Dictee - dictees [1600]
Dictee
832 (DCCCXXXII) Dictee Specialisten (20-04-2015)
1.
Met zijn navy (marineblauw) truitje had hij
vanzelf een navylook [stijl]. Een near miss
is een bijna-botsing. Die ijzeren hein (bedoeld
wordt de IJzeren Hertog, the Iron Duke, red.) is nec prece nec pretio (noch voor smeekbeden noch voor geld) gevoelig.
Necropsie (lijkopening, lijkschouwing, sectie)
is nog steeds een optie. Deze held gaat doordacht te werk: hij is nec temere,
nec timide (roekeloos noch vreesachtig). Dat
avontuur had een nefaste (funest, rampzalig)
afloop. Een paard en zijn berijder kunnen neien (hinniken).
Op de Filipijnen wonen nog steeds Negrito's. Hield de negus (keizer
van Ethiopië) van negus (warme
wijn met suiker en specerijen bereid)? Had jij ooit gehoord van de Nemeïsche
Spelen [Nemea, plaats in Griekenland]? Wat
houdt het nemo-teneturbeginsel (verdachte hoeft
niet mee te werken aan zijn eigen veroordeling) eigenlijk in? Je liefste
wens: n'en parler jamais, y penser toujours (er
nooit van spreken, er altijd aan denken). Het nepent(hes)
is het kannetjeskruid. De nesjomme is de ziel van het jodendom.
Het neuston (elk van de microscopisch
kleine diertjes die aan het oppervlak van stilstaand water leven – mv.
neustonen)
is niet, wat je wellicht denkt. Als we niet oppassen, wordt dit een neverending
story (situatie die zich steeds weer voordoet).
Roosevelt tekende persoonlijk voor de New Deal [sociaal-economisch
beleid vanaf 1933].
2.
Voor mij was de girl next door de next best. Die neys [muziekinstrumenten]
klinken leuk samen. Wij noemen New Delhi gewoon Nieuw-Delhi. Niemand de deur
uit! Waar is mijn nijf (mes)? Ik vind dat
een (kei)nijge bloes (blouse). Buiten bewustzijn zul je je van geen kwaad bewust
zijn: nil conscire sibi (nihil conscire sibi).
Pas op, als hoornvee gaat nijten (met de hoorns
stoten). Zijn baard was nive candidior (witter
dan sneeuw). Mijn noabers [buren] zijn
fantastische mensen. Krijgen wij die no-claim nog? Mierenneuken is nog erger
dan muggenziften: nodum in scirpo [k] quaerere (letterlijk: knopen in biezen zoeken). Hij is er
een van no-nonsense. Het non-paper [heeft geen
officiële status] over nonouders was in nonparel (nonpareille, lettertype) gedrukt en werd goed verkocht:
pecunia non olet (geld stinkt niet), dacht
de uitgever. Eenzaam, maar non solus (niet alleen).
Mede door non-usus [niet-gebruik] is dat
recht vervallen. Noodles zijn gewoon noedels. Hij heeft me echt genooid (genood).
3.
Een moddercatch voldoet helemaal aan de nostalgie de la boue (terugverlangen naar de laagste uitspattingen).
Overleden: not dead, but gone before. Heb je haar laatste novellebundel [n/s] al? Ken
je de fabel van de nuda veritas (naakte waarheid)?
Zo'n huisjesmelker, die wil liefst nudo detrahere vestimenta: veren van een
kale kikker plukken. Een nugger is een niet-uitkeringsgerechtigde. Mijn pc is weer genuket (kwaadaardig gecrasht). Nonouders zijn gewoon
nu-of-nooitouders, nunc-aut-nunquamouders [nunc aut nunquam, aut nunc,
aut nunquam]. Het is een sisyfusarbeid om syfilislijders weer gezond te
krijgen. Heel gewoon, doodgewoon. Ik vind dat je over de dood gewoon moet
kunnen praten. Is een pasja (hoge ambtenaar Ottomaanse
Rijk) hetzelfde als een padisjah (dito
sultan)? Hij trok zijn padiemes (padie =
rijst). Mannen met paltrokken (bovenkleed),
zijn die aan het werk in paltroks (molens)?
Wat palestrisch (m.b.t.
worstelen) is, verwijst naar een palaestra
(sportveld). Paraenese
(opwekking tot deugd) zal toch meestal wel
aanleiding geven tot deugddoende belevenissen?
4. Hij leidde een vie manquée, een gemankeerd
bestaan. Er zijn al plenty volgeplande dagen. De paratroepers
hadden het zwaar. De drie schikgodinnen Clotho, Lachesis en Atropos, worden ook
wel Parcen genoemd. Des histoires de femmes (vrouwenpraatjes)
betekenen niet altijd parler chiffons (over kleren
en opschik praten). Zeeuwen staan bekend om hun recht-door-zeeë simpelheid (parsimonie) en
zuinigheid (parcimonie – cent). Spreekt een pasja Pathaans (Pasjtoe)? Rare zin: pashmina (sjaal) komt van de kasjmiergeit uit Kasjmir. De
dokter had veel patiëntie met de patience spelende patiënt. Over de autoweg
liep een passerelle [geen
'luh'
uitspreken]. Een dotterbehandeling wordt ook wel ptca (percutane transluminale coronaire angioplastiek) genoemd. In je peignoir peigere (bedorven) vis eten kan tot peigeren (doodgaan) leiden. De pekan (vismarter) verslikte zich doodgemoedereerd in de
pecannoot.
5.
Na zijn pensionering is hij een pensionnetje begonnen. Zeldzaam: een penny-a-liner [schrijft voor een penny per regel]
die een penny dreadful [stuiversroman] schrijft.
De groupie [volgt
favoriete popster overal] liftte mee in de groepageauto
[vracht van meerdere afzenders]. (Belgisch) Middelburg ligt in Oost-Vlaanderen (er is er ook een in
Zuid-Afrika,
300 km van Kaapstad). Octies (ten achtste):
dit is het einde! Mooi, die cloqué [bnw., katoen,
zijde, wafeldessin] klokrok [= klokvormig,
wijd uitvallend]! Goed gekeud, die bloque (bij
biljarten)! Ik ben die krabbende pers (kat)
zat, geef mij maar wat van die boeddhistische persad (zoetigheid).
Hoeveel petameter (Pm) staat de maan (gemiddeld) van ons af? Egeltjes doen het penages (voorzichtig). Heeft die tholos (Oud-Griekse kleine ronde tempel met of zonder peristyle)
wel of niet een peristyle (zuilengang)? Hij
probeerde het per fas et nefas (met geoorloofde en
ongeoorloofde – dus alle – middelen) te voorkomen. In de bodem van de
pépinière (boomkwekerij) werd een pépite (goudklomp) gevonden. 'Peperoni'
[èh], dat schrijf ik nou altijd fout! Peu à
peu (beetje bij beetje) krabbelde hij op.
6.
Jazeker, Petrarca heeft het petrarkisme teweeggebracht. De petinggi (dorpshoofd) snapte niks van de petersprojectie
van de aardbol op een plat vlak. Zat de glucose voor de PET-scan echt simpelweg
in een petflesje [polyethyleentereftalaat]?
Deze keten exploiteert petit restaurants (GB ook:
petits
restaurants) en grand cafés (GB, VD ook:
grands
cafés). De bozzetto (voorstudie) beloofde
veel goeds voor het eindresultaat. Gepikeerd piekerde hij over de mislukte
piqués bij het piqueren (bij biljarten).
Pinceren is pizzicato [tokkelend met vingers]
spelen. Echt ridicuul: met een pillbox [hoed]
op de pillegift [doopgeschenk] in een
pillendoosje geven. Nog zoiets: een fiets met pittoband [houten] en op de bagagedrager een pittenbak [voor komkommers] met pittetouwen [van pitte vervaardigd – bladvezels agave, ook: pitavezel]
erin. De Antilliaan kwam eind december uit Amsterdam van een koude Kerstmis
thuis. De beurs schommelde tussen alltime low en alltime high [absolute beursrecords]. Met de Lange Mars
trachtte men te ontkomen (met Mao Zedong)
aan de terreur van Tsjang Kai-sjek.
7.
In dat sodom en gomorra – die sodom-en-gomorriaanse omgeving – waren polyandrie
(veelmannerij) en polygynie (veelwijverij) aan de orde van de dag. Die
polyeder (veelvlak) is van polyethyleen
gemaakt en staat op de balie van de polikliniek. Op Porto (Puerto) Rico wordt veel portorico [tabak] gerookt. We hebben enkele portakabins
gehuurd. Op het Portiuncula-aflaatfeest kun je een volle portiuncula-aflaat verdienen. De gedachte moet niet postvatten dat pot-au-feu (stoofpot) en pot à feu (zekere
vaas) precies hetzelfde zijn. Ze serveren port-salut (trappistenkaas), chic hoor! Hij jogt voor het
lichaam en doet aan yoga voor de geest. Je zult maar zo'n pratatieve (praatgrage) tante hebben … Dat weet je toch: praeteritio is gewoon pretermissie, toch? Voorbeeld: ik
zou nooit zeggen dat je stom bent … Wat is het verband tussen een o'tje en
iemand in het ootje nemen? Geen. Oarsen,
boordroeien, gebeurt dat nog?
8.
De obelix met zijn O-benen stond naar de obelisk te kijken. Hoewel officieel-juridisch obiit (decessit) sine
prole, weet men dat hij een hele kinderschare achterliet. Dat obiter dictum (losse opmerking) sloeg in als een bom. Hoever zou
hun obediëntie (obsequium) (gehoorzaamheid) reiken? Een oblie is een
wafeltje, oublie is chocolade. Jij oblomov (extreem
lamlendige persoon), ga eens wat doen! Wat vind je van die obliquus [kuhs – met traps- of sprongsgewijze voortschrijding]
uitgevoerde muziek? Zo'n oblong (met liggend
formaat) zangbundel is zeldzaam. Gebruiken ze oboe d'amores (ook: d'amore's) [hobo] voor minneliederen?
Een occidentalist beoefent het Occidental [kunsttaal],
dus niet het Occitaans, de langue d'oc, en ook niet de langue d'oïl, in de
middeleeuwen de taal in Frankrijk boven de Loire, waaruit het moderne Frans is
ontstaan. Met hun ocellen (puntogen) bekeken
de insecten de ocelli (pauwenogen) van de
pauw. Bij Ockham's razor is parsimonie (eenvoud en begrijpelijkheid – simpel) favoriet.
De Octant (sterrenbeeld) vind je bij (boven) de zuidpool
(ook wel: Z).
9.
'Partant pour la Syrie' klonk het in plaats van de verboden Marseillaise. Een
ocotillo is een woestijnheester met – als het regent – karmozijnrode bloemen.
Ouders moeten hun kinderen oculitus amare (liefhebben
als hun oogappel). De rabies theologorum [razernij
der theologen] wordt aangewakkerd door de odium theologicum (haat die wordt opgewekt door verschil van mening over
een geloofspunt). Het is overigens maar een klein deel van de algemene
deliramenta doctrinae (de
razernij van de geleerden). Rage en razernij liggen dicht bijeen, lyssa (hondsdolheid) is – eilaci – iets heel anders. Zij
speelden uts [noot: ut] op hun oeds [beide: muziek]. Het Oegaritisch is een dode West-Semitische
taal die gesproken werd in de stad Oegarit (verwant
aan het Hebreeuws) en geschreven werd met een vroeg alfabet van 31
tekens. Een oelama is een alim (islamitisch rechts-
en schriftgeleerde). Wist je dat 'oenoloog' op 3 manieren kan worden
uitgesproken? In Nederland werd O en W later OCenW, nu OCW. Het oestrum [oestrus] ligt,
zoals bekend, tussen pro-oestrum en metoestrum [4 x ui] in.
10.
Bij oesophagi [enk. -us] wordt soms esofagitis [slokdarmontsteking]
geconstateerd. Met een uzi op een oesie (oppasser
en geleider van een olifant in Myanmar) schieten heeft iets van de mug
en de olifant. Mag 'Oezbekistaanse' ook in plaats van 'Oezbeekse'? O festus
dies (o feestelijke dag), hier geniet ik
van. Het Offerfeest verwijst naar het offer van Ibrahim. Off the road is offroad.
Wordt op jirga's (stammenvergadering in Afghanistan
en Pakistan) Pasjtoe (Pathaans) of
Urdu gesproken? Het okapi-jong was deel van een uitgebreid oir. Hij nam hem in
de oksel-armheupzwaai. Hij is een olibrius (opschepper,
snoever) pur sang . Hebben old men of the mountains [onbekende, vage schrikfiguur] wel iets van yeti's
(term uit het Sherpa – sneeuwman)? Hij
bestelde een okshoofd (oude vochtmaat) wijn.
Heeft dat old boy(s) network wel iets van
ouwe-jongens-krentenbrood?
