardigheid) zijn heel belangrijk; een soft focus (onscherpe foto of film) wordt ook wel flou artistique genoemd. Is een cirkelredenering, een petitio principii, een goed sofismenvoorbeeld (drogreden)? Hij heeft een spartaanse opvoeding gehad (in de Spartaanse zeden). De spanjolet (espagnolet) werd gebruikt om het spagnoletgordijn aan op te hangen. Hij is geen spadestelenfabrieksdirecteur meer. De spahi's [lid van een Arabische inlandse cavalerie] waren in Franse krijgsdienst. Zij hebben regelmatig gespeeddatet. Zij is een speci [jongerentaal: speciaal] meisje. Hij gaf een spoof (parodie) op een spooky (griezelig, eng) verhaal ten beste. Splitlevelwoningen hebben split levels [verspringen een halve verdieping]. De internetaanduiding sj staat voor Spitsbergen en Jan Mayen [Iso-landcode: SJ]. In a [VD, GB: een] split second was het voorbij. De staatse en Spaanse troepen raakten slaags. Zijn esprit gaulois (boertige grappigheid) werd niet gewaardeerd. Hier wordt spelt (een soort tarwe) verbouwd.

2. Een wandeling werkt spijs verterend. Geef mij maar zo'n spitant [bruisend] spaatje rood. Die sprays helpen hier niet tegen. Ze droegen butterfly's (vlinderdasjes, geen konijnen!). Ook Rotterdam heeft stadjers. Op stamijn (stofnaam) kun je zitten. Er volgde een stampede [stèhm-piet] (stormloop) op de kortingsactie. Stafchefs zijn chefs van staven (of chefs-staf, GB ook: chef-stafs). Een permis is een permit [verlofbriefje buitenland]. Dit bericht is per modum (door middel van) een modem [modulator-demodulator] verzonden. Dit drukwerk moet per se vanavond ter perse zijn. Zullen we nog een perriertje (mineraalwater) drinken? Per tot discrimina rerum: door zovele gevaren. Bij de pertubatie (doorblazen eileiders) trad een perturbatie (stoornis) op. 15 procent geeft het perunage 0,15 weer. In
Equatoriaal-Guinea betaalde je vroeger met de peseta Guineana (momenteel met de CFA-frank!). Een petinggi is een dorpshoofd. Het petrarkisme volgt Petrarca na, het peronisme Perón. Leg uit, waarom je 'petit-maître', 'petite maison' en 'petitfour' schrijft, zoals je het schrijft. Ik kijk in de woordenboeken ... De kleur ervan was petrol, grijsblauw.

3. Wat is een petrusduim (zwarte vlek op de schouder van sommige vissen)? Een peyote is een zekere cactus (de naam komt uit het Nahuatl). Daar zijn ze weer, het philibertspant en het philosophicum. Piae memoriae, zaliger nagedachtenis Karel. Is dat dan hetzelfde: pied-de-mouche (hanenpoot – gekrabbel bij schrijven) en
pied-de-poule (hanenvoet – tweekleurig weefsel met dambordeffect)? Nee, dus. Het liefje van Harlekijn uit de commedia dell'arte is Pierrette (ook: Colombine). Een pierrot en een pierrette vormen een semitragisch duo. In het knekelhuis is Pietje de Dood pietje-de-voorste. De PIGS- of knoflookcrisis is nog lang niet voorbij (PIGS-landen: Portugal, Ierland, Griekenland en Spanje). Van pissebed in kakkebed komen [van de regen in de drup]. Het PIK is het Portugees-israëlitisch Kerkgenootschap. In een pijzel (pezel) wordt graan bewaard; je kunt er ook in wonen. Pipe: scheidingsteken (|). Een pirlamp [gedeeltelijk letterwoord] heeft een ingebouwde passief infrarode sensor. Piment staat ook bekend als allspice of jamaicapeper.

4. Doedelen doe je niet op een didgeridoo, maar op een doedelzak (zakpijp, Poolse bok, pijp- of piepzak, 18e-eeuwse Franse musette, moezel(zak), lullepijp of de nauw verwante, naverwante hommel). De bespelers, de pipers doen aan piping oftewel lierelauwen. Eigenlijk zijn zij lullepijpers (nee, niet die lullenpijpers van de brandweer). In het ergste geval, au pis-aller, moeten we vluchten. Door een pishtak (centrale toegangspoort) kom je in een karavanserai. Groeneamandelijs is pistache-ijs. Een piston [pie – cornet-à-pistons] is geen piston [pih – om te pissen ...]. De formule voor de omtrek van een cirkel bevat een pi'tje (π'tje). Dit gedeelte moet più allegro (sneller) gespeeld worden. Pladijs is Belgisch-Nederlands voor schol. De planificatie is de planning. Wat is het verschil tussen een planchet (platte plaat) en een planchette ['tuh' uitspreken] (tafeltje bij spiritistische seances)? Waar is die spiritistische seance dan? Een plank-bv is een lege bv. Hoe heet een plat du jour (dagschotel) in het Platduits?

5. Dat is een platgroeiende bodembedekker. Ze speelt alleen maar dat ze playing hard to get is [ongenaakbaar, moeilijk te veroveren]. Het volkslied van de Verenigde Staten (van Amerika) is The Star-Spangled Banner (letterlijk: de met sterren bezaaide banier). Een voorbeeld van een standaardtaal is het Standaardnederlands. Liever een
stap-voor-stapresultaat dan een stante-pedemislukking. De drugs werden gestasht (verborgen). Was Aruba ooit een
status-aparte-eiland? Ja. Een planteneter is plantenetend [maar: planten eten]. Hoe groot is hier de steiltecoëfficiënt? Die steilorige vent heeft desalniettemin een perfecte stijl van spreken. Wat zou een dictee zijn zonder woorden als 'stefanotis' [plant] en 'stegomyia' [gelekoortsverwekker]? Heb je die Dougalls stern [vogel] gezien? Moet je je stewardessenuniform niet aan?

6. Hij kan stereotypen goed karakteriseren. Hij had standing, was van stand, van adellijken huize, maar stond gewoon in een stand op de markt en had overigens een stent [buisvormige prothese van gaas] in zijn ader. Een stichomythie is een zekere passage in een drama
[2 sprekers om en om]. Die lichtsterkte is 38 stilb (sb). Die dichter is een stilist van het zuiverste water (en zijn kapper een stylist). Heb jij die stills [filmfoto] van die filmscène nog? Dit gedeelte moet con fuoco (met vuur) gespeeld worden. Gezocht op '*confit*': confit = in ganzenvet ingemaakt vlees van ganzen, eenden, varkens of kippen, confiteor = (rooms-katholiek) algemene schuldbelijdenis, die in het Latijn met dit woord begint en aan het begin van de mis door priester en gelovigen gezamenlijk gebeden wordt, confituren: in suiker ingelegde, gekonfijte vruchten en confiturier of confiseur: verkoper van confituren.

7. Verder: confituur (B.-N.) = jam, confituurpot (idem) = jampot en deconfiture = failliet gaan, bankroet dan wel mislukking, ondergang. Je kunt vruchten konfijten = in suiker inleggen. Als je ergens mee gekonfijt bent, ben je daarin doorkneed, er door en door mee bekend. Gezocht op '*konf*': konfijnagel = karvielnagel = karveelnagel = korvijnagel = zware houten of metalen pen om een mast waarop lopend touwwerk wordt belegd, konfijtedaal = gekonfijte dadel en konfoor = komfoort = konterfoor = konterfoort = stijf stuk leer, tot steun en versterking gezet aan de binnenzijde van de hiel van schoenen, laarzen en pantoffels. Sub lemma in VD ook nog: bigarreau = harde (Franse) kers, met name gekonfijt gebruikt voor het garneren van gebak, cassata-ijs (met gekonfijte vruchten), marrons glacés = gekonfijte tamme kastanjes en sukade = de gekonfijte, onrijpe schil van de cederappel. Zoek op: harde wener [taartje] en prunel [1) kleine van de schil en de stenen ontdane, gekonfijte of gedroogde witte pruim, m.n. uit de Palts en uit Italië, verkleinwoord van prune, 2) zekere zijden of wollen stof].

8. Panettone = luxe Italiaans brood met gekonfijte vruchten dat vooral rond Kerstmis gegeten wordt. Nog opvallend met '*konf*': de Endlösung, de algehele uitroeiing van de Joden, besproken op de Wannsee-Konferenz van 20 januari 1942. Waarvoor gebruikt men konelmetaal (voor gloeidraad)? Wie het dichtst bij het vuur zit, warmt zich het best. Die school is voor mijn kinderen het dichtstbij. De pleiterik maken is ervandoor gaan. Wat is het verschil tussen de Plejaden [n uitspreken] (Zevengesternte) en de Pléiade (groep van 7 dichters)? Ze geniet zo van die plezante plaisanterieën. Bij de balletplié onderscheiden we de grand plié en de demi-plié. Een pl-lamp is een piëzoluminescentielamp. Bescheiden mensen gebruiken de pluralis modestiae (het bescheidenheidsmeervoud – wij hebben uitgevonden dat ...). Poco a poco is peu à peu [beetje bij beetje]. Het poëem [gedicht] begon met 'poe-ee'. Poelet is voor de soep, poulet is kip of kuiken op het Franse menu.

9. Hij schreef 'poelie' [snaarschijf], maar die kun je niet aantrekken (een pulli wel!). Je bent maar een rare poepchinees. Ik vind mezelf maar een poeta minor, minor poet [minder belangrijk], maar beslist geen poète maudit [aso]. Ik zal zeker niet de poet laureate (soort dichter de vaderlands) worden. Mooi toch, zo'n point-lacé (borduursel)? In januari verzinnen ze al nieuwe poissons d'avril (eenaprilmoppen, etc.). Polderen doe je in het Poldernederlands. Wat is een polonceauspant [ijzeren kapspant], net zoiets als een philibertspant [van hout]? Nee, dus. Polydactylie is een misvorming van hand of voet [te veel vingers of tenen]. De biljarter heeft de bal gepomeranst (onder het zwaartepunt stoten). Wat zal het zijn, een pomerol (bordeauxwijn) of een pommard (dito)? Ze had een blos als van ponceau (rode teerstof, vergelijk poncho). Is een pongo (gorilla) een soort bonobo (dwergchimpansee)? Niet echt. Die snoever pontificeert (doen alsof men groot gezag heeft) gewoon. Kijk, zo'n popeye [krachtpatser, kleine sterke man] kunnen we gebruiken. De popi popiejopie was heel populair. Ik denk dat we vijf portakabins [kant-en-klaar tijdelijk gebouw] nodig zullen hebben. De kamers en suite waren gescheiden door een porte-brisée (dubbele, openslaande deur of schuifdeuren tussen twee vertrekken).

10. De porte-malheur (pechvogel) liet ook de port-salut (trappistenkaas) nog in de soep vallen. Ik vind die foto wel erg posé (geposeerd). Een POS-apparaat is letterlijk een point of sale (betaalautomaat). Dit is een p.m.-tijdsaanduiding [post meridiem, afko: nm. = namiddag]. Post saeculum evenire (maar eens in de honderd jaar voorkomen), dat is typisch een uitdrukking voor de eeuwwisseling. Wie wist, dat pozzuolaan (roodachtige vulkanische aarde) ook wel puzzolaan genoemd wordt? Bonus (gratificatie)! Praeputium (voorhuid), dat klinkt wel deftig. In de prairial [negende = grasmaand Franse Republiek van 1793, mei-juni] weidden de prairie-indianen de prairiebizons. Het Prakrit (een groep Middelindische dialecten) hangt nauw samen met het Sanskriet. Wat een practicumpraktikant doet, zal wel glashelder zijn.

 
 

1603 Dictee donderdag 16 mei 2019 (2) dictee Oefendictee (oud) 835 √ x

Dictee - dictees [1603]

Dictee 835 (DCCCXXXV) Dictee Specialisten (06-05-2015)

1. Een sicav (société d'investissement à capital variable) is een
BE-beleggingsmaatschappij. Shoyu is dunne sojasaus uit Japan. Ze probeerden een simulacre (schijnbeeld, schijnvertoning) van hem neer te zetten. Ik wil mijn handen liever vrijhouden. Dat geheime vakje kan vast open. Die politicus canvast [bij willekeurige kiezers aanbellen] open en bloot. Wat authentiek is, kan geauthenticeerd worden. Met de linkerhand is sinistra, afkorting s. of sin., met de rechterhand is destra (afko: d.), in het Frans main droite (d., antoniem: main gauche, g.). De mainport (luchthaven) werd bij wijze van coup de main (overrompeling) ingenomen. Hij is erg sinofoob (bang voor alles met China). Op
Sint-Steven (tweede kerstdag) eet Steven graag een steven (kerstbrood). In het Sint-Jansevangelie zal het sint-jansschot [nieuwe loten eind juni] toch wel niet genoemd worden? Die vrouw droeg als jakje een sjek [loshangend vrouwenjasje]. Hij kon met opgeheven hoofd, salvo jure et honore (s.j. et h.), vertrekken. Hij had sjalotjes (langwerpige uitjes) in zijn sjakootje (militair hoofddeksel – afgeknotte kegel – met klep) gedaan. Een sjappietouwer is een baliekluiver (leegloper).

2. Sjarriewarrie is havenarbeidersgereedschap. Er is maar één echte Zwarte Piet, die andere zwarte pieten lopen er voor Piet Snot bij. Ja, maar bedoel je de thermometer van Celsius, Fahrenheit, Réaumur of de sixthermometer (ook wel maximum-minimumthermometer genoemd)? Een rauwariër eet alleen raw food [GB rawfoodie, VD raw foodie]. Op sabbat komt die sjikse (dienstmeisje) altijd. Op die dodelijke sjlemazzel (pech) volgde de sjivve (rouwperiode). Een s(j)ikkere (beschonken) siksiyuru (zingende cicade), kom nou … Hij dreigde van het padje te raken, maar slaagde erin zijn paadje schoon te vegen. Daar (in Tonga) kun je met pa'anga's [TOP] betalen. Pace tua (met uw permissie – of ook zonder!) persisteer [volharden] ik hierin. Churchill, pace tanti nominis (ook: viri) (met alle eerbied). Hij is zo lomp als een pachyderme (dikhuidige) olifant. Wat is het verschil tussen een packet- [versturen digitale berichten met bakkie, pc, modem] en een pocketradio [in zakformaat]? Ze zijn onder pacta dotalia (huwelijkse voorwaarden) getrouwd. Komen alle paddy's uit Ierland? Ja. 

3. Paeans zijn overwinningsliederen. Een pager [pee-dzjuhr] (pieper) kan piepen. Hij is een luis in de pels, een pain in the ass. Het is weer pais [vaste uitdr., anders ook peis] en vree tussen die twee. Zullen we nog een paitje (bitter, jenever) pakken? Pakfong is nieuwzilver. De vorst werd gepalankijnd (per palankijn – draagstoel – vervoeren). Een paleobotanicus is een fossieleplantenkenner. Dat wist je toch wel: palladiaans is à la Palladio (bouwkundige stijl). Het PAL-plussyteem (Phased Alternating Line plus, standaard voor breedbeeldtelevisie) is heel geraffineerd (de suiker ook). Dat bekt toch niet, zo'n pancake (cosmetisch middel – pannenkoek, laag op gezicht)? Mocht je van de panghoeloe (directeur moskee) die pangolin (schubdier) wel verorberen? Een panopticum is een wassenbeeldenmuseumpje. Tijl Uilenspiegel was een panurgisch (schelms, doortrapt) persoon (en Lamme Goedzak was zijn vriend). Een papalist (paus als hoogste gezag) is de tegenhanger van een conciliarist (concilie staat boven de paus). Bijna niet uit elkaar te houden: papier collé (collage) en
papier-maché (pap). Die libellensoort werd par accident (bij toeval) ontdekt, net als dat kunstmatige chemische element. Bij de paraclub wordt veel parachutegesprongen.

4. De parafencultuur (bureaucratie) is er een van de burosaurussen. Hij had z'n mooiste parade-uniform aangetrokken. Met roesmiddelen is een paradise-by-the-dashboardlight slechts een passager [ee](voorbijgaand - bnw. passagère (?)), transitorisch, (idem) paradis artificiel (onecht paradijs, door roes). Een paralyser is een stroomstok (enige, ook geen treffers op '*yzer'). Ook: appetizer, atomizer [verstuiver], digitizer [randapparaat, digitaliseert een analoog signaal], equalizer [regelbare voorversterker], organizer [agendaprogramma], plasticizer [weekmaker], professional organizer [inrichten woon-werkruimte, etc.], synthesizer [klanken wijzigen en combineren], sanitizer (zeep of gel), tranquillizer [kalmerend middel] en womanizer [rokkenjager]. Met '*iser': sadder-and-wiser (ook: but), franchiser, economiser en merchandiser. Een paramour is een minnaar
(ook: minnares). Je zult die paralogie (dwaling, denkstoornis) moeten toegeven. De sterren paraisseren (verschijnen), eerst een voor een, dan fonkelen er duizenden, men telt ze geen. Gelieve niet te panikeren. Pannegies is oorspronkelijk een Veluws stoofgerecht met lamsvlees. Bij een pantocratie (alleenheerschappij) zit iedereen onder de pantoffel.

5. Hallali (kreet jagers), raak geschoten met een raakschot! De avond waarop ze groot slem behaalden, ontaardde in een ware slemppartij. Heeft de Belgische regering spijt van de snel-Belgwet? Met wat stuff [hasj] wordt een snuffmovie [film met afschrikwekkende beelden] al gauw een ware tearjerker [tranentrekker]. Deze snelwerkende medicijnen leiden tot snel veranderend gedrag. Zo'n slecht geschilderd doek over een sledetocht met een flinke gesleede [ww. sleeën, ook: geslede, dan ww. sleden] afstand raakt natuurlijk in zo'n slechtlopende galerie slecht verkocht. Voor het slapengaan moet je liever geen slashermovie kijken waarin ze slaags raken. De kinderen hadden smoddenlapjes [slab] om met een smoddekop [schaap] erop. Na het debacle kreeg hij smartengeld en een smartelijk smakkerdje van de buuf. Hij is sociaalkritisch en bevlogen.

6. Een parathormoon is een parathyreoïd hormoon (PTH, vanuit de bijschildklier). Paratroepers komen vaak onverwacht uit de lucht vallen. De twee presidentskandidaten vormden een par bene comparatum (tweetal dat aan elkaar gewaagd is). Parboiled (snelkokend van rijst) en hard-boiled (keihard, ongevoelig): meer van die vormen zijn er niet. De Parcen zijn de drie schikgodinnen Clotho, Lachesis en Atropos. Hij wilde parfait-amour (rode likeur), zij parfait au café (koffie-ijs). Het Parisch marmer komt van Paros (en dus niet uit Parijs). Een parishkerk [parochie!] staat noch in VD, noch in Parijs. Parmezaanse kaas of parmezaan wordt ook wel parmigiano [dzj] genoemd. Deze tekst is geparset door te parseren (= parsen, teksten analyseren, ontleden). Die parttimedominee (ook: parttime dominee) heeft een parti-pris (vooringenomenheid) tegen paganisten (heiden, niet-christen). Een zeker Indisch gebouw wordt pasanggrahan [tijdelijk verblijf ambtenaren en particulieren] genoemd. De pashmina [sjaal, stof ervan] komt van de wol van de kasjmiergeit. Passacaglia [kahl-jaa] heet in de ene betekenis ook passacaille (muziekstuk), in de andere ook chaconne (dans).

7. Dat slecht zien is passager (voorbijgaand - ook: passagère?). Bij het schermen zie je soms een hele passeserie (n/s, uitval, sprong naar de tegenpartij). Over de autoweg liep een passerelle [geen 'luh' uitspreken] (smalle loopbrug voor voetgangers). Wat hebben een passe-vite [zeef] en de passe-temps [tijdverdrijf], wat een passevolant (vult tijdelijk de troep aan) niet heeft? Antwoord: het streepje ... Het diaconicum en de prothesis, de kleine vierkante of halfronde ruimten aan weerszijden van de altaarnis van een vroegchristelijke of Byzantijnse kerk, soms met een verdieping, vormen de pastophoria. Deze heiden is past praying for (verloren, niet meer te redden). Uniformen hebben vaak een pattentoevoeging. Deze patch [fouten verbeteren] heeft een bekende programmabug [fout, oorspronkelijk: insect – in de hardware!] verholpen. Een patiencer patiencet. Wie kent het pottenbakkerspatois [jargon, vaktaal]? Je bent een patjakker [smeerlap] van een patjepeeër [parvenu, proleet]. Zo'n vadermoordenaar (hoog uitstekende punten van ouderwetse herenhalsboorden) pleegt echt geen patricide (vadermoord). Lekker, zo'n pauillacje [medocwijn]. Een blinde vink is een paupiëtte ['tuh' uitspreken]. Hij hangt het pausje uit (wil de baas spelen). De pax Dei is de godsvrede.

8. Hij hangt het p.-c.-gedachtegoed aan. Hij lijkt nobel, maar doet het louter pecuniae causa (om het geld). Bij een pede poena claudo (straf die laat op de misdaad volgt) krijg je vaak strafvermindering. Jullie slapen in de mansardekamer [op zolder]. Voor mij zo'n dessertje met marsala (dessertwijn) graag! In zo'n krachtenveld kom je algauw krachteloos over. Je zult wel de pee (ook: p) inhebben, dat die kruiden zo pedis [puh-dihs] (heet) zijn. Een peeling [huid afschrapen] wordt ook scrub genoemd. Ik houd het maar bij mijn peergroup (makkers). Ik moest aan Pegasus (het Grote Paard) denken, toen ik mijn Pegasus besteeg [gaan dichten]. Peigere (bedorven) vis kun je niet eten, gepeigerde (doodgegane) schapen wel. Wist je, dat Pehlevi (taal Middelperzische zoroastrische lit(t)eratuur) ook wel Pahlavi genoemd wordt? 'Deerne' is een pejoratief voor 'meisje'. In Peking, vindplaats van de pekingmens, zie je veel Pekinezen lopen met een pekinees [hond]. 'Bentisch', is een synoniem van 'pelagisch' (op de zeebodem levend). Wat zijn pegasessen voor gymtoestellen (afgeleid van het toestel 'paard')?

9. Kun je pêle-mêle (overhoop, door elkaar) vergelijken met tex-mex (cultuur)? Haar pelerientje (ook: pelerinetje, kraagmanteltje) is kletsnat. In een pelleterie (bontzaak) kun je pelterij [bontwerk] kopen. Ik heb weleens pencee [gebak] gehad met een pensee [viooltje] erop. Mijn pen(nen)vrienden zitten bij de PEN-club [International Association of Poets, Playwrights, Essayists, Editors and Novelists], mijn visvrienden bij de VARA [Vereniging van Arbeiders-radioamateurs, thans: BNNVARA]. Hij zweert bij penny dreadfuls (stuiverromans). Ze kan niet met geld omgaan en is penny wise, pound foolish (zuinig in kleine en verkwistend in grote zaken, op een verkeerde manier). De
Pepsi-Colafles was gauw leeg. Het kan verkeren in VD, dat naast peperoni (onrijpe Spaanse peper) nu ook pepperoni (pikante salami) kent. Zeg het nu eens sans ambages [zonder omwegen]. Ik wil graag per cassa (contant) betalen. Per consequentiam is gewoon bijgevolg. Bij vogelgriep kan een cytokinestorm [overreactie immuunsysteem, vochtophopingen] optreden. Hij lijdt niet aan kapperseczeem, maar aan het fragiele-X-syndroom [afwijking X-chromosoom]. Is er verband tussen trojka [rijtuig, driemanschap] en perestrojka [hervormingspolitiek SU = Sovjet-Unie] ? Pericarditis is ontsteking van het hartzakje. In deze perikoop [fragment H. Schrift] komt het woord 'periscoop' [kijkbuis onderzeeër] echt niet voor. Een peremptoire [too-ruh - ook: twaa-ruh] termijn kan niet verlengd worden.

10. De uitdrukking 'perinde ac si cadaver' verwijst naar kadaverdiscipline. Met timesharing wordt gewoon periode-eigendom bedoeld. Een peristyle of peristilium is een zuilengang. Wat houdt de perkenwet, de tweede wet van Kepler, in? Hij leidt thans Soemerische opgravingen. Waar heb je die sodaoplossing voor nodig? Standje 69: soixante-neuf. Mijn bank is solider dan soliedst. Mooi sonetto (dichtvorm)!